کهکیلویه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

Image:Merge-arrows.svg

پیشنهاد شده است که این مقاله یا بخش با شهرستان کهگیلویه ادغام گردد. (بحث).

شهرستان کهگيلويه در زمانهای قديم جزء لرستان بزرگ بوده است. استرابون، جغرافيدان مشهور يونان باستان، کهگيلويه را بخشی از خاک اوکسی ها ( نام هخامنشی خوزستان) می داند. در دوره ساسانيان ،قباد ساسانی شهر ارگان ( ارجان) را در قسمت دشت آن بنا نهاد که (قباد خوره) ناميده می شد. مناطق کوهستانی آن را نيز ( رم زمگیان) می ناميدند. در دوران بعد از اسلام ( قباد خوره) به نام شهر حاکم نشين آن ولايت ارگان (ارجان) و مناطق کوهستانی آن ( رم زمگيان) به کهگيلويه شهرت يافت. در قرن های بعدی شهر ارگان ويران گرديد و افشار ها و لرها سراسر آن را تصرف کردند، تمامی اين خطه کهگيلويه و قسمت کوهستانی آن (پشتکوه ) و قسمت دشت آن ( زيرکوه) ناميده شدند. کهگيلويه از سه کلمه کوه، گيل و اويه ترکيب يافته است. کلمه ( او) پسوند مالکيت است. بنابراين معنای اين نام ( منطقه کوهستانی گيل) است. شهرستان کهگيلويه از شمال به شهرستانهای باغ ملک و ايذه ( استان خوزستان) از جنوب به شهرستان گچساران، از غرب به شهرستانهای بهبهان، اميديه و رامهرمز (استان خوزستان) و از شرق به شهرستان بويراحمد محدود می گردد. اين شهرستان دارای مساحتی بالغ بر ۶۰۷۹ کيلومتر مربع است و دارای دو نوع آب و هوای کاملا متفاوتدر نواحی سردسير و گرمسير بوده و نيز محلی برای قشلاق ايلات منطقه می باشد. عمده ترين منابع آبی منطقه شامل رودخانه مارون می باشد که از ارتفاعات بخش لوداب شهرستان بويراحمد سرچشمه گرفته و پس از عبور از مناطق مختلف کهگيلويه از جمله سوق و لنده از آخرين نقطه شهرستان واقع در مرز شهرستان بهبهان از تنگ تکاب گذشته و به سمت شهرستان بهبهان جريان يافته و به نام رود جراحی به خليج فارس می ريزد. در منطقه تنگ تکاب يک سد بزرگ بنام سد مارون بر روی اين رودخانه احداث گرديده که آب اراضی زراعی مناطق بهبهان و زيدون خوزستان را تامين می نمايد. از ديگر رودخانه‌های اين شهرستان می توان رودخانه چرام نام برد که از کوههای شمال شرقی چرام سرچشمه گرفته و به رودخانه نازمکان می پيوندد. ارتفاعات مهم اين شهرستان شامل کوههای سياه، اشکر ،سفيد، نور ( نيل) چيست خوار و کوه ديل می باشد. نقاط مهم ديدنی و زيارتگاهی شهرستان نيز عبارتند از چشمه بلقيس چرام، آبشار طسوج، درياچه سد مارون واقع در تنگ تکاب و شهر قديمی دهدشت ( بلاد شاپور)، آبشار آب حيات ،تنگ پيرزال و ..