مکّه
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
مکه یکی از شهرهای تاریخی عربستان سعودی است و بخاطر قرار داشتن کعبه در آن قبله مسلمانان است.
ورود غیر مسلمان به این شهر ممنوع است.[نیاز به ذکر منبع]
شهر مکه در فاصله ۸۰ کیلومتری دریای سرخ واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا، ۳۳۰ متر است. به خاطر اتوبانی که اکنون ساخته شده، تا بندر جده تنها ۶۰ کیلومتر فاصله دارد و از طریق بزرگراه هجرت، ۴۲۵ کیلومتر با مدینه فاصله دارد.
مسلمانان معتقدند پس از آنکه به اذن خداوند چشمه زمزم زیر پای اسماعیل جوشید و در آن منطقه آب یافت شد، مردم در آنجا ساکن شدند و شهر مکه به وجود آمد.
این شهر در میان کوههای کوچک سنگی واقع شده است به طوری که اطراف مسجدالحرام را خانهها و هتلهایی فرا گرفته، که بر فراز این تپههای سنگی واقع شدهاند. برای سهولت رفت و آمد، تونلهای زیادی برای عبور ماشینها در نظر گرفتهاند، که مسافتها را بسیار کاهش میدهد.
مکه در میان کوهها واقع شده، فاصله بین دو کوه را اعراب شعب میگویند معروفترین آنها شعب علی یا شعب ابیطالب است، که اکنون در میان محوطه باز جلوی صفا و مروه قرار دارد و اثری از آن نیست.
برفراز کوه ابوقبیس، که در گذشته مساجد و اماکن زیارتی زیادی برفراز آن بود و گفته میشود قبر چند تن از پیامبران الهی در آنجاست، اکنون قصری بسیار مجلل ساخته شده، که به قصر الضیافه مشهور است و محل پذیرایی از میهمانان خارجی میباشد. این قصر مشرف بر مسجد الحرام است.
آب و هوای مکه گرم و کمی مرطوبتر از مدینه است.
مزار ابوطالب و خدیجه، اکنون در قبرستان ابوطالب، زیر پل حجون قراردارد. در این محدوده در سال ۱۳۶۶ زائرین ایرانی که مراسم برائت از مشرکین را اجرا میکردند مورد حمله نظامیان سعودی قرار گرفتند و عده زیادی از آنان کشته و مجروح شدند.
[ویرایش] مسجدهای مکه
مقام ابراهيم
مقام ابراهیم سنگی است در ابعاد 50×40 سانتیمتر؛ که میگویند اثر پاهای ابراهیم بر روی آن پیداست. ولی چون روی آن را با طلا پوشاندهاند، اکنون تنها دو فرو رفتگی بیضی شکل معلوم است و جای پا مشاهده نمیشود. این سنگ در محفظهای از کریستال قرار دارد و روی آن قبهای طلایی، به ارتفاع حدودا 3 متر وجود دارد. در گذشته سنگ مقام ابراهیم درون قبهای بود؛ که عکس آن در کتب قدیمی موجود است. ولی در سال 1385 ه.ق دولت سعودی آن را خراب کرد و محفظه جدید ساخت و به این ترتیب 5 متر بر محدوده طواف اضافه شد. تا زمان پیامبر مقام ابراهیم به کعبه وصل بود. و در کنار درب کعبه قرار داشت. ولی آنچه از روایات شیعه و سنی برمیآید آن است که، عمر خلیفه دوم آن را به مکان کنونی منتقل کرد، که مورد اعتراض ائمه اطهار قرار گرفت. حتی هنگامی که امیرالمومنین بدعتهای عمر را میشمرد، از انتقال مقام ابراهیم به عنوان اولین بدعت عمر نام برد. در فضیلت این سنگ همین بس که ائمه اطهار فرمودندهاند که، بهترین سرزمینها بین مقام و رکن حجرالاسود است و در روایات زیادی آمده است که، امام زمان به هنگام ظهور، بین مقام و رکن حجرالاسود میایستد و دعوت خویش را اعلام میکند. سنگ اصلی که گفته میشود سفید رنگ و درخشان است، در زیر روکش طلایی است و به هیچ وجه قابل رویت نیست.
حجر اسماعيل
پس از آنکه خانه کعبه ساخته شد، اسماعیل در کنار آن خانهای برای خود و مادرش ساخت، که همانا حجر اسماعیل است. این محل به وسیله نیمدایرهای، که از دو طرف به رکن عراقی و شامی میرسد و در شمال کعبه قرار دارد مشخص شده است. ارتفاع این نیم دایره، حدودا 30/1 متر است. بر طبق روایات، حجر اسماعیل مدفن هاجر، اسماعیل (بین ناودان و رکن شامی)، دختران اسماعیل (نزدیک رکن شامی) و تعداد زیادی از پیامبران الهی است. میگویند چون هاجر از دنیا رفت، اسماعیل 20 سال بیشتر نداشت و او را در حجر دفن کرد و دور آن دیواری کشید تا قبر او پایمال نشود. حجر را قسمتی از کعبه میدانند و لذا بر طبق روایتی که از رسول خدا نقل شده است، نماز خواندن در حجر اسماعیل مانند نماز خواندن در کعبه است. در روایاتی که از ائمه اطهار نقل شده است، نماز خواندن در حجر مورد تاکید قرار گرفته و حجر اسماعیل پس از حطیم (فاصله حجرالاسود و درب کعبه) و مقام ابراهیم، بهترین محل برای نماز خواندن است. صادق در حجر اسماعیل، زیر ناودان کعبه نماز میخواندند؛ چون علت را پرسیدند، گفت: اینجا محل نماز شبر و شبیر، فرزندان هارون (برادر حضرت موسی) است. درباره دفن حضرت اسماعیل در حجر، جای هیچ بحثی نیست و او از معدود پیامبرانی است که محل دفن او کاملا مشخص است. در کتاب اخبار مکه آمده است: هنگامی که ابن زبیر کعبه را بازسازی میکرد، در حین حفاری حجر، به سنگ سبزی برخورد کردند، که هیچ یک از قریش نمیدانستند آن چیست. عبدالله بن صفوان به ابن زبیر گفت، که این سنگ را تکان مده، که قبر اسماعیل است و ابن زبیر چنان کرد. امروزه در ایام حج تمتع و ماه رمضان، حجر اسماعیل محلی کاملا شلوغ است. ولی در ایام عمره، برای نماز خواندن در آن راحتی جا پیدا میشود. البته هر چه به کعبه نزدیکتر باشد شلوغتر است و قسمت عقب حجر به نماز خواندن زنان اختصاص دارد.
![]() شهرهای عربستان |
شهرهای اصلی عربستان سعودی |
---|---|
ابها | احساء | الجبیل | الخبر | الرس | المذنب | باحه | بریده | بکیریه | بیشه | تبوک | جده | جیزان | حائل | خمیس مشیط | دمام | رابغ | رأس تنوره | ریاض (پایتخت) | شهر اقتصادی ملک عبدالله | طائف | ظهران | عنیزه | قطیف | قنفذه | مدینه | مکه | میسان | نجران | ینبع |
اماکن مقدس شیعه
جغرافیای اسلام