Lábaro cántabro
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Atención: Este artigo precisa un traballo de revisión.
revisión ortográfica
Por favor vexa a lista de Artigos con problemas e mellóreo de acordo coas indicacións que aparecen nesa páxina. Cando os problemas se resolvan retire esta mensaxe e borre a páxina da lista de artigos con problemas, pero por favor non quite esta mensaxe ata que estea todo solucionado.
Dende hai bastantes anos se ha popularizado en Cántabria e Euskadi os simbolos denominados lábaro cántabro e lauburu coa finalidade de representar ambolos dous pobos. Incluso alguns autores fan mención deles coma orixe do lábaro de Constantino utilizado polas lexions romanas
Sabemos polos escritos de Tertuliano e Minucio Félix que existia entre as lexions romanas un estandarte chamado cántrabrun, que consistia nun pendón de tela roxa e que estaba suxeito nun travéseiro fixado perpendicularmente o asta de suxección do estandarte. Coma as lexions tiñan outro pendón parecido chamado vexillum, é de supoñer que os que os diferenciaba era o motivo do bordado.
Este tipo de estandartes estaba bastante difundido entre os pobos célticos e aparece representado no Arco de Orange e en acuñacions celtibéricas. Suponse que o seu uso tomouse das tropas auxiliares cántabras que sirviron nas lexions romanas, como tamén tomaron as tacticas militares da cabaleria coñecidas coma circulus cántabricus e cántabricus impetus
Pero posteriormente, no Codex Theodosianus, nos fala dos cantabrarii, que era unha especie de colexio encarregado de portar o lauburum de Constantino. O problema eiqui é a referencia que fai o Codex Theodosianus entre os cantabrii e o lauburun sexa o mesmo simbolo, xa que si nos ateñemos os relatos de Tertuliano e Minucio Félix, o unico que queda claro é a veneración que as tropas romanas facian dos seus simbolos e a sua forma cruciforme.
Etimólixicamente, labaro procede de lab (falar) é esta amplamente representado nas lenguas celtas. Llafar é falar, falador, idioma, voz, mentras que no antigo cornico e bretón, lavar e palabra, i en irlandés antigo, labar é charlatan e labrad siñifica fala.
No fragor da batalla, os estandartes eran utilizados para enviar ordes e siñais, xa que era imposible escoitar a voz de mando, de ahi o seu nome que siñifica "o que fala".
Varios autores han visto coma unha influencia indirecta dos cántabros a traves do seu estandarte militar "cantabrum". Polo que non resulta moi descabellado pensar que os antigos cántabros poseiran un estandarte chamado lábarum de tela roxa e con un bordado de forma cruciforme. È moi amplo o estudo realizado por Montes Neira, onde coida atopar o lábaro cántabro en varias estelas discoideas xigantes de Cántabria, especialmente a de Zurita, ainda que estas estelas xigantes son tipicamente cántabras, tamén hai algunha representación en Bizkaia e Asturias (Coaña). Esta formada por catro crecientes lunares rematadas en circulo e con un punto central, o que lle da forma de cruz. A representación deste simbolo non é exclusivo de Cantabria, xa que hai achazos en todala Peninsula iberica e mais en Europa, especialmente na zona de Aquitania, onde varian os motivos ornamentais, pero a sua representación astral é exclusiva de Cantabria. Pero non se pode afirmar con total seguridade que a representación da estela sexa a mesma que ia bordada na tela do lábaro cántabro e moito menos que sexa o cantabrum romano, xa que o uso de estandartes durante as batallas era unha practica moi extendida entre os pobos celtas e xermanicos. A cor roxa da tela ten a sua razón, xa que os pobos indoeuropeos relacionaban esta cor coas suas deidades guerreiras e cazadoras.