کتیبههای گنجنامه
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.

کتیبههای گنجنامه که یادگاری از دوران داریوش و خشایارشای هخامنشی است، بر دل یکی از صخرههای کوه الوند در فاصله ۵ کیلومتری غرب همدان و در انتهای درهٔ عباس آباد حکاکی شدهاست. کتیبهها هر کدام در سه ستون ۲۰ سطری به زبانهای پارسی قدیم، بابلی و عیلامی قدیم نوشته شدهاند. متن پارسی در سمت چپ هر دو لوح قرارگرفتهاست و پهنایی معادل ۱۱۵ سانتی متر دارد. متن بابلی در وسط هر دو کتیبه نوشته شده و متن عیلامی در ستون سوم قراردارد.
با توجه به سوراخهای کنار کتیبه، به نظر میرسد که کتیبهها روپوشی داشتهاند که آنان را از گزند باد وباران حفظ میکرده است.
لوح سمت چپ که کمی بالاتر از کتیبهٔ دیگر در کوه کنده شدهاست مربوط به داریوش بزرگ هخامنشی است. طول آن حدود ۲۹۰ سانتی متر، ارتفاعش ۱۹۰ سانتی متر و دارای متنی به شرح زیر است :
-
- «خدای بزرگ است اهورامزدا، که این زمین را آفرید، که آن آسمان را آفرید، که مردم را آفرید، که شادی را برای مردم آفرید، که داریوش را شاه کرد، شاهی از [میان] بسیاری، فرمانروائی از [میان] بسیاری. مَنَم داریوش، شاه بزرگ، شاهِ شاهان، شاهِ سرزمینها[یی] که نژادهای گوناگون دارند، شاه سرزمین دور و دراز، پسر ویشتاسب هخامنشی.»
کتیبهٔ خشایار شاه نیز در قسمت پائین همین کتیبهاست و به طول ۲۷۰ سانتی متر و ارتفاع ۱۹۰ سانتی متر و متن آن عبارت است از:

-
- «خدای بزرگ است اهور مزدا، بزرگترین خدایان است که این زمین را آفرید، که آن آسمان را آفرید، که مردم را آفرید، که برای مردم شادی آفرید، که خشایار شاه را شاه کرد، یگانه از میان شاهان بسیار، یگانه فرمانروا از میان فرمانروایان بیشمار. من خشایار شاه، شاه بزرگ، شاهِ شاهان، شاهِ کشورهای دارای ملل بسیار، شاه این سرزمین بزرگِ دوردستِ پهناور، پسر داریوش شاه هخامنشی.»
[ویرایش] منابع
- کتیبههای گنجنامه، وبگاه همدان دروازهٔ تاریخ (برداشت آزاد با ذکر منبع - بازبینی ۷ آذرماه ۱۳۸۴).