تاریخچه گیاهخواری
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
تمامی شواهد تاریخی موجود در طبيعت به گیاه خوار بودن ساختمان بدن انسان از آغاز پيدايش او دلالت دارند.(1) طبق شواهد، طي ميليونها سال که از دوران آفرینش اولين موجود پستاندار گیاه خوار ميگذرد فقط دوران کوتاهي است که او از طبيعت خود دور افتاده و از خوردن خوراکي که بدنش براي آن ساخته شده سر پيچي نموده است. (2) تاریخ گیاهخواری در واقع به تاریخ پیدایش بشر بر روی زمین بر می گردد.
از شواهد تاریخی گذشته معلوم شده است که انسان های اولیه همانند حیوانات تنها خوراکشان میوه درختان بوده است.برخی دانشمندان عنوان کرده اند که انسان ها بواسطه پیش آمدهای گوناگونی مانند زمین لرزه ناگزیر به کوچ به نواحی مختلف شده که بعضا در آنها میوه کمیاب بوده و بنابراین انسان ها ناچار به استفاده از گوشت حیوانات شدند.
پروفسور"هئر" آلمانی دربارهِ خوراک انسان های اولیه عنوان کرده است که بشر اولیه تنها از میوه های جنگلی تغذیه می کرده اند.(3)
طبق شواهد تاریخی مصریان باستان حیوانات را مقدس می دانستند و بنابراین از خوردن گوشت آنها خودداری می کردند. (4)هندوهای برهمایی یا بودایی نیز گوشت حیوانات را استعمال نمی کردند و دلیل این بود که اینکار به کل در مذهب آنها قدغن بوده است.در دین اوستا کشاورزی کار مقدسی به شکار می آمده و کشتن حیوانات کاری اهریمنی در نظر گرفته می شده است. (5) پیروان این مذهب در گذشته حیوانات را محترم شمرده و هرگز از گوشت آنها تغذیه نمی کردند.(6) در روایات پارسیان آمده است که زردشت با شیر و گیاه تغذیه می کرده است.(7)
مزدک و مانی نیز که پس از زردشت آمدند خوردن گوشت حیوانات را غدغن کردند. (8) در ميان فيلسوفان يونان و روم باستان اعتقاد به گياهخواري قوي تر بود. اولين چهره برجسته در ميان آنان كه به گياهخواري معتقد بود فيثاغورث است كه در انتهاي قرن ششم قبل از ميلاد مي زيست. رژيم غذايي فيثاغورثي شامل اجتناب از خوردن گوشت حيوانات سلاخي شده بود. اخلاق فيثاغورثي کم کم به صورت يك آئين فلسفي درآمد كه به برپا كردن قانوني جهانشمول و مطلق گرايش داشت كه از جمله با حكم به عدم كشتن مخلوقات زنده براي اجتناب از خونريزي بي رحمانه به خصوص قرباني كردن حيوانات و تغذيه از گوشت همراه بود.(9)
فيثاغورثيان با توجه به اين گرايش، به وجود يكسان روح در انسان و حيوان قائل بودند و لذا كشتن حيوانات را منع مي كردند. البته آنها رژيم غذايي گياهي را سالمتر هم مي دانستند. افلاطون هم در نوشته هايش نظرات تقريباً مشابهي را با فيثاغورثيان ابراز مي كند.پیروان فیثاغورث از انجیر و سبزیها و میوه ها تغذیه می کردند. خود فیثاغورث که به سن صدسالگی مرد در باب گوشتخواری کفته است: "خودتان را به خوراک چرکینی همچون گوشت آلوده نکنید" (10) پزشک نامدار بوعلی سینا نیز از جمله طرفداران گیاهخواری بوده است.
در دوران رنسانس در اروپا خوردن گوشت با هاله اي از ثروت و قدرت احاطه شد و تنها راهبان مسيحي با اميد تقرب به خدا از خوردن آن پرهيز مي كردند.در انگلستان از قرن هفدهم، زماني كه عقايد راديكال در زمينه هاي مختلف رواج يافت، اعتقاد به گياهخواري به تدريج شروع به رشد كرد. فرقه هاي مذهبي با اعتقاد به پرهيز از خوردن غذاهاي حيواني شروع به ظهور كردند و اعتراض هاي اخلاقي بر مبناي بيزاري از بهره كشي از حيوانات آغاز شد. (11)
طبق بررسی های انجام شده قدمت انسان به بیش از چهار ميليون سال مي رسد كه قسمت عمده آن را بطور اساسی گياه خوار بوده است و فقط حدود پنجاه هزار سال است كه با كشف آتش پخته خواري به تغذيه انسان راه پيدا كرده است و بيش از هفت هزار سال نيست كه انسان با يادگيري كشاورزي و ساكن شدن در كنار كشتزار هاي خود ، با اهلي كردن حيوانات به پرورش آنان چهت استفاده از گوشت و شيرشان پرداخت.(12)
گفتنی است که طرفداري از گياهخواري در طول قرن بيستم ادامه يافت اما به خصوص در دهه ۱۹۷۰ بود كه اين انديشه به دوران شکوفایی خود رسید.
برخی مشاهیر گیاهخوار: زرتشت
افلاطون سقراط لئونارد داوینچی تولستوی کلیزس گوتییه بودا فیثاغورث ارسطو نیچه سنک ادیسون گاندی ژان ژاک روسو ابوعلی سینا صادق هدایت نجم الدین رازی ابوالعلا معری شیخ عطار
[ویرایش] پانویس
1- طب الکبیر، ص 187 2- همان، ص 189 3- همان، ص 190 4- همان، ص 195 5- همان 6- همان، ص 197 7- همان 8- همان، ص 201 9- تاریخچه گیاهخواری 10- همان 11- همان 12- همان
[ویرایش] منابع
سرورالدین، محمد، طب الکبیر، موسسهِ مطبوعاتی عطایی تهران، 1370.