سرشماری‌های تهران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

[ویرایش] در زمان قاجار

مهندس عبدالغفار اصفهانی «حاج نجم‏الملک» به فرمان ناصرالدین شاه، با هشت تن از شاگردان خود به اسامی: محمد حسن میرزا، علیخان ولد ملک‏الشعراء، علیخان ولد قاسمخان، میرزا علی اکبر، سلیمان خان، سلیمان قلیخان، حسینعلی خان، عباسعلی خان، جمعیت تهران را در مدت دو ماه سرشماری کرده، ساکنین هر محله را از مرد و زن و طفل و جوان، غلام و خواجه و کنیز، مالک و مستأجر، تهرانی و آذربایجانی و اصفهانی و متفرّقه از شیرازی و کاشانی و عراقی و غیره، و مسلمان و ارمنی و یهودی و فرنگی، و تعداد خانه‏ها، گرمابه‏ها، کاروانسراها، مساجد، مدارس، یخچالها، دستگاههای کوره‏پزی، تکایا حتی اصطبل های شخصی را تعیین کرده است. وی هشت نفر مزبور را به چهار دسته تقسیم کرده، هر دسته را به همراهی یک فراش مدرسه و دو نفر از سربازان مهندس، به محّلات شهر فرستاده و خود مرتبا سرکشی می‏کرده و تعلیمات لازم می‏داده.» نسخه‏ای از سیاهه این سرشماری، به نام «کتابچه تعداد نفوس شهر تهران» در کتابخانه مجلس شورای اسلامی، به شماره 2123 محفوظ است.

[ویرایش] منابع

گلچین معانی، احمد: "سرشماری در تهران در زمان ناصرالدین شاه"، در مجله یغما، سال سیزدهم، شماره چهارم، تیرماه 1339، ص 211 ـ 207.

این نوشتار ناقص است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.