ارسطو

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

اَرَسطو (به یونانی: Αριστοτέλης، تلفظ: آریستوتِلِس) از فیلسوفان یونان باستان بود. او به همراه افلاطون یکی از دو مهم‌ترین فیلسوفان غربی به حساب می‌رود.

سردیس مرمر از ارسطو، یک کپی از سردیس برنز ساخته‌شده توسط لیسیپوس
سردیس مرمر از ارسطو، یک کپی از سردیس برنز ساخته‌شده توسط لیسیپوس

فهرست مندرجات

[ویرایش] زندگی‌نامه

ارسطو در سال ۳۸۴ (قبل از میلاد) در خانواده‌ای ثروت‌مند از اهالی استاگیرا، شهری در شمال یونان، به دنیا آمد. در ۱۷ سالگی به فرهنگستانی به نام آکادمی افلاطون در آتن فرستاده شد و ۲۰ سال در آن‌جا درس خواند و تدریس کرد.

پس از مرگ افلاطون در سال ۳۴۷، ارسطو ناکام از به اختیار گرفتن مدیریت فرهنگستان به اسوس در آسیای کوچک رفت و با پایتیاس خواهرزادهٔ فرمانروای وقت ازدواج کرد. در ۳۴۳ به دعوت فیلیپ مقدون آموزش اسکندر مقدونی را بر عهده گرفت. پس از بازگشتش به آتن در ۳۳۵، آموزشگاهی خود را به نام لایسیوم تأسیس کرد.

در ۳۲۳ و پس از مرگ اسکندر، که آتن را ملحق شاهنشاهی خود کرده بود، آتش احساسات ضدمقدونی اوج گرفت و دامن‌گیر ارسطو شد. او به ناچار به چالسیس پناه برد و سال بعد (۳۲۲) در ۶۲ سالگی درگذشت.

[ویرایش] آثار ارسطو

ارسطو را می‌توان از نخستین کیهانشناسان دانست. او با در نظر گرفتن زمین در مرکز گیتی و قرار دادن فلکهای مختلف برای اجرام آسمانی (مثلاً فلک خورشید، فلک ثوابت و...) الگویی از جهان را برای همروزگاران خود ترسیم کرد. ارسطو چهار عنصر بنیادی کیهان را آب، آتش، خاک و هوا می‌دانست به‌علاوهٔ عنصر پنجمی به نام اثیر که معتقد بود اجرام آسمانی از آن ساخته شده‌اند. آثار ارسطو بسیار متنوع و شامل جمیع معارف و علوم یونانی (جز ریاضی) است و اصولا شامل منطقیات طبیعیات الهیات و خلقیات است که از آن جمله از (فن شعر) (فن خطابه) (کتاب اخلاق) (سیاست) (ما بعد الطبیعه) باید نام برد.

منطقیات: مقولات ,جدلیات ,آنالوطیقای اول و دوم ,قضایا ,ابطال مغالات که در کل در کتاب ارغنون جمع شده‌اند .

کتب علمی: طبیعیات، درباره آسمان، در کون و فساد، علم کائنات جو، تاریخ طبیعی، درباره نفس، اجزاء حیوانات، حرکات حیوانات، تولد حیوانات

کتب فلسفی:اخلاق، سیاست، ماوراءالطبیعه

[ویرایش] فلسفه

ارسطو با انتقاد از فرضیه مثل‌ها فلسفه خود را آغاز می‌کند. حقایق قابل ادراک وجود ندارند آنچه وجود دارد مثال نیست بلکه خرد و جزئی است.

وی گفته است "علم جز بر کلیات تعلق نمی‌گیرد". ما هنگامی می‌توانیم درباره اشیاء قضاوت کنیم که نوع و جنس را بهتر بشناسیم. تعیین قواعدی که حافظ روابط صحیح قضایای کلی با قضایای جزئی و شخصی باشد خاص منطقی است که هیچکس بهتر از ارسطو درباره آن تحقیق نکرده است همین منطق است که یکی از هدایای ارزنده و گرانبهای این فیلسوف بعالم بشریت به شمار می‌آید.

[ویرایش] جستارهای وابسته

[ویرایش] منابع

[ویرایش] پیوند به بیرون


ویکی‌گفتآورد
مجموعه‌ای از نقل‌قول‌های
در ویکی‌گفتاورد موجود است.


فیلسوفان اصلی

پیشاسقراطی · سقراط · افلاطون · ارسطو · شکاکان · رواقیون · اپیکور · سیسرون · سنکا · فلوطین · توماس آکویناس · ابن رشد · فارابی · ابن‌سینا · گیوم آکامی · ماکیاولی · بیکن · جوردانو برونو · هابز · دکارت · اسپینوزا · مالبرانش · لایبنیتس · لاک · برکلی · هیوم · روسو · کانت · هگل · شوپنهاور · مارکس · کی‌یر که‌گور · نیچه · هوسرل · برگسون · وایتهد · راسل · مور · هایدگر · کین · ویتگنشتاین · پوپر · سارتر · مرلوپونتی · راولز · سرل



این نوشتار ناقص است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.