اقتصاد مراکش
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
مغرب از نگاه آمار
مقدمه : کشور مراکش و یا مغرب کشوری است که در شمال دریای مدیترانه و در غرب اقیانوس اطلس آن را احاطه کرده است . وجود سواحل بیش از 3500 کیلومتری آن این کشور را از منابع عظیم دریایی و تجمع گونه های مختلف ماهیان بهره مند نموده و شرایط ممتازی را برای این کشور بوجود آورده است . هم اکنون مغرب در زمینه صادرات انواع ماهی مانند ساردین و نرم تنانی همچون هشت پا به اروپا ، آمریکا و آسیا فعالیت دارد . اقتصاد مغرب بر چند عنصر ماهیگیری ، کشاورزی ، تجارت و صنعت توریسم متمرکز است . خاک کشور مغرب با توجه به آب هوای معتدلش و بارندگی در زمینه کشاورزی بسیار مستعد می باشد . مناطق مرکزی و شمالی این کشور مملو از درختان زیتون و میوه است و در واقع این شرایط کشور مغرب را به یکی از صادر کنندگان عمده زیتون ، تبدیل کرده است ، میوه و سبزیجات نیز از اقلام دیگر صادراتی این کشور می باشد . مغرب با فاصله ای کمتر از 15 کیلومتر بر روی دریا به جنوب کشور اسپانیا و در واقع قاره اروپا متصل می شود و همین امر باعث گردیده این کشور به عنوان پلی دو قاره آفریقا و اروپا را به یکدیگر متصل نماید . این کشور یکی از شرکای تجاری اروپا علی الخصوص فرانسه می باشد ، عواملی همچون نزدیکی راه ، زبان مشترک و قوانین جاری و از همه مهمتر اراده سیاسی این امر را تسهیل نموده است .
شاخصهاي اقتصادي :
- جمعيت : 32725847
- مساحت : 710850 كيلومتر مربع بانضمام صحراي غربي
- ميزان شهر نشيني : 50%
- توليد ناخالص داخلی GDP :
- _ 138.3 میليارد دلار در سال 2005
- ـ درصد رشد :
- 4/4% ـ 2004
- 4/2% ـ 2005 ، پيش بيني مي شود با تحولات اقتصادي در اين كشور اين ميزان در سال 2006 به 1/5 % افزايش يابد .
- ـ اهداف و اولويتهاي دولت در زمينه توسعه اقتصادي :
كشاورزي ، صنايع و توريسم
- ـ تركيب واحدهاي دخيل در توليد ناخالص داخلي:
- + كشاورزي :
- 21% در سال 2004
- + صنعت :
- 35/8%در سال 2004
- + خدمات :
- 43% در سـال 2004
- ملاحظه : در اين تركيب در بخش صنعت و خدمات در سال 2004 افزايش بوده و در بخش كشاورزي سال 2004 نسبت به 2003 ،7/1 درصد بعلت خشکسالی كاهش داشته اما سال 2005 ، با توجه به بارش باران و بهبود وضعيت كشاورزي هم اكنون غلات نسبت به سال گذشته با افزايش 6 تني روبروست.
- ـ درآمد و يا مصرف بر حسب درصد سهم موجود در سال 2004 :
- + بيشترين : 10% الي 9/30%
- + كمترين : 6/2% الي 10%
- ـ نرخ تورم ( قيمتهاي مصرفي ) :
- 2.1% در سال 2005 ( آمار غیر رسمی حدود 1/5% )
- ـ نيروي كار :
- + 11/02 ميليون نفر 2004
- ـ تقسيم نيروي كار شاغل :
- + خدمات : 45%
- + صنعت : 15%
- + كشاورزي : 40%
- ـ نرخ بيكاري : 1/12% ، 2004
- ملاحظه : اين آمار رسمي است ، اما رقم 19 درصد نيز بصورت غير رسمي اعلام شده است . لازم به ذكر است كه اين محاسبه بدون در نظر گرفتن شغل هاي كاذبي است كه در مغرب رواج دارد .
- ـ جمعيت زير خط فقر : حدود 19% در سال 2004
- ـ بودجه :
- + سال 2004 حدود 130 ميليارد درهم
- + سال 2005 معادل 160 ميليارد درهم
- + سال 2006 معادل 5/166 ميليارد درهم
- ملاحظه : بودجه سال 2006 با 4/4% افزايش نسبت به سال گذشته اخيرا به تصويب مجلس اين كشور رسيد .
- ـ كسري بودجه :
- + 3.5% در سال 2005 تا توجه به خشكسالي سال گذشته
- ـ پول رايج كشور : درهم
- ـ نرخ برابري ارز :
- + 8.5 درهم
- این نرخ در نوسان می باشد در ابتدای سال میلادی یک دلار برابر با 9 درهم محاسبه می شد .
- ـ سال مالي : تقويم ميلادي
- ـ ميانگين توسعه اقتصادي: 3%
- ـ سرمايه گذاري ناخالص تعيين شده : 4/22% توليد ناخالص داخلي
- ـ انرژي:
- ـ ميزان توليد برق :
- + 35 /13 ميليارد كيلووات ساعت در سال 2004
- + 13/91 ميليارد كيلو وات ساعت در سال 2005
- ـ ميزان مصرف برق : 24/14 ميليارد كيلووات ساعت
- ـ ميزان واردات برق : 3/1 ميليارد كيلو وات ساعت
ملاحظه : صادرات برق ندارد .
- ـ ذخاير طبيعي ( بر اساس آمار منتشره در سال 2004)
- ـ نفت : 300 ميليون بشكه
- + توليد نفت : در مناطق فاس و صويره
- + مصرف نفت : روزانه حدود 167 هزار بشكه
- ـ گاز : 4/665 ميليون متر مكعب
- + مصرف گاز : 50 ميليون متر مكعب
- معادن موجود :
- ـ فسفات : حدود 23 هزار تن
- ـ نقره : 200 هزار تن
- ـ سنگ آهن : حدود 4 هزار تن
- ـ روي : 136 هزار تن
- ـ سرب : 55 هزارتن
- ـ مس : 5/17 هزار تن
- ـ محصولات كشاورزي :
- ـ زيتون : حدود 650 هزار تن
- ـ حبوبات : 2350 هزارqx
- ـ لبنیات : 2445 ميليون ليتر
- ـ مركبات : 1315 هزار تن
- ـ گوشت گاو ، گوسفند و طيور : 312 هزار تن قرمز و 320 هزار تن سفيد بدون ماهي
- ـ چغندر قند :2750 هزار تن
- ـ گندم : 85500 هزار qx
- ـ برنج : 81 هزار qx
- ـ جو وسويا : 26203 هزارqx
- ـ حجم تجارت خارجي : 62/27 ميليارد دلار
- ـ واردات :
- ـ حجم واردات :
- + 15.63 ميليارد دلار فوب ، 2004
- + 18.15 میلیارد دلار فوب ، 2005
- ـ تنوع واردات :
- نفت خام ، گاز ، گندم ، مواد شيميايي ، ماشين آلات ، گوگرد ، لوازم الكترنيكي ، روغن نباتي ، آهن و فولاد بصورت كابل ، شمش و ورق ، شكر ، لوازم خانگي و مواد پلاستيك .
- ـ صادرات :
- + حجم صادرات :
- + 9.75 ميليارد دلار فوب ، 2004
- + 9.48 میلیارد دلار فوب ، 2005
- ـ تنوع صادرات :
- فسفات ، اسيد فسفريك ، محصولات دريايي ، كشاورزي( ميوه و سبزيجات ) ، سرب ، مس و روي و منسوجات
- ـ شركاي اصلی تجاري در امور صادرات و واردات :
- ( ميزان صادرات و واردات )
- - صادرات :
- فرانسه 5/37%
- اسپانيا 4/16%
- انگلستان 1/5%
- - واردات :
- فرانسه 30%
- اسپانيا4/16%
- ايتاليـا4/5%
- چین 3/5%
- آلمـان 1/5%
- عربستان 7/4%
- - ذخاير ارز و طلا : 61/15 ميليارد دلار ، 2005 *ـ بدهيهاي خارجي :
- + 17.7 ميليارد دلار ، 2005
- ـ كشورهاي اعطا كننده كمكهاي خارجي : اتحاديه اروپا ، كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس ، سازمانهاي پولي مجموعا 570
ميليون دلاردرسال 2004
- ـ حجم سرمايه گذاريهاي خارجي :
- ـ ميزان سرمايه گذاري خارجي : از مارس 2005 تا كنون حدود
15/5 ميليارد درهم
- (اين مبلغ نسبت به سال گذشته خود حدود 5/7 ميليارد افزايش داشته است )
- + درآمد حاصله از اشتغال بكار مغربي ها در خارج : 2 ميليارد دلار در سال
- ـ ارتباطات در سال 2004:
- ـ تعداد خطوط تلفن در حال بهره برداري :1219200 شماره
- ـ تعداد خطوط تلفن همراه : 7332800 شماره
- ـ تعداد ايستگاههاي راديويي : اي ام 27 ايستگاه ، اف ام 25 *ايستگاه و موج كوتاه 6 ايستگاه
- ـ تعداد ايستگاههاي تلويزيوني : 40 ايستگاه
- ـ تعداد سرويس دهندگان انترنت : تنها شركت اتصالات مغرب است .
- ـ تعداد سرويس گيرندگان انترنت : حدود 800 هزار نفر
- ـ حمل ونقل سال 2005 :
- ـ راه آهن : 1907 کیلومتر شامل 1000 كيلومتر ريل برقي
- ـ بزرگراهها : 5707 كيلومتر ( چند پروزه در حال ساخت وجود دارد)
- ـ راه آبي : به اروپا ، آسيا و آمريكا خط كشتيراني تجاري و به اروپا مسافربري
- ـ خطول لوله نفت و گاز : 285 كيلومتر نفت و 695 كيلومتر گاز
- ـ ناوگان تجاري : 41 فروند
- + انواع كشتي ها : 6 فروند كارگو ، 13 فروند كارگو ـ مسافري ، 6 تانكر شيميايي ، 1 تانكر نفتي ، 2 كارگو يخچالي ، 8 كانتينر و 5 متفرقه .
- + كشتي هاي خارجي در اختيار : فرانسه 1 كشتي ، آلمان 2 كشتي ، انگليس 1 كشتي و سويس دو كشتي .
- ـ منطقه ماهيگيري : در تمام سواحل شمالي و غربي مغرب ماهيگيري ميشود.
- ـ فرودگاههاي مهم : كازابلانكا ، مراكش ، طنجه ، فاس ، اقادير و رباط .
منبع : برگرفته و ترجمه از وب سایت سیا