آواز ابوعطا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

یکی از آوازهای چهار گانهٔ متعلق به شور در موسیقی امروز (افشاری ، ابوعطا ، دشتی ، بیات ترک) است. ابوعطا با القاب دیگری مانند سارنج(صلحی) و دستان عرب نیز اشتهار دارد.

گام آن با گام شور یکی است و تنها اختلاف آن با شور در توقّف مکرّر ابوعطا روی درجهٔ چهارم (نت شاهد) و درجهٔ دوم (نت ایست) می‌باشد و درجهٔ پنجم ثابت است ، در نغمهٔ ابوعطا ، نت متغییر وجود ندارد.

در ردیف موسیقی موسی معروفی گوشه‌های ابوعطا بعد از شش درآمد ، عبارتند از: محمد صادق خانی ، کرشمه ، سیخی ، تک مقدم (نوعی تحریر است) ، حزین ، حجاز که ردیف مذکور در سه قسمت ذکر گردیده ، (حجاز ، مهمترین گوشهٔ ابوعطاست) ، بسته نگار ، بغدادی(شبیه حجاز است) ، دوبیتی ، شمالی ، چهار باغ ، گبری ، رامکلی ، فرود ، مثنوی.

در ردیف منقول ابوالحسن صبا گوشهٔ خسروشیرین نیز در ابوعطا ذکر شده‌است. آواز ابوعطا در میان مقام‌های قدیم به چشم نمی‌خورد اما از مقام‌های قدیم ، فواصل جان فزا ، بوستان و حسینی با ابوعطا مطابقت دارد.

ابوعطا در محدودهٔ حجاز دارای نغمه‌هایی نزدیک به الحان عربی است ، امّا آواز ابوعطا خود مورد پسند و به ذوق ایرانیان است.

[ویرایش] منبع

  • ستایشگر ، مهدی. واژه نامهٔ موسیقی ایران زمین ، جلد اوّل