شلمان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

شلمان , شهری با جمعیتی در حدود هشت هزار نفر از توابع شهرستان لنگرود؛ در مسیر رودسر – لاهیجان، در شرق استان گیلان واقع شده‌است. شلمان، متشکل از محله‌های: «بالا محله»، «بیجارپشت محله»، «خالجیر»، «سیدعلی کیا» و «قاضی محله» می‌باشد.

مردمان شلمان به «گویش گیلکی شرق گیلان» (لهجه لنگرودی) صحبت می‌کنند.

«دوشنبه بازار» شلمان نیز، نزدیک به یک دهه‌است که در روزهای دوشنبه، به سبک و سیاق سایر بازارهای محلی گیلان، در مرکز این شهر برگزار می‌شود.  «برنج» محصول عمدهٔ شلمان و پرورش کرم ابریشم نیز در آن رونق خاصی دارد. 

اراضی شلمان، از نوع اراضی جلگه‌ای استان محسوب شده که به دلیل مساعد بودن شرایط اقلیمی ، خاک‌های آبرفتی و دسترسی به منابع آب، مهم ترین کانون فعالیت کشاورزی بوده و عموماً زیر کشت محصولاتی از قبیل برنج ، چای ، پرورش کرم ابریشم ، انواع سبزیها ، صیفی و مرکبات قرار دارند.

با بارش باران‌های سیل آسا در اواخر شهریور ماه و اوایل پاییز هر سال و طغیان رودخانه, خسارات پر شماری به زمین‌های کشاورزی روستاییان و طبیعت و محیط زیست وارد می‌آید.

از مناطق دیدنی شلمان می‌توان به باغ فلاحت (باغ کشاورزی) آن اشاره کرد.

شلمان رود:

رودخانهٔ «شلمان رود» از کوه‌های البرز (ناتشکوه) سرچشمه گرفته و با  گذر از مناطق کوهستانی و جلگه‌ای، منجمله شلمان، نهایتاً به بزرگترین دریاچه جهان  Caspian Sea می‌ریزد.  این رود, شلمان را به دو بخش شرقی و غربی  تقسیم کرده‌است. قاضی محله, سید علی کیا و خالجیر در قسمت غربی و  مرکز شهر «بازار» , بیجارپشت محل و بالا محله در ضلع شرقی این رود واقع شده‌اند.

بواسطهٔ رودخانهٔ معروف شلمان رود، روزگاری «صید ماهی»، یکی از راه‌های امرار معاش عدهٔ زیادی از اهالی منطقه بوده، اما امروزه با کاهش ماهیان استخوانی و غضروفی، صید تنها برخی از گونهٔ ماهیان، آن هم به صورت تفننی در آن صورت می‌پذیرد.

این رودخانه در ورود به جلگه در عرض کمی در بستر آبرفتی عریضی جریان دارد. از حدود چند صد متر بالاتر از پل شلمان، روی محور جادهٔ لنگرود- رودسر، بستر رودخانه تنگ با دیوارهٔ نسبتاً بلند است. جنس بستر در این ناحیه مارن ساحلی است. بعد از این ناحیه، رودخانه در مسیری از آبرفت‌های دانه ریز، با پیچ و خم‌های زیادی تا دریای خزر جریان دارد.

«خشتِ پلِ شلمان رود» بر سر راه قدیم بر روی رودخانهٔ شلمان. از این پل که ظاهراً ۴ دهانه داشته‌است، آثاری در ۱۰۰ متری جنوب پل بتونی و آهنی کنونی، نرسیده به زمین فوتبال شلمان دیده می‌شود.

شلمان رود  با یک دوبیتی گیلکی از  داوود خانی خلیفه محله 


او روزون که گودی تی مئُونَ شُئونه (آن روزها که موهایت را شانه می‌کردی)

غروبْ دَمونْ اَمِهْ شَلْـمُانْ روخئْونَه (غروب ها, ساحل شلمان رود می‌آمدی)

بُومــایْ تی خاطیرَه اِمْرُو مَرَه یاد (خاطره تو, امروز به یادم آمده‌است)

می‌دیلْ هَنـْدِه تِ بَه بِـیْتَایْ بَهونَه (دلم دوباره هوای تو را کرده‌است) 

Oruzon ke gudi ti monā Ŝonâ

Qorub damon ame Ŝalmon ruxonâ

Bumay ti xătirā imru marā yăd

Mi dil hande te ba baytāy bahonâ

 منبع: http://hezarbareshgh.blogfa.com/8312.aspx