آرژانتین/ترجمه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

فهرست مندرجات

[ویرایش] Translation from en.wikipedia to be adapted to fa.wikipedia

{{{نام}}}
[[تصویر:{{{تصویر}}}|300px| ]]
{{{برچسب}}}
داده 1: {{{داده 1}}}
داده 2: اگر متنی وجود نداشته باشد باز هم نشان داده خواهد شد
داده 3 (اگر متنی وجود نداشته باشد نشان داده نخواهد شد):

{{{الگو:داده 4

{{|الگو:داده 5}me|}}}|
داده 5 (داده 5 خالی نیست): {{{داده 5}}} }}

آرژانتين کشور جنوبي آمريکاي جنوبي مي باشد. اين کشور از لحاظ وسعت دومين کشور آمريکاي جنوبي و در فهرست کشورها و سرزمينهاي تابعه از لحاظ مساحت کل| (رتبه) هشتم در جهان است.

آرژانتين وسعتي به مساحت 2791810 ميليون کيلومتر مربع| ² km (1078000؛ &nbsp مايل مربع) از اين قاره را اشغال کرده که بين آند (رشته کوه) در غرب و اقيانوس اطلس جنوبي در شرق و جنوب واقع شده است. اين کشور از شمال با پاراگوئه و بوليوي، از شمال شرق با برزيل و اروگوئه، و از جنوب و غرب با شيلي مرز مشترک دارد. اين کشور مدعي مالکيت محدوده هاي خارجي بريتانيا| مناطق خارجي بريتانيا در جزاير فالکلند (به زبان اسپانيايي| اسپانيولي: " جزاير مالويناس") و جزاير جورجياي جنوبي و ساندويچ جنوبي مي باشد. تحت عنوان جنوبگان آرژانتين، اين کشور مدعي حاکميت ² km 969464 (374312 ؛ &nbsp مايل مربع) از قاره جنوبگان (قطب جنوب) است، که ادعاهاي ديگري نيز درباره آنها از سوي شيلي و بريتانياي کبير مطرح شده است. اين کشور بطور رسمي جمهوري آرژانتين ناميده مي شود (زبان اسپانياي | اسپانيولي: República Argentina، الگو:IPA). براي برخي موارد قانوني Nación Argentina (کشور آرژانتين) نيز بکار مي رود.

[ویرایش] خاستگاه و تاريخچه نام

"" آرژانتين "" از کلمه لاتين "argentum " به مفهوم (نقره) گرفته شده است. زماني که اولين فاتحين اسپانيايي ريودلاپلاتا را کشف کردند، آنها نام مصب (سرشاخه) آن را " Mar Dulce " (' درياي شيرين' چون در منطقه آب تازه و شيرين دريا قرار دارد) نهادند. مردم بومي کشورهاي آمريکايي| مردم بومي هدايايي از نقره به نجات يافتگان از ماموريت کشتي شکسته آنها دادند، که هدايت آن با خوآن دياز دسولياس بود. افسانه سييرا دل پلاتا- يک کوه غني از نقره- در حدود سال 1542 به اسپانيا رسيد، و و اين نام اولين بار بر روي نقشه ونيز که درسال 1536 چاپ شد، مشاهده گرديد. معدن نقره در ناحيه اي قرار داشت که شهر پوتوسيه در سال 1546 در آن بنا نهاده شد. درپي يک ماموريت تنها به خاطر يافتن آن، جاده نقره تا رودهاي پارانيا| پارانيا و پيلکومايو و نهايتا" به معدن رسيد که قبلا" سياحان ادعا نموده بودند که از ليما، مرکز نيابت سلطنت (مستعمره)، به آن رسيده بودند. نام آرژانتين در ابتدا بطور گسترده در کتاب " تاريخچه کشف، جمعيت، و فتح ريودلاپلاتا " ) اثر روي دياز دگوسميانز استفاده شد، و اين محدوده را " تييرا آرژنتينا " (سرزمين نقره) ناميد. [۱][۲]


[ویرایش] تاريخ=

[[Image:Toortse Rio de la Plata.png|thumb|left|200px|

 بوميان ريو دلاپلاتا، ترسيم شده توسط هندريک اوتسن (1603 )[[


الگو:اصلي اولين نشانه هاي حضور بشر در آرژانتين در مناطق پاتاگونيا (پيدرا موسيو، سنتا کروز) و در11000سال پيش از ميلاد مسيح بوده است. [۳] در سال 1 ميلادي تمدنهاي متعددي مبتني بر (کشت) ذرت در ناحيه غربي آند ( سانتا ماريا، هوارپس، دياگوئيتاس، سانتاويرونس، و درميان ديگرموارد) توسعه يافتند. در سال 1840، امپراطوري اينکا، تحت حاکميت پاچاکوتک به منطقه کنوني شمال غربي آرژانتين تجاوز کرده و آن را تسخير نمود، و کل اين ناحيه تحت عنوان کولاسويو يکپارچه ساخت. گوآرانيا در ناحيه شمال شرقي بر اساس (توليد) يوکا و سيب زميني شيرين فرهنگي را توسعه داد. مناطق مرکزي و جنوبي (پامپاس و پاتاگونيا) که تحت سيطره فرهنگهاي عشايري (بيابانگردي) قرار داشتند در قرن 17 ام توسط ماپوچه ها با يکديگر متحد شدند.

 بوينس آيرس، سال 1536
بوينس آيرس، سال 1536

اروپايي ها در سال 1502 به اين ناحيه وارد شدند. اسپانيا يک مستعمره دائمي در سال 1580 در منطقه بوينس آيرس تاسيس کرد؛ و نايب السلطنه ريو دلاپلاتا در سال 1776 ايجاد شد. در سالهاي 1806 و 1807 امپراطوري بريتانيا حملات بريتانيا به ريو دلاپلاتا| دو حمله را به بوينس آيرس ترتيب داد، اما جمعيت کريول (دورگه) هر دو حمله را دفع کردند. در 25 مي، 1810 پس از تاييد شايعات راجع به برکناري فرديناد هفتم اسپانيا| شاه فرديناند هفتم از سوي ناپلئون، شهروندان بوينس آيرس از موقعيت استفاده نمودند و پريمرا جونتا| اوين انجمن دولتي خود را (انقلاب مي) ايجاد کردند. بطور رسمي اعلام استقلال آرژانتين از اسپانيا در 9ژولاي 1816 در توکوميان صورت گرفت. در سال 1817، ژنرال خوزه سن مارتين در حمله به کوه هاي آند| به آنديها حمله شد، در صدد آزاد سازي شيلي و پرو برآمده، و در نتيجه به اين وسيله تهديد اسپانيايي ها را از بين برد. گروه هاي مرکزگرا و فدراليست (به زبان اسپانيولي: " يونتاريوز" و " فدرالز") تا زماني که اتحاد ملي محقق شد در حال درگيري بودن و در سال 1853 قانون اساسي آرژانتين| قانون اساسي وضع گرديد. سرمايه گذاري خارجي و مهاجرت در آرژانتين| مهاجرت از اروپا به پياده شدن شگردهاي نوين کشاورزي انجاميد. در دهه 1880، " تسخير بيابان" موجب انقياد يا ازبين رفتن قبايل بومي بازمانده در سراسر پامپاس و پاتاگونياي جنوبي شد.

[۴]   

از سال 1880 تا 1930، آرژانتين در اثر اقتصاد صادرات محور، از رفاه و شهرت فزاينده اي برخوردار شد، و جمعيت کشوربه 7 برابر افزايش يافت. نيروهاي محافظه کار تا سال 1916، در صحنه سياست آرژانتين غلبه داشتند، زماني که رقباي سنتي آنها، اتحاديه کشوري راديکال| راديکال ها، کنترل حکومت را به دست گرفتند. نظاميان ارتش در سال 1930 هيپوليتو يريگوين را از قدرت برکنار نمودند، که اين به يک دهه ديگر حکومت محافظه کاران منجر شد. تغيير سياسي موجب رئيس جمهور شدن خوآن پرون در سال 1946 گرديد، که مي کوشيد طبقه کارگر را به قدرت برساند و تعداد کارگران اتحاديه را بطور گسترده افزايش داد. انقلاب ليبرتادورا در سال 1955 او را برکنار نمود.

  [[Image:Juan Peron con banda de presidente.jpg|thumb|right|200px| رئيس جمهور خوآن پرون (1946)[[

از دهه هاي 1950 تا 1970، دولتهاي ملايم نظامي و ضعيف غيرنظامي قدرت را به دست گرفتند. طي آن سالها اقتصاد به شدت رشد نمود و فقر تنزل يافت (کمتر از %7 در سال 1975)، اما به طور فزاينده اي به مصنوعات داخلي وابسته شد. در عين حال آشفتگي سياسي نيز تشديد شد. در سال1973، پرون به رياست جمهوري بازگشت، اما طي يکسال از تصدي قدرت در گذشت. همسر سوم وي ايزابل مارتينز دپرون| ايزابل، معاون رياست جمهوري، جانشين وي شد، اما کودتاي نظامي 24مارس، 1976 او را از کار برکنار نمود.

نيروهاي مسلح قدرت را از طريق يک ديکتاتوري نظامي| جونتا که خود آن را فرآيند سازماندهي مجدد ملي مي خواندند، تا سال 1983 به دست گرفتند. دولت نظامي مخالفين و گروه هاي تروريستي چپگرا را با استفاده از اقدامات خشونتبار غير قانوني (" جنگ کثيف") سرکوب نمود؛ يعني هزاران نفر از مخالفين " با توسل به زور ناپديد شدند| مفقود شدند"، در حالي که سازمانهاي SIDE با DINA و ديگر سازمانهاي اطلاعاتي آمريکاي جنوبي، و با سازمان سيا در عمليات کرکس همکاري مي نمودند. بسياري از رهبران نظامي که در جنگ کثيف شرکت داشتند در مدارس آمريکايي تحت حمايت مالي ايالات متحده| آمريکا آموزش ديده بودند، که در ميان آنها ديکتاتورهاي آرژانتيني همچون لئوپولدو گالتييري و روبرتو ويولا قرار داشتند. مشکلات اقتصادي، اتهامات فساد، آزردگي عمومي در مواجهه با تجاوزات به حقوق بشر و نهايتا" شکست اين کشور در سال 1982 از بريتانيا در جنگ جزاير فالکلند موجب بي اعتبار شدن رژيم نظامي آرژانتين گرديد.

دموکراسي در سال 1983 در اين کشور برقرار گرديد. دولت راديکال رائول آلفونسو گامهايي را براي يافتن " افراد ناپديد شده"، برداشت، کنترل غيرنظامي را براي نيروهاي مسلح برقرار کرده، و موسسات دموکراتيک را انسجام بخشيد. اعضاي سه گروه دسيسه گر نظامي مورد پيگرد قرار گرفته و به حبس ابد محکوم شدند. ناتواني در حل مشکلات فراگير اقتصادي و حفظ اعتماد عمومي موجب خروج زودهنگام آلفونسو شش ماه پيش از اتمام دوره رياست جمهوري وي از مقام خود شد.

رئيس جمهور کارلوس منم در سال 1991 براي توقف روند تورم شديد، در هيئت ارزي آرژانتين| نرخ ثابت مبادله ارز را براي پزوي آرژانتين| پزو- دلار آمريکا| دلار اعمال نمود و سياستهاي دور از دسترس مبتني بازار محور را پياده نمود، موانع بر سر راه توليد داخلي| طرفدار توليد داخلي و بي نظمي| مقررات شغلي را برداشت، و برنامه خصوصي سازي را اجرا نمود. اين اصلاحات به افزايش فزاينده در سرمايه گذاري و رشد با قيمتهاي ثابت بيشتر در طي دهه 1990 کمک نمود. در اوخر دهه 1990، کسر بودجه هاي عمده و بيش از حد بالارفتن ارزش پزوي ثابت سبب يک نوع حرکت تدريجي به سوي بحران اقتصادي شد. تا پايان دوره رياست وي در سال 1990، اين مشکلات انباشته شده و فساد محسوس سبب بدنام شدن منم شد.

 اعتراض عليه " کوراليتو " (2002)
اعتراض عليه " کوراليتو " (2002)

دولتهاي منم و فرناندو دلاروآ| دلاروآ با رقابت اندک در صادرات، و وادرات گسترده اي مواجه بودند که به صنعت ملي آسيب رسانده و اشتغال را کاهش مي داد و نيز شاهد کسر تراز متجاري و مالي مزمن، و همه گير شدن بحرانهاي متعدد اقتصادي بودند. بحران مالي آسيا در سال 1998 موجب تسريع يک نوع برونريز سرمايه| برونريز سرمايه شد که رکود را سريعا" گسترش داد، و بحران اقتصادي آرژانتين (2002-1999)| بحران مالي را در نوامبر2001 به اوج خود رساند. ماه بعد، در بحبوحه شورشهاي دسامبر2001 آرژانتين)| شورشهاي خونين، رئيس جمهور دلاروآ بالاخره استعفاء نمود.

طي دو هفته، روساي جمهور متعددي دردوره هاي سريع و کوتاه بر سر کار آمدند، و در اوج آن ادواردو دوهالده از سوي مجمع قانونگذاري در 2 ژانويه 2002 به عنوان کفيل رئيس جمهور آرژانتين منصوب شد. آرژانتين از تعهدات خود مربوط به وام بين المللي به دليل عدم پرداخت (مالي)| نکول کرده است. ارتباط تقريبا" 11 ساله پزو با دلار آمريکا قطع گرديد، در نتيجه به استهلاک عمده (ارز)| استهلاک پزو و شوک ناگهاني در تورم منجر گرديد.

با نرخ مبادله ارزي رقابتي تر و قابل انعطاف تر، کشور به اعمال سياستهاي جديدي مبتني بر صنعتي سازي مجدد، جايگزيني واردات، افزايش صادرات، و مازاد پايدار ترازهاي مالي و تجاري پرداخت. تا پايان سال 2002، اقتصاد شروع به يافتن ثبات نمود. در سال2003، نستور کريچنر به عنوان رئيس جمهور انتخاب شد. طي دوره رياست جمهوري وي، آرژانتين با تغيير شرايط (پرداخت) وام آرژانتين| شرايط وام نکول شده اش را تغيير داد، با نرخ تنزيل گزاف (حدود 75 درصد) براي بسياري از اوراق بهادار، تمام اقساط معوقه خود را به صندوق بين المللي پول پرداخت نمود، قراردادهاي با منفعت را مجددا" منعقد کرده، و صنايع خصوصي شده قبلي را ملي اعلام نمود. فعلا" آرژانتين از يک دوره رشد بالاي اقتصادي و ثبات فزاينده سياسي برخوردار است.


سياست هاي ديگر| کشورآرژانتين

چارچوب سياسي آرژانتين يک جمهوري فدراسيون| فدرال نظام رياست جمهوري| رياست جمهوري با دموکراسي نماينده (مردمي)| دموکراتيک پارلماني است که در آن رئيس جمهور هم رئيس کشور و هم رئيس دولت بوده، و (فعاليت وي) توسط نظام چند حزبي جمع گرا تکميل مي شود. رئيس جمهور فعلي آرژانتين (2006) نستور کيچنر ، به همراه دانيل اسکيولي به عنوان معاون رئيس جمهور مي باشند.

قانون اساسي 1853 آرژانتين تفکيک قوا را به صورت شاخه هاي مجريه (دولت)| مجريه، قانونگذاري| مقننه، و قوه قضائيه| قضايي در سطح ملي و ايالتي اعمال نموده است.

قوه اجرائي (رئيس جمهور)| مجريه در اختيار رئيس جمهور آرژانتين| رئيس جمهور و کابينه اش قرار دارد. رئيس جمهور آرژانتين| رئيس جمهور و معاون وي بطور مستقيم براي يک دوره 4 ساله انتخاب مي شوند، که به دو دوره متوالي محدود شده است، و وزراي کابينه (دولت)| کابينه از سوي رئيس جمهور منصوب مي گردند.

قوه قانونگذاري| قوه مقننه در اختيار دو مجلس کنگره ملي يا (" کنگره ملي آرژانتين| کنگره ناسيونال") بوده که شامل يک سنا " سناي آرژانتين| سنادو" با 72کرسي، و مجمع نمايندگان ("مجمع نمايندگان آرژانتين| کامرا د ديپوتادوس ") متشکل از 257 عضو مي باشد.

سناتورهاي براي دوره 6ساله انتخاب مي شوند با توجه به اين که يک سوم آنها براي انتخابات مجدد در هر 2سال باقي مي مانند. اعضاي مجمع نمايندگان بطور مستقيم براي يک دوره 4ساله از طريق يک سيستم نمايندگي تناسبي انتخاب مي شوند که نيمي از اعضاء مجلس پايين دست براي مدت 2 سال برگزيده مي شوند. يک سوم نامزدهاي ارائه شده از سوي هر حزب بايد زنان باشند.

قوه قضائيه از قواي مجريه و مقنه مستقل است. دادگاه عالي عدالت آرژانتين داراي 9 عضو است که از سوي رئيس جمهور با مشور با سنا منصوب مي شوند. باقي قضات از سوي مجمع دادستاني کشور منصوب مي شوند، دبيرخانه اي متشکل از نمايندگان قضات، وکلاء، کنگره، و قوه مجريه. (همچنين نگاه کنيد به قانون آرژانتين)

روابط خارجي 

آرژانتين از اعضاي مرکوسور است که يک بلوک بين المللي بوده که داراي برخي عملکردهاي قانوني فرامليتي مي باشد. مرکوسور متشکل از پنج عضو اصلي (دائمي) مي باشد: آرژانتين، برزيل، پاراگوئه، اروگوئه، و نزوئلا. مرکوسور داراي پنج عضو کمکي فاقد حقوق راي دادن (موثر) است: بوليوي، شيلي، کلمبيا، اکوادور،...

آرژانتين تنها کشور از آمريکاي لاتين بود که درجنگ خليج (فارس) 1991 تحت رياست سازمان ملل شرکت نمود و درتمامی مراحل عمليات حفظ دموکراسي در هائيتي نیز حضور داشت. این کشورهمچنين به عمليات های  گسترش صلح  در جهان کمک نموده است، از جمله در السالوادور- هندوراس- نيکاراگوئه، گوآتمالا، اکوادور- پرو، صحراي غربي، آنگولا، کويت، قبرس، کرواسي، کوزوو، بوسني و هرزگوين| بوسني و تيمور شرقي. با به رسميت شناختن مساعدتهاي اين کشور براي امنيت بين المللي، در ژانويه 1998، رئيس جمهور آمريکا، بيل کلينتون، آرژانتين را به عنوان متحد اصلي غيرعضو ناتو براي آن معرفي نمود. در سال2005، اين کشور به عنوان يک عضو موقت شوراي امنيت سازمان ملل انتخاب شد.

در سال2005، در روزهاي 4 نوامبرو 5 نوامبر، شهر آرژانتيني ماردل پلاتا ميزبان اجلاس چهارم کشورهاي آمريکايي بود. اين همايش با اعتراضات تعدادي از مخالفين ضد آمريکا مواجه شد. در سال 2006، در مقايسه با دوران طي دهه 1990، آرژانتين بر مرکوسور به عنوان اولين اولويت بين المللي خود تاکيد کرده است، آن بطور شديدتري به روابط خود با آمريکا وابسته است.

آرژانتين مدت زيادي است که مدعي حاکميت بر جزاير فالکلند| جزاير فالکلند/ مالويناس، جزاير شتلند جنوبي، جزاير ساندويچ جنوبي و تقريبا" 1 ميليون کيلومتر مربع از سرزمين قاره جنوبگان، بين نصف النهارهاي w° 25 و w°74 و مدار موازي s°60 بوده است. اين قاچ از قاره مزبور به عنوان جنوبگان آرژانتين شناخته مي شود که آرژانتين آن را بخشي از سرزمين ملي خود مي داند. بيش از يک قرن، آرژانتين در پايگاه اورکاداس حضور داشته است.

آرژانتين يک صاحب امتياز بنيانگذار و عضو مشاور دائمي سيستم پيمان جنوبگان و دبيرخانه پيمان جنوبگان است که در بوينس آيرس مستقر است. ارتش نظامي رئيس جمهور آرژانتين| رئيس جمهور رئيس کل قوا است، و ارتش تحت نظارت وزارت دفاع قرار دارد. دستگاه ارتش آرژانتين از لحاظ تاريخي يکي از مجهزترين ارتشها در منطقه بوده است (مثلا"، جنگنده هاي جت پيشرفته خود را از اويل دهه 1950 توسعه و ارتقاء داده است)، اما در مقايسه با ديگر ارتشهاي منطقه اي با هزينه هاي کمرشکني مواجه شده است. سن مجاز براي خدمت وظيفه سربازي 18سال است؛ در اين کشور خدمت وظيفه اجباري نبوده و فعلا" هم هيچگونه فراخواني به خدمت وجود ندارد. ارتش مرکب از يک ارتش (نيروي زميني) آرژانتين| ارتش، نروي دريايي آرژانتين| نيرودريايي، و نيروي هوايي آرژانتين| نيرو هوايي مي باشد. مناطق آبي آرژانتين توسط يک وزارت خانه جداگانه (وزارت کشور) کنترل مي شود که به وسيله اداره دريانوردي آرژانتين| اداره دريانوردي محافظت مي شود، و مرزهاي زميني به وسيله ژاندارمري کشوري آرژانتين| ژاندارمري کشوري پاسداري مي گردد؛ اما هر دو شاخه مزبور تحت نظارت وزارت دفاع قرار گرفته اند. آنها عمدتا" به امر گشت زني عليه جنايت سازمان يافته، قاچاق مواد مخدر، و نيز عملياتهاي نجات شهروندان در هنگام اضطراري مي پردازند. نيروهاي مسلح آرژانتين فعلا" در حال اجراي عملياتهاي مهم در هائيتي و قبرس بر طبق چارچوب تعيين شده سازمان ملل مي باشند.

[ویرایش] بخشهاي اداري

[[Image:Argentina - Político 2.png|thumb|340px|

استان هاي آرژانتنين. آرژانتين مدعي حاکميت و کنترل جزاير فالکلند (جزاير مالويناس)و بخشي از قاره جنوبگان بوده، که هر دو را به عنوان قسمتي از ايالت تييرا دل فيوگو (آرژانتين)| ايالت تييرا دل فيوگو خود محسوب مي کند. (23)[[

الگو:اصلي

الگو:همچنين نگاه کنيد به فرمانداران آرژانتين

آرژانتين به 23 ايالت تقسيم مي شود ("provincias " ؛ مفرد: "provincia " است)، و 1 شهر خودگردان (که معمولا به عنوان " پايتخت فدرال" اما مشروطه شناخته مي شود: " پايتخت جمهوري" يا " پايتخت کشور") که با ستاره مشخص مي گردد؛

  1. شهر خودگردان بوينس آيرس *
  2. بوينس آيرس (ايالت)
  3. کاتامارکا
  4. چاکو
  5. چوبوت
  6. کوردوبا
  7. کورينتس
  8. انتره ريوز
  9. فرموزا
  10. ژوژوي
  11. لاپامپا
  12. لاريوجا

<13= شروع 1 o>

  • مندوزا
  • ميسيونز
  • نوکوئين
  • ريونگرو
  • سالتا
  • سن خوآن
  • سن لوئيز
  • سنتا کروز
  • سانتافه
  • سانتياگو دل استرو
  • تييرا دل فيوگو
  • توکومين

* نام رسمي کنوني بخش فدرال، " شهر خودگردان بوينس آيرس" مي باشد. بوينس آيرس از زمان يکپارچگي کشور آرژانتين پايتخت آن بوده است، اما برنامه اي وجود داشته تا مرکز اداري کشور به مکان ديگري منتقل شود. طي دوره رياست جمهوري رائول آلفونسو، قانوني تصويب شد که دستور مي داد انتقال پايتخت فدرال به ويدما، شهري دي ايالت پاتوگونيايي ريو نگرو منتقل شود. مطالعات پيرامون آن زماني در حال انجام بود که مشکلات اقتصادي در سال 1989 اين برنامه را از پاي درآورد. اما اين قانون هرگز رسما" لغو نشد، آن به يک يادگار تاريخي محض تبديل شد، و برنامه آن نيز به فراموشي سپرده شد.

ايالات به واحدهاي ثانويه کوچکتري تحت عنوان " بخش ها" يا بخشهاي آرژانتين| بخش ها تقسيم مي شوند. در اين کشور 376 بخش وجود دارد. ايالت، ايالت بوينس آيرس| بوينس آيرس داراي 134 واحد مشابه با آن به نام " بلوک " مي باشد. " بخش ها " و " بلوک ها " نيز به زيرمجموعه هاي کوچکتر شهرداريها يا نواحي تقسيم مي شوند.

<!—با جدول بزرگترين شهر ها پر شود--> در يک ترتيب نزولي از تعداد ساکنين، فهرست شهرهاي آرژانتين # بزرگترين شهرها| شهرهاي اصلي در آرژانتين عبارتند از بوينس آيرس، کوردوبا، آرژانتين| کوردوبا، روزاريو، مندوزا، آرژانتين| مندوزا، توکومين، لاپلاتا، ماردل پلاتا، سالتا، سانتافه، آرژانتين| سانتافه، سن خوآن، آرژانتين| سن خوآن، رزيستنسيا، چاکو| رزيستنسيا، و نوکوئين، آرژانتين| نوکوئين.

[ویرایش] جغرافيا

الگو:اصلي

[[Image:Argentina topo blank.jpg|260px|thumb|left|

نقشه توپوگرافي آرژانتين (از جمله برخي نواحي مورد ادعاي آن کشور)[[

== ويژگيهاي اصلي ==

کل مساحت آرژانتين (به غير از مناطق مورد ادعاي جنوبگان) به اين شرح است:

  • (مساحت) کل: ² m 12 E 1 کيلومتر مربع
  • (مناطق) خشکي: ² km 2736691
  • (مناطق) آبي: ² km 30200

مرز آرژانتين تقريبا" از شمال تا جنوب km 3700، و از شرق تا غرب km 1400 ( با حداکثر مقادير) مي باشد. این کشور را مي توان تقريبا" به چهار قسمت تقسيم نمود: دشتهاي حاصلحيز پامپا در مرکز کشور، منبع ثروت کشاورزي| کشاورزي؛ فلاتي براي هموار کردن زمين، جلگه غني از نفت پاتاگونيا در نيمه جنوبي پايين ايالت تييرا دل فيوگو؛ فلاتهاي نيمه گرمسيري گرانچاکو در شمال، و رشته کوه هاي پرپيچ و خم آند در امتداد مرز غربي با شيلي.

بلندترين نقطه بالاتر از سطح دريا در آرژانتين در ايالت مندوزا| مندوزا قرار دارد. کوه آکنکاگوا، در ارتفاع 6962 متر (22384پا( واحد طول| فوت) از سطح دريا، مرتفع ترين کوه کشورهاي آمريکايي، در نيمکره جنوبي مي باشد،

[۵]و نيمکره غربي]].[۶] 

و پست ترين نقطه در لاگونا دلکاربيون در ايالت سانتا کروز| سانتاکروز با ارتفاع 105- متر (344- فوت) زير سطح دريا است. [۷]

اين نقطه همچنين پست ترين نقطه بر روي قاره آمريکاي جنوبي مي باشد. مرکز جغرافيايي کشور در بخش مرکزي جنوب ايالت لاپالما| لاپالما واقع شده است.

اين کشور نسبت به بخشي از جنوبگان آرژانتين| جنوبگان ادعاي ارضي دارد، جايي که براي مدت بيش از يک قرن| پايگاه اورکاداس از آغاز سال1904، تحت حضور اشغالگرانه و پيوسته ديگر کشورها قرار گرفته است.

[ویرایش] نواحي جغرافيايي

اين کشور به لحاظ سنتي به نواحي متمايز اصلي متعدد جغرافيايي تقسيم مي شود:

  • پامپاس: دشتهاي غربي و شرقي از بوينس آيرس از جمله حاصلخيزترين نقاط در دنيا مي باشند. آنها که پامپاي مرطوب ناميده مي شوند، بيشتر نواحي ايالات، ايالت بوينس آيرس| بوينس آيرس و ايالت کوردوبا (آرژانتين)| کوردوبا، و بخشهاي عمده اي از استانهاي ايالت سانتافه| سانتافه و ايالت لاپامپا| لاپامپا را مي پوشانند. بخش غربي ايالت لاپامپا| لاپامپا و ايالت سن لوئير| سن لوئيزنيز داراي دشتهاي (پامپاي خشک) هستند، اما آنها خشکتر هستند و بيشتر براي چراي دام استفاده مي شوند. رشته کوه کوردوبا در ايالت همنام خود (که تا سن لوئيز امتداد دارد)، مهمترين شاخصه جغرافيايي پامپاس است.
  • گرانچاکو: ناحيه گرانچاکو در شمال کشور محل کشت عمده ديم/ آبي فصلي پنبه و پرورش دامهاي اهلي مي باشد. این ناحیه استانهاي ايالت چاکو| چاکو و ايالت فورموزا| فورموزا را تحت پوشش قرار مي دهد. اين ناحيه از جنگلهاي نيمه گرمسيري، زمين کم دارو درخت، و برخي زمينهاي مرطوب پوشيده مي شود که وطن تعداد زيادي از انواع گونه هاي گياهي و جانوري است. استان ايالت سانتياگو دل استرو| سانتاگو دل استرو در ناحيه خشک کتر گرانچاکو قرار گرفته است.
  • مزوپوتاميا (بين النهرين): سرزمين بين رودهاي، رود پارانا| پارانا و رود اروگوئه| اروگوئه بين النهرين، آرژانتين| بين النهرين ناميده مي شود و شامل استانهاي ايالت کورينتس| کورينتس و ايالت انتره ريوز| انتره ريوز مي شود. این منطقه به صورت زمينهاي همواري است که براي چراي دام و رشد گياهان مناسب است، و سرزمينهاي مرطوب ايبريا در مرکز کورينتس قرار دارد. ايالت ميسيونز| ميسيونز گرمسيري تر است و داراي ويژگي جغرافيايي سرزمينهاي مرتفع برزيل مي باشد. این ناحیه داراي خصوصيت جنگلهاي باراني نيمه گرمسيري و آبشارهاي ايگوآزو است.
  • پاتاگونيا: زمينهاي استپ پاتاگونيا، در استانهاي ايالت نوکوئين| نوکوئين، ايالت ريونگرو| ريو نگرو، ايالت چوبوت| چوبوت و ايالت سانتاکروز (آرژانتين)| سانتاکروز با خاستگاهي سه گانه مي باشند. بيشتر اين نواحي نيمه باير در شمال تا سرد و باير در حدود جنوب است، اما جنگلهايي در حواشي جنوبي آن رشد مي کنند که سطح آنها با درياجه هاي متعدد و بزرگي پوشيده شده است. ايالت تييرا دل فيوگو (آرژانتين)| تييرا دل فيوگو سرد و مرطوب مي باشد که تحت تاثيرات اقيانوسي هواي آن معتدل شده است. به پاتاگونياي جنوبي (در حوالي جنوب ريونگرو با رودخانه اي به همين نام، و نوکوئين) نيز به عنوان کوماهوئه کوماهوئه| ناحيه (کاربرد آن معمول نيست) اشاره مي شود.
  • کويو: بخش مرکزي غرب آرژانتين که غالبا" با کوهستانهاي سربه فلک کشيده آند پوشيده شده است. به سمت شرق در اين ناحيه ، منطقه اي باير قرار دارد که به کويو، آرژانتين| کويو معروف است. با آب شدن يخها از فراز اين کوه ها ستون فقرات سرزمين پست واحه هاي آبياري شده تشکيل مي شود، در مرکز آن يک ناحيه غني کشت ميوه و انگور در ايالت مندوزا| مندوزا و ايالت سن خوآن (آرژانتين)| سن خوآن وجود دارد. بيشتر نواحي شمالي بيشتر دراثر وقايع جغرافيايي در ايالت لاريوجا (آرژانتين)| لاريوجا، گرمتر و خشکتر مي گردند.
  • نوآ يا نورواسته: اين منطقه بطور متوسط بلندترين ناحيه است. چند رشته کوه موازي، و تعدادي از قلل مرتفعتر از 20000فوت در آن اين منطقه پوشش داده اند. اين رشته کوه ها در گستره جغرافيايي به سمت شمال گسترده تر مي شوند. اين مناطق با دره هاي بارور رودخانه اي پوشسيده مي شوند، که مهمترين نمونه هاي آن، دره هاي کالچاکوئ در استانهاي ايالت کاتامارکا| کاتامارکا، ايالات توکومين| توکومين، و ايالت سالتا| سالتا مي باشند. ايالت ديگر شمال آن ايالت ژوژوي| ژوژوي نزديک بوليوي است که عمدتا" در داخل جلگه آلتيپلانو درکوه هاي آند مرکزي واقع شده است. مدار راس الجدي از شمال اين منطقه عبور مي کند.

[ویرایش] رودها و درياچه ها

 درياچه اسپجو، در نوکوئين
درياچه اسپجو، در نوکوئين

رودخانه هاي اصلي در آرژانتين عبارتند از رود پيلکومايو| پيلکومايو، رود پاراگوئه| پاراگوئه، رود برمجو| برمجو، رود کلرادو (آرژانتين)| کلرادو، رود ريونگرو (آرژانتين)| ريونگرو، رود سالادو| سالادو، رود اروگوئه| اروگوئه، و بزرگترين رود، رودخانه پارانا| پارانا. دو رود اخير پيش از رسيدن به اقيانوس اطلس با يکديگر تلاقي پيدا کرده و دهانه ريددولاپلاتا را تشکيل مي دهند. رودخانه هاي مهم از لحاظ منطقه اي عبارتند از رود آتوئل| آتوئل و رود مندوزا| مندوزا در ايالتي همنام با خود، رود چوبوت| چوبوت در پاتاگونيا، ريو گرانده (رود بزرگ) در ژوژوي، و رود سن فرانچسکو در سالتا.

درياچه هاي متعددي در آرژانتين وجود دارد، که تعدادي از آنها در پاتاگونيا واقع شده اند. در ميان اين درياچه ها، درياچه آرژنتينو| آرژنتينو و و درياچه ويدما| ويدما در سانتاکروز، درياچه ناهوئل هوآپي| ناهوئل هوآپي در ريونگرو و درياچه فانيانو| فانيانو در تييرا دل فيوگو، و کلهوي هوآپي و موسترز در چوبوت هستند. درياچه بوينس آيرس و اوهيگين/ درياچه سن مارتين با کشور شيلي مشترک است. مارچيکوئيتا، کوردوبا، بزرگترين درياچه شور در اين کشور مي باشد. مخزنها (آب)| مخازن متعددي از آب در اثر سدها در اين کشور وجود دارد. آرژانتين از فصول داغ بهاري، همچون در ترماس دريو هوندو با دماي بين c°30 و c°65 برخوردار است.

[۸]

=== نواحي ساحلي و درياها ===

آرژانتين داراي 2665 کيلومتر (1565مايل) نوار ساحلي است. [۹] اين سکوي قاره بطور غيرعادي پهن است؛ در آرژانتين اين ناحيه کم عمق از اقيانوس اطلس، درياي آژانتين ناميده مي شود. اين آبها از ماهي ها غني بوده و تصور مي شود که منابع انرژي هيدروکربني مهمي را در خود جاي داده باشند. نوار ساحلي آرژانتين بين نواحي شن و ماسه اي و صخره ها در نوسان است. دو جريان اقيانوسي عمده که اين ساحل را تحت تاثير قرار مي دهندعبارتند از جريان برزيل (گرم) و جريان فالکلند (سرد)(به زبان اسپانيولي: " کورينته آنتارتيکا ").

به دليل ناهمواري توده خشکي ساحل، دو جريان مزبور با تاثير خود بر اقليم اين ناحيه موجب تغيير آن شده و اجازه نمي دهند دماهاي آن بطور يکنواخت با عرض جغرافيايي بالاتر آن افت پيدا کند. ساحل جنوبي تييرا دل فيوگو بخش شمالي ساحل دريک پسيج را تشکيل مي دهد.

[ویرایش] اقليم

 دره هاي کالچاکوي در ايالت سالتا
دره هاي کالچاکوي در ايالت سالتا
به دليل دامنه هاي نوسان در طول جغرافيايي و ارتفاع، آرژانتين دچار اقليمهاي متنوعي مي شود. به عنوان يک قاعده، اقليم غالبا" در دامنه اي از آب و هواي نيم گرمسيري در شمال تا اقليم زير خط قطب در جنوب با محدوده هاي دمايي اقليمي| دمايي در نوسان است. شمال کشور با تابستانهاي بسيار داغ، مرطوب و زمستانههاي ملايم و خشکتر شناخته مي شود، و دستخوش خشکسالي هاي دوره اي است. مرکز آرژانتين تابستانهايي داغ با رگبارها (در غرب آرژانتين بزرگترين تگرگ هاي دنيا را پديد مي آورد) و زمستناي سرد دارد. نواحي جنوبي داراي تابستانهايي گرم و زمستانهايي سرد با بارش سنگين برف و به ويژه در نقاط کوهستاني هستند. ارتفاعات بلندتر در تمام عرضهاي جغرافيايي شرايط سردتري را تجربه مي کنند.

گرم ترين و سردترين حدود دماي ثبت شده در آمريکاي جنوبي در آرژانتين واقع شده است. دماي بالاي ثبت شده 8/48 درجه سلسيوس|°c (120 درجه فارنهايت| °F) در ناحيه ريوادويا، ايالت سالتا| سالتا در 11 دسامبر 1905 به ثبت رسيده است. پايينترين دماي ثبت شده c° 32- (27- درجه فارنهايت) در سارمينتو، ايالت چوبوت| چوبوت، در اول ژوئن1907 ثبت گرديده است.

 [۱۰]
بادهاي اصلي در آرژانتين شامل باد سرد پامبرو است که در دشتهاي هموار پاتاگونيا و  "پامپاس" پس از ورود يک جبهه سرد مي وزد؛ وينتو نورته، يک باد گرم است که از سمت شمال در اوسط و اوخر زمستان مي وزد و شرايط هواي معتدل را فراهم مي سازد؛ و باد زوندا| زوندا، بادي گرم و خشک (باد فون| "نگاه به " FÖhn wind)، که بخش مرکزي غرب آرژانتين را تحت تاثير قرار مي دهد. بادهاي زوندا با متراکم کردن تمام رطوبت در ارتفاعات پايين 6هزار متر از کوه هاي آند، قادراست به مدت چند ساعت با سرعت 120 کيلومتر در ساعت| h/ km بوزد، و به مواد آتشزا دامن زده و سبب آسيب و صدمه گردد. زماني که زوندا مي وزد(ژوئن- نوامبر)، طوفانهاي برفي و شرايط کولاک (" وينتو بلانکو ") معمولا" بر ارتفاعات بالاتر تاثير مي گذارد.

(باد) سودستادا (يعني " جنوبي شرقي ") را مي توان مشابه باد شماي شرقي فرض کرد، اما ندرتا" بارش برف با آن همراه است (اما قابل پيش بيني نيست). هر دو مورد با يک سيستم فشار شديدا" پايين زمستاني همراه هستند. " سودستا " معمولا" دماهاي سرد را تعديل مي کند اما بارانهاي بسيار سنگين، درياهاي پرتلاطم، و سيلاب ساحلي به دنبال دارد. سودستا بيشتر معمولا" در اواخر پاييز و زمستان در امتداد سواحل مرکزي آرژانتين و دهانه رودخانه ريودلاپلاتا به وجود مي آيد.

نواحي جنوبي به خصوص نقاط دور جنوبي، دوره هاي طولاني روشنايي روز را از ماه نوامبر تا فوريه (حدود 9 ساعت روز) و نيز شبهاي بلند از ماه مي تا اوت را تجربه مي کنند. همه آرژانتين از سيستم منطقه اي زمان 3- UTC استفاده مي نمايند. در اين کشور سيستم يک ساعت جلوبردن ساعت رعايت نمي شود.

[ویرایش] نقاط حدود (مرزها)

شرقي ترين نقطه قاره اي در آرژانتين در شمال شرق شهر برناردو د ايريگوين، ميسيونز| برناردو د ايريگوين، ايالت ميسيونز| ميسيونز در موقعيت جغرافيايي

(الگو:Coor dm),، غربي ترين نقطه آن در رشته کوه ماريانو مورنو در ايالت سانتاکروز| سانتا کروز در موقعيت جغرافيايي (الگو:Coor dm) واقع هستند. شمالي ترين نقطه آن در نقطه تلاقي جريان رودهاي گرانده دسن خوآن و موژينته، استان ژوژوي| ژوژوي با مکان جغرافيايي (الگو:Coor dm),، و جنوبي ترين نقطه آن دماغه سن پايو در ايالت تييرا دل فيوگو (آرژانتين)| تييرا دل فيوگو با موقعيت جغرافيايي  (الگو:Coor dm)   واقع شده است. 

[۱۱]

=== نواحي محصور شده جغرافيايي داخل و خارج کشور===

يک ناحيه محصور شده جغرافيايي داخل و خارج کشور| ناحيه محصور در خارج کشور، در آرژانتين به نام جزيره مارتين گارسيا با موقعيت جغرافيايي (co-ordinates الگو:Coor dm) وجود دارد. این جزیره در نزديک محل تلاقي جريانهاي رودخانه هاي پارانا و اروگوئه، و فاصله 1 کيلومتري (62/0مايلي) داخل آبهاي اروگوئه، و 5/3 کيلومتري (1/2مايلي) از نوار ساحلي اروگوئه و نزديک شهر کوچک مارتين چيکو واقع شده است (آن در ميانه راه بين نواپالميرا و کلونيا دل ساکرامنتو مي باشد)

در سال 1973 توافق نامه اي بين آرژانتين و اروگوئه به امضاء رسيد که مجددا" بر مشروعيت حاکميت آرژانتين بر اين جزيره تاکيد مي نمود، ضمن آن که به يک جدال صدساله نيز خاتمه مي داد. بر اساس مفاد اين تواقف نامه، مارتين گارسيا منحصرا" به عنوان يک منطقه محافظت شده طبيعي اختصاص داده مي شد. مساحت آن حدود 2 کيلومتر مربع (500جريب)، و جمعيت آن بالغ بر 200 نفر است.

[ویرایش] پوشش گياهي و جانوري

[ویرایش] گياهان

گياه سيبو در گلخانه ملي آرژانتين
گياه سيبو در گلخانه ملي آرژانتين
گياهان نيمه گرمسيري در شمال، بخشي از منطقه گرانچاکو آمريکاي جنوبي غالب هستند. درختان گونه چوبسرخ با نمونه هايي همچون " دالبرجيا| چوب سرخ برزيلي" و درخت " کوئبراچو" در اين منطقه به خوبي پراکنده شده شده اند؛ و نيز درختان سفيد و سياه "الگاروبو" پروسوبيس آلبا و پروسوبيس نگرا در اين ناحيه غالب هستند. ناحيه شبيه " دشت گرم" در نواحي خشکتر نزديک کوه هاي آند وجود دارد. گياهان آبزي که در سرزمينهاي مرطوب رشد مي کنند نقاط مختلف آن پوشانده اند. در آرژانتين مرکزي 

نواحي "پامپاس مرطوب " يک اکوسيستم مرغزار با علفهاي بلند واقعي هستند. "پامپا " اصلي در واقع فاقد درختان مي باشد؛ امروزه در امتداد جاده ها يا در شهرها و سرزمينهاي کشور ("استانسياس")، برخي گونه هاي وارداتي نظير توت انجير آمريکايي يا اوکاليپتوس وجود دارند. تنها گياه درخت مانند بومي در "پامپا " ، اومبو|امبوئه، يک گياه هميشه سبز مي باشد. خاکهاي سطحي "پامپا " رنگ سياه تيره هستند، که اصولا" " گياخاک" يا بطور معمول کامپوست ناميده مي شود. اين مسئله سبب مي شود تا اين ناحيه يکي از حاصلخيزترين زمينهاي کشاورزي دنيا باشد. اما، اين همچنين مي تواند مسئول تلف شدن بيشتر اکوسيستم اوليه شده، و راه را براي کشاورزي تجاري در آن هموار نمايد. نواحي غربي " پامپا " بارش کمتري را دريافت مي نمايد، اين " پامپاي خشک" دشتي از علفهاي کوتاه يا استپ است. [۱۲] بيشتر ناحيه پاتاگونيا در جنوب درون يک منطقه "سايه باران" از کوه هاي آند قرار مي گيرد. زندگي گياهي، درختچه ها و گياهان، براي مقاومت در شرايط خشک به خوبي سازگار مي شوند. خاک آن سخت و سنگلاخي است که کشاورزي را در مقياس در اين منطقه به غير از امتداد دره هاي رود غيرممکن مي سازد. جنگلهاي مخروطي سانان بيشتر در غرب پاتاگونيا و بر روي جزيره تييرا دل فيوگو مي رويند. مخروط سانان بومي در اين منطقه شامل فيتزرويا| آلرکه ("فيتزرويا کوپرسويدس ")، اوستروسدروس| کاج رشته کوه ("اوستروسدروس چيلنسيس")، پيلجرودندرون| سيپرس دلاس گواتکاس ("پيلجرودندرون اويفروم ")، پودوکارپوس نوبيجنوس| هويليلاهوان (" پودوکارپوس نوبيجنوس ")، پرومنوپيتيس آندينا| لوکوئه ("پرومنوپيتيس آندينا ")، ساکسگوتا| مانيو همبرا ("ساکسوگوتا کنسپيکوا ")، و آرائوکاريا آرائوکانا| پهوئين ("آرائوکاريا آرائوکانا ") هستند، در حالي که درختان پهن برگ شامل گونه هاي متعددي ازدرخت " الش" از جمله کوئيگو يا کوئيهو، ، نوتوفاگوس پوميليو| لنگا ("سرخس نخلي جنگلي")، نيره ("الش جنوبگان ") مي باشند. ديگر درختان موجود در عرصه جنگلداري و کشت گياهان عبارتند از صنوبر، کاج، و چنار. گياهان متداول در آن لاپاجريا روزا| کوپيهو| کوپيهوئه و کوليهوئه ("چوسکوئيا کولئو") هستند. [۱۳] در کويو، بوته هاي تيغدار نيمه خشک و ديگر گياهان خشکيدوست پراکنده شده اند. در امتداد برخي از واحه رودها، علفها و درختان به تعداد فراوان رشد مي کنند. اين ناحيه شرايط بهينه را براي رشد تاک انگور در مقياس وسيع عرضه مي کند. در شمال غرب آرژانتين گونه هاي متعددي از کاکتوس| کاکتوس ها وجود دارد. در بالاترين ارتفاعات (اغلب بالاي متر4000)، هيچ گياهي در اثر ارتفاع زياد رشد نمي کند، و خاکها درواقع عاري از هر گونه حيات گياهي مي باشند.

گل " سيبو" (متعلق به درخت ارترينا کريستا گالي) گل ملي آرژانتين مي باشد.

[ویرایش] حيات جانوري

بسياري از گونه ها در منطقه نيمه گرمسيري شمال زندگي مي کنند. گربه هاي بزرگ همچون گربه وحشي، يوزپلنگ، و گربه پلنگي؛ پستانداران اوليه (بوزينه زوزه کش)؛ خزندگان بزرگ (کوروکوديل ها)، و گونه هايي از بزمجه. جانوران ديگر عبارتند از خوک خرطومدار، کاپيبارا، مورچه خوار، موش خرما، راکوون، و گونه هاي مختلف لاکپشت و سنگ پشت. پرندگان متعددي نيز وجود دارند که عمدتا شامل مرغ هاي مگس خوار، فلامينگوها، مرغهاي توکان، و طوطي ها هستند.

[۱۴] 
 کرکسي در حال پرواز
کرکسي در حال پرواز

علفزارهاي مرکزي از جانوراني همچون آرماديلو، گربه پامپا، و مرغ رئا(پرنده)| رئا (" نيانديو ") پرنده اي که نمي تواند پرواز کند، آکنده شده است. قوشها، شاهينها، حواصيلها، کبک ها در اين ناحيه ساکن هستند. در اينجا گوزن و روباه نيز وجود دارند. برخي از اين گونه ها در داخل پاتاگونيا پراکنده شده اند. [۱۵]

کوهستانهاي غربي وطن جانوران مختلفي است. اين جانوران عبارتند از لاما، شترهاي بي کوهان ويکونا| ويکونيا، که در ميان بارزترين گونه هاي جانوري در آمريکاي جنوبي هستند. همچنين در اين منطقه، شغال، گربه آندي، و نيز بزرگترين پرنده توانا در پرواز در جهان جديد، کرکس وجود دارد.

آرژانتين جنوبي، خانه اي براي يوزپلنگ، گوزن کوهستان (جانورشناسي)| هوئمول، پوديو (کوچکترين گوزن جهان)، و گراز وحشي است. [۱۶]

ساحل پاتاگونيا از لحاظ حيات جانوري غني است: فک ها، خوک آبي خزدار، شيرهاي دريايي، و گونه هايي از پنگوئن. بخشهاي دورتر جنوبي نيز با مرغان ماهيخوار پر شده است.

آبهاي محدوده آرژانتين داراي حيات اقيانوسي غني مي باشد؛ پستانداراني همچون دولفينها، گاوماهي ها، نهنگ ها همچون نهنگ راست جنوبي، يک جاذبه جهانگردي عمده براي طبيعيدانان مي باشد. ماهي هاي دريايي عبارتند از ساردين ها، قلابماهي| قلابماهي هاي آرژانتين، ماهي دولفين پومپانو| ماهي دولفين، ماهي آزاد، و کوسه ها؛ همچنين ماهي مرکب و خرچنگ عنکبوتي (" سنتولا ")در تييرا دل فيوگو يافت مي شوند. رودخانه ها و جريانهاي آبي در آرژانتين داراي گونه هايي از ماهي قزل آلا و ماهي طلايي (سالمينوس)| طلايي مي باشند. [۱۷] گونه هاي جالب مار ساکن در آرژانتين عبارتند از بوآ (گونه)| بوآي منقبض کننده، و چال مار بسيار سمي " ياکاريا " و مار زنگي جنوب آمريکا. هورنرو پس از بررسي در سال 1928، به عنوان پرنده ملي انتخاب شد. [۱۸]

الگو:همچنين نگاه کنيد به

[ویرایش] اقتصاد

[ویرایش] پيشرفتهاي اخير

 اسکناسهاي کنوني پزوي آرژانتين
اسکناسهاي کنوني پزوي آرژانتين
الگو:اصلي

آرژانتين از منابع طبيعي غني، جمعيت باسواد با درصد بالا، بخش کشاورزي| کشاورزي صادرات محور، و پايه صنعت | صنعتي متنوع بهره مي برد. کشور از لحاظ تاريخي داراي طبقه متوسط فراواني در مقايسه با ديگر کشورهاي آمريکاي لاتين مي باشد، اما اين بخش از جمعيت در اثر سلسله اي از بحرانهاي اقتصادي از بين رفته اند. امروز، درحالي که بخش مهمي از جمعيت هنوز از لحاظ مالي ثروتمند هستند، آنها در موضعي از يک مقايسه حاد با ميليونها نفر از افرادي قرار مي گيرند که شاهد آن هستند که قدرت خريدشان به شدت کاهش يافته است. از سال2002 به بعد، بهبود در وضعيت بخشهاي فقيرتر و نيز يک بازگشت عمده در طبقه متوسط جامعه پديد آمده است.

از اواخر دهه1970 تاکنون، کشور استقراض عمومي را گردآوري نموده و به عوارض يک تورم بالا مبتلا شده است. در سال1991، دولت نرخ مبادله ثابت | تثبيت شده پزو را با دلار ايالات متحده| دلار آمريکا تعيين نموده و رشد پايه پولي را محدود ساخت. سپس دولت به هموارسازي مسير تجارت آزاد| ازادسازي تجارت، قانون زدايي، و خصوصي سازي پرداخت. تورم کاهش يافت و توليد ناخالص ملي رشد نمود، اما شوکهاي خارجي و ناتوانيهاي سيستم منافع حاصل را کاهش داد، و موجب شد تا از سال 1995 و تا بحران اقتصادي آرژانتين (2000-1999)| فروپاشي در سال 2001، نتيجه آن تلاشها دراثر حرکتي آرام متلاشي شود.

تا سال2002، آرژانتين در پرداخت قروض خود نکول (مالي)| نکول کرده بود، توليد ناخالص ملي آن کاهش يافته بود، بيکاري به بيش از %25 رسيده بود، و پس از کاهش ارزش| کاهش ارزش و نرخ شناور مبادله| شناور شده، پزو دچار استهلاک (ارز)| مستهلک شده تا ميزان %75 شده بود. اما، کنترل دقيق هزينه و ماليات هاي سنگين بر صادرات روبه رشد کنوني به کشور ابزاري را جهت بازيابي منابع و هدايت سياست پولي اعطا نمود.

[[Image:Buenos Aires-Puerto Madero-Hilton-River View.jpg|thumb|200px|left|

هتل هيلتون در طرف راست برجهاي ريورويو، بوينس آيرس [[

در سال2003، سياستهاي جايگزيني واردات و صادرات فزاينده با تورم پايينتر و اقدامات اقتصادي گسترده همراه شد و جهش را در توليد ناخالص ملي هدف گرفت. این سیاست در سالهاي 2004 و 2005 نيز با ايجاد ميليونها شغل و تشويق به مصرف توليد داخلي تکرار شد. فرار سرمايه کاهش يافت، و سرمايه گذاري خارجي به آرامي بازگشت. تزريق ارز خارجي از صادرات يک مازاد تجاري هنگفت ايجاد نمود. بانک مرکزي مجبور شد تا دلارها را از بازار بخرد، و و امروز نيز در مواقع مختلف به آن ادامه مي دهد تا آنها را به عنوان ذخاير ارزي| ذخاير گردآوري نمايد. اين کار موجب مي شود تا بطور عمده از ارزش يافتن پزوي آرژانتين جلوگيري شده و مانع  رقابت پذيري 

آن شود.

وضعيت تا سال2006 بهبود بيشتري يافت، که عمدتا" در نتيجه کشف حوزه هاي جديد نفتي در پاتاگونيا بود. اين سال هدف اين است تا رشد فراوان توليد ناخالص ملي مربوط به سه پيش بيني اخير(بين %5/8 و %9 است) برسد، اما تورم در حدود بين 10 تا %12 برآورد مي شود، که اين موضوع دوباره اتفاق افتاده، و توزيع درآمد هنوز بطور چشمگيري ناعادلانه است. [۱۹][۲۰] در دسته اي از گزارشها، سازمانهاي بين المللي، از آرژانتين بخ خاطر باقي ماندن آرژانتين در چيزي مثل يک اقتصاد بسته انتقاد نمودند.

با اين که اثرات بحران تقليل يافته اما ناپديد نشده است. آرژانتين يکي از توسعه يافته ترين کشورهاي آمريکاي لاتين است. حتي اگر توزيع درآمد يک مشکل مهم و حساس باشد، اين کشور از بالاترين توليد سرانه ناخلص ملي مبتني بر قدرت خريد مبادله ارز، و نيز رتبه سوم از لحاظ بالا بودن توليد ناخالص ملي (اسمي) نسبت به آمريکا سرافراز مي باشد.اين کشور از بالاترين ترازهاي آموزشي سنجيده شده از طريق توجه به دانشگاه و نيز يک ساختار منطقي برخوردار است که در جنبه هاي متعدد با آنچه که در ملل کاملا" صنعتي وجود دارد، برابري مي کند.

در سال2002، %5/75 از جمعيت در زير خط فقر بودند، اما آخرين گزارش در اوت2006 ، سطح %4/31 فقر را نشان مي دهد. همينطور، بيکاري که بيش از 25 درصد بود تا ژولاي 2006 به 2/10درصد رسيد. توليد سرانه ناخالص ملي به ازاي هر فرد از نقطه اوج پيشين خود قبل از رکود در سال 1998 در قدرت خريد ارز مقابل پيشتر رفته، اما هنوز در توليد ناخالص ملي اسمي خود باقي مانده است که بيشتر در اثر وجود ارزي زير قيمت واقعي خود است. اقتصاد در سال 2003 9/8 درصد، در سال 2004، 0/9 درصد، و در سال 2005، 2/9 درصد رشد کرده است. در سال 2006، بدهي هاي خارجي 68 درصد توليد ناخالص ملي بوده و به آرامي در حال کاهش مي باشد. .[۲۱]

=== بخش ها ===
[[Image:Buenos Aires-Puente de la Mujer.jpg|thumb|250px|

پل زنان در سانتياگو کالاتراوا| کالاتراوا در بندر مادرو[[

در سال2004، خروجي بخش کشاورزي| کشاورزي به %11 توليد ناخالص ملي بالغ شد که يک سوم کل صادرات بود. سويا و روغنهاي گياهي کالاي | کالاهاي اصلي صادراتي با ميزان %24 کل صادرات مي باشند. گندم، ذرت، بلوط، ذرت خوشه اي، و دانه هاي آفتابگردان کلا" بالغ بر %8 آن را تشکيل مي دهند. [۲۲] گوسفند نيز يک کالاي صنعتي اصلي است، گوشت گاو، شير، محصولات چرم، پنير %6 کل صادرات را تشکيل مي دهند [۲۳] صنايع گوشت و پشم گوسفند بيشتر در پاتاگونيا اهميت دارند، و گوشت خوک و بز در نقاط ديگر.

ميوه ها و سبزيجات %3 صادرات را تشکيل مي دهند: سيب و گلابي در دره ريونگرو (آرژانتين)| ريو نگرو؛ پرتقال و ديگر مرکبات در شمال غرب آرژانتين| شمال غرب و مزوپوتاميا، آرژانتين| مزوپوتاميا؛ انگور و توت فرنگي در کويو و توت در دورترين نقاط جنوبي توليد مي شوند. پنبه و راج آمريکايي، محصولات اصلي گرانچاکو، نيشکر و تنباکو در شمال غرب و زيتون و سير در کويو مي باشند. موز فورموزا، گوجه فرنگي در ايالت سالتا| سالتا، و هلو در (مندوزا) براي مصرف داخلي پرورش داده مي شوند. آرژانتين پنجمين توليد کننده انگور بوده، و توليد انگور مرغوب از لحاظ کيفيت جهشهاي اصلي خود را نموده است. صادرات در حال رشد، کل توان بالقوه کشت انگور از ميزان لازم فاصله دارد. ايالت منودوزا| مندوزا پهناورترين ناحيه توليد انگور است که پس از آن ايالت سن خوآن| سن خوآن قرار گرفته است. [۲۴]

صنايع پتروشيمي، نفت خام| نفت، و گاز طبيعي با نسبت %20 کل صادرات، در گروه دوم صادرات قرار دارند. مهمترين حوزه هاي نفتي در پاتاگونيا و کويو قرار دارند. شبکه عمده انتقال خط لوله| خط لوله انتقال، محصول خام را به باهيا بلانکا، مرکز صنعت پتروشيمي، و نيز کمربند صنعتي لاپلاتا، آرژانتين| لاپلاتا- روزاريو، آرژانتين| روزاريو مي فرستد. زغال سنگ نيز استخراج مي شود.

استخراج معدن يک صنعت روبه افزايش است. شمال غرب آرژانتين| شمال غرب و ايالت سن خوآن نواحي اصلي اين فعاليت هستند. فلزات استخراج شده عبارتند از طلا، نقره، روي، منيزيوم، مس، گوگرد، تنگستن و اورانيوم. در طي تنها ده سال، صادرات از رقم 200ميليون دلار (آمريکا) به 2/1 ميليارد دلار در سال 2004، با نسبت %3 کل صادرات رسيد. [۲۵] برآوردها براي سال 2006،2 ميليارد دلار آمريکا، يک افزايش ده برابري نسبت به سال 1996 نشان مي دهد.

در شيلات، مقدار صيد قلابماهي| قلابماهي آرژانتين بالغ بر %50 از صيدها را تشکيل داده، ماهي روغني و ماهي مرکب پس از آن قرار دارند. جنگلداري در ناحيه مزوپوتاميا، آرژانتين| مزوپوتاميا گسترش يافته؛ درخت نارون براي سلولز، صنوبر و اوکاليپتوس براي مبلمان، الوار و صنايع کاغد استفاده مي شوند. هر دو بخش بالغ بر %2 را تشکيل مي دهند.

[[Image:Central vista externa en gris.jpg|thumb|right|250px|

سد ياسيرتا، مجتمع برقابي که دومين سد بزرگ جهان از اين نوع است[[

بخش توليد (کارخانه ها) يک بخش مهم کشور در خروجي توليد ناخالص ملي با %35 سهم مي باشد. [۲۶] 

بخشهاي عمده عبارتند از اتومبيل| وسايل موتوري، توليد قطعات اتومبيل، و حمل و نقل و تجهيزات تراکتور| کشاورزي (%7 از صادرات)، آهن و فولاد (%3)، فرآوري غذايي| صنايع غذايي و نساجي (%2). ديگر بخشهاي توليد شامل سيمان، صنايع مواد شيميايي، وسايل اصلي| وسايل خانگي، و صنعت فرآورده هاي چوب است. بزرگترين مراکز صنعتي در بوينس آيرس، روزاريو و کوردوبا، آرژانتين| کوردوبا قرار دارند.

بخش خدمات بزرگترين عامل کمک کننده به کل توليد ناخالص ملي است. آرژانتين انرژي را در ميزان فراوان خود از طريق منابع توسعه يافته برقابي توليد مي کند؛ انرژي هسته اي نيز از اهميت بالايي برخوردار است. [۲۷] اين کشور يکي از بزرگترين توليد کنندگان و صادرکنندگان کبالت-60 به همراه کانادا و روسيه مي باشد که يک ايزوتوپ راديواکتيو است که بطور گسترده اي در درمان سرطان بکار مي رود. مخابرات نيز با رسوخ عمده تلفن همراه (%75 از جمعيت) بسيار قوي قوي مي باشد. ref> رشد انفجاري: 3نفر از هر 4 آرژانتيني تلفن همراه دارند (2006-02-1)Clarin.com 1 فوريه 2006 (اسپانيولي) </ref> و %30اينترنت، [۲۸] و%3 خدمات پهناي باند که به سرعت هم در حال افزايش است. تلفن معمولي (%85 از خانه ها) و پست نيز پر رونق هستند. بخش ساختمان نيز در توسعه اقتصادي کنوني به سوي ايجاد شغل سوق داشته و %5 توليد ناخالص ملي را شامل مي شود. جهانگردي بسيار مهم مهم بوده و هم اکنون %7 از خروجي اقتصادي مملکت را تامين مي کند.

آرژانتيني ها بيشتر در بين مرزهايشان مسافرت مي کنند، و سفرهاي خارجي که بطور دسته جمعي به يک کشور صورت مي گيرد قابل دسترس، ايمن و بطور غيرقابل تصوري متنوع مي باشد: شهرهاي چند مليتي بوينس آيرس و روزاريو، آرژانتين| روزاريو، آبشارهاي بي نظير ايگوازو و ايلت مستعمره سالتا، آرژانتين| سالتا از اين نقاط مي باشند. از ايالت ژوژوي با ساکنان بومي آمريندي تا استان آکنده از شادي و سرگرمي، ايالت کوردوبا| کوردوبا، کارخانه هاي شراب سازي ايالت مندوزا| مندوزا؛ اسکي کردن (روي آب) در پيست باريلوچ تا سواحل پينامار، و رودخانه يخ زده پريتو مورنو تا ايالت تييرا دل فيوگو| تييرا دل فيوگو افسانه اي، (همگي سبب شده تا) در سال 2005 7/3 ميليون نفر جهانگرد از اين کشور ديدار نمايند. [۲۹]

الگو:همچنين نگاه کنيد به

[ویرایش] حمل و نقل

[[Image:Puente Rosario-Victoria 2.jpg|thumb|200px|left|

کشتي باري در مقابل پل روزاريو- ويکوريا[[

سيستم بزرگراه آرژانتين بسيار خوب توسعه يافته و جاده هايي دارد که به تمام گوشه و کنار کشور راه دارد. در اين کشور تقريبا" 640هزار کيلومتر بزرگراه و جاده وجود دارد. بزرگراه هاي چندبانده هم اکنون شماري از شهرهاي اصلي را به هم متصل نموده و نمونه هاي بيشتري از آن نيز هم اکنون در دست احداث مي باشند.

شبکه خط ريلي آن با حدود 40هزار کيلومتر خط راه آهن، يکي از بزرگترين نموه ها در دنيا است. پس از دهه ها خرابي سرويس و فقدان عمليات تعمير و نگهداري، بيشتر سرويسهاي مسافري آن در سال 1992 تعطيل بود زماني که شرکت راه آهن خصوصي شد، و هزاران کيلومتر خط ريلي آن هم اکنون نياز به تعمير دارد. فعلا"، در راستاي عمليات ارتقاء در سيستم، سرويسهاي خط آهن بين شهرهاي متعددي مجددا" به فعاليت پرداخته اند. يک پروژه قطار سريع السير بين بوينس آيرس و روزاريو براي بهره برداري در سال 2007 در دست اقدام مي باشد.

کشور داراي حدود 3000 کيلومتر راه هاي آبي است که در بين مهمترين اين نمونه هاي مي توان ريودلاپلاتا، رودخانه پارانا| پارانا، رود اروگوئه| اروگوئه، و رود پاراگوئه| پاراگوئه را نام برد.

[ویرایش] جمعيت

[ویرایش] ارقام فعلي

موسسه ملي آمار و سرشماري آرژانتين (IDNEC) بر اساس سرشماري سال2001 نشان داد که جمعيت آرژانتين 36260130 نفر بوده است. اين کشور رتبه سوم از لحاظ کل جمعيت در کشورهاي آمريکاي جنوبي و رتبه سي ام را در ميان کشورهاي دنيا دارد. برآورد جمعيت براي سال 2005، 38747000نفر بوده است. تراکم جمعيت آرژانتين 14 نفر سکنه به ازاي هر کيلومتر مربع است. اما، جمعيت بطور يکنواخت توزيع نشده است: نواحي شهر بوينس آيرس داراي تراکم جمعيتي حدود 14000نفر/ کيلومتر مربع است، در حالي که استان سانتاکروز داراي تراکم جمعيتي کمتر از 1نفر/ کيلومتر مربع مي باشد. آرژانتين تنها کشور آمريکاي لاتين با نرخ خالص مثبت مهاجرت در حدود 6/0+ نفر مي باشد. الگو:حقيقت

[ویرایش] شهرها و نواحي چندمليتي

15 فقره از بزرگترين نواحي چندمليتي آرژانتين در سال 2005 به شرح زير هستند:

 بلوار اورونيو، روزاريو
بلوار اورونيو، روزاريو
[[Image:Córdoba-Argentina.jpg|right|thumb|200px|

کوردوبا دومين شهر بزرگ آرژانتين[[

[ویرایش] جمعيت شناسي

[[Image:Immigrant'squeens.JPG|thumb|left|250px|

اپراي ملکه و شاهزادگان ، درميسيونز، جشنواره ملي مهاجران 2004 [[

<! – تصوير فاقد منبع برداشته شده است: 

[[Image:DSC04986.JPG|thumb|right|180px| آرژانتينيها از يک روز تابستاني در بوينس آيرس لذت مي برند.[[-- >

الگو:اصلي

بيش از هر کشور ديگر در آمريکاي لاتين، جمعيت آرژانتين داراي ريشه هاي اروپايي مي باشد. بيشتر جمعيت از اعقاب ايتاليا| ايتاليايي، اسپانيا| اسپانيايي و ديگر ساکنان اروپايي تشکيل شده اند.

پس از پس از استعمارگران حاکم اسپانيايي، موج هايي از مهاجرت به آرژانتين| مهجران از اواخر قرن 19 ام تا اواسط قرن 20 ام در آرژانتين اقامت گزيدند. عاملان اصلي اين مهاجرتها عمدتا" شامل مناطقي از ايتاليا همچون کامپانياريال پيدمونت، کالابريا، ونتو، لمباردي بودند، [۳۰] و از اسپانيا (بيشتر از ميان آنها نژادهاي گاليسياني و باسک ها، و از فرانسه (که عمدتا" به بوينس آيرس و مندوزا) مهاجرت نمودند. تعداد کمتر اما مهم مهاجران از آلمان و سوئيس (در ناحيه به اصطلاح " منطقه درياچه ها " از پاتاگونيا؛ و در کوردوبا)، اسکانديناوي (دانمارک، نروژ و سوئد)، بريتانياي کبير و جمهوري ايرلند| ايرلند (به نقاط بوينس آيرس، سانتافه، و پاتاگونيا)، و نيزاز کشور پرتغال اقامت نمودند. اروپاييهاي شرقي نيز شماري از آنها از لهستان، روسيه، اوکراين، روماني و ليتواني و نيز از کشورهاي حوزه بالکان همچون کرواسي و مونته نگرو، خصوصا" در چاکو ساکن شدند. موجهاي کوچکتر ساکنان از استراليا، آفريقاي جنوبي و ايالات متحده آمريکا در ميان ارقام مهاجرت به آرژانتين ثبت شده اند. يک جمعيت گسترده از ارمني وجود دارد و نيزدره چوبوت پاتاگونيا داراي جمعيت عمده اي از اعقاب ولز| ولزي مي باشد.

اکثريت جامعه يهودي آرژانتين از مهاجران با تبار هاي يهوديان اشکنازي از اروپاي شمالي و شرقي ، و حدود %20-15 از گروه هاي سفارديک مربوط به اسپانيا يا کشورهاي مسلمان مي باشند. آرژانتين پنجمين کشور پزجمعيت از لحاظ جامعه يهوديان اشکنازي در جهان مي باشد.

[ویرایش] اقليتها

بزرگترين اقليت نژادي جمعيت دورگه (اروپايي/ آمريندي) به ويژه در ايالات شمالي هستند. نسبت جمعيتي آنها از 3 تا %15 برآورد مي شود. در دهه هاي اخير، به خصوص طي دهه1990، يک نوع جريان ورود مهاجران از کشورهاي همسايه و عمدتا" از پاراگوئه، بوليوي، و پرو وجود داشته است.

تصویر:GauchoArgen.jpg
Argentine Gaucho
تعداد اندک اما روبه رشد مردم از آسياي شرقي نيز در آرژانتين و بيشتر در بوينس آيرس اقامت نموده اند. اولين گرو هاي آسيايي- آرژانتيني از اعقاب ژاپن| ژاپني بوده اند؛ کره| کره اي ها، ويتنام| ويتنامي ها، و هان چيني | چيني ها به دنبال آنها قرار مي گيرند. جمعيت چين| چينيها نيز به تنهايي شديدا" افزايش يافته است، و هم اکنون به بيش از60هزار نفر رسيده است. 

[۳۱] آرژانتين ماوايي براي جمعيت عمده آوارگان از کشور لائوس مي باشد.

آرژانتين داراي جمعيت فراواني از مردم عرب| عربي بوده، که بيشتر مهاجران سوريه و لبنان هستند. بسياري نيز موقعيتهاي برجسته اي در مشاغل کشوري و سياسي پيدا نموده اند، از جمله رئيس جمهور سابق کارلوس منم، فرزند مقيمان سوريه اي از ايالت لاريوجا بود. بيشتر آرژانتينيهاي عرب مسيحيت| مسيحي از کليساهاي ارتودوکس شرقي و کاتوليک شرقي بوده، و علاوه بر آنها مسلمانان هم به عنوان بخش کوچکي از آرژانتينيهاي عرب در اين کشور حضور دارند.

جمعيت مردمان بومي آمريکايي

[http://www.indec.mecon.ar/webcenso/ECPI/index_ecpi.asp [ بر طبق برآورد تکميلي مردمان بومي2005 تقريبا" به 318700نفر مي رسد (يعني 8/0درصد کل جمعيت)، که اکثرا اعضا و يا اعقاب اولين نسلهاي شناخته شده جامعه بومي مي باشند. اين شاخصها ممکنست نوعي محاسبه دست پايين (زير رقم واقعي) باشد، چرا که بيشتر آرژانتينيهاي بومي ديگر از لحاظ قبيله اي تعلق خاطر ندارد؛ و در بسياري از مواقع آنها طي چندين نسل در قبيله خود حضور نداشته اند.

الگو:همچنين نگاه کنيد به

[ویرایش] مهاجران غيرقانوني

مهاجرت غيرقانوني عامل جمعيتي نسبتا" مهمي در نمودارهاي جمعيتي اخير آرژانتين مي باشد. بيشتر مهاجران غيرقانوني از بوليوي و پاراگوئه، و کشورهاي مجاور با مرز شمالي آرژانتين مي آيند. تعداد کمتري از پرو، اگوادور، روماني، و جمهوري خلق چين وارد اين کشور مي شوند. در سالهاي اخير شمار مسافران قاچاقي در داخل کشتيهاي وارد شده به کشور از آفريقاي غربي افزايش يافته است. دولت آرژانتين تعداد غيرمستند آنها را 750000نفر برآورد نموده، و برنامه اي را تحت عنوان " پاتريا گرانده" (" وطن بزرگتر") براي اين منظور پياده نموده است [۳۲] تا مهاجران غيرقانوني را به قانوني کردن اقامت خود تشويق نمايد؛ تا جايي که 200000 ظرفيت لازم تحت اين برنامه براي آنها اجرا شده است. برآوردهاي غيررسمي نيز بيانگر آن است که بيش از 1 ميليون نفر بطور غيرقانوني در آرژانتين اقامت دارند. [۳۳] MSNBC.com –

=== شهرنشيني ===

الگو:اصلي

[[Image:Tucumán-Casa-Gobierno-1.jpg|thumb|180px|right| کاخ دولت در توکومان ]
 ماردل پلاتا، ساحل اقيانوس آرام
ماردل پلاتا، ساحل اقيانوس آرام

بسياري از افراد جمعيت آرژانتين شهر نشين هستند. حدود 7/2 ميليون نفر از مردم در شهر خودگردان بوينس آيرس، 5/11 نفر در گران بوينس آيرس| بوينس آيرس بزرگتر (2001) زندگي مي کنند، که اين موجب مي شود اين شهر يکي از بزرگترين مجموعه هاي شهري در جهان باشد. با درنظر گرفتن نواحي چندمليتي عمده آنها، دومين و سومين شهر بزرگ آرژانتين، کوردوبا، آرژانتين| کوردوبا و روزاريو هستند،که حدود 3/1 و 1/1 ميليون نفر سکنه را به ترتيب در خود جاي داده اند.

بيشتر مهاجرت در آرژانتين| مهاجران به آرژانتين در شهرهايي سکونت دارند که مشاغل، آموزش، و فرصتهاي ديگري در اختيار آنها قرار مي گيرد تا تازه واردها بتوانند وارد طبقه متوسط اجتماعي شوند. بسياري نيز در شهرهاي کوچک در حال رشد در کنار سيستم گسترده خط آهن ساکن هستند. از دهه 1930 به بعد، بسياري از کارگران روستايي به شهرهاي بزرگ حرکت نموده اند.

در دهه 1990 اين کشور شاهد تعدادي از نواحي روستايي بود که به شهر هاي ارواح تبديل مي شدند زماني که خدمات راه آهن در آنها متوقف مي شد و محصولات محلي که در مقياس کوچک توليد مي شدند جاي خود را به مقادير انبوه کالاهاي وارداتي ارزان مي دادند. بسياري از محلات فقيرنشين (" ويلا ميسريا| ويلاي ميسريا ") در حواشي بزرگترين شهرها به وجود آمدند، که ساکنان فقير طبقه پايين شهري، مهاجران از شهرهاي کوچکتر در داخل آنها ساکن بودند، و نيز تعداد زيادي از مهاجران از کشورهاي همسايه که طي دوره تبديل شدن خود به مقيم اين کشور وارد شده بودند و پس از بحران 2001 آنجا را ترک نکردند.

<!—با داده هاي خانگي طبقه متوسط پر شود -- > نواحي شهري آرژانتين داراي ظاهري اروپايي است که بازتابي از نفوذ ساکنان اروپايي در آن مي باشد. بسياري از شهرها به سبک سليقه اسپانيايي ها در اطارف يک ميدان اصلي به نام " پلازا " ساخته شده اند. يک کليساي اعظم و ساختمانهاي مهم دولتي اغلب در مقابل اين " پلازا " قرارمي گرفتند. طرح کلي شهرها " دامرو"، يا صفحه شطرنج ناميده مي شود، چرا که آن براساس يک الگو از بلوکهاي چهارگوش است، اما توسعه هاي نوين برخي اوقات جدا از آن صورت مي گيرند (شهر لاپلاتا، در اواخر قرن 19 ام ساخته شده، و بر اساس يک طرح صفحه شطرنجي به علاوه خيابانهاي مورب با فواصل ثابت ساخته شده است). برجهاي ال فارو، معماري نوين را در امر شهرسازي نشان مي دهد.

[ویرایش] فرهنگ

[[Image:Buenos_Aires-Center-P3050007.JPG|thumb|180px|

سبکهاي اروپايي و نوين در بوينس آيرس[[

الگو:اصلي

آرژانتين داراي تاريخ غني در ادبيات مشهور جهان است، از جمله يکي از نويسندگان بسيار نقاد آن در قرن بيستم، خورخه لوئز بورگز مي باشد. با يک قانون اساسي و يک طرح تعريف شده ساختن کشور، اين کشور در ادبيات آمريکاي لاتين از زماني که در دهه 1850 هويت کاملا" واحد خود بازيافت، به عنوان رهبر (پيشرو) بوده است. مبارزه بين تمرکز گرايان (که خواستار يک فدراسيون ضعيف از ايالات مبتني بر اصول محافظه کاري روستايي بود) و فدراليستهاي ماقبل ليبراليسم و طرفداران حکومت قوي فدرال که مهاجرت اروپاييان را تشويق مي نمودند، يک لحن و نواخت (خاص) براي ادبيات آن زمان آرژانتين پديد آورد.

[[Image:Jose_Hernandez_Argentino.jpg|thumb|left| خوزه هرناندز نويسنده داستان حماسي گواچو مارتين فييرو[[

جدائي اعتقادي بين حماسه گواچو " مارتين فييرو" اثر خوزه هرناندز، و " فاکندو" ،

[۳۴] اثر دومينگو فاوستينو سارمينتو، يک نمونه بزرگ از آن است. هرناندز از يک سبک زندگي روستايي مربوط به آرژانتين قديم بوده و به شدت با مهاجرت اروپايي ها مخالف مي باشد. سارمينتو نوشته است که مهاجرت تنها را براي نجات دادن آرژانتين از قرار گرفتن تحت حکومت تعداد اندکي از خانواده هاي ديکتاتوري "رهبر" ها بوده، ضمن بيان اين مطلب که يک چنين مهاجراني آرژانتين را نوين تر نموده و با انديشه اروپاي غربي روشن مي ساخته اند، و نتيجه آن يک جامعه بالنده تر بوده است.

ادبيات آرژانتين در آن دوره به شدت ناسيوناليستي بود. ادبیات این کشور دنباله رو نهضت ادبيات مدرنيست شد که در اواخر قرن 19 ام در فرانسه پديد آمده بود و اين دوره درادبیات آرژانتین انقلابی ایجاد کرد که ريکاردو گوئيرالز از پیشگامان مهم ادبیات مدرن آرژانتین محسوب می شود. خورخه لوئيز بورگز مشهورترين نويسنده آرژانتيني است. بورگز شيوه هاي جديدي از نگاه به جهان نوين در بحثهاي استعاري و فلسفي خود پايه گذاري نمود، و تاثير وي از طريق نويسندگان به سراسر جهان گسترش يافت. بورگز به خاطر آثارش در قالب داستانهاي کوتاهي همچون " قصه ها " و " الف " بيشتر مشور گرديد. آرژانتين نويسندگان، شعرا، و روشنفکران بيشتري را در صحنه بين المللي عرضه نموده است: خوآن باتيستا آلبردي، روبرتو آرلت، آدولفو بايو کزارس| آدولفو بايوکازارس، يوجينيو کامباسرس، خوليو کورتازار| خوليو کوتازار، استبان اچوريا، لئوپولدو لوگونز، ادواردو ماليا، حزقيل ماتينز استرادا| حزقيل ماتينز استرادا، توماس الوي مارتينز، ويکتوريا اوکامپو، مانوئي پوئيگ، ارنستو ساباتو، اسوالدو سوريانو، آلفونسينا استورني، و ماريا النا والش، ماريا النا والش. تنها يکي از آنها يعني کوئينو (متولد " ژاکوئين سالوادور لاوادو") خوانندگان سراسر جهان را به خود مشغول ساخته است، در حالي که با مافالداي متنفر از سوپ و دسته اي از کارتونهاي مضحک خود، وارد وقايع دوران نوين مي شود.

[ویرایش] فيلم و تئاتر

[[Image:Buenos Aires-Av. 9 de julio.jpg|thumb|right|260px|

خيابان شماره9 خوليو، پهن ترين خيابان جهان. نام آن به افتخار روز استقلال آرژانتين (9ژولاي، 1816) نهاده شده است.[[

آرژانتين توليد کننده اصلي نقاشي متحرک مي باشد. اولين فيلمهاي انيميشن جهان که در آرژانتين ساخته و عرضه شد، توسط انيماتوري به نام کوئيرينو کريستياني بود. سينماي آرژانتين| سينماي آرژانتين در دهه 1930 تا 1950 با رقمهاي بالاي توليدات، و بسياري از فيلمهايي که هم اکنون به عنوان فيلمهاي کلاسيک آرژانتيني محسوب مي شود، از دوره طلاي' خود برخوردار بود. بيشتر فيلمهاي اخير مشهوريت جهانگستر يافته اند، همچون " داستان رسمي (لاهيستوريا آفيسيال")،" نه ملکه (نووه ريناس)" ، " مرد مواجه با جنوب شرق"، " پسر عروس"، " خاطرات موتورسيکلت ( دياروس دموتوسيکلتا) "، يا " روشنايي هاي ال فيوگو ". اما به ندرت از لحاظ شهرت با فيلم هايي به سبک هاليوودي رقابت مي کند، و فيلماي محلي بطور هفتگي عرضه مي شوند و بطور وسيعي در آرژانتين يا به شکل بين المللي دنبال مي شوند. شهر ماردل پلاتا جشنواره فيلم ماردل پلاتا| جشنواره فيلم خودي را برگذار نموده، در حالي که بوينس آيرس داراي جشنواره بين المللي سينماي مستقل بوينس آيرس| همتاي سينماي مستقل مي باشد. نسبت صحنه هاي نمايش به ازاي فرد در اين کشور يکي از بالاترين نسبتها در آمريکاي لاتين مي باشد، و نمايش فيلم به ازاي هر فرد در آن بالاترين ميزان در اين منطقه از جهان مي باشد. نسل جديد کارگردانان آرژانتيني توجه منتقدان سراسر جهان را به خود جلب کرده اند. [۳۵]

بوينس آيرس يکي از بزرگترين مراکز تئاتر مي باشد. علاوه براين، " تئاترو کوليون " (تئاتر کوليون، يکي از بزرگترين خانه هاي اوپراي جهان)، با برنامه اش تحت عنوان " کاله کورينتس" يا (خيابان کورينتس) اعتباري ملي و بين مللي دارد، که مترادف با هنر است. این برنامه ' خياباني که هرگز به خواب نمي رود' ناميده مي شود، و گاهي اوقات به بزرگراه (مانهتن)| بزرگراه بوينس ايرس اشاره مي کند. 

< نام مرجع= " آدامز" >الگو:Cite book</ref> بسياري از شيوه هاي بزرگ در هنرپيشگي، موسيقي، و فيلم از تعدادي از اين تئاترهاي آغاز شده است. " تئاتر ژنرال سن مارتين" يکي از معتبرترين نمونه ها در کنار خيابان کورينتز مي باشد؛ " تئاتر ناسيونال سروانتس" به عنوان يک تئاتر ملي در آرژانتين طراحي شده است. تئاتر مهم ديگر اين کشور، " ايندپنسيا " در مندوزا، آرژانتين| مندوزا قرار دارد. فلورنسيو سانچز و گريسلدا گامبارو از نمايشنامه نويسان معروف آرژانتيني هستند. خوليو بوکا يکي از رقاصان (بزرگ) باله در دوره جديد مي باشد.

[ویرایش] نقاشي و مجسمه سازي

[[Image:BQM Dia de Sol (1958).jpg|thumb|150px|left|Día de Sol

 ديا دسول(" روز آفتابي") اثر بنيتو کوئينکوئلا مارتين. (1958)[[

شايد يکي از مرموزترين شخصيتهاي فرهنگ آرژانتين اسکار آگوستين الساندرو شولتز سولاري، " آکا " زول سولار، است که سبک آبرنگ و نقاشي غيرمتعارف آن در رسانه ها جمعيتهاي فراواني را در موزه هاي سراسر دنيا به خود جلب نمود؛ او همچنين دو زبان تصوييري را ' اختراع کرد'. آثار سفيد برفي لوپز (در سبک هنر ناشيانه)، اميليو پتوروتي (کوبيست)، آنتونيو برني (سبک نو مجازي)، فرناندو فادر، و گوليرمو کوئيتکا در سطح جهاني مورد تقدير قرار گرفته اند.

بنيتو کوئنکوئلا مارتين به عنوان يک نقاش 'نما'ي تجسمي (عنصر پنجمي) فرض مي شود که شهر بوينس آيرس و خصوصا" گروه کارگر و همسايه مهاجر پذير لابوکا در آن، براي منظور وي بسيار مناسب بودند. لوسيو فونتانا و لئون فراري به عنوان مجسمه سازي| مجسمه سازان و هنر تخيلي| هنرمندان تخيلي محسوب مي شوند.

[ویرایش] غذا و نوشيدني

آسادو
آسادو

سبک تغذيه آرژانتين| غذاي آرژانتين تحت تاثير سبک غذاي اسپانيا، ايتاليا، آلمان، فرانسه، و ديگر کشورهاي اروپايي قرار گرفته و نيز بسياري از غذاهاي اين کشورها همچون کيک، کالباس، و دسرهايي که در رژيم غذايي آن کشورها معمول است. آرژانتين داراي گونه گسترده اي از غذاهاي فيبردار است که از جمله عباتند از: "پيراشکي گوشت"، نوعي خوراک کماج؛ "لوکرو "، ترکيبي از ذرت، لوبيا، گوشت، کالباس، پياز، و کدوقلياني، و " چوريزو"، کالباس ادويه دار با پايه گوشت. کباب آرژانتيني، " آسادو"، يکي از معروفترين غذاها در آرژانتين است و شامل انواع مختلف گوشت است، در ميان آنها " چوريزو"، نان قندي، سيرابي خوک، و کالباس سرخ (خوني) هستند. ساندويچهاي کوچک، ساندويچز دميگا، نيز از غذاهاي رايج مي باشند. آرژانتين به عنوان يک توليد کننده مهم شراب آرژانتين| شراب، مصرف سالانه رايجترين نوع شراب (مالبک نمونه اي از از شرابهاي عرضه شده از سوي آرژانتين به دنيا است). همچنين، يک رسم رايج در ميان آرژانتينيها نوشيدن چاي راج| برگ راج است. دلسه (دلچه) يک نوع کارامل شيرين متداول در اين کشور مي باشد.

[ویرایش] ورزش ها

[[Image:La Bombonera.jpg|250px|thumb|left|

استاديوم باشگاه فوتبال بوکاجونيورز، تيمي که فعلا" داراي بيشترين عنوان قهرماني بين المللي است (16).[[

آرژانتين يک قدرت جهاني در ورزشهاي تيمي است. فوتبال در آرژانتين| فوتبال (فوتبال (انگليسي)| فوتبال) رايجترين ورزش آرژانتين مي باشد، که تيم ملي فوتبال آرژانتين| تيم ملي دوبار قهرمان جام جهاني فيفا و يک بار برنده مدال طلاي المپيک (و نيز 14 بار برنده جام کشورهاي آمريکايي) شده است. هنوز ورزش ملي کشور پاتو است، (درباره " ورزش ملي"، اين عنوان از سوي دولت به اجبار به آن داده شده، اما ورزش پاتو تنها توسط افسران سواره نظام ارتشي، پرورش دهندگان دام، و کمابيش توسط معدودي از مردم انجام مي گيرد زيرا همچون چوگان، ورزش بسيار گرانقيمتي است). اين ورزش در يک دسته شش تايي با توپ سوار بر اسب انجام مي شود. همچنين واليبال و بسکتبال نيز در اين کشور رايج مي باشند؛ و تعدادي از بسکتباليستهاي اين کشور در جام ان.بي.اي و ليگهاي اروپايي بازي مي کنند، و تيم ملي نيز مدال طلاي المپيک را در بازيهاي المپيک آتن بنده شد. آرژانتين همچنين يکي از تيمهاي رده بالاي جهاني در اتحاديه راگبي آرژانتين| اتحاديه راگبي را دارد و ورزشي نمونه براي جوانان طبقه متوسط در کل کشور مي باشد. (نگاه کنيد به تيم اتحاديه ملي راگبي آرژانتين| لوس پوماس) علاوه بر اين، بسياري از راگبي بازان آرژانتيني ، از سال 1999 در کشورهاي فرانسه، ايتاليا، انگلستان، ايرلند و ديگر کشورهاي اروپايي مطرح شده اند.تنيس آرژانتين در صحنه جهاني با وجود يک دوجين بازيگران مرد و زن فعال در مسابقه، بسياري رقابتي است. ديگر ورزشهاي رايج شامل هاکي ميداني، (ورزش درجه يک زنان)، گلف، و قايقراني است. ارژانتين تعدادي بازيکن رده بالاي چوگان و يک تيم ملي دارد که از لحاظ تاريخي قويترين نوع در دنيا بوده اند. قهرماني چوگان آزاد (در مکان باز) در بوينس آيرس مهمترين نمونه از خود در کل جهان است، و ورزشهاي کريکت و بيسبال با محدودترين شکل خود همچون مسابقات گريد آيرون در اين کشور انجام مي شوند. [۳۶]

ورزشهاي موتوري نيز در آرژانتين به خوبي عرضه مي شوند، ضمن آن مسابقات تورسمو کارترا و 2000 تي سي، معروفترين نونه مسابقات اتومبيلراني هستند. مردم سراسر کشور از اين مسابقات لذت مي برند، اما آن در شهرهاي کوچک و نواحي روستايي آرژانتين طرفداران دوآتشه داشته که از لحاظ جمعيت مشتاق همچون مسابقات ناسکار در ايالات متحده مي باشد. رالي آرژانتين بخشي از رالي قهرماني جهان مي باشد (فعلا" در ايالت کوردوبا برگذار مي شود). در مسابقات فرمول-1، کشور يک قهرمان جهاني (خوآن ميگوئل فانجيو، با پنج بار قهرماني)، و دو نفر نائب قهرمان (فرولان گونزالس و کارلوس روتمن ، هر کدام يکبار) داشته است.

مشاهير جهاني آرژانتيني در ورزش عبارتند از فوتبال (انگليسي)| فوتبال ابرستاره ديگو مارادونا و قهرمان 5 دوره مسابقات فرمول-1 خوآن مانوئل فانجيو هستند. ديگر شخصيتهاي ورزشي اين کشور عبارتند از آلفردو دي استفانو، آماديو کاريزو، و گابريل باتيستوتا در ورزش فوتبال (انگليسي)؛ گولرمو ويلاس، گابرييلا ساباتيني، و ديويد نعلبنديان در تنيس؛ روبرتو دي ويسنزو و آنجل کابررادر گلف؛ مانو جينوبيلي و آندرس نيسيوني در بسکتبال؛ لوسيانا آيمار در هاکي ميداني؛ هوگو پورتا و آگوستين پيشوت، خوآن هرناندز، فليپه کنته پومي، ماريو لدسما و ديگر بازيکنان معروف بين المللي در آتحاديه راگبي، بوکسينگ| بوکسبازان، پاسکوال پرز (بوکسبازي) | پاسکوال پرز و کارلوس مونزيون؛ خانواده هاي هوگوي و نوويلو آسترادا از بازيکنان چوگان، و افراد ديگر از آن جمله مي باشند.

الگو:همچنين نگاه کنيد به

[ویرایش] موسيقي

الگو:اصلي سبکهاي جديد موسيقي هاي عامه در آرژانتين عبارتند از، " فولکلور" (موسيقي فالک)، موسيقي تانگو| تانگو، راک آرژانتين| راک، موسيقي " حاره " (کومبيا آرژانتين| کومبيا)، و موسيقي رقص| رقص- الکترونيکا.

" تانگو " موسيقي "و" ترانه هاي بزمي (اغلب ترانه ها به شکل عاميانه خوانده مي شود که لونفاردو ناميده مي شود)، نماد موسيقي آرژانتين است. رقص ميلونگا يک نمونه باسابقه است، که به آرمي به "تانگو" مدرن تکامل پيدا نموده است. "تانگو" دردهه 1930، از يک رقص تمرکز يافته در موسيقي به يک نوع رقص همراه با ترانه بزمي و شعر تغيير يافته است، و با خوانندگاني همچون کارلوس گاردل، روبرتو گوينچه، هوگو دل کاريل، تيتا مرلو، و ادموندو ريورو. دوره طلايي "تانگو" ( 1930 تا اواسط دهه 1950) بازتابي از موسيقي هاي جاز و سوئينگ در ايالات متحده بوده، ضمن آن که داراي مشخصات گروه هاي ارکستري نيز بوده، همچون باندهاي اسوالدو پوگليس، آنيبال ترويلو، فرانچسکو کانارو، و خوآن دي ارينزو. پس از سال 1955 "تانگو" با رهبري آستور پيازولا بيشتر به شکل روشنفکرانه و مستمع مدار تبديل شد. امروزه تانگو داراي شهرت جهاني است، و پيشرفت آن موسيقي تانگو# نئو- تانگو| "نئو- تانگو" يک پديده جهاني به همراه گروه هايي نظيز تانگتو، باشگاه باجوفوندو تانگو| باجوفوندو و پروژه گوتان مي باشد. موسيقي راک آرژانتيني رايجترين موسيقي در ميان جوانان است. مي توان گفت که پرشنونده ترين زبان موسيقي راک – زبان اسپانيايي| اسپانيولي، و نفوذ و توفيق بين المللي آن مديون يک تکامل غني و بي وقفه مي باشد. باندهايي همچون سودا استريو يا (باند) سومو| سومو، تدوينگراني همچون چجارلي گارسيا، لوئيز آلبرتو اسپينتا، و فيتو پائز، مهد هاي موسيقي بوده اند، و تا سال 1970 راک آرژانتيني در ميان جوانان طبقه متوسط نهادينه شده بود (نگاه به آلمندرا، سوئي جنريس، پاپو، کروکيس). در دهه 1980، سرو جيران بر روي اين شکاف پلي زد، زماني که باندهاي آرژانتيني در ميان کشورهاي آمريکاي لاتين و در جاهاي ديگر باندهايي همچون انانيتوس وردز، فابولوسس کاديلاکز، (باند آرژانتيني) ويروس| ويروس، آندرس کالامارو. نمونه زيرمجموعه هاي ديگري از اين سبکها وجود دارند که: زيرزميني، پاپ محوربوده و برخي نيز همچون ( لارنجا، آتاکو77، ديويديدوس، پاتريشيا ري و ردونديتوس دريکوتا| لوس ردونديتوس) به طبقه کارگر مربوط مي شوند. باندهاي فعلي عامه عبارتند از: بابسونيکوز، راتا بلانکا، ال اوترو يو، آتاکو77، برسوئيت، لوس پيوجوس، اينتوکسيکادوس، و ميراندا! .

موسيقي " حاره" ، ترکيبي از کومبيا، فالک محلي، و سبکهاي کارائيبي است، که به وسيله مهاجران آمريکاي جنوبي در بوينس آيرس ساخته شده است. اين در کنار کوارتتو (ايالت کوردوبا| کوردوبادر جايي است که هنرپيشه لامونا جيمنز شهرت فراواني دارد) و چامامه (کورينتس) موجب ارتقاء موسيقي کومبيا ويلرا شد. سبک ترجيحي موسيقي در در ويلا ميزرا (حلبي آباد ها)، ترانه هاي بزمي آن مي تواند موازي با نمونه هاي آمريکايي گانگستا رپ، (فقر، مواد مخدر و جنايت) باشد. کومبيا ويلرا بطور فزاينده اي ميان طبقه متوسط مورد قبول واقع شد، به ويژه باندهايي که با اسطوره هاي فوتبال (انگليسي)| فوتبال ارتباط برقرار مي کردند (باندهاي مشهور: "يربا براوا، پيبس کروس)، داماس گراتيس Damas Gratis, Nestor en Bloque)

 و به سادگي قابل شناسايي مي باشند همچون " رودريگو"، که يک ستاره بارز کوآرتتو تا زمان مرگش در سال 2000 بود.

بوينس آيرس داراي صحنه هاي تکنو و الکترونيکا در آمريکاي لاتين است که ميزبان مناسبتهاي متعددي همچون کنسرت هاي محلي، همايش موسيقي آمريکاي جنوبي، و کرمفيلدز (که بيشتر رکورد جهاني 65هزار نفر بيننده را داشته است). تورهاي اروپايي مربوط به موسيقي اجراي برنامه| دي جي ها در بوينس آيرس براي اجرا در باشگاه ها يا جشنواره ها حاضر مي شوند. اين شهر يک شکل موسيقي خانگي مخصوص به خود دارد، و ماوايي براي بسياري از گروه هاي موفق الکترونيک تانگو مي باشد. معروفترين مجريان (دي جي) برنامه اين موسيقي ها عبارتند از هرنان کاتانيو و دي جي جرو. ماردل پلاتا و باريلوچه رقصهاي ديگر و شهرهاي باشگاه محور اين رقصها مي باشند. موسيقي کلاسيک اروپا به خوبي در آرژانتين ظاهر شده است. بوينس آيرس موطني است براي تئاتر کوليون که شهرت جهاني دارد. موسيقي دانان کلاسيک همچون مارتا آگريچ، لالو شيفرين، دانيل بارنبويم، ادواردو آلونسو کرسپو، تدوينگران کلاسيک مانند آلبرتو جيناسترا شهرت جهاني دارند. تمام شهرهاي اصلي آرژانتين داراي سالنهاي عمده تئاتر و اوپرا و ارکسترهاي ايالتي يا شهري هستند.

موسيقي عامه (فالک) آرژانتين بطور استثنايي گسترش يافته است. بيش از يک دوجين رقصهاي محلي، و يک سبک ملي عامه در دهه 1930 به وجود آمد. آرژانتين در دوره خوآن پرون| پرون بطور گسترده خبر ترانه ها| نووا کانسيون پخش مي شد، به همين دليل هنرمندان مي کوشيدند مخالفتهاي خود را نسبت به موضوعات سياسي از طريق موسيقي ابراز کنند. آتاهوالپا يوپانکوئ، بزرگترين موسيقيدان سبک فالک آرژانتين، و مرسدس سوسا شخصيتهايي بودند که نووا کانسيون را تعريف مي کردند، و در اين فرايند شهرت جهانگستر يافتند. از اين سبک در کشور شيلي با استقبال فراواني مواجه گرديد، و در دهه 1970 به موفقيت دست يافت و به نفوذ خود بر کل موسيقي کشورهاي آمريکاي لاتين ادامه داد.

[۳۷]   

امروزه، چانگو اسپاسيوک و سولداد پاستوروتي سبک فالک را به نسلهاي جوانتر خود بازگردادنده اند. موسيقي " فالک- راک" لئون جيکو پلي بين وسيقي آرژانتين| فولکلر آرژانتين و راک آرژانتين زده و هردو سبک را در سفرهاي متولي خود به ميليونها نفر در خارج از کشور آرژانتين عرضه نموده است.

موسيقيدانان برجسته ديگر عبارتند از گاتو باربيري با تصنيفات آرامبخش ساکسيفون و جاز آزاد خود، و جائيم تورس و موسيقي آندي جذاب وي.

[ویرایش] مذهب

[[Image:Catedral de Córdoba, Argentina.jpg|thumb|right|180px|

کليساي اعظم کوردوباي (آرژانتين)| کليساي اعظم کوردوبا (قدمت آن به قرن 17 ام برمي گردد).[[

الگو:اصلي

آرژانتيني ها عمدتا" مذهبي هستند. بر طبق برآوردهاي مختلف حدود %80 از مردم آرژانتين خود را پيرو کليساي کاتوليک رمي| کاتوليک رمي معرفي نموده اند، اما عملا" بيشتر آنها چنين نيستند؛ و کليسا مقدار گرايش به آن را %70 برآورد نموده است.

[۳۸][۳۹]

مذهب کاتوليک از سوي دولت مورد حمايت قرار گرفته و در قانون اساسي آرژانتين| قانون اساسي بر آن تصريح شده است. کليساهاي پروتستان ها نيز از دهه 1980 جاي پايي براي خود در اين کشور باز کرده اند، و هم اکنون تعداد پيروان آن بيش از 5/3 ميليون نفر، يعني حدود %10 از کل جمعيت مي باشد. اعضاي کليساي عيسي مسيح قديسان مورموني (مورمونها) تعدادشان بالغ بر 330300 نفر بوده که ميزان تمرکز جمعيتي آنها از لحاظ جهاني در اين کشور در رتبه هفتم قرار دارد.

[۴۰] پروتستان هاي سنتي نيز در اين کشور فراوان هستند.

اين کشور همچنين موطن يکي از بزرگترين مسجد ها در آمريکاي لاتين است که در خدمت جامعه اسلام| مسلمان بوده، که جمعيت آن بالغ بر 600000-500000 نفر (%93 سني اسلامي| سني) تخمين زده مي شود.

تقريبا" %7 آرژانتيني ها را مي توان لامذهب يا سکولار فرض نمود.

الگو:همچنين نگاه کنيد به

[ویرایش] زبان

[[Image:Cartelvosbsas.JPG|thumb|right|180px| پوسترفيلم در بوينس آيرس. اين عنوان را مي توان در پديده " ووسيو " ساده نمود.[[

تنها زبان ملي رسمي در آرژانتين زبان اسپانيولي| اسپانيايي است (که آرژانتينيها آن را " کاستلانو " يا کاستيليان مي نامند)، اما زبان گواراني آمريندي همچنين در استان ايالت کورينتس| کورينتس جايگاه رسمي دارد. به زبان کوئچوا در سانتياگو دل استرو، بوينس آيرس، و و شهر پايتخت تکلم مي شود و 850هزار نفر از متکلمين آن از جنوب بوليوي و 66 هزار نفر گويشگران اين زبان از بطور پراکنده در کشور و در سانتياگو دل استرو وجود دارند. [1] 

100هزار نفر از مردم ماپودونگون که به زبان ماپوچه صحبت مي کنند در ايالات نوکوئين، ريونگرو، چوبوت، بوينس آيرس، و لاپامپا ساکن هستند. [2]

برخي از مهاجران و جوامع بومي در فهرست زبانهاي بومي در آرژانتين| زبانهاي اصلي خود باقي مانده اند. مثلا"، پاتاگونيا داراي تعدادي شهرهاي گويشگر به زبان ولزي| ولزي است، و تعدادي از همسايه هاي متکلم به زبان آلماني| آلماني در کوردوبا، انتره ريوز، بوينس آيرس و مجددا" پاتاگونيا در آن وجود دارند. زبانهاي ايتاليايي، انگليسي و فرانسوي الگو:حقيقت بطور گسترده مورد گويش قرار مي گيرند، و زبانهاي ديگري همچون ژاپني، چيني، کره اي و روسي را به سادگي مي توان در بوينس آيرس يافت. الگو:حقيقت زبان آيمارا| آيمارا توسط اعضاي جامعه بوليويايي تکلم مي شود که از نواحي دور روستايي در بوليوي به آرژانتين مهاجذت نموده اند.{الگو:حقيقت

آرژانتيني ها تنها جامعه بزرگ متکلم زبان اسپانيايي| اسپانيولي هستند که در عرصه جهاني موردي را بکار مي برند که تحت عنوان "voseo " شناخته مي شود ( استفاده از ضمير "vos " به جاي "út " (شما) که موجب کاربرد اشکال مختلف فعل نيز مي شود). رايجترين گويش ، لهجه اسپنيايي ريوپلاتنس| ريوپلاتنس است که بيشتر متکلمين آن در مصب رود ريودولاپلاتا ساکن مي باشند.

يک تحقيق آواشناسي توسط آزمايشگاه مطالعات حسي CONICET و دانشگاه تورونتو نشان داد که گويش ساکنان بوينس آيرس (تحت عنوان پورتنيوس) به لهجه ناپلي از ايتاليا بيش از هر زبان ديگري نزديکتر است. اين مهاجرت ايتاليا بوده که تاثير عميقي بر لوفاردو، زبان مشهور عاميانه در بوينس آيرس و هر نقطه ديگر درناحيه ريودلاپلاتا داشته، و و در دايره لغات عامه نواحي ديگر نيز نفوذ کرده است.

بيش از 1 ميليون نفر عربي زبانان شرقي و 1500000نفر ايتاليايي زبان علاوه بر حدود حدود 850هزار نفر کوئچوا زبان وجود دارند، که ردو بومي الچاکو و مهاجران از بوليوي و پرو مي باشند.

زبانهاي آرژانتين الگو:همچنين نگاه کنيد به الگو:همچنين نگاه کنيد به

[ویرایش] آموزش

پس از استقلال، آرژانتين به سرعت يک نظام آموش عمومي کشوري در مقايسه با ديگر کشورها ايجاد کرد، که کشور را در رتبه هاي بالايي از سواد جهاني قرار دهد. امروزه کشور داراي نرخ باسوادي %5/97 قابل مقايسه با ديگر کشورهاي توسعه است.

[[Image:Delantales blancos 2.jpg|thumb|left|200px|

يونفرم سفيد دائمي دانش آمزان آرژانتيني؛ که نماد ملي يادگيري است.[[

حضور در مدرسه بين سنين 6 و 14 سال اجباري است. سيستم مدارس ارژانتين شامل يک مدرسه سطح ابتدايي يا پايينتر است که شش يا هفت سال طول مي کشد، و يک مدرسه سطح ثانويه يا بالاتر که بين 5-3 سال دوره آن به طول مي انجامد. در دهه 1990، اين نظام به انواع گوناگوني از آموزش دبيرستاني تحت عنوان " آموزش ثانويه" و " پلي مودال" تقسيم شد. برخي از ايالات سطح " پلي مودال" را استفاده مي کنند اما برخي ديگر خير. برنامه اي در قوه مجريه براي لغو کردن اين اقدام بازگشت به نظام سطح ثانويه بيشتر کلاسيک 5 ساله در دست اقدام مي باشد. ک

[۴۱] رئيس جمهور دومينگو فاوستينو سارمينتو به شدت از اعمال و اجراي يک نظام آموزشي رايگان و نوين در آرژانتين جانبداري نمود. اصلاحات دانشگاه آرژانتين| اصلاحات دانشگاه 1918 نماد سه گانه فعلي را در بيشتر دانشگاه هاي عمومي کشور شکل داد.

آموزش در تمام سطوح به استثناي تحصيلات تکميلي (فارغ التحصيلي) رايگان مي باشد. در اين کشور تعدادي موسسات درسي خصوصي (مدارس) در سطوح ابتدايي، ثانويه (دبيرستان) و دانشگاه وجود دارد. حدود 1/11 ميليون نفر در آموزش رسمي از اين نوع ثبت نام شده اند:

  • 9551728 نفر از مردم يا به کودکستان، مدرسه ابتدائي (سطح پايينتر)، و يا موسسات سطح ثانويه (دبيرستان) رفته اند.
  • 494461 نفر از مردم در موسسات آموزشي غير سطح دانشگاهي (همچون مدارس آموزشي يا فني) حضور يافته اند
  • 1125257 نفر در کالج ها يا دانشگاه ها حضور پيدا کرده اند.

[۴۲]

35 دانشگاه دولتي در کنار تعدادي دانشگاه خصوصي در کشور آرژانتين فعال هستند. دانشگاه بوينس آيرس، دانشگاه ملي کوردوبا، دانشگاه ملي لا پلاتا، دانشگاه صنعتي ملي(UTN)، و دانشگاه ملي کويو(مندوزا) از مهمترين دانشگاه هاي اين کشور هستند. حضور دانشجويان آرژانتيني در اين دانشگاه ها بالاتر از سطح استاندارد هاي جهاني است. در دهه هاي 1980و 1990 دانشگاه هاي دولتي با کمبود بودجه مواجه شدند که اين مساله باعث کاهش کيفيت آموزش در اين دانشگاه ها شد.

=== تعطيلات ===

الگو:اصلي

تعطيلات عمومي شامل بيشتر تعطيلات کاتوليکي است، اما به تعطيلات ديگر مذاهب نيز توجه مي شود. تطيلات تاريخي عمده عبارتند از سالروزهاي انقلاب مي (25 مي)، اعلام استقلال آرژانتين| روز استقلال (9 ژولاي)، روز پرچم آرژانتين| پرچم ملي (20ژوئن)، و فوت قهرمان ملي خوزه دسان مارتين (17 اوت).

[ویرایش] دانش و فناوري

آرژانتين به وسيله تعدادي از پزشکان، دانشمندان و مخترعان برجسته خود به جهان کمک نموده است.

[[Image:Luis Federico Leloir - young.jpg|thumb|right| [[لوئيز فردريکو للوار برنده جايزه نوبل شيمي سال 1970

آرژانتيني ها مسئول کشفهاي عمده و مهمي در طب جهاني بوده اند. رنه فاوالورو شيوه هايي جراحي را توسعه داد و براي اولين بار در جهان جراحي باي پس عروق کرونر را انجام داد، و فرانچسکو دپدرو يک وسيله مطمئنتر به عنوان ابزار مصنوعي تحريک کننده قلب اختراع نمود. برناردو هوساي نقش غده هيپوفيز| هرمونهاي هيپوفيزي را در تنظيم قند خون در جانوران کشف نمود؛ چزار ميلستين تحقيقات گسترده اي را در زمينه پادتن| پادتن ها انجام داد؛ لوئيز للوار کشف نمود که چگونه ارگانيسم ها که انرژي در خود ذخيره مي کنند، گلوکز را به گلوکوژن تبديل مي کنند، و نيز ترکيباتي که در سوخت و ساز| عمليات سوخت و ساز ئيدرات هاي کربن نقش اساسي دارند. لوئيز آگوته يکي از دو عمليات انتقال خون با خون از پيش ذخيره شده در تاريخ انجام داد. انريکو فينوچيتو برخي از وسايل ميز جراحي را همچون قيچيهاي جراحي طراحي نمود که نام خودش بر آن نهاده شد (" قيچي فينوچيتو")، و نيز يک وسيله بازکننده قفسه سينه در عمليات جراحي. [۴۳] روبرتو زالديوار| روبرتو زالديوار يک پيشگام در فرآيندها و تحقيقات مربوط به ليزر چشمي است. تحقيقات آرژانتين موجب پيشرفت در درمانهاي التيام جراحات، بيماري قلبي، و اشکال متعددي از سرطان شده است. قدرت هسته اي| برنامه هسته اي آرژانتين بسيار پيشرفته است. آرژانتين برنامه هسته اي خود را بدون هيچگونه وابستگي عمده به فناوري خارجي توسعه داده است. تاسيسات هسته اي بر اساس فناوري آرژانتين در کشورهاي پرو، الجزاير، استراليا، و مصر احداث شده است. در سال1983، اين کشور اذغان نمود که داراي توانايي توليد اورانيوم مناسب سلاح هسته اي مي باشد، گامي مهم به سوي فراهم ساختن تسليحات هسته اي. از اين پس آرژانتين تعهد نموده است که قدرت هسته اي خود را براي مقاصد صلح آميز بکار برد. ، [۴۴]

در حوزه هاي ديگر علوم، خوآن وستيچ  پدر علم جديد شناخت آثار انگشت مي باشد 

[۴۵] (نگاه به اثر انگشت)، رائول پاتراس دپسکارا اولين پرواز به وسيله بالگرد را در جهان انجام داد، لازلو بايرو مجاري- آرژانتيني اولين روان نويسهاي نوين را بطور گسترده توليد نمود، و ادواردو تائوروزي کارآمدترين موتور احتراقي پاندولي را عرضه نمود.

[۴۶] خوآن مالداسن، يک دانشمند آرژانتيني آمريکايي است که شخصيت تعيين کننده در وضع نظريه رشته ذرات بنيادي بوده است.

[ویرایش] ارتباطات

[ویرایش] چاپ

رسانه هاي منتشر شده در آرژانتين بسيار پيشرفته و مستقل هستند. بيش از 2000 روزنامه در اين کشور وجود دارد، که در شهرها و نواحي وطن خود صاحب نفوذ هستند. روزنامه هاي اصلي کشور از بوينس آيرس هستند از جمله " (روزنامه) کلارين | کلارين " مرکزي، يکي از پرفروش ترين روزنامه ها در جهان اسپانيولي زبان مي باشد. ديگر روزنامه هاي ملي عبارتند از " لا ناسيون " (راست- مرکز)، " پاجينا/12" (چپ- مرکز)، " آمبيتو فينانسيرو" (محافظه کار – تجاري)، روزنامه آلماني زبان " آرژنتينيش تاکبلات "، " لو لومند ديپلماتيکو" به زبان اسپانيولي و فرانسوي و " (روزنامه) کرونيکا| کرونيکا" (خلقگرا). روزنامه هاي محلي مهم به اين شرحند " لا کاپيتال" (روزاريو)، "(روزنامه) لوس آندس| لوس آندس " (مندوزا، آرژانتين| مندوزا)، " آواي داخلي" (کوردوبا، آرژانتين| کوردوبا)، و "ال تريبونو" (سالتا). هرالد بوينس آيرس| " هرالد بوينس آيرس" يک روزنامه بسيار مشهور به زبان انگليسي است.

صنعت نشر آرژانتين به همراه انتشارات اسپانيا و مکزيک، از جمله مهترين صنايع نشر در جهان اسپانيايي زبان مي باشند. آرژانتين داراي بزرگترين زنجيره هاي کتابفروشي در آمريکاي لاتين است، کتابفروشيهاي " ال آتنيو" و " (کتابفروشي) يني| يني"؛ و شماري ديگر از کتابفروشيهاي مستقل پر رونقي در آرژانتين پراکنده اند. تعدادي از آنها عناوين انگليسي و ديگر زبانها را با خود حمل مي کنند. صدها عدد مرکز انتشار مجله انبوهي از مسائل و علايق را در جامعه تحت پوشش قرار مي دهد که در کيوسکهاي پياده روها و نيز در کتابفروشيها به فروش مي رسند.

[ویرایش] راديو و تلويزيون

آرژانتين کشور پيشگام در پخش راديوئي است. در ساعت 9 بعد از ظهر 27 اوت، 1920، " راديو جامعه آرژانتين" اعلام نمود: "" ما هم اکنون اجراي زنده اوپراي پارسيفال ريچارد واگنر را از تئاتر کوليسيو در مرکز شهر بوينس آيرس پخش مي کنيم ""؛ تنها حدود 20 خانه در شهر در آن زمان گيرنده راديوئي داشتند که توانستند از پخش راديوئي استفاده کنند. اين اولين ايستگاه راديوئي جهان تا سال 1922 تنها نمونه در کشور بود، زماني که " راديو فرهنگ " آغاز به کار کرد. تا سال 1925، 12 ايستگاه راديوئي در بوينس آيرس و ده عدد در شهرهاي ديگر وجود داشتند. دهه 1930 با وجود پخشهاي زنده مختلف اخبار، سوپ اوپرا، گزارشهاي ورزشي، " دوره طلائي" راديو در آرژانتين بود. [۴۷]

هم اکنون بيش از 1500 ايستگاه راديوئي در آرژانتين مجوز کار دارند؛ که 260 فقره از آنها پخش موج AM و 1150 عدد از آنها پخش FM است. الگو:اقتباس لازم بوده است راديو به عنوان يک رسانه مهم در آرژانتين باقي مانده است. برنامه هاي مختلف موسيقي و جوانان غالبا" در فرمتهاي FM پخش مي شود؛ اخبار، مباحثه، و برنامه هاي ورزشي عمدتا" از موج AM راديو پخش مي گردند. راديو آماتور در کل کشور متداول است. راديو هنوز يک سرويس حساس اطلاعات، سرگرمي و حتي نجات بخش زندگي در دورافتاده ترين جوامع مي باشد. 

صنعت تلويزيون آرژانتين بزرگ و متنوع است، بطور گسترده در آمريکاي لاتين مشاهده مي شود، و توليدات آن در سراسر دنيا ملاحظه مي گردد. بسياري از برنامه هاي محلي توسط شبکه هايي از کشورهاي ديگر پخش مي شود، و برخي ديگر از يان برنامه ها با حفظ حقوق شان، توسط توليدکنندگان خارجي براي انجام عمليات هماهنگ سازي براي بازار داخلي خودشان، خريده مي شود. آرژانتين داراي پنج شبکه اصلي است. همه مراکز ايالتي و ديگر شهرهاي بزرگ دست کم يک ايستگاه محلي دارند. آرژانتين مفتخر است که فراگيرترين تلويزيون کابلي و ماهواره اي را در آمريکاي لاتين دارد، که تا درصدهاي خاصي مشابه نمونه هاي آمريکاي شمالي مي باشد. .[۴۸] بسياري از شبکه هاي کابلي که در آرژانتين کار مي کنند در خدمت اسپانيولي زبان ها مي باشند، از جمله اوتيليسيما ساتليتال، تورنيوس و کامپتنسياس| اسپورت

TyC ، فاکس اسپورت ان اسپانيول (با ايالات متحده آمريکا و مکزيک) ، ام. تي. وي 

آرژانتين، تلويزيون چندمليتي، و شبکه هاي خبري تودو نوتيسياس.

[ویرایش] نکات کم اهميت درباره آرژانتين

  • آرژانتين اولين کشور ملي مستقل در نيمکره جنوبي بوده است.
  • دانشگاه ناسيونال کوردوبا دومين دانشگاه پرسابقه در آمريکاي جنوبي است.
  • پنج نفر آرژانتيني آرژانتيني مختلف جايزه نوبل را (در رشته هاي شيمي، پزشکي و صلح) برده اند.
  • شهر لاپلاتا، آرژانتين| لاپلاتا اولين شهردر آمريکاي لاتين بوده که صاحب روشنايي هاي برق در خيابانهاي خود شده است.
  • مترو بوينس آيرس| تراموا در اين شهر، اولين مترو احداث شده در نيمکره جنوبي بوده است.
  • شهر مندوزا، آرژانتين| مندوزا يکي از 8 مرکز اصلي توليد شراب در دنيا است.
  • آرژانتين بيشترين مصرف گوشت قرمز را در دنيا دارد.
  • اولين شخص متولد شده در قاره جنوبگان اميليو پالما، در پايگاه اسپرانزا، يک شهروند آرژانتيني بود.

[ویرایش] نگاه کنيد به

الگو:ويکي پورتال آرژانتين الگو:منبع ويکي <! (اين) بخش به ترتيب الفبا -- >

  • ارتباطات در آرژانتين
  • آموزش در آرژانتين
  • انتخابات در آرژانتين
  • روابط خارجي آرژانتين
  • نقشه هاي آرژانتين
  • ارتش آرژانتين
  • پارکهاي ملي آرژانتين
  • ورزش در آرژانتين
  • جهانگردي در آرژانتين
  • حمل و نقل در‌آرژانتين

الگو:مکان جغرافيايي (8 جهت)

[ویرایش] مراجع

[ویرایش] نکات

< گروه بخش= سبک " مراجع- کوچک"= شماره- ستون- moz - :2؛ شماره- ستون: 2؛ " > </ مراجع> <قسمت/> <!—بخش به ترتيب الفبا-->

[ویرایش] شرح منابع

* الگو:کتاب حقايق 2000

سايت رسمي وزارت امور خارجه، تجارت بين المللي و امور مذهبي آرژانتين وب الگو:Es icon


<قسمت/>
== لينک هاي خارجي ==

الگو:لينکهاي مجاور

[ویرایش] دولت

 * الگو:Es icon الگو:En icon Argentina.gov.ar - پورتال رسمي کشوري
وب سايت رسمي دولتي

[ویرایش] راهنما ها (دايرکتوريها)

آرژانتين پروژه دايرکتوري باز]                   
=== اخبار ===
اخبار گوگل آرژانتين].   
                                
  • براي مشاهده لينک هاي مربوط به روزنامه هاي آنلاين " فهرست روزنامه ها در آرژانتين " را ببينيد.


الگو:ايالات آرژانتين الگو:آمريکاي جنوبي الگو:اقيانوس اطلس جنوبي الگو:شوراي امنيت سازمان ملل الگو:اتحاديه لاتين: MSG الگو:15 G الگو:SACN الگو:مرکوسور الگو:CABEI الگو:OAS

آرژانتين: nov آرژانتين: مقوله: کشورهاي آمريکاي جنوبي: مقوله: (مراکز) تاسيس شده در سال 1816 کشورهاي 15 G : مقوله

الگو:Af الگو:De

رتبه شهر استان جمعيت ناحيه
تراز= مرکز01 بوينس آيرس بوينس آيرس شهر و ايالت 14673738 پامپيان