نورآباد ممسنی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

Image:Merge-arrows.svg

پیشنهاد شده است که این مقاله یا بخش با ممسنی ادغام گردد. (بحث).

نورآباد (مَمَسَنی) از شهرهای استان فارس و در شمال غربی استان واقع شده‌است.این شهرستان همچنین با استان های کهگیلویه و بویر احمد و بوشهر همسایه است.جالب این است که این شهرستان دارای تنوع آب و هوایی بسیار جالب است به طوری که ارتفاعات شمالغربی این شهرستان دارای آب و هوایی بسیار سردو خود شهر نورآباد دارای آب و هوای معتدل و ماهورمیلاتی هم که در سمت جنوب غرب ممسنی قرار دارد تا فاصله 40 کیلومتری خلیج فارس میخورد و آب و هوای بیابانی دارد. «بهشت گمشده» (منطقه خوش آب و هوای «بوان») آن نیز معروف می‌باشد که دارای سرسبزی خاص خود وهوای خنک در تابستان است. جالب اینکه فاصله بوان تا نور آباد حدود ده کیلومتر است و خود نور آباد از شهرهای معتدل می‌باشد. واژه «ممسنی» از طایفه‌ای به نام «محمد حسنی» گرفته شده‌است. این شهرستان دارای پنج طایفه به نامهای رستم و جاوید و بکش و دشمن‌زیاری و ماهور میلاتی می‌باشد. برخی از طوایف این شهر به قرار زیر است :

  • کاکا رحیمی
  • اولاد گنجی
  • اولاد مبی
  • اولاد تریتاجی
  • اولاد کا جهان احمد
  • اولاد گوهرگانی
  • اولاد میر حسینی

دارای دانشگاه آزاد و پیام نور آموزشکده فنی می‌باشد.علي رغم وضعيت اقتصادي نه چندان خوب ،به دليل هوش فوق العاده تعداد فارغ التحصيلان دانشگاهي اين شهرستان ز بانزد مي باشد. مردم این ناحیه به شجاعت و جنگجویی معروف هستند و از قدیم به تفنگ و اسب علاقه مند بوده‌اند لباس‌های محلی زنان ممسنی بسیار زیبا می‌باشد. و دارای سابقه تاریخی از دوران باستان می‌باشد. گویش محلی این منطقه لری است.که البته باید توجه داشت که این گویش با گویش لری لرستان تفاوت فاحشی دارد.لری ممسنی شباهت بسیار بسیار زیادی با گویش لری بویر احمدی و بختیاری دارد. کتیبه‌ها و ته ستون‌های فراوانی در ممسنی وجود دارد. اخیرا نیز در این شهرستان بازمانده ی چهارمین شهر هخامنشی با نام "لیدوما" یافت شده.همچنین این شهرستان دارای قدیمی ترین میل ایران است که مربوط به دوران ساسانی می باشد و میل تنگ اژدها نام دارد.در ضمن نقش سراب بهرام این شهرستان که از شاهکارهای شا÷ور اول است نیز جزء آثار باستانی به ثبت رسیده است.نقش باستانی کورونگون که قدیمی ترین نقش باستانی ایران می باشد نیز از آثار تاریخی این شهرستان باستانی است. کشاورزی در این شهرستان بسیار پر رونق می‌باشد و از آب رودخانه فهلیان اکثر زمین‌های خود را مشروب می‌کنند اکثر اوقات گندم و برنج میکارند. این شهر دارای زمین‌های فراوان فاریاب می‌باشد. شهر مصیری یکی از شهرهای این شهرستان می‌باشد که در راه شیراز به اهواز واقع می‌باشد. این شهر درزمانهای قدیم به صورت ارباب ورعیتی اداره می‌شده که کدخدای آن مرحوم مشهدی علیمحمدابن جهان احمد در زمان خود زبان زد خاص وعام بوده که نام وی در اسناد وکتب تاریخی مربوطه ثبت شده‌است که از آن جمله میتوان ازقرارداد بین خوانین و کدخدایان ممسنی با حاج معین التجار بوشهری یاد نمود.

[ویرایش] نحوه اداره نوراباد ممسنی

نورآباد ممسنی منطقه حکمفرمایی طایفه بکش بود خانواه خان بکش از یکی از جدان خود تحت عنوان ولی خان بزرک یاد می کنند که در مورد او در فارسنامه ناصری مطالب بسیاری یاد شده است در زمانی که نصر الله میرزا پسر والی فارس فرماندار شولستان و نور آباد ممسنس شده بود او خان بزرگ ناحیه بوده است .و از او اطاعت نکرد و می خواست او را تبعید کند که در حضور جمعی او را کشت ،پدر او نیز خوبیار خان از خوانین بزگ ناحیه بود انها از قلعه ای به نام قلعه سفید که غیر قابل دسترس بود. به عنوان دژ دفاعی استفاده می کردند این قلعه را با حیله و استفاده از مردانگی ولی خان از دست او در آوردند . و به قلعه گل رفت زمانی که این قلعه مورد هجوم قرار کرفت و در معرض شکست از طرف قوای دولتی قرار گرفتند تمام زنان خانواده خان بکش و نزدیکان او دو به دو موهای خود را به یکدیگر بافتند و از ترس ننگ اسارت خود را به زیر انداختند.ولی خان به تبریز تبعید شد و داستان زندگی پر افت و خیز این خانواده ادامه پیدا کرد .در دوران معاصر ولی خان سرکرده غائله فارس بود کریم خان پسر او به جرم تلاش برای کشتن اشرف اعدام شد پس از انقلاب اسلامی ایران نیز این خانواده ناملایمات بسیاری را تحمل کرده اند. مردم ممسنی با وجود رشادتهایی که در طول تاریخ از خود نشان دادند همواره هم در زمان پهلوی و هم دراین زمان محروم بوده‌اند.

[ویرایش] روستاها

  • جويجان جاويد
  • شیراسپاری
  • سراب بهرام
  • رازیانه کاری
  • شاه داود
  • سرنجلک
  • میرزامحمدی
  • سرن آباد(سرنوا
  • ده گپ
  • وپن
  • پادراز جاوید
  • دشت رزم
  • بابامیدان
  • مصیری
  • شهر نورآباد
  • دو طایفه جاوید و بکش
  • زیردو
  • بردنگون
  • عالیوند
  • فهلیان
  • جنجان
  این نوشتار مرتبط با جغرافیا ناقص است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

منابع: لیه مطالب از کتاب چهار فصل آفتاب نوشته سهیلا شهشهانی انتشارات توس می باشد فارسنامه ناصری ...

زبان‌های دیگر