Aberdaron
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
Aberdaron Gwynedd |
|
Mae Aberdaron yn bentref yng ngorllewin Llŷn, Gwynedd. Fel y pentref agosaf at Ynys Enlli yr oedd yn gyrchfan bwysig i bererinion yn yr Oesoedd Canol. Sefydlwyd clas yno yn Oes y Seintiau.
Mae rhannau o eglwys y plwyf, sydd wedi ei chysegru i Sant Hywyn, yn dangos enghreifftiau diddorol o waith o'r cyfnod Normanaidd, yn ôl pob tebyg yn gysylltiedig a theyrnasiad Gruffudd ap Cynan. Mae cofnod am Gruffudd ap Rhys o Ddeheubarth yn cael noddfa yma pan oedd Gruffydd ap Cynan yn ceisio ei ddal. Bu'r bardd R. S. Thomas yn ficer yma am rai blynyddoedd. Gŵr enwog arall fu'n gysylltiedig ag Aberdaron oedd Dic Aberdaron, yr ysgolhaig a chrwydryn.
Datblygodd Aberdaron yn gyrchfan boblogaidd i dwristiaid gan greu problemau mawr efo'r farchnad tai wrth i nifer gynyddol o ymwelwyr o dros Glawdd Offa brynu tai i'w defnyddio fel tai haf. Yn ddiweddar gwerthwyd bwthyn glan-môr pren yn y pentref am £60,000. Ond mae y diwydiant pysgota yn parhau yno hefyd, yn enwedig pysgota am gimychiaid. Gellir cael cwch i Ynys Enlli o Borth Meudwy, rhyw filltir o'r pentref.