کلون‌سازی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

کلون‌سازی ژن یا کلونینگ مولکولی اصطلاحی است که به طور عام به مراحل جدا کردن یک توالی از ژنوم یک موجود و قرار دادن آن در ژنوم یامولکول DNA دیگر، به کار برده می‌شود. به مولکول DNA نوترکیب حاصل از کلونینگ که حاوی توالی‌های بیگانه است کلون نیز گفته می‌شود. هدف‌های متنوعی از انجام کلون‌سازی دنبال می‌شود. برای مثال، کلون‌سازی ژن در مواردی همچون تکثیر یک قطعه DNA، شناسایی و نقشه ‌برداری ژن‌ها، تعیین توالی، جداسازی و بررسی پروموترها ودیگر توالی‌های تنظیمی، تولید پروتئین‌های نوترکیب، ژن‌درمانی، ایجاد موجودات تراریخت‌، تهیه واکسن و ایجاد کیت‌های تشخیص طبی کاربرد دارد.

برای کلون‌کردن یک قطعه DNA به درون سلول میزبان، ابتدا قطعه مزبور توسط آنزیم های محدود کننده از ژنوم جدا شده و سپس به کمک آنزیم لیگاز به قطعات DNA دیگری بنام وکتور متصل می‌شود. سپس این وکتورهای نوترکیب (حاوی مولکول DNA بیگانه) به سلول میزبان جدید منتقل می‌شوند.