Å

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Dialäkt: Seislertütsch
Å, å

De Buechstaab Å - Chlyybuechstaab å isch a Buechstaab vom latynische Alphabet. Är chùnnt ùsserdäm im Däänische, Norweegische ù im Schweedische voor.

Inhaltsverzeichnis

[ändere] Yysortierig im Alphabet

Im Schwedische stiit de Buechstaab Å nam z ù vorùm ä im Alphabet, im Däänische ù Norweegische isch er de letschta Buchstaab vom Alphabet.

Im Tütsche tuet mù 'ne ifach ùnder A yysortiere.

[ändere] Voorchoo

[ändere] Im Däänische

Im Däänische stiit de Buechstaab Å fer de offena, tûûfa Vokau A mit anera Tendenz zùm O (lengs nordisches A). Früüer isch Aa bzw. aa gschrûbe choo, ersch am 22. März 1948 het mù ds Å yygfüert.

[ändere] Im Norweegische ù im Schweedische

Im Norweegische ù im Schweedische stiit de Buechstaab Å fer de Vokau o (wy lengs/chùùrzes tütsches "o")

[ändere] Anderi Spraache

  • ds Å chùnt o im Wallonische voor.
  • ds Å chùnt o innera Orthografyy vom Noordfryysische voor.
  • ds Å chùnt zù de Schryybig vo paarne Dyaläkt vom Tütsche wy Bayrisch pruucht.

[ändere] Kuryooses

Z Denemark isch de aut Dygraaph Aa dùrch Å ersetzt choo, i Iigenaame ù Ortsnaame wy Åbenrå fûnt mù aber no hüüfig di auti Schryybig. As Kuryoosum isch d Stadt Århus, wo mù mit Å schrybt, wärend im Naame vo de Unyversytäät vo de Stadt de Dygraaph stiit: Aarhus Universitet.

O im Norweegische fûne sich no Räschte vo de auti Schrybwyys, wo ùs de Unyoonszytt mit Denemark stame. So hiist de norweegischa Troonfouger "Haakon" (usgschproche: "Hookun").

[ändere] Daarstölig ùf ùm Computer

[ändere] Unicode

Im ynternazyonaale Ziichekodierigssyschteem Unicode nimt ds groossa Å d Posyzyoon U+00C5 yy, ds chlyyna å ligt ùf U+00E5. Di glyychi Posyzyoon het es o im Ziichesatz Latin-1. Im Unicode git es zuesätzlech no as spezyöüs Ångström-Ziiche.

[ändere] HTML

Im HTML schrybt mù ds Å fougendermaasse:

  • Groossbuechstaab Å: Å
  • Chlyybuechstaab å: å
  • Ångström-Ziiche: Å (cha nid vo jedùm Browser dargschtöüt choo)

[ändere] TeX

Im TeX schrybt mù ds Å fougendermaasse:

  • Groossbuechstaab Å: \AA
  • Chlyybuechstaab å: \aa

Mit LaTeX2e sy zuesätzlech o no di fougende Schrybwyyse möglech:

  • Groossbuchstaab Å: \r{A}
  • Chlyybuechstaab å: \r{a}