بحث:شاخ آفریقا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

فهرست مندرجات

[ویرایش] Translation from en.wikipedia to be adapted to fa.wikipedia

تصویر:کشورهای- شاخ- افریقا.پی ان جی تصویر:شاخ افریقا. جی پی جی

"شاخ افریقا" (گاهی نیز بنام "شمالشرقی افریقا" و گاهی با عنوان "شبه جزیره سومالی" خوانده می شود) یک شبه جزیره در شرق افریقا است که صد ها کیلومتر در دریای عرب پیشروی کرده و در طول کناره جنوبی خلیج عدن قرار دارد. این محل شرقی ترین پیش رفتگی قاره افریقا بحساب می آید.

شکل این محل براستی شبیه شاخ یک حیوان است - ؛ شاید بتوان آن را خصوصا به شاخ کرگدن سیاه تشبیه نمود. قدمت تاریخی این محل شامل بخش هائی از اتیوپی می گردد:

  • شناخت این محل از خط استوا بمانند آنست که هریک از شاخ های کرگدن از زمین برآمده باشند.
  • زاویه بین سواحل شمالی و جنوب شرقی بمانند نوک شاخ بالائی کرگدن است.
  • فرو رفتگی ساحل شمالی و برآمدگی ساحل جنوبی یادآور انحنای شاخ پائین کرگدن می باشد.


این واژه همچنین اشاره به منطقه وسیع تر شامل کشور های دیجیبوتی، اتیوپی، اریتره و سومالی دارد. به این ترتیب، این منطقه وسعتی در حدود 2000000 کیلومتر مربع را در بر گرفته و جمعیتی بالغ بر 5/86 میلیون نفر را در خود جای داده است. گاهی اوقات سودان و کنیا را نیز جزء این ناحیه بحساب می آورند.


سومالی کبیر یک هدف ملی گرا است که هدف آن متحد ساختن ایالت سومالی در شاخ افریقا می باشد. از زمان استقلال کشور، در پرچم ملی سومالی پنج ستاره بچشم می خورد که نشانه ایالت های فعلی و قبلی این کشور هستند: مستعمرات سابق انگلستان و ایتالیا در سومالی فعلی، سومالی لند سابق فرانسوی (که نام فعلی آن دیجیبوتی است)، اوگادن در اتیوپی و استان شمال شرقی در کنیا.


[ویرایش] جغرافیا و آب وهوا

شاخ افریقا که در فاصله تقریبا مساوی از خط استوا و مدار راس السرطان قرار گرفته، ناحیه ای خشک و لم یزرع می باشد.


سوکوترا یک جزیره کوچک در سواحل سومالی در آب های اقیانوس هند است که بعنوان جزئی از افریقا محسوب می شود. اندازه این جزیره 3600 کیلومتر مربع است. این جزیره بخشی از یمن، جنوبی ترین کشور شبه جزیره عرب است.


[ویرایش] تاریخچه

[ویرایش] تاریخ باستان

پادشاهی آکسام (که بنام "آکزوم" نیز شناخته می شود)، یک دولت افریقائی بود که در داخل اتیوپی، اریتره، شمال سومالی و یمن واقع گشته بود و در بین فاصله اولین و هفتمین از رونق بالائی برخوردار گردید. نظر به موقعیت استراتژیک شاخ افریقا، در گذشته از این محل بمنظور ایجاد محدودیت در رفت و آمد دریای سرخ استفاده می نمودند.


در دوران عهد عتیق، این منطقه همچنین منبعی سرشار از منابع حیوانی و گیاهی شناخته شده بود: مصریان باستان، یونانیان باستان و رومیان گروه هائی اکتشافی را بمنظور کشف کندر، درخت صمغ مرمکی، خون سیاووشان یا سولفور سیماب به منطقه اعزام نموده و سپس این کالاها را از طریق راه کناره بخور خوشبو برمیگرداندند. بر این اساس، اهالی روم به این منطقه نام " رجیو آروماتیکا" را داده بودند.

[ویرایش] تاریخ مدرن

شاخ افریقا منطقه ایست که دائما شاهد بحران بوده است. اتیوپی بلحاظ اهمیت جمعیتی، بخش قابل ملاحظه ای از منطقه شاخ را اشغال نموده است: حدود 85% درصد جمعیت منطقه در این کشور زندگی میکنند. اما در عین حال تاریخ اتیوپی درگیری های بسیاری را بین مسلمانان و مسیحیان بر سر منابع و زمین برای زندگی نشان می دهد. همچنین در دوران معاصر درگیری های ملی گرایان و طرفداران مارکسیسم – لنینیسم نیز شمائی دیگر از درگیری ها بوده است. مابقی منطقه نیز شاهد جنگ های پیوسته بوده است: یک جنگ داخلی بسال 1977 در سومالی اتفاق افتاد، که نتیجه آن بدون دولت ملی ماندن این کشور از سال 1991 ببعد بوده است. جنگ های داخلی سودانی ها در کشور سودان نمونه مهم دیگری از بی ثباتی در کل منطقه بشمار می رود. همچنین دیجیبوتی و اریتره نیز شاهد درگیری های مشابه بوده اند.


از آن گذشته، این منطقه دائما شاهد فجایع طبیعی مانند قحطی های مکرر (در اتیوپی) و یا سیل (سومالی) که مخصوصا به نقاط روستائی آسیب میرسانند. در نتیجه، این منطقه از بالاترین سطح سوء تغذیه در جهان برخوردار بوده و دائما با بحران های انسانی وسیع دست و پنجه نرم می کند. در فاصله سال های 1982 تا 1992، حدود دومیلیون نفر از ساکنان منطقه شاخ افریقا، بر اثر جنگ و خشکسالی، جان خود را از دست دادند.


از سال 2002، شاخ افریقا نقطه اصلی تمرکز توجه ایالات متحده، فرانسه، آلمان بهمراه یازده کشور افریقائی در خصوص موضوع معروف جنگ بر علیه تروریسم قرار گرفته است.


[ویرایش] فرهنگ و مسائل نژادی

کشور های منطقه شاخ افریقا از لحاظ فرهنگی با یکدیگر پیوستگی دارند. مردم محلی برای زراعت از گاو آهن استفاده نموده و برای زمانی طولانی به نگه داری شتران عربی بعنوان حیوانات اهلی، اشتغال داشته اند. برخی از گروه های مهم نژادی – زبانی شاخ افریقا بشرح زیر می باشند:


  • در دیجیبوتی: آفار (داناکیل) و سومالی (عیسی)


  • در اریتره: بیلن، آفار، بنی - عامر ( بجا)، هدارب، کاناما (بازا)، نارا (نیالکتیک)، ساهو (آیروب)، رشایدا، تیگری و تیگرای. مردم جبرتی از مسلمانان تیگرینیاس هستند که خود را بعنوان نژادی مجزا میدانند ولی توسط منابع دیگر برسمیت شناخته نشدند.


  • در اتیوپی: آمهارا، آفار ها، گروه های آگاو، گوریج، هامر، حراریان (همچنین حدیر یا ادیر)، آیروب ها (کاتولیک های ساهوس) اورومو ها، ساهو، سیداما ها، سومالیائی ها، و تیگرایان ها و همچنین گروه های کوچک ل دیگر که تعداد آن ها بسیار زیاد است. (همچنین ببینید نژاد های لیست شده در بخش ملت های جنوب، ملیت ها، و مردم منطقه).


  • در سومالی: دابارهها، دیگیل – رهاولینها، گاریها، جییدووها، شم باراها، (گوشا)، سومالی، سواحیلیها (باراوه) و تانیها.


  • در سودان: انواکها، اتووتها، بالی ها، بنی – عامرها (بجا)، بیشارینها (بجا)، بورانها (باران، بووران)، دارفور داجاها، دار سیلا داجاها، دیدینگاها (زاروکسا، تویل)، فدیکا – ماهاسها، نیوبیانها، فولانیها (فانگ، همگ)،

هادن دوآها (بجا)، هامارها، هاوسا فولانیها، این گس ساناها (تبی)، گانگاها (ابو سینون)، یروا کانوریها، کاتلاها (اکالاک)، کنوزی-دونگولیزها ، نیوبی ها، کومای مرکزیها (کومو)، کرونگو نوباها، ماباها (بورگو، مابانگ)، مابان-جوم جومها (مابن)، ماراریتها (ابلیل، ابیری، ماسالیت)، ماسالیتها، مساکینها (مساکین)، میدوبها (میدوب،تی دی)، نییمانگها (نیما، اما)، پارها (لوکورو)، رافاها (رافالی این)، شاتها (داجو)، شاتها (مندول)، سانگورها (آساگوری)، تاگالهها (تاگاله وین)، تمه اینها، تیگرها، تیراها (تیررو)، تولیشیها، زاقاواها.


[ویرایش] اقتصاد

ایالت های این منطقه قائم به چند محصول صادراتی بشرح زیر هستند:

  • سودان: کتان50% کل صادرات.
  • اتیوپی: قهوه 80% کل صادرات.
  • سومالی: موز و احشام بیش از 50% کل صادرات.


[ویرایش] بوم شناسی

تصویر:گورخر گریوز.جی پی جی منطقه شاخ افریقا یکی از مناطق ویژه تنوع زیستی یونسکو و یکی از دو ناحیه کاملا خشک و لم یزرع بحساب می آید. بهرحال منطقه شاخ افریقا یکی از نواحی است که بشدت تحت تاثیر فراوانی چراگاه بوده و فقط 5% درصد از مسکن های طبیعی اولیه آن هنوز باقی مانده است. در بخش سوکوترا تهدید جدی دیگری بنام توسعه زیر ساخت ها وجود دارد.


[ویرایش] گونه های جانوری

حدود 220 نوع جانور پستاندار در منطقه شاخ افریقا شناسائی شده اند. از میان گونه های در حال انقراض منطقه، ما به چندین گونه بزکوهی، مانند بیرا، دیباتاگ، دیک دیک نقره ای و غزال اسپک برمیخوریم. دیگر گونه های قابل ذکر عبارتند از الاغ وحشی سومالی، گراز صحرائی، میمون هاماداریاس، موش صحرائی کوتاه سومالی، جانور نرم تن و شانه بسر اسپک. گورخر گریوز تنها گونه وحشی بنظیر اکوئید منطقه حساب می آید.

برخی از گونه های مهم پرندگان منطقه شاخ افریقا عبارتند از بوبو بارتی بالو، سینه سرخ بال - طلائی، سهره خانگی وارسانگ لی یا دراج دیجیبوتی.

با بیش از 285 نوع خزنده مختص این ناحیه و حدود 90 گونه بیشتر از مناطق دیگر، خزندگان بومی در منطقه شاخ افریقا از هر منطقه ای دیگر در افریقا بیشتر یافت می شوند. در میان انواع خزندگان بومی می توان به "هاووک گریریوس"، "هائمودراکون"، "دیتیپوفیز"، "پاچی کالاموس" یا "ایلوروگلنا" اشاره نمود. نیمی از این گونه ها منحصرا در سوکوترا یافت می شوند. برخلاف خزندگان، تعداددو زیستان در این منطقه بسیار کم است.

در منطقه شاخ افریقا حدود 100 گونه ماهیان آب شیرین یافت می شود که 10 گونه آن بومی هستند. در میان انواع بومی، ما به ماهی خاردار کور سومالی و ماهی کی و سومالی که در حفره های زیر آبی ساکن هستند، برمیخوریم.


[ویرایش] گونه های گیاهی

تخمین زده می شود که حدود 5000 نوع گیاه آوندی در منطقه شاخ افریقا وجود داشته باشد، که نیمی از آن ها بومی منطقه هستند. گونه های بومی، بیشتر در سوکوترا و سومالی شمالی رشد یافته اند. در این منطقه دو خانواده ها گیاه بومی بنام های باربه یاسیائی و دیراچ ماسیائی وجود دارد. از میان دیگر گونه های قابل ذکر میتوان به درخت خیار در منطقه سوکوترا، نخل بنکوآلی، جوز یهب یا پنجه مریم سومالی اشاره کرد.

[ویرایش] =همچنین ببینید

  • درگیری های منطقه شاخ افریقا
  • جغرافیای افریقا
  • تاریخچه دیجیبوتی
  • تاریخچه اریتره
  • تاریخچه اتیوپی
  • تاریخچه کنیا
  • تاریخچه سومالی
  • تاریخچه سودان
  • سرزمین پانت
  • "مقایسه کنید:" دماغه شاخ، جنوبی ترین نقطه امریکای جنوبی


[ویرایش] پیوند (لینک) های خارجی


مناطق جهان
آفریقا: مرکز آفریقا | آفریقای شرقی | دریاچه‌های بزرگ آفریقا | شمال آفریقا | آفریقای شمال غربی | آفریقای شمال‌شرقی | ساحل | جنوب آفریقا | آفریقای پایین صحرا | آفریقای غربی
آمریکا: مناطق کوه آند | جزایر کارائیب | آمریکای مرکزی | دریاچه‌های بزرگ آمریکا | جلگه‌های بزرگ آمریکا | آمریکای لاتین | مخروط جنوبی
آسیا: آسیای مرکزی | آسیای شرقی | هند شرقی | خاور دور | شبه قاره هند | آسیای جنوبی | آسیای شمالی | آسیای جنوب‌شرقی | آسیای جنوب‌غربی (خاورمیانه، خاور، آناتولی، شبه جزیره عربستان)
اروپا: بالکان | منطقه بالتیک | بنلوکس | جزایر بریتانیا | اروپای مرکزی | اروپای شرقی | اروپای شمالی | اسکاندیناوی | اروپای جنوبی | اروپای غربی
مناطق دیگر: اوراسیا: قفقاز | اقیانوسیه: استرالزی | ملانزی | پولی‌نزی | جزایر الوتی | کناره اقیانوس آرام | قطبی: شمالگان | جنوبگان

طبقه بندی: مناطق افریقا طبقه بندی: شبه جزیره افریقا طبقه بندی: منطقه ویژه تنوع زیستی افریقا


انتها: شاخ افریقا