داریوش آشوری
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
داریوش آشوری (زاده ۱۱ مرداد۱۳۱٧ تهران ) نویسنده٫مترجم و پژوهندهی نامدارِ ایرانی در قلمروهای علوم سياسی، جامعهشناسی، نقد ادبی، فلسفه و زبانشناسی .
فهرست مندرجات |
[ویرایش] زندگی سیاسی و فرهنگی
آشوری دانش آموختهی دبیرستان های البرز و دارالفنون است. از کودکی بسیار عادت به مطالعه داشته و در دوران نوجوانی با مطالعهی نشریات حزب توده به آن مکتب گرایش پیدا میکند و پس از کودتای ۲٨ مرداد ۱۳۳۲ مدتی عضو سازمان جوانان حزب توده بوده و در شانزده سالگی از کمونیسم میبُرد و پس از چندی در سال ۱۳۳۶ به حزب زحمتکشان ملت ایران (نیروی سوم) میپیوندد. آشوری در سال ۱۳۳٧ از دارالفنون فارغ التحصیل و وارد دانشکدهی حقوق و علومِ سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران می شود و لیسانس حقوق خود را در سال ۱۳۴۲ میگیرد. در همان سال در دورهی دکتری اقتصاد در همان دانشکده پذیرفته می شود ولی آن را نیمهکاره رها میکند. کار تالیف کتاب، ترجمه، و نوشتن مقالات را از همین دوران شروع میکند. نخستين كتاب او، به نام فرهنگ سياسی، در روزگار دانشجويی از او منتشر شد که هنوز هم، با نام دانشنامهی سياسی، در ايران در زمينهی علوم سياسی كتاب مرجع است و تاكنون بيش از سی چاپ از آن منتشر شده است. در همان دوران آشوری در مؤسسهی انتشارات فرانکلین به عنوانِ ویراستار در دایرةالمعارف فارسی و سپس در بخش انتشارات به کار مشغول بوده است.
[ویرایش] فعالیت ها و تحقیقات
آشوری از بنيانگذاران كانون نويسندگان ايران و عضو انتخاب شدهی نخستين هيأت دبيران آن بوده است (۱۳۴۸). در دوران دانشجويی عضوِ هيأت اجراييهی "جامعهی سوسياليستهای نهضت ملی ايران" به رهبری خليل ملكی بوده است.
در دانشكدهی حقوق و علوم سياسی، دانشكدهی علوم اجتماعی، دانشكدهی هنرهای زيبای دانشگاه تهران، در مؤسسهی شرقشناسی دانشگاه آكسفورد در بريتانيا، و دانشگاه زبانهای خارجی توكيو تدريس كرده، و عضوِ هیأت مؤلفان لغتنامهی فارسی در مؤسسهی لغتنامهی دهخدا، وابسته به دانشگاه تهران، عضو هيأت ويراستاران دانشنامهی ايرانيكا (دانشگاه كولومبيا در نيويورك) و از نويسندگان آن بوده است. همچنین سردبیری چند مجلهی ادبی و نیز نامهی علوم اجتماعی را، در مؤسسهی تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران، به عهده داشته است. پس از انقلاب با خانوادهی خود در فرانسه زندگی میكند.
[ویرایش] دستاورد ها و آثار
آشوری در قلمرو علوم اجتماعی و فلسفهی مدرن به توسعهی زبان فارسی از نظر دامنهی واژگان و بهبود سبک نگارش یاری فراوان کرده است. در زبان فارسی نوشتاری واژههای نو ساختهی بسيار از وی رواج دارد، مانند گفتمان، همهپرسی، آرمانشهر، رهيافت، هرزهنگاری، درسگفتار. فرهنگ علوم انسانی او شامل صدها ترکیب و واژهی اشتقاقی تازه برای گسترش زبانِ فارسی در زمینهی علوم انسانی و فلسفه است. از میان آثار او می توان به بازانديشی زبان فارسی، شعر و انديشه، تعریفها و مفهوم فرهنگ اشاره کرد. ما و مدرنيّت نام مجموعه مقالههایی از اوست که در آن به تحلیل بحران فرهنگی جامعهی ایران در مواجه مدرنيّت می پردازد. وی نویسندهی عرفان و رندی در شعر حافظ، است که تفسيری ست هرمنوتيكی از بنيادهای انديشگی دیوان حافظ بر پایهی پژوهش متنشناسانهی تاریخی.
[ویرایش] کتابشناسی
[ویرایش] آثار تالیفی
- تعریفها و مفهوم فرهنگ (عنوان قبلی: فرهنگ شناخت)
- عرفان و رندی در شعر حافظ (عنوان قبلی: هستی شناسی حافظ)
- فرهنگ علوم انسانی(عنوان قبلی: واژگان فلسفه و علوم اجتماعی)
- شعر و اندیشه
- بازانديشی زبان فارسی
- ما و مدرنیّت
- نگاهی به تاریخ، تمدن و فرهنگ چین
- درامدی به جامعهشناسی سیاسی
- دانشنامه سیاسی (عنوان قبلی:فرهنگ سیاسی)
[ویرایش] آثار ترجمه
- چنین گفت زرتشت اثر فردریش نیچه
- فراسوی نیک و بد اثر فردریش نیچه
- تبارشناسی اخلاق اثر فردریش نیچه
- غروب بت ها اثر فردریش نیچه
- مکبث اثر ویلیام شکسپیر
- تاریخ فلسفه، فردریک کاپلستون، جلد هفتم، از فیشته تا نیچه
- آرمانشهر اثر تامس مور
- شهریار اثر ماکیاولی
[ویرایش] آثار در دست تهیه
- ترجمه مسیحا ستیز اثر فردریش نیچه
- زبان باز، رسالهای پژوهشی و تحلیلی در بارهی رابطهی زبانهای مدرن با تمدن مدرن و روشهای گسترش زبانهای مدرن در پاسخگویی به نیازهای زبانی فنآوری و علم.
[ویرایش] پیوند به بیرون
[ویرایش] منابع این مقاله
- گفتگوی رهایی با داریوش آشوری 20 مرداد 1383، سایت آینده سازان
- گفتگوی سیروس علی نژاد با داریوش آشوری، سایت بی بی سی
- سایت آفتاب