بحث:جنگ چالدران
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
به نظر من استفاده از ینی چری در مورد قزلباشها نادرست است آیا دلیلی بر درستی آن وجود دارد؟ --ناصر صادقی ۲۱:۵۸, ۴ دسامبر ۲۰۰۶ (UTC)
نگاه کنید به:
- Godfrey Goodwin: The Janissaries. Saqi Books, London 1997
- David Nicolle: The Janissaries. Osprey, Oxford 1995
wikidoost ۱۹:۴۴, ۲۷ دسامبر ۲۰۰۶ (UTC)
ینی چری (سربند سفید ها) در مورد قزلباشها استفاده نمیشود. ینی چری نام نیروی ویژه سپاه امپراتوری عثمانی بود که برخی از آنها از علویان بودند. نیروی قزلباش در ايران است.wikidoost ۰۰:۵۹, ۵ دسامبر ۲۰۰۶ (UTC)
[ویرایش] ینی چری
سپاه ینی چری ها از جوانان عموما غیر مسلمان و اسرای جنگی اروپایی عثمانیان تشکیل می شد که در واقع معادل سپاه غلامان خاصه شریفه در زمان شاه عباس اول بود و با نیروهای قزلباش که ریشه قبیله ای داشتند به طور ماهوی متفاوت است. در واقع نیروهای ینی چری به عنوان جایگزین و نیروی قابل اعتماد به جای نیروهای قبیله ای ایجاد شدند که در واقع مشابه فلسفه استفاده از غلامان خاصه شریفه بود. برای مطالعه بیشتر رجوع کنید به زندگی شاه عباس نصر الله فلسفی و عالم آرای عباسی جلد دوم. بنا به این دلایل استفاده از اصلاح ینی چری برای قزلباش ها نادرست است.
[ویرایش] ینی چری علوی؟
ینی چری علوی ؟ اگر منظورتان قزلباشهاست که درست نیست و اگر نیست چطور ایجاد قدرت صفویان را مربوط به این ینی چری های غلوی میدانید؟
-
- نگاه کنید به: en:Janissary
ینی چری (سربند سفید ها) در مورد قزلباشها استفاده نمیشود. ینی چری نام نیروی ویژه سپاه امپراتوری عثمانی بود که برخی از آنها از علویان بودند. با توجه به اين که عثماني ها سني مذهب بودند علوي ها را تحت پيگرد قرار دادند بخشي از آنها توا نستند به ايران فرار کنند که در تشکيل قزلباش از آنها استفاده شد. نیروی قزلباش در ايران است.wikidoost ۱۹:۰۴, ۲ ژانویه ۲۰۰۷ (UTC)
مشکل من با این جمله است : با جمع آوری و پناه دادن به آنها و بویژه نیروهای ینی چری نیروی نظامی قوی از نیروهای ینی چری علوی تشکیل داد و توانست حکومت مرکزی کشور ایران به صورت کنونی را پایه ریزی کند.
تا آنجا که در منابع آمده بسیاری از قبایل قزلباش از آناتولی به کمک شاه اسماعیل آمدند ولی آنها ینی چری نبودند! و اگر هم تعدادی از این ینی چری ها به کمک شاه اسماعیل آمده اند تاثیر زیادی در قدرت وی نداشتند چرا که در منابع دست اول چیزی در این مورد نیامده است. در این صورت نمی توان ادعا کرد که : نیروی نظامی قوی از نیروهای ینی چری علوی تشکیل داد و توانست حکومت مرکزی کشور ایران به صورت کنونی را پایه ریزی کند
[ویرایش] ینی چری علوی
برخی از ینی چری از علویان بودند. با توجه به اين که عثماني ها سني مذهب بودند علوي ها را تحت پيگرد قرار دادند بخشي از آنها توا نستند به ايران فرار کنند که در تشکيل قزلباش از آنها استفاده شد.
ظهور دولت شيعي صفوي ، دشمني دولت شيباني و دولت عثماني را ( كه هر دو از مذهب تسنن حمايت مي كردند ) برانگيخت و موجب يك رشته مخاصمات و محاربات بين ايران و دولتين مذكور شد و طبعا" نوعي اتحاد و همبستگي بين آن دو در راه مبارزه عليه دولت صفوي برقرار گرديد .
تجاوزات ازبكان در خراسان و شرق ايران و ارسال نامه هاي تهديد آميز محمد شيباني به پادشاه صفوي شاه اسماعيل را به تدارك جنگ خراسان مصمم ساخت . وي پس از فراخواندن سپاهيان از مناطق مختلف كشور رهسپار خراسان شد و در شعبان سال 916 ه.ق. در نزديكي شهر مرو شكست سختي به ازبكان وارد ساخت و محمد خان شيباني در اثناي اين جنگ به قتل رسيد. شكست ازبكان را تسخير تمامي شهرهاي خراسان و ماوراءالنهر را بر روي شاه اسماعيل گشود و مرزهاي شرقي دولت صفوي ، ازيك سو تا بلخ و از سوي ديگر ، تا آمو دريا گسترده شد . اگر چه شاه اسماعيل علاقه چنداني به امر اداره ماوراءالنهر از خود نشان نداد و تنها به علت تجاوزات امراي ازبك ناگزير به لشكر كشيهاي مجدد به آن ناحيه گرديد ، ولي با منصوب كردن حكامي در شهرهاي مختلف ، عملا" حاكميت دولت صفوي را در حوضه جنوبي رود جيحون تثبيت كرد .
شكست ازبكان عكس العمل شديد كارگزاران دولت عثماني را برانگيخت و سياست آميخته با مماشات و تساهل سلطان با يزيد در برابر شاه اسماعيل با مخالفت شديد سران يني چري و علماي اهل تسنن عثماني روبه رو شد. مخالفان كه سلطان را سد راه مبارزه با دولت صفوي مي دانستند به دور سليم ( فرزند او ) گرد آمدند و ضمن توطئه اي كه به مرگ با يزيد انجاميد اين مانع را از سرراه برداشتند .
سلطان سليم پس از فوت پدر ، به قصد جنگ با شاه اسماعيل و براندازي دولت نوپاي صفوي سپاه بزرگي از يني چريها و ممالك دست نشانده فراهم ساخت و پس از قتل عام شيعيان علوی و طرفداران شاه اسماعيل در آناتولي در محرم سال 920 ه.ق. به سوي ايران حركت كرد. وي در ماه رجب همين سال در دشت چالدران ( نزديك خوي مستقر شدو در شرايطي كه سپاهيان عثماني از لحاظ كثرت عدد و مجهز بودند به اسلحه گرم از امتياز بزرگي برخوردار بودند جنگ آغاز گرديد. جنگ با پيروزي سلطان سليم خاتمه يافت و شهر تبريز سقوط كرد . اما سلطان عثمان تنها چند روزي توانست در آذربايجان بماند . بيم از عدم امنيت و تداركات ، دوري از مركز حكومت و مهمتر از همه طغيان يني چريها ( به علت عدم رضايت از جنگ و كشتار مسلمانان ) وي را مجبور به عقب نشيني كرد .wikidoost ۱۴:۱۹, ۹ ژانویه ۲۰۰۷ (UTC)