نوستر آداموس
Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا
بومقاله هله لیک قارالاما حالیندادیر، مقاله نی تکمیل اتمه ایله ویکیپدیا نی زنگینلشدیرین
نوستر آداموس |
---|
دوغوم |
۱٤ دکابر (دسامبر) ۱۵۰۳ میلادی فرانسا |
وفات |
۲ ایول(جولای) ۱۵٦٦ فرانسا |
نوستر آداموس آدیلا مشهور اولان میشل دو نوتردام فرانسالی حکیم و منجيم ۱۵۰۳ ایلی دکابرین ۱٤ ده فرانسا نین سن رئمی ائیالتینده یاشایان يئنیجه کاتولیک مسیحی لیيه اینا نمیش یهودی بیر عائیله ده آنادان اولدو.
کلاسیک ادبیات، تاریخ، منجيم لیک و طیبی شامیل اولان ایلکين بیلیم لری ائوده اویره ندی. آوینیون اونیوئرسیته سینده فلسفه، دیل بیلگی سی و خیطابه بيلگی سی اوخویوب بيتردی. «حکیم» شؤهره تینی 16- نجی عصر ده آوروپادا قارا اؤلومون (طاعونون) قیر غینلیغینا تاپدیغی توخداغا گؤره قازاندی. نوستر آداموسون توخداغی تزه هاوا، تمیز سو و C ویتامین ایدی. بو توخداقلا اونلارجا اینسان اؤلومده ن قورتاردیلار آنجاق نوستر آداموس اؤز قادینی ایله ایکی او شاغینی قورتارا بیلمه دی. اونلار 1537- نجی ایلده اؤلدولر و نوستر آداموس او زامان یاشاديغی آخئن شهه رینی ترک ائدیب آلتی ایل سوره جه یی سفیللیکده یاشاماغا باش قویدو. تخمینا بو زامانلاردا اؤزونده گله جه يی گؤرمه دویغولارین اویا نیشیني حیس ائتدی. 1547-نجی ایلده نوستر آداموس سالون شهرینده قالارغی یاشاييشی باشلیييب یئنی دن ائوله نيب آلتی اوشاق – اوچ اوغلان اوچ قیز صاحيبی اولدو. او، سالو نداکی ائوینین یوخاری قاتینی لابراتوار ائليییب اورانی عجیب آینالار، اوسطورلابلار، مانقال و دئلفی ده آپولون هیره مینده کی قوتسال اوچ ديره كلی سینه بنزه ین اوچ ديره كلی ایله دولدوردو. 1550- نجی ایلده نوستر آداموس اوزون اوزادی فیکیر له شمه لردن سونرا ییرمی دؤرد اؤن گؤروجو روباعی نیی ایچه ر ه ن (شامیل اولان) بیر تقویم یایدی. نوستر آداموسون بو تقویمنی خوش قارشیلاماقلار اونون اؤز اؤن گؤردو کلرینده ن بئله چوخ ایدی و یاشامینین سونونا دک ایلده بو تقویملردن بیرینی یایماق یئته ردی. او آوروپا گله جکده ياشاياجاق تاریخی نی ایچه ره ن «سئنتوری» لرین (یوزایل لرین) یا زماغینا 1554-نجو ایلده قویولدو. بیر ایل سونرا هر بؤلومده یوز دؤردلویو (روباعی سی) اولان ایلک دؤرد بولوملو کتیابی یا ییلدی. سئنتوری نین سون اولاراق اونونجو بؤلومو 1558- ده بوراخیلدی. سونرالار بیلگینین اوغول لاری «سئنتوری لره» تکميله اولاراق «اوراکول» (Oracul) آدیندا بیر کيتاب چیخاردیلار. «سئنتوری لر» لاتينجه ایضافه لرله یاناشی ائسکی فرانسیزجا یازیلمش دیر لار. بوکتیابین اؤن سؤزونده نوستر آداموس «اؤن گؤرولرين» «روح القدسون آغزيندان» اولماسي ني وورغولاماقدادير (تاكيد ائتمكده دير) نوستر آداموس اينكيزيسيونون بيله سينه قوندارميش خبرچي لرين سورغولاماسيندان قورخاراق سيمبول لار ديلي، توتوشدورما (مؤقاييسه)، آدلار و تاريخ لري رمزله يازماقدان يارارلاناراق كيتابي رمزي فورمادا يازميشدير. «سئنتوري لر»ي آراشديرانلارين وئرديكلرينه گؤره نوستر آداموس دؤردلوك لرين ايلك حرف لرينده اولاجاق اولايلارين تاريخيني ساي رمزلرينده گيزله تميشدير. بئله كي روباعي لرين هر ميصرعي اؤزه ل بير سايي وئرير. ايلك ميصرعده اولان حرف لرين ساي توپلامي بيرينجي، ايكينجي يا دا اوچونجو ميصرعين سايي ايله بيردير. (دئمك بو هانسي مين ايللييي ايشاره تله مكده دير) اوبيري ميصرع لرين ساي توپلامي دا اؤزه ل بير اولايين قالان تاريخيني گؤرسه تمكده دير. هردن روباعي لرده بو قايداني پوزان قصدي يانليشلار بوراخيلميشدير. بوتونلويو 970 روباعيني ايچه رن «سئنتوري لر» سانكي يازارين گله جه يه گئتدي يي يولجولوغون گونلويو كيمي ديرلر. ( 2300- نجو ايلدن سونرانين اولايلاريني اؤن گؤره ن دؤردلوك لر كؤكدن يوخ اولوب دا اليميزه يئتيشمه ميشدير لر)
مؤعممالي اؤن گؤرولرين ايلك باسيمي نين گؤرونمه ميش باشاري سيندان سونرا شئعر ساياغي مؤعممالار اوزه رينه درين ائتكي بوراخان فرانسانين قراليچه سي كاترينا مئديچي ميشل نوستر آداموسو پاريسده قصرينه چاغيردي. بو 1556-نجي ايلين ايولوندان آوگوستونا دك سوره ن بير آيليق يولجولوق بؤيوك باشاري اولدو. نوستر آداموس ائن مونمورانسي و باشقا زاده گان لار طره فيندن محبت و هديه لرله قارشيلاندي. 1564- ده شاه هئنري II نين بير شواليه ليك (آتچي ليق) تمرينينده اؤلوب نوستر آداموس اؤنجه دن ايشاره له دييي كيمي اونون واريثي اولان فرانسيس II ده آنسيزين (بيردن، ناگهان) اؤله ندن سونرا فرانسانين قرالي قارل IX نوستر آداموسو اؤز شخصي حكيمي، مونه جيمي اولاراق منصوب ائتدي. تاريخده مشهور اولان اولاي نوستر آداموسون فرانسالي گنج كئشيش فئليچه پيئرئتي نين اؤنونده ديز چؤكوب اونون گله جك روما كاتوليك كيلسه سي پاپي اولاجاغيني اؤن گؤردو. گنج كئشيش بونو اينانميييب دا بو سؤزه گولدو اما 19 ايل سونرا سيكستV آدي ايله روما پاپي اولدو. دئييلن لره گؤره نوستر آداموس اؤز اؤلومونون دقيق تاريخيني ده بيليرميش. 1566-نجي ايل ايولون بيرينجي گونو آقشامي قوللوقچوسونو چاغيريب اونا خئييرلي گئجه ديله يه ره ك اونا «مني صاباح ديري گؤرمه يه جك سينيز» دئميشدي. اونو صاباح لابراتوارينين يئرينده جانسيز اوزانميش تاپيرلار. نوستر آداموس وصيت نامه سينده چوروموش سوموكلري داغيلماسين دئيه آياق اوسته قويلانماسيني ايسته ميشدي. اونون مزار داشينين اوستونده «بوردا فاني لرين بيري، اولدوزلارين يئركوره نين اوزونده اولاجاق اولايلارين اوزه رينده بوراخان ائتكي لريني آنلاماق و تانري سال قلمي ايله يازماق وئرگي سينه صاحيب اولان نوستر آداموسون سوموكلري قويلانميشدير.» يازيلميشدير. اونون شؤهره تينه حيسادت ائده نلر مؤنه جيمين ساده بير الكل پرست اولدوغونو و دؤردلوك لريني الكل دلي ليك لرينده ياراتديغيتي يازيرديلار. فرانسوا رابله اونون حاقيندا مسخره ايله «تانري سال شوشه لر (بطري لر) مؤجوزه لري» آدي وئره ره ك دانيشير. 1781-ده روما پاپي نوستر آداموسون اؤن گؤرولريني تكفير ائديب اونلارين ياييلماسيني ياساقلادي. اون ايل سونرا اينقيلابچي ياكوبين لر اونون مزاريني سؤكوب سوموكلريني چيخاريب آسيب سونرا داغيتديلار. (سانكي نوستر آداموس بونو دا اؤنجه گؤرموشدو.) طرفدارلاري اونون ياديگارلاريني ساخليييب سالونداكي سن لوران كيلسه سينه داشيرلار. (بو شئي لر بو گونه دك كيلسه ده قالير). سئنتوري لرده فرانسادا «عصرين يئني له نمه ك» و شاهين دئوريلمه سينن (سوقوطونون) اؤن گؤرولمه سيني تاپان اينقيلابچي روبئسپيئرين امري ايله حرمت سيزليك ائده ن لري جزالانديريرلار. اينقيلاب توپلومو هله نوستر آداموسون مزاري اوستونه «اينقيلابي اؤن گؤره ن» لؤحه سي ده قويماق قرارينا گلير. آنادان اولدوغو شهه ر سن رئمي ده، ده هئيكلي قورولور.
بو گونه دك روباعي لرين تاپماجالاريني چؤزمك ايچين چوخ چاليشمالار اولوب چوخلو ساي چئويرمه لر و چؤزوم كيتابلاري ياييلميشدير. بعضي آراشديران لارا گؤره نوستر آداموسون اؤن گؤردوكلري نين دوغرويا چيخديغينين فائيزي (يوزده نئچه لييي) چوخ يوخاري دير.