Pryf

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Pryfed
Gwenynen
Gwenynen
Dosbarthiad biolegol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Arthropoda
Is-ffylwm: Hexapoda
Dosbarth: Insecta
Is-ddosbarthiadau ac Urddau

Is-ddosbarth Apterygota

  • Archaeognatha (sioncod gwrychog)
  • Thysanura (pryfed arian)
  • Monura - diflanedig

Is-ddosbarth Pterygota

  • Ephemeroptera (cylion Mai)
  • Odonata (gweision y neidr a mursennod)
  • Palaeodictyoptera - diflanedig
  • Infraclass Neoptera
    • Blattodea (chwilod duon)
    • Mantodea (mantisiaid)
    • Isoptera (morgrug gwynion)
    • Zoraptera
    • Grylloblattodea
    • Dermaptera (pryfed clust)
    • Plecoptera (pryfed y cerrig)
    • Orthoptera (ceiliogod y rhedyn,
      criciaid ayyb.)
    • Phasmatodea (pryfed brigyn)
    • Embioptera (gwe-nyddwyr)
    • Mantophasmatodea
    • Uwch-urdd Exopterygota
      • Psocoptera (llau llyfrau, llau rhisgl)
      • Phthiraptera (llau)
      • Hemiptera (bygiau)
      • Thysanoptera (thripsod)
    • Uwch-urdd Endopterygota
      • Miomoptera - diflanedig
      • Megaloptera (brychod y gro)
      • Raphidioptera (pryfed gyddfog)
      • Neuroptera (adennydd siderog,
        morgruglewod)
      • Coleoptera (chwilod)
      • Strepsiptera (pryfed cacwn)
      • Mecoptera (pryfed sgorpion)
      • Siphonaptera (chwain)
      • Protodiptera - diflanedig
      • Diptera (gwir bryfed)
      • Trichoptera (pryfed gwellt)
      • Lepidoptera (gloynnod byw,
        gwyfynod)
      • Hymenoptera (morgrug,
        gwenyn, cacwn ayyb.)

Anifeiliaid di-asgwrn-cefn sydd yn perthyn i'r dosbarth Insecta yw pryfed. Mae dosbarth mawraf mewn ffylwm Arthropoda ac yn cynnwys mwy nag 800,000 o rywogaethau - mwy nag mewn unrhwy dosbarth arall. Mae pryfed yn byw mewn pob amgylchedd ar y ddaear, er fod ddim ond ychydig rhywogaethau yn byw yn y môr.

[golygu] Rhestr pryfed

  • am rywogaethau glöyn byw a gwyfyn gweler glöyn byw
  • Cacynen (Wasp: Apocrita)
  • Cardwenynen (Carder bumble-bee: Bombus humilis a Shrill carder bee Bombus sylvarum)
  • Ceiliog y rhedyn (Grashopper: Orthoptera)
  • Coenagrion Benfro (Southern damselfly: Coenagrion mercuriale)
  • Chwannen (Flea: Siphonaptera)
  • Chwilen (Beetle, Coleoptera)
    • Chwilen deigr (Tiger beetle: Cicindela germanica)
    • Chwilen ddaear (Ground beetle: Lionychus quadrillium, Panagaeus crux-major a Perileptus areolatus)
    • Chwilen ddu (Cockroach: Blattodea)
    • Chwilen ddŵr (Water beetle: Bidessus minutissimus)
    • Chwilen gorniog (Stag beetle: Lucanus cervus)
    • Chwilen grwydr (Rove beetle: Meotica anglica)
  • Gwas y neidr (Dragonfly: Odonata)
  • Gwenynbryf smotiog (Dotted beefly: Bombylius discolor)
  • Gwenynen (Bee: Apoidea)
  • Gwiddonyn (Weevil: Curculionoidea)
  • Lleuen (Louse: Phthiraptera)
  • Morgrugyn (Ant: Formicidae)
    • Morgrugyn du'r gors (Black bog ant: Formica candida)
    • Morgrugyn gwyn (Termite: Isoptera)
  • Pryf (Fly)
    • Pryf clust (Earwig: Dermaptera)
    • Pryf lladd (Hornet robber fly: Asilus crabroniformis, Spiriverpa (Thereva) lunulata a Thinobius newberyi)
    • Pryf pigfain (Stiletto fly: Cliorismia rustica)
    • Pryf soldiwr (Soldier fly: Odontomyia hydroleon)
    • Pryf tân (Firefly: Lampyridae)
    • Pryf teiliwr (Cranefly: Tipulidae)
    • Pryf y cerrig (Stonefly: Plecoptera)
  • Saerwenynen (Mason bee: Osmia parietina a Osmia xanthomelana)