קול מבשר

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="yi">
  <siteinfo>
    <sitename>װיקיפּעדיע</sitename>
    <dbname>yiwiki</dbname>
    <base>https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%95%D7%99%D7%A4%D7%98_%D7%96%D7%99%D7%99%D7%98</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.23</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">מעדיע</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">באַזונדער</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">רעדן</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">באַניצער</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">באַניצער רעדן</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">װיקיפּעדיע</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">װיקיפּעדיע רעדן</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">טעקע</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">טעקע רעדן</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">מעדיעװיקי</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">מעדיעװיקי רעדן</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">מוסטער</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">מוסטער רעדן</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">הילף</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">הילף רעדן</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">קאַטעגאָריע</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">קאַטעגאָריע רעדן</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">פארטאל</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">פארטאל רעדן</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">יחידה</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">שיחת יחידה</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">גאדג'ט</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">שיחת גאדג'ט</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">הגדרת גאדג'ט</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">שיחת הגדרת גאדג'ט</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>קול מבשר</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4100</id>
    <revision>
      <id>580885</id>
      <parentid>576361</parentid>
      <timestamp>2022-08-15T12:37:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ששון</username>
        <id>1016</id>
      </contributor>
      <comment>/* מוזיק */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7887" xml:space="preserve">[[טעקע:קול מבשר לאגא 2014-05-22 10-19.png|250px|לא ממוסגר|לינקס|קול מבשר לאגא]]
'''קול מבשר''' איז א אידיש־שפראך נייעס [[האטליין]] וואס גיט איבער נייעס און אינטערעסאנטע אינפארמאציע דורכ'ן [[טעלעפאן]] פארן ציבור פון [[חרדים|חרדישע אידן]].  ער אנטהאלט פארשידענע אפטיילונגען ווי אידישע [[נייעס]], וועלטליכע נייעס, [[אינטערוויו]]ס, פאליטישע נייעס און אנאליזן, אקטועלע שטוב און סעזאנאלע נייעס, [[ביזנעס]] און פינאנציעלע נייעס, געזונטהייט, נגינה, און א תורה רובריק.

== אינהאלט ==
קול מבשר איז געגרינדעט געווארן תשס&quot;ד און האט זיך אנטוויקלט צו א גרויסער ברייטפארצווייגטער אפעראציע מיט גאר אסאך אפטיילונגען. דער גרינדער און הויפט נייעס באריכטער איז [[זלמן ווידער]], וואס גיט איבער די אידישע, חסידישע און וועלטליכע נייעס צוויי מאל א טאג אין צוגאב צו כסדר'דיגע באריכטן, א חוץ דער בולעטין אפטיילונג וואס טוישט זיך יעדע מאל וואס עס קומט אריין עפעס אן אינטערסאנטע נייעס וכדומה.

אויף קנעפל דריי איז דא א אויסוואל פון, אויספירליכע [[אינטערוויו]]ס, [[געזונט]]הייט נייעס און לעקציעס, אן אויסוואל פון [[פינאנץ|פינאנציעלע]] נייעס אנאליזן און לעקציעס, א סעריע פון חיזוק און זעלבסט-הילף שמוסן, א סעריע איבער [[חורבן אייראפע]], א גרויסע אויסוואל פון [[פאליטיק|פאליטישע]] און פארטייאישע אנאליזן שמועסן און אפהאנדלונגען, און צום לעצט די וועכענטליכע לייכטע אונטערהאלטונג אנאליזן אויף קנעפל ניין וואס באהאנדלט אלץ און אלעמען.

אינעם [[זומער]] סעזאן איז אויף נומער זיבן דא א [[טראפיק]] אפטיילונג מיט פונקטליכע אנווייזונגען וויאזוי צו פארמיידן טראפיק אויפן וועג צו און פון די אידישע [[קעטסקיל בערג]] (&quot;די קאנטרי&quot;).

=== מוזיק ===
אין תשע&quot;ז האט זיך געגרינדעט א נייע אפטיילונג וואס רופט זיך &quot;כשרונות&quot;. עס איז געווען א פראגראם וואו מענטשן האבן געקענט אריינשיקן זייערע טאלאנטן, און מען האט עס אויפגעשפילט אויף קול מבשר און אלע צוהערער האבן געקענט אפגעבן א שטים וועם זיי גלייכן מער. דערנאך זענען ארויפגעקומען עטליכע מבינים, וואס זענען געווען די ריכטער. די פראגראם איז געווארן אנגעפירט דורך דער בארימטער אינטערוויוער און שריפטשטעלער וועלוול שמעלצער, א ברודער מיט [[ליפא שמעלצער]]. עס איז שוין נישט געווען קיינע פארמעסטן פאר א שטיק צייט די לעצטע פאר יאר זייט פ' משפטים תש&quot;פ לפ&quot;ק.

אויך איז דא א מוזיק אפטיילונג (נומער 8) וואו מען קען הערן עטליכע אויסוואלן נאכאנאנדע מוזיק, און אן אפטיילונג פון נייע אלבומען. אזוי אויך קען מען הערן נייע [[סינגל]]ס וואס קומען ארויס. ווי אויך נומער 0 איז דא &quot;א שפאציר אין עולם הנגינה&quot; יעדע ליל שישי מיט פערזענליכקייטן אינעם עולם הנגינה אנגעפירט דורך הרב וועלוול שמעלצער.

== מיטארבעטער ==
פאליטיק: [[יוסף געשטעטנער]], א טאלאנטפולער און געשמאקער אינגערמאן און א מייסטער אין פאליטיק וואס גיט איבער די טעגליכע פאליטישע נייעס און א סך-הכל פון די טעגליכע נייעס אין עקאנאמיע און פינאנץ.

דער חשובער אינגערמאן, ידען און שרייבער [[יצחק שלמה דרעזנער]] פון [[בארא פארק]] מיט ר' [[הענדיל ברייער]] גיבן די נאכאנאנדע אינטערוויוס און אויך רוב אויספירליכע אינטערוויס.

די געזונטהייט אפטיילונג ווערט געפירט דורך דעם לעגענדארן גרינדער און פירער פון עטליכע גאר וויכטיגע וואוילטעטיגע ארגאניזאציעס הרב ר' [[הערשל מייזעלס]], 

אין די ביזנעס אפטיילונג קען מען הערן ר' [[יונה כהן]], ר' [[חיים עקשטיין]] גיבט די &quot;דיזייניג אין סוקסעס&quot; שמועסן .אויך קען מען הערען די וועכענטליכע ״יום שניכפל בו כי טוב״ שעורים מיט הרב [[איתמר גינזבערג]] .

די פאליטישע אנאליזן ווערן איבערגעגעבן דורך [[יצחק קלאר]], און [[הערשל פרידמאן]] פון [[קרית יואל|קרית יואל,]] און [[יואל פעלזן]] פון [[וויליאמסבורג]] וועלכער איז על פי רוב מסביר די ליבעראלע זייט און נאך.

[[אקטועלע]] אנאליזן ווערן איבערגעגעבן דורך [[אליעזר קרויס]] ווי ער רעדט ארום פון פיל קאנטראווערסיאלע ענינים, בעיקר האט ער זיך באקאנט געמאכט מיטן אויפשטורעמען די וועלט איבער די נישט נארמאלע הוצאות ביים חתונה מאַכן, און ער איז טאקע זייער פארנומען ווי אזוי מ'קען שפארן געלט.

קול מבשר האט אויך א טשיקאווע ווינקל ווי [[ארי אבראמאוויטש]] גיבט איבער איין מאל א וואך טשיקאווע נייעס און אינטערסאנטע נייעס פון ארום די וועלט.

איין מאל א וואך גיבט ר' [[פנחס גלויבער]] א שמועס וואס ווערט גערופן &quot;על רגל אחת&quot; ווי רעדט ארום פון גאר אינטערעסאנטע נושאים.

== קריטיק ==
די קריטיק וואס איז דא קעגן דעם איז: אז די אינגלעך און בחורים האבן צוטריט דערצו, וואס אפילו א טאטע וועלכער לאזט נישט אריין קיין צייטונגען אין שטוב ווייל לויט זייער מיינונג מוזן די קינדער נישט זיין אינפארמירט מיט אלע טאג טעגליכע געשעענישן, ביי קול מבשר קען ער נישט אפשטעלן דעם זון וועלכער קען רופן ווען אימער. און אויך אסאך אינגעלייט וועלכע וואלטן קיינמאל נישט מיטגעהאלטן קיין פאליטיק זענען געווארן זייער צוגעבינדן צו פאליטיק דורכן טעלעפאן הגם קיינע צייטונגען טרעטן נישט איבער זייער שוועל ווי זיי האבן געזען ביי זייערע טאטע'ס.

{{חרדישע האטלייןס}}
[[קאטעגאריע:האטליין]]
[[קאטעגאריע:נייעס]]</text>
      <sha1>1dy2hmhdvng7p9ajo2yflubobd4m2aq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>בארג מירון</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7222</id>
    <revision>
      <id>580889</id>
      <parentid>578558</parentid>
      <timestamp>2022-08-15T19:42:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ששון</username>
        <id>1016</id>
      </contributor>
      <comment>/* ליסטע פון נפטרים */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7705" xml:space="preserve">{{יישוב
|נאמען=מירון
|סארט יישוב=שטאט
|אמטשפראך נאמען=
|הערב= 
|פאן=
|בילד= Northern slope of Mount Meron.jpg
|באשרייבונג= מירון
|מדינה= {{פאן ישראל}}
|אפטייל טיפ=
|אפטייל נאמען=
|געביט=
|ראיאן=
|דיסטריקט= [[צפון דיסטריקט (ישראל)|צפון דיסטריקט]]
|בירגערמייסטער= 
|גובערנאטאר=
|טיפ אונטעראפטייל=
|דיסטריקטן אין ראיאן=
|שטעט אין ראיאן=
|ראיאן הויפטשטאט=
|מוטערשטאט=
|אפיציעלע שפראך=
|שטח= 
|הייך=
|גרינדונג דאטע=
|באפעלקערונג=
|באפעלקערונג יאר= 
|באפעלקערונג הערה=
|מטרופולין=
|הערת מטרופולין=
|צפיפות= 
|קאארדינאטן=   {{coord|32|48|N|35|32|E|region:IL_type:city|display=inline,title}} 
|צייט זאנע= +2
|אתר אינטרנט= 	www.tiberias.muni.il
|מאפע=
|פרטימדיקע מאפע=
|סטאטיסטיק=
}}
[[בילד:PikiWiki Israel 30890 Geography of Israel.JPG|ממוזער|שמאל| נחל דישון פון שמורת הר מירון]]
בארג '''מירון''' ([[העברעאיש]]: '''הַר מֵירוֹן''', [[אראביש]]: '''جبل الجرمق''', '''ג'בל אל-ג'רמק''')  איז א היסטארישער באַרג אין [[אויבער גליל]] אין צפון [[ישראל|ארץ ישראל]], און איז דער העכסטער בארג אן ארץ ישראל מערב פונעם [[ירדן טייך]]. אויף די זייטן פון בארג מירון געפינען זיך די קברים פון [[רבי שמעון בר יוחאי]] און [[רבי אלעזר ברבי שמעון]].
 
אויך איז [[מירון (קאלאניע)]] דער נאמען פון א [[דארף]] אונטערן בארג וואס איז געגרינדעט געווארן [[ה'תש&quot;ט]] דורך [[אונגארן|אונגארישע]] נייע באזעצערס. זי געפונט זיך אין די גרעניצן פון דער מרום הגליל ראיאנראט.

אין מירון האט דער [[אר&quot;י הקדוש|אריז&quot;ל]] אנטפלעקט רבי שמעון בר יוחאי'ס [[קבר]] און אויפן בארג פייערט [[ייד|כלל ישראל]] זיין [[יארצייט]] אום [[ל&quot;ג בעומר]] (י&quot;ח אייר), און עס זענען דא וואס פירן זיך צו מאכן [[חאלאקע]] ביי זיין ציון, אויך אין אנדערע טעג פון יאר.

עס שטייט אין ספרים, אז אידן פלעגן פארן ל&quot;ג בעומר קיין מירון, נאך פאר דעם אריז&quot;ל.

דער געזעלשאפט אין מירון איז א געמיש פון עטליכע קרייזן. אויסער דעם אלגעמיינעם [[בית הכנסת]] וואס איז אין צענטער פון דארף, זענען דא פארשידענע אנדערע שולן און אנטשטאלטן, ווי [[בני עקיבא]], חסד לאברהם, און נאך. אויך ביים קבר הרשב&quot;י זענען דא עטליכע כוללים פאר [[תורה]] לערנער און אויך איז דארט א צענטער פאר מניני תפלה.
רב מירון הרב [[מאיר זאב שטרן]].

== ל&quot;ג בעומר בהלה תשפ&quot;א ==
פארטאגס ל&quot;ג בעומר תשפ&quot;א, דעם 30סטן אפריל 2021 איז געווארן א גרויסע געדרענג וואס האט צוגעברענגט אויף א בהָלה ביים ארויסגאנג פון דער הדלקה ביים [[תולדות אהרן]] רבי׳ן נעבן דעם ציון פון רבי שמעון בר יוחאי אין מירון, ווען 45 מענער און קינדער זענען ליידער אומגעקומען און 102 זענען פארוואונדעט געווארן, נאכדעם וואס זיי זענען צעטרעטן געווארן אין א שטארקן געדרענג. דאס האט פאסירט אינמיטן דער הילולא פון רבי שמעון בשעת מעשה זענען געווען ביים ציון בערך 100,000 יידן.

ס׳איז געווען די ערגסטע ציווילע קאטאסטראפע אין דער היסטאריע פון [[ישראל|מדינת ישראל]].{{הערה|שם=&quot;Jerusalem Post&quot;|{{Cite news|title=&quot;There are casualties, the event is over!&quot;: The moment of the disaster, live from Mount Meron|url=https://m.ynet.co.il/articles/59233810|access-date=30 April 2021|work=[[Ynet]]|language=העבראיש|archive-date=2 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210502091510/https://www.ynet.co.il/news/article/HkfBhZYDd|url-status=live}}}}

=== ליסטע פון נפטרים ===
&lt;small&gt;
* הר&quot;ר [[שרגא געשטעטנער]] ע&quot;ה - [[מאנסי]]
* הר&quot;ר ישראל אלנקווה ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר מנחם אשר זעקבאך ע&quot;ה - מודיעין
* הבחור חיים ראק ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר דוד קרויס ע&quot;ה - בית שמש
* הבחור יוסף עמרם טויבער ע&quot;ה - מאנסי
* הבחור אלי' כהן ע&quot;ה - ביתר
* הר&quot;ר שמעון מטלון ע&quot;ה - ביתר
* הר&quot;ר שמחה בונם דיסקינד ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר אליעזר צבי יאזשעף ע&quot;ה - קרית יואל
* הר&quot;ר חנוך סלוד ע&quot;ה - אשדוד
* הבחור פּנחס מנחם קנאבלאוויטש ע&quot;ה - אמעריקא
* הר&quot;ר אלעזר מרדכי גאלדבערג ע&quot;ה - ביתר
* הבחור משה בן שלום ע&quot;ה - בני ברק
* הר&quot;ר יונתן חברוני ע&quot;ה - ג. שמואל
* הבחור ידידי' אשר פויגל ע&quot;ה - ג. שמואל
* הר&quot;ר יהודא לייב רובין ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר חיים עוזר סלר ע&quot;ה - ירושלים
* הר&quot;ר שמואל צבי קלאגסבאלד ע&quot;ה - בית שמש
* הבחור משה ענגלארד ע&quot;ה ואחיו הילד יהושע ענגלארד ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור משה לוי ע&quot;ה - בני ברק
* הבחור נחמן קירשנבוים ע&quot;ה - בית שמש
* הבחור משה מרדכי אלחדד-שארף ע&quot;ה ואחיו הבחור יוסף דוד אלחדד-שארף ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור דוב שטיינמעץ ע&quot;ה - מאנטריאל
* הבחור יוסף מאסטורוב ע&quot;ה - רמלה
* הבחור יעקב אלחנן סטארקאווסקי ע&quot;ה - אלעד
* הבחור יוסף יהושע לוי ע&quot;ה - רכסים
* הבחור ישי מועלם ע&quot;ה -רכסים
* הבחור אברהם דניאל אמבון ע&quot;ה - ארגענטינה
* הילד אליעזר יצחק קולטי ע&quot;ה - ירושלים
* הר&quot;ר אריאל צדיק ע&quot;ה - ירושלים
* האברך יוסף גרינבוים ע&quot;ה - חיפה
* הבחור אלקנה שילה ע&quot;ה - ירושלים
* הר&quot;ר אליעזר געפנער ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור ידידי' משה חיות ע&quot;ה - בני ברק
* הבחור דניאל מאריס ע&quot;ה - ניו דזשערסי
* הבחור שלמה זלמן לעבאוויטש ע&quot;ה - צפת
* הר&quot;ר משה צרפתי ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור אריאל אחדות ע&quot;ה - תל אביב
* הר&quot;ר מרדכי פעקעטע ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור חן דורון ע&quot;ה - חולון
* הר&quot;ר משה בערגמאן ע&quot;ה - ענגלאנד
* און הבחור יוסף קאהן ע&quot;ה - קליוולאנד.&lt;/small&gt;

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}

{{מרום הגליל ראיאנראט}}

[[קאַטעגאָריע:ישובים אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:ל&quot;ג בעומר]]
[[קאַטעגאָריע:מקומות הקדושים]]</text>
      <sha1>qnxne7tvxr5hxqo6mxbiuuoeezh01m6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580902</id>
      <parentid>580889</parentid>
      <timestamp>2022-08-16T11:47:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7754" xml:space="preserve">{{יישוב
|נאמען=מירון
|סארט יישוב=שטאט
|אמטשפראך נאמען=
|הערב= 
|פאן=
|בילד= Northern slope of Mount Meron.jpg
|באשרייבונג= מירון
|מדינה= {{פאן ישראל}}
|אפטייל טיפ=
|אפטייל נאמען=
|געביט=
|ראיאן=
|דיסטריקט= [[צפון דיסטריקט (ישראל)|צפון דיסטריקט]]
|בירגערמייסטער= 
|גובערנאטאר=
|טיפ אונטעראפטייל=
|דיסטריקטן אין ראיאן=
|שטעט אין ראיאן=
|ראיאן הויפטשטאט=
|מוטערשטאט=
|אפיציעלע שפראך=
|שטח= 
|הייך=
|גרינדונג דאטע=
|באפעלקערונג=
|באפעלקערונג יאר= 
|באפעלקערונג הערה=
|מטרופולין=
|הערת מטרופולין=
|צפיפות= 
|קאארדינאטן=   {{coord|32|48|N|35|32|E|region:IL_type:city|display=inline,title}} 
|צייט זאנע= +2
|אתר אינטרנט= 	www.tiberias.muni.il
|מאפע=
|פרטימדיקע מאפע=
|סטאטיסטיק=
}}
[[בילד:PikiWiki Israel 30890 Geography of Israel.JPG|ממוזער|שמאל| נחל דישון פון שמורת הר מירון]]
בארג '''מירון''' ([[העברעאיש]]: '''הַר מֵירוֹן''', [[אראביש]]: '''جبل الجرمق''', '''דזשעבל אל-דזשארמאק''')  איז א היסטארישער באַרג אין [[אויבער גליל]] אין צפון [[ישראל|ארץ ישראל]], און איז דער העכסטער בארג אן ארץ ישראל מערב פונעם [[ירדן טייך]]. אויף די זייטן פון בארג מירון געפינען זיך די קברים פון [[רבי שמעון בר יוחאי]] און [[רבי אלעזר ברבי שמעון]].
 
אויך איז [[מירון (קאלאניע)|מירון]] דער נאמען פון א [[דארף]] אונטערן בארג וואס איז געגרינדעט געווארן [[ה'תש&quot;ט]] דורך [[אונגארן|אונגארישע]] נייע באזעצערס. זי געפונט זיך אין די גרעניצן פון דער מרום הגליל ראיאנראט.

אין מירון האט דער [[אר&quot;י הקדוש|אריז&quot;ל]] אנטפלעקט רבי שמעון בר יוחאי'ס [[קבר]] און אויפן בארג פייערט [[ייד|כלל ישראל]] זיין [[יארצייט]] אום [[ל&quot;ג בעומר]] (י&quot;ח אייר), און עס זענען דא וואס פירן זיך צו מאכן [[חאלאקע]] ביי זיין ציון, אויך אין אנדערע טעג פון יאר.

עס שטייט אין ספרים, אז אידן פלעגן פארן ל&quot;ג בעומר קיין מירון, נאך פאר דעם אריז&quot;ל.

דער געזעלשאפט אין מירון איז א געמיש פון עטליכע קרייזן. אויסער דעם אלגעמיינעם [[בית הכנסת]] וואס איז אין צענטער פון דארף, זענען דא פארשידענע אנדערע שולן און אנטשטאלטן, ווי [[בני עקיבא]], חסד לאברהם, און נאך. אויך ביים קבר הרשב&quot;י זענען דא עטליכע כוללים פאר [[תורה]] לערנער און אויך איז דארט א צענטער פאר מניני תפלה.

== ל&quot;ג בעומר בהלה תשפ&quot;א ==
{{הויפט ארטיקל|ארטיקל=מירון טראגעדיע תשפ&quot;א}}
פארטאגס ל&quot;ג בעומר תשפ&quot;א, דעם 30סטן אפריל 2021 איז געווארן א גרויסע געדרענג וואס האט צוגעברענגט אויף א בהָלה ביים ארויסגאנג פון דער הדלקה ביים [[תולדות אהרן]] רבי׳ן נעבן דעם ציון פון רבי שמעון בר יוחאי אין מירון, ווען 45 מענער און קינדער זענען ליידער אומגעקומען און 102 זענען פארוואונדעט געווארן, נאכדעם וואס זיי זענען צעטרעטן געווארן אין א שטארקן געדרענג. דאס האט פאסירט אינמיטן דער הילולא פון רבי שמעון בשעת מעשה זענען געווען ביים ציון בערך 100,000 יידן.

ס׳איז געווען די ערגסטע ציווילע קאטאסטראפע אין דער היסטאריע פון [[ישראל|מדינת ישראל]].{{הערה|שם=&quot;Jerusalem Post&quot;|{{Cite news|title=&quot;There are casualties, the event is over!&quot;: The moment of the disaster, live from Mount Meron|url=https://m.ynet.co.il/articles/59233810|access-date=30 April 2021|work=[[Ynet]]|language=העבראיש|archive-date=2 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210502091510/https://www.ynet.co.il/news/article/HkfBhZYDd|url-status=live}}}}

=== ליסטע פון נפטרים ===
&lt;small&gt;
* הר&quot;ר [[שרגא געשטעטנער]] ע&quot;ה - [[מאנסי]]
* הר&quot;ר ישראל אלנקווה ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר מנחם אשר זעקבאך ע&quot;ה - מודיעין
* הבחור חיים ראק ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר דוד קרויס ע&quot;ה - בית שמש
* הבחור יוסף עמרם טויבער ע&quot;ה - מאנסי
* הבחור אלי' כהן ע&quot;ה - ביתר
* הר&quot;ר שמעון מטלון ע&quot;ה - ביתר
* הר&quot;ר שמחה בונם דיסקינד ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר אליעזר צבי יאזשעף ע&quot;ה - קרית יואל
* הר&quot;ר חנוך סלוד ע&quot;ה - אשדוד
* הבחור פּנחס מנחם קנאבלאוויטש ע&quot;ה - אמעריקא
* הר&quot;ר אלעזר מרדכי גאלדבערג ע&quot;ה - ביתר
* הבחור משה בן שלום ע&quot;ה - בני ברק
* הר&quot;ר יונתן חברוני ע&quot;ה - ג. שמואל
* הבחור ידידי' אשר פויגל ע&quot;ה - ג. שמואל
* הר&quot;ר יהודא לייב רובין ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר חיים עוזר סלר ע&quot;ה - ירושלים
* הר&quot;ר שמואל צבי קלאגסבאלד ע&quot;ה - בית שמש
* הבחור משה ענגלארד ע&quot;ה ואחיו הילד יהושע ענגלארד ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור משה לוי ע&quot;ה - בני ברק
* הבחור נחמן קירשנבוים ע&quot;ה - בית שמש
* הבחור משה מרדכי אלחדד-שארף ע&quot;ה ואחיו הבחור יוסף דוד אלחדד-שארף ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור דוב שטיינמעץ ע&quot;ה - מאנטריאל
* הבחור יוסף מאסטורוב ע&quot;ה - רמלה
* הבחור יעקב אלחנן סטארקאווסקי ע&quot;ה - אלעד
* הבחור יוסף יהושע לוי ע&quot;ה - רכסים
* הבחור ישי מועלם ע&quot;ה -רכסים
* הבחור אברהם דניאל אמבון ע&quot;ה - ארגענטינה
* הילד אליעזר יצחק קולטי ע&quot;ה - ירושלים
* הר&quot;ר אריאל צדיק ע&quot;ה - ירושלים
* האברך יוסף גרינבוים ע&quot;ה - חיפה
* הבחור אלקנה שילה ע&quot;ה - ירושלים
* הר&quot;ר אליעזר געפנער ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור ידידי' משה חיות ע&quot;ה - בני ברק
* הבחור דניאל מאריס ע&quot;ה - ניו דזשערסי
* הבחור שלמה זלמן לעבאוויטש ע&quot;ה - צפת
* הר&quot;ר משה צרפתי ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור אריאל אחדות ע&quot;ה - תל אביב
* הר&quot;ר מרדכי פעקעטע ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור חן דורון ע&quot;ה - חולון
* הר&quot;ר משה בערגמאן ע&quot;ה - ענגלאנד
* און הבחור יוסף קאהן ע&quot;ה - קליוולאנד.&lt;/small&gt;

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}

{{מרום הגליל ראיאנראט}}

[[קאַטעגאָריע:ישובים אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:ל&quot;ג בעומר]]
[[קאַטעגאָריע:מקומות הקדושים]]</text>
      <sha1>08exozud98tkrnxj1i42i4vp1uxe5z8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580903</id>
      <parentid>580902</parentid>
      <timestamp>2022-08-16T11:49:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <comment>געהערט נישט דא</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7712" xml:space="preserve">{{יישוב
|נאמען=מירון
|סארט יישוב=שטאט
|אמטשפראך נאמען=
|הערב= 
|פאן=
|בילד= Northern slope of Mount Meron.jpg
|באשרייבונג= מירון
|מדינה= {{פאן ישראל}}
|אפטייל טיפ=
|אפטייל נאמען=
|געביט=
|ראיאן=
|דיסטריקט= [[צפון דיסטריקט (ישראל)|צפון דיסטריקט]]
|בירגערמייסטער= 
|גובערנאטאר=
|טיפ אונטעראפטייל=
|דיסטריקטן אין ראיאן=
|שטעט אין ראיאן=
|ראיאן הויפטשטאט=
|מוטערשטאט=
|אפיציעלע שפראך=
|שטח= 
|הייך=
|גרינדונג דאטע=
|באפעלקערונג=
|באפעלקערונג יאר= 
|באפעלקערונג הערה=
|מטרופולין=
|הערת מטרופולין=
|צפיפות= 
|קאארדינאטן=   {{coord|32|48|N|35|32|E|region:IL_type:city|display=inline,title}} 
|צייט זאנע= +2
|אתר אינטרנט= 	www.tiberias.muni.il
|מאפע=
|פרטימדיקע מאפע=
|סטאטיסטיק=
}}
[[בילד:PikiWiki Israel 30890 Geography of Israel.JPG|ממוזער|שמאל| נחל דישון פון שמורת הר מירון]]
בארג '''מירון''' ([[העברעאיש]]: '''הַר מֵירוֹן''', [[אראביש]]: '''جبل الجرمق''', '''דזשעבל אל-דזשארמאק''')  איז א היסטארישער באַרג אין [[אויבער גליל]] אין צפון [[ישראל|ארץ ישראל]], און איז דער העכסטער בארג אן ארץ ישראל מערב פונעם [[ירדן טייך]]. אויף די זייטן פון בארג מירון געפינען זיך די קברים פון [[רבי שמעון בר יוחאי]] און [[רבי אלעזר ברבי שמעון]].
 
אויך איז [[מירון (קאלאניע)|מירון]] דער נאמען פון א [[דארף]] אונטערן בארג וואס איז געגרינדעט געווארן [[ה'תש&quot;ט]] דורך [[אונגארן|אונגארישע]] נייע באזעצערס. זי געפונט זיך אין די גרעניצן פון דער מרום הגליל ראיאנראט.

אין מירון האט דער [[אר&quot;י הקדוש|אריז&quot;ל]] אנטפלעקט רבי שמעון בר יוחאי'ס [[קבר]] און אויפן בארג פייערט [[ייד|כלל ישראל]] זיין [[יארצייט]] אום [[ל&quot;ג בעומר]] (י&quot;ח אייר), און עס זענען דא וואס פירן זיך צו מאכן [[חאלאקע]] ביי זיין ציון, אויך אין אנדערע טעג פון יאר.

עס שטייט אין ספרים, אז אידן פלעגן פארן ל&quot;ג בעומר קיין מירון, נאך פאר דעם אריז&quot;ל.

דער געזעלשאפט אין מירון איז א געמיש פון עטליכע קרייזן. אויסער דעם אלגעמיינעם [[בית הכנסת]] וואס איז אין צענטער פון דארף, זענען דא פארשידענע אנדערע שולן און אנטשטאלטן, ווי [[בני עקיבא]], חסד לאברהם, און נאך. אויך ביים קבר הרשב&quot;י זענען דא עטליכע כוללים פאר [[תורה]] לערנער און אויך איז דארט א צענטער פאר מניני תפלה.

== ל&quot;ג בעומר בהלה תשפ&quot;א ==
{{הויפט ארטיקל|ארטיקל=מירון טראגעדיע תשפ&quot;א}}
פארטאגס ל&quot;ג בעומר תשפ&quot;א, דעם 30סטן אפריל 2021 איז געווארן א גרויסע געדרענג וואס האט צוגעברענגט אויף א בהָלה ביים ארויסגאנג פון דער הדלקה ביים [[תולדות אהרן]] רבי׳ן נעבן דעם ציון פון רבי שמעון בר יוחאי אין מירון, ווען 45 מענער און קינדער זענען ליידער אומגעקומען און 102 זענען פארוואונדעט געווארן, נאכדעם וואס זיי זענען צעטרעטן געווארן אין א שטארקן געדרענג. דאס האט פאסירט אינמיטן דער הילולא פון רבי שמעון בשעת מעשה זענען געווען ביים ציון בערך 100,000 יידן.

ס׳איז געווען די ערגסטע ציווילע קאטאסטראפע אין דער היסטאריע פון [[ישראל|מדינת ישראל]].{{הערה|שם=&quot;Jerusalem Post&quot;|{{Cite news|title=&quot;There are casualties, the event is over!&quot;: The moment of the disaster, live from Mount Meron|url=https://m.ynet.co.il/articles/59233810|access-date=30 April 2021|work=[[Ynet]]|language=העבראיש|archive-date=2 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210502091510/https://www.ynet.co.il/news/article/HkfBhZYDd|url-status=live}}}}

=== ליסטע פון נפטרים ===
&lt;small&gt;
* הר&quot;ר [[שרגא געשטעטנער]] ע&quot;ה - [[מאנסי]]
* הר&quot;ר ישראל אלנקווה ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר מנחם אשר זעקבאך ע&quot;ה - מודיעין
* הבחור חיים ראק ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר דוד קרויס ע&quot;ה - בית שמש
* הבחור יוסף עמרם טויבער ע&quot;ה - מאנסי
* הבחור אלי' כהן ע&quot;ה - ביתר
* הר&quot;ר שמעון מטלון ע&quot;ה - ביתר
* הר&quot;ר שמחה בונם דיסקינד ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר אליעזר צבי יאזשעף ע&quot;ה - קרית יואל
* הר&quot;ר חנוך סלוד ע&quot;ה - אשדוד
* הבחור פּנחס מנחם קנאבלאוויטש ע&quot;ה - אמעריקא
* הר&quot;ר אלעזר מרדכי גאלדבערג ע&quot;ה - ביתר
* הבחור משה בן שלום ע&quot;ה - בני ברק
* הר&quot;ר יונתן חברוני ע&quot;ה - ג. שמואל
* הבחור ידידי' אשר פויגל ע&quot;ה - ג. שמואל
* הר&quot;ר יהודא לייב רובין ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר חיים עוזר סלר ע&quot;ה - ירושלים
* הר&quot;ר שמואל צבי קלאגסבאלד ע&quot;ה - בית שמש
* הבחור משה ענגלארד ע&quot;ה ואחיו הילד יהושע ענגלארד ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור משה לוי ע&quot;ה - בני ברק
* הבחור נחמן קירשנבוים ע&quot;ה - בית שמש
* הבחור משה מרדכי אלחדד-שארף ע&quot;ה ואחיו הבחור יוסף דוד אלחדד-שארף ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור דוב שטיינמעץ ע&quot;ה - מאנטריאל
* הבחור יוסף מאסטורוב ע&quot;ה - רמלה
* הבחור יעקב אלחנן סטארקאווסקי ע&quot;ה - אלעד
* הבחור יוסף יהושע לוי ע&quot;ה - רכסים
* הבחור ישי מועלם ע&quot;ה -רכסים
* הבחור אברהם דניאל אמבון ע&quot;ה - ארגענטינה
* הילד אליעזר יצחק קולטי ע&quot;ה - ירושלים
* הר&quot;ר אריאל צדיק ע&quot;ה - ירושלים
* האברך יוסף גרינבוים ע&quot;ה - חיפה
* הבחור אלקנה שילה ע&quot;ה - ירושלים
* הר&quot;ר אליעזר געפנער ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור ידידי' משה חיות ע&quot;ה - בני ברק
* הבחור דניאל מאריס ע&quot;ה - ניו דזשערסי
* הבחור שלמה זלמן לעבאוויטש ע&quot;ה - צפת
* הר&quot;ר משה צרפתי ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור אריאל אחדות ע&quot;ה - תל אביב
* הר&quot;ר מרדכי פעקעטע ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור חן דורון ע&quot;ה - חולון
* הר&quot;ר משה בערגמאן ע&quot;ה - ענגלאנד
* און הבחור יוסף קאהן ע&quot;ה - קליוולאנד.&lt;/small&gt;

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}

[[קאַטעגאָריע:ישובים אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:ל&quot;ג בעומר]]
[[קאַטעגאָריע:מקומות הקדושים]]</text>
      <sha1>mie3czlsrarex1i1os77jnlb0i0nof2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580904</id>
      <parentid>580903</parentid>
      <timestamp>2022-08-16T11:50:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <comment>/* ל&quot;ג בעומר בהלה תשפ&quot;א */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7699" xml:space="preserve">{{יישוב
|נאמען=מירון
|סארט יישוב=שטאט
|אמטשפראך נאמען=
|הערב= 
|פאן=
|בילד= Northern slope of Mount Meron.jpg
|באשרייבונג= מירון
|מדינה= {{פאן ישראל}}
|אפטייל טיפ=
|אפטייל נאמען=
|געביט=
|ראיאן=
|דיסטריקט= [[צפון דיסטריקט (ישראל)|צפון דיסטריקט]]
|בירגערמייסטער= 
|גובערנאטאר=
|טיפ אונטעראפטייל=
|דיסטריקטן אין ראיאן=
|שטעט אין ראיאן=
|ראיאן הויפטשטאט=
|מוטערשטאט=
|אפיציעלע שפראך=
|שטח= 
|הייך=
|גרינדונג דאטע=
|באפעלקערונג=
|באפעלקערונג יאר= 
|באפעלקערונג הערה=
|מטרופולין=
|הערת מטרופולין=
|צפיפות= 
|קאארדינאטן=   {{coord|32|48|N|35|32|E|region:IL_type:city|display=inline,title}} 
|צייט זאנע= +2
|אתר אינטרנט= 	www.tiberias.muni.il
|מאפע=
|פרטימדיקע מאפע=
|סטאטיסטיק=
}}
[[בילד:PikiWiki Israel 30890 Geography of Israel.JPG|ממוזער|שמאל| נחל דישון פון שמורת הר מירון]]
בארג '''מירון''' ([[העברעאיש]]: '''הַר מֵירוֹן''', [[אראביש]]: '''جبل الجرمق''', '''דזשעבל אל-דזשארמאק''')  איז א היסטארישער באַרג אין [[אויבער גליל]] אין צפון [[ישראל|ארץ ישראל]], און איז דער העכסטער בארג אן ארץ ישראל מערב פונעם [[ירדן טייך]]. אויף די זייטן פון בארג מירון געפינען זיך די קברים פון [[רבי שמעון בר יוחאי]] און [[רבי אלעזר ברבי שמעון]].
 
אויך איז [[מירון (קאלאניע)|מירון]] דער נאמען פון א [[דארף]] אונטערן בארג וואס איז געגרינדעט געווארן [[ה'תש&quot;ט]] דורך [[אונגארן|אונגארישע]] נייע באזעצערס. זי געפונט זיך אין די גרעניצן פון דער מרום הגליל ראיאנראט.

אין מירון האט דער [[אר&quot;י הקדוש|אריז&quot;ל]] אנטפלעקט רבי שמעון בר יוחאי'ס [[קבר]] און אויפן בארג פייערט [[ייד|כלל ישראל]] זיין [[יארצייט]] אום [[ל&quot;ג בעומר]] (י&quot;ח אייר), און עס זענען דא וואס פירן זיך צו מאכן [[חאלאקע]] ביי זיין ציון, אויך אין אנדערע טעג פון יאר.

עס שטייט אין ספרים, אז אידן פלעגן פארן ל&quot;ג בעומר קיין מירון, נאך פאר דעם אריז&quot;ל.

דער געזעלשאפט אין מירון איז א געמיש פון עטליכע קרייזן. אויסער דעם אלגעמיינעם [[בית הכנסת]] וואס איז אין צענטער פון דארף, זענען דא פארשידענע אנדערע שולן און אנטשטאלטן, ווי [[בני עקיבא]], חסד לאברהם, און נאך. אויך ביים קבר הרשב&quot;י זענען דא עטליכע כוללים פאר [[תורה]] לערנער און אויך איז דארט א צענטער פאר מניני תפלה.

== ל&quot;ג בעומר בהלה תשפ&quot;א ==
{{הויפט ארטיקל|מירון טראגעדיע תשפ&quot;א}}
פארטאגס ל&quot;ג בעומר תשפ&quot;א, דעם 30סטן אפריל 2021 איז געווארן א גרויסע געדרענג וואס האט צוגעברענגט אויף א בהָלה ביים ארויסגאנג פון דער הדלקה ביים [[תולדות אהרן]] רבי׳ן נעבן דעם ציון פון רבי שמעון בר יוחאי אין מירון, ווען 45 מענער און קינדער זענען ליידער אומגעקומען און 102 זענען פארוואונדעט געווארן, נאכדעם וואס זיי זענען צעטרעטן געווארן אין א שטארקן געדרענג. דאס האט פאסירט אינמיטן דער הילולא פון רבי שמעון בשעת מעשה זענען געווען ביים ציון בערך 100,000 יידן.

ס׳איז געווען די ערגסטע ציווילע קאטאסטראפע אין דער היסטאריע פון [[ישראל|מדינת ישראל]].{{הערה|שם=&quot;Jerusalem Post&quot;|{{Cite news|title=&quot;There are casualties, the event is over!&quot;: The moment of the disaster, live from Mount Meron|url=https://m.ynet.co.il/articles/59233810|access-date=30 April 2021|work=[[Ynet]]|language=העבראיש|archive-date=2 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210502091510/https://www.ynet.co.il/news/article/HkfBhZYDd|url-status=live}}}}

=== ליסטע פון נפטרים ===
&lt;small&gt;
* הר&quot;ר [[שרגא געשטעטנער]] ע&quot;ה - [[מאנסי]]
* הר&quot;ר ישראל אלנקווה ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר מנחם אשר זעקבאך ע&quot;ה - מודיעין
* הבחור חיים ראק ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר דוד קרויס ע&quot;ה - בית שמש
* הבחור יוסף עמרם טויבער ע&quot;ה - מאנסי
* הבחור אלי' כהן ע&quot;ה - ביתר
* הר&quot;ר שמעון מטלון ע&quot;ה - ביתר
* הר&quot;ר שמחה בונם דיסקינד ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר אליעזר צבי יאזשעף ע&quot;ה - קרית יואל
* הר&quot;ר חנוך סלוד ע&quot;ה - אשדוד
* הבחור פּנחס מנחם קנאבלאוויטש ע&quot;ה - אמעריקא
* הר&quot;ר אלעזר מרדכי גאלדבערג ע&quot;ה - ביתר
* הבחור משה בן שלום ע&quot;ה - בני ברק
* הר&quot;ר יונתן חברוני ע&quot;ה - ג. שמואל
* הבחור ידידי' אשר פויגל ע&quot;ה - ג. שמואל
* הר&quot;ר יהודא לייב רובין ע&quot;ה - בית שמש
* הר&quot;ר חיים עוזר סלר ע&quot;ה - ירושלים
* הר&quot;ר שמואל צבי קלאגסבאלד ע&quot;ה - בית שמש
* הבחור משה ענגלארד ע&quot;ה ואחיו הילד יהושע ענגלארד ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור משה לוי ע&quot;ה - בני ברק
* הבחור נחמן קירשנבוים ע&quot;ה - בית שמש
* הבחור משה מרדכי אלחדד-שארף ע&quot;ה ואחיו הבחור יוסף דוד אלחדד-שארף ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור דוב שטיינמעץ ע&quot;ה - מאנטריאל
* הבחור יוסף מאסטורוב ע&quot;ה - רמלה
* הבחור יעקב אלחנן סטארקאווסקי ע&quot;ה - אלעד
* הבחור יוסף יהושע לוי ע&quot;ה - רכסים
* הבחור ישי מועלם ע&quot;ה -רכסים
* הבחור אברהם דניאל אמבון ע&quot;ה - ארגענטינה
* הילד אליעזר יצחק קולטי ע&quot;ה - ירושלים
* הר&quot;ר אריאל צדיק ע&quot;ה - ירושלים
* האברך יוסף גרינבוים ע&quot;ה - חיפה
* הבחור אלקנה שילה ע&quot;ה - ירושלים
* הר&quot;ר אליעזר געפנער ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור ידידי' משה חיות ע&quot;ה - בני ברק
* הבחור דניאל מאריס ע&quot;ה - ניו דזשערסי
* הבחור שלמה זלמן לעבאוויטש ע&quot;ה - צפת
* הר&quot;ר משה צרפתי ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור אריאל אחדות ע&quot;ה - תל אביב
* הר&quot;ר מרדכי פעקעטע ע&quot;ה - ירושלים
* הבחור חן דורון ע&quot;ה - חולון
* הר&quot;ר משה בערגמאן ע&quot;ה - ענגלאנד
* און הבחור יוסף קאהן ע&quot;ה - קליוולאנד.&lt;/small&gt;

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}

[[קאַטעגאָריע:ישובים אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:ל&quot;ג בעומר]]
[[קאַטעגאָריע:מקומות הקדושים]]</text>
      <sha1>a2m6c8wnsl1jbebk6onbtslykbke1xq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>אשרה</title>
    <ns>0</ns>
    <id>33945</id>
    <revision>
      <id>580891</id>
      <parentid>461768</parentid>
      <timestamp>2022-08-15T23:20:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ששון</username>
        <id>1016</id>
      </contributor>
      <comment>/* מעגליכע השפעה אויף קריסטנטום */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3114" xml:space="preserve">'''אשרה''' איז די נאמען פון דער &quot;געטליכער מוטער&quot; וואס איז געווען שטארק פארשפרייט אין דעם [[מיטל מזרח|מיטל-מזרח]] אין די צייטן פון דעם ערשטן [[בית המקדש]] און פריער.

== די ווייב פון גאט ==
די וואס האבן געדינט אשרה, האבן געגלייבט אז זי איז די ווייב פון גאט. [[ארכעאלאגיע|ארכעאלאגן]] האבן געטראפן שטיקלעך כלי חרס וואס זענען אלט באלט דריי טויזנט יאר מיט אויפשריפטן אין כתב עברי וואס בענטשן אין דעם נאמען פון &quot;יהוה און זיין אשרה&quot;.

== די באדינסט פון אשרה ==
אשרה איז אפט געדינט געווארן דורך לייגן א זויל (מצבה) אדער א בוים נעבן א מזבח. אזא בוים האט מען גערופן אשרה. אין דער [[תורה]] ווערט דערמאנט אז מען זאל נישט לייגן אן אשרה לעבן דעם מזבח, כאטש עס ווערט אויך דערמאנט אז די אבות האבן אויפגעשטעלט מצבות.

מען פלעגט אויך האלטן אינדערהיים אלס אן אנדענק קליינע פיגורינעס פון שטיין אדער האלץ וואס זענען געווען אין די פארם פון א נקבה און האבן סימבאליזירט אשרה. אזוינע פיגורינעס ווערן זייער אפט געטראפן דורך ארכעאלאגן. מען האט געטראפן אזוינע וואס זענען געווען באגראבן אין ירושלים פון די צייטן פון דעם ערשטן בית המקדש. ענדליכע פיגורינעס טרעפט מען אויך אין דער גאנצער וועלט, פון אלע צייטן. עס ווייזט אויס אז אנדערע פעלקער האבן געהאט אן ענדליכע זי-גאט, וואס איז געווען גאר פאפולער.

== פארשפרייטקייט ביי אידן ==
אין די צייטן פון ערשטן בית המקדש, ווען אידן האבן געדינט פארשידענע געטטער, האבן אסאך אידן געדינט אשרה. אין ירמי' (ז, י&quot;ח)(מ&quot;ד, י&quot;ז-י&quot;ט) ווערט דערמאנט אז אידן האבן געדינט די &quot;קעניגין פון הימל&quot; און מקריב געווען פאר איר געבעקסן און געטראקען. 

== מעגליכע השפעה אויף קריסטנטום ==

די קריסטליכע &quot;שכינה הקדושה&quot;, די מוטער חלק פון די גאט, קען זיין איין איינפלוס פון די אמאליגע אשרה.

די אונטערשייד איז, אז יענע אשרה בוים איז געווען א '''[[לינדען בוים]]''', און די בוים וואס ווערט געפייערט קריסטנטום איז א נאדל-בוים פון די [[אלעמאל-גרין|עווערגרין]] סארט.

[[קאַטעגאָריע:מיטאלאגיע]]</text>
      <sha1>fsk57rou9vfygekoqdblkxpj9ih1jy6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>באַניצער:לאג ראיל</title>
    <ns>2</ns>
    <id>41330</id>
    <revision>
      <id>580895</id>
      <parentid>569108</parentid>
      <timestamp>2022-08-16T05:38:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>79.178.144.123</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3419" xml:space="preserve">{{באניצער קעסטלעך|קעסטלעך=
{{באניצער אינטערעסירט אין באנען}}
{{באניצער ליבעראליזם}}
{{באניצער קעגן רייכערן}}
{{באניצער אטעיסט}}
{{באניצער עוואלוציע}}
{{באניצער האט ליב באניצער קעסטלעך}}
{{#babel:yi-4|he|en-5}}
}}
איך בין בעסער באקאנט אלס TheIsraeliSudrian (ד&quot;ה: &quot;דער ישראלדיקער סאָדאָרער&quot;, נאך דעם אינזל סאָדאָר אין &quot;טאמעס און פריינט&quot;). ערשט האב איך אנגעהויבן באטייליקן זיך אין די העברעאישע וויקיפעדיע, און שפעטער אויף ענגליש. אין יוני 2014 האב איך געפונען יידיש אין גוגל טראנסלייט, און געפירט עקספערימענטן מיט גרונטיקע ווערטער און טראנסקריפציעס פון נעמען. אבער, אין דער צייט האב איך געמיינט אז די שפראך איז געווען מאדנע און לעכערלעך, און איך האב זי קוים פארשטייט אדער רעספעקטירט. די דאזיקע קאנטע איז אריגינאל געשאפן געווארן צו &quot;באהאלטן&quot; מיין אידענטיטעט, און דער נאמען &quot;לאג רעיל&quot; איז א פאלשע טראנסקריפציע פון laG roiL, דער אריגינעלער נאמען פון מיין הויפט קאנטע. ווייל איך בין נישט געווען ערנסט, מיינע ערשטע פרוון צו שרייבן אויף יידיש זענען געווען פּאַטעטיש.

אבער, זינט 2015 האב איך געלערנט די שפראך מיט הילף פון אנדערע באניצער (בפרט פוילישער). ווייל מיינע הויפט שפראכן זענען העברעאיש און ענגליש (און א סך ווערטער זענען זייער ענלעך אדער אידענטיש אויף אנדערע שפראכן), לערנען זיך יידיש איז געווען זייער גרינג פאר מיר. איך האב אפילו געשאפן העכער '''350''' ארטיקלען, מוסטערן און קאטעגאריעס, און אויך פארבעסערט א טייל ארטיקלען וואס איך האב נישט געשאפן. אויך האב איך איבערגעזעצט א סך באניצער קעסטלעך פון די העברעאישע וויקיפעדיע, צוזאמען מיט זייערע קאטעגאריעס. כאטש מיין אינטערעס אין יידיש גלייב איך נישט קיין אינטערעס אין טעמעס פון יידישקייט ווי רבנים, חסידים, רעליגיעזע טעקסטן און נאך. צוליב דאס, איך שרייב כמעט נאר וועגן אלגעמיינע טעמעס וואס וויקיפעדיע זאל אנטהאלטן אויף יעדע שפראך (אויב מעגלעך). אלע מיינע ארטיקלען זענען איבערגעזעצט פון ענגליש אדער העברעאיש, בפרט פשוטע ענגליש.

== לינקען ==
* [[/ארטיקלען|ארטיקלען וואס איך האב געשאפן]]
* [https://www.iddish.co.il/Dictionary.aspx דאס יידיש-העברעאיש ווערטערבוך וואס איך ניץ]

[[en:User:TheIsraeliSudrian]]
[[he:משתמש:TheIsraeliSudrian]]</text>
      <sha1>tsafn1rlp9f9kl8lmj9f7xbu107a5s7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580896</id>
      <parentid>580895</parentid>
      <timestamp>2022-08-16T05:42:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>79.178.144.123</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3416" xml:space="preserve">{{באניצער קעסטלעך|קעסטלעך=
{{באניצער אינטערעסירט אין באנען}}
{{באניצער ליבעראליזם}}
{{באניצער קעגן רייכערן}}
{{באניצער אטעיסט}}
{{באניצער עוואלוציע}}
{{באניצער האט ליב באניצער קעסטלעך}}
{{#babel:yi-4|he|en-5}}
}}
איך בין בעסער באקאנט אלס TheIsraeliSudrian (ד&quot;ה: &quot;דער ישראלדיקער סאָדאָרער&quot;, נאך דעם אינזל סאָדאָר אין &quot;טאמעס און פריינט&quot;). ערשט האב איך אנגעהויבן באטייליקן זיך אין די העברעאישע וויקיפעדיע, און שפעטער אויף ענגליש. אין יוני 2014 האב איך געפונען יידיש אין גוגל טראנסלייט, און געפירט עקספערימענטן מיט גרונטיקע ווערטער און טראנסקריפציעס פון נעמען. אבער, אין דער צייט האב איך געמיינט אז די שפראך איז געווען מאדנע און לעכערלעך, און איך האב זי קוים פארשטייט אדער רעספעקטירט. די דאזיקע קאנטע איז אריגינאל געשאפן געווארן צו &quot;באהאלטן&quot; מיין אידענטיטעט, און דער נאמען &quot;לאג רעיל&quot; איז א פאלשע טראנסקריפציע פון laG roiL, דער אריגינעלער נאמען פון מיין הויפט קאנטע. ווייל איך בין נישט געווען ערנסט, מיינע ערשטע פרוון צו שרייבן אויף יידיש זענען געווען פּאַטעטיש.

אבער, זינט 2015 האב איך געלערנט די שפראך מיט הילף פון אנדערע באניצער (בפרט פוילישער). ווייל מיינע הויפט שפראכן זענען העברעאיש און ענגליש (און א סך ווערטער זענען זייער ענלעך אדער אידענטיש אויף אנדערע שפראכן), לערנען זיך יידיש איז געווען זייער גרינג פאר מיר. איך האב אפילו געשאפן העכער '''350''' ארטיקלען, מוסטערן און קאטעגאריעס, און אויך פארבעסערט א טייל ארטיקלען וואס איך האב נישט געשאפן. אויך האב איך איבערגעזעצט א סך באניצער קעסטלעך פון די העברעאישע וויקיפעדיע, צוזאמען מיט זייערע קאטעגאריעס. כאטש מיין אינטערעס אין יידיש, איך האב נישט קיין אינטערעס אין טעמעס פון יידישקייט ווי רבנים, חסידים, רעליגיעזע טעקסטן און נאך. צוליב דאס, איך שרייב כמעט נאר וועגן אלגעמיינע טעמעס וואס וויקיפעדיע זאל אנטהאלטן אויף יעדע שפראך (אויב מעגלעך). אלע מיינע ארטיקלען זענען איבערגעזעצט פון ענגליש אדער העברעאיש, בפרט פשוטע ענגליש.

== לינקען ==
* [[/ארטיקלען|ארטיקלען וואס איך האב געשאפן]]
* [https://www.iddish.co.il/Dictionary.aspx דאס יידיש-העברעאיש ווערטערבוך וואס איך ניץ]

[[en:User:TheIsraeliSudrian]]
[[he:משתמש:TheIsraeliSudrian]]</text>
      <sha1>63v7w6jfdxvykvaxlrkakjyqcko03l4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>אלעמאל-גרין</title>
    <ns>0</ns>
    <id>41846</id>
    <revision>
      <id>580893</id>
      <parentid>488136</parentid>
      <timestamp>2022-08-15T23:38:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ששון</username>
        <id>1016</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="904" xml:space="preserve">[[טעקע:Abies alba 02.jpg|קליין|200px|[[בלאט]] פון אן אלעמאל־גרינעם [[טענענבוים]], מיט צייכענונגען פון דריי יאר לענגאויס דעם צווייג.]]
א פלאנץ וואס איז '''אַלעמאל-גרין''' טוישט זיך זיינע בלעטער ביסלעכווייז א גאנץ יאר, נישט אזוי ווי די פלאנצן וואס פארלירן אלע זייערע בלעטער אויף א מאל אין [[הארבסט]].

אין אן אלעמאל-גרין פלאנץ בלייבט יעדע בלעטל פון 1 יאר ביז יאר; עס האט זיך געמאכט אויך בלעטער וואס בלייבן לענגער, ביז 45 יאר.

אין טראפישע געגנטן זענען כמעט אלע פלאנצן אלעמאל-גרין.


[[קאַטעגאָריע:באטאניק]]
[[קאַטעגאָריע:ביימער]]</text>
      <sha1>greawn0ji2phiqxyw5rbp7zuoiz1i83</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>באז אלדרין</title>
    <ns>0</ns>
    <id>44002</id>
    <revision>
      <id>580894</id>
      <parentid>553489</parentid>
      <timestamp>2022-08-16T05:32:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>79.178.144.123</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1096" xml:space="preserve">{{יתום}}
[[טעקע:Buzz Aldrin (S69-31743).jpg|קליין|250px|אלדרין אין אן אפיציעלע בילד פאר די אפאלא 11 מאנשאפט, 1969]]
'''באַז אָלדרין''' ([[ענגליש]]: ''Buzz Aldrin'', געבוירן מיטן נאמען '''עדווין יודזשין אָלדרין דער יינגער''' דעם [[20סטן יאנואר]] [[1930]]) איז אן [[אמעריקאנער]] [[אינזשעניריע|אינזשעניר]], [[פילאט]] און געוועזנער [[אסטראנויט]]. ער איז געבוירן געווארן אין גלען רידזש, ניו זשערסי. ער איז געווען דער צווייטער מענטש וואס האט געטראטן אויף דער [[לבנה]] נאך [[ניל ארמסטראנג]] ביי דער [[אפאלא 11]] מיסיע.

{{קאמאנסקאט|Buzz Aldrin}}

{{ביא-שטומף}}
{{DEFAULTSORT:אלדרין, באז}}

[[קאטעגאריע:לעבעדיגע מענטשן]]
[[קאטעגאריע:אמעריקאנער]]
[[קאטעגאריע:אסטראנויטן]]
[[קאטעגאריע:פילאטן]]</text>
      <sha1>r7voezrka9a12ppo64at8xm9zx71pta</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>אנטואן דע סענט-עקזופערי</title>
    <ns>0</ns>
    <id>49830</id>
    <revision>
      <id>580897</id>
      <parentid>575861</parentid>
      <timestamp>2022-08-16T05:45:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>79.178.144.123</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1476" xml:space="preserve">{{יתום}}
[[טעקע:11exupery-inline1-500.jpg|קליין|סענט-עקזופּערי אין [[טולוז]], 1933]]
'''אַנטואַן דע סענט-עקזופּערי''' ([[פראנצויזיש]]: ''Antoine de Saint-Exupéry''; {{כ}}[[29סטן יוני]] [[1900]] - [[31סטן יולי]] [[1944]]) איז געווען א [[פראנצויזן|פראנצויזער]] [[פילאט]], [[שרייבער]], [[דיכטער]] און [[זשורנאליסט]]. ער האט געשריבן א סך בארימטע דערציילונגען ווי &quot;[[דער קליינער פרינץ]]&quot; (''Le Petit Prince'', {{כ}}1943), &quot;נאַכט פֿלוג&quot; (''Vol de nuit'', {{כ}}1931) און &quot;לאַנד פֿון די מענטשן&quot; (''Terre des hommes'', {{כ}}1939). סענט-עקזופּערי איז אומגעקומען ביי א פּאַטראלירן פֿלוג נאענט צו [[מארסיי|מאַרסיי]] אין 1944.

א פֿישער האט געפֿונען סענט-עקזופּערי'ס זילבערער בראַסלעט נאענט צו מאַרסיי אין 1998. צוויי יאר נאך דעם איז דער מאטאר פֿון זיין עראפּלאַן געפֿונען.

== וועבלינקען ==
{{קאמאנסלינק}}

{{ביא-שטומף}}
{{DEFAULTSORT:סענט-עקזופערי, אנטואן דע}}

[[קאטעגאריע:פראנצויזן]]
[[קאטעגאריע:אויטאביאגראפן]]
[[קאטעגאריע:שרייבער]]
[[קאטעגאריע:פילאטן]]</text>
      <sha1>2t5nob9wvfx3e4hv1otf5kmrs4hadml</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>פארפרוירן II</title>
    <ns>0</ns>
    <id>50413</id>
    <revision>
      <id>580900</id>
      <parentid>577566</parentid>
      <timestamp>2022-08-16T06:45:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>79.178.144.123</ip>
      </contributor>
      <comment>/* לידער */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10604" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''פארפרוירן II''}}
{{פילם
|נאמען=פֿאַרפֿרוירן II{{ש}}Frozen II
|בילד=Frozen 2 Logo.png
|רעזשיסאר=[[קריס באק]]{{ש}}[[דזשעניפער לי]]
|פראדוצירער=פיטער דעל וועטשא
|סצענארשרייבער=דזשעניפער לי
|שטימע אקטיארן=[[קריסטען בעל]]{{ש}}[[אידינא מענזל]]{{ש}}דזשאש גד{{ש}}דזשאנאטאן גראף
|מוזיק=ראבערט לאפעז{{ש}}קריסטען אנדערסאן-לאפעז
|רעדאקטירונג=דזשעף דרייהיים
|סטודיא=וואלט דיזני פילמען{{ש}}וואלט דיזני אנימאציע סטודיאס
|פארשפרייטער=וואלט דיזני פילמען
|פארשפרייט=[[7טן נאוועמבער]] [[2019]] (דאלבי טעאטער){{ש}}[[22סטן נאוועמבער]] 2019 ([[פאראייניקטע שטאטן]])
|לענג=103 מינוטן
|לאנד=פאראייניקטע שטאטן
|שפראך=[[ענגליש]]
|בודזשעט=$150 מיליאן
|הכנסות=$1.450 ביליאן
}}
'''פֿאַרפֿרוירן II''' אדער '''פֿאַרפֿרוירן 2''' ([[ענגליש]]: ''Frozen II'') איז אן אמעריקאנישער [[קאמפיוטער אנימאציע|קאמפיוטער-אנימירטער]] [[פאנטאזיע]] [[מוזיקפילם]] פון 2019. ער איז דער המשך-פילם פון &quot;[[פארפרוירן (2013 פילם)|פֿאַרפֿרוירן]]&quot; (2013) און איז ווידער רעזשיסירט געווארן דורך [[קריס באק|קריס באַק]] און [[דזשעניפער לי|דזשעניפֿער לי]], מיט די באטייליקונג פון די זעלבע מאנשאפט.

== געשיכטע ==
אַגנאַר, דער קעניג פֿון אַרענדעל, זאגט זיינע צוויי טעכטער [[אנא (פארפרוירן)|אַנאַ]] און [[עלזא (פארפרוירן)|עלזאַ]] אז זייער זיידע, קעניג רונעאַרד, האט געמאכט אן אפמאך מיט די נאָרטאָלדרע עדה צו בויען א [[דאם|דאַמבע]] אין זייער פארכישופטער וואלד. קעניג רונעאַרד איז אבער געשטארבן אין א קאַמף וואס האט אויסגעבראכן צווישן די צוויי עדות. דער קאַמף רייצט אויף די [[פיר עלעמענטן|עלעמענטאַרע רוחות]] פונעם וואלד: ערד, וואסער, לופט און פייער. די רוחות אַנטרינען ווערן און א וואנט פון נעפּל כאפט דער גאנצער וואלד. אַגנאַר האט אנטגעלאפֿן מיט הילף פון אן אומבאקאנטער ראטעווער.

דריי יאר נאך איר קאראנאציע (אינעם ערשטן פילם) פייערט קעניגין עלזאַ דער [[הערבסט]] אינעם קעניגרייך מיט פּרינצעסין אַנאַ, אָלאַף דער שניימענטש, קריסטאָף און זיין רעניפֿער סווען. ווען עלזאַ הערט א מיסטישע שטימע, זי פאלגט נאך אים און וועקט די רוחות אָן א כוונה. זיי שטערן אַרענדעל און דאָס גאנצע קעניגרייך דאַרף זיך אויסליידיקן. גראַנד פּעבי און די טראָלן קומען אין אַרענדעל און פּעבי זאגט אז אלעמען דאַרפן געפֿינען דער אמת וועגן דעם עבר פון דאָס קעניגרייך.

עלזאַ, אַנאַ, אָלאַף, קריסטאָף און סווען פֿאָרן צו דער פארכישופטער וואלד נאך די מיסטישע שטימע. נאך וואס דער נעפּל צעשפּליטערט זיך ווען עלזאַ רירט אים, דער לופט-רוח קומט אלס א [[טארנאדא]] און שעפּט אריין זיי אלע. עלזאַ פֿאַרהאַלט דעם טארנאדא, וואס מאכט אייז סקולפטורן. די שוועסטער געפֿינען אז די סקולפטורן באווייזן בילדער פון זייער זיידע'ס עבר און אז זייער מוטער, קעינגין אידונאַ, איז געווען א מיטגליד פון נאָרטאָלדרע און זי האט געראטעוועט אַגנאַר. זיי טרעפֿן מיט די נאָרטאָלדרע און אן ארמיי פון אַרענדעלער סאלדאטן וואס זענען נאך ברוגז, און דערנאך קומט דער פייער-רוח. עלזאַ לערנט אז דער רוח איז א צעברויזיקע מאגישע סאַלאַמאַנדרע, און עלזאַ איינשטילט זי. עלזאַ און אַנאַ שטעלן אויף א פייער-איבעררייס צווישן די סאלדאטן און די נאָרטאָלדרע דורך מסביר זיין אז זייער מוטער איז געווען נאָרטאָלדרער און זייער פֿאָטער אַרענדעלער. שפעטער לערנען זיי וועגן א פֿינפֿטער רוח וואס וועט פֿאַראייניקן די מענטשן און דער נאַטירלעכער צויבער.

עלזאַ, אַנאַ און אָלאַף ממשיך זיין אָן קריסטאָף און סווען. זיי געפֿינען די שיף וואס האט געקראכט מיט זייערע עלטערן; זי אנטהאלט א מאפע מיט א וועג צו דער אַטאָהאָלאַן, א מיטאלאגישער טייך וואס לויט זייער מוטער האט אלע די טייטשן איבער דעם עבר. עלזאַ שיקט אַנאַ און אָלאַף אוועק און גייט זיך אליין. זי געפֿינט און מוסטירט דער נאָק, דער וואסער-רוח וואס באשיצט דער ים איידער אַטאָהאָלאַן. ווען זי דערגרייכט לערנט עלזאַ אז די שטימע וואס האט גערופֿן זי איז געווען פון אידונאַ; אז די נאטור האט געגעבן עלזאַ אירע כוחות ווייל אידונאַ האט אַגנאַר געראטעוועט; און אז עלזאַ זיך איז דער פֿינפֿטער רוח.

דערנאך לערנט עלזאַ אז די דאַמבע איז געבויט געווארן צו רעדוצירן די רעסורסן פון די נאָרטאָלדרע ווייל קעניג רונעאַרד האט געוואלט פארנעמען די געגנט. אויך לערנט זי אז ער האט דערמארדעט דער פירער פון נאָרטאָלדרע און אנגעהויבן דעם קאנפליקט. עלזאַ שיקט די אינפארמאציע צו אַנאַ איידער וואס זי ווערט פֿאַרפֿרוירן צוליב גיין טיף אריין אין דער אַטאָהאָלאַן. דאס מאכט אָלאַף אנהייבן אַװעקצאַפּלען זיך.

אַנאַ באקומט די מעלדונג פון עלזאַ און לערנט אז די דאַמבע דאַרף ווערן צעשטערט צו געבן די רואיקייט צוריק. אַנאַ געפֿינט און וועקט די ערד-גיגאנטן און פירט זיי צו די דאַמבע. די גיגאנטן ווארפן פֿעלדזן קיין אַנאַ וואס צעשטערן די דאַמבע. דאס שיקט א פֿאַרפֿלײץ לענגאויס דער [[פיארד|פֿיאָרד]] קיין דאָס קעניגרייך. עלזאַ שמעלצט זיך און קומט צוריק אין אַרענדעל. זי אָפּווענדט דער פֿאַרפֿלײץ און ראטעוועט דאָס קעניגרייך.

ווען דער נעפּל-וואנט איינגייט קומט עלזאַ צוריק צו אַנאַ, און זיי בויען אָלאַף פֿון דאָס ניי. קריסטאָף בעט פון אַנאַ צו הייראטן אים און זי מסכים זיין. עלזאַ מסביר זיין אז זי און אַנאַ זענען דער &quot;בריק&quot; צווישן די מענטשן און די מאגישע רוחות. אַנאַ ווערט די נייע קעניגין פון אַרענדעל און עלזאַ ווערט די באשיצערין פונעם פארכישופטער וואלד, וואס אפט קומט צוריק אין אַרענדעל נאך די רואיקייט איז ווידער דא.

== שטימע אקטיארן == 
* [[קריסטען בעל]] אַלס פּרינצעסין אַנאַ
* [[אידינא מענזל|אידינאַ מענזל]] אַלס קעניגין עלזאַ
* דזשאָש גד אַלס אָלאַף דער שניימענטש
* דזשאָנאַטאַן גראָף אַלס קריסטאָף
* [[סטערלינג קיי. בראון|סטערלינג קיי. בראַון]] אלס מאַטיאַס
* עוואַן רייטשל וואוד אלס קעניגין אידונאַ
* אָראָראַ {{ענ|Aurora (singer)}} אלס די שטימע (די וואס עלזאַ הערט)
* [[אלפרעד מאלינע|אַלפֿרעד מאָלינע]] אלס קעניג אַגנאַר
* מאַרטאַ פּלימפּטאָן אלס ילענע
* דזשייסאָן ריטער אלס רײַדער
* רייטשל מעטיוז אלס האַנימאַרען
* דזשערעמי סיסטאָ אלס קעניג רונעאַרד
* קירען הינדס אלס גראַנד פּעבי

== לידער ==
* &quot;אַלץ געפֿינט זיך&quot;
* &quot;טייל זאַכן קיינמאָל נישט זיך טוישן&quot;
* &quot;אין דאָס אומבאַקאַנט&quot;
* &quot;ווען איך וועל וואַקסן&quot;
* &quot;רעניפֿערן זענען בעסער ווי מענטשן&quot;
* &quot;פֿאַרלוירן אינעם וואַלד&quot;
* &quot;באַווייַזן זיך&quot;
* &quot;דער נעכסטער ריכטיקער זאַך [צו טאָן]&quot;
* &quot;אין דאָס אומבאַקאַנט&quot; (ענד-קרעדיטן ווערסיע)
* &quot;אַלץ געפֿינט זיך&quot; (ענד-קרעדיטן ווערסיע)
* &quot;פֿאַרלוירן אינעם וואַלד&quot; (ענד-קרעדיטן ווערסיע)

== וועבלינקען ==
{{קאמאנסקאט|Frozen 2|פֿאַרפֿרוירן II}}

* {{Imdb title|4520988|title=פֿאַרפֿרוירן II}}

{{דיזני אנימירטע פילמען}}
[[קאטעגאריע:2019 פילמען]]
[[קאטעגאריע:ענגליש שפראכיגע פילמען]]
[[קאטעגאריע:אמעריקאנישע פילמען]]
[[קאטעגאריע:מוזיקפילמען]]
[[קאטעגאריע:דיזני אנימירטע פילמען]]</text>
      <sha1>8bxkdi4ip0zndini2qir2jonnpxvznm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>דריטע וועלט-מלחמה</title>
    <ns>0</ns>
    <id>52726</id>
    <revision>
      <id>580898</id>
      <parentid>568659</parentid>
      <timestamp>2022-08-16T05:51:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>79.178.144.123</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3910" xml:space="preserve">דער '''דריטער וועלט-מלחמה''' איז וואס מען רופט א מעגלעכער דריטער [[וועלט-מלחמה]]. דאס באדייט א וועלט-מלחמה וואס קען אפשר פאסירן און וואלט זיין דער נאכפאלגער פונעם [[צווייטע וועלט-מלחמה|צווייטן וועלט-מלחמה]] (1939-{{כ}}1945).

א וועלט-מלחמה קען זיין איינער אין וואס א צאל [[מדינה|מדינות]] אינעם וועלט קעמפן קעגן זיך, א מאל איבער פארשידענע [[קאנטינענט]]ן, אבער אפשר נישט. א געוואלטיקער מלחמה צווישן צוויי אדער דריי גרויסע מאכטן וואלט זיין א וועלט-מלחמה.

ווייל טעכנאלאגיע און געווער זענען געווארן אזוי אוואנסירט מיינען רוב מענטשן אז אויב אזא מלחמה וועט א מאל געשעען וועט מען אפשר ניצן [[נוקלעארער וואפן|קערן]], [[ביאלאגישער וואפן|ביאלאגישע]] און [[כעמישער וואפן|כעמישע]] געווער. ביאלאגישע געווער זענען לעבעדיקע זאכן, געוויינטלעך [[באקטעריע]] אדער [[ווירוס]]ן. כעמישע געווער וועלן אפשר נישט טייטן שנעל, נאר [[גיפט|פארגיפטיקן]] מענטשן אדער זייערע אייגנטומס. קערן, ביאלאגישע און כעמישע געווער צוזאמען רופט מען [[מאסן פארניכטונג וואפן|מאסן פארניכטונג געווער]]. דערקעגן, קאנווענציאנעלע געווער זענען &quot;נארמאלע&quot; סארטן ווי [[ביקס]]ן אדער נישט-קערנדיקע [[באמבע]]ס.

מאסן פארניכטונג קען באשעדיקן רוב דעם [[ערד פלאנעט]] און טייטן א סך מענטשן און אנדערע ארגאניזמען. א שפריכווארט וואס ווערט אפט מיוחס צו [[אלבערט איינשטיין]] זאגט: &quot;איך קען נישט וועלכע געווער וועט מען קעמפן דערמיט אין דער דריטער וועלט-מלחמה, נאר אינעם פערטן וועלט-מלחמה וועט מען קעמפן מיט שטעקנס און שטיינער&quot;. איינשטיין האט אפשר נישט טאקע דאס געזאגט, אבער לויט אנדערע זאכן וואס ער האט געזאגט האט ער געמיינט אז די געווער אין דער דריטער וועלט-מלחמה וואלט זיין אזוי צעשטערעריש אז זיי וואלט ענדיקן די [[ציוויליזאציע]] ווי באקאנט היינט.

== אמתע געשעענישן מיט דער ביינאמען &quot;דריטער וועלט-מלחמה&quot; ==
טייל געשעענישן ווי דער [[קאלטער קריג]] האט מען גערופן דער &quot;דריטער וועלט-מלחמה&quot;. געוועזענער [[פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן|פאראייניקטע שטאטן פרעזידענט]] [[דזשארדזש וו. בוש]] האט פארגלייכט דעם [[מלחמה קעגן טעראר]] צו דער דריטער וועלט-מלחמה.

די דאזיקע געשעענישן זענען ביידע געווען נישט אפילו ענלעך מיט וואס א וועלט-מלחמה וואלט זיין. דער קאלטער קריג איז נישט געווען קיין קריג, און דער איראקער מלחמה איז געווען מערסטנס קאנווענציאנאל און געשליסן אום איין געגנט אין גענעראל. [[טעראריזם]] איז טאקע א סארט [[געפעכט]], אבער נישט קיין וועלט-מלחמה.

[[קאטעגאריע:מלחמות]]</text>
      <sha1>2mvox709acc9xkzs66m6w5v14pctai0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580899</id>
      <parentid>580898</parentid>
      <timestamp>2022-08-16T06:09:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>79.178.144.123</ip>
      </contributor>
      <comment>/* אמתע געשעענישן מיט דער ביינאמען &quot;דריטער וועלט-מלחמה&quot; */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3910" xml:space="preserve">דער '''דריטער וועלט-מלחמה''' איז וואס מען רופט א מעגלעכער דריטער [[וועלט-מלחמה]]. דאס באדייט א וועלט-מלחמה וואס קען אפשר פאסירן און וואלט זיין דער נאכפאלגער פונעם [[צווייטע וועלט-מלחמה|צווייטן וועלט-מלחמה]] (1939-{{כ}}1945).

א וועלט-מלחמה קען זיין איינער אין וואס א צאל [[מדינה|מדינות]] אינעם וועלט קעמפן קעגן זיך, א מאל איבער פארשידענע [[קאנטינענט]]ן, אבער אפשר נישט. א געוואלטיקער מלחמה צווישן צוויי אדער דריי גרויסע מאכטן וואלט זיין א וועלט-מלחמה.

ווייל טעכנאלאגיע און געווער זענען געווארן אזוי אוואנסירט מיינען רוב מענטשן אז אויב אזא מלחמה וועט א מאל געשעען וועט מען אפשר ניצן [[נוקלעארער וואפן|קערן]], [[ביאלאגישער וואפן|ביאלאגישע]] און [[כעמישער וואפן|כעמישע]] געווער. ביאלאגישע געווער זענען לעבעדיקע זאכן, געוויינטלעך [[באקטעריע]] אדער [[ווירוס]]ן. כעמישע געווער וועלן אפשר נישט טייטן שנעל, נאר [[גיפט|פארגיפטיקן]] מענטשן אדער זייערע אייגנטומס. קערן, ביאלאגישע און כעמישע געווער צוזאמען רופט מען [[מאסן פארניכטונג וואפן|מאסן פארניכטונג געווער]]. דערקעגן, קאנווענציאנעלע געווער זענען &quot;נארמאלע&quot; סארטן ווי [[ביקס]]ן אדער נישט-קערנדיקע [[באמבע]]ס.

מאסן פארניכטונג קען באשעדיקן רוב דעם [[ערד פלאנעט]] און טייטן א סך מענטשן און אנדערע ארגאניזמען. א שפריכווארט וואס ווערט אפט מיוחס צו [[אלבערט איינשטיין]] זאגט: &quot;איך קען נישט וועלכע געווער וועט מען קעמפן דערמיט אין דער דריטער וועלט-מלחמה, נאר אינעם פערטן וועלט-מלחמה וועט מען קעמפן מיט שטעקנס און שטיינער&quot;. איינשטיין האט אפשר נישט טאקע דאס געזאגט, אבער לויט אנדערע זאכן וואס ער האט געזאגט האט ער געמיינט אז די געווער אין דער דריטער וועלט-מלחמה וואלט זיין אזוי צעשטערעריש אז זיי וואלט ענדיקן די [[ציוויליזאציע]] ווי באקאנט היינט.

== אמתע געשעענישן מיט דער ביינאמען &quot;דריטער וועלט-מלחמה&quot; ==
טייל געשעענישן ווי דער [[קאלטער קריג]] האט מען גערופן דער &quot;דריטער וועלט-מלחמה&quot;. געוועזענער [[פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן|פאראייניקטע שטאטן פרעזידענט]] [[דזשארדזש וו. בוש]] האט פארגלייכט דעם [[מלחמה קעגן טעראר]] צו דער דריטער וועלט-מלחמה.

די דאזיקע געשעענישן זענען ביידע געווען נישט אפילו ענלעך מיט וואס א וועלט-מלחמה וואלט זיין. דער קאלטער קריג איז נישט געווען קיין קריג, און דער איראקער מלחמה איז געווען מערסטנס קאנווענציאנאל און געשלאסן אום איין געגנט אין גענעראל. [[טעראריזם]] איז טאקע א סארט [[געפעכט]], אבער נישט קיין וועלט-מלחמה.

[[קאטעגאריע:מלחמות]]</text>
      <sha1>nodxeqg42u2h2qcgqtomiej121ohxqh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>מירון טראגעדיע תשפ&quot;א</title>
    <ns>0</ns>
    <id>52841</id>
    <revision>
      <id>580890</id>
      <parentid>579719</parentid>
      <timestamp>2022-08-15T19:43:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ששון</username>
        <id>1016</id>
      </contributor>
      <comment>/* ליסטע פון נפטרים */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4677" xml:space="preserve">פֿארטאגס [[ל&quot;ג בעומר]] ([[י&quot;ח אייר|י״ח אייר]]) [[ה'תשפ&quot;א]], דעם [[30סטן אפריל]] איז געווארן א גרויסע געדרענג וואס האט צוגעברענגט אויף א בהָלה ביים ארויסגאנג פון דער הדלקה ביים [[תולדות אהרן]] רבי׳ן נעבן דעם ציון פון רבי שמעון בר יוחאי אין מירון, ווען 45 מענער און קינדער זענען ליידער אומגעקומען און 102 זענען פארוואונדעט געווארן, נאכדעם וואס זיי זענען צעטרעטן געווארן אין א שטארקן געדרענג''.''

דאס האט פאסירט אינמיטן דער הילולא פון רבי שמעון וואס קומט פאר יעדע יאר אין מירון ווען יידן קומען צוזאמען ביים ציון. בשעת מעשה זענען געווען ביים ציון בערך 100,000 יידן.

ס׳איז געווען די ערגסטע ציווילע קאטאסטראפֿע אין דער היסטאריע פון ישראל.{{הערה|שם=&quot;Jerusalem Post&quot;|{{Cite news|title=&quot;There are casualties, the event is over!&quot;: The moment of the disaster, live from Mount Meron|url=https://m.ynet.co.il/articles/59233810|access-date=30 April 2021|work=[[Ynet]]|language=העבראיש|archive-date=2 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210502091510/https://www.ynet.co.il/news/article/HkfBhZYDd|url-status=live}}}}

== ליסטע פון נפטרים ==
'''הר&quot;ר [[שרגא געשטעטנער]] ע&quot;ה''' - [[מאנסי]]''', הר&quot;ר ישראל אלנקווה ע&quot;ה''' - בית שמש''', הר&quot;ר מנחם אשר זעקבאך ע&quot;ה''' - מודיעין''', הבחור חיים ראק ע&quot;ה''' - בית שמש''', הר&quot;ר דוד קרויס ע&quot;ה''' - בית שמש''', הבחור יוסף עמרם טויבער ע&quot;ה''' - מאנסי''', הבחור אלי' כהן ע&quot;ה''' - ביתר''', הר&quot;ר שמעון מטלון ע&quot;ה''' - ביתר''', הר&quot;ר שמחה בונם דיסקינד ע&quot;ה''' - בית שמש''', הר&quot;ר אליעזר צבי יאזשעף ע&quot;ה''' - קרית יואל''', הר&quot;ר חנוך סלוד ע&quot;ה''' - אשדוד''', הבחור פּנחס מנחם קנאבלאוויטש ע&quot;ה''' - אמעריקא''', הר&quot;ר אלעזר מרדכי גאלדבערג ע&quot;ה''' - ביתר''', הבחור משה בן שלום ע&quot;ה''' - בני ברק''', הר&quot;ר יונתן חברוני ע&quot;ה''' - ג. שמואל''', הבחור ידידי' אשר פויגל ע&quot;ה''' - ג. שמואל''', הר&quot;ר יהודא לייב רובין ע&quot;ה''' - בית שמש''', הר&quot;ר חיים עוזר סלר ע&quot;ה''' - ירושלים''', הר&quot;ר שמואל צבי קלאגסבאלד ע&quot;ה''' - בית שמש''', הבחור משה ענגלארד ע&quot;ה ואחיו הילד יהושע ענגלארד ע&quot;ה''' - ירושלים''', הבחור משה לוי ע&quot;ה''' - בני ברק''', הבחור נחמן קירשנבוים ע&quot;ה''' - בית שמש''', הבחור משה מרדכי אלחדד-שארף ע&quot;ה ואחיו הבחור יוסף דוד אלחדד-שארף ע&quot;ה''' - ירושלים''', הבחור דוב שטיינמעץ ע&quot;ה''' - מאנטריאל''', הבחור יוסף מאסטורוב ע&quot;ה''' - רמלה''', הבחור יעקב אלחנן סטארקאווסקי ע&quot;ה''' - אלעד''', הבחור יוסף יהושע לוי ע&quot;ה''' - רכסים''', הבחור ישי מועלם ע&quot;ה''' -רכסים''', הבחור אברהם דניאל אמבון ע&quot;ה''' - ארגענטינה''', הילד אליעזר יצחק קולטי ע&quot;ה''' - ירושלים''', הר&quot;ר אריאל צדיק ע&quot;ה''' - ירושלים''', האברך יוסף גרינבוים ע&quot;ה''' - חיפה''', הבחור אלקנה שילה ע&quot;ה''' - ירושלים''', הר&quot;ר אליעזר געפנער ע&quot;ה''' - ירושלים''', הבחור ידידי' משה חיות ע&quot;ה''' - בני ברק''', הבחור דניאל מאריס ע&quot;ה''' - ניו דזשערסי''', הבחור שלמה זלמן לעבאוויטש ע&quot;ה''' - צפת''', הר&quot;ר משה צרפתי ע&quot;ה''' - ירושלים''', הבחור אריאל אחדות ע&quot;ה''' - תל אביב''', הר&quot;ר מרדכי פעקעטע ע&quot;ה''' - ירושלים''', הבחור חן דורון ע&quot;ה''' - חולון''', הר&quot;ר משה בערגמאן ע&quot;ה''' - ענגלאנד''', און הבחור יוסף קאהן ע&quot;ה''' - קליוולאנד'''.'''

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}


&lt;references /&gt;
[[קאַטעגאָריע:ל&quot;ג בעומר]]
[[קאַטעגאָריע:מירון]]
[[קאַטעגאָריע:מאסן-פאניקן]]
[[קאַטעגאָריע:2021]]</text>
      <sha1>9hjoo4hf87cjb97nmqasr7aepb27jml</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>מירון</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53408</id>
    <revision>
      <id>580905</id>
      <parentid>578557</parentid>
      <timestamp>2022-08-16T11:56:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2653" xml:space="preserve">{{יישוב
|נאמען=מירון
|סארט יישוב=שטאט
|אמטשפראך נאמען=
|הערב= 
|פאן= בית הכנסת מושב מירון
|מדינה= {{פאן ישראל}}
|אפטייל טיפ=
|אפטייל נאמען=
|געביט=
|ראיאן=
|דיסטריקט= [[צפון דיסטריקט (ישראל)|צפון דיסטריקט]]
|בירגערמייסטער= 
|גובערנאטאר=
|טיפ אונטעראפטייל=
|דיסטריקטן אין ראיאן=
|שטעט אין ראיאן=
|ראיאן הויפטשטאט=
|מוטערשטאט=
|אפיציעלע שפראך=
|שטח= 
|הייך=
|גרינדונג דאטע=
|באפעלקערונג={{וויקידאטן|באפעלקערונג}}
|באפעלקערונג יאר= 
|באפעלקערונג הערה=
|מטרופולין=
|הערת מטרופולין=
|צפיפות= 
|קאארדינאטן=   {{coord|32|48|N|35|32|E|region:IL_type:city|display=inline,title}} 
|צייט זאנע= +2
|אתר אינטרנט= 	
|מאפע=
|פרטימדיקע מאפע=
|סטאטיסטיק=
}}
'''מושב מֵירוֹן''' איז א רעליגיעזער מושב אין אויבער גליל ביים פוס פון הר מירון וואס געהערט צום מרום הגליל ראיאנאט.

דער ייִשובֿ איז געגרינדעט געוואָרן אין 1949 דורך אימיגראַנטן פֿון אונגאַרן און רומעניע און רעליגיעזע באַפֿרײַטע זעלנער פֿון דער אומאָפּהענגיקייטס־מלחמה. עס איז געגרינדעט געווארן אויף די לענדער פונעם אראבישן דארף מירון, וואס איז חרוב געווארן אין דער אומאפהענגיקייטס-מלחמה.

דער ישוב הייסט נאך דעם אלטען מירון וואס האט געוואוינט דערנעבן, און זיין נאמען ווערט אפגעהיט אויפן נאמען פונעם אראבישן דארף וואס איז דארט געווען. דער ארט איז באקאנט מיט דעם קבר פון רבי שמעון בר יוחאי פון [[בארג מירון]], וואס געפינט זיך אין איר אויסשטאנד, וואס ווערט באזוכט דורך הונדערטער טויזנטער מענטשן אויף ל&quot;ג בעומר יעדן יאר.

דער פארזיצער פונעם לאקאלע קאמיטעט איז דוד קליין, פאר וועמען מרדכי האלפערין האט געדינט (ביז 2018).

דער רב פונעם מושב זינט תשי&quot;ט איז הרב [[מאיר זאב שטרן]].


{{מרום הגליל ראיאנראט}}</text>
      <sha1>4v269lfzbg3k1xc2uayvoch7uxo3aek</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ארטור לאנגערמאן</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53625</id>
    <revision>
      <id>580883</id>
      <parentid>580881</parentid>
      <timestamp>2022-08-15T12:01:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>צוגעלייגט [[קאטעגאריע:שארית הפליטה]] מיט [[הילף:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14265" xml:space="preserve">{{אישיות
|נאמען=ארתור לאנגערמאן
|קוואלשפראך נאמען = Arthur Langerman
|פרסים=דער מענטש פונ'ם יאהר 2020
|מדינה= בעלגיע
|עיסוק=דיאמאנט-סוחר, איבערזעצער, פארזאמלער
|בילד=Arthur Langerman.jpg}}

'''אַרטור אויזשען לאַנגערמאַן''', אויך גערופען '''ארטור לאנגערמאן''', (געבוירן דעם 21סטן אויגוסט 1942 אין בארגערהויט, א פארשטאט פון [[אנטווערפן]]) איז א בעלגישער דיאמאנטן-סוחר און פאבריקאנט, וועלכער האט אויפגעבויט זיין גאנצע קאריערע אין [[אנטווערפן]].

גלייכצייטיק האט ער מיט די יארן צוזאמענגעשטעלט איינע פון די גרעסטע פריוואטע קאלעקציע (פארזאמלונג) פון אנטיסעמיטישע בילדער אין דער וועלט. די דאזיקע קאלעקציע איז היינט געווארן דער קערן און די באזע פון די &quot;ארטור לאנגערמאן ארכיוון פאר'ן אונטערזוך פון די אנטיסעמיטישע בילדער&quot;, א שטיפטונג וועלכע איז געגרינדעט געווארן אין יאָר 2019 אין די טעכנישע אוניווערסיטעט פון בערלין אונטער'ן נאמען פון &quot; דער ארטור לאנגערמאן ארכיוו, פאר די אויספארשונג פונ'ם וויזועלען אנטיסעמיטיזמוס”  (ALAVA).

די דאזיקע פארזאמלונג איז שוין טיילווייז פארגעשטעלט געווארן אינ'ם מעמאריאל פון דער צפון-פראנצויזישער שטאט [[קאען]], איז פובליצירט געווארן ביי Fayard , און קען אויך ווערן באטראכט און שטודירט אין דער באשרייבונג פון Le Collectionneur (דער פארזאמלער). אין חודש מערץ פון יאָר 2020 ווערט לאנגערמאן באשיינט דורך דעם בעלגישן בלאט Regards, מיט'ן טיטל פון &quot;דער מענטש פונ'ם יאָר&quot;. לויט לאנגערמאן &quot;האבן די גרעסטע אנטיסעמיטן קיינמאל נישט ריכטיק באגעגנט קיין יידן&quot;.

==ביאגראפיע==
זיין פאטער שלמה לאנגערמאן (א פעלץ-סוחר) איז געבוירן אין [[קראקע|קראָקע]] אין יאָר 1907 און זיין מוטער זיסלא (בלייווייס), א ספעציאליסט אין מאדע-קליידונג, איז געבוירן אין [[ווארשע]]. צען יאָר שפעטער, אין יאָר 1926, זענען די ביידע פאמיליעס זיך געקומען באזעצן אין בעלגיע, וואו זיי האבן חתונה געהאט אין 1941 און ארטור איז געבוירן געווארן אין 1942 . זיי זענען געווארן ארעסטירט דעם 28סטן מערץ 1944 און מען האט זיי געפֿירט  אין דעם ס.ס. פארזאמל-פלאץ פון די קאזערנע דאסען (Kazerne Dossin) , פון וואנעט מען האט זיי דעפארטירט קיין [[אוישוויץ]] דעם 19טן מאי 1944 (מיטן 25סטן טראנספארט), דאס הייסט ווייניגער ווי 4 חדשים פאר דער באפרייאונג פון בעלגיע. 

ארטור, א קליין קינד פון אונטער צוויי יאָר, ווערט קודם אריין געבראכט אין א קינדערהיים פאר יעצט געבוירענע קינדער, די  pouponniere פון די AJB  אין Uccle ביי [[בריסל]] און פון דארט אינ'ם קינדערהיים פון באראן דע קאסטרא פון עטערבעיק, אויך א פארשטאט פון בריסעל. 
דער נעץ פון די AJB -קינדערהיימען אין בעלגיע איז דאמאלט געדולדעט געווארן דורך די געסטאפא, כדי צו געפעלען דעם אינטערנאציאנאלען רויטען-קרייץ, אבער איז געשטאנען אונטער זייער שטרענגער קאנטראלע. עטליכע טעג פאר דער באפרייאונג, האט די געסטאפא ארגאניזירט נאך א לעצטע ראזיא, כדי נאך אין די לעצטע מינוט שנעל צו דעפארטירן די קינדער פון אט די אלע היימען און זיי אויסראטן אין די גאז-קאמערן פון אוישוויץ און אנדערע ס.ס. לאגערן אין מזרח-אייראפע. אבער עס געלונגט ארטור נאך ב&quot;ה אין די לעצטע מינוט, אדאנק א יידישע אונטערגרונט-באוועגונג, פון דארט געראטעוועט צו ווערן. 

דער פאטער שלמה, איבערלעבט ליידער נישט דעם שרעקליכען קריג, הי&quot;ד. די מוטער זיסלא האט אבער מער מזל. די נאציס האבן זי געשיקט אין אוישוויץ, וואו זי מוז ארבעטן אין די קאך. אדאנק דעם קען זי נאך איבערלעבן די מלחמה און זי קומט צוריק אין בעלגיע אין יאָר 1945. 

ארטור לאנגערמאן האט שפעטער חתונה און האט צוויי קינדער. זיין זון א פארשער אין די FNRS, ספעציאליזערט אין מאטעמאטיק.

===דיאמאנטן סוחר און פאבריקאנט===
צווישן 9 און 17 יאָר, איז ארטור איינגעשריבן אין &quot;השומר הצעיר&quot;, א יידישע יוגנט-ארגאניזאציע פון לינקע ציוניסטן, געגרונדעט אין [[עסטרייך]] אין יאָר 1913. ער הייבט א'ן די מיטל-שולע, אבער ער מוז זיין שטודיום פארקורצן, כדי צו העלפן ברענגען פרנסה אין שטוב. ער קומט קיין אנטווערפן וואו ער לערנט זיך אויס דעם פאך פון דיאמאנט-קליווען. נאכדעם ווי ער ארבעט 8 יאָר ביי א דארטיקן דיאמאנט-פאבריקאנט, וועלכער לערנט אים אויס אללע פראקטישע און סוחרישע פאסעטען פון דעם פאך, באשליסט ער צו גרונדען א'ן אייגענע דיאמאנט-פירמע. אין די 80ער יאָרן, שפעציאליזירט ער זיך אין פארב-שטיינער, אן ארטיקל וואס הייבט דעמאלט א'ן צו ווערן פון די מייסט געזוכטע אין די דיאמאנט בראנזשע. נאכדעם ווי ער פארקויפט זיין האלבן סטאק פאר איינער פון די גרעסטע [[לאנדאן|לאנדאנער]] סוחרים, ווערט ער אינטערנאציאנאל באקאנט און באטראכט פאר א שפיץ רעפערענץ אויפ'ן געביט פון דיאמאנטענע פארב-שטיינער. די אינטערנאציאנאלע פרעסע, ראדיא און טעלעוויזיע פרעגט אים כסדר אויס און קלאסירט אים אלס עקספערט אין די סארט שטיינער. ווען פאטריק וואואלאט האט צוזאמען געשטעלט זיין פֿילם פון &quot;די פארבשטיינער פון בארנעא&quot;, ווערט דער גאנצער סצענאריא (סקריפט) געשריבן אויפ'ן סמך פון לאנגערמאן'ס פאכמאנשאפט.  

===דאקומענטן וועגן אנטיסעמיטיזם===
ביים [[אייכמאן פראצעס]] אין ירושלים אין יאָר 1961, וועלכער איז דאמאלט שטארק פארשפרייט געווארן דורך די אינטערנאציאנאלע פרעסע, רעאליזירט דער יונגער ארטור לאנגערמאן די שרעק און דעם טייוולאנישער פארנעם פון די שואה. ער שטעלט זיך פראגען צו פארשטיין דעם מקור פון די ביטערע אנטיסעמיטישע האס, וואס האט איממער געהערשט און הערשט נאך היינט אין די וועלט. צוגעדרוקט און מאטיווירט  דורך די דאזיקע פראבלעצען ,  הייבט ער א'ן צוזאמען צו שטעלען א פארזאמלונג פון &quot;אנטיסעמיטיקא&quot; . במשך צענדליגע יאָרען זוכט ער אויף איבעראל אין די וועלט, מאהלערייען און אלטע גראווירונגען (פון צווישן 17טן און 20סטן יאָרהונדערט), גרויסע און קלענערע סקולפטורען פון קעראמיק (ליימווארג) , פון האלץ און פון בראנז, פלאקאטען, אריגינאלע צייכנונגען, פאסט-קארטן, א.א.וו. זיין קאלעקציע ציילט היינט איבער 7.000 אביעקטען און אנטיסעמיטישע בילדער, אללע אויפגענומען אין א'ן אינווענטאר און דיגיטאליזירט, בתוכם הונדערטער אריגינעלע צייכענונגען פונ'ם קאריקאטוריסט Philipp Rupprecht, מעהר באקאנט אונטער'ן פען-נאמען פון Fips , דער כאראקטעריסטישער צייכנער פון די נאצי צייטונג &quot;דער שטורמער&quot;. 

די אללע דאקומענטען זענען פאכמעניש באשטודירט געווארן דורך  ראלף קייסערס א וועלט רעפערענץ אויף דעם געביט (א פראנצויזישער פראפעסער שפעציאליזירט אין נאצישע שריפטען) , א.א.וו. 
א טייל פון די פארזאמלונג איז שוין אין יאָר 2016 פארגעשטעלט געווארן אין די אויבען-דערמאנטע קאזערנע דאסעין און שפעטער אין יאָר 2017 ביי א גרויסע אויסשטעלונג אינ'ם מעמאריאל פון די פראנצויזישע שטאט קאען , אונטער'ן טיטעל פון Dessins Assassins . א קאטאלאג פון די אויסשטעלונג איז דאמאלט קא-ארדאנירט געווארן דורך סטעפאן גרימאלדי און גאויאם דואזי (Guillaume Doizy)  און איז שפעטער ערשינען ביי Fayard. אין יאָר 2017 האט מען אויפגעטראגט Philippe Pierret, א באקאנטער היסטאריקער פון די יידישע געשיכטע און געוועזענער קאנסערוואטאר פון יידישן [[מוזיי|מוזעאום]] פון בעלגיע (צווישן 1999 ביז 2015), צוזאמען צו שטעלן א'ן אינווענטאר פון אט די קאלעקציע. דער פריער דערמאנטער גוויאם דואזי, א שפעציאליסט אויפ'ן געביט פון  קאריקאטור און פון פרעסע-צייכענונגען, האט צוזאמען געשטעלט א ספעציפישן פראגראם און זיך באטייליגט ביים אינדעקסירן פון די  קאלעקציע. גלייכצייטיק האט דער צענטרום פאר אנטיסעמיטישע אויספארשונג פונעם טעכנישן אוניווערסיטעט פון בערלין באשלאסן, צו מאביליזירן גרעסערע פינאנציעלע מעגליכקייטן צו שטודירן די פארזאמלונג פון לאנגערמאן. אין מערץ 2019 האט ארטור לאנגערמאן אפיציעל אפגעשטאנען זיין קאלעקציע צום דערמאנטען צענטרום פאר אנטיסעמיטישע אויספארשונג פונעם טעכנישן אוניווערסיטעט פון בערלין. עס ווערט געשאפן א שטיפטונג אונטער'ן נאמען פון &quot;די ארכיוון פון ארטור לאנגערמאן פאר'ן אויפזוכן דעם איקאנאגראפישן (בילדער און צייכענונגען) אנטי-סעמיטיזם  (ALAVA). לאנגערמאן פריווט צו באשרייבן און ערקלערען די געשיכטע און די געאגראפיע פונ'ם אנטיסעמיטיזם: &quot; די מייסטע מענטשן, בתוכם אויך מיינע עלטערן, האבן נישט געקענט מעסטן און רעאליזירען דעם פארנעם פון וואס דא פאסירט. מען האט אנגעהויבען צו הרגנ'ן  יידען פון אפ 1933, אבער זיי האבן געהאלטן אז עס וועט זיי גארנישט געשעהן און זיי האבן געהאט א קינד אין מיט'ן דער קריג. אויב זיי וואלטן געזען די אלע בילדער וואס איך האב דא יעצט פאר מיר, וואלטן זיי פארשטאנען דעם מצב און זיי וואלטן אפשר אנטלאפן.

===איבערזעצער===

זייט דעם חורבן , האט זיך די צאל פון די וואס רעדן נאך יידיש שטארק פארמינערט. כדי צוריק און ווידער צו פארשפרייטן די שפראך אינערהאלב דער באפעלקערונג, האט ארטור לאנגערמאן איבערגעזעצט אויף פראנצויזיש  צוויי בראשורן פון שלום עליכם (1859-1916) דאס אייביגע לעבן קורצע געשיכטן אן צו ווייזען די צייט (ערשינען אין 2012 ביי מעטראפאליס), אין צוזאמענארבעט מיט אריאל ציון פון דער שואה-ביבליאטעק פון פאריז. געשיכטעס פאר קינדער, נישט צו געבן אין די הענט פון קינדער (ערשינען אין 2019 ביי MarqueBelge) אילוסטראציעס פון סאם רינגער.
[[קאַטעגאָריע:ביזנעסלייט]]
[[קאַטעגאָריע:בעלגישע יידן]]
[[קאַטעגאָריע:אנטווערפן]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
[[קאַטעגאָריע:שארית הפליטה]]
{{DEFAULTSORT:לאנגערמאן, ארטור}}</text>
      <sha1>slzm0n47ip8sh1dw24ydrejsw3300cy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580884</id>
      <parentid>580883</parentid>
      <timestamp>2022-08-15T12:03:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14210" xml:space="preserve">{{יתום}}{{אישיות
|נאמען=ארתור לאנגערמאן
|קוואלשפראך נאמען = Arthur Langerman
|פרסים=דער מענטש פונ'ם יאהר 2020
|מדינה= בעלגיע
|עיסוק=דיאמאנט-סוחר, איבערזעצער, פארזאמלער
|בילד=Arthur Langerman.jpg}}

'''אַרטור אויזשען לאַנגערמאַן''' (געבוירן דעם 21סטן אויגוסט 1942 אין בארגערהויט, א פארשטאט פון [[אנטווערפן]]) איז א בעלגישער דיאמאנטן-סוחר און פאבריקאנט, וועלכער האט אויפגעבויט זיין גאנצע קאריערע אין [[אנטווערפן]].

גלייכצייטיק האט ער מיט די יארן צוזאמענגעשטעלט איינע פון די גרעסטע פריוואטע קאלעקציע (פארזאמלונג) פון אנטיסעמיטישע בילדער אין דער וועלט. די דאזיקע קאלעקציע איז היינט געווארן דער קערן און די באזע פון די &quot;ארטור לאנגערמאן ארכיוון פאר'ן אונטערזוך פון די אנטיסעמיטישע בילדער&quot;, א שטיפטונג וועלכע איז געגרינדעט געווארן אין יאָר 2019 אין די טעכנישע אוניווערסיטעט פון בערלין אונטער'ן נאמען פון &quot; דער ארטור לאנגערמאן ארכיוו, פאר די אויספארשונג פונ'ם וויזועלען אנטיסעמיטיזמוס”  (ALAVA).

די דאזיקע פארזאמלונג איז שוין טיילווייז פארגעשטעלט געווארן אינ'ם מעמאריאל פון דער צפון-פראנצויזישער שטאט [[קאען]], איז פובליצירט געווארן ביי Fayard , און קען אויך ווערן באטראכט און שטודירט אין דער באשרייבונג פון Le Collectionneur (דער פארזאמלער). אין חודש מערץ פון יאָר 2020 ווערט לאנגערמאן באשיינט דורך דעם בעלגישן בלאט Regards, מיט'ן טיטל פון &quot;דער מענטש פונ'ם יאָר&quot;. לויט לאנגערמאן &quot;האבן די גרעסטע אנטיסעמיטן קיינמאל נישט ריכטיק באגעגנט קיין יידן&quot;.

==ביאגראפיע==
לאנגערמאנ׳ס פאטער שלמה (א פעלץ-סוחר) איז געבוירן אין [[קראקע|קראָקע]] אין יאָר 1907 און זיין מוטער זיסלא (בלייווייס), א ספעציאליסט אין מאדע-קליידונג, איז געבוירן אין [[ווארשע]]. צען יאָר שפעטער, אין יאָר 1926, זענען די ביידע פאמיליעס זיך געקומען באזעצן אין בעלגיע, וואו זיי האבן חתונה געהאט אין 1941 און ארטור איז געבוירן געווארן אין 1942 . זיי זענען געווארן ארעסטירט דעם 28סטן מערץ 1944 און מען האט זיי געפֿירט  אין דעם ס.ס. פארזאמל-פלאץ פון די קאזערנע דאסען (Kazerne Dossin) , פון וואנעט מען האט זיי דעפארטירט קיין [[אוישוויץ]] דעם 19טן מאי 1944 (מיטן 25סטן טראנספארט), דאס הייסט ווייניגער ווי 4 חדשים פאר דער באפרייאונג פון בעלגיע. 

ארטור, א קליין קינד פון אונטער צוויי יאָר, ווערט קודם אריין געבראכט אין א קינדערהיים פאר יעצט געבוירענע קינדער, די  pouponniere פון די AJB  אין Uccle ביי [[בריסל]] און פון דארט אינ'ם קינדערהיים פון באראן דע קאסטרא פון עטערבעיק, אויך א פארשטאט פון בריסעל. 
דער נעץ פון די AJB -קינדערהיימען אין בעלגיע איז דאמאלט געדולדעט געווארן דורך די געסטאפא, כדי צו געפעלען דעם אינטערנאציאנאלען רויטען-קרייץ, אבער איז געשטאנען אונטער זייער שטרענגער קאנטראלע. עטליכע טעג פאר דער באפרייאונג, האט די געסטאפא ארגאניזירט נאך א לעצטע ראזיא, כדי נאך אין די לעצטע מינוט שנעל צו דעפארטירן די קינדער פון אט די אלע היימען און זיי אויסראטן אין די גאז-קאמערן פון אוישוויץ און אנדערע ס.ס. לאגערן אין מזרח-אייראפע. אבער עס געלונגט ארטור נאך ב&quot;ה אין די לעצטע מינוט, אדאנק א יידישע אונטערגרונט-באוועגונג, פון דארט געראטעוועט צו ווערן. 

דער פאטער שלמה, איבערלעבט ליידער נישט דעם שרעקליכען קריג, הי&quot;ד. די מוטער זיסלא האט אבער מער מזל. די נאציס האבן זי געשיקט אין אוישוויץ, וואו זי מוז ארבעטן אין די קאך. אדאנק דעם קען זי נאך איבערלעבן די מלחמה און זי קומט צוריק אין בעלגיע אין יאָר 1945. 

ארטור לאנגערמאן האט שפעטער חתונה און האט צוויי קינדער. זיין זון א פארשער אין די FNRS, ספעציאליזערט אין מאטעמאטיק.

===דיאמאנטן סוחר און פאבריקאנט===
צווישן 9 און 17 יאָר, איז ארטור איינגעשריבן אין &quot;השומר הצעיר&quot;, א יידישע יוגנט-ארגאניזאציע פון לינקע ציוניסטן, געגרונדעט אין [[עסטרייך]] אין יאָר 1913. ער הייבט א'ן די מיטל-שולע, אבער ער מוז זיין שטודיום פארקורצן, כדי צו העלפן ברענגען פרנסה אין שטוב. ער קומט קיין אנטווערפן וואו ער לערנט זיך אויס דעם פאך פון דיאמאנט-קליווען. נאכדעם ווי ער ארבעט 8 יאָר ביי א דארטיקן דיאמאנט-פאבריקאנט, וועלכער לערנט אים אויס אללע פראקטישע און סוחרישע פאסעטען פון דעם פאך, באשליסט ער צו גרונדען א'ן אייגענע דיאמאנט-פירמע. אין די 80ער יאָרן, שפעציאליזירט ער זיך אין פארב-שטיינער, אן ארטיקל וואס הייבט דעמאלט א'ן צו ווערן פון די מייסט געזוכטע אין די דיאמאנט בראנזשע. נאכדעם ווי ער פארקויפט זיין האלבן סטאק פאר איינער פון די גרעסטע [[לאנדאן|לאנדאנער]] סוחרים, ווערט ער אינטערנאציאנאל באקאנט און באטראכט פאר א שפיץ רעפערענץ אויפ'ן געביט פון דיאמאנטענע פארב-שטיינער. די אינטערנאציאנאלע פרעסע, ראדיא און טעלעוויזיע פרעגט אים כסדר אויס און קלאסירט אים אלס עקספערט אין די סארט שטיינער. ווען פאטריק וואואלאט האט צוזאמען געשטעלט זיין פֿילם פון &quot;די פארבשטיינער פון בארנעא&quot;, ווערט דער גאנצער סצענאריא (סקריפט) געשריבן אויפ'ן סמך פון לאנגערמאן'ס פאכמאנשאפט.  

===דאקומענטן וועגן אנטיסעמיטיזם===
ביים [[אייכמאן פראצעס]] אין ירושלים אין יאָר 1961, וועלכער איז דאמאלט שטארק פארשפרייט געווארן דורך די אינטערנאציאנאלע פרעסע, רעאליזירט דער יונגער ארטור לאנגערמאן די שרעק און דעם טייוולאנישער פארנעם פון די שואה. ער שטעלט זיך פראגען צו פארשטיין דעם מקור פון די ביטערע אנטיסעמיטישע האס, וואס האט איממער געהערשט און הערשט נאך היינט אין די וועלט. צוגעדרוקט און מאטיווירט  דורך די דאזיקע פראבלעצען ,  הייבט ער א'ן צוזאמען צו שטעלען א פארזאמלונג פון &quot;אנטיסעמיטיקא&quot; . במשך צענדליגע יאָרען זוכט ער אויף איבעראל אין די וועלט, מאהלערייען און אלטע גראווירונגען (פון צווישן 17טן און 20סטן יאָרהונדערט), גרויסע און קלענערע סקולפטורען פון קעראמיק (ליימווארג) , פון האלץ און פון בראנז, פלאקאטען, אריגינאלע צייכנונגען, פאסט-קארטן, א.א.וו. זיין קאלעקציע ציילט היינט איבער 7.000 אביעקטען און אנטיסעמיטישע בילדער, אללע אויפגענומען אין א'ן אינווענטאר און דיגיטאליזירט, בתוכם הונדערטער אריגינעלע צייכענונגען פונ'ם קאריקאטוריסט Philipp Rupprecht, מעהר באקאנט אונטער'ן פען-נאמען פון Fips , דער כאראקטעריסטישער צייכנער פון די נאצי צייטונג &quot;דער שטורמער&quot;. 

די אללע דאקומענטען זענען פאכמעניש באשטודירט געווארן דורך  ראלף קייסערס א וועלט רעפערענץ אויף דעם געביט (א פראנצויזישער פראפעסער שפעציאליזירט אין נאצישע שריפטען) , א.א.וו. 
א טייל פון די פארזאמלונג איז שוין אין יאָר 2016 פארגעשטעלט געווארן אין די אויבען-דערמאנטע קאזערנע דאסעין און שפעטער אין יאָר 2017 ביי א גרויסע אויסשטעלונג אינ'ם מעמאריאל פון די פראנצויזישע שטאט קאען , אונטער'ן טיטעל פון Dessins Assassins . א קאטאלאג פון די אויסשטעלונג איז דאמאלט קא-ארדאנירט געווארן דורך סטעפאן גרימאלדי און גאויאם דואזי (Guillaume Doizy)  און איז שפעטער ערשינען ביי Fayard. אין יאָר 2017 האט מען אויפגעטראגט Philippe Pierret, א באקאנטער היסטאריקער פון די יידישע געשיכטע און געוועזענער קאנסערוואטאר פון יידישן [[מוזיי|מוזעאום]] פון בעלגיע (צווישן 1999 ביז 2015), צוזאמען צו שטעלן א'ן אינווענטאר פון אט די קאלעקציע. דער פריער דערמאנטער גוויאם דואזי, א שפעציאליסט אויפ'ן געביט פון  קאריקאטור און פון פרעסע-צייכענונגען, האט צוזאמען געשטעלט א ספעציפישן פראגראם און זיך באטייליגט ביים אינדעקסירן פון די  קאלעקציע. גלייכצייטיק האט דער צענטרום פאר אנטיסעמיטישע אויספארשונג פונעם טעכנישן אוניווערסיטעט פון בערלין באשלאסן, צו מאביליזירן גרעסערע פינאנציעלע מעגליכקייטן צו שטודירן די פארזאמלונג פון לאנגערמאן. אין מערץ 2019 האט ארטור לאנגערמאן אפיציעל אפגעשטאנען זיין קאלעקציע צום דערמאנטען צענטרום פאר אנטיסעמיטישע אויספארשונג פונעם טעכנישן אוניווערסיטעט פון בערלין. עס ווערט געשאפן א שטיפטונג אונטער'ן נאמען פון &quot;די ארכיוון פון ארטור לאנגערמאן פאר'ן אויפזוכן דעם איקאנאגראפישן (בילדער און צייכענונגען) אנטי-סעמיטיזם  (ALAVA). לאנגערמאן פריווט צו באשרייבן און ערקלערען די געשיכטע און די געאגראפיע פונ'ם אנטיסעמיטיזם: &quot; די מייסטע מענטשן, בתוכם אויך מיינע עלטערן, האבן נישט געקענט מעסטן און רעאליזירען דעם פארנעם פון וואס דא פאסירט. מען האט אנגעהויבען צו הרגנ'ן  יידען פון אפ 1933, אבער זיי האבן געהאלטן אז עס וועט זיי גארנישט געשעהן און זיי האבן געהאט א קינד אין מיט'ן דער קריג. אויב זיי וואלטן געזען די אלע בילדער וואס איך האב דא יעצט פאר מיר, וואלטן זיי פארשטאנען דעם מצב און זיי וואלטן אפשר אנטלאפן.

===איבערזעצער===

זייט דעם חורבן , האט זיך די צאל פון די וואס רעדן נאך יידיש שטארק פארמינערט. כדי צוריק און ווידער צו פארשפרייטן די שפראך אינערהאלב דער באפעלקערונג, האט ארטור לאנגערמאן איבערגעזעצט אויף פראנצויזיש  צוויי בראשורן פון שלום עליכם (1859-1916) דאס אייביגע לעבן קורצע געשיכטן אן צו ווייזען די צייט (ערשינען אין 2012 ביי מעטראפאליס), אין צוזאמענארבעט מיט אריאל ציון פון דער שואה-ביבליאטעק פון פאריז. געשיכטעס פאר קינדער, נישט צו געבן אין די הענט פון קינדער (ערשינען אין 2019 ביי MarqueBelge) אילוסטראציעס פון סאם רינגער.
[[קאַטעגאָריע:ביזנעסלייט]]
[[קאַטעגאָריע:בעלגישע יידן]]
[[קאַטעגאָריע:אנטווערפן]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
[[קאַטעגאָריע:שארית הפליטה]]
{{DEFAULTSORT:לאנגערמאן, ארטור}}</text>
      <sha1>54ihpqhwffhog324io8l8v9xshq6hok</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>סנהדריה</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53627</id>
    <revision>
      <id>580886</id>
      <timestamp>2022-08-15T14:47:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <comment>אנגעהויבן ארטיקל</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3710" xml:space="preserve">{{באצירק
| בילד = 
| באשרייבונג = 
| שטאט = ירושלים
| גרינדונג דאטע = 
| שטח = {{פאן ישראל}}
| צאל איינוואוינער = 
| קאארדינאטן = 
| מאפע = 
}}
[[טעקע:Pagibetknesset.JPG|קליין|319x319פיקס|די פאג״י שול אין סנהדריה]]
'''סנהדריה''' איז א חרדישער געגנט אין צפון ירושלים, וואס געפינט זיך מזרח פונעם גאלדא מאיר שאסיי; צו דרום געפינען זיך דער סנהדריה בית עולם און דער [[שמואל הנביא (קווארטאל)|שמואל הנביא]] קווארטאל, צו דרום-מזרח [[מעלות דפנה]], צו מזרח [[רמת אשכול]] און צו צפון [[סנהדריה מורחבת]]. דער געגנט שליסט איין שיכון פאג״י. 

דער נאמען פון דעם געגנט נעמט זיך פון די קברי סנהדרין, וואס געפינען זיך אין א מערה אינעם סנהדרין גארטן ביים עק פון געגנט. 

== געשיכטע ==
שוין אין די 1200ער יארן האט מען דערקענט אז צפון פון ירושלים, לעבן דעם וועג צום קבר פון שמואל הנביא, געפינען זיך אוראלטע מערות פון קברים, וואו עס זענען באערדיגט די מיטגלידער פונעם [[סנהדרין]] ביים צווייטן [[בית המקדש]]. אין 1897 האט מען אנטפלעקט נישט ווייט די מערת האשכולות, אין היינטיגן [[רמת אשכול]].

אין יוני 1914 האט דוד צבי אריה שניאורסאן אונטערגעשריבן א קאנטראקט מיט דייטשן קאנסול צו קויפן דעם שטח לאנד אין געגנט פון די קברי סנהדרין. ער האט געהאט באצאלט פארן לאנד אבער אינצווישנצייט האט אויסגעבראכן די [[ערשטע וועלט-מלחמה]] און ס׳איז נישט געווען מעגלעך איבערצונעמען דאס שטיקל לאנד. נאך דער מלחמה האבן די בריטישע געהערשט און זיי האבן געהאלטן די אלע נכסים פון די דייטשן, וואס זענען געווען די צווייטע זייט אין דער מלחמה. הערשט אין 1926 איז געווען מעגלעך צו שטעלן די ווינקלשטיין כדי אנהייבן בויען א נייע געגנט הייזער פאר יידן. אין יענע צייטן איז דאס חודשלעכע שכירות פאר א דירה אין סנהדריה געווען דאס נידריגסטע אין גאנץ ירושלים.

אין יאר 1946 האט מען געבויט שיכון פאג״י הארט לעבן דער שכונה. אין 1948 איז שניאורסאן נפטר געווארן; ס׳איז געווען אוממעגלעך דעמאלסט צו באערדיגן אין הר הזיתים צוליב די אראבער און מען האט אים באערדיגט אין דעם נייעם סנהדריה בית עולם ביי דער דרום זייט פונעם געגנט.

נאך דער [[אומאפהענגיקייט מלחמה]] איז דער גרענעץ געווען ממש ביים עק פון סנהדריה, וואס איז געווען א ביסל ווייט פון די אנדערע געגנטן פון ירושלים. אין יאר 1962 האט מען אנגעהויבן בויען דעם שמואל הנביא קווארטאל וואס האט באהאפטן סנהדריה מיט אנדערע טיילן פון ירושלים.


{{ירושלים}}</text>
      <sha1>387c0k548dwntkn3qbi1kaplifaj17f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580887</id>
      <parentid>580886</parentid>
      <timestamp>2022-08-15T14:53:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <comment>באשרייבונג פון בילד</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3750" xml:space="preserve">{{באצירק
| בילד = 
| באשרייבונג = ים-סוף גאס אין סנהדריה
| שטאט = ירושלים
| גרינדונג דאטע = 
| שטח = {{פאן ישראל}}
| צאל איינוואוינער = 
| קאארדינאטן = 
| מאפע = 
}}
[[טעקע:Pagibetknesset.JPG|קליין|319x319פיקס|די פאג״י שול אין סנהדריה]]
'''סנהדריה''' איז א חרדישער געגנט אין צפון ירושלים, וואס געפינט זיך מזרח פונעם גאלדא מאיר שאסיי; צו דרום געפינען זיך דער סנהדריה בית עולם און דער [[שמואל הנביא (קווארטאל)|שמואל הנביא]] קווארטאל, צו דרום-מזרח [[מעלות דפנה]], צו מזרח [[רמת אשכול]] און צו צפון [[סנהדריה מורחבת]]. דער געגנט שליסט איין שיכון פאג״י. 

דער נאמען פון דעם געגנט נעמט זיך פון די קברי סנהדרין, וואס געפינען זיך אין א מערה אינעם סנהדרין גארטן ביים עק פון געגנט. 

== געשיכטע ==
שוין אין די 1200ער יארן האט מען דערקענט אז צפון פון ירושלים, לעבן דעם וועג צום קבר פון שמואל הנביא, געפינען זיך אוראלטע מערות פון קברים, וואו עס זענען באערדיגט די מיטגלידער פונעם [[סנהדרין]] ביים צווייטן [[בית המקדש]]. אין 1897 האט מען אנטפלעקט נישט ווייט די מערת האשכולות, אין היינטיגן [[רמת אשכול]].

אין יוני 1914 האט דוד צבי אריה שניאורסאן אונטערגעשריבן א קאנטראקט מיט דייטשן קאנסול צו קויפן דעם שטח לאנד אין געגנט פון די קברי סנהדרין. ער האט געהאט באצאלט פארן לאנד אבער אינצווישנצייט האט אויסגעבראכן די [[ערשטע וועלט-מלחמה]] און ס׳איז נישט געווען מעגלעך איבערצונעמען דאס שטיקל לאנד. נאך דער מלחמה האבן די בריטישע געהערשט און זיי האבן געהאלטן די אלע נכסים פון די דייטשן, וואס זענען געווען די צווייטע זייט אין דער מלחמה. הערשט אין 1926 איז געווען מעגלעך צו שטעלן די ווינקלשטיין כדי אנהייבן בויען א נייע געגנט הייזער פאר יידן. אין יענע צייטן איז דאס חודשלעכע שכירות פאר א דירה אין סנהדריה געווען דאס נידריגסטע אין גאנץ ירושלים.

אין יאר 1946 האט מען געבויט שיכון פאג״י הארט לעבן דער שכונה. אין 1948 איז שניאורסאן נפטר געווארן; ס׳איז געווען אוממעגלעך דעמאלסט צו באערדיגן אין הר הזיתים צוליב די אראבער און מען האט אים באערדיגט אין דעם נייעם סנהדריה בית עולם ביי דער דרום זייט פונעם געגנט.

נאך דער [[אומאפהענגיקייט מלחמה]] איז דער גרענעץ געווען ממש ביים עק פון סנהדריה, וואס איז געווען א ביסל ווייט פון די אנדערע געגנטן פון ירושלים. אין יאר 1962 האט מען אנגעהויבן בויען דעם שמואל הנביא קווארטאל וואס האט באהאפטן סנהדריה מיט אנדערע טיילן פון ירושלים.


{{ירושלים}}</text>
      <sha1>k1vetbh6hy6ibghvojwy5n6g8h4pscf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>שרגא געשטעטנער</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53628</id>
    <revision>
      <id>580888</id>
      <timestamp>2022-08-15T19:41:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ששון</username>
        <id>1016</id>
      </contributor>
      <comment>געשאַפֿן בלאַט מיט ''''שרַגי''' [שרגא אליהו] '''געשטעטנער''', אין ענגליש: Shragee Gestetner (געבוירן [[ה'תשמ&quot;ו]], [[1986]] | אוועק [[י&quot;ח אייר]], [[ה'תשפ&quot;א]], [[30 אפריל]], [[2021]]) איז געווען א באקאנטער היימישער [[זינגער]].  שרגי איז געבוירן אין [[מאנטריאל]] [[קאנאדא]] צו זיין פאטער חיים א סקווירא (הויף)|סקווערע...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1577" xml:space="preserve">'''שרַגי''' [שרגא אליהו] '''געשטעטנער''', אין ענגליש: Shragee Gestetner (געבוירן [[ה'תשמ&quot;ו]], [[1986]] | אוועק [[י&quot;ח אייר]], [[ה'תשפ&quot;א]], [[30 אפריל]], [[2021]]) איז געווען א באקאנטער היימישער [[זינגער]].

שרגי איז געבוירן אין [[מאנטריאל]] [[קאנאדא]] צו זיין פאטער חיים א [[סקווירא (הויף)|סקווערער]] [[חסיד]], און מוטער א אייניקל פון הרב שרגא סיני, גרונדער פונעם בית חינוך 'יסודי התורה' אין [[תל אביב]], און פון די פירער פון [[חינוך|חינוך עצמאי]] אין [[ארץ ישראל]].

שרגי האט חתונה געהאט און געוואוינט אין [[מאנסי]] [[ניו יארק]], און זיך פארנומען מיט זינגען אויף [[חתונות]] און שמחות, ווי ער האט זיך ערווארבען א גוטע נאמען אלץ ווארעם הארציגער [[זינגער]].

ער איז [[נפטר]] געווארן פלוצלינג, ווען ער איז צעדרוקט געווארן פון מאסען מענטשן, ביים '''[[מירון טראגעדיע תשפ&quot;א]]''', און איז געקומען לקבורה אויפ'ן [[הר המנוחות]].


{{גרונטסארטיר:געשטעטנער, שרגא}}
[[קאַטעגאָריע:פרומע זינגערס]]
[[קאטעגאריע:יידיש שפראך זינגערס]]
[[קאַטעגאָריע:סקווערער חסידים]]</text>
      <sha1>efc1f8n9v8bsj4uqnfzwwchdryp1pmw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580901</id>
      <parentid>580888</parentid>
      <timestamp>2022-08-16T11:42:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1607" xml:space="preserve">'''שרגא אליהו ״שראַגי״ געשטעטנער''' (ענגליש: ''Shragee Gestetner;'' [[ה'תשמ&quot;ו]], [[1986]] — [[י&quot;ח אייר]] [[ה'תשפ&quot;א]], [[30 אפריל]] [[2021]]) איז געווען א באקאנטער היימישער [[זינגער]].

שרגי איז געבוירן אין [[מאנטריאל]], [[קאנאדע]], צו זיין פאטער חיים א [[סקווירא (הויף)|סקווערער]] [[חסיד]], און מוטער א אייניקל פון הרב שרגא סיני, גרונדער פונעם בית חינוך 'יסודי התורה' אין [[תל אביב]], און פון די פירער פון [[חינוך|חינוך עצמאי]] אין [[ארץ ישראל]].

שרגי האט חתונה געהאט און געוואוינט אין [[מאנסי]], [[ניו יארק]], און זיך פארנומען מיט זינגען אויף [[חתונות]] און שמחות, וואו ער האט זיך ערווארבען א גוטע נאמען אלץ ווארעמער הארציגער [[זינגער]].

ער איז [[נפטר]] געווארן פלוצלינג, ווען ער איז צעדרוקט געווארן פון מאסן מענטשן, ביים [[מירון טראגעדיע תשפ&quot;א]], און איז געקומען לקבורה אויף [[הר המנוחות]].


{{גרונטסארטיר:געשטעטנער, שרגא}}
[[קאַטעגאָריע:פרומע זינגערס]]
[[קאטעגאריע:יידיש שפראך זינגערס]]
[[קאַטעגאָריע:סקווערער חסידים]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר המנוחות]]</text>
      <sha1>1qs30rctu0ewmzr3r8sy0ciohg58li3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>לינדנבוים</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53629</id>
    <revision>
      <id>580892</id>
      <timestamp>2022-08-15T23:37:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ששון</username>
        <id>1016</id>
      </contributor>
      <comment>געשאַפֿן בלאַט מיט ''''לינדען בוים''' איז א געוויסער סארט בוים, וואס די בלעטער זענען אין פארעם פון א הארץ, און די בלומעלעך זענען א געלע קאליר פארשפרייט ווי א קרוין, און שמעקט גאנץ פיין.  די בוים האט עטליכע נעמען; טערעסאַ בוים, באַסוואָאָד, טיליאַ.  אין צייטן פונעם בית המקדש, פלעג...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="877" xml:space="preserve">'''לינדען בוים''' איז א געוויסער סארט בוים, וואס די בלעטער זענען אין פארעם פון א הארץ, און די בלומעלעך זענען א געלע קאליר פארשפרייט ווי א קרוין, און שמעקט גאנץ פיין.

די בוים האט עטליכע נעמען; טערעסאַ בוים, באַסוואָאָד, טיליאַ.

אין צייטן פונעם בית המקדש, פלעגט דאס זיין א אפגאט ביי די געצענדינער, און ווען די תורה האט געשריבן לא תטע לך אשרה, מיינט עס נישט נאר די דאזיגע בוים, נאר אין אלגעמיין יעדע סארט בוים וואס ווערט געפלאנצט אויף די ציל פון דינען עבודה זרה.

זע [[אשרה]]


[[קאַטעגאָריע:ביימער]]</text>
      <sha1>3nue3j95zxvrfsvxmhjr9rhk24ecq0b</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>