خلج

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

ترکی خلج زبان گفتگوی ترکان خلج است که در مرکز ایران (خلجستان) در 160 کیلومتری جنوب غربی تهران در منطقه ای بین ساوه، قم و اراک زندگی میکنند. مرکز حکومتی خلجستان دستگرد است که در 64 کیلومتری غرب قم قرار گرفته ولی خود این شهر خلج نیشین نیست. خلجها روستانشین هستند و در 57 دهکده پراکنده اند. مهمترین مراکز خلجها، تلخ آب (2000نفر)، واشقان (1300نفر)، نادر آباد(1100نفر)،خلت آباد(450نفر) و منصور آباد (400نفر) و فیض آباد (بیش از 1000نفر) میباشد. مردم خلجستان مسلمان شیعه میباشند. مردهایشان اغلب به دو یا سه زبان (خلجی، فارسی و ترکی) صحبت میکنند. بچه ها اگرچه خلجی میفهمند ولی بیشتر فارسی حرف میزنند.

ترکی خلج لهجه مستقلی دارد و قدیمی ترین لهجه ترکی است و از نظر زبانشناسی دارای اهمیت خاصی است. در روستای واشقان ( در 72 کیلومتری اراک ) تنی چند از تحصیلکردگان در حال جمع آوری اطلاعات و تحقیقاتی در زمینه زبان خلجی هستند که علاقمندان می توانند در این زمینه همکاری کنند . تدوین فرهنگ واژگانی و چند شعر سروده شده به این زبان در ردیف کارهای در دست انجام است .

منبع:جواد هیئت، سیری در تاریخ زبان و لهجه های ترکی،تشرپیکان،1380(چاپ سوم)