Dáil Éireann

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.

Teach Laighean i mBaile Átha Cliath, suíomh Dháil Éireann.
Teach Laighean i mBaile Átha Cliath, suíomh Dháil Éireann.

Is é Dáil Éireann an teach ísle an Oireachtais, an phairlaimint i bPhoblacht na hÉireann. Toghtar go díreach é ar a laghad uair amháin gach cúig bliana leis an córas ionadaíocht chionmhar agus an t-Aonvóta Inaistrithe. Tá cumhacht cosúlacht ann ná a bheith ag teach ísle i ndála eile. Is é thar a bheith an craobh ceannasach san Oireachtas. Tá cumhacht aige aon dlí ar mhaith leis a cheapadh. Cruinníonn sé i dTeach Laighean i mBaile Átha Cliath ó 1922.

[athraigh] Stair

Bunaíodh an Chéad Dáil sa bhliain 1919. Ba Dháil réabhlóideach é, a bhí bunaithe ar an lá a bhris Cogadh na Saoirse amach sa tír. Tar éis an Chonartha, vótáil an Dáil é féin as marthain. Ach athbhunaíodh é go díreach nuair a tháinig ailt an Chonartha i bhfeidhm míonna níos déanaí. Thart ar an am sin, bhí cúpla 'Pairliméid' i bhfeidhm. Bhí Dáil Sealadach ann chun an Conraidh a cur i bhfeidhm agus Saorstát Éireann a bhunadh. Bhí an Dáil é féin ann, a chruthaíodh i 1919. Bhí Dáil Poblachta ann freisin, bunaithe ag Eamon de Valera agus na frith-conraitheoirí. Bhí gach ceann díobh ag éileadh ceart-síolú ón Dáil 1919 agus Forógra na Poblachta 1916.

[athraigh] Baill den 29ú Dáil

Is é Fianna Fáil an páirtí is mó sa Dáil agus tá siad sa rialtas leis an Páirtí Daonlathach. Is é seo a leanas miondealú na bpáirtithe sa Dáil:

Páirtí Bealtaine 2002 Márta 2005
Fianna Fáil 81 78
  Fine Gael 31 32
  Páirtí an Lucht Oibre 20 21
An Páirtí Daonlathach. 8 8
  Páirtí Glas 6 6
  Sinn Féin 5 5
  Páirtí Soisialach 1 1
  Neamhspleách 13 14
  Ceann Comhairle 1 1

[athraigh] Naisc sheachtracha




Vicipéid
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.