شیلی/ترجمه
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
الگو:جعبه اطلاعات کشور
شيلي، به لحاظ رسمي جمهوري شيلي (زيبا اسپانيايي| اسپانيولي): "الگو:شنيداري "، کشوري در آمريکاي جنوبي است که يک نوار بلند و باريک را ميان کوه هاي رشته کوه آند و اقيانوس آرام اشغال نموده است. اقيانوس آرام کل مرز غربي اين کشور را تشکيل مي دهد، و از شمال با پرو، از شمال شرق با بوليوي، از شرق با آرژانتين، و در پايين ترين نقطه جنوبي کشور با گذرگاه دريک هم مرز است.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] ريشه نام
نظريات متفاوتي راجع به ريشه کلمه " شيلي" وجود دارد. بر طبق يک نظريه، اينکا ها در پرو، که در تسخير سرزمين آروکانيان ها شکست خورده بودند، دره آکنکاگوا " شيلي" را با دستکاري در نام يک رئيس قبيله اي (" کاسيکوئه") که " تيلي" خوانده مي شد و در زمان تسخير اينکاها در آن ناحيه حکومت مي کرد، انتخاب نمودند. < نام مرجع="encina">Encina, Francisco A., and Leopoldo Castedo. Resumen de la Historia de Chile. 4th ed. Santiago: Zig-Zag, 1961.</ref> نظريه ديگر به شباهت دره آکنکاگوابا دره کاسما در پرو اشاره مي کند که در آن يک شهر و دره با نام " شيلي" وجود داشت. < نام مرجع ="encina"/> نظريات ديگر بيانگر آن است که نام شيلي مي تواند از لغت بومي ماپوچه " شيلي" گرفته شده باشد که به مفهوم " جايي که خشکي تمام مي شود" است <نام مرجع="hudson">Hudson, Rex A., ed. "مطالعه يک کشور: شيلي." GPO کتابخانه کنگره. 1995. 27 فوريه 2005</ref> " عميقترين نقطه زمين"، [۱] يا "دره هاي دريايي؛" [۲] يا از لغت " چانه"، "سرد"، يا کلمه آمارايي " tchili " به مفهوم "برف" . [۳] [۴] معني ديگري که به " chilli " نسبت داده مي شود کاربرد آوانامي " cheele-cheele "- نوعي تقليد ماپوچه اي از آواز يک پرنده است.</ "هدوسن"= نام مرجع> فاتحان اسپانيايي که اين نام را از اينکاها شنيدند و معدود بازماندگان اولين ماموريت اسپانيايي ديگو دل آماگرو در جنوب پرو در سالهاي36-1535 خودشان را "مردان شيلي" ناميدند.
[ویرایش] تاريخچه
[[Image:Urville-Araucanians.jpg|thumb|150px|left|
[[ماپوچه ها ساکنان اصلي مرکز و جنوب شيلي الگو:اصلي
حدود 10000سال پيش، مردم بومي آمريکايي| بومي آمريکايي مهاجر در داخل دره هاي حاصلخيز و در امتداد ساحلي که هم اکنون شيلي ناميده مي شود، ساکن شدند. بطور خلاصه، اينکاها امپراطوريشان را تا آنچه امروزه شيلي شمالي خوانده مي شود گسترش دادند، اما باير بودن اين ناحيه از گسترش اقامت آنها جلوگيري مي نمود. در سال1520، فرديناند ماژلان پرتغالي که مي کوشيد دور زمين را با کشتي طي نمايد، گذرگاه جنوبي اين ناحيه را کشف نمود که بعد از وي به نام تنگه ماژلان ناميده شد. اروپائي هاي ديگري که به شيلي رسيدند، ديگو د آلماگرو و گروه فاتحان اسپانيايي وي بودند که در سال 1533 در جستجوي طلا از پرو وارد اين ناحيه شدند. آنها با صدها هزار هندي با فرهنگ هاي مختلف در اين ناحيه مواجه شدند که شيلي جديد هم اکنون نیز برخی از این فرهنگ ها را در خود جاي داده است. اين فرهنگها اصولا" نيازهاي خود را از طريق کشاورزي به روش قطع درختان و کشت گياهان و شکار تامين مي نمودند. فتح شيلي در واقع در سال 1540 آغاز شد و به وسيله پدرو دوالديويا از افسران (ستوان) فرانچسکو پيزارو انجام گرفت که شهر سانتياگو، شيلي| سانتياگو را در 12 فوريه، 1541 بنيان نهاد. اما اسپانيايي ها طلا و نقره هنگفتي که به دنبال آن بودند در اين منطقه نيافتند، و متوجه توان بالقوه کشاورزي دره مرکزي شيلي شدند، و شيلي به بخشي از نايب السلطنه شيلي تبديل شد.
فتح اين سرزمين که امروزه شيلي خوانده مي شود تنها بصورت تدريجي واقع شد، و اروپايي ها به دستان جمعيت محلي اين نقطه متحمل عقب نشينيهاي مکرر شدند. قيام گسترده ماپوچه که در سال 1533 آغاز شد به مرگ والديويدا و تخريب بسياري از مستعمرات اصلي در اين نقطه منجر گرديد. قيامهاي اصلي بعدي در سالهاي 1598 و 1655 رخ داد. هرگاه که ماپوچه ها و ديگر گروه هاي بومي شورش مي نمودند، مرز جنوبي اين مستعمره به سمت شمال جابجا مي گرديد. لغو برده داري در سال 1683 از تنشها در مرز بين مستعمره و سرزمين ماپوچه ها تا بخش جنوب کاست، و اجازه داد تا تجارت بين استعمارگران و ماپوچه ها افزايش يابد.
انگيزه براي کسب استقلال از اسپانيا در اثر غصب سلطنت اسپانيايي ها| تخت اسپانيا از سوي ژوزف برادر ناپلئون در سال 1808 تسريع شد. يک شوراي سياسي ملي تحت عنوان فرديناند- وارث شاه مخلوع- در 18 سپتامبر، 1810 تشکيل شد. ديکتاتوري نظامي| شوراي سياسي هونتا شيلي را به عنوان يک جمهوري خود مختار در پادشاهي اسپانيا اعلام نمود. جنبش براي کسب استقلال کامل به زودي طرفداران فراواني را به دست آورد. تلاشهاي اسپانيايي ها براي تحميل دوباره حکومت اجباري طي اقدامي که " تسخير دوباره" ناميده مي شد، باعث يک مبارزه طولاني مدت شد.
نبرد متناوب تا سال 1817 ادامه يافت، زماني که ارتشي به رهبري برناردو اوهيگينز، وطنپرست ترين فرد سرشناس در شيلي، و خوزه دسن مارتين، قهرمان نبرد استقلال آرژانتين، در کوه هاي آند شيلي با نيروهاي سلطنتي درگير شده و آنها را شکست دادند. در12 فوريه 1818، شيلي تحت رهبري او'هيگينز' به عنوان يک جمهوري مستقل اعلام موجوديت نمود. شورش سياسي تغيير اجتماعي اندکي پديد آورد، واما، جامعه شيلي در قرن 19 ام ماهيت ساختار طبقاتي اجتماعي استعماري را حفظ نمود که عمدتا" تحت نفوذ سياستهاي خانوادگي و کليساي کاتوليک رم قرار داشت. نهايتا" يک رياست جمهوري قوي به وجود آمد، اما ملاکان ثروتمند شديدا" قدرتمند باقي ماندند. [[Image:Combate naval.jpg|thumb|
نبرد پاسيفيک: نبرد ايکوکوئه در 21مي، 1879.[[
در اواخر قرن نوزدهم، دولت سانتياگو جايگاه خود را در جنوب از طريق سرکوب بيرحمانه هنديهاي ماپوچي تحکيم بخشيد. در سال1881، اين کشور پيماني با آرژانتين جهت تاييد حاکميت شيلي بر تنگه ماژلان منعقد نمود. در نتيجه جنگ پاسيفيک با پرو و بوليوي (83-1879)، شيلي حاکميت خود را در بخش شمالي تا حدود يک سوم ميزان قبلي گسترش دادکه ضمن آن دسترسي بوليوي به اقيانوس آرام از بين مي رفت، و شيلي به ذخاير ارزشمند نيترات دست مي يافت که بهره برداري از آن موجب يک دوره بابرکت براي کشور شد. جنگ داخلي شيلي در سال 1891 منجر به توزيع مجدد قدرت بين رئيس جمهوره و کنگره انجاميد، و شيلي يک حکومت دموکراسي به سبک پارلماني برقرار نمود. اما، جنگ داخلي نيز يک جدال بين آنهايي بود که خواستار توسعه صنايع محلي و سودهاي بانکي فراوان براي شيلي به خصوص کاخ ادواردها بودند که مناسبات محکمي با سرمايه گذاران خارجي داشت. از اين رو تا حدودي اقتصاد شيلي به يک نظام حافظ منافع گروه اقليت حاکم تنزل يافت. از دهه1920، طبقه متوسط و طبقه کارگر موجود به حدکافي قدرت به دست آوردند تا يک رئيس جمهور اصلاح طلب انتخاب نمايند، آرتورو الساندري پالما، که برنامه وي کنگره محافظه کار را آشفته ساخت. شيوه هاي اصلاح طلبي الساندر پالما تاحدودي بعدا" از سوي برخي عناصر اتحاديه موسيليني کشور ايتاليا مورد تحسين واقع شد. در دهه 1920، گروه هاي مارکسيسم| مارکسيست با حمايت قدرتمند عمومي بپاخاستند.
کودتاي نظامي به رهبري ژنرال اوئي آلتاميرانو در سال1924، دوره اي از بي ثباتي شديد سياسي را به بار آورد که تا سال1932 به طول انجاميد. طولاني ترين دولتهاي ده ساله در ميان آن سالها مربوط به ژنرال کارلوس ايبانيز دلکامپو بود که در سال1925 بطور موقت قدرت را به دست گرفت و دوباره بين سالهاي 1927و 1931 تحت عنوان يک استبداد غير رسمي برسر کارآمد، اما واقعا" از لحاظ خشونت يا فساد همچون يک استبداد نظامي نبود که اغلب گريبانگير باقي کشورهاي آمريکاي لاتين مي شد، و قطعا" قابل قياس با رژيم متجاوز و سرکوبگر آگوستو پينوشه در دهه هاي اخير نبوده است. ايبانيز دلکامپو، با تسليم قدرت به شکل دموکراتيک به جانشين منتخب خود احترامي را در يک سطح کافي در بين بخشي از جمعيت حفظ نمود تا به عنوان يک دولتمرد قابل براي بيش از 30سال باقي بماند، با وجود ماهيت پوچ و متزلزلي که ايدئولوژي مي داشت. زماني که حکومت مشروطه در سال1932 برقرار گرديد، يک حزب قوي طبقه متوسط، راديکالها به وجود آمد. اين حزب طي 20سال بعد، نيروي کليدي براي دولتهاي ائتلافي بود. طي دوره غلبه حزب راديکال (52-1932)، کشور نقش خود را در بخش اقتصاد افزايش داد. در سال1952، راي دهندگان روي خود را به سوي ايبانيز دلکامپو برگرداندند، که هم اکنون به شکل يک نوع خوآن پرون| پرون شيليايي حلول کرده بود، تا پست دولت را براي 6سال بعد احراز نمايد. خورخه الساندر در سال 1958 جانشين ايبانيز دلکامپو شد، که محافظه کاري شيليايي را بطور دموکراتيک براي دوره ديگر حکومت به آن بازمي گرداند. در سال 1964 انتخابات رياست جمهوري، ادواردو فري مونتالوا از حزب دموکرات مسيحي شيلي| دموکرات مسيحي با احراز اکثريت مطلق آراء يک دوره اصلاحات عمده را آغاز نمود. تحت عنوان شعار " انقلاب در آزادي"، دولت فري به برنامه هاي دور از دسترس اجتماعي و اقتصادي به خصوص در زمينه هاي آموزش، مسکن، و اصلاحات کشاورزي، از جمله اتحاديه بندي روستاي کارگران کشاورزي پرداخت. اما، در سال1967، فري با مخالفت فزاينده از سوي چپگراياني مواجه شد که وي را متهم مي نمودند به آن که اصلاحات وي ناکارآمد است، و از سوي محافظه کاران، که اصلاحات وي را افراطي مي دانستند. در پايان دوره رياست جمهوري وي، فري به اهداف متعدد ارزشمندي دست يافته بود، اما نتوانسته بود به اهداف مورد نظر حزب خود بطور کامل دست يابد.

[ویرایش] جغرافيا
الگو:اصليشيلي به عنوان يک کشورساحلي بلند و باريک به شکل مخروط جنوبي در سمت غرب کوه هاي آند، از شمال به جنوب با مسافتي به طول 4630 کيلومتر (2880   مايل| mi ) امتداد يافته، که بزرگترين پهناي اين کشور از شرق به غرب تنها 430 کيلومتر (265   ؛ مايل) طول دارد. اين کشور مناظر بسيار بديع و متنوعي دارد.
شيلي با وسعت 292240 مايل مربع| ² mi (756950کيلومتر مربع | ² km)، 38 امين کشور بزرگ جهان (پس از ترکيه ) است. اندازه آن قابل مقايسه با زامبيا است، و کمي بزرگتر از ايالت تگزاس در آمريکا مي باشد.
بيابان آتاکاماي شمالي شامل ثروت عظيم معدني، عمدتا" مس و انواع نيترات ها است. دره نسبتا" کوچک مرکزي که شامل سانتياگو، شيلي| سانتياگو است، از لحاظ جمعيت و منابع کشاورزي بر کل کشور غلبه دارد. اين منطقه همچنين مرکز تاريخي است که شيلي در طي قرن نوزدهم از آن توسعه يافته، زماني که نواحي شمالي و جنوبي آن يکپارچه شدند. جنوب شيلي از جنگلها، مراتع چرا است، و داراي يک رشته از آتشفشانها و درياچه ها مي باشد. ساحل جنوبي مجموعه اي پيچ در پيچ از خليجهاي تنگ، دهانه هاي ورودي، کانالها، شبه جزاير درهم پيچيده، و جزيره ها است. کوه هاي آند در مرز شرقي آن واقع شده اند. شيلي طولاني ترين کشور (شمالي- جنوبي) در دنيا با (بيش از 4200&bnsp کيلومتر؛ 2600 &bnsp مايل) طول مي باشد، همچنين 1250000کيلومتر مربع (482628 &bnsp مايل مربع| mi . sq) از قاره جنوبگان به عنوان بخشي از سرزمين خود است. اما، اين ادعاي اخير براساس پيمان جنوبگان، که شيلي يکي از امضاء کنندگان آن مي باشد، مشکوک به نظر مي رسد.
شيلي جزيره ايستر و جزيره سالا و گومز را که جزاير شرقيترين نقطه پولينزي هستند، تحت کنترل خود دارد، که در سال 1888 به حوزه قلمرو خود اضافه نموده، و نيز جزيره رابينسون کروزوئه، در فاصله بيش از 600 کيلومتري (375   مايلي) از سرزمين اصلي در مجمع الجزاير خوآن فرناندز واقع شده است. امروزه، جزيره ايستر ايالتي از شيلي است. همچنين کنترل جزاير کوچک سالا و گومز، سن آمبروسيو و سن فليکس را که فاقد سکنه هستند در اختيار داشته که اين جزاير بسیار با اهميت هستند زيرا ادعاي شيلي را نسبت به آبهاي محدوده کنترلي خود از اين ناحيه تا به داخل اقيانوس آرام توسعه مي دهند.
[ویرایش] مناطق زماني
به دليل فاصله ميان سرزمين اصلي (مين لند) و جزيره ايستر، شيلي چهار تراز متفاوت تنظيم زمان کشوري با زمان بين المللي (UTC) براي آنها استفاده مي نمايد:
- سرزمين اصلي از 4- UTC ، و در تابستان از نظام يکساعت جلوتر 3- UTC استفاده مي کند.
- جزيره ايستر از 6- UTC، و در تابستان از سيستم يک ساعت جلوتر 5- UTC استفاده مي نمايد.
[ویرایش] اقتصاد
الگو:اصلي
پس از يک دهه رشد چشمگير نرخها، شيلي يک رکود متعادل اقتصادي را در سال 1999 تجربه نمود، که در اثر رکود اقتصاد جهاني ايجاد شده بود. اقتصاد تا سال 2003 در حالت حلزون وار خود باقي ماند تا زماني که نشانه هايي واضح از بهبود ، با دستيابي به رشد واقعي توليد ناخالص ملي| GDP نمايان شد. اقتصاد شيلي سال 2004 را با رشد %1/6 به پايان رساند. شيلي در مسير دستيابي به رشد واقعي GDP در حدود %6 در سال 2005 قرار گرفت، عمدتا" در اثر قيمتهاي تراز رکورد براي مس بود.
شيلي کلا" سياستهاي منطقي و مناسب اقتصادي را براي مدت تقريبا" سه دهه دنبال نموده است. دولت نظامي 90-1973 برخي از شرکتهاي تحت مالکيت دولت را فروخت، و سه دولت دموکراتيک از سال 1990 به بعد نيز روند خصوصي سازي را ادامه دادند اما با گامي آهسته تر. نقش دولت در اقتصاد عمدتا" به مقررات (نظام دهي) محدود مي شود، اما دولت به عمليات خود در استخراج معادن عظيم مس توسط شرکت کودلکو| CODELCO و تعدادي شرکتهاي ديگر ادامه مي دهد. شيلي به شدت به بازار آزاد وفادار است و از مقادير معتنابه سرمايه گذاري خارجي استقبال مي کند. شيلي توافق نامه هاي تجارت آزاد (FTAs) را با تعدادي از منابع اقتصادي مهم از جمله يک FTA با آمريکا به امضاء رسانده است، که در سال 2003 امضاء شد و در ژانويه 2004 به مرحله اجرا درآمد. در چند سال اخير، شيلي توافقنامه هاي تجارت آزادي را با اتحاديه اروپا، کره جنوبي، زلاند نو، سنگاپور، برونئي، و جمهوري خلق چين به امضاء رسانده است. اين کشور در سال 2005 به يک توافق جزئي تجاري با هند رسيد و مذاکراتي را براي انعقاد توافقنامه هاي تمام عيار تجارت آزاد با هند و ژاپن در سال 2006 آغاز نمود. پس انداز فراوان داخلي و نرخهاي بالاي سرمايه گذاري نيز به چرخه اقتصاد شيلي کمک نمود تا نرخهاي متوسط رشد آن به %8 در دهه 1990 برسد. نظام پرداخت مقرري خصوصي شده ملي (AFP) موجب تشويق سرمايه گذاري داخلي شد و به پس انداز کلي داخلي برآورد شده با نرخ تقريبا" %21 GDP کمک نمود. اما، سيستم مقرري AFP نيز عاري از انتقادات برخي نبود که، بيان مي نمايند نرخهاي پوشش دهي آن (تنها %55 از جمعيت کارگر را پوشش مي دهد) نسبت به کل گروه هايي همچون افراد خود اشتغال، خارج از سيستم پايين مي باشد. همچنين انتقادي راجع به ناکارآيي و هزينه هاي بالا در اثر فقدان رقابت ميان درآمدهاي حاصل از اين مقرري ها، وجود داشته است. منتقدان از راه هاي گريزي در استفاده از پس اندازهاي مقرري صحبت مي نمايند که از پرداختهاي کلي عمده براي خريد خانه دوم يا پرداخت هزينه هاي دانشگاه به عنوان ضعف اساسي سيستم پرداخت مقرري مزبور وجود دارد.
بيکاري در سالهاي اخير روند نزولي بين دامنه %10-%8 داشته، و مقدار ميانگين آن براي دهه 1990 بالاي %6-%5 بوده است. بيکاري در پايان سال 2004 با وجود رشد اقتصادي بالا، در سطح %8/8 باقي ماند. بيشتر ناظران خارجي نرخ بيکاري بالا را در شيلي به دليل وجود قانون (هاي) کار پيچيده و محدود کننده، سرزنش مي کنند. دستمزدها در نتيجه بهره وري بيشتر، و جهش معيارهاي زندگي ملي، از تورم سريعتر افزايش پيدا مي کند. بر اساس ادعاي رئيس جمهور اسبق ريکاردو لاگوس، درصد شيليايي ها با درآمد زير خط فقر- که به عنوان دوبرابر هزينه ارضاء کننده حداقل نيازهاي غذايي است- از %46 در سال 1987 به حدود %8/18 در سال 2005 تنزل يافت.
.[۹] اما منتقدان در شيلي، درباره ارقام واقعي فقر صحبت مي نمايند که بيشتر ارقام رسمي منتشر شده مي باشد. خطای یادکرد 3؛ برچسب <ref>
نامعتبر؛ نامهای نامعتبر، مثلاً تعداد زیاد در سال2006، بر طبق آمار منتشره از سوي سازمان اينفورماتيکا CAS شيلي حدود %58 از مردم شيلي نزديک يا در زير سطوح فقر؛ و %6/26 در فقر شديد زندگي مي نموده اند. <نام مرجع= " شيلي و فقر" /> با وجود برخورداري از يک توليد ناخالص ملي نسبتا" بالاتر و اقتصادي قدرتمندتر نسبت به بيشتر کشورهاي آمريکاي لاتين، شيلي نيز از ناهنجارترين توزيع ثروت| توزيعات ثروت در جهان رنج مي برد، که تنها برزيل در ناحيه آمريکاي لاتين از آن جلوتر است و حتي در پشت کشورهاي در حال توسعه زير صحراي آفريقايي نيز قرار مي گيرد. 10 درصد از ثروتمندترين صدکهاي جمعيت شيلي، 47 درصد از کل ثروت کشور را در اختيار دارند. <مرجع> " گزارش توسعه انساني 2006" ، برنامه توسعه سازمان ملل متحد، صفحه335، 9 نوامبر2006 <مرجع/> در ارتباط با توزيع درآمد، حدود %2/6 از جمعيت کشور جزو گروه با در آمد بالا هستند، %15 جزو مجموعه متوسط، %21 جزو گروه پايين متوسط جامعه، %38 از دسته پايين درآمدي ، و %20 نيز شديدا" فقر هستند. </"فقر و شيلي" = نام مرجع>
بانک مرکزي| بانک مرکزي مستقل شيلي از سياست حفظ تورم بين نرخ %2 تا %4 پيروي مي کند. تورم از سال 1998 از %5 تجاوز نکرده است. شيلي نرخ تورم %4/2 را براي سال2004 ثبت کرده است. در سال2005، تورم به رقم تخميني %7/3 رسيد. بيشتر شدن تقاضاي مورد انتظار داخلي به همراه قيمتهاي بالاتر انرژي در جهان سبب بيشتر شدن رشد تورمي در سال 2005 گرديد. بالارفتن سريع ارزش پزوي شيلي در برابر دلار آمريکا در سالهاي 2004 و 2005 موجب پايين نگهداشتن تورم گرديد در حالي که در عين حال تقويت پزو در بيشتر شدن مصرف مورد انتظار داخلي نقش داشته است. پرداخت دستمزدهاي بيشتر و تصميمات مربوط به مخارجي (هزينه ها) که فهرست شده است، موجب کاهش بي ثباتي تورم شده است. بر اساس نظام مقرري خصوصي اجباري، بيشتر کارمندان رسمي اين بخش %10 از حقوقشان را به صندوقهاي مديريت شده خصوصي واريز نموده اند. کل سرمايه گذاري مستقيم خارجي در سال 2004 از 5/2 ميليارد دلار در سال2003، به 1/7 ميليارد دلار افزايش يافت. هردو نوع سرمايه گذاري داخلي و خارجي در شيلي طي دوره رشد کندتر اقتصادي از سال 2003-1999 کاهش يافته بود، اما هم اکنون ظاهرا" شديدا" در حال بهبود مي باشد. دولت شيلي در اوايل سال 2002 خود را موظف دانست تا يک سري از اصلاحات اقتصادي خرد| اقتصاد خرد را طراحي نمايد تا انگيزه اي براي سرمايه گذاري خصوصي ايجاد کند. دولت همچنين تشويق نمود تا از شيلي به عنوان يک " سکوي سرمايه گذاري" براي شرکتهاي چند مليتي جهت برنامه ريزي براي عنليات در اين منطقه استفاده شود. رويکرد مورد استقبال شيلي نسبت به سرمايه گذاري مستقيم خارجي در قانون سرمايه گذاري خارجي کشور تدوين شده است که با سرمايه گذاران خارجي همانند سرمايه گذاران داخلي شيلي رفتار مي نمايد. ثبت (سرمايه) ساده و شفاف است، و براي سرمايه گذاران خارجي دستيابي به بازار رسمي ارز خارجي جهت بازگرداندن سودها و سرمايه شان تضمين شده است. توتفق نامه تجارت آزاد آمريکا- شيلي موجب اعتراضات تعدادي از ديگر سرمايه گذاران شد.
[ویرایش] تجارت خارجي
[[Image:Chuqui001.jpg|thumb|right|250px| چوکويکاماتا بزرگترين معدن سر باز| معدن باز مس در جهان[[
اقتصاد شيلي شديدا" به تجارت بين المللي وابسته است. در سال2005، کارشناسان ميزان آن را حدود %37 توليد ناخالص ملي بيان نموده اند. اين رقم تاحدودي قيمتهاي ثبت شده مس را در جهان دچار آشفتگي مي سازد. از لحاظ سنتي نيمرخ کل تجارت شيلي به صادرات مس وابستگي داشته است، و افزايش در قيمتهاي مس آن را بيشتر تقويت نموده است. شرکت دولتي CODELCO کودلکو بزرگترين شرکت توليد مس با ذخاير ثبت شده 200ساله مس مي باشد. شيلي تلاش نموده تا صادرات غيرسنتي را افزايش دهد. در سال1975، صادرات غيرمعدني حدود %30 کل صادرات فعلي را تشکيل مي دادند در حالي که هم اکنون بالغ بر %60 مي باشند. مهمترين صادرات غيرمعدني محصولات جنگلداري و چوب ، ميوه تازه و غذاي فرآوري شده، غذاي ماهي و دريايي، و شراب هستند. تراز تجاري براي سال2005، نشان دهنده يک مازاد 8 ميليارد دلاري است. کل صادرات در سال 2005، 38 ميليارد دلار بوده، يعني تقريبا" %20 بيش از سال 2004. بازارهاي صادراتي شيلي بطور يکنواخت در ميان اروپا (%1/25)، آسيا (%1/33)، آمريکاي لاتين (%7-15)، و آمريکاي شمالي (%19) قرار دارند. آمريکا به عنوان بزرگترين بازار ملي، %3/17 از صادرات شيلي را به خود اختصاص مي دهد. از زمان اجراي توافقنامه تجارت آزاد آمريکا- شيلي در ژانويه 2004، تجارت دوجانبه %85 افزايش يافته است.
در سالهاي اخير آسيا سريعترين رشد را در بازار صادرات اين کشور داشته است. به عنوان نمونه، شرکاي تجاري شماره دو، سه، و چهار شيلي به ترتيب عبارتند از چين، ژاپن و کره جنوبي. توافقنامه هاي اخير تجارت آزاد شيلي با شرکاي آسيايي و برنامه هاي انعقاد تعداد بيشتري از آنها بر اهميت فزاينده آسيا براي برنامه تجاري شيلي تاکيد مي کند.
واردات شيلي با 30 ميليارد دلار (برآورد شده) در سال 2005 %32 افزايش يافت که نشانگر تغييري مثبت در تقاضاي مشتري و بهبود کلي اقتصادي در اين کشور است. کالاهاي سرمايه اي حدود %66 کل واردات را تشکيل مي دهند. ايالات متحده آمريکا در سال 2005، %7/13 (تقريبا") از واردات شيلي را تامين نموده است. شيلي بطور يکجانبه تعرفه جامع وارداتي خود را- و براي تمام کشورهايي که با اين کشور توافق نامه تجاري ندارند- تا %6 در سال 2003 کاهش داد.
تعرفه هاي کارامدتر تنها بر واردات گندم، آرد گندم، شکر و در نتيجه يک نظام رشته قيمتهاي وارداتي وضع مي شوند. نرخهاي قيمتي که حاکم هستند با الزامات شيلي در سازمان تجارت جهاني (WTO) در سال 2002 بي ثبات شدند، و دولت قانوني را براي تغيير آنها ارائه نمود. همچنين، شيلي مجبور خواهد بود نرخهاي (باندها) قيمتي را طي 12 سال بر اساس مفاد توافق نامه تجارت آزاد آمريکا- شيلي مرحله بندي نمايد.
[[Image:APEC 2004 Official Photo.jpg|300px|thumb|left| رهبران سازمان اپک طي اجلاس 2004 در سانتياگو[[ دولتهاي پياپي شيلي بطور فعالي توافق نامه هاي آزادسازي- تجارت را دنبال نموده اند. طي دهه 1990، شيلي يک توافقنامه تجارت آزاد با کانادا، مکزيک، و آمريکاي مرکزي امضاء نمود. شيلي همچنين توافق نامه هاي تجاري ترجيحي با کشورهاي ونزوئلا، کلمبيا، و اکوادور منعقد ساخت. توافق نامه همکاري با مرکوسور- آرژانتين، برزيل، پاراگوئه، و اروگوئه- در اکتبر سال 1996 عملي شد. شيلي در پي ادامه دادن به راهکار توسعه صادرات محور، توافق نامه هاي برجسته تجارت آزادي را در سال 2002 با اتحاديه اروپا و کره جنوبي منعقد نمود. شيلي به عنوان عضوي از سازمان همکاري اقتصادي آسيا- پاسيفيک (APEC)، در پي جهش در مناسبات بازرگاني با بازارهاي آسيايي است. از سوي ديگر، اين کشور در سالهاي اخير توافق نامه هاي تجاري آزادي را با زلاند نو، سنگاپور، برونئي، و اخيرا" با جمهوري خلق چين بسته است. در سال2006، شيلي مذاکرات اين گونه توافق نامه ها را با ژاپن و هند آغاز کرده است.
پس از دو سال مذاکره، آمريکا و شيلي توافق نامه اي را در ژوئن 2003 امضاء کردند. اين قرارداد موجب يک تجارت دوجانبه کاملا" بدون عوارض گمرکي در طي 12 سال خواهد شد. توافقنامه تجاري آزاد آمريکا- شيلي از 1 ژانويه 2004 در پي تصويب کنگره هاي آمريکا و شيلي اجرائي شد. اين توافق نامه دوجانبه مناسبات تجاري آمريکا- شيلي را بسيار گسترش خواهد داد. اصولا" عضويت شيلي در گروه 20-G و و گروه کايرنز، سبب مي شود تا اين کشور به عنوان يک طرفدار قوي براي پيشرفت مذاکرات جهت منطقه آزاد تجاري کشورهاي آمريکايي (FTAA) و فعال در اجلاس دوره اي دوحه| دورمذاکرات دوحه سازمان تجارت جهاني باشد.
[ویرایش] فاينانس
[[Image:Vitacura at night.jpg|thumb|right|300px| خط افق از مرکز اقتصادي سانتياگو [[ بخش فاينانس(ماليه) شيلي سريعتراز حوزه هاي ديگر اقتصاد طي چند سال اخير پيشرفت نموده است؛ قانون اصلاح بانکداري که در سال 1997 به تصويب رسيد دامنه فعاليت مجاز خارجي را براي بانکهاي شيلي گسترش داد. دولت شيلي در سال 2001 آزادي بيشتري را در بازارهاي سرمايه پياده نمود. مردم شيلي از ارائه اخير ابزارهاي مالي جديدي برخوردار شده اند همچون وام هاي سرمايه گذاري مسکن، معاملات سلف و حقوق خريد و فروش ارز، کارگذاري (مقاطعه کاري)، ليزينگ، و کارتهاي اعتباري. ارائه اين محصولات جديد نيز همراه با کاربرد فزاينده از ابزار سنتي همچون وامها و کارتهاي اعتباري بوده است. سيستم پرداخت خصوصي مقرري شيلي، با دارائي هاي حدود 54 ميليارد دلار در پايان سال 2004، به منبع مهمي از دارايي سرمايه اي براي بازار سرمايه تبديل شده است.
شيلي يکي از بهترين نرخهاي اعتباري (+ S&P A) را در بين کشورهاي آمريکاي لاتين حفظ نموده است. سه راه اصلي براي شرکتهاي شيلي جهت افزايش وجوه خارجي وجود دارد: وامهاي بانکي، صدور اوراق بهادار (ضمانت نامه ها)، و فروش سهام در بازارهاي آمريکا از طريق قبوض سپرده آمريکايي (ADRs). تقريبا" کليه اين وجوه که از طريق اين ابزار افزايش مي يابند وارد سرمايه گذاري مالي در داخل شيلي مي شوند. دولت به بازپرداخت قروض خارجي خود ادامه مي دهد. قروض مرکب خارجي بخشهاي دولتي و خصوصي در پايان سال 2004، تقريبا" %50 کل توليد ناخالص ملي را تشکيل مي داد- که بر اساس استانداردهاي آمريکاي لاتين رقم پاييني است.
[ویرایش] دفاع
الگو:اصلي [[Image:Chilean_F-16_Fidae_2006.JPG|thumb|left|200px| هواپيماي 16-F فالکن نيروي هوايي شيلي [[
نيروهاي مسلح شيلي که تحت نظارت نظامي قرار دارند از طريق وزارت دفاع به وسيله رئيس جمهور کنترل مي شوند. رئيس جمهور اين اختيار را دارد تا فرمانده کل نيروهاي مسلح را برکنار نمايد.
فرمانده کل قواي ارتش شيلي ژنرال اسکار ايزوريتا فرر است. ارتش شيلي شامل 55000 نفر نيروي قوي بوده و به وسيله ستاد ارتش در سانتياگو سازماندهي مي شود، که شامل هفت يگان در اين منطقه، يک تيپ هوابرد در رانکاگوا، و يک نيروي مخصوص کماندو در کولينا هستند. ارتش شيلي يکي از حرفه اي ترين و پيشرفته ترين ارتشها از لحاظ فناوري در کشورهاي آمريکاي لاتين مي باشد. [۱۰].
درياسالار رودولفو کودينا دياز رهبري 25000 نفر نيرودريايي شيلي و از جمله 5000 تفنگدار دريايي را برعهده دارد. از ميان 29 فروند کشتي زميني- دريايي ناوگان شيلي، تنها 6 فروند از آنها سيستمهاي اصلي عملياتي (از انواع تخريبچي و ناوچه محافظ) هستند. این کشتي ها در والپاريزو مستقر مي باشند. نيروي هوايي داراي سيستم هوابرد مخصوص حمل و نقل و اسکورت براي خود بوده؛ و هيچگونه ناوشکن يا هواپيماي بمب افکن ندارد. نيروي دريايي شيلي همچنين سه فروند زيردريايي در تالکاهوانو دارد.
[[Image:SS_O'Higgins.jpg|thumb|right|300px| زيردريايي گروه اسکورپيون (عقرب)، اس. اس. اوهيگينز[[
ژنرال اوسوالدو سارابيا ويلچز فرماندهي 12500نفر افراد نيروي هوايي را بر عهده دارد. مجموعه يگانهاي هوابرد شيلي در بين پنج مقر تيپ هوايي توزيع شده که در نواحي ايکوئيکو، آنتوفاگاستا، سانتياگو، پورتو مونت و پونتا آرناس واقع شده اند. نيرو هوايي شيلي همچنين در يک پايگاه هوايي در جزيره کينگ جورج، قاره جنوبگان عمليات هوايي انجام مي دهد. نيروهوايي شيلي در سال 2006 10فروند هواپيماي 16- F آمريکايي را در کنار 6 فروند هواپيماي دسته دوم بازسازي شده از همان نوع مزبور از نيروي هوايي سلطنتي هلند، تحويل گرفت.
پس از کودتاي نظامي در سپتامبر 1973، پليس ملي شيلي که به عنوان تفنگداران شيلي نيز شناخته شده اند، با وزارت دفاع متحد شدند. با بازگشت حکومت دموکراتيک، پليس تحت کنترل وزارت کشور قرار گرفت اما ظاهرا" بطور اسمي تحت نظارت وزارت دفاع باقي مانده است. ژنرال خوزه برنالس رئيس 30 هزار نيروي پليس مرد و زن شيلي است که مسئول اجراي قانون، مديريت ترافيک، مراقبت از مرزها، سرکوب (قاچاقچيان) مواد مخدر و مقابله با تروريسم در سراسر کشور شيلي هستند.
پليس آگاهي شيلي در سال 1933 به وجود آمد که به عنوان يک سازمان پليسي غيرنظامي و مشابه با دامنه و عملکرد پليس فدرال آمريکا FBI عمل مي کند. از لحاظ اداري بخشي از وزارت دفاع، فعاليتش به عنوان يک بازوي تحقيقاتي از شاخه قضائي است که وظايف واقعي خود را درقبال تحقيق و تحليل پزشکي قانوني انجام مي دهند؛ پليس هاي شهري در مقايسه با آنها، قانون را پياده نموده و از وقوع جرم و جنايت جلوگيري مي کنند، اما در واقع هيچگونه تحقيقي راجع به جرم و جنايات انجام نمي دهند. پرفکتو آرتورو هررا وردوگو فعلا" رئيس پليس آگاهي در شيلي مي باشد.
[ویرایش] روابط خارجي
از زمان بازگشت به دموکراسي در سال 1990، شيلي شرکت فعالي در عرصه سياسي بين المللي داشته است. شيلي در ژانويه 2005، يک دوره دوساله از عضويت خود را به عنوان فهرست اعضاي منتخب شوراي امنيت سازمان ملل| مقام غير دائمي در شوراي امنيت سازمان ملل تکميل نموده است. شيلي عضوي فعال از خانواده سازمان ملل به عنوان آژانسها و شرکت کنندگان درامر صلح باني| ماموريتهاي صلح باني سازمان ملل مي باشد. در سال 2002 شيلي ميزبان وزراي دفاع کشورهاي آمريکائي و در آوريل سال 2005 ميزبان اجلاس اپک و مجمع وزارتي دموکراسي بود. شيلي به عنوان يک عضو کمکي مرکوسور و يک عضو کامل سازمان اپک، يک عضو مهم فعال در مسائل اقتصاد بين المللي و تجارت آزاد نيمکره محسوب مي شود.
دولت شيلي روابط ديپلماتيک با بيشتر کشورها بر قرار نموده است. اين کشور بسياري از منازعات ارضي اش را با آرژانتين طي دهه 1990 حل و فصل نمود. شيلي و بوليوي به دليل تمايل شيلي به بازپسگيري ناحيه اي که در طي جنگ پاسيفيک در سالهاي 83-1879 از شيلي از دست داده بود، در سال 1978 با يکديگر روابط ديپلماتيک برقرار کردند.
[ویرایش] جمعيت شناسي
الگو:اصلي شيلي يک کشور نسبتا" يکدست از لحاظ جمعيت مي باشد و بيشتر جمعيت آن غالبا" اسپانيايي تبار هستند که با درجات مختلفي از ترکيب بومي آمريندياني ، حاصلي از ترکيب نژادي بين مهجران مردم اسپانيايي| اسپانيايي و قبايل بومي آمريندي ايجاد نموده اند. [۱۱][۱۲]
حدود %85 از جمعيت کشور در نواحي شهري زندگي مي کنند، ضمن آن که %40 آنها در سانتياگوي شيلي| (شهر) بزرگتر سانتياگو ساکن مي باشند. رشد جمعيت شيلي با نرخ حدود %97/0 در ميان کشورهاي آمريکاي لاتين پايينتر بوده که تنها پس از اروگوئه و کوبا در رده سوم قرار دارد.
[ویرایش] جوامع بومي
em1 em 1 em 1 ؛ زمينه: # 9f9f9f ؛ مرز: px 1# aaaaaa يکنواخت؛ مرز- فروپاشي: فروپاشي؛ اندازه- فونت: %95؛ " پهنا= %34 در سرشماري به عمل آمده درسال 1992، %5/10 کل جمعيت کشور خود را بدون توجه به زبان و فرهنگ بومي که از آن فعلا" استفاده مي کردند، مردم بومي آمريکا| بومي اعلام نمودند؛ تقريبا" يک ميليون نفر (%7/9 کل جمعيت) خود را ماپوچه، و %6/0 ، آيمارا، و %2/0 خود را به عنوان راپانوي معرفي کردند. در سرشماري سال 2002، تنها مردم بومي که هنوز بر اساس يک زبان يا فرهنگ بومي مورد بررسي قرار گرفتند که: %6/4 جمعيت (692192نفر) با آن شرح مطابقت داشتند؛ و از ميان آنها %3/87 درصد خود را ماپوچه معرفي کردند. .[۱۳]. === مهاجرت === [[Image:Chile-demography.png|thumb|right|200px| جمعيت شيلي از سال 1950 تا سال 2050(INE) برنامه ريزي مي شود.[[ متناسب با کل جمعيت، شيلي هرگز موج مهاجران را در مقياس وسيعش تجربه نکرده است. .[۱۴]کل تعداد مهاجران به شيلي، هم افرادي که از کشورهاي آمريکاي لاتين آمده اندو هم کل افراد ديگر از کشورهاي (عمدتا" اروپايي) ، هرگز از %4 کل جمعيت فراتر نرفته است. <نام مرجع= " اوتالکا " /> <نام مرجع= " دنيا " /> نمي توان گفت که مهاجران براي تکامل جامعه شيلي و آن کشور مهم نيستند. در طي قرن نوزدهم| 19 ام و قرن بيستم| 20ام، برخي مهاجران اروپايي غير اسپانيايي وارد شيلي شدند- عمدتا" در محدوده هاي شمال و جنوب کشور- از جمله مردم انگليسي| انگليسي، آلمانيها، مردم ايرلندي| ايرلنديها، ايتاليايي ها، مردم فرانسوي| فرانسويها، کرواتها و اهالي يوگسلاوي سابق. [۱۵][۱۴]رواج نام هاي (خانوادگي) اروپايي غير هيسپانيک در ميان مرجع حکومتي شيلي جديد گواهي است بر کمک و تاثير نامناسب آن بر کشور. همچنين شايان ذکر است که جوامعي از مردم کره اي| کره اي، و خصوصا" فلسطيني در اين کشور وجود دارند، که مورد اخير بزرگترين مجموعه در ميان مردم در خارج از جهان عرب از نوع خود مي باشد. حجم مهاجران از کشورهاي همسايه به شيلي در طي همان دوره ها به همان ميزان مشابه بوده است.<نام مرجع= " دنيا " /> فعلا"، مهاجرت از کشورهاي همسايه به شيلي بيشترين ميزان را دارد، و در طي دهه گذشته مهاجرت به شيلي به ميزان 184464 نفر در سال 2002 مضاعف شده است، که بيشتر از آرژانتين، بوليوي، و پرو سرچشمه مي گيرند. مهاجرت مردم شيلي طي دهه گذشته کاهش يافته است: تخمين زده مي شود 857781نفر شيليايي در خارج زندگي مي کنند، که %1/50 آنها در آرژانتين، %3/13 آنها در آمريکا، %9/4 در سوئد، و حدود %2 در استراليا بوده که باقي آنها با تعداد کمتر در سراسر دنيا پراکنده مي باشند.
[ویرایش] فرهنگ
الگو:اصلي
[[Image:Het dansen der Cueca-p1906-160-2.jpg|thumb|right|300px|
رقص کوئکا در سال 1906. رقص فالک ملي رسمي شيلي از 18 سپتامبر، 1979 تاکنون.[[
شمال شيلي مرکز مهمي براي فرهنگ دوران قرون وسطا و اوايل دوره جديد امپراطوري اينکا مي باشد، در حالي که نواحي مرکزي و جنوبي، مناطق فعاليتهاي فرهنگي ماپوچه است. در سراسر دوره استعماري درپي فتح اين کشور، و طي دوران اوليه جمهوري، فرهنگ کشور تحت سيطره اسپانيايي ها بوده است. تاثيرات اروپاييان ديگر عمدتا" انگليسي و فرانسوي از آغاز قرن 19 ام شروع شدو تا امروز نيز ادامه داشته است.
رقص ملي اين کشور کوئکا است. شکل ديگري از ترانه سنتي شيلي، که البته همراه رقص نيست، تونادا مي باشد. موسيقي وارد شده توسط استعمارگران اسپانيايي، از کوئکا، بر اساس يک بخش ملودي واسطه اي و يک ملودي بارزتر، قابل تمايز است. در اواسط دهه 1960، اشکال موسيقي بومي توسط خانواده پارا و به کمک شعر نو| شعر نوي شيلي مجددا" احياء شد، که همراه با فعالان و اصلاحگران سياسي شد و توسط خواننده سبک فالک و محقق فرهنگ عامه و شرح نژادي مارگوت لويولا عرضه شد.
مردم شيلي کشورشان را " país de poetas " يا 'سرزمين شعرا ' مي نامند. گابريلا ميسترال اولين شيليايي بود که جايزه نوبل ادبيات را در سال (1945) برد. اما، مشهورترين شاعر شيلي، پابلو نرودا است که جايزه نوبل را در سال (1971) برنده شد و به خاطر مجموعه آثار درباره رومانس (داستان عاشقانه)، طبيعت، و سياست شهرت جهاني دارد. سه خانه بسيار فردگراي اش (منحصر به فرد) در نواحي ايسلا نگرا، سانتياگو و والپاريزو مقصدي معروف براي جهانگردان مي باشد.
[ویرایش] زبان
الگو:اصلي اسپانيولي شيلي به دليل حذف سيلابهاي آخر و اصوات 's' در کلمات، تلفظ بسيار نرم برخي از حروف بيصدا و سطوح بالاي کاربرد کلمات عاميانه، به ويژه در نواحي سانتياگو و اطراف آن، به شکل بارزي براي خارجيها درکش مشکل مي باشد. همچنين مردم شيلي نسبت به بوميان ساير کشورهاي همسايه سريعتر صحبت مي کنند. اين عوامل همگي دست به دست هم مي دهند تا ديدار کنندگان تازه وارد به اين کشور، حتي متکلمين حرفه اي زبان اسپانيايي، بيش از من و من هاي غيرقابل درک، دراوايل دوراني که با افراد محلي مواجه مي شوند، نشنوند. کتابهايي هم در اين زمينه نوشته شده (همچون ' چگونه در جنگل شيلي بايد زندگي کرد' نوشته ژان برنان و آلوارو تابوادا) که مي کوشد تا به بيان جزئيات و شرح مشکلات و حالات ويژه منحصر به فرد زبان اسپانيولي شيلي بپردازد.
ياد گيري و آموزش زبان انگليسي در ميان دانشجويان و حرفه هاي مهم تر رايج است، اما با درجات گوناگون موفقيت. حتي با آماده سازي گسترده، شوک فرهنگي مي تواند زياني واقعي را بر امر ارتباطات وارد سازد؛ و بسياري از لغات در گفتگوي روزانه از زبان انگليسي| انگليسي جذب شده اند، اما به دليل تلفظ هاي غيربومي انگليسي و استفاده غلط از آن حتي غيرقابل تشخيص هم بشود.
[ویرایش] نمادهاي ملي
گل ملي کوپيهو (" لاپاجريا روزا" ، لاله کوهي شيلي)، در جنگلهاي جنوبي شيلي مي رويد.
نشانهاي ملي اين کشور دو نوع جانور ملي را ترسيم مي نمايند: کرکس (" والچر گريفوس"، يک پرنده بسيار بزرگ که در کوهستانها زندگي مي کند) و هوئمول (" هيپوکاملوس بيسولکوس"، يک گوزن دم سفيد که نژادش در خطر است). در این مورد همچنين يکجمله اسطوره ای وجود دارد " Por la razón o la fuerza " (" با حق يا به زور" يا " با منطق يا با زور"). </ br>
[ویرایش] سرفصلهاي متفرقه
الگو:منبع ويکي
- فهرست مو ضوعات مربوط به شيلي
- جغرافياي سياسي جنوبگان شيلي
- ارتباطات در شيلي
- انتخابات در شيلي
- آموزش در شيلي
- روابط خارجي شيلي
- تعطيلات در شيلي
- فهرست شرکتهاي شيلي
- فهرست شيليايي ها
- فهرست کانالهاي تلويزيوني شيلي
- حمل و نقل شيلي
- دخالت آمريکا در شيلي
- سياست داروسازي شيلي
- زبان اسپانيولي شيلي
- شراب شيلي
- انجمن رهبران و پيشاهنگان شيلي
[ویرایش] رتبه بندي هاي بين المللي
[ویرایش] کلي
- اکونوميست: جهان در سال2005- فهرست کيفيت زندگي در دنيا،2005, رتبه 31 ام در ميان 111 کشور (رتبه اول در آمريکاي لاتين)
[ نوامبر2004]
- يو. ان. دي. پي: گزارش توسعه انساني- فهرست توسعه انساني؛
2006,
رتبه 38 ام در بين 177 کشور(رتبه دوم بعد از آرژانتين در آمريکاي لاتين) 2006
[ نوامبر2006 ]
[ویرایش] اقتصاد
- بنياد هريتيج/ روزنامه وال استريت :
2006 شاخص آزادي اقتصادي, رتبه 14 ام (آزاد) از ميان 157 کشور (رتبه اول در آمريکاي لاتين)
[ ژانويه 2006]
- موسسه فريزر: فهرست جهاني آزادي اقتصادي| آزادي اقتصادي جهان:
رتبه بيستم از 130 کشور (مساوي با قبرس، مجارستان و پرتغال) (اول در آمريکاي لاتين)
- موسسه بين المللي IMD:
رقابت جهاني در کتاب سال, رتبه 24 ام از بين 61 نظام اقتصادي ( در کشورها و نقاط) ( اول در کشورهاي آمريکاي لاتين)
* مجمع اقتصاد جهان: رقابت جهاني، گزارش 2007-2006 - شاخص رقابت جهاني,
رتبه 27 ام از 125 کشور (اول در آمريکاي لاتين) [ سپتامبر2006]
رتبه 32 از بين 118 کشور (رتبه چهارم در آمريکاي لاتين پس از آرژانتين، اروگوئه و برزيل)
[ سپتامبر2005]
[ویرایش] ساير
- خانه آزادي:
آزادي در جهان سال 2006,
نمره ميانگين: 1 (آزاد) (تنها کاستاريکا و اروگوئه دو کشوري هستند که نمرات بالاتري دارند) [ سپتامبر2006]
- مراقبت از کودکان:
موقعيت مادران در سال 2006,
رتبه 19 ام از ميان 126 کشور (رتبه دوم در آمريکاي لاتين پس از کاستاريکا)
[مي 2006]
- شفاف سازي بين المللي:
2006 شاخص موارد افشاي فساد در سال2006,
رتبه 20 ام از ميان 163 کشور (با بلژيک و آمريکا برابر است)( رتبه اول در آمريکاي لاتين) [نوامبر 2006]
- مجمع اقتصادي جهان:
گزارش فناوري اطلاعات جهاني 2006-2005 –شاخص دسترسي به شبکه],
رتبه 29 از 115 کشور (رتبه اول در آمريکاي لاتين)
[مارس 2006]
- اکونوميست: جهان در سال2007- شاخص دموکراسي سال2006,
رتبه 30 ام در بين 167 کشور (رتبه سوم در آمريکاي لاتين پس از کاستاريکا و اروگوئه)
[نوامبر 2006]
رتبه 32 در بين 75 کشور (در آمريکاي لاتين رتبه اول را دارد)
[مي 2006]
- اي. تي. کرني/ سياست خارجي| مجله سياست خارجي:
شاخص جهاني شدن در سال 2005,
رتبه 34 ام از 162 کشور (رتبه دوم در آمريکاي لاتين پس از پاناما)
[آوريل 2005]
- دانشگاه براون:
ششمين تحقيق سالانه دولت الکترونيک در جهان 2006,
رتبه 34 از 198 کشور (اول در آمريکاي لاتين) [اوت 2006]
- دانشگاه ييل/ دانشگاه کلمبيا:
2005 شاخص ثبات محيطي سال 2005,
رتبه 42 بين 146 کشور (رتبه نهم در آمريکاي لاتين پس از کشورهاي اروگوئه، آرژانتين، برزيل، پرو، پاراگوئه، کاستاريکا، بوليوي، کلمبيا و پاناما)
[ژانويه 2005]
- گزارشگران بدون مرز:
[http://www.rsf.org/rubrique.php3?id_rubrique=639 شاخص آزادي مطبوعات بين المللي سال2006],
رتبه 49 از 168 کشور (جايگاه پنجم در آمريکاي لاتين پس از بوليوي، کاستاريکا، پاناما، السالوادور) [اکتبر 2006]
- خانه آزادي:
- Freedom House: آزادي مطبوعات در سال2006,
رتبه 53 (آزاد) از 194 کشور (رتبه دوم در آمريکاي لاتين پس از کاستاريکا) [آوريل 2006]
[ویرایش] مراجع
</ مراجع>
[ویرایش] شرح منابع
- ديوان امور نيمکره غربي, وزارت امور خارجه آمريکا, اوت2006
- پروفايل کتابخانه کنگره کشور
دائرة المعارف بريتانيکاي شيلي، صفحه کشور- شيلي]
کتاب حقيقت جهان (سيا): شيلي]
جدال بين شيلي و آرژانتين]
[ویرایش] لينکهاي خارجي
الگو:لينکهاي مجاور
[ویرایش] منابع رسمي
- Gobierno - دولت شيلي (نسخه انگليسي)
- Presidencia - رياست جمهوري شيلي (نسخه انگليسي)
-
- Ministerio del Interior - وزارت کشور
- Ministerio de Relaciones Exteriores - وزارت امور خارجه
-
- Ministerio de Hacienda - وزارت اقتصاد (نسخه انگليسي)
- Congreso Nacional - کنگره ملي
- Senado - سنا
-
- Cámara de Diputados - مجمع نمايندگان
-
- Biblioteca del Congreso Nacional - کتابخانه کنگره ملي
- Poder Judicial - قوه قضائيه
- Banco Central - بانک مرکزي
موسسه ملي آمار
[ویرایش] اطلاعات عمومي
- آتاکاما انگليسي، وبسايت شيلي
- آتاکاماي شيلي
- پروژه دايرکتوري باز- "شيلي " رسته دايرکتوري (راهنما)
- الگو:سفر با ويکي (پديا)
اطلاعات، سفر، زندگي در خارج، حقوق بشر و محيط زيست شيلي ] پروژه اطلاعات شيلي
- اخبار شيلي The Santiago Times
- LANIC لينکهاي تدوين شده توسط
- مجمع امور نيمکره منبع مستقل اخبار و نظرات آمريکاي لاتين
الگو:آمريکاي جنوبي شيلي مقوله: کشورهاي آمريکاي جنوبي مقوله: کشورهاي اسپانيايي زبان مقوله: کشورهاي 15 G
الگو:De انگليسي:Chile
آنهايي که متعلق به جوامع بومي هستند (2002) |
---|