کاربر:شیرگاه
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شیرگاه شهری است از توابع شهرستان سواد کوه در استان مازندران. شیرگاه یکی از چهار شهر شهرستان سواد کوه میباشد.ازجنوب به شهرهای زیراب وپل سفید واز شمال به شهرستان قائم شهر راه دارد. این شهر همچنین از سمت غرب به شهرستان بابل راه دارد. شهرشیرگاه در محدوده شهری بیش از80،000 نفر و با روستاهای اطراف بیش از 30،000 نفر جمعیت دارد. جاده ارتباطی تهران- شمال از این شهر زیبا می گذرد.گفتنی است راه آهن تهران شمال هم از این شهر می گذرد(این راه آهن با مشارکت مهندسان آلمانی در دوره ی رضاشاه ساخته شد). شغل بیشتر مردم شهر شیرگاه کشاورزی ودامداری است. این به سبب محاصره بودن این شهر از سه طرف توسطکوه ها و راه داشتن آن به شمال در امتداد زمین های کشاورزی است.شیرگاه از همه جهت جز شمال بوسیله ی رشته کوههای البرز مرکزی احاطه گشته است. از غرب توسط کوه تِرز ،ازشرق بوسیله کوه وِرزک واز جنوب با کوههای ساره سر و شاه کوه محاصره شده است. شیرگاه شهری است که محل تلاقی دو رود است.یکی تالار رود معروف مازندران است که از منطقه ی آلاشت وگردنه های دوگل سرچشمه می گیرد و دیگری رود کسلیان است،زیبایی این رود انسان را متحیر میکند.کسلیان در بیشتر مواقع سال آبی روشن و زلال دارد(تنها در زمان بارندگی های شدید آب آن کمی گل آلود می شود)ولی تالار درست برعکس آن در بیشتر مواقع سال گل آلود است علت این امر هم گذر این رود از دامنه های خاکی ودامنه های فرسایش یافته است.محل تلاقی این دو رود ،زیبایی عجیبی را بوجود آورده است ؛ یک رود روشن و دیگری گل آلود!! به دلیل وجود این دو رود و هم چنین وجود دره هایی نسبتاً کم عمق ،شیرگاه دارای پل های متعددی است که به همین دلیل آنراشهر پل ها لقب داده اند. تعدادی از پل های شیرگاه تاریخی اند ؛ مانند: پل دختر (چالی)- پل تاریخی شاه عباسی که همانطور که از نامش پیداست در دوره ی صفویه ساخته شده است(داخل شهر) – پل تاریخی شاه عباسی آبدنگه سر(در آبدنگه سر، بین قائم شهر- شیرگاه) وپل شاپور(بین شیرگاه – قائم شهر)این پل از همه مشهورتر است که آن هم در دورهی صفویه ساخته شده است. برخی دیگر از پل ها در همین سده ساخته شدند؛ مانند: پل های راه آهن در سرتپه وداخل شهر،پل های جاده ی تهران – شمال در سرتپه و کنار پل شاپور.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] وجه تسمیه
شیرگاه نام تاریخی دارد و به گفته پیران این شهر شهر شیر ها و گاو و شیر خورکی بوده است و هر از گاهی نبردی در میان شیر و گاو به دست مردم این شهر صورت می گرفت. یا می گویند شهر شیرها بود.
[ویرایش] تاریخ شیرگاه
در مورد تاریخ شیرگاه و بسیاری از شهرهای ایران متأسفانه مطالعات علمی ]باستان شناسی صورت نگرفته است و تواریخی که گفته می شود از نقل قول های گذشته است که سینه به سینه گشته و به امروزرسیده است. در شرح این تاریخ کوتاه هم سعی شده تا از همه ی نظرات استفاده شود و از بازگو کردن مسائل خرافی یا غیر قابل قبول خودداری گردد. این طور که به نظر می رسد خود قسمت شهر قدمت چندانی ندارد،چون محل ابتدائی زندگی گروهها ی انسانی در چالی ،تپه سر وبویژه آبدنگه سر بوده است. شغل بیشتر مردم چوب بری و دامداری بوده است .به مرور زمان آنها برای تأمین چوب هم چنین چرای دامهایشان به علت فاصله ی کم این سه منطقه از شیرگاه به صورت روزانه به جنگل های این منطقه میامدند و بر می گشتند. نتیجه ی این کار کوچ تدریجی آنها به شیرگاه شدوکومه ها وکلبه هایی ساخته شدند که آنها هم کم کم به خانه های دائمی تبدیل شدند و جمعیتی در داخل ( شهرامروزی) و نواحی اطراف ساکن شدند که در اثر این کار هسته ی وجودی شیرگاه به وجود آمد. اهالی آن روستای کوچک خانه هایشان را در نواحی بالاتر می ساختند تا از خود در برابر حمله ی[[دزدان ویاقیان دفاع کنند. در دوره ی صفویه جاده شوسه ی شاه عباسی از این شهر عبور می کرد و چنانکه گفته شد پل هایی هم که امروز می بینیم یادگارانی از آن دوران اند که در زمان خود از پل های مهم وبزرگ به شمار می رفتند. در دوره ی رضا شاه،شخصی به نام هژبر یزدانی که به مبارزه با رضاشاه برخاست(آقای یزدانی امروز بزرگترین دامدار استرالیاست) گاهی برای تأمین غذا واستراحت سپاهیانش به شیرگاه میامد و از مردم غذا و... می گرفت. روس ها در جریان جنگ جهانی دوم در منطقه ای که به نام آنها (روس آباد) نام گرفت در نزدیکی کلیج خیل امروز (یکی از بخش های شیرگاه) ساکن شدند و در این منطقه به تجهیز نیروهای خود و حمایت از آنها می پرداختند.
[ویرایش] شیرگاه یا خارخون
تا آنجا که اطلاع داریم نام قبلی شیرگاه (خارخون) بوده است. علت این نام گذاری وجود خارهای بسیار بوده که هنگامی که چوب بران برای تهیه چوب ودامداران برای چرای دامهایشان به جنگل می رفتنداین خارها پوست آنها را می گرفته و خون از پوست آنها سرازیر می شده و به همین دلیل آنان این نام را برای آن برگزیدند. علت تغییر نام از (خارخون ) به شیرگاه به چند صورت بیان شده است؛ یکی از علت ها بر پایه ی این روایت استوار است که ، در گذشته ای دور روزی اهالی شیرگاه گاوی را از گوساله اش که تازه به دنیا آورده بود جدا کردند تا آنرا به جان شیری بیندازند و ببینند کدام پیروز می شوند. گاو که هم خشمگین و هم بسیار نیرومند بود و شاخ های بزرگ وتیزی هم داشت در همان حمله ی اول شیر شکم آنرا پاره می کند، اهالی هم فرزندش را به او برگرداندند و بعد از آن ماجرا خارخون را (شیرگاو) خواندند که به مرور زمان (واو)تبدیل به (ه) گشت.شیرگاه. علت دیگر این نام گذاری اینگونه بیان شده که به دلیل وجود گاوهای زیاد و شیر فراوان آنها این منطقه را شیرگاه یعنی محل شیر (فراوان) نامیدند. اما نظر سوم که نسبت به دو نظر قبلی عقلانی تر و قابل قبول تر است این است که نام گذاری این منطقه از روی نگاهی جالب وعلمی بوده است و در مورد این نام از جهت معنی و مفهوم آن بحث می کند؛به این صورت که گاه یعنی (مکان) وشیر هم در زبان محلی به معنای تری ورطوبت است در این صورت معنی شیرگاه یعنی (مکان تر یا رطوبت دار).علت این نام گذاری هم این است که شیرگاه به علت موقعیت استثنایی در مازندران در بیشتر مواقع سال بارانی است و رطبت زیادی دارد.
[ویرایش] زیبا با مناظری
آبشار شیرگاه ،در نزدیکی تونل بین جاده ی زیراب- شیرگاه_چشم اندازها نگلی لفور در فصل بهار زمین های کشاورزی برج وباغ های مرکبات _ویلا های زیبا در نوآباد کلیج خیل_رودخانه ی کسلاین درنارنج بُن _جنگل سمت جهاد کشاورزی_ مناظر بسیار زیبای جنگلی_ جنگل أندرگلی _پل های تاریخی _ آب و هوایی ملایم وخنک در بهار و تابستان _ شنادر رودخانه ی کسلیان و...و... است که هر ساله بازدید کنندگان بسیاری را از مناطق مختلف ایران وجهان(شیرگاه باتوجه به جمعیت کم یکی ازپر مهاجرترین شهرها ست وتعداد زیادی از جوانان آن به خارج از کشور مهاجرت کرده اند که در فصل گرما برای تفریح و استراحت به شهرشان میایند) دارد و اگر امکانات بهداشتی و رفاهی آن گسترش یابد به یکی از زیباترین نگین های این کشور تبدیل می شود.
[ویرایش] امکان تاریخی شیرگاه
پل باستانی شیرگاه
این پل در دوران سلطنت پادشاهان صفوی و در مسیر باستانی موسوم به راه شاه عباسی با آجر و ساروج و گچ بر روی رود كسلیان یا روشن تلار بنا گردید.
طول آن 57 متر و عرض آن بدون احتساب جان پناه 5 متر می باشد. پل شیرگاه دو دهنه دارد كه دهنه شمالی آن از دهنه جنوبی بزرگتر است.
این پل بر روی رودخانه اوتجون در اراضی چای باغ و 50 متری جانب شرقی جاده شیرگاه به قائم شهر واقع شده و احتمالا مربوط به دوران قاجاریه می باشد. وجود اراضی كم شیب و طبیعت
در خارج از شهر هم پل های بسیاری وجود دارند.
[ویرایش] تنها سه کارخانه در این شهرشیرگاه وجود دارند
کارخانه ی(چوب نئوپان سازی) در چالی ،کارخانه ی پیچ کوبان در سرتپه ودیگری کارخانه مشهور اشباع تراورس شیرگاه است که در سال 1311 خورشیدی تأسیس شد ولی اکنون به دلیل استفاده بسیار کم ازالوار چوبی (تراورس)برای ریل راه آهن فعالیت محدودی دارد جالب است بدانید که علت شهرت این کار خانه مخصوصاً در سال های 1311-1370خورشیدیاین بود که این کارخانه اولین و آخرین کارخانه ی تولید تراورس در ایران بوده است.البته کارخانه ی دیگری هم در قزوین افتتاح شده بود که چوب را فقط اندود می کرد و آنرا نمی پخت.
[ویرایش] موقعیت جغرافیایی
شیرگاه با قایمشهر و زیراب هم مرز می باشد همین تور به بابل سر. شیرگاه به عنوان یكی از چهار شهر شهرستان سوادكوه زیرآب ، آلاشت ، پل سفید و شیرگاه) این منطقه براساس سرشماری سال ۱۳۷۵دارای ده هزارنفر جمعیت است كه پیش بینی میشود در سال ۱۳۸۵این جمعیت به بیش از ۱۴هزار نفر افزایش یافته باشد.
شیرگاه كجاست؟ بهشت خفته-زیباترین منطقه سوادكوه (زیرا از لحاظ پوشش گیاهی امتیاز بیشتری نسبت به سایر مناطق سوادكوه دارد
موقعیت جغرافیایی شیرگاه كمتر دیده اید كه سه نعمت الهی رودخانه،دشت وكوه های جنگلی در یك جا جمع باشند اما شما در شیرگاه شاهد این مهمانی خواهید بود زیرا
7% كاهش رطوبت نسبت به شهر های ساحلی دریای مازندران(شرجی کم )+ ۴۰% ایام بارندگی(لذت بردن از طبیعت)و هوای نیمه ییلاقی(قابل سکونت در تمام فصول) + نزدیكی به دریا (۶۰دقیقه){جهت تفریحات دریایی} + زمینه برای رفتن به آبشار بسیار دیدنی+دسترسی به زیباترین جنگلهای دارای رودخانه و دلپذیرترین جنگلهای بدون رودخانه از جمله ویژ گیهای شهر شیرگاه میباشد .
[ویرایش] روستاهای شیرگاه
- شرق و غرب شیرگاه
كتی لته فرامرزكلا اسلام آباد كلیج خیل تپه سر آبدنگسر هتكه لو ترك سرا انداركلی ملفه چاكسر اهنگركلا منگل چالی ایوك مهدی آباد حاجی كلا بازیركلا نوآباد یاغكوه برنجستانك رضاآباد بشل شبرجه کلا بورخیل نارنح بن
كالی كلا حاجیكلا آغوزبن كفاك خركاك اسبوكلا گالش كلا درزیكلا افراسی اگشنین دهكلان امام كلا لفورك ریكو امیركلا لودشت رییس كلا اوبن مرزیدره سنگ سی بورخانی میراركلا شارقلت پاشاكلا نفت چال عالمكلا تمر
[ویرایش] منابع
فرامرز سوادکوهی هادی ف.ر دبیر .ت.ی توجه فرماید این نوشته توسط این شخص فرامرز سوادکوهی با همکاری هادی ف.ر و دبیر مدرسه.این نوشته در سایتی وجود ندارد. اصلا مطلبی در درباره شیرگاه در سایتی وجود ندارد که من و ان را کپی کونم.
[ویرایش] پیوند به بیرون
تارنمای شهرستان سوادکوه و شیرگاه
[ویرایش] تدوین
فرامرز سوادکوهی
|
|
---|---|
زیرآب | آلاشت | پل سفید | شیرگاه | ورسک|گدوك |