Caldera (Krater)

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Tvashtar Catena - e Chette vu vulkanisch aktive Caldere uffem Jupitermond Io
Tvashtar Catena - e Chette vu vulkanisch aktive Caldere uffem Jupitermond Io


Dialäkt: {{{3}}}

E Caldera (spanisch: "Kessel") isch e kesselförmige Ibruchsstruktur vu vulkanischem Ursprung.

Caldere entstehn dur dr Isturz vu oberflächenoher Magmakammere vume Vulkan, wo zuevor dur Usbrüch entleert worre sin. E Caldera cha dur usströmendi Lava wiider gfüllt werre. Au cha sich uf em Bode vu ere Caldera ernöit e Vulkanchegel bilde, wie säll bim Vesuv gschähe isch. Caldere vu Supervulkane chönne riisigi Usmasse anämme, so isch d'Caldera vum erste Yellowstone-Vulkanusbruch 80 km lang un 55 km breit. Zue dr berüehmtiste Caldere ghöre sälli vum Teide (Teneriffa), d'Caldera de Taburiente (La Palma), dr Tobasee (Sumatra), d'Yellowstone-Caldera (USA), d'Vilama-Caldera, d'Caldera-Coruton un d'Caldera-Cerro Guacha (alli im Grenzgebit Argentinie, Chile, Bolivie) un d'Caldera vu dr Insle Santorini.

Uf em vulkanisch aktive Jupitermond Io sin hunderti Caldere entdeckt worre, dere grössti e Durmesser vu bis zue 400 km ufwiise. In dr Io-Nomenklatur werre Caldere mit em latinische Begriff Patera bezeichnet.

Devu z'underschide sin:

  • Maare, wo dur vulkanischi Gasexplosione, sog. phreatomagmatische Explosione entstehn un
  • Vulkankrater, wo dr Ustrittspunkt vu Magma bezeichne

Der Artikel basiert uf ´ra freie Ibersetzung vum Artikel „Caldera (Krater)“ us dr dytsche Wikipedia.