Ponte Caldelas

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Faltan ligazóns internas neste artigo. Por favor, wikifíqueo.
Ponte Caldelas
Situación
Xentilicio 1: Pontecaldelense - Caldelense
Xeografía
Provincia: Provincia de Pontevedra
Comarca: Ponte Caldelas
Área: 87 km²
Entidades de poboación: -
Capital do concello: Ponte Caldelas
Latitude e lonxitude:
Altitude máxima: Serra de Castrelada, con 633 m.
Altitude mínima: m.
Zona horaria: 2 UTC + 1
Demografía (2004)
Poboación: 6393(3074H,3319M) hab.
Densidade: hab./km²
Uso do galego 3 (2001)
Galegofalantes sobre o total da poboación: %
Falantes do galego no tramo 5 a 29 anos
Sempre: %
Ás veces: %
Nunca: %
Política (2003)
Concelleiros 4: PPdeG '(votos - %)
BNG ' (votos - %)
PSdeG-PSOE '(votos - %)
Outros: -' (- %)
Alcalde: Perfecto Rodríguez Muíños (PP)
Eleccións municipais en: 'Ponte Caldelas'
Censo electoral (2003)
Total electores: - 100 %
Votantes: - %
Abstencións: - %
Votos en branco: - %
Votos nulos: - %
Orzamentos 5 (2000)
Total ingresos:
Tributos propios por habitante:
Transferencias por habitante:
Consumo público por habitante:
Gasto de capital por habitante:
Enderezos
Enderezo físico: Avda. de Galicia, s/n
Teléfono: 986 750 013
Fax: 986 750 020
Código Postal: 36820
Correo electrónico: pontecaldelas@concellos.depontevedra.es
Sitio web oficial: http://www.pontecaldelas.org/

Notas: 1 Véxase no Galizionario.

2 No verán: UTC + 2.
3 Datos de 2001 publicados en 2004.
4 Eleccións Municipais Maio 2003.
5 Datos de 2000, daquela non existía o Euro, convertíronse as pesetas a Euros.

Concello da Provincia de Pontevedra en Galicia. Pertence á Comarca de Pontevedra.


Xentilicio (véxase no Galizionario) : Pontecaldelán - Caldelán

Índice

[editar] Historia

Probablemente, o municipio recibiu o seu nome da antiga ponte sobre o río Verdugo por un lado, e dos seus manantiais termais (sulfuroso-sódicas), polo outro (caldas).

Pouco se sabe da orixe da vila, aínda que non son poucos os que a atribúen a unha fundación romana, e ainda alguén quere ver nos gregos ós primeiros poboadores do municipio.

No ano 1126 o rei Alfonso VII deulle o título de "Moi Leal". Conta a tradición tamén que a famosa raíña Lupa, a cal perseguiu ós discípulos do Apostol Santiago, foi natural desta vila ou residiu nela. Posteriormente no século XIX recibiu o tratamento de "Vila".

Estas terras foron patrimonio da catedral de Santiago, dándolle Xelmírez privilexios e franquicias. No pasado, o agora término de Ponte Caldelas pertencía nunha mitade á antiga provincia de Santiago, e na outra metada á de Tui.

No 1822 pasou formar parte da nova provincia de Vigo e en 1833, finalmente, á de Pontevedra.

[editar] Localización xeográfica

O municipio de Ponte Caldelas sitúase nunha zona xeográfica de transición entre as montañas do interior pontevedrés e as ribeiras das Rías Baixas. É terra de manantiais e ríos (Oitavén e Verdugo), de abruptas serras (A Fracha, Castrelada,...) e encaixados vales.

Os seus case sete mil habitantes repártense en nove parroquias ('Anceu, Barbudo, Caritel, Forzáns, Ínsua, Xustáns, Ponte Caldelas, Taboadelo e Tourón'), estando o municipio encadrado no Partido Xudicial de Pontevedra e forma parte dunha comarca natural que se extende polas estribacións occidentais da Serra do Suido.

Á vila de Ponte Caldelas accédese a través da carretera PO-532 (Pontevedra-A Cañiza), despois de percorrer 16 quilómetros dende a capital provincial, coa cal mantén frecuentes e intensas relacións.

Ponte Caldelas limita o Norte co Concello de Cotobade, o Sur co de Fornelos de Montes e Soutomaior;o Este co de A Lama e o Oeste con Pontevedra

[editar] Descripcion Xeográfica

Ponte Caldelas presenta unha morfoloxía de fortes contrastes topográficos provocados por unha intensa erosión diferencial favorecida pola rede de fracturas tectónicas ás que foi sometido polos episodios xeolóxicos. As superficies de aplanamento orixinarias percíbense nas cumbres suaves dos seus montes, entre os que destacan: a Serra da Castrelada (663 m), O Couto da Brea (536 m), A Penarada (544 m), O Antón(453 m) e O Taboadelo (432 m). Encaixados entre as serras, os ríos discurren por vales abruptos e profundos, con pronunciadas pendentes.

A súa densa rede fluvial organízase en torno ós cursos do Verdugoe do Oitavén, alimentados por afluentes cortos, pero de abundante caudal debido ás elevadas precipitacións que se rexistran ó paso dos frentes atlánticos. Entre estos afluentes destaca o Calvelle que se une ó Verdugo antes do seu paso pola capital municipal, onde ó atravesar algunhas fallas orixina a aparición de manantiais de augas minerais, ben coñecidas polas súas propiedades. No río Oitavén construiuse a presa de Eirasou encoro de eiras, que abastece de auga ó área urbana de Vigo, antes de que, xa no municipio de Soutomaior, una a súas augas ás do Verdugo, que poucos kilómetros máis adiante desembocará na ría de Vigo.

Tamén o clima pódese calificar de transición, entre o propio das Rías Baixas e o das terras altas da Serra do Suido. As temperaturas medias invernais son bastantes frescas (6,7 ºC en febreiro) e as estivais suaves (17,9 ºC de media en agosto), sendo o máis notorio as fortes precipitacións (1.946 mm anuais) presentando un marcado máximo de novembro a marzo, mentras que a sequía estival propia das Rías Baixas, aquí queda moi atenuada. Esa elevada pluviosidade débese á posición frontal da serra ante o avance dos frentes atlánticos.

[editar] Comunicacions

Dende A Coruña e Santiago chégase a Pontevedra pola AP-9 ou pola N-550. En Pontevedra cóllese a PO-255 directamente ate Ponte Caldelas.

- A Coruña (143 Km.)

- Santiago (71 Km.)

- Pontevedra (13 Km.)

- Vigo (39 Km.)

Aeroporto máis próximo: Peinador, Vigo, a 40 km


[editar] Parroquias e Lugares de Ponte Caldelas

Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Ponte Caldelas vexa: Lugares de Ponte Caldelas.

[editar] Parroquias

Galicia | Provincia de Pontevedra | Parroquias de Ponte Caldelas

Anceu (Santo André) | Caritel (Santa María) | Castro Barbudo (Santa María) | Forzáns (San Fiz) | A Insua (Santa Mariña) | Ponte Caldelas (Santa Eulalia) | Taboadelo (Santiago) | Tourón (Santa María) | Xustáns (San Martiño)

[editar] Turismo, ¿Que visitar?

No termo municipal o visitante atopará numerosos testimonios do seu pasado; destacando os castros de Santa María de Castro de Barbudo e o monte Castrelo en Parada, onde tamén atopamos petroglifos como os de Tourón. Entre os monumentos relixiosos cabe citar a igrexa parroquial de Sta. Eulalia de Caldelas, que posúe un fermoso retrato barroco, e a de Tourón (románica do século XII). Tamén destacar a Capela do Sagrado Corazón, dende onde se contempla a vista de paxaro a vila.

Polo que se refire á arquitectura de pazos, existen magníficos exemplos en Tourón, Sande e San Ramón. Tamén destacan as casas de indianos de Caritel, A Insua e a da Vila.

As ribeiras dos ríos Verdugo e Oitavén ofrecen fermosas estampas e numerosos rincóns para que os amantes da pesca, do sendeirismo ou das excursións a cabalo poidan disfrutar dun día de ocio. Neste senso, existe unha área recreativa con praia fluvial na Calzada.

Os primeros "monumentos" os que lle imos prestar atención son os Petroglifos de Tourón.

[editar] Espazos Naturais

Nesta vila aínda se conservan bosques autóctonos de carballos,castiñeiros e bidueiros; nalgunhas zonas de repoboación mezclados con piñeiros e eucaliptos. É unha zona con altitudes como a Serra da Fracha, a da Castara, a de Couto Brea, etc. , e con vales moldeados polos seus ríos que están especialmente dotados dunha temperatura ideal para o hábitat troiteiro. Dende os seus altos e como excelentes miradores naturais temos:

- A Castrelada, dende onde se poden divisar as tres Rías Baixas: Pontevedra, Vigo e Vilagarcía. - Mirador do Castreliño, dende o que se aprecia unha panorámica de grande parte dos lugares que componen o concello.

- Ademais, en temporada estival, pódense tomar apacibles baños de sol ou refrescarse nas doces augas da súa praia fluvial da Calzada, moi concorrida por bañistas que no verán buscan mitigar o sol cun chapuzón no río. - Non debemos esquecer a beleza dos Pasos de A Fraga.

Tamen sería de gran agrado visitar a riqueza e variedade de motivos representados no “Outeiro das Sombriñas” que constituen un dos mellores exemplos da nosa arte rupestre.

Como acontece noutros municipios galegos, no Concello de Ponte Caldelas destaca desde o punto de vista monumental as construccións de carácter relixioso.

Así podemos menciona-la románica igrexa parroquial de Tourón, de finais do século XII que conserva desta arte a fachada e o arco do presbiterio. Nunha fachada lateral existe un escudo dos Pazos de Proben.

A igrexa parroquial de Santa Eulalia de Ponte Caldelas destaca polo seu retablo pétreo obra do mestre D. Manuel González, autor tamén da fonte que se atopa na "Plazuela del Obispo" no centro da vila e do Calvario de Barbudo.

Asimesmo, tamén destacan as igrexas de A Insua, aberta ó val cun Via Crucis de pedra ó redor do atrio e a igrexa de Xustáns (conxunto de igrexa e cemiterio con outro interesante cruceiro

[editar] Festas

As festas patronais celébranse no último domingo de agosto, pero tamén son importantes as de San Vicente, en xaneiro, coa chamada "Romaría do Cocido" e en setembro, a Virxe das Dores, en Anceu, cunha tradicional danza á que se atribúe unha orixe celta. Outra celebración gastronómica destacada é a "Festa da Troita" que, ademais de degustar este prato típico, se celebra co "Concurso Internacional de Pesca Deportiva", congregando tódolos anos (último domingo de maio) a un grande número de visitantes. O presente ano cumprirá a súa XXXV edición, feito que a fai coma unha das máis antigas e con máis tradición da provincia de Pontevedra e incluso de toda Galicia.

Festas no municipio de Ponte Caldelas:

FESTA DAS DORES: en Ponte Caldelas, último domingo de agosto (sábado, domingo, luns e martes)

ROMERIA DE SAN VICENTE: en Parada

ROMERIA DA VIRXE DA SAÚDE: en Rebordelo

ROMERIA DE CRISTO REI: en Xustáns

FESTA DAS DORES: en Anceu

[editar] Personaxes

Suso Vaamonde

Chano Piñeiro

[editar] Véxase tamén

  Referencias relacionadas con Galicia


Galicia en progreso: Este artigo é, polo de agora, só un esbozo. Traballa nel, especialmente se vives neste sitio, e contribúe a que a Galipedia ofreza a mellor información posíbel sobre o noso país. Pódeche resultar útil ver outros artigos sobre Galicia ou consultar o nomenclátor oficial.