سید علی خامنهای
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
آیتالله سید علی حسینی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران است.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] تولد و خانواده
وی درخانوادهای روحانی در روز ۲۴ تیر ماه سال ۱۳۱۸ برابر با ۱۵ ژوئیه ۱۹۳۹ میلادی درشهر مشهد در استان خراسان رضوی دیده به جهان گشود. پدرش سید جواد حسینی خامنهای از مجتهدان مشهد به شمار میرفت و جدش سید حسین خامنهای از علمای آذربایجانی مقیم نجف بود. وی از طرف مادر از نوادگان معلم ثالث میرداماد است که بالتبع از نوادگان محقق کرکی هم به حساب می آید.
[ویرایش] دوران کودکی و تحصیل
در سن پنج سالگی به مکتبخانه و پس از مدتی به یک مدرسه ابتـدائی اسلامی به نام «دارالتعلیم دیانتی» رفت. وتحصیلش را تا اخذ مـدرک دیپلم ادامه داد.
وی از دوره دبیرستان، خواندن «جامع المقدمات» و صرف و نحو را آغاز کرده بود. سپس از مدرسه جدید وارد حوزه علمیه شد و نزد پدر و دیگر اساتید وقت ادبیات و مقدمات را خواند. درباره انگیزه ورود به حوزه علمیه و انتخاب راه روحانیت می گوید: «عامل و موجب اصلی در انتخاب این راه نورانی روحانیت پدرم بودند و مادرم نیز علاقه مند و مشوّق بودند». وی کتب ادبی از قبیل «جامع المقدمات»، «سیوطی»، «مغنی» را نزد مدرّسان «مدرسه سلیمان خان» و «نوّاب» خواند و پدرش نیز بر درس فرزندانش نظارت می کرد. «کتاب معالم» را نیز در همان دوره خواند. سپس «شرایع الاسلام» و «شرح لمعه» را در محضر پدرش و مقداری را نزد مرحوم «آقا میرزا مدرس یزدی» و رسائل و مکاسب را در حضور مرحوم حاج شیخ هاشم قزوینی و بقیه دروس سطح فقه و اصول را نزد پدرش خواند و دوره مقدمات و سطح را در پنچ سال و نیم به اتمام رساند. پدرش در تمام این مراحل نقش مهّمی در پیشرفت وی داشت. آیتالله خامنهای، در زمینه منطق و فلسفه، کتاب منظومه سبزوار را ابتدا از «مرحوم آیت الله میرزا جواد آقا تهرانی» و بعدها نزد مرحوم «شیخ رضا ایسی» خواند.
[ویرایش] هجرت به نجف
در سال ۱۳۳۶ به نجف اشرف مهاجرت کرد و در مدت اقامت کوتاه خود از دروس آیت الله العظمی سید محسن حکیم آیت الله العظمی خوئی و آیت الله العظمی شاهرودی بهره برد. پس از بازگشت به ایران از سال ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۳ در حوزه علمیه قم به تحصیلات عالی در فقه و اصول و فلسفه، مشغول شد و از درس آیت الله العظمی بروجردی، آیت الله مرتضی حائری یزدی وعلامه طباطبائی بهره جست و در درس فقه و اصول آیت الله العظمی خمینی شرکت جست.
[ویرایش] آغاز فعالیتهای سیاسی
آیت الله خامنه ای خود را «از شاگردان فقهی، اصولی، سیاسی و انقلابی روحالله خمینی» میداند امـّا به گفته ی خودش نخستین جرقـّه های سیاسی و مبارزاتی و دشمنی با نظام پهلوی را «سید مجتبی نوّاب صفوی» در ذهن او زده است . هنگامیکه نوّاب صفوی با عدّه ای از فدائیان اسلام در سال ۳۱ به مشهد رفته در مدرسه سلیمان خان، سخنرانی پر هیجانی را در موضوع احیای اسلام و حاکمیت احکام الهی، و مخالفت با شاه و انگلیس و ادعای دروغگو بودن آنان به ملـّت ایران، ایراد کرد ، علی خامنه ای که از طـّلاب جوان همان مدرسه بود، به شدّت تحت تأثیر سخنان نوّاب واقع شد. وی می گوید: «همان وقت جرقه های انگیزش انقلاب اسلامی به وسیله نوّاب صفوی در من به وجود آمده و هیچ شکی ندارم که اولین آتش را مرحوم نوّاب در دل ما روشن کرد».
[ویرایش] فعالیت ها و سوانح پس از انقلاب
- پایه گذاری حزب جمهوری اسلامی با همکاری و همفکری: آیت الله بهشتی، محمدجواد باهنر، هاشمی رفسنجانی دراسفند ۱۳۵۷.
- معاونت وزارت دفاع در سال ۱۳۵۸.
- سرپرستی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۳۵۸.
- امام جمعه تهران، ۱۳۵۸.
- نماینده آیت الله خمینی در شورای عالی دفاع، ۱۳۵۹.
- نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، ۱۳۵۸.
- حضور در جبهههای جنگ با عراق، در سال ۱۳۵۹.
- ترور نافرجام در ششم تیرماه ۱۳۶۰ در مسجد ابوذر تهران.
- ریاست جمهوری؛ به دنبال ترور محمد علی رجایی دومّین رئیس جمهور ایران، وی در مهر ماه ۱۳۶۰ به مقام ریاست جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد.
- ریاست جمهوری؛از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸ برای دوّمین بار برای این مقام انتخاب شد.
- ریاست شورای انقلاب فرهنگی، ۱۳۶۰.
- ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، ۱۳۶۶.
- ریاست شورای بازنگری قانون اساسی، ۱۳۶۸.
- رهبری جمهوری اسلامی ایران، وی پس از درگذشت آیت الله خمینی با انتخاب مجلس خبرگان به رهبری جمهوری اسلامی ایران برگزیده شد، ۱۳۶۸.
[ویرایش] آثار و نوشتهها
الف) تألیف و تحقیق:
- طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن.
- از ژرفای نماز
- گفتاری در باب صبر
- چهار کتاب اصلی علم رجال
- ولایت
- گزارش از سابقه تاریخی و اوضاع کنونی حوزه علمیه مشهد.
- پیشوای صادق.
- وحدت و تحزّب.
- هنر از دیدگاه آیت الله خامنهای.
- درست فهمیدن دین.
- عنصر مبارزه در زندگی ائمه .
- روح توحید، نفی عبودیت غیر خدا.
- ضرورت بازگشت به قرآن.
- سیره امام سجاد .
- امام رضا و ولایتعهدی.
- تهاجم فرهنگی.
- حدیث ولایت.
ب) ترجمه:
- صلح امام حسن ، تألیف راضی آل یاسین.
- آینده در قلمرو اسلام، تألیف سید قطب.
- مسلمانان در نهضت آزادی هندوستان، تألیف عبدالمنعم نمری نصری.
- ادعانامه علیه تمدّن غرب، تألیف سید قطب.
[ویرایش] منابع
- کتاب «پرتوی از خورشید» تالیف: شیرازی، علی، ۱۳۸۵، چاپ شانزدهم، رقعی، شومیز، ۲۰۸ص، با اختصار و ویرایش جدید.