Portugal

Wikipedia(e)tik

Portugaldar Errepublika


República Portuguesa

Portugalgo bandera Portugalgo armarria
Bandera Armarria
Lema nazionala: Ez du
Ereserkia: A Portuguesa
Portugalren kokapena
Hiriburua Lisboa
38°42′ N 9°11′ W
Hiri handiena Lisboa
Hizkuntza ofiziala(k) Portugalera1
Gobernua
Presidentea
Lehen Ministroa
Errepublika
Aníbal Cavaco Silva
José Sócrates
Eraketa
- Independentzia
- Onartua

1128 ekainaren 24
1143 urriaren 5
Azalera
 - Guztira
 - ur %

92.391 km² (111.)
0,5%
Biztanleria
 - Estimaketa (2005)
 - Errolda ()
 - Dentsitatea

10.566.212 (76.)

114 biztanle/km² (66.)
Dirua Euroa2 (€) (EUR)
Ordu eremua
 - Udan (DST)
UTC (UTC +03)
Bai (UTC +13)
Interneteko domeinua .pt
Telefono aurrezenbakia +351
Herritarra portugaldar
1Mirandera, Asturieraren aldaera, ofizialki onartua da 1999tik
22002 baino lehen Escudoa
3 Azores uharteetan UTC-1 eta UTC

Portugal Europa hego-mendebaldeko estatua da, Europar Batasuneko kidea, Iberiar Penintsula mendebaldean kokatua. Gainera bi uhartedi ditu Ozeano Atlantikoan: Madeira eta Azores uharteak.

Eduki-taula

[aldatu] Historia

[aldatu] Geografia

Iberiar Penintsula mendebaldean kokatua dago. Mugakidea da Espainiarekin ipar eta ekialdean eta Ozeano Atlantikoarekin hego eta mendebaldean.

[aldatu] Biztanleen inguruko datuak

  • Talde etniko nagusiak: %99.5 portugaldar; %0.2 caboverdetar, %0.1 brasildar, %0.2 beste.
  • Biztanleen banaketa: %34.8 hiritar, %65.2 landatar.
  • Urteko hazkunde-tasa: 0.8/1.000 (1993).
  • Ugaltze-tasa: 1.6/1.000 (1993).
  • Heriotza-tasa: 10.7/1.000 (1993). Haurrena: 10/1.000 (1990-1995).
  • Bizi-itxaropena: 70.8 urte gizonezkoengan eta 78 urte emakumezkoengan (1994).
  • Analfabetismo-maila: %13.2
  • Erlijioak: %94.5 katoliko, %3.8 sinesgabe, %0.6 protestante, %0.1 judu, %0.1 musulman.
  • Biztanleen banaketa adin-tarteka:
    • >15 urte: %22.7.
    • 15-29 urte: %24.6.
    • 30-44 urte: %18.8.
    • 45-59 urte: %16.5.
    • 60-74 urte: %12.6.
    • >74 urte: %4.8.

[aldatu] Datu politikoak

  • Gobernu-mota: Alderdi anitzeko errepublika. Ganbara legegile bakarra (230 kideekin).
  • Estatuburua: Lehendakaria.
  • Gobernuburua: Lehen ministroa.

[aldatu] Banaketa administratiboa

[aldatu] Hiri nagusiak

  1. Lisboa (ia 550.000 bizt. / Lisboa Handia: ia 2.600.000 bizt.; 2001)
  2. Porto (260.000 bizt. / Porto Handia: 1.260.000 bizt.; 2001)
  3. Braga (ia 165.000 bizt.;2001)
  4. Coimbra (ia 150.000 bizt.;2001)
  5. Setúbal (ia 115.000 bizt.;2001)
  6. Aveiro (ia 95.000 bizt.;2001)
  7. Viseu (ia 95.000 bizt.;2001)
  8. Faro (ia 60.000 bizt.;2001)
  9. Évora (ia 60.000 bizt.;2001).

[aldatu] Ekonomia datuak

  • Inportatutako produktu nagusiak:
    • Makineria eta garraio-ekipamendua: %35.7.
    • Janari eta abereak: %13.8.
    • Erregaiak: %8.8.
  • Esportatutako produktu nagusiak:
    • Ehungintzako produktuak: %28.4.
    • Makineria eta garraio-ekipamendua: %21.3.
    • Oinetakoak: %9.6.
  • Baliabide nagusiak:
    • Ardoa: 8.5 miloi hl.
    • Garia: 605.000 miloi tona.
    • Arrainak: 293.000 tona.
    • Kortxoa: 103.000 tona.
    • Oliba olioa: 35.000 tona.
    • Ardi-azienda: 5.2 miloi buru.
    • Behi-azienda: 1.1 miloi buru.

[aldatu] Kultura

[aldatu] Literatura

Sakontzeko

 Sakontzeko, irakurri: Portugesezko literatura

Herrialde honek Fernando Pessoa bezalako poeta handia eta Jose Saramago eleberrigile famatua eta Nobel Sariduna eman ditu, besteak beste.

[aldatu] Musika

Sakontzeko

 Sakontzeko, irakurri: Portugalgo musika

[aldatu] Zinema

Sakontzeko

 Sakontzeko, irakurri: Portugalgo zinema

[aldatu] Ikus, gainera

[aldatu] Erreferentziak

  • “Munduko Atlasa”. Klaudio Harluxet Fundazioa, Donostia, 1997.

[aldatu] Kanpo loturak