Llyn Ladoga

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Ladoga
Lleoliad Gogledd-orllewin Rwsia
Cyfesurynnau 61°00′Gog 31°00′Dwy
Tarddiadau Cynradd Svir, Volkhov, Vuoksi
All-lifoedd Cynradd Neva
Dalgylch 276,000 km²
Gwledydd Basn Russia
Finland
Hyd Mwyaf 219 km
Lled Mwyaf 138 km
Arwynebedd 17,700 km²
Dyfnder Cyfartalog 51 m
Dyfnder Mwyaf 230 m
Cyfaint Dŵr 908 km³
Dyrchafiad Arwyneb 4 m
Ynysoedd tua 660 (yn cynnwys Valaam)


Llyn dŵr croyw mwyaf Ewrop yw Llyn Ladoga (Rwsieg Ла́дожское о́зеро / Ladozhskoe ozero), wedi'i leoli yng ngogledd-orllewin Rwsia yn agos at y Môr Baltig yng Ngweriniaeth Karelia ac Oblast Leningrad.

[golygu] Daearyddiaeth

Mae'r llyn yn gorchuddio arwynebedd o rhwng 17.7 (heb ynysoedd) ac 18.4 (gan gynnwys ynysoedd) mil km2. Ei hyd (o'r gogledd i'r dde) yw 219km, a'i led cyfartal yw 83km. Mae ef ar ei ddyfnaf yn y gogledd-orllewin, lle ceir y man dyfnaf, 230m. Ei ddyfnder cyfartal yw 52m. Mae'n llifo i mewn i Gwlff y Ffindir ar hyd Afon Neva drwy St Petersburg. Y Neva yw'r unig afon i lifo allan ohono, ond mae'n dwyn ei ddŵr oddiwrth tua 3500 isafonydd sydd llifo i mewn iddo. Y prif isafonydd yw'r Svir, y Volkhov, y Vuoksi a'r Syas. Mae'r llyn yn cynnwys tua 660 o ynysoedd, y rhan fwyaf ohonyn nhw yn y gogledd-orllewin, gan gynnwys yr Ynysoedd Valaam. Y prif drefi ar ei lannau yw Shlisselburg, Novaya Ladoga, Syasstroy, Pitkyaranta, Sortavala, Lakhdenpokhya a Priozersk.

[golygu] Hanes

Llyn Ladoga
Llyn Ladoga

Hyd yr 13eg ganrif, enw'r llyn oedd Llyn Nevo. Ailenwyd ar ôl y dref fasnachol o'r un enw (Staraya Ladoga) ar ei lannau. Roedd y rhan ogledd-orllewinol o'r llyn yn perthyn i'r Ffindir tan 1940.

[golygu] Gweler hefyd

Llynnoedd Ewrop