لیلا زانا
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
لیلا زانا (Leyla Zana) (زاده 1961) از چهرههای فعال حقوق بشر در ترکیه است. وی از سال 1991 عضو پارلمان این کشور بود و به جرم صحبت کردن به زبان کردی در سال 1994 به 15 سال حبس محکوم شد.
لیلا زانا در سال 1995 از جانب پارلمان اروپا برنده جایزه ساخاروف شد اما تا 2004 که از زندان آزاد شد موفق به دریافت آن نشد.
[ویرایش] زندگی
لیلا در ماه مه 1961 در سیلوان در نزدیکی دیاربکر جشم به جهان گشود. وی با مهدی زانا که از زندانیان سیاسی دوره کودتا بود ازدواج کرد. در انتخابات دیاربکر در سال 1991 زانا به عنوان نماینده پارلمان انتخاب شد. پس از ادای سوگند در پارلمان وی که هدبندی به سه رنگ سرخ، زرد و سبز (نماد پرچم کردی) به سر داشت به کردی گفت: "من باید در راستای اینکه دو ملت کرد و ترک در یک نظام دموکراتیک باهم زندگی کنند تلاش بنمایم" [1]. تا اوت 2002 حکومت محدودیتهای شدیدی را مورد زبان کردی در آموزش و رسانهها وضع نمودهبود. در هنگام سوگند یاد کردن لیلا مجلسیان ترک با داد زدن وی را تروریست و تجزیهطلب نامیدند و خواهان دستگیری او شدند. البته به دلیل مصونیتش از اینکه وی نماینده مجلس بود حکومت تا سه سال نتوانست وی را زندانی کند.
در سال 1994 به همراه سه قانونگدار کردتبار دیگر هاتیپ دیجله، اورهان دوغان و سلیم ساداک، حزب تازهبنای دموکراسی را تأسیس نمودند که در همان آغاز ممنوعالفعالیت شدند.
هماینک وی دبیر کل انجمن جنبش دمکراتیک در ترکیه است که جریانی میانهرو به شمار میرود و در میان کردها از موضعی قوی برخوردار است.