عصمت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

در لغت به معنی منع است. عصمت نيرويی است نوری و ملكوتی كه دارنده‌اش را از هر عيب، زشتی و گناه نگهداری می‌كند. صاحب عصمت حتی نيت گناه نمی‌كند و غفلت و سهو نسيان در او راه نمی‌يابد.

در مورد عصمت پيامبران اختلاف نظر وجود دارد. معتزله معتقدند كه گناه بر پيامبران روا نيست مگر گناهان صغيره كه به سهو يا به تأويل جائز است. و معنی تأويل آن است كه به خطا آن را گناه نداند.

أشاعره مي گويند: به غير از كفر و دروغ از پيامبران گناه كبيره يا صغيره ممكن است سر بزند. امام فخر رازی گناهان كبيره را از پيامبران جايز نمی‌داند.

شيعه معتقد است كه پيامبران از هر گناه چه كبيره و چه صغيره معصوم‌اند و از ساير گناهان نيز عصمت دارند. زيرا كه امت را مأمور كردند به پيروی از آنها در عمل و گفتارشان. و اگر عمل و گفته آنها معصيت باشد پيروی آنها جايز نيست. از نظر شيعه اهل بيت پيامبر، شامل حضرت فاطمه زهرا-س- و 12 امام بعد از پيامبر نيز معصوم‌اند.

از ديد شيعه آنچه به عنوان گناه از پيامبران نام برده مي شود در واقع"ترك اولي" است. يعني ترك آنچه بهتر بود انجام ميشده است. به عنوان مثال در داستان حضرت يونس، چون اين پيامبر قبل از اينكه فرمان خداوند صادر شود شهر را ترك كرد واقعه حبس شدن در شكم ماهي را خداوند براي او پيش آورد.

در كتاب خصال شيخ صدوق ص 204 از قول امام صادق-ع- آمده است: أن الانبياء لا يذنبون لأنّهم معصومون مطهّرون و لا يرتكبون ذنباً لا صغيراً و لا كبيراً - يعني همانا پيامبران گناه نمي كنند زيرا آنها معصوم و پاك هستند و مرتكب گناه صغيره و كبيره هم نمي شوند.


  • منابع

علامه حسن حسن زاده آملی ؛ پيرامون عصمت حضرت فاطمه –س-