شاپور یکم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

شاپور یکم (با املای پهلوی کتیبه‌ای:  sh h p w h r y و تلفظ:شَهپُهْر)، (سلطنت از ۲۴۱ - ۲۷۱ م)، دومین شاهنشاه ساسانی و فرزند اردشیر بابکان است.

او به سفارش پدر و پس از مرگ وی به تخت نشست. در سکه‌های اردشیر تصویر شاپور به عنوان نایب‌السلطنه درج شده‌است. وی از شاهان بزرگ ساسانی محسوب می‌شود.

در عرصهٔ نظامی شاپور، چنانکه که خود در کتیبه‌ای تصریح کرده‌است، در سال ۲۴۲ گردیانوس امپراتور روم را که به ایران تاخته بود شکست داد و کشت. فیلیپ عرب (امپراتور بعدی) را مجبور به پرداخت غرامتی هنگفت و واگذاری زمین‌های زیادی به ایران کرد. همچنین در سال ۲۶۰ والرین امپراتور، سناتورها و سربازان وی را اسیر کرد. شاپور به افتخار این پیروزی دستور حک پیکره‌ای عظیم در دل کوه رحمت در نقش رستم داد که وی را پیروزمندانه نشسته بر اسب نشان می‌دهد در حالی که امپراتور خاضعانه در برابر وی زانو زده‌است.

از شاپور کتیبه‌هایی به سه زبان پارسی میانه، پارتی و یونانی باقی مانده‌است.

[ویرایش] جستارهای وابسته

[ویرایش] منبع‌ها

  • اکبرزاده، داریوش. کتیبه‌های پهلوی. چاپ دوم، تهران: پازینه، ۱۳۸۵، ISBN 964-5722-44-6. ‏
  • دریایی، تورج. شاهنشاهی ساسانی. ترجمهٔ مرتضی ثاقب‌فر. تهران: ققنوس، ۱۳۸۴، ISBN 964-311-436-8. ‏