Y Fali

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Y Fali
Ynys Môn
Image:CymruMon.png
Image:Smotyn_Coch.gif

Mae Y Fali yn bentref yng ngorllewin Ynys Môn, ar yr A5 yn agos at Ynys Cybi. Mae gan y pentref orsaf ar Reilffordd Arfordir Gogledd Cymru.

Mae peth drafodaeth wedi bod ynglyn â tharddiad yr enw. Yn ôl rhai, mae'r gwraidd yn y Gwyddeleg Baile, anheddiad, yn hytrach na'r gair Saesneg, Valley. Dywed Gwilym T. Jones a Tomos Roberts [1] fel arall, sef bod y gair yn dod o'r amser pan gloddiwyd pant er mwyn cael rwbel i adeiladu Pont Lasinwen, neu Morglawdd Stanley, rhan o'r A5 presennol. Roedd y pant a ffurfiwyd wedi cael yr enw Valley, a drosglwyddwyd i'r pentref.

Defnyddir y ffurf Y Dyffryn yn ogystal â Y Fali heddiw.

Yn agos i'r pentref mae gorsaf yr Awyrlu, RAF Valley. Mae cynlluniau ar droed i agor maes awyr ar gyfer hedfan sifil hefyd. Wrth adeiladu maes awyr yr Awyrlu yn 1942, cafwyd hyd i gasgliad pwysig o gelfi o Oes yr Haearn yn Llyn Cerrig Bach gerllaw.

[golygu] Cysylltiadau Allanol

Gwefan Gymuned y Fali

[golygu] Cyfeiriadau

  1. Enwau Lleoedd Môn 1996, Cyngor Sir Ynys Môn ISBN 0-904567-71-0


Trefi a phentrefi Môn

Aberffraw | Amlwch | Benllech | Biwmares | Brynsiencyn | Caergybi | Gwalchmai | Y Fali | Llanallgo | Llanbabo | Llanfachreth | Llanfairpwllgwyngyll | Llan-faes | Llangefni | Llangoed | Llangristiolus | Llaniestyn | Llannerch-y-medd | Llansadwrn | Malltraeth | Moelfre | Niwbwrch | Pentraeth | Porthaethwy

Ieithoedd eraill