Catrin o Ferain

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Boneddiges Cymreig oedd Catrin o Ferain (153427 Awst 1591). Ei llysenw oedd "Mam Cymru".

Merch Tudor ap Robert Vychan a Jane Velville (merch Syr Roland de Velville, mab anghyfreithlon Harri VII o Loegr) oedd hi. Roedd hi'n perchen ystadau eang yn Nyffryn Clwyd ynghyd â phlas Penmynydd, hen gartref Tuduriaid Môn.

Taflen Cynnwys

[golygu] Hanes

Priododd bedair gwaith:

  1. Syr Siôn Salsbri o Leweni
  2. Syr Rhisiart Clwch o Ddinbych
  3. Maurice Wynn o Wydir
  4. Edward Thelwall o Blas-y-Ward, Dinbych

Roedd Catrin yn adnabyddus fel noddwraig y beirdd. Canodd y bardd Wiliam Cynwal iddi fel "cannwyll Gwynedd" mewn cwpled sydd bellach yn enwog: 'Catrin wych, wawr ddistrych wedd, / Cain ei llun, cannwyll Gwynedd.'

[golygu] Plant

  • Thomas Salisbury

[golygu] Disgynnydd

[golygu] Ffuglen

Ceir tair nofel hanesyddol arbennig am Catrin gan R. Cyril Hughes:

  • Catrin o Ferain (1975)
  • Dinas Ddihenydd (1976)
  • Castell Cyfaddawd (1984)

[golygu] Dolennau allanol

Ieithoedd eraill