Thomas Jones (Tudno)

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Tudno, tua'r 1880au
Tudno, tua'r 1880au
Gweler hefyd Tudno (gwahaniaethu)

Llenor, bardd, newyddiadurwr ac offeiriad oedd Thomas Jones neu Tudno (28 Ebrill, 1844 - 8 Mai, 1895), a aned yn Llandudno, yn yr hen Sir Gaernarfon (Conwy heddiw).

Ei athrawon barddol oedd Creuddynfab, Richard Parry (Gwalchmai) ac Elis Wyn o Wyrfai.

Yn ystod ei yrfa fel newyddiadurwr gofalodd am y Llandudno Directory lleol ac yn ddiweddarach ymunodd â bwrdd golygyddol y Carnarvon and Denbigh Herald ac ymsefydlu yng Nghaernarfon. Symudodd i weithio ar y cylchgrawn Y Llais ym Mamgor a daeth yn adnabyddus am ei ysgrifau doniol dan y pennawd Dyddlyfr Dafydd Davies.

Aeth yn offeiriad yn 1883 a gwasanaethai mewn sawl tref ledled gogledd Cymru, gan gynnwys Llanrwst. Roedd yn eisteddfodwr mawr ac enillodd y Gadair yn Eisteddfod Genedlaethol Cymru Bangor 1890 am ei awdl "Y Llafurwr". Cyfieithiodd waith Thomas Gray a chyfansoddodd gerdd arwrol i Owain Glyndŵr. Dyma ddarn ohono:

Wladgarwyr dewr dadweiniwch gledd --
Ymladdwch wrth ei garn;
A gwaed eich bron cysegrwch fedd
Cyn bod i Drais yn sarn.

Bu farw yn ganol oed yn 1895, tra yn ei Landudno annwyl. Fe'i claddwyd ym mynwent Eglwys Tudno, ar lethrau'r Gogarth uwchben y môr.

[golygu] Llyfryddiaeth

  • David Rowlands (gol.), Telyn Tudno (Hughes a'i Fab, Wrecsam, 1897). Casgliad o'i gerddi sy'n cynnwys bywgraffiad diddorol gan ei hen gyfaill Rowlands (Dewi Môn).