آفرينگان
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
آفرینگان ( آفرینگان گاهنبار ), در اوستا واژه های آفرینه ، آفریونه و آفریتی از ریشه فری است كه به معنی ستودن و گرامی داشتن و آفرین گفتن و تحسین كردن و خشنود گردانیدن است.
دعاهایی كه با واژه آفرین آغاز میشوند،اغلب در پس مردگان جهت آمرزش و گرامی داشت خوانده میشود، یا در اعیاد و مراسم دینی جهت همین منظور می خوانند. مراسم آفرینگان خوانی یا در آدریان خوانده و برگزار میشود و یا اینكه موبدان آن را در خانه كسی كه چنین مراسمی را برگزار نماید، انجام میدهند. برای برگزاری و شركت در این مراسم ، لازم است پاكیزگی انجام شود كه ان را پادیاب ( پادیاو = PADYAV)مینامند ودر اغلب مراسم دینی ، هر شركت كننده باید این فریضه را انجام دهد . در آغاز لازم است پادیاب كننده (( خشنوتره اهوره مزدا)) به خشنودی اهورا مزدا را خوانده و یكبار نیز ((اشم وهو)) بخواند ، پس صورت ودستها وپاها را شسته و كمربند مقدس یعنی كشتی خودراباز نموده و دعای كشتی را بخواند و دوباره كمربندش را ببندد . مراسم را دو موبد (زوت و راسپی) برگزار میكنند ودر آتش دان ، چوبهای خوشبو و عود میسوزانند . ظرف های لرك (آجیل هفت مغز) و میوه وآشامیدنی و شمع های روشن از لوازم است . زوت شروع میكنند به خواندن پازند آفرینگان و متن اوستائی را هر دو موبد با هم میخوانند درحین اوستا خوانی ، موبد یار ، میوه ها را پاره میكند تا متبرك گردد و پس از پایان خواندن اوستا ، همه حاضرین از لرك و میوه میل میكنند و بهره مند میگردند. یكی از مصارف موقوفات گهنبار كه در وقف نامه ها به آن اشاره شده انجام مراسم آفرینگان گهنبار است كه آنرا موبدان در طی پنج روز كه مدت هریك از گاهنبارهاست ، طی تشریفات یاد شده میخوانند كه ترجمه آن چنین است :
به خشنودی اهورامزدا برزبان میآورم و میخوانم بهترین نیایشهارا . برزبان میآورم ازجان ، باباوری نیك كه مزدا پرست زرتشتی و دشمن همه بدیها وپیرو آئین اهورائی میباشم . نیایش و آفرین میخوانم همه گاهها و هنگامهای روز وماه و جشنهای سال ( گهنبار ) را كه ردان وسروران هستند و با خشنودی ستایش میكنم ، و این نیایش را به هنگام بامدادان میسرایم . نیایش میكنم و آفرین میخوانم بریا همه گهنبارهای سال ، هنگام هر جشنی كه باشد ، به نام برزبان می آورم و آئین های ویژه میگذارم . نیایش و آفرین خوانی میكنم برای گهنبار ، میدیو زرم ، میدیوشم ، پیته شهیم ، ایاسرم ، میدیارم ، همسپتمدم كه همه ردان و سروران هستند.
پیشكش كنید ( نذرونیازواهدانمائید) ای مزدیسنان در جشنهای سال از برای ( گهنبارها ) میزد ( خوراكیهای غیر مایع ، خشكبار، لرك ) ازبرای این ردان و سروران بدهید یك گوسفند سالم و تندرست و جوان . هرگاه توانائی نداشتید ، نیاز كنید نوشابه مقدس ( هوم ) و بنوشانید به داناترین و آگاه ترین و راستگوترین و آنانكه بهتر و شایسته تر فرمان دهد از میان مردمان ، كه یار و همراه بینوایان و مددكار غریبان ودوراز شهران و آموزنده دین و در اشوئی و راستی برگزیده ترین باشد . هرگاه توانایی نیاز آن نیز نبود ، بدهید برای آنچنان كسان ، باری از هیزم خشك و خوب سوز . هرگاه آن هم نشد ، به خانه آن ردگهنبار ببرید یك پشته هیزم . بسرائید سرود بزرگی خداوند را و اهورامزدا را به نام بخوانید در خدایگانی مطلق جهان ، اینچنین :
بیگمان شهریاری زیبنده و سزاوار آن كس است كه بهتر شهریاری كند ، و اوست اهورا مزدا كه با بهترین راستی برابراست و بندگی و عبادت خود را به پیشگاه وی تقدیم میكنیم و باشد كه اینچنین میزدی قبول شده وردگهنبار (روحانی زرتشتی كه اجرا كننده این مراسم است) را خشنود و شادمان كند ، واین است گهنبار میدیو زرم .
هر گاه كسی از مزداییان، پیشكش و نذر گوسفند جوان یا شربت و نوشابه مقدس و یا اهدای بار و پشته هیزم خشك را به رد گهنبار ندهد و توانایی اهدا نداشته باشد و اوستای بایسته مورد نظر را نیز نخواند و به خداوندی اهورامزدا اقرار نكند ودر چنین مراسم هم بهره نشود، به دهش (خیرات و مبرات و احسان) و یا زبان، این اظهار بی دینی و كفر است و از جامعه مزدیسنان رانده و طرد خواهد شد . در هر شش گهنبار ،چنین مراسم و هم بهرگی لازم است.
[ویرایش] مراسم آفرینخوانی چیست و چگونه انجام می شود؟
آفرینگان خوانی، برپایی آیینی سنتی است كه در آن سرودهایی از خرده اوستا مانند آفرینگان گهنبارو آفرینگان دَهمان برای شادمانی روان و فروهردرگذشتگان و برای دیرزیوی و شادزیوی نیكوكاران
[ویرایش] منبع :
از مجله میراث جاویدان شماره سوم
با نگاهی بر دیدی نو از دینی كهن نوشته دكتر فرهنگ مهر