Phishing
Wikipedia(e)tik
Phishing-a maula egiteko modu bat da, bere eginkizuna nortasun lapurreta delarik. Iruzur eginez, kreditu txartelen zenbakiak, pasahitzak, kontu informazio edota beste datu pertsonalak bereganatzea da delituaren nahia. Maula hau normalean mezu elektronikoen bitartez ematen da, iturri fidagarri batetik datorrenaren itxura emanez (adibidez banku erakunde bat), ondoren datu konfidentzialak eskuratzeko.
Eduki-taula |
[aldatu] Funtzionamendua
Iruzurra egiteko modalitate honetan, phisher-ak milioika mezu faltsu bidaltzen ditu, hasiera batean ezagunak edota bere konfidantzazkoak diren webetatik eratorriak diruditenak. Bidalitako mezu hauek eta web guneak ofizialak diruditenez, jende askori, benetazkoak direla pentsatzean, ziria sartzen diote. Engainaturiko erabiltzaile hauek mezuak dakarren esteka jarraituz faltsua den web gune batean bere kreditu txartelaren zenbakiak edota beste zenbait datu pertsonal edo konfidentzial sartzen ditu, azkenean maula-egilearen eskuetan bukatzen dutenak, honek erosketak egiteko, kreditu txartel berri bat eskatzeko edota nortasuna lapurtzeko erabiliz. Biktimak jarraituriko estekak ematen duen web gune faltsuak ofizialaren antza handia edukiko du, azken finean bertatik hartuak izaten dira eta beharrezko irudiak eta mezuak.
[aldatu] Ezaugarriak
- Existitzen diren erakundeen izenen erabilera. Bidaltzaileek ez dute enpresa berri baten izena asmatzen, horrek zerotik hastea ekarriko bait luke. Horren ordez, jada existitzen den erakunde baten itxura eta funtzionalitatea hartzen dute, mezuaren hartzailea gehiago nahasteko.
- Enpresan lan egiten duen benetazko langile baten izena erabiltzea mezu faltsuaren igorle moduan. Modu honetan, hartzaileak mezuaren egiazkotasuna aztertzeko enpresara deitzen badu, bertatik igorlea enpresako langilea dela baieztatuko diote.
- Itxura zuzena duten web helbideen erabilera. Aipatu den moduan, hartzaileak esteka bat jarraituko du web gune faltsu batera eramango duena. Web gune horren helbidea (URL) eta edukia faltsuak dira, eta ofiziala imitatzea dute helburu. Gainera, hainbat informazio legalek eta beste zenbait inportantzia gutxiko estekak berbidal dezakete erabiltzailea web gune ofizialera.
- Beldurra. Iruzurgileak onurak ateratzeko denbora laburra du, behin erakunde ofizialak maularen berri duenean, eta bere bezeroak kalteturik irteten direla ikustean, web faltsua duen zerbitzaria itxi egiten bait da egun batzuetarako. Horregatik iruzurgilearentzako erabiltzailearen erantzun azkarra lortzea ezinbestekoa da. Kasu askotan hau lortzeko aproposena mezuan bertan mehatxuak erabiliz galerak gerta daitezkeela esatea da, bai banku kontuari edo baita ekonomiari begira, eta noski segurtasun kontuekin zer ikusia duela eta erakundearen gomendioak direla esanez.
[aldatu] Babesa
Hainbat puntu finka daitezke gutxieneko babesa bermatzeko:
- Datu pertsonalak eskatzen dituen mezu elektronikoei ez erantzun, erakunde handiek (bankuek adibidez) ez bait dute pasahitzak eta kreditu txartel zein bestelako datu pertsonalik eskatzen, eta hare gutxiago email bidez. Mezua benetazkoa dela uste bada, mezua bidali duen erakundearekin kontaktuan jarri.
- Web guneak bisitatzeko URL helbidea idatzi nabigatzailearen helbide kutxan. Ez jarraitu mezuak adieraz ditzakeen estekak, hauek web gune faltsuetara eraman dezake erabiltzailea eta. Gainera, Internet Explorer-en bertsio zaharkituetan, helbide kutxako textua manipula daiteke, erabiltzailea nahastaraziz. Nabigatzaile hau erabiltzen bada, egunean eramatea Windows Update –rekin gomendatzen da.
- Web gunea zifraturik dagoenentz ikusi. Datu pertsonalak bidaltzeko, web guneak zifraketa erabiltzen du. Bai Mozilla-n eta baita Internet Explorer-en giltzarrapo baten bidez adierazten da web guneak zifraketa erabiltzen duela datu pertsonalekin tratatzeko garaian. giltzarrapo horretan klik eginez web gunearen segurtasun ziurtagiria agertuko da. “Enviado a” atalaren ondoren dagoen izenak eta web guneak berdinak izan behar dute. Horrela ez bada, web gunea faltsua izan daiteke.
- Banku kontuak egunean eraman, bai kreditu txartelei, eta baita diru kopuruei dagokionez. Biktima izanez gero lehen bait lehen konturatzeko eta hartu beharreko neurriak hartzeko.
- Phishing-aren biktima izan dela uste bada, erakunde ofizialarekin kontaktuan jarri, behar diren neurriak har daitezen. www.ifccfbi.gov erakundearekin ere kontaktuan jartzea ezinbestekoa da, iruzurgileari buruzko informazio guztia emanda, mezuak barne, berau harrapatzeko.