خاورمیانه
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
خاورمیانه منطقهای است که سرزمینهای میان دریای مدیترانه و خلیج فارس را شامل میشود. خاورمیانه بخشی از افریقا-اوراسیا یا به طور خاص آسیا و در بعضی موارد جزو افریقای شمالی شمرده میشود. این ناحیه گروههای فرهنگی و نژادی گوناگونی از قبیل فرهنگهای ایرانی، عربی، بربرها، ترکی، کردی، اسرائیلی و آسوری را در خود جای دادهاست. زبانهای اصلی این منطقه عبارت است از فارسی، عربی، ترکی، کردی، عبری و آسوری.
بسیاری از تعریفهای «خاورمیانه» - چه در کتابهای مرجع و چه در اصطلاح عامیانه - آن را ناحیهای در جنوب غربی آسیا و دربرگیرندهٔ کشورهای بین ایران و مصر معرفی میکنند. با اینکه بخش بیشتر کشور مصر (به جز صحرای سینا) در افریقای شمالی واقع شده ولی آن را جزو «خاور میانه» میدانند. کشورهای شمال افریقا از قبیل لیبی، تونس و مراکش بر خلاف خاورمیانه، در رسانههای عمومی کشورهای افریقای شمالی خوانده میشوند.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] تاریخ
خاورمیانه از نخستین خاستگاههای تمدن جهان بودهاست. بسیاری از باورها و آیینهای جهان از اینجا برخاستهاند. نخستین یافتههای آدمی در اینجا بودهاست. نخستین قانونهای جهان در اینجا نوشته شدهاست.و... خاورمیانه از میانه قرن بیستم، مرکز توجه جهانی و شاید حساسترین منطقه جهان از نظر استراتژیکی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بودهاست. این منطقه دارای بزرگترین منابع نفت و مکان کشمکشهای دراز مدت اعراب و اسرائیل است. خاورمیانه زادگاه ادیان مهمی چون زرتشتیگری، دین بهایی، یهودیت، مسیحیت و اسلام است. A picture: Theodor_Herzl.jpg]]]] == مرزه.
[ویرایش] اروپامحوری
[ویرایش] معانی متفاوت
در دیگر زبانهای جهان اصطلاحات مشابهی به خاورنزدیک و خاورمیانه وجود دارند ولی به دلیل اینکه این اصطلاح، نسبی است، معنای آن در هر کدام از این زبانها به طور کلی با معنای فارسی یا انگلیسی آن فرق دارد. برای نمونه نگاه کنید به: نوشتار خاور نزدیک در ویکیپدیای فرانسوی, نوشتار خاورمیانه به فرانسوی, و نوشتار خاور نزدیک به آلمانی.
[ویرایش] اصطلاحات مشابه
ابهام اصطلاح خاورمیانه به شیوههای مختلف مفید بودهاست زیرا میتوان آن را در اوضاع متغیر سیاسی و فرهنگی استفاده کرد. ابهام این اصطلاح باعث آزار بعضی جغرافیدانها که سعی کردهاند اصطلاح آسیای جنوبغربی را به جای آن بنشانند شدهاست. اصطلاحات دیگر عبارتاند از: آسیای غربی که کشور هند آن را به طور رسمی برگزیده، جهان عرب که گاهی اوقات استفاده میشود ولی باعث استثنای اسرائیلیها و ایرانیها میشود و بالاخره (MENA) «خاورمیانه-شمال افریقا» که گاهی اوقات برای دربرگرفتن نواحی بین مراکش و ایران استفاده میشود. اصطلاح دیگری به نام خاورمیانه بزرگ(تر) نیز استفاده میشود که به خاطر ابهام زیادش کمتر مورد توجه قرار میگیرد. این اصطلاح میتواند شامل افریقای شمالی و ترکیه در غرب تا پاکستان و افغانستان در شرق باشد.
[ویرایش] جغرافیا
مراجعه کنید به جغرافیای آسیا
[ویرایش] نواحی خاورمیانه
- قفقاز - گرجستان، آذربايجان، ارمنستان
- فلات ايران
- آناتولی - ترکيه
- دريای مديترانه - قبرس
- شبه جزيره عربستان، نگاه کنيد به: حاشيه خليج فارس - عربستان سعودی، قطر، امارات متحده عربی، عمان، عراق، بحرين، يمن
- خاور - فلسطين اشغالى، اردن، سوريه، لبنان، فلسطين، شبه جزيره سينا
[ویرایش] پیوند به بیرون
مناطق جهان | |
آفریقا: | مرکز آفریقا | آفریقای شرقی | دریاچههای بزرگ آفریقا | شمال آفریقا | آفریقای شمال غربی | آفریقای شمالشرقی | ساحل | جنوب آفریقا | آفریقای پایین صحرا | آفریقای غربی |
آمریکا: | مناطق کوه آند | جزایر کارائیب | آمریکای مرکزی | دریاچههای بزرگ آمریکا | جلگههای بزرگ آمریکا | آمریکای لاتین | مخروط جنوبی |
آسیا: | آسیای مرکزی | آسیای شرقی | هند شرقی | خاور دور | شبه قاره هند | آسیای جنوبی | آسیای شمالی | آسیای جنوبشرقی | آسیای جنوبغربی (خاورمیانه، خاور، آناتولی، شبه جزیره عربستان) |
اروپا: | بالکان | منطقه بالتیک | بنلوکس | جزایر بریتانیا | اروپای مرکزی | اروپای شرقی | اروپای شمالی | اسکاندیناوی | اروپای جنوبی | اروپای غربی |
مناطق دیگر: | اوراسیا: قفقاز | اقیانوسیه: استرالزی | ملانزی | پولینزی | جزایر الوتی | کناره اقیانوس آرام | قطبی: شمالگان | جنوبگان |