Cornualles - Kernow

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Kernow ou Cornwall
Bandera de Cornualles
Lema: One and All (inglés: «Un e Todo»)
Idiomas Inglés, Córnico
Capital Truro
Superficie 3.563 km²
Poboación (2002)
 
513.527
143/km²
Moeda Libra esterlina (£) (GBP)
Festas Sen Pyran (5 de marzo)
Situación
Image:England and Cornwall.png
Distritos
  1. Penwith
  2. Kerrier
  3. Carrick
  4. Restormel
  5. Caradon
  6. Cornualles septentrional
  7. Isles of Scilly (Illas Sorlingas)

Cornualles (Cornwall, en inglés; Kernow en córnico) é un condado administrativo e cerimonial, considerado ás veces como unha nación polos seus habitantes e polos expertos, que ocupa unha grande parte da península do mesmo nome, constituíndo o extremo sudoccidental de Inglaterra.

As súas costas, recortadas, son bañadas polo mar Céltico ó norte e oeste e polo Canal da Mancha ó sur, e culminan na parte oeste, no chamado Fin da Terra, que equivalería á Fisterra galega ou á Finistèrre bretona.

O tamén coñecido como país do estaño está ó oeste do condado de Devon, sendo o río Tamar a súa fronteira. A estrada principal que mediante a que se comunica co resto da illa de Gran Bretaña é a A38, que cruza o Tamar en Plymouth grazas á Ponte do Tamar; e a A30 que cruza a fronteira sur do Launceston. Un transbordador tamén une Plymouth coa cidade de Torpoint ó outro lado do Hamoaze. Unha ponte ferroviaria (a Royal Albert Bridge), construída por Brunel en 1859, completa a outra gran vía de transporte.

As illas Sorlingas (Isles of Scilly) están asociadas a Cornualles.

Cornualles é tamén un ducado pertencente á Coroa Británica que ten asociado o título de Duque de Cornualles. O moderno ducado é propietario do 2% do territorio, así como outras grandes áreas ó longo de Gran Bretaña.

Na actualidade, este título osténtao Camilla Mountbatten-Windsor (Camilla Parker-Bowles denantes da súa boda co príncipe de Gales, Carlos de Inglaterra).

Índice

[editar] Política e lingua

Os nacionalistas córnicos están organizados en dous partidos políticos: Mebyon Kernow e o Cornish Nationalist Party. Tamén hai un movemento partidario da autonomía que recolleu 50.000 sinaturas.

A lingua córnica está emparentada co galés e o bretón, formando as tres o grupo británico de linguas celtas dentro do grupo goidélico que forman o irlandés, escocés e manx. Foi lingua viva até 1777 sendo Dolly Pentreath a derradeira persoa monolingüe. A publicación de "Handbook of the Cornish Language" en 1904 provocou un interese por revivila.

Pese a que non se realizou ningún censo ó respecto, suponse que hai unhas 2.000 persoas que falan o idioma, ainda que só unhas 100 o fan fluidamente. Recentemente o goberno británico recoñeceuna como idioma minoritario.

Alguns apelidos teñen os prefixos Tre, Pol, ou Pen, e como di o seu dito "por Tre, Pol e Pen saberás quén é córnico."

[editar] Historia

O nome inglés moderno deriva do nome tribal Cornovii e da palabra anglosaxona wealas. Cornovii é moi probable que signifique pobo da península. Wealas é tamén a orixe do nome Gales. En córnico é nomeado como Kernow.

Cornualles foi a principal fonte de abastecemento de estaño para as civilizacións do Mediterráneo antigo, sendo coñecida como as Casitérides e unha vez os córnicos foron considerados os maiores mineiros do mundo. Cando as reservas de estaño se esgotaron, emigraron a lugares como América (Estados Unidos e Arxentina principalmente), Australia, Nova Celandia e Sudáfrica. Moitas palabras córnicas relacionadas coa minería pasaron ó inglés como costean, gunnies, e vug.

Dende o declive da minería, agricultura e pesca, a economía vén decantándose polo turismo, grazas a unhas das máis espectaculares costas do mundo. Así as cousas, a economía está deprimida e a rexión foi recoñecida pola Unión Europea como unha das do Obxectivo 1.

[editar] Bandeira

Hai discusións sobre quen é o patrón de Cornualles: San Miguel, San Petroc ou San Piran. San Piran é o máis popular: o seu emblema (unha cruz branca sobre campo negro) está recoñecido como a bandeira de Cornualles, se ben non oficialmente (os condados non teñen bandeira) e o seu día (5 de marzo) é celebrado polos córnicos de todo o mundo.

[editar] Enlaces externos

Commons
Commons ten máis imaxes sobre: