سغد
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
سُغد یا سغد باستان سرزمینی است شامل تاجیکستان کنونی و بخش خاوری ازبکستان کنونی میان کوههای تیانشان و رود آمودریا. گاهی به این سرزمین سغدیانا هم میگویند.
مردم آن به زبان سغدی (یکی از زبانهای ایرانی باستان) سخن میگفتند.سغدیان با تازش عربها و ترکان از میا رفتند و آنچه از ایشان میدانیم بیشتر از یافتههای باستانشناسان و یا نوشتههای نویسندگان سدههای نخستین اسلامی مانند ابوریحان بیرونی است.برخی از آیینهای ایرانی مانند سوگ سیاوش (یا سووشون) ریشه در سغد دارد.
[ویرایش] تاریخ
سغد در روزگار هخامنشیان بخشی از شاهنشاهی ایشان بوده است.در زمان اشکانیان نیز این سرزمین بخشی از ایران ماند.از این روزگار سرودههایی از اوستا به زبان سغدی به جای مانده است.پدید آمدن راه ابریشم در این زمان اثر بسیاری بر رونق و شکوفایی این سرزمین داشت.این رونق در روزگار ساسانیان نیز همراه بود و از رونق این بخش ایران کاسته نشد.پیشه پردرآمد برای مردم سغد در این زمانهای تاریخ بیشتر بازرگانی بوده است.آیینهای مانویگری،زرتشتی و ترسایی و بودایی میان مردم آن سامان رواج داشت.اینان پیوند دهنده روابط بازرگانی ایران با چین بودند و نخستین مهاجرنشینهای ایرانی را نیز در چین ایشان به راه انداختند.گویا با توجه به علاقه مسلمانان به بازرگانی و داد و ستد سغدیان پایداری چندانی در برابر پذیرش اسلام نکرده باشند.
[ویرایش] منبع
- تورج دریایی،شاهنشاهی ساسانی