بوئنوس آیرس/ترجمه
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
{{ جعبه اطلاعات شهر | نام رسمي = بوينس آيرس | نام بومي | عنوان (لقب) = | شعار = | تصوير نيمرخ شهر = | اندازه تصوير = | زيرنويس تصوير = | تصوير پرچم = پرچم بوينس آيرس (شهر) در آرژانتين. gif | تصوير مهر = نشان دولتي بوينس آيرس. gif | تصوير نقشه = نقشه بوينس آيرس. svg | اندازه قشه = px 200 | زيرنويس نقشه = | زيرمجموعه نوع = | زير مجموعه نوع = | زير مجموعه نوع 1 = | زيرمجموعه نام = | زير مجموعه نام 1 = | عنوان رئيس = شهردار | نام رئيس = خورخه تلرمن | عنوان تاسيس = بنيانگذاري (شهر) | تاريخ تاسيس = 1536، 1580 | بزرگي ناحيه = | مساحت کل (برحسب) مايل مربع = 5/78 | کل وسعت = 203 | مساحت ناحيه آبي = | وسعت ناحيه آبي = | درصد مساحت ناحيه آبي = | مساحت ناحيه شهري (بر حسب) مايل مربع = | مساحت ناحيه شهري = | مساحت (پوشش) مترو (برحسب) مايل مربع = | سطح (پوشش) مترو = 4785 | جمعيت بر طبق = آمار 2001 | يادداشت جمعيت = | کل جمعيت = 2776138 | جمعيت (تردد در) مترو = 12400000 | جمعيت شهري = | تراکم جمعيت = 6/13679 | تراکم جمعيت در2 مايل مربع | منطقه زماني = | تراز مختصات زمان جهاني (utc) = | منطقه زماني تغيير ساعت = | تراز مختصات تغيير ساعت بر طبق زمان جهاني = | مختصات عرض جغرافيايي latd= 34|latm=36 |lats=36.00 |latNS=S | مختصات عرض جغرافيايي longd= 58|longm= 22|longs= 11.99|longEW=W | ارتفاع = | ارتفاع (برحسب پا) = | نوع کد پستي = | وبسايت = http://www.buenosaires.gov.ar/ {{
'بوينس آيرس' (الگو:(معني در) زبان انگليسي؛ که اصولا" الگو:" شهر بسيار مقدس اقانيم ثلاثه و بندر سن ماري با بادهاي ملايم " است [۱]
که در آواشناسي بين المللي الگو:IPA تلفظ مي شود، پايتخت کشور آرژانتين و بزرگترين شهر و بندر آن مي باشد. این شهر در ساحل جنوبي ريو دو لاپلاتا، و بر روي ساحل جنوب شرقي قاره آمريکاي جنوبي، و مقابل شهرهمسايه ساکرامنتو، اروگوئه در موقعيت جغرافيايي الگو:Coor dm (-34.667, -58.40). واقع شده است.
بوينس آيرس که به شدت تحت تاثير فرهنگ اروپا قرار گرفته، اغلب تحت عنوان" پاريس جنوبي" يا " پاريس آمريکاي جنوبي" خوانده مي شود. [۲]< نام مرجع" تاريخ کوتاه"> " آرژانتين: تاريخ کوتاه" اثر کولين ام. لوئيز، انتشارات وانورد آکسفورد،2002. شابک 3-300-85168-1</ref>
اين شهر يکي از پيچيده ترين شهرهاي آمريکاي لاتين است، که به خاطر معماري، زندگي شبانه، و فعاليتهاي فرهنگي اش سرشناس مي باشد. اين شهر همچنينيکي از ثروتمندترين شهرهاي آمريکاي لاتين است، که در آن عمدتا" طبقه متوسط اجتماعي و نيز ساکناني که داراي تحصيلات عالي هستند، زندگي مي کنند.
بوينس آيرس پس از درگيريهاي داخلي قرن نوزدهم، فدراسيون بوينس آيرس گرديد و از ايالت بوينس آيرس خارج شد؛ محدوده هاي آن گسترش يافت تا شامل شهرهاي سابق بلگرانو و فلورس شود و هردو شهر هم اکنون جزو حومه هاي بوينس آيرس| همسايگان شهرهستند.
برخي اوقات ازاين شهر به عنوان " پايتخت فدرال" ياد مي کنند تا آن را از ايالتي با اين نام متمايز سازد. در اصلاحات 1994 در قانون اساسي آرژانتين| قانون اساسي 1994، اين شهر يک هويت خودگردان| شهر خود مختار معرفي گرديد، از اين رو عنوان رسمي آن: " شهر خودمختار بوينس آيرس" مي باشد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] تاريخچه
دريانورد اسپانيايي، خوآن دياز دسوليس اولين مرد اروپايي بود که در سال 1516، به ريودولاپلاتا رسيد، اما ماموريت وي در اثر حمله اي که در آن به وسيله قبيله بومي چارووا يا گوآراني کشته شد، زود به پايان رسيد.
اين شهر در ابتدا تحت عنوان " شهر بانوي ما با هواي مطبوع" <مرجع> نام مرجع="تاريخ کوتاه"، اثري با همين عنوان، در 2 فوريه 1536 توسط يک جوينده طلاي اسپانيايي به نام پدرو دمندوزا، بنيانگذاري شد. اين نام توسط کشيش مندوزا که يک پيرو پروپاقرص "ويرجين دو بوناريا" (" بانوي ما از نسيم هاي ملايم") از کالياري، ساردينيا بود، انتخاب شد. امروزه، مکان شهر مندوزا بخش سان تلمو در جنوب بخش مرکزي شهر واقع است.
بيشتر حملات مردم بومي اقامت کنندگان در اين ناحيه را بريون راند و در سال 1541 اين مکان خالي از سکنه شد. اقامت دوم (و دائمي) در سال 1580از سوي خوآن دگاراي صورت گرفت که از شهر آسانسيون (هم اکنون پايتخت پارگوئه) در کنر رود پارانا لنگر انداخت.
از همان روزهاي اوليه، موفقيت بوينس آيرس به تجارت بستگي داشت. بيشتر طي قرون 17 ام و 18 ام، اسپانيا اصرار داشت که تمام تجارت با اروپا ابتدا از شهر ليما، پرو بگذرد تا بتواند مالياتها در آنجا جمع آوري شود. اين طرح موجب آشفتگي تجار بوينس آيرس شد، و يک گروه پوياي صنعتي و مخالف (عليه آنها) تشکيل شد. شگفتي نداشت که اين عمل موجب القاء ناراحتي در ميان " بندر نشينان" نسبت به مقامات اسپانيائي گرديد. <نام مرجع=" تاريخ کوتاه"/>
چارلز سوم از اسپانيا، با احساس بي ثباتي به سرعت محدوديتهاي تجاري را رفع نمود و بالاخره در اواخر سالهاي 1700 بوينس آيرس را به عنوان يک بندر باز (آزاد) اعلام نمود. این اقدامات آرام کننده، اثر مطلوب خود را نداشت و " بندرنشينان"، که برخي از آنها از ايدئولوژي انقلاب فرانسه آگاه بودند، حتي بيشتر متمايل بودند تا از اسپانيا مستقل شوند.
[[Image:Cabildo-Buenos-Aires.jpg|left|thumb|
[[شوراي شهر بوينس آيرس، مکان وقوع انقلاب مي 1810
طي حملات بريتانيا به ريودولاپلاتا، نيروهاي بريتانيا دوبار در سال 1806-؛ 1807 به بوينس آيرس حمله نمودند، اما توسط شبه نظاميان محلي عقب رانده شدند. نهايتا" در 25 مي 1810، زماني که اسپانيا مشغول جنگ شبه قاره اي بود و پس از بحثهايي آرام، شهروندان " مردم بومي اسپانيايي| بومي ها" در بوينس آيرس با موفقيت فرمانفرماي اسپانيايي را خلع نموده و يک دولت ايالتي تاسيس نمودند. این تاريخ هم اکنون به عنوان يک تعطيل ملي (روز انقلاب مي) جشن گرفته مي شود. استقلال رسمي از اسپانيا تنها در سال 1816 اعلام گرديد.
از لحاظ تاريخي، بوينس آيرس از لحاظ ايده هاي ليبرال و تجارت آزاد، مرکز اصلي آرژانتين بوده است، در حالي که بسياري از ايالا خصوصا" در شمال غرب، از ديدگاه محافظه کارتر کاتوليک نسبت به مسائل سياسي و اجتماعي حمايت مي کنند. بسياري از تنشها در طول تاريخ آرژانتين و با شروع درگيريهاي فدرالگرا- مرکز گرا در قرن 19 ام رخ داده که به اين ديدگاه هاي متضاد برمي گردد.
اين شهر در قرن19 ام، در دو مناسبت (خاص) دچار محاصره هاي دريايي شد: اولي از سال 1838تا1840 به وسيله فرانسه| فرانسوي، و بعدي از طريق اتحاد انگليسي- فرانسوي از سال 1845 تا1848. هر دو محاصره در تسخير اين شهر ناکام ماندند، و قدرتهاي بيگانه نهايتا" از خواسته هايشان منصرف شدند.
طي بيشتر سالهاي قرن19، موقعيت سياسي اين شهر به عنوان يک موضوع حساس حفظ شد. اين شهر به عنوان پايتخت ملي براي بسياري از مردم، قبلا" مرکز ايالت بوينس آيرس شده بود، و به مدت هفت سال از سال1853تا1860، اين شهر مرکز ايالات جداشده بوينس آيرس بود. اين موضوع بيشتر در ميدان جنگ مطرح شد، تا اين که اين مسئله در سال 1880 درحالي که اين شهر پايتخت اعلام شده ملي| فدرال شدن بوينس آيرس شد، از ايالتي با همين نام جدا شد، و کرسي دولت فدرال گرديد، که در آن شهردار توسط رئيس جمهور منصوب شد. امروزه، کاخ سرخ ، مرکز دولت ملي و دفتر رئيس جمهور آرژانتين| رئيس جمهوري است.
احداث راه آهن حدود پايان قرن نوزدهم قدرت اقتصادي بوينس آيرس را که مواد خام را به داخل کارخانه ها سرايز مي نمود، افزايش داد و اين شهر به يک شهر پايتختي و چند فرهنگي تبديل شد که با پايتختهاي اصلي اروپايي رقابت مي کرد. مثلا"، تئاتر کلون| تئاترو کلون، يکي از عالي ترين عرصه هاي اپرا در جهان بود. خيابانهاي اصلي اين شهر در آن سالها ساخته شدند، و طليعه قرن بيستم شاهد احداث بلندترين ساختمانهاي جديد آمريکاي جنوبي و اولين شبکه سريع ترابري| تراموا در اين شهر بود.
[[Image:Arms.jpg|frame|
نشان ملي بوينس آيرس، که از سال1591 استفاده شده است[[
تا دهه 1920، بوينس آيرس به يک مقصد دلخواه براي مهاجرين از اروپا تبديل شد، و علاوه بر آن از ايالات فقير تر و کشورهاي همسايه، و حلبي آباد هاي بزرگي (" شهر فقير| شهر گدا") در اطراف نواحي صنعتي شهر شروع به رشد کردند که به مشکلات بزرگ اجتماعي منجر شد.
[[Image:Jperon.jpg|left|thumb|
خوآن دومينگو پرون، رئيس جمهور آرژانتين در سه موقعيت مختلف[[
بوينس آيرس گهواره پرونيسم بوده : تظاهرات افسانه اي کنوني در 17اکتبر1945 که در ميدان مي برگذار شد.
.< مرجع= "راهنماي کلرين">Guía visual de Buenos Aires centro histórico, Clarín Viajes, 2001. ISBN 950-782-166-X</ref>
کارگران صنعتي از کمر بند بزرگتر صنعتي بوينس آيرس تاکنون از ايده اصلي پرونيسم پشتيباني نموده اند، و ميدان مي به مکاني براي تظاهرات و بسياري از حوادث سياسي کشور تبديل گرديد.
در 16ژوئن 1955، قيام نظامي موجب برکناري رئيس جمهور خوآن پرون| پرون شد، سه ماه بعد (نگاه به "انقلاب آزاديخواهي") منطقه ميدان مي بمباران شد، که منجر به کشته شدن 364غيرنظامي گرديد (نگاه به "بمباران در ميدان مي"). اين تنها دفعه اي بود که شهر از هوا مورد حمله قرار گرفت. در دهه1970، لين شهر دچار مبارزه بين جنبشهاي انقلابي جناب چپ (توده اي ها، ارتش انقلابي خلق (آرژانتين)| E.R.P و F.A.R) و گروه شبه نظامي جناح راست (اتحاد ضد کمونيست آرژانتين| سه گانه A) شد که توسط ايزابل پرون حمايت مي شد که در سال 1974 پس از مرگ خوآن پرون رئيس جمهور آرژانتين شد.
کودتا| کودتاي نظامي سال 1976، به رهبري خورخه رافائل ويدلا، تنها اين درگيري را تشديد نمود؛ " جنگ کثيف" آن بين 10000تا30000نفر ناپديد شده (مفقود) به بار آورد، و مردم طي سالهاي استقرار گروه هاي مخفي، توسط نظاميان ربوده و کشته مي شدند.
< مرجع ="Millions"> مارسلا لوپز لوي: " ما مليونها نفر هستيم: نئوليبراليسم و اشکال جديد فعاليت سياسي در آرژانتين". دفتر آمريکاي لاتين، لندن،2004 </ref> ISBN 1-899365-63-X
بر اساس برخي برآوردها، تا حدود 100000نفر در مراکز غيرقانوني بازداشت و اردوگاه هاي متمرکز طي آن سالها نگهداري مي شدند. تظاهرات ساکت مادرانشان (مادران ميدان مي) به عنوان تصويري بارز از زحماتي است که آرژانتين طي آن سالها متحمل شده است. در دو مناسبت پاپ ژان پاول دوم از اين شهر ديدار نموده است، يکي در سال 1982، در طي آغاز جنگ فالکلند| جنگ فالکلند-مالويناس، و ديدار دوم در سال 1987 که جمعيتي در آن گرد آمده بودند که تاآن زمان، آن شهر به خود نديده بود.
در 17 مارس 1992، بمبي در سفارت اسرائيل| حمله به سفارت اسرائيل در بوينس آيرس منفجر شد که 29کشته و 242 مجروح داشت. انفجار ديگري در 18ژولاي 1994، درساختمان مسکوني چند سازمان يهودي| يهود رخ داد که 85 کشته و تعداد بيشتري نيز مجروح به دنبال داشت (" نگاه به بمبگذاري آميا " ).
در سال 1996، تحت اصلاحات قانون اساسي آرژانتين در سال 1994، اين شهر رژيم خودگردان خود را به دست آورد، و اولين انتخابات شهرداري خود را برگذار نمود (عنوان رسمي آن به " رئيس حکومت" تغيير يافت). برنده آن (که بعدا" رئيس جمهور شد) فرناندو دلاروآ بود.
در 30دسامبر 2004، آتش سوزي درتالار کنسرت جمهوري کرومانيون اتفاق افتاد که تقريبا" 200نفر در آن کشته شدند، و بزرگترين تراژدي غير طبيعي در تاريخ آرژانتين بود. شهردار آنيبال ايبارا، به دليل مسئوليتش در قبال غير اجباري کردن مقررات ايمني، و نيز به اصطلاح موضع سيساسي متزلزلش توسط قوه مقننه (مجلس) استيضاح | استيضاح شد، و در 6 مارس 2006 برکنار گرديد. معاون وي، خورخه تلرمن که از دسامبر2005 به عنوان شهردار فعاليت مي کرد، اين مقام را برعهده گرفت.
[ویرایش] دولت و سياست
در سال 1996، تحت اصلاحات قانون اساسي آرژانتين در سال 1994، اين شهر رژيم خودگردان خود را به دست آورد، و اولين انتخابات شهرداري خود را برگذار نمود (عنوان رسمي آن به " رئيس حکومت" تغيير يافت). برنده آن (که بعدا" رئيس جمهور شد) فرناندو دلاروآ بود.
آنيبال ايبارا، جانشين دلاروزا، در دو انتخابات برنده شد، اما در 6مارس 2006، در نتيجه آتش سوزي در تالارکنسرت جمهوري کرومانيون که به کشته شدن 200نفر انجاميد، وي استيضاح شد و نهايتا" برکنار گرديد. خورخه تلرمن که تا دسامبر 2005 به عنوان شهردار فعاليت نموده بود، اين پست را برعهده گرفت.
[ویرایش] هيئت نمايندگان ملي
در بوينس آيرس سناي آرژانتين وجود دارد که توسط سه سناتور (از اوت2006، رودولفو ترانيو، ماريا ليوزامون و ويلما ايبارا) ادره مي شود. [۳] علاوه بر اين، شهروندان بوينس آيرسي 25 نفر از نمايندگان ملي را براي مجمع نمايندگان آرژانتين انتخاب مي نمايند.
[ویرایش] بخش ها
الگو:اصلي
[[Image:Buenos Aires-La Boca-P2070003.JPG|thumb|150px|left| منطقه زيباي لابوکا در بوينس آيرس[[
اين شهر به 48 " بخش " (نقاط حومه) براي مقاصد اداري تقسيم مي شود.
< نام مرجع: " دولت شهر">[http://www.buenosaires.gov.ar/ دولت بوينس آيرس
], تاريخ دسترسي: 8/7/2006</ref> اين تقسيم بندي اصولا" بر مبناي " بخشها"ي (بلوک ها) کليساي کاتوليک بوده، اما از دهه 1940 تاکنون دچار يک سري از تغييرات شده است. طرح جديدتر شهر را به 15 " بلوک " تقسيم کرده است. [۴] تعدادي از بارزترين و معروفترين "بخش " ها عبارتند از لابوکا، سان تلمو، رکولتا، پالرمو، بئينس آيرس| پالرمو و پوئرتو مادرو.
[ویرایش] جمعيت
مردم بوينس آيرس به عنوان " ويکت: پورتنيو| پورتنيوس" (بندر نشينان) معروفند، که بر اهميت عمده تاريخي اين بندر در توسعه شهر و کشور اذعان دارد. حومه نشينان آن " بندر نشين" و برخي اوقات "بوينس آيرسي " (نام مردمي ايالت بوينس آيرس) ناميده مي شوند.
[ویرایش] داده هاي سرشماري
[[Image:Population of Buenos Aires 1740-2010.png|thumb|right|
رشد جمعيت از سال 1740تاکنون [[
بر طبق سرشماري، اين شهر درست 2776138 نفر جمعيت دارد، در حالي که کلانشهر بزرگتربوينس آيرس بيش از 4/12مليون سکنه دارد الگو:سرشماري-ar.
جمعيت خود شهر ازاواخر دهه 1960 در اثر نرخ پايين مواليد و مهاجرت کند به حومه شهر، راکد مانده است.
[ویرایش] اصالت (نژاد)
بيشتر " بندرنشينان" داراي ريشه هاي اروپايي و بطور عمده با اعقاب اپانيايي| اسپانيا و ايتاليايي| ايتاليا هستند که بيشتر از گاليچياي (اسپانيا) | گايچيان، اتريش| اتريشي و بخش باسک (جامعه خودگردان)| نواحي باسک اسپانيا و کالابريايي، ليوريايي، و نواحي پديمونت و ناپل| ناپلي ايتاليا مي باشند.
ديگر ريشه هاي (نژاد) اروپايي در آن عباتند از آلمان| آلماني، پرتغال| پرتغالي، لهستان| لهستاني، ايرلند|ايرلندي، فرانسه| فرانسوي، کرواتي و انگليس| انگليسي.
در دهه 1990، موج کوچکي از مهاجرت از سوي روماني و اوکراين در آن وجود داشت.
اقليت کوچکي از گروه قديمي مردم دورگه اسپانيائي| دورگه نيز که حضورشان به روزهاي استعماري اسپانيا باز مي گردد نيز وجود دارند. جمعيت " دورگه" و اسپانيهايي الاصل (دورگه) در شهر بطور عمده درنتيجه مهاجرت هم از ايالات و هم از کشورهاي نزديک همچون بوليوي، پرو و پاراگوئه از نيمه دوم قرن بيستم افزايش يافته است.
جوامع مهم عربي (بيشتر سوري- لبناني| لبنان و ارمني نقش مهمي را در بازرگاني و زندگي شهري از شروع قرن بيستم در اين شهر داشته اند.
جمعيت جامعه يهوديان بوينس آيرس، به حدود 250هزار نفر مي رسد که بزرگترين جامعه يهودي در آمريکاي لتين است. بيشتر آنها از تيره اشکنازي اروپاي غربي، با اقليت اسپانيايي سفارديم و بيشتر از اعقاب سوري هستند.
اولين جامعه عمده آسيايي| آسيا در بوينس آيرس، ژاپني ها هستند، از جمله تعداد عمده اي از اوکيناوا؛ از دهه 1970 جريان مهجرت مهمي از سوي چين و کره به اين منطقه وجود داشته است (" همچنين نگاه کنيد به: آسيايي- آرژانتيني ها).
[ویرایش] مذهب
بيشتر ساکنان آن مسيحيان کليساي کاتوليک رمي| کاتوليک رمي مي باشند. بوينس آيرس کرسي اسقفي پايتختي کاتوليک رمي ( که سراسقف آرژانتين است) و نيز چند سلسله مراتب از ارتودوکس شرقي و آنگليکان مي باشد. کليساهاي مسيحي انجيلي| انجيلي بطور پيوسته از دهه 1980 در اين کشور افزايش يافته اند.
جوامع قابل توجه يهوديت|يهودي و مسلمان به مدت 100سال است که در اين شهر وجود داشته اند. بوينس آيرس موطن بزرگترين جامعه يهودي آمريکاي لاتين مي باشد.
[ویرایش] اقتصاد
[[Image:Rio de la Plata BA 2.JPG|thumb|200px| عکس ماهواره اي ناسا از ناحيه ريودولاپلاتا. بوينس آيرس در سمت راست قابل مشاهده است.[[
بوينس آيرس شاهراه اقتصادي، صنعتي، بازرگاني و فرهنگي آرژانتين است. بندر آن يکي از پرکارترين نمونه ها در جهان است. جمع آوري ماليات در گذشته سبب مشکلات سياسي در تاريخ آرژانتين|* شده است؛ رودخانه هاي قابل کشتيراني از طريق ريودولاپلاتا اين بندر را به شمال شرق آرژانتين؛ برزيل، اروگوئه و پاراگونه متصل مي کند. در نتيجه، آن به عنوان يک شاهراه توزيع براي ناحيه وسيعي از منطقه جنوبشرقي قاره محسوب مي شود.
" پامپا هومدا " در غرب بوينس آيرس، حاصلخيزترين ناحيه کشاورزي آرژانتين مي باشد. (برخلاف آن ناحيه خشک جنوبي پامپا، بيشتر به عنوان مراتع گله ها استفاده مي شود) گوشت، لبنيات، غلات، تنباکو، پشم و محصولات پوستي در ناحيه بوينس آيرس توليد و فرآوري مي شوند. ديگر صنايع مهم اتومبيل سازي، پالايش نفت، فلزکاري، ماشين سازي، و توليد منسوجات، مواد شيميايي، پوشاک و نوشيدنيها هستند.
[ویرایش] فرهنگ
[[Image:Buenos Aires-Av. 9 de julio.jpg|thumb|right|260px|
شماره 9 خيابان خوليو| خيابان جديد خوليو، پهنترين خيابان جهان. نام آن به افتخار روز استقلال آرژانتين(9ژولاي، 1816) نهاده شد.[[
بوينس آيرس که پس از ميراث اروپايي خود، عميقا" تحت تاثير و خودباختگي نسبت به آن الگوبرداري نموده، مکان تئاتر کلون| تئاتروکلون يکي از بزرگترين خانه هاي اپراي جهان مي باشد. < نام مرجع: " زمان استراحت">" راهنماي زمان استراحت: بوينس آيرس", Cathy Runciman & Leticia Saharrea (eds), Penguin Books, London, 2001. ISBN 0-14-029398-1</ref> در اين اپرا گروه هاي متعدد ارکستر سمفوني و گروه هاي همخواني وجود دارد. اين شهر موزه هاي متعددي دارد که به تاريخ، هنرهاي تجسمي، هنرهاي نوين، هنرهاي تزئيني، هنرهاي عامه، هنر مقدس، هنرها و صنعتها، تئاتر و موسيقي عامه، و نيز خانه هايي محافظت شده از گردآوران هنري، نويسندگان، تدوينگران و هنرمندان، مربوط مي شود. این مرکز ماوايي است براي کتابخانه هاي عمومي و انجمنهاي فرهنگي و نيز بزرگترين محل تمرکز تئاترهاي فعال در آمريکاي لاتين. اين شهر داراي يک باغ وحش | باغ وحش بوينس آيرس و باغ پرورش گياه بوينس آيرس| باغ پرورش گياه معروف در جهان، تعداد زيادي پارکها و ميادين داراي مناظر، و علاوه برآن کليساها و اماکن مذهبي از همه فرقه ها است که بسياري از آنها از لحاظ معماري اهميت شايان توجهي دارند. <نام مرجع= "زمان استراحت" />
[ویرایش] زبان
آرژانتيني ها به لجه خود در زبان اسپانيايي| اسپانيايي به عنوان " کاسلانو " (نامهايي که به زبان اسپانيايي داده شده| کاسيليان) اشاره مي کنند که در بوينس آيرس (و نيز در شهرهاي ديگر نظير روزاريو و مونته ويدئو، اروگوئه) با عناوين " ووسيو" ، " ئيسمو" و نيز با تنفس ادا کردن يا انداختن سيلاب زباني مختوم به "s-" شناخته مي شود. اين زبان به شدت تحت تاثير گويشهاي اسپانيولي اندلس و مورسيا قرار گرفته، و برخي اوقات به عنوان زبان "ريوپلاتنز"| ريوپلاتنز اسپانيايي شناخته مي شود.
[[Image:Map of Buenos Aires.jpg|thumb|200px|
نقشه آلماني بوينس آيرس در سال 1888| سمت چپ[[
" لوفاردو" يا زبان زرگري در داخل جمعيت زنداني ريشه دارد، و و به تمامي " بندرنشينان" شايع شده است. لوفاردو از گويشهاي ايتاليايي ، از برزيلي| رزيل پرتغالي| زبان پرتقالي، از ريشه آفريقايي و کارائيبي و حتي از انگليسي گرفته شده؛ و شگردهاي مضحکي را همچون واژگون سازي سيلابهاي يک کلمه (نگاه به وسر ) بکار مي گيرد. امروزه، لوفاردو عمدتا" امروزه در شعرهاي بزمي تانگو شنيده مي شود؛ و زبان محاوره اي نسلهاي جوانتر از آن تکامل يافته است.
در اوايل قرن 20 ام، آرژانتين مليونها نفر مهاجر را جذب نمود، که تعدادي از آنها ايتاليايي بودند که عمدتا" به گويشهاي محلي (عمدتا" ناپلي، زبان سيسيلي| سيسيلي و ينوئا| ينوان) تکلم مي نمودند. سازگاري آنها با زبان اسپانيايي| اسپانيولي تدريجي بود، که يک زبان دورگه از گويشهاي زبان ايتاليايي| ايتاليايي ايجاد مي نمود و در زبان اسپانيايي کوکوليچ ناميده مي شد، و عمدتا" در اوايل قرن بيستم قابل استماع بود؛ کاربرد آن در حدود دهه 1950 بوده، و امروزه بيشتر از آن يک يادگار مضحک باقي مانده است.
چون بسياري از مهاجران اسپانيايي از گاليچيا (اسپانيا)| گاليچيا بودند، تا حدي که اسپانيايي ها هنوز اصولا" "گاليگوس" (گاليچيايي) ناميده مي شوند، زبان گاليچيايي، سبک آشپزي و فرهنگ آنها حضور عمده اي در اين شهر در بيشتر سالهاي قرن بيستم داشته است. در سالهاي اخير، اعقاب مهاجران گاليچيايي در موسيقي سلتيک به سوي وسيله موسيقي پيشرفت سريع (يا جهش کوچک) هدايت شده اند (که درميان سنتهاي ولزي پاتگونيا| استقرار ولزيها در آرژانتين بارز است).
تا دهه 1960، زبان عبري اروپايي معمولا" در بوينس آيرس شنيده مي شد، به خصوص در پوشش همسايگي بالوانرا و ويلا کرسپو. زبان کره اي| کره اي و زبان چيني|چيني از دهه 1970 در اين شهر بطور عمده مشاهده مي شد. بيشتر مهاجران جديدتر به سرعت زبان اسپانيايي را آموخته و با زندگي شهري سازگاري مي يابند.
[ویرایش] (موسيقي) تانگو
[[Image:Tango callejero.jpg|thumbnail|240px|right|
رقص تانگو در خيابانهاي بوينس ايرس[[
موسيقي تانگو در حومه هاي شهر متولد شد، به خصوص در خانه هاي روسپيگري بخش " خنيني لاواله" و در " آرابالز" (حومه هاي فقيرتر). حرکات مهيج رقص آن محترمانه به نظر نمي رسيد تا آن که در دهه 1920 به وسيله جامعه پاريسي از طبقه بالا، هماهنگي يافت و سپس به تمام دنيا منتشر گرديد. در بوينس آيرس، مدارس رقص تانگو (تحت عنوان " دانشکده ها") معمولا" کمتر تاسيس مي شوند.
در آغاز دهه 1920، سبک موسيقي تانگو در بوينس آيرس به سبکي پيچيده تکامل يافت. در روزهاي اوج خود، تانگو داراي ارکسترهاي مشهور متعددي بود که توسط افرادي همچون آنيبال ترويلو و خوآن دآرينزو ، هدايت مي شد و خوانندگان آ« کارلوس گاردل و ادموندو ريورو بودند. تانگو در اثر سبک آستور پيازولا و توسعه سبک تانگوي نوين وي در اواخر قرن در مشهوريت جهاني خود از يک نوع احياي مجدد برخوردار گرديد.
بوينس آيرس در 11 دسامبرهر سال، "روز تانگو" سالانه برگزار مي کند.
در سن تلمو، يکشنبه ها به نمايشهاي تانگو در خيابانها و مرکز تجاري عتيقه جات در بازار هاي اطراف ميدان دورگو اختصاص مي يابد. نمايشهاي تانگو را در موسساتي همچون " انبار ال وييخو" ريوروس مي توان يافت.
[ویرایش] متفرقه
بوينس آيرس وطن نويسندگان آرژانتيني مانند لئوپولدو لوگونز، خورخه لوئيز بورگز، پاول گروساک، مانوئل موجيکا لاينز، آدولفو بيوي کازارس، ارنستو ساباتو، لئوپولدو مارکال، ويکتوريا اوکامپو، و خوليو کورتازار (که بيشتر دوره نويسندگي اش را در پاريس گذرانده) است. شخصيتهاي جهاني که در بوينس آيرس زندگي کرده اند عبارتند از رنه گوسينکي، مارسل دوشامب، ويتولد گومبروويتز، جري ماسوسي، رومولا نيجينسکا، روزا چاکل، ، آنتوان دوسن اگزوپري و يوجين اونيل، و نيز تجاري چون ژان اس. ريد، و اريستوتل اوناسيس.
طي دوران جنگ داخلي اسپانيا و پس از آن، بوينس آيرس ميزبان پناهندگان متعددي بوده از جمله فيلسوف خوزه اورتگا واي گاست و تصنيف گر، مانوئل دفالاکه بعدا" به کوردوبا (آرژانتين)| کوردوبا منتقل شدند.
لوکا پرودان در دهه 1980از انگليس به اين شهر آمد و عضوي از موسيقي راک آرژانتين شد.
دانشگاه بوينس آيرس يکي از موسسات سرآمد آموزشي در آمريکاي جنوبي است، و پنج برنده جايزه نوبل تربيت نموده(ايجاد کرده) و براي دانشجويان از سراسر دنيا آموزش رايگان فراهم ساخته است.
بيشتر سالهاي قرن بيستم، بوينس آيرس پايتخت فرهنگي جهان اسپانيولي زبان بوده، و بسياري از " بندرنشينان" ثروتهاي خود را به رخ کشورهاي خارجي کشيده اند. اين موجب شده تا نمونه افراد آرژانتيني به عنوان افرادي بالنده و مغرور شناخته شوند که در ميان آمريکاي لاتين شايع شده است؛ برخي (خصوصا" اهالي کشور اروگوئه) بين " بندرنشينان" و " ايالتي ها " (مردم ايالات)، که از اين خصوصيت مستثنا هستند، تمايز قائل مي شوند.
بوينس آيرس به ويژه در مدرسه (عالي) لاکانيان، يک مرکز اصلي براي تحليل روانکاوي دارد.
شاهزاده ماکسيما از هلند در بوينس آيرس متولد شده که ماکسيما زورگوئيتا سروتي متولد 17مي 1971، همسر شاهزاده ويلم الکساندر از هلند ، وارث بارز سلطنت در هلند مي باشد.
[ویرایش] جهانگردي
الگو:اصلي شهر داراي موزه ها، عمارات تاريخي، مراکز فروش، هتلها و کاباره هاي سيارمتعددي مي باشد.
[ویرایش] حمل و نقل (ترابري)
== حمل ونقل عمومي ==
اکثر ساکنان بوينس آيرس و حومه هاي آن از حمل و نقل عمومي استفاده مي کنند. ابداع بوينس آيرسيها نوعي وسيله نقليه گروهي " کلکتيوو" است که نزد عموم ب نام " بوندي" خوانده مي شود، اتوبوس کوچکي با شاسي يک کاميون و با ظرفيت21تا27 مسافر. کلکتيووهاي متعدد و اتوبوسهاي بزرگتر عمومي در هرساعت در شهر تردد داشته و و در واقع دستيابي به تمام نواحي همسايه شهر را ممکن مي سازند.
مترو بوينس آيرس (که از لحاظ محلي " ال سابته" از ريشه "" تراموا "" به مفهوم " زير زميني" گفته مي شود) يک سيستم گسترده است که دسترسي به نقاط مختلف شهر را ميسر مي نمايد. مترو شهر در سال 1913افتتاح شد، و قديمي ترين سيستم تراموا در نيم کره جنوبي و در جهان اسپانيولي زبان مي باشد. 2 اين سيستم داراي 5 خط از A تا E و km 46 مسير براي آنهاست. در برنامه توسعه، انتظار مي رود تا سال 2011 به km 89 افزايش يابد.
[ویرایش] خطوط حمل و نقل
[[Image:Buenos_Aires-Center-P3050007.JPG|thumb| سبک هاي اروپايي و نوين در بوينس آيرس[[
بوينس آيرس نسبتا" براي شهري با اين اندازه عاري از ازدحام (تراکم) مي باشد. بزرگراه هاي عوارضي در اواخر دهه 1970 توسط شهردار سابق اوسوالدو کاسيتوره افتتاح گرديد تا دسترسي سريع را به نواحي مرکزي و تجاري شهر مقدور ساخته و تعداد اتومبيلهايي که به داخل شهر وارد مي شوند، افزايش يابد. طي دوره کاسياتوره، اعلام شد خيابانهاي بخش اقتصادي مرکز شهر (تقريبا" داراي اندازه يک کيلومتر مربع) براي تردد اتومبيلهاي شخصي طي طول روز بدون محدوديت مي باشد. خيابانهاي اصلي شهر عبارتند از خيابان نهم ژولاي (خوليو) به پهناي m140 ، خيابان ريواداويا با عرض بيش از m35، ' خيابان ريواداويا: پهن ترين خيابان ثبت شده قابل مقايسه با ديگر خيابانها ' [۵]
و خيابان کورينتزاز مراکز فرهنگي مهم شهر .
در پي جهش اندک اقصادي دهه 1990| اقتصاد آرژانتين، بيشتر مردم به سفر با اتومبيل پرداخته و ترافيک افزايش يافت. بيشتر خيابانها در ساعات اوج دچار راه بندان شدند. منشاء ديگر ترافيک سفربسياري از مردم در پايان هفته ها به نواحي حومه مي باشد.
تاکسيهاي سياه و زرد در تمام ساعت در تمام خيابانها پرسه مي زنند. بسياري از آنها بدون مجوز مي باشند (کنترلها بطور کامل اعمال نمي شود) بنابراين به مشتريان توصيه شده براي سفر با يک شرکت معتبر با شبکه راديوئي تماس گيرند. سرويسهاي ارزان قيمت کرايه اي کند که با نام " حلزونها " شناخته مي شوند، در سالهاي اخير بيشتر رايج شده اند.
[ویرایش] حمل و نقل ريلي
شبکه گسترده راه آهن آرژانتين کل بوينس آيرس را پوشش مي دهد. سه ايستگاه اصلي براي سرويسهاي مسافرتي با مسافت طولاني و نيز قطارهاي متوالي روزانه عبارتند از ايستگاه رتيرو، ايستگاه کانستيتوسيون، و ايستگاه وانس. نام مرجع<" زمان استراحت/>
پروژه اي براي احداث راه آهن سريع السير بوينس آيرس-روزاريو-کوردوبا در دست اقدام است که سه شهر پرجمعيت آرژانتين را به هم متصل سازد. مناقصه ها در اواسط سال 2006 انجام گرفت، و پيشنهادهايي از سوي چهار شرکت اروپايي عرضه شد که تحت مطالعه قرار دارد. احداث آن براي آغاز سال 2007 برنامه ريزي شده و تا 2010 پايان خواهد يافت.
[ویرایش] فرودگاه ها
فرودگاه بين المللي بوينس آيرس، يا فرودگاه بين المللي وزارت راه و ترابري، درحومه ناحيه ازيزا واقع شده و اغلب صرفا" آن را "ازيزا " مي نامند. فرودگاه پايگاه هوايي خورخه نيوبري در داخل محدوده شهر نزديک رودخانه قرار داشته، و بيشتر ترافيک داخلي دارد.
[ویرایش] ورزشها
فوتبال (فوتبال انگليسي)| فوتبال يک سرگرمي براي آرژانتيني ها است. بوينس آيرس داراي بزرگترين مرکزيت تيمهاي فوتبال نسبت به هر شهري در جهان مي باشد، <: نام مرجع "observer" =>[http://observer.guardian.co.uk/osm/story/0,,1182710,00.html
50 حرکت ورزشي را که بايد پيش از مرگ انجام دهيد!], " روزنامه آبزرور", 4/4/2004</ref>
که داراي بسياري از تيمهايي مي باشد که در ليگ هاي جهاني بازي مي نمايند. يکي از رقابت بسيار معروف بين بوکاجونيورز و ريورپلات| باشگاه اتلتيکو ريورپلات و يک مسابقه نيز بين دو تيمي است که داراي شرايطي هستند که از نظر روزنامه " آبزرور" "وقايع ورزشي سري 1 ° N هستند که بايد پيش از مرگ آنها را ديد". <نام مرجع = " آبزرور"/> ديگر باشگاه هاي اصلي عبارتند از سان لورنزو دي آمايرو، باشگاه اتلتيکو ويلز سارسفيلد| ويلز ساارس فيلد و باشگاه اتلتيکو هوراکن از پارکو پاتريسو.
ديگو آرماندو ماردونا، که در حومه فقير نشين بوينس آيرس متولد شده و تاکنون به عنوان يکي از بزرگترين فوتباليستهاي جهان مورد تمجيد قرار گرفته، دوره کاري خود را از تيم جونيورز آرژانتينوس آغاز نمود و سپس در بوکاجونيورز به بازي پرداخت (همچنين او در باشگاه هاي ديگري که عمدتا" طرف ايتاليايي هستند بازي نمود همچون اس اس سي ناپل).
بوينس آيرس در سه نوبت به عنوان شهر نامزد برگذاري بازيهاي المپيک| بازيهاي تابستاني المپيک برگزيده شده است: براي المپيک تابستاني 1956| بازيهاي 1956 که به دليل راي مخالف ملبورن آن را از دست داد؛ براي بازيهاي المپيک 1968 که که نهايتا" در مکزيکوسيتي برگذار شد (براي اولين بار تنها بازيهايي بود که در آمريکاي لاتين برگذارشد)؛ و المپيک تابستاني 2004| 2004 که ميزباني بازيها به آتنيها واگذارشد، آرژانتين تنها عضو کميته بين المللي المپيک است که تاکنون ميزبان هيچ بازي نبوده است.
اما، بوينس آيرس براي اولين بار ميزبان بازيهاي اتحاديه آمريکا سال1951 بوده است، <نام مرجع= " زمان استراحت"/> و همچنين شهر ميزبان براي رويدادهاي متعدد قهرماني جهان : 1950 و 1990 مسابقات قهرماني بسکتبال جهان، سالهاي 1982 و 2002 واليبال قهرماني جهاني| مسابقات قهرماني واليبال مردان جهان و به يادماندني ترين آنها جام جهاني فوتبال در سال 1978 بود که تيم ملي فوتبال آرژانتين در 25 ژوئن 1978، تيم ملي فوتبال هلند را با نتيجه 3 بر 1 شکست داد.
[[Image:Buenos Aires-Puente de la Mujer.jpg|thumb|250px|
پل زنان در پورتو مادرو بوينس آيرس| سمت چپ[[
پيست اتومبيلراني اسکار آلفردو گالوز| اسکار گالوز ميزبان 20 نسخه از اتومبيلهاي فرمول 1 در مسابقه جايزه بزرگ بين سالهاي 1953 و 1998 بوده است؛ علت عدم پيوستگي برگذاري مسابقه در آن به دلايل مالي بوده است. بيشتر در اواخر هفته اين پيست پذيراي مسابقات محلي مي باشد.
خوآن مانوئل فانگيو به عنوان يکي از بزرگترين شخصيتهاي تاريخ مسابقه جايزه بزرگ محسوب مي شود. ديگر رانندگان ماهر آرژانتين عبارتند از خوزه فرويلان گنزالس و کارلوس روتمن.
عشق آرژانتيني ها به اسب ها را مي توان به اشکال مختلف تجربه نمود: سوارکاري در "باشگاه سوارکاري آرژانتين در پالرمو بوينس آيرس| پالرمو"، ورزش چوگان در"کمپ آرژانتيني چوگان بازي" (که درست در تقاطع خيابان لبرتادور با پيست سوارکاري" قرار دارد)، و ورزش پاتو، که نوعي بسکتبال بر پشت اسب مي باشد که به عنوان بازي ملي اين کشور در سال 1953 در آن انجام مي شود.
گيلرمو ويلاس اهل بوينس آيرس (که در ماردل پلاتا بزرگ شده است) يکي از تنيس بازان بزرگ دهه هاي 1970و 1980 بود، <نام مرجع = " زمان استراحت"/> و تنيس را در ميان تمام آرژانتيني ها رواج داد. ديگر ورزشهاي رايج در بوينس آيرس، گلف، بسکتبال، راگبي| راگبي 15نفره، و هاکي ميداني مي باشند.
[ویرایش] اينترنت
سرويس دهنده اينترنت| ISPs در بوينس آيرس ارتباطات از طريق شماره گير تلفن، کابلي، و به وسيله ماهواره خط اشتراک نامتقارن ديجيتال ADSL را با اينترنت برقرار مي کند. کاربران حومه پيوست، خط اشتراک ADSL با سرعتهاي پايينتر را تجربه نموده اند، اما وضعيت آنها بطور مستمر در اثر سرمايه گذاري در امکانات جديدي که در دست اقدام بوده، بهبود خواهد يافت.
[ویرایش] همچنين نگاه کنيد به
الگو:ويکي پرتال آرژانتين <!—بخش بر اساس ترتيب الفبايي-->
- فهرست شهرداران و روساي فرمانداري بوينس آيرس
- فهرست شهرها
- فهرست مراکز ملي
- فهرست شهرهاي دوقلو و مجاور در آرژانتين # بوينس آيرس| فهرست شهرهاي دوقلو و مجاور بوينس آيرس
- گروه کنترل اقليم شهرهاي بزرگ
[ویرایش] مراجع
الگو:منبع ويکي 1911 پيوست