پیدایش مکتب صوفیگری در ایران
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شكل گيری جنبش صوفيگری و دراويش تقويت و گسترش شاخه غير مسلحانه از مبارزات طولانی خلقهای ايران عليه سلطه گران عرب و دين آنها بود، كه بر مزار جنبشهای شكست خورده سه قرن پيشين بنا نهاده شد. اين جنبش كه بيشتر عرفانی و مقاومت منفی بود از حلاج و شبلی و ديگران آغاز و تا دوره سلطان سهاك بنيانگزار نوشتاری مكتب و دين اهل حق يارسان در قرن هفتم و هشتم هجری قمری ادامه داشت. اسلحه برّا اين نهضت فلسفه تناسخ روح، و برعكس دين اسلام كه پشيزی برای جان انسان قايل نبود، بالا بردن مقام والای انسانی تا حد خدائی بود. حسين بن منصورحلاج دقيقا در ايامی ظهور نمود و شعار انا الحق سر داد كه دين و دولت با تبانی همديگر، در برابر خلقها ايستاده بودند. حلاج به عقل انسان ارزش و اعتبار میدهد و تاكيد ميكند: “آنچه میگويم با ديده عقل بنگر ...“ و در اين شعر او وجود خدارا نفی میكند.
[ویرایش] منابع
این مقاله توسط پژوهشگر ایرانی دکتر گلمراد مرادی نوشته سده است و در تهیه ان منابع زیر به کار رفته است.
(۲۰) علی ميرفطروس، حلاج، چاپ يازدهم در آلمان، ص ۱۵۱
(۲۱) ديوان سيد عمادالدين نسيمي، نشر آذر، باكو ۱۹۷۲، صفحان ۶ و ۱۳