Xoán Paulo II, Papa
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
![]() |
|
Nome | Karol Józef Wojtyła |
Comezo do papado | 16 de outubro, 1978 |
Fin do papado | 2 de abril, 2005 |
Apodo | O Papa Viaxeiro |
Predecesor | Xoán Paulo I |
Sucesor | Benedicto XVI |
Data de nacemento | 18 de maio, 1920 |
Lugar de nacemento | Wadowice, Polonia |
Data de morte | 2 de abril de 2005 |
Lugar de morte | Palacio Apostólico, Cidade do Vaticano |
Xoán Paulo II (Wadowice, Polonia, 18 de maio de 1920 - Cidade do Vaticano, 2 de abril de 2005). Papa número 264 da Igrexa católica segundo a Lista de Papas. O seu nome de nacemento foi Karol Józef Wojtyła (pronúnciese voi-tí-hua). Foi o primeiro Pontífice non italiano despois de 455 anos.
O seu pontificado de 26 anos foi o terceiro máis longo na historia da Igrexa Católica, despois do de San Pedro (se cree que entre 34 e 37 anos) e o de Pío IX (31 anos).
En 1981, mentres saúdaba aos fieis na Praza de San Pedro, sufriu un atentado perpetrado por Mehmet Ali Ağca, quen lle disparou a escasa distancia desde a multitude. Meses despois, Xoán Paulo II foi a visitarlle á cadea e perdonoulle públicamente. En 1984, antes da súa visita a Venezuela a policía política (DISIP) descubriu e desarticulou un complot para asasinalo por parte da rama venezolana da secta brasileira ultradereitista Tradición, Familia e Propiedade (sobre isto hai varias versións e os feitos non están claros). O 6 de xaneiro de 1995 a policía de Filipinas desmantelou a Operación Bojinka, que buscaba o mesmo fin.
A súa saúde empeorou nos primeiros meses de 2005, cando tivo que ser hospitalizado no Hospital Gemelli (Roma) debido a un síndrome de dificultade respiratoria. Aínda que se lle realizou unha traqueotomía a mediados de marzo, cara a finais do mesmo mes o seu estado se agravou e entre o 31 de marzo e o 1 de abril sufriu unha septicemia por complicación dunha infección de vías urinarias. Faleceu o día 2 de abril ás 21.37 horas (hora do Vaticano), sendo Joseph Ratzinger (Benedicto XVI) o seu sucesor.
Índice |
[editar] Perspectiva xeral
Xoán Paulo II enfatizou o que el chamou a "chamada universal á santidade" e tentou definir o papel da Igrexa Católica no mundo moderno. El denunciou os errores e inxustizas de ideoloxias como o comunismo, o Marxismo, o feminismo, o imperialismo, o relativismo, o materialismo, o fascismo (incluíndo o Nazismo), o racismo e o capitalismo. En moitos sentidos, el loitou contra a opresión, o secularismo e a pobreza. A pesar de que mantivo relacións amistosas con moitos dirixentes occidentais, el rechazou profundamente o consumismo por consideralo culpable da corrosión espiritual dos países occidentais, e a orientación hedonista das poboacións occidentais.
Xoán Paulo II foi coñecido como o "Papa Viaxeiro" por percorrer distancias moito máis grandes que tódolos seus predecesores. De acordo con Xoán Paulo II, as viaxes simbolizaban os seus esforzos en construir pontes entre diversas nacións e relixións, tentando destruir as divisións creadas no curso da historia.
El beatificou a 1.340 personas, máis xente que calquera dos papas anteriores. O Vaticano confirmou que canonizou a máis xente que a suma dos seus predecesores nos anteriores cinco séculos, e dunha gran variedade de culturas.[1] O feito de que canonizou a maís santos que calquer outro papa, como se di ás veces, é dificil de demostrar, xa que as crónicas de moitas das máis tempranas canonizacións están incompletas ou perdidas.
Papa do Século XX |
|
---|---|
|
|
Papa do Século XX ó Século XXI |
|
|
|
Papa do Século XXI |
|
|
|
Antipapa/s |
|
|
En febreiro de 2004 foi nominado para o Premio Nobel da Paz honrando o seu traballo en vida de oposición á opresión comunista e a súa axuda a cambiar o mundo. [2]
Xoán Paulo II morreu o 2 de abril de 2005 tras unha longa loita contra a doenza de Parkinson e outras enfermidades. Inmediatamente trala súa morte, moitos dos católicos de todo o mundo demandaron que fose declarado santo o máis pronto posible, ós berros de "Santo Subito" ("Santo xa" en Italiano). Tanto o xornal L'Osservatore Romano como Benedicto XVI, reférense a el como "O Grande".
Xoán Paulo II foi sucedido polo Cardenal Joseph Ratzinger de Alemaña, antigo Prefecto da Congregación para a Doctrina da Fé que celebrou o funeral por Xoán Paulo II.
[editar] Biografía
[editar] Vida temprana
Karol Józef Wojtyła naceu o 18 de maio de 1920 en Wadowice, no sur de Polonia. A súa nai, Emilia Kaczorowska, morreu en 1929, canto el tiña tan só nove anos e o seu pai mantivoo polo que poido estudar. O seu irmán, que traballaba de médico, morreu cando Karol tiña unha ducía de anos. A súa xuventude foi marcada polos longos contactos coa comunidade xudea de Wadowice. El xogaba ó fútbol a miúdo, habitualmente como gardameta. [1] [Sunday Times 2002]
Karol ingresou na Universidade en Cracovia. Traballou voluntariamente como bibliotecario e fixo o servizo militar obrigatorio na Lexión Académica. Na súa xuventude foi atleta, actor edramaturgo e aprendeu como mínimo doce idiomas durante a súa vida, entre eles latín, ucraíno, grego, castelán, portugués, francés, italiano, alemán, inglés, e por suposto polaco. Tamén adquiriu un certo dominio do ruso.
Durante a Segunda Guerra Mundial tódolos estudantes da Universidade foron arrestados e a Universidade suprimida. Tódolos homes en idade de traballar debían ter un traballo. El traballou como mensaxeiro para un restaurante e como obreiro nunha canteira.
O seu pai tamén morreu cando el tiña 22 anos.
[editar] Sacerdocio
En 1942 ingresou no seminario clandestino dirixido polo Arcebispo de Cracovia, o Cardenal Sapieha. Karol Wojtyła foi ordeado sacerdote o 1 de novembro de 1946, polo mesmo bispo co que se confirmara. Pouco despois, comezou a estudar teoloxía na Universidade Pontificia de Santo Tomás de Aquino, onde acadou unha licenciatura e despois un doutorado en Teoloxía Sagra. Este doutorado, o primeiro de dous, estivo baseado na Doctrina de fide apud S. Ioannem a Cruce (A Doutrina da Fé de acordo a San Xoán da Cruz). Aínda que o seu traballo foi unánimamente aprobada en xuño de 1948, fiolle denegado o doutorado porque non podía permitirse imprimir o texto da súa exposición. En decembro dese ano, un texto revisado da súa exposición foi aprovado pola facultade teolóxica da Universidade de Cracovia, e Wojtyła acadou finalmente o título.
Conseguiu un segundo doutorado, baseado nunha evaluación da posibilidade de establecer unha ética católica no sistema ético do fenomenoloxista Max Scheler, en 1954. Como sucedera co primeiro, tivo que agardar a obter o título. Esta vez, á facultade da Universidade de Cracovia fiolle prohibido polas autoridades comunistas otorgar o título. Xunto coa súa habilitación na Universidade Católica de Lublín, el finalmente obtivo o doutorado en filosofía en 1957 desa institución, onde obtivo a Cátedra de Ética en 1956.
O 4 de xullo de 1958 o Papa Pío XII nomeoulle bispo titular de Ombi e auxiliar do Arcebispo Baziak, administrador apostólico da Archidiócese de Cracovia. Karol Wojtyła converteuse así, con 38 anos, no bispo máis xoven de toda Polonia.
En 1962 tomou parte no Concilio Vaticano Segundo, e en decembro de 1963 o papa Paulo VI nomeoulle Arcebispo de Cracovia. O 26 de xuño de 1967, Paulo VI anunciou a elevación do Arcebispo Wojtyła ó Sagrado Colexio de Cardenais.
[editar] Un Papa para Polonia
En agosto de 1978 trala morte de Paulo VI, el estivo no Cónclave Papal que elexiu ó Papa Xoán Paulo I, quen con 65 anos era considerado xoven para os estándares papais. De todos xeitos, Xoán Paulo I andaba mal de saúde e morreu despois de tan só 33 días de papado, o que levou a celebración dun novo cónclave.
As votacións no segundo cónclave dividéronse principalmente entre dous candidatos: o Cardenal Giuseppe Siri, o Arcebispo de Xénova; e o Cardenal Giovanni Benelli, o Arcebispo de Florencia. Nas primeiras votacións, Benelli parecía o futuro papa. De todos xeitos Wojtyła converteuse no elexido, en parte grazas ó apoio do Cardenal Franz König e outros que antes apoiaran ó Cardenal Siri.
Converteuse no papa nº 264 de acordo coa lista de Papas cronolóxica. Con só 58 anos de idade, foi o papa máis xoven elexido dende o Papa Pío IX en 1846. Como o seu inmediato predecesor, Xoán Paulo II prescindiu da tradicional coroación papal e no canto diso recibíu a investidura eclesiástica coa simplificada inauguración papal o 22 de outubro de 1978. Durante a súa inauguración, cando os cardenais anocellábanse diante del, tomaban os seus votos e bicaban o seu anel, ergueuse cando o primado polaco Cardenal Stefan Wyszynski anocellouse, paroulle cando lle ía bicar o anel e ergueulle. Como Bispo de Roma tomou posesión da súa Catedral, o 12 de novembro de 1978.
[editar] Atentados
O 13 de maio de 1981 Xoán Paulo II foi críticamente ferido por un disparo de Mehmet Ali Ağca, un pistoleiro turco, cando entraba na Praza de San Pedro nunha audencia. Ağca foi capturado e sentenciado á cadea. Dous días despois do Nadal de 1983, Xoán Paulo II visitou a cárcere onde Ağca estaba encerrado. Eles dous falaron en privado durante 20 minutos. Xoán Paulo II dixo, "Sobre o que temos falado permanecerá como un secreto entre el e máis eu. Faleille como a un irmán ó que lle perdoei e quen ten a miña completa confianza."
O 2 de marzo de 2006, unha comisión parlamentaria italiá concluiu que o Kremlin estaba detrás do atentado, en relación co apoio de Xoán Paulo II a Solidaridade, o sindicato católico obreiro polaco, unha tese que foi enseguida apoiada por Michael Ledeen e pola CIA no seu momento. A investigación estableceu que algúns departamentos de seguridade búlgaros foron empregados para manter oculto o papel desempeñado pola Unión Soviética. [3] [4] De todos xeitos, outras teorías alternativas tamén existen, e o mesmo Papa declarou durante unha visita a Bulgaria en maio de 2003 que aquel país non tiña nada que ver coa tentativa de asasinato. O falido asasino era tamén membro da organización ultranacionalista turca os Lobos Grises, que foran supostamente infiltrados polos Gladio, unha organización paramilitar relacionada coa OTAN creada para prever unha posible invasión soviética de Turquía [5]. Bulgaria e Rusia rebatiron as conclusións da comision italiana, resaltando o feito de que o mesmo Papa negara a conexión búlgara. [6]. Esta tese era tamén a trama da novela de Tom Clancy Coello Vermello, publicada en 2002.
Outra tentativa de asasinato tivo lugar o 12 de maio de 1982, xusto un día antes do aniversario do anterior atentado da súa vida, en Fatima, Portugal cando un home tentoulle cravar unha baioneta, pero foi detido polos guardas de seguridade. O asaltante, un sacerdote español ultraconservador de dereitas chamado Juan María Fernández y Krohn, opúñase ás medidas do Concilio Vaticano Segundo e chamou ó papa "axente de Moscova". El foi privado do seu cargo sacerdotal e cumpriu unha condea de seis anos.
[editar] Saúde
Cando comezou o seu papado en 1978, Xoán Paulo II era un ávido deportista, que disfrutaba co senderismo e coa natación. No momento do seu nomeamento, con 58 anos, tiña moi boa saúde e era moi activo, e corria polos xardíns do Vaticano (co horror do personal vaticano, quen lle informou que podía ser visto correndo polos turistas que subían ó máis alto da cúpula da Basílica de San Pedro. A respopsta do Papa foi "e que?"), nadaba e escalaba montañas.
Xoán Paulo foi moi comparado, pola súa saúde e boa forma, cos papas de mala saúde Xoán Paulo I e Paulo VI, coa gordura de Xoán XXIII e co sempre famento Pío XII. O único papa moderno que disfrutara dunha boa saúde fora Pío XI que era tamén un gran montañeiro.
En 1981, de todas formas, a súa saúde sufríu un gran golpe trala primeira tentativa de asasinato. A herida da bala causoulle severas hemorraxias, e a presión sanguínea do Papa baixou moitísimo. Ademáis, tívoselle que practicar unha colostomía. El, non obstante, mantivo unha aparente boa condición física ao longo dos 80.
A partir de 1992, a saúde de Xoán Paulo II comezou a declinar lentamente. Comezou a sufrir dificultade no falar e no oir. Aínda que non foi oficialmente confirmado pola Curia Romana ata o 2003, moitos expertos coincidian en que o Pontífice sufría de Parkinson. As diferenzas entre o atlético Papa dos anos 70 e o fráxil Papa dos 90 era moi llamativa. De ter unha forma física moito máis boa que os seus predecesores, declinou físicamente moito máis do que era normal nos outros pontífices.
En febreiro de 2005 Xoán Paulo II foi ingresado no hospital cunha inflamación de larinxe, como resultado dunha gripe. Aínda que foille dada o alta médica, ingresou novamente un mes despois con dificultades respiratorias. Foille practicada unha traqueotomía, limitandolle as facultades no falar.
En marzo de 2005, pensábase por parte de moita xente que o Papa estaba preto da morte; e isto foi confirmado polo Vaticano uns poucos días antes da súa morte.
[editar] Morte

O 31 de marzo de 2005 o Papa contraíu unha febre moi alta.[2] Despois dese día as fontes do Vaticano anunciaron que Xoán Paulo II recibira a Unción de Enfermos polo seu amigo e secretario Stanisław Dziwisz. Durante os derradeiros días da súa vida, as luces permaneceron encendidas durante a noite nas súas estancias do Palacio Apostólico.
Milleiros de persoas foron chegando ó Vaticano, cheando amplamente a Praza de San Pedro e os arredores, e mantiveron unha vixilia completa durante dous días. Aproximadamente ás 15:30 CEST, Xoán Paulo II pronunciou as súas finais palabras a os seus axudantes, "Marcho á casa do Pai", no seu polaco nativo, e entrou nun coma durante unhas catro horas.[3] Morreu nas súas estancias, ás 21:37 CEST (19:37 UTC) o 2 de abril. A Misa da vixilia do Segundo Domingo de Pascua foi celebrada a carón do seu leito. Varios axudantes estaban presentes, así como varias monxas polacas da Congregación das Hermanas Sirventes do Sagrado Corazón de Xesús.
Unha multitude de dous millóns de persoas na Cidade do Vaticano, máis dun billón de católicos no mundo enteiro, e moitos non católicos gardaron luto por Xoán Paulo II. Os polacos sufriron particularmente pola súa morte. A exposición pública do seu corpo na Basílica de San Pedro levou a máis de catro millóns de persoas á Cidade do Vaticano e foi un dos pelegrinaxes máis grandes da historia do Cristianismo. Moitos líderes mundiais expresaron as súas condolencias e ordearon que as bandeiras dos seus países ondearan a media asta. Numerosos países de maioría católica, e incluso algúns con só unha pequena poboación católica, declararon luto nacional por Xoán Paulo II.
[editar] Funeral
A morte do Papa Xoán Paulo II puxo en movemento rituais e tradicións que datan da época medieval. O Rito da Visitación tivo lugar dende o 4 até o 7 de abril na Basílica de San Pedro. O 8 de abril a Misa de Requiem foi oficiada polo Decano do Colexio de Cardenais, Joseph Ratzinger, quen se convertiría no próximo papa baixo o nome de Bieito XVI. Estímase que foi o funeral máis seguido de tódolos tempos.
Xoán Paulo II foi enterrado nas grutas baixo a basílica, a Tumba dos Papas. Foi enterrado nunha tumba que fóra creada no mesmo nicho que ocuparan os restos do Papa Xoán XXIII. O nicho estaba baleiro dende que os seus restos foran trasladados ó corpo principal da basílica trala súa beatificación por Xoán Paulo II en 2000.
"Por última vez o mundo xuntouse nunha xuntanza histórica para honrar a un home que tocoulles a todos. Cinco reis, catro reinas, 70 presidentes e primeiros ministros, 164 cardenais. Os pobres e os privilexiados".[4]
O funeral de Xoán Paulo II veu a maior reunión de autoridades estatais na historia que viron xuntos a manifestar os seus respectos. Un estrano eclipse solar ó anoitecer en América Central e do Sur pechou o día do enterro de Xoán Paulo II.
[editar] Xoán Paulo "O Grande"
[editar] Beatificación
[editar] Traballo en vida
[editar] Ensinanzas
[editar] Viaxes pastorais
[editar] Relacións con outras relixións
Xoán Paulo II viaxou moito e tomou contacto con crentes doutras confesións. El tentou sempre atopar o que tiñan en comun tanto doutrinal como dogmáticamente. No Día Mundial de Oración pola Paz, que tivo lugar en Assisi o 27 de outubro de 1986, mais de 120 representantes de diferentes relixións e polas do cristianismo pasaron o día xuntos pregando.
[editar] Relacións cos xudeus
As relacións entre o catolicismo e o xudaísmo melloraron durante o pontificado de Xoán Paulo II. El falou frecuentemente sobre a relación entre a Igrexa e os xudeus. De neno, Karol Wojtyla solía facer deprorte cos seus numerosos veciños xudeus. En 1979 converteuse no primeiro papa en visitar o campo de concentración de Auschwitz en Polonia, onde moitos dos seus paisáns (maioritariamente xudeus polacos) pereceron baixo o dominio Nazi. Tamén converteuse no primeiro papa en facer unha visita oficial a unha sinagoga, cando visitou a Sinagoga de Roma o 13 de abril de 1986.
En marzo do 2000, Xoán Paulo II visitou Yad Vashem, (o memorial nacional israelí do Holocausto) en Israel e despois pisou o sitio máis sagrado do xudaismo, o Muro das Lamentacións en Xerusalén, colocando unha carta dentro del (na que fixo unha apoloxía caontra as accións da igrexa no pasado contra os xudeus). En outobro do 2003 a Liga Antidifamación felicitou a Xoán Paulo II con ocasión dos seus vintecinco anos de papado.
Inmediatamente trala morte do papa, a Liga publicou un manifesto no que dicia que Xoán Paulo II revolucionara as relacións entre católicos e xudeus, dicindo que "houbo máis cambio para ben neste papado de 27 anos que nos preto de 2,000 anos anteriores."
Un número de puntos de disputa existen aínda entre a Igrexa Católica e a Comunidade Xudea, incluindo diferenzas doctrinais. Non obstante, o número de diferenzas que dividen ós grupos xudeus e ó Vaticano ten descendido significativamente nos derradeiros 40 anos.
[editar] Relacións coa Igrexa Ortodoxa
En Maio de 1999, Xoán Paulo II visitou Romanía trala invitación do Patriarca Teoctist da Igrexa Ortodoxa Romaní. Esta foi a primeira vez que un Papa visitaba un país predominantemente ortodoxo dende o Gran Cisma de Oriente en 1054. Á súa chegada, o Patriarca e o Presidente de Romanía, Emil Constantinescu, saudaron ó Papa. O patriarca declarou: "O segundo milenio da historia cristiá comeza cun [...] compromiso verdadeiro a restaurar a unidade cristiá".
Xoán Paulo II visitou outras áreas fortemante ortodoxas como Ucraína, a pesar da falta de benvida, e dixo que o fin do cisma era un dos seus máis profundos desexos.
O Papa dixo tamén ó longo do seu pontificado que un dos seus máis grandes sonos era visitar Rusia, pero isto xamais tivo lugar. El fixo numerosos intentos para resolver os problemas que duraban xa séculos entre a Igrexa Católica Romana e a Igrexa Ortodoxa Rusa, como devolver o icono de Nosa Señora de Cazán en agosto de 2004. De todos xeitos, a Igrexa Ortodoxa nunca amosou moito entusiasmo, facedo declaracións ó efecto como: "A cuestión da visita do Papa a Rusia non está conectada polos xornalistas cos problemas entre as igrexas, que son agora imposibles de resolver, pero si coa devolución dunha de moitas obras sagras, que foron roubadas ilegalmente de Rusia." (Vsevolod Chaplin).
[editar] Budismo
Tenzin Gyatso, o catorceavo Dalai Lama e o líder espiritual do Budismo Tibetano, visitou ó Papa Xoán Paulo II oito veces, máis que calquera outro dignatario. O Papa e o Dalai Lama a miúdo compartían puntos de vista similares, xa que ambos provían de pobos afectados polo comunismo.
[editar] Islam
O 6 de maio de 2001, Xoán Paulo II converteuse no primeiro papa católico en entrar e pregar nunha mesquita islámica. El visitou a Gran Mesquita de Damasco, Siria, onde pénsase que Xoán o Bautista está enterrado, e deu un discurso que incluiu o seguinte: "Por tódalas veces que Musulmáns e Cristiáns téñense ofendido mutuamente, precisamos busca-lo perdón do Todopoderoso para ofrecer os úns ós outros o perdón[7]". O seu famoso bico ó Corán en Siria[8], un acto que lle fixo popular entre os musulmáns.
[editar] O Papa para xuventude
Xoán Paulo II tivo tamén unha especial relación coa xuventude católica e e coñecido polo alcume de "O Papa da Xuventude". Denantes de ser Papa el solía facer excursións cos xóvenes. El seguia a ir a montañá cando era Papa, sendo un heróe para moitos deles. De feito, en reunións, os xóvenes católicos, e incluso non católicos, solían cantar a frase "Xoán Pablo II, te quere todo o mundo", e ocasionalmente el respondía, en inglés: "No. JP Two, He Loves YOU!"
El estableceu a Xornada Mundial da Xuventude en 1984 coa intención de brindar a xóvenes católicos de todas partes do mundo a oportunidade de celebrar todos xuntos a súa fé. Estes encontros de algo maís dunha semana sucedían cada dous ou tres anos, atraíndo a centos de milleiros de xóvenes, quen ían a cantar, pasalo ben e, sobre todo estar co Papa e celebrar a súa fé. Eran os chamados "papaboys" e "papagirls", cuxo lema máis frecuente era "¡Esta é a xuventude do Papa!"
[editar] Apoloxías
[editar] Posturas sociopolíticas
[editar] Loita contra as ditaduras
[editar] Campaña do Xublileo 2000
[editar] Guerra de Iraq
En 2003 Xoán Paulo II fixo importantes críticas á Invasión de Iraq do 2003. Mandou ó antigo Nuncio Apostólico nos Estados Unidos, o Cardenal Pío Laghi, a falar co Presidente dos Estados Unidos George W. Bush para expresarlle a súa oposición á guerra. Xoán Paulo II dixo que lle correspondía ás Nacións Unidas resolver o conflito internacional a través da diplomacia e que unha agresión unilateral é un crime contra a paz e unha violación das leis internacionais.