Mimosa (llong)

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Llong hwylio a oedd yn Tea Clipper wedi ei addasu i gludio pobl ac yn pwyso 447 tunnell oedd y Mimosa. Roedd tua 160 o Gymry yn teithio arni i Batagonia yn yr Ariannin i godi'r Wladfa ym 1865.

Roedd y llong yn gadael Lerpwl yn Lloegr ar 28 Mai, 1865 a chyrraeddon Porth Madryn (heddiw: Puerto Madryn) ym Mae Newydd (Golfo Nuevo yn Sbaeneg), Patagonia ar ôl taith o 2 fis, ar 28 Gorffennaf. Er fod y tywydd yn dda yn ystod y daith roedd hi'n galed iawn a fu nifer o blant farw. Sgrifennodd Joseph Seth Jones, argraffydd o Ddinbych, ddyddiadur ar y llong sydd yn dangos pa mor galed oedd y daith.

Roedd Lewis Jones ac Edwin Roberts yn aros ar draeth Porth Madryn pan gyrraeddodd y llong, ond roedd bywyd yn dal i fod yn galed ar ôl cyrraedd. Ar y ddechrau, roedd rhaid byw mewn ogofau clogwyn ar draeth Porth Madryn am amser, ac ar ôl mynd i Rawson roedd rhaid arferu i'r tir a hinsawdd dieithr a roedd prinder bwyd yn parhau am rai blynyddoedd.

Mae olion yr ogofau lle roedd y Cymry yn byw yn ystod y cyfnod cyntaf i'w weld erbyn heddiw.

[golygu] Teithwyr 1865

Enw O Oedran Nodyn
Awstin, Thomas Aberpennar 17
Awstin, William Aberpennar 18
Berwyn, Richard Jones Efrog Newydd, UDA 27 criw
Davies, Evan Aberdâr 25
Davies, Ann Aberdâr 24 wraig Evan Davies
Davies, Margaret Ann Aberdâr 1 ferch Evan & Ann Davies
Davies, James (Iago Dafydd) Brynmawr 18
Davies, John (Ioan Dafydd) Aberpennar 18
Davies, Lewis Aberystwyth 24
Davies, Rachel Aberystwyth 28 wraig Lewis Davies
Davies, Thomas G. Aberystwyth 3 mab Rachel and Lewis Davies
Davies, Robert Llandrillo 40
Davies, Catherine Llandrillo 38 wraig Robert Davies
Davies, William Llandrillo 8 mab Robert & Catherine Davies
Davies, Henry Llandrillo 7 mab Robert & Catherine Davies
Davies, John Llandrillo 1 mab Robert & Catherine Davies
Davies, John E. Aberpennar 30
Davies, Selia Aberpennar 26 wraig John E. Davies
Davies, John Aberpennar maban mab John E. & Selia Davies
Davies, Thomas Aberdâr 40
Davies, Eleanor Aberdâr 38 wraig (ail) Thomas Davies
Davies, David Aberdâr 18 mab Thomas Davies (priodas 1af)
Davies, Hannah Aberdâr 16 ferch Thomas Davies (priodas 1af)
Davies, Elizabeth Aberdâr 11 ferch of Thomas Davies (priodas 1af)
Davies, Ann Aberdâr 7 ferch Thomas Davies (priodas 1af)
Davies, William Lerpwl, Lloegr 36
Ellis, John Lerpwl, Lloegr 38
Ellis, Thomas Lerpwl, Lloegr 36
Ellis, Richard Llanfechain, Llanidloes 27
Ellis, Frances Llanfechain, Llanidloes 27
Evans, Daniel Aberpennar 27
Evans, Mary Aberpennar 23 wraig Daniel Evans
Evans, Elizabeth Aberpennar 5 ferch Daniel & Mary Evans
Evans, John Daniel Aberpennar 3 mab Daniel & Mary Evans
Evans, Thomas Pennant (Twmi Dimol) Manceinion, Lloegr 29 criw
Greene, Dr. Thomas Lerpwl, Lloegr 21 criw
Harris, Thomas Aberpennar 31
Harris, Sara Aberpennar, 31 wraig Thomas Harris
Harris, William Aberpennar 11 mab Thomas & Sara Harris
Harris, John Aberpennar 6 mab Thomas & Sara Harris
Harris, Thomas Aberpennar 5 mab Thomas & Sara Harris
Harris, Daniel Aberpennar maban mab Thomas & Sara Harris
Hughes, Catherine Penbedw, Lloegr 24
Hughes, Griffith Rhosllannerchrugog 36
Hughes, Mary Rhosllannerchrugog 36 wraig Griffith Hughes
Hughes, Jane Rhosllannerchrugog 11 ferch Griffith & Mary Hughes
Hughes, Griffith Rhosllannerchrugog 9 mab Griffith & Mary Hughes
Hughes, David Rhosllannerchrugog 6 mab Griffith & Mary Hughes
Hughes, John Rhosllannerchrugog 30
Hughes, Elizabeth Rhosllannerchrugog 39 wraig John Hughes
Hughes, William John Rhosllannerchrugog 10 mab John & Elizabeth Hughes
Hughes, Myfanwy Mary Rhosllannerchrugog 4 ferch John & Elizabeth Hughes
Hughes, John Samuel Rhosllannerchrugog 2 mab John & Elizabeth Hughes
Hughes, Henry Rhosllannerchrugog 1 mab John & Elizabeth Hughes
Hughes (Cadfan), Hugh J. Lerpwl, Lloegr 41
Hughes (Cadfan), Elizabeth Lerpwl, Lloegr 40 wraig Hugh Hughes
Hughes, Jane Lerpwl, Lloegr 20 ferch Hugh & Elizabeth Hughes
Hughes, David Lerpwl, Lloegr 6 ferch Hugh & Elizabeth Hughes
Hughes, Llewelyn Lerpwl, Lloegr 4
Hughes, Richard Caernarfon 20
Hughes, William Ynys Môn 32
Hughes, Jane Ynys Môn 32 wraig William Hughes
Hughes, Jane Ynys Môn maban ferch William & Jane Hughes
Hughes, William Abergynolwyn 33
Humphreys, Maurice Ganllwyd, Dolgellau 27
Humphreys, Elizabeth Harriet Ganllwyd, Dolgellau 21 wraig Maurice Humphreys
Humphreys, Lewis Ganllwyd, Dolgellau 27
Humphreys, John Ganllwyd, Dolgellau 22
Huws, Rhydderch Manceinion, Lloegr 33
Huws, Sara Manceinion, Lloegr 37 wraig Rhydderch Huws
Huws, Meurig Manceinion, Lloegr 4 wraig Rhydderch & Sara Huws
Jenkins, Aaron Aberpennar 35
Jenkins, Rachel Aberpennar 32
Jenkins, James Aberpennar 2 mab Aaron & Rachel Jenkins
Jenkins, Richard Aberpennar 1 mab Aaron & Rachel Jenkins
Jenkins, Thomas Aberpennar 23
Jenkins, William Aberpennar 18
John, David Aberpennar 31
John, Mary Ann Aberdâr 24
Jones, Evan Aberdâr 19 mab Eleanor Davies (priodas 1af)
Jones, Thomas Aberdâr 15 mab Eleanor Davies (priodas 1af)
Jones, David Aberdâr 13 mab Eleanor Davies (priodas 1af)
Jones, Elizabeth Aberdâr 12 ferch Eleanor Davies (priodas 1af)
Jones, Elizabeth Aberpennar
Jones, Anne Bethesda 23
Jones, George Lerpwl, Lloegr 16
Jones, David Lerpwl, Lloegr 18
Jones, James Aberpennar 27
Jones, Sarah Aberpennar 24 wraig James Jones
Jones, Mary Anne Aberpennar 3 ferch James & Sarah Jones
Jones, James Aberpennar 1 mab James & Sarah Jones
Jones, John Aberpennar 61
Jones, Elizabeth Aberpennar 53
Jones, Richard Aberpennar 21 mab John & Elizabeth Jones
Jones, Ann Aberpennar 18 ferch John & Elizabeth Jones
Jones, Margaret Aberpennar 14 ferch John & Elizabeth Jones
Jones, John (jnr) Aberpennar 28
Jones, Mary Aberpennar 27 wraig John Jones
Jones, Thomas Harries Aberpennar 16
Jones, Joseph Seth Dinbych 20
Jones, Joshua Cwmaman, Aberdâr 22
Jones, Lewis Lerpwl, Lloegr 28
Jones, Ellen Lerpwl, Lloegr 25 wraig Lewis Jones
Jones, Mary Aberpennar 22
Jones, Stephen Caernarfon 18
Jones (Bedol), William R. Y Bala 31
Jones (Bedol), Catherine Y Bala 31 wraig William R. Jones
Jones, Mary Ann Y Bala 4 ferch William R. & Catherine Jones
Jones, Jane Y Bala 1 ferch William R. & Catherine Jones
Lewis, Anne Abergynolwyn 35
Lewis, Mary Aberpennar
Matthews, Abraham Aberdâr 32
Matthews, Gwenllian Aberdâr 23 wraig Abraham Matthews
Matthews, Mary Annie Aberdâr 1
Morgan, John Pen-y-Garn, Aberystwyth 29
Nagle, Robert Penbedw, Lloegr 22 Capten y Mimosa
Owen, Ann Lerpwl, Lloegr
Price, Edward Lerpwl, Lloegr 41
Price, Martha Lerpwl, Lloegr 38 wraig Edward Price
Price, Edward Lerpwl, Lloegr 16 mab Edward & Martha Price
Price, Martha Lerpwl, Lloegr 2 ferch Edward & Martha Price
Price, Griffith Ffestiniog 27
Pritchard, Elizabeth Caergybi 20
Rhys, James Berry Ffestiniog 23
Rhys, William Thomas Tregethin 25
Richards, William Aberpennar 19
Roberts, Edwyn Cynrig Nannerch & Wigan, Lloegr 27
Roberts, Elizabeth Bangor 19
Roberts, Grace Bethesda 25
Roberts, John Moelwyn Ffestiniog 20
Roberts, John, Ffestiniog 27
Roberts, Mary Ffestiniog 27 wraig John Roberts
Roberts, Mary Ffestiniog ferch John & Mary Roberts
Roberts, Thomas Ffestiniog 2 mab John & Mary Roberts
Roberts, John Ffestiniog maban mab John & Mary Roberts
Roberts, William Seacombe, Lerpwl, Lloegr 17
Solomon, Griffith Ffestiniog 23
Solomon, Elizabeth Ffestiniog 30 wraig Griffith Solomon
Solomon, Elizabeth Ffestiniog 1 ferch Griffith & Elizabeth Soloman
Thomas, John Murray Pen-y-bont ar Ogwr 17
Thomas, Robert Bangor 29
Thomas, Mary Bangor 30 wraig Robert Thomas
Thomas, Mary Bangor 5 ferch Robert & Mary Thomas
Thomas, Catherine Jane Bangor 2 ferch Robert & Mary Thomas
Thomas, Thomas Aberpennar 26
Williams, Amos Bangor 25 criw
Williams, Eleanor Bangor 24 wraig Amos Williams
Williams, Elizabeth Bangor ferch Amos & Eleanor Williams
Williams, Dafydd Aberystwyth
Williams, Jane Lerpwl, Lloegr 24
Williams, John Penbedw, Lloegr 36
Williams, Elizabeth Penbedw, Lloegr 31 wraig John Williams
Williams, John Penbedw, Lloegr 4 mab John & Elizabeth Williams
Williams, Elizabeth Penbedw, Lloegr 2 ferch John & Elizabeth Williams
Williams, Watkin W.Pritchard Penbedw, Lloegr 33
Williams, Elizabeth Louisa Penbedw, Lloegr 30
Williams, Watkin Wesley Penbedw, Lloegr 27
Williams, Catherine Penbedw, Lloegr
Williams, Robert Meirion Llanfairfechan 51
Williams, Richard Howell Llanfairfechan 18 mab Robert Meirion Williams
Williams, Thomas Aberpennar 60
Williams, Mary, Aberpennar 55
Williams, William Lerpwl, Lloegr 20
Wood, Elizabeth Lerpwl, Lloegr 11

[golygu] Llyfr

  • Dyddiadur Mimosa – El diario del Mimosa gan Joseph Seth Jones. Golygydd, Elvey Mac Donald. Cyfres Dyddiaduron Cymru. Gwasg Carreg Gwalch (Hanner Cymraeg, hanner Sbaeneg)