جلال الدین منکبرنی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

جلال الدین منکبرنی (مینکبرنی). لقب جلال‌الدين خوارزمشاه (۶۱۷ تا ۶۲۸ ه‍ . ق.) آخرين پادشاه سلسلهٔ خوارزمشاهیان. سلطان جلال‌الدين منکبرنی فرزند ارشد سلطان محمد خوارزمشاه هنگام فرار از سلطان محمد از سپاهيان چنگیز، همراه پدر بود، محمد در جزيرهٔ آبسکون وى را به جانشينى نامزد كرد و دو برادر او را به قبول حكم او مأمور ساخت. پس از مرگ محمد برادران، در صدد قتل جلال‌الدين برآمدند. وى به خراسان گريخت و از آنجا به هرات رفت. جلال‌الدين تا سال ۶۲۸ ه‍ . ق. كه سال قتل اوست پيوسته با مغولان و پادشاهان ايران و نيز خليفه و ملكهٔ گرجستان در حال جنگ و گريز بود. در ۲۸ رمضان ۶۲۷ از سلطان علاءالدين کيقباد از سلاجقهٔ روم در نزديكى ارزنجان شكست خورد و به آذربايجان گريخت و لشكريان خود را به دشت موغان به استراحت فرستاد و خود به عياشى و شرابخوارى پرداخت و چون شنيد كه مغول از طريق زنجان عازم آذربايجان‌اند ديگر دير شده بود و نتوانست خود را به لشكريان برساند مغول بر سر او تاختند. وى به كنار ارس گريخت و از آنجا به ارومیه رفت تا از ملوك آن سامان كمك گيرد اما كسى او را يارى نكرد. در نزديكى دیاربکر مغولان بر سر او ريختند ولى او جان به در برد و به میافارقین فرار كرد و در نيمهٔ شوال ۶۲۸ در كوههاى اطراف آن شهر به دست جمعى از كردان به قتل رسيد.


[ویرایش] منابع

  • نقثه‌المصدور
  • سيرت جلال‌الدين
  • تاريخ مغول عباس اقبال
  • تاريخ عمومى اقبال
  • دستورالوزرا