امیر خسرو دهلوی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

امیرخسرو پسر امیر سیف‌الدین محمود دهلوی از شاعران پارسی‌گوی هندوستان است.او در سال ۶۵۱ (هجری قمری) در پتیالی هند زاده شد و به سال ۷۲۵ (هجری قمری) در دهلی درگذشت. وی ملقب به سعدی هند و تخلص او "طوطی" است. امیرخسرو بر زبان‌های فارسی، عربی، ترکی و سانسکریت تسلط داشت.

فهرست مندرجات

[ویرایش] زندگی

پدر امیرخسرو از مردم کش ترکستان بود و در غایله مغول به هند گریخت. امیرخسرو دوران کودکی و نوجوانی را با فراگرفتن زبان و ادب فارسی در دهلی گذراند و پس از چندی در حلقه ارادت شیخ نظام‌الدین اولیا درآمد، او در غزل از سعدی پیروی نموده و از الفاظ و معانی شاعران متصوف ایرانی سود می‌جست.

[ویرایش] آثار

دیوان اشعار امیرخسرو مشتمل بر پنج قسمت است:

  • تحفةالصغر
  • وسط‌الحیوة
  • غرةالکمال
  • بقیهٔ نقیه
  • نهایةالکمال

امیرخسرو به نظامی گنجوی اعتقادی تام داشت و به تقلید او خمسه‌ای ساخته‌است:

  • مطلع‌الانوار
  • خسرو و شیرین
  • مجنون و لیلی
  • آیینه اسکندری
  • هشت بهشت

امیرخسرو دارای تصنیف‌ها و منظومه‌های دیگری نیز به شرح زیر است:

  • قران‌السعدین
  • نه سپهر
  • مفتاح‌الفتوح

اشعار زیر را هم بدو نسبت داده‌اند:

  • قصیده شکوائیه
  • ماتم غم
  • آینه‌داری دل


[ویرایش] منابع

  • فرهنگ فارسی معین، جلد پنجم، اعلام

[ویرایش] پیوند به بیرون

ویکی‌گفتآورد
مجموعه‌ای از نقل‌قول‌های
در ویکی‌گفتاورد موجود است.
این نوشتار ناقص است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.