صنعا (استان)
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
صنعا به عربی ( محافظة صنعاء ) نام استانی در کشور یمن در شبه جزیره عربستان است. استان صنعا بزرگترین آستانهای یمن است. گویند:سام بن نوح صنعا را بنیادگذاری نمودهاست. بنا براین شهر «سام» نیز نامیده شدهاست. همچنین به نام «آزال» نیز می خواندهاند، نسبتاً الی أزال بن قحطان. مورخ یمنی مشهور «شرف الدین» میگوید: از سنگ نبشتههای موجود نشان میدهد که صنعا یکی از مراکز مهم قوم سبا و حمیر بودهاست، اما به عنوات پایتخت بر گزیده نشدهاست، تا قرن پنجم میلادی هنگامی که ابرهه بن اشرم حبشی به امر نجاشی پادشاه حبشه یمن را اشغال میکند، صنعا پایتخت حکم خود قرار میدهد وکلیسای مشهور خود که به نام القلیس معروف بود در صنعا میسازد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] صنعا در سنگ نبشتهها ونقوش تاریخی
در سنگ نبشتهها ونقوش تاریخی صنعا به چند نام مختلف شناخته شدهاست. در برخی از نقوشها بنام «صنعاو» نوشته شدهاست. در جای دیگر بنام «قرناو» و «صنعن» نیز یافت شدهاست. در شبام سُخیم قعطه سنگهایی بدست آمدهاست که بر روی آنها نام «صنعن» حک شدهاست. مورخین وتاریخ نویسان میگویند «صنعن» نام یکی از معبدهای متعددی میباشد که در آن دوران در شبام منتشر بوده است، به اضافهٔ نام «ذهبان» ویا صنعا, همچنین نام «رئام» در ارحب و حاز و الحقه و ناعط و ظفار , و مانند آن عثتر و المقه نیز آمدهاست. واین دلیلی میتواند باشد که صنعا به نام «صنعن» نیز نامیده میشدهاست. امروزه در یمن کسانی هستند که صنعا بانام «صنعن» نیز تلفظ میکنند. در بعضی از مخطوطات آمدهاست که «صنعن» به زبان مردم سبا وقوم تُبّع بمعنی «الصانع» است، یعنی (سازنده). درجای دیگر نیز نبشته شده که سبئیون نامهای مختلفی مانند: «الصانع» و «المقه» و «ذسموی» به رو یمن نیز گذاشته بودهاند.
[ویرایش] جمعیت
جمعیت استان صنعا در حدود ۱۰۰۰۰۰ نفر میباشد. استان صنعا در وسط (دره) ای عمیق وپهناور واقع شدهاست، وارتفاعش از سطح دریا یک متر میباشد. دور تادور شهر قدیم صنعا حصار بند «سور» کشیده شدهاست، قسمتی از این دیورا (سور) درایام حکم «آیوبیین» ساخته شدهاست.
[ویرایش] محدوده استان صنعا
از شمال به کوه مرتفع تُقُم، واز جنوب به کوه عَیبَان، از مغرب به راه صنعا _ صعده، واز مشرق به راه صنعا _ عدن در ساحل خلیج عدن محدود میگردد.
[ویرایش] منابع
- المقحفی، ابراهیم، احمد ، (مُعجَم المُدُن وَالقَبائِل الیَمَنِیَة) ، منشورات دار الحکمة ، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۵ میلادی به (عربی).
- الصنعانی، محمد بن یحیی بن عبدالله بن احمد، الیمانی. ، (اَلأنَباءَ عَن دُولةَ بَلقِیسَ وَ سَبأَ) ، منشورات دار الیمنیة للنشر والتوزیع، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۴ میلادی به (عربی).
- استاد.دکتر: الجرو، سعید، اسمهان، ، (دراسات فی التاریخ الحضاری للیمن القدیم) ، دار الکتاب الحدیث، چاپ عدن، ۲۰۰۳ میلادی به (عربی).
استانهای یمن | ![]() |
---|---|
اِب | اَبیَن | بیضاء | تَعِز | جَوف | حَجّه | حُدَیده | حضرموت | ذَمار | رَیمه | شبوه | صَعده | استان صَنعاء | شهر صنعاء | ضالع | عَدَن | عَمران | لَحِج | مأرب | مَحویت | مَهره |