منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

منطقه گازی پارس جنوبی حوزه مشترکی است با کشور ساحلی قطر که از سال میلادی 1992 ( شمسی 1371) و به تدریج اقدام به احداث تاسیسات استخراج - پالایش - مایع سازی (LNG ) و قراردادهایی جهت صدور LNG با کشورهای ژاپن – کره جنوبی و امریکا منعقد کرد. منابع نفت کشور کوچک قطر در مقایسه جهانی در حد متوسط ارزیابی می شود. ولی از نظر منابع گاز در دنیا رتبه سوم را بعد از روسیه و جمهوری اسلامی ایران داراست. از این رو کشور کوچک قطر مصمم شد بلافاصله بعد از کشف میدان گازی گنبد شمالی (پارس جنوبی ) و اطلاع از ظرفیت برآورد شده با تدوین برنامه هایی و انجام اقداماتی، آینده و شالوده اقتصاد خود را بر توسعه صنعت گاز استوار کند. طبیعی است با توجه به سیاستها و سیاستمداران حاکم بر این شیخ نشین و مراودات پنهانی آنها با سیاست بازان غربی که بدون اذن و خبر ملت خود صورت می دهند عقد هر قراردادی می تواند منافع هنگفت و بی حسابی را برای هر شرکت طرف قرارداد در پی داشته باشد .

کشور ایران نیز در سال 2002 بهره برداری از این مخزن بزرگ گازی را آغاز کرد و برای بهره برداری از بزرگترین مخزن گازی دنیا که حدود 9درصد گاز جهان را در خود ذخیره کرده است، 28 فاز طراحی کرد. علاوه بر سرمایه گذاران، شرکت های داخلی و پیمانکاران بزرگ نفتی، تلاش برای جلب سرمایه گذاران خارجی ادامه دارد. از این رو قوانین کار و سرمایه گذاری در این منطقه مطابق توصیه های جهانی تبیین شده است. با وجودی که قطری ها 12سال زودتر از ایران بهره برداری را شروع کردند، کارشناسان و متخصصان ایرانی با سرعتی بی نظیر و تلاشی شگرف توانستند میزان بهره برداری ایران را با قطر برابر کنند. طرح توسعه منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس با سرعت ادامه دارد و امید می رود این منطقه بخش عظیمی از نیاز داخلی و صادرات گاز ایران را تامین کند.

[ویرایش] واحدهای پتروشیمی

  • پلی‌اتیلن سنگین عسلویه

شرکت پتروشیمی مهر (سهای خاص) اجرای این طرح را از سال 1384 در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در محدوده‌ای هفت هکتاری آغاز کرده که برابر پیش‌بینی‌ها در سال 1387 به بهره‌برداری می‌رسد. مالکیت این محدوده در اختیار شرکت‌های ذیل است؛ شرکت پتروشیمی بین‌الملل 39 درصد، شرکت اتحاد و سرمایه‌گذاری پتروشیمی سنگاپور 58 درصد و سایرین 3 درصد

  • طرح استحصال اتان

شرکت پتروشیمی پارس (سهامی خاص) اجرای این طرح را از سال 1379 در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در مساحت 2/20 هکتاری آغاز کرده که بین سال های 1384 تا 1386 به بهره برداری می رسد. مالکیت 100 درصد این محدوده در اختیار شرکت ملی صنایع پتروشیمی است.

  • دی متیل اتر

شرکت پتروشیمی زاگرس (سهامی خاص) اجرای طرح‌های متیل‌اتر را از سال 1383 در مساحت 6 هکتاری در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس آغاز کرده که برابر پیش‌بینی‌ و برنامه‌ریزی‌ها تا سال 1387 به بهره‌برداری می‌رسد. مالکیت 100 درصد این محدوده در اختیار شرکت ملی صنایع پتروشیمی قرار دارد.

  • اتیل بنزن، استایرن منومر و پلی استایرن

شرکت پتروشیمی پارس (سهامی خاص) طرح اجرای اتیل بنزن، استایرن منومر و پلی استایرن را در محدوده ای 2/20 هکتاری در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس از سال 83-1382 آغاز کرده که پیش بینی می شود استایرن منومر در سال جاری و پلی استایرن در سال 1387 به بهره برداری برسد. تمامی مالکیت این محدوده در اختیار شرکت ملی صنایع پتروشیمی قرار دارد.

  • واحد الفین و متانول

شرکت پتروشیمی بوشهر (سهامی خاص) اجرای طرح واحد الفین و متانول را در سال 1385 در محدوده 45 هکتاری در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس آغاز کرده است و پیش بینی می شود در سال 1389 به بهره برداری برسد. مالکیت 100 درصد فضای این طرح در اختیار شرکت ملی صنایع پتروشیمی قرار دارد.

  • طرح سرویس‌های جانبی

سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس اجرای این طرح سرویس‌های جانبی (یوتیلینی متمرکز)را به شرکت پتروشیمی مبین (سهامی خاص) در سال 1380 واگذار کرده است. این طرح، در محدوده 83 هکتاری اجرا می‌شود. از آبگیر و تصفیه پساب نیز برخوردار است. برابر برنامه‌ریزی‌های انجام شده تا پایان سال جاری این طرح به پایان می‌رسد. مالکیت 100 درصد این محدوده در اختیار شرکت ملی صنایع پتروشیمی قرار دارد.

  • طرح آمونیاک و اوره چهارم

سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس اجرای این طرح را در سال 1380 به شرکت پتروشیمی اوره و آمونیاک غدیر (سهامی خاص) واگذار کرده که برابر پیش‌بینی‌های انجام شده تا پایان سال جاری خاتمه می‌یابد. این طرح در مساحت 47 هکتاری انجام می‌شود و مالکیت آن تحت اختیار شرکت‌های ذیل است: شرکت ملی صنایع پتروشیمی 48 درصد، شرکت سرمایه‌گذاری غدیر 51 درصد و شرکت بازرگانی پتروشیمی ایران یک درصد

  • طرح آمونیاک و اوره ششم

سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس اجرای طرح آمونیاک و اوره ششم (توسعه آمونیاک و اوره چهارم) را به شرکت پتروشیمی اوره و آمونیاک غدیر (سهامی خاص) واگذار کرده است. این طرح در سال 1383 در مساحت 22 هکتار آغاز و پیش‌بینی می‌شود در سال 1386 به بهره‌برداری برسد. مالکیت این محدوده در اختیار شرکت‌های ذیل قرار دارد؛ شرکت ملی صنایع پتروشیمی 48 درصد، شرکت سرمایه‌گذاری غدیر 51 درصد و شرکت بازرگانی پتروشیمی ایران یک درصد

  • طرح آمونیاک و اوره هشتم

سازمان منطقه‌ ویژه اقتصادی انرژی پارس اجرای این بخش را به عهده شرکت شیمیایی لاوان گذاشته است. این شرکت کار خود را در سال 1384 آغاز و برابر پیش‌بینی‌ها در سال 1387 به بهره‌برداری می‌رساند. این طرح در مساحت 25 هکتاری اجرا می‌شود و مالکیت آن در اختیار شرکت‌های ذیل قرار دارد؛ شرکت پتروشیمی بین‌المللی 20 درصد، شرکت پتروشیمی اراک 20 درصد و شرکت سرمایه‌گذاری بانک ملی 5 درصد، شرکت Sab Insustriesltd 53 درصد و سایرین دو درصد

  • طرح آروماتیک چهارم

شرکت پتروشیمی برزویه (سهامی خاص) از سال 1379 به اجرای این طرح اهتمام دارد که برابر برنامه‌ریزی‌ها تا پایان سال جاری خاتمه می‌یابد. طرح آروماتیک چهارم در محدوده 69 هکتاری در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس تحت تملک شرکت‌های ذیل قرار دارد. شرکت ملی صنایع پتروشیمی 55/76 درصد سرمایه‌گذاری سازمان تامین اجتماعی 17 درصد و صندوق بازنشستگی 45/6 درصد.

  • طرح متانول چهارم

مجری طرح متانول چهارم شرکت پتروشیمی زاگرس (سهامی خاص) است که کار اجرایی را از سال 1380 آغاز و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال جاری به بهر‌برداری برسد. مساحت این محدوده 15 هکتار است که مالکیت آن تحت اختیار شرکت‌های ذیل قرار دارد: شرکت ملی صنایع پتروشیمی 50 درصد (منهای یک سهم)، الیاف مروارید و صنعتی پوشینه 33 درصد، صندوق بازنشستگی و رفاه کارکنان صنعت نفت 17 درصد

  • طرح متانول ششم

این طرح برای توسعه متانول چهارم از سال 1383 توسط شرکت پتروشیمی زاگرس (سهامی خاص) در دست اجراست. برابر پیش‌بینی‌ها این طرح تا پایان سال جاری در محدوده هفت هکتاری به پایان می‌رسد. مالکیت این بخش از منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در اختیار شرکت‌های ذیل قرار دارد: شرکت ملی صنایع پتروشیمی 50 درصد (منهای یک سهم)، الیاف مروارید 5/16 درصد، صنعتی پوشینه 5/16 درصد و صندوق بازنشستگی و رفاه کارکنان صنعت نفت 17 درصد

  • طرح الفین نهم

سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس از سال 1381 این طرح را در اختیار مجری قرار داده است. شرکت پلیمر آریاساسول (سهامی خاص) اجرای این طرح را در اختیار گرفته که پیش‌بینی می‌شود در سال‌های 86 – 1385 به بهره‌برداری برسد. این طرح در محدوده‌ای حدود 8/78 هکتار اجرا می‌شود. نیمی از مالکیت این محدوده در اختیار شرکت پتروشیمی پارس و نیم دیگر در اختیار شرکت ساسول قرار دارد.

  • طرح الفین دهم

سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در سال 1379 و در مرحله بعد سال 1384 این طرح را در اختیار شرکت پتروشیمی جم (سهامی خاص) قرار داد که برابر پیش‌بینی‌ها و برنامه‌ریزی‌ها در سال‌های 86 – 1385 به بهره‌برداری می‌رسد. مساحت این بخش از منطقه 77 هکتار است که 7/49 درصد مالکیت آن تحت مالکیت شرکت ملی صنایع پتروشیمی، 8/25 درصد در تملک سازمان تامین اجتماعی و 5/24 درصد مالکیت آن را سازمان بازنشستگی کشوری در اختیار دارد.

  • طرح الفین یازدهم

سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس اجرای طرح الفین یازدهم را از سال 1384 در اختیار شرکت پتروشیمی کاویان قرار داد. این طرح در مساحتی حدود 45 هکتار آغاز که پیش‌بینی می‌شود تا سال 1387 به بهره‌برداری برسد. مالکیت این منطقه در اختیار چند شرکت قرار دارد؛ شرکت ملی صنایع پتروشیمی 7/17 درصد، شرکت پتروشیمی باختر 8/49 درصد، شرکت‌های پتروشیمی گچساران 5/32 درصد، همچنین شرکت‌های پتروشیمی لرستان، پلیمر کرمانشاه، پتروشیمی کردستان و پتروشیمی مهاباد هر کدام 5/6 درصد در این بخش حق مالکیت دارند.

  • طرح الفین دوازدهم

شرکت پتروشیمی خلیج فارس اجرای این طرح را در محدوده 123 هکتاری در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر عهده دارد. این شرکت فعالیت خود را از سال 1384 آغاز و طبق برآوردها در سال 1388 به بهره‌برداری می‌رسد. تمامی مالکیت این طرح در اختیار شرکت ملی صنایع پتروشیمی قرار دارد.

[ویرایش] صنایع پایین دست

با توجه به فراهم بودن مواد اولیه تولید شده توسط صنایع پتروشیمی در منطقه و تامین خوراک مورد نیاز صنایع پایین دست پتروشیمی، سایتی به وسعت یک هزار هکتار برای استقرار و توسعه صنایع پایین دست از قبیل پلیمرها، لاستیک و پلاستیک، الیاف مصنوعی و نساجی، روغن های صنعتی، رزین ها و چسب ها، رنگ های و پوشش های حفاظتی، سموم دفع آفات، شوینده های بهداشتی، کودهای شیمیایی در نظر گرفته شده است.

  • صنایع نیمه سنگین

صنایع سازه های نیمه سنگین فلزی، مخازن تحت فشار، تجهیزات پالایشگاهی، پتروشیمی و نیروگاهی، صنایع خطوط لوله و صنایع فلزی جزو صنایع نیمه سنگین منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس به حساب می آید.

  • صنایع مختلط

صنایع ساخت قطعات و تجهیزات صنعت نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع فلزی، صنایع برق و الکترونیک، صنایع ابزار دقیق و صنایع شیمیایی جزو صنایع مختلط منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس به شمار می آید.

  • صنایع دریایی

با توجه به گسترش نیازهای صنعتی منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، به ویژه در ارتباط با سازه های بندری و تاسیسات دریایی، احداث پایگاه های بزرگ صنایع برای ساخت، نصب و تعمیر انواع سازه های دریایی، تاسیسات ساحلی و تجهیزات مرتبط با بنادر کشتیرانی زمینی به وسعت 100 هکتار در غرب اراضی منطقه به این منظور اختصاص یافته است.


[ویرایش] منابع

  • پایگاه اطلاع رسانی سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس [www.pseez.ir]
  • [[1]]