Carl Gustav Jung

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

"America Facing Its Most Tragic Moment -- Dr. Carl Jung", New York Times, 29 de setembro (1912)
"America Facing Its Most Tragic Moment -- Dr. Carl Jung", New York Times, 29 de setembro (1912)

Carl Gustav Jung (n. 26 de xullo de 1875 en Kesswil, Cantón de Turgovia, Suíza; † 6 de xuño de 1961 en Küsnacht, Cantón de Zúric, Suíza) (AFI:[ˈkarl ˈgʊstaf ˈjʊŋ]) foi un médico psiquiatra, psicólogo e ensaísta suízo, figura chave na etapa inicial da psicanálise; posteriormente, fundador da escola de Psicoloxía Analítica (tamén chamada Psicoloxía dos Complexos).

Se lle relaciona frecuentemente con Sigmund Freud, de quen fora colaborador nos seus comezos. Carl Jung foi un pioneiro da psicoloxía profunda,e un dos estudosos desta disciplina máis amplamente lidos no século XX. O seu abordaxe teórico e clínico, enfatizou a conexión funcional entre a estrutura da psique e a dos seus produtos (é dicir, as súas manifestacións culturais). Isto impulsouno a incorporar na súa metodoloxía nocións procedentes da antropoloxía, a alquimia, os soños, a arte, a mitoloxía, a relixión e a filosofía.

Carl Jung non foi o primeiro en dedicarse ao estudo da actividade onírica. No entanto, as súas contribucións á análise dos soños foron extensivas e altamente influentes. Escribiu unha prolífica obra. Aínda que, durante a maior parte da súa vida, centrou o seu traballo na formulación de teorías psicolóxicas, e na práctica clínica, tamén realizou incursións noutros campos das humanidades: dende o estudo comparativo das relixións, a filosofía e a socioloxía, até a crítica da arte e a literatura.

Índice

[editar] Biografía

[editar] Inicios

Carl Gustav Jung naceu en 1875, en Kesswil (Suíza), no seo dunha familia de ascendencia alemá e de tradición eclesiástica (o seu pai era pastor luterano). De neno foi introvertido e moi solitario. Aínda que a relación cos seus proxenitores era moi próxima e afectuosa, dende cedo sentiría certa decepción polo xeito en que o seu pai abordaba o tema da fe, á que consideraba tristemente precaria. Durante a súa adolescencia e mocidade foi un lector entusiasta, especialmente cautivado pola obra literaria de Goethe. Tamén era profundo o seu interese polos ensaios de filósofos como von Hartmann e Nietzsche. Na súa autobiografía, describe o achegamento á obra deste último, Also sprach Zarathustra (Así falou Zaratustra), como unha experiencia conmocionante, só comparable á inspirada polo Fausto de Goethe.

Jung anhelaba estudar arqueoloxía na universidade, pero a súa familia carecía de recursos para envialo máis lonxe de Basilea, onde non proporcionaban esa carreira, polo que (contra os desexos da súa contorna) decidiu estudar medicina na Universidade de Basilea, entre 1894 e 1900.

O estudante, antes introvertido, volveuse moito máis vívido no novo contexto académico. Cara ao final dos seus estudos, as súas lecturas de Krafft-Ebing persuadírono para especializarse en medicina psiquiátrica. No ano 1900, como parte do seu especialización en psiquiatría, asistiu ás clases de Pierre Janet en París. En 1902, colaborou con Eugen Bleuler: tanto Janet como Bleuler foron pioneiros nesta disciplina. Máis tarde, traballou no Burghölzli, un hospital psiquiátrico en Zúric, que gozaba dunha grande reputación.

Sobre a base desta experiencia clínica, Jung deseñou a proba de asociación de palabras que leva o seu nome.[1] Xa en 1905, foi designado profesor de psiquiatría na Universidade de Zúric, e publicou os dous volumes adicados ao estudo das asociacións. En 1906, redactou e deu a coñecer a súa obra Sobre a Psicología da Dementia Praecox (en referencia ao que logo coñeceríase como esquizofrenia), e enviou unha copia do seu libro a Freud, ao que seguiu unha intensa pero conflitiva amizade entre ambos.

[editar] Relación con Freud

Congreso Psicanalítico Internacional de 1911, presidido por Jung (no centro, á dereita de Freud)
Congreso Psicanalítico Internacional de 1911, presidido por Jung (no centro, á dereita de Freud)

A súa relación con Sigmund Freud consolidouse en 1907. En 1908, Jung participou no primeiro Congreso de psicanálise, realizado en Salzburgo. Nesa ocasión, foi nomeado director da publicación Anuario Internacional de Investigación Psicolóxica e Psicoterapéutica (Jahrbuch für psychoanalytische und psychopathologische Forschungen). Ao ano seguinte, acompañou a Freud e a Ferenczi na súa viaxe aos Estados Unidos, onde realizou conferencias na Universidade de Clark en Worcester, Massachusetts, e recibiu un doutorado honoris causa. Foi por eses días cando Freud nomeou a Jung o seu "sucesor e príncipe herdeiro". [2]

Fotografía pintada a man de Carl Gustav Jung en 1910, durante a súa visita a EE.UU.
Fotografía pintada a man de Carl Gustav Jung en 1910, durante a súa visita a EE.UU.

No Congreso de Nuremberg (1910), Jung sería designado presidente da recentemente fundada Asociación Psicanalítica Internacional (API). Con todo, ao ano seguinte, durante o Congreso Psicanalítico celebrado en Weimar, apareceron os primeiros síntomas de disensión á mantenta da concepción da libido. Cara 1912, no curso de varias conferencias en Nova York, despois de que Jung publicase Transformacións e Símbolos da Libido (Wandlungen und Symbole der Libido), a diverxencia teórica alcanzara niveis intolerables. Pronto estarían enfrontándose, cada un atribuíndo ao outro a incapacidade de admitir o seu erro. En novembro dese ano, produciuse o último encontro persoal entre ambos psicanalistas. No Congreso de Múnic (1913) as diferenzas fixéronse de coñecemento público. Jung renunciou a seguir dirixindo o Anuario, mentres escribía Teoría da Psicanálise.

A continuación reprodúcese un extracto da misiva que Freud enviou a Jung en 1913, en medio da crise que afectaba a relación entre ambos: a imaxe de abaixo corresponde precisamente a esta carta; parte do texto traducido é o que aparece resaltado no orxinal.

Manuscrito orixinal da carta de Freud a Jung (1913)
Manuscrito orixinal da carta de Freud a Jung (1913)

O seu alegado de que trato aos meus seguidores como pacientes é evidentemente falso.... É unha convención entre os analistas que ningún de nós débese sentir avergoñado da súa propia neurose.... Pero un [referíndose a Jung] que, mentres se comporta anormalmente, segue berrando que é normal dá sustento á sospeita de que lle falta asumir a súa enfermidade. En consecuencia, propoño que abandonemos as nosas relacións persoais enteiramente. —Sigmund Freud, 1913. [3]

[editar] Escalada bélica e posguerra

Seguidamente, en 1914, o psiquiatra suízo dimitiu do seu cargo na API e organizou, xunto con Alphonse Maeder, as bases da chamada escola de Zúric. Logo do episodio de ruptura, Jung experimentou un período de turbulencia emocional, exacerbado polas noticias emerxentes da Gran Guerra (Primeira Guerra Mundial), que tiveron sobre el un efecto devastador, aínda cando radicase na Suíza neutral. Henri Ellenberger calificou a experiencia de Jung como unha “enfermidade creativa” e comparouna co mesmo período para Freud, ao que definiu en termos de neurastenia e histeria.

No curso da primeira posguerra, Jung converteuse nun viaxeiro do mundo, grazas aos copiosos fondos que obtivo polas vendas dos seus libros, honorarios e cartos percibidos por alcanzar o status senior nas institucións médicas para as que traballaba. Pouco despois, percorreu amplamente o norte de África. A mediados dos anos 1920, visitou Novo México, onde tomou contacto con grupos nativos (en particular, os indios pobo), e conviviu con eles procurando coñecer de preto a súa cultura. Pouco despois, partiría cara a Quenia e Uganda. Foi nesa etapa cando Jung escribiu unha das súas obras fundamentais, e probablemente a máis coñecida entre todas as súas: Tipos Psicolóxicos, na que desenvolveu extensivamente a súa teoría da personalidade.

[editar] Réxime nazi e últimos anos

Primeira fileira:Sigmund Freud, Stanley Hall, Carl Gustav Jung; segunda fileira: Abraham Brill, Ernest Jones, Sandor Ferenczi. Universidade de Clark, Massachusetts, Estados Unidos de América, Setembro de 1909
Primeira fileira:Sigmund Freud, Stanley Hall, Carl Gustav Jung; segunda fileira: Abraham Brill, Ernest Jones, Sandor Ferenczi. Universidade de Clark, Massachusetts, Estados Unidos de América, Setembro de 1909

En 1930, Jung foi nomeado presidente honorario da Asociación Alemá de Psicoterapia e, en 1933, profesor de psicoloxía médica na Universidade Politécnica Federal de Zúric. Tralo ascenso de Adolf Hitler ao poder, ese mesmo ano, a mencionada asociación, á que se adheriran diversos psicoterapeutas xudeus, foi disolta e absorbida por outra máis grande, de alcance internacional, con Jung presidente: a Sociedade Médica de Psicoterapia.

O feito de que Jung aceptase ser presidente honorario da Sociedade Médica de Psicoterapia e director da Revista de Psicoterapia (Zentralblatt fur Psychotherapie), ambas de presunta matriz nazi, foi utilizado como un dos argumentos ao momento de atribuírselle inclinacións pro-nazis e antisemitas. Estas acusacións ensombrecerían a súa carreira até a fin dos seus días, malia os desmentidos, dando lugar a unha discusión que aínda hoxe permanece irresoluta. [4]

En 1938, ditou a Cátedra Terry (Terry Lectures) na Universidade de Harvard, presentando o seu traballo Psicoloxía e Relixión. Poucos meses despois, comezaría a Segunda Guerra Mundial. Foi por eses tempos cando visitou India, onde renovou a súa axenda de prioridades, guiado pola convicción de que debía prestar máis atención á espiritualidade de Oriente. Os seus traballos tardíos mostran efectivamente un profundo interese na tradición oculta deste hemisferio e no Cristianismo esotérico e, especialmente, na alquimia.

Na antiga alquimia, a química experimental atopábase mesturada con especulacións xerais, intuitivo-imaxinativas (en parte, relixiosas) sobre a natureza e o home. No descoñecido da materia proxectáronse diversos símbolos que nós recoñecemos como contidos do inconsciente. O alquimista pescudaba o "misterio de Deus" na materia ignota e diso deducía procedementos de receitas que poden equipararse coa actual psicoloxía do inconsciente. Tamén esta vese enfrontada a un fenómeno obxectivo descoñecido: o inconsciente. —Carl Gustav Jung. Recordos, soños, e pensamentos (xa citado), páxina 408.

Xa en 1903, Jung casou con Emma Rauschenbach, con quen tería cinco fillos. O matrimonio estendeuse ata a morte da súa esposa en 1955, pero non estivo exento de momentos de crises, sobre todo por mor das relacións extramaritais que Jung sostivo con Sabina Spielrein e Toni Wolff. Jung continuou publicando libros até o final da súa vida, incluíndo un traballo que mostra o seu interese póstumo nos OVNI como fenómeno psicolóxico de masas. Tamén gozou da breve pero frutífera amizade do Pai Victor White, sacerdote católico inglés con quen mantivo correspondencia trala publicación do controvertido estudo sobre o Libro de Job (intitulado Resposta a Job). Carl Gustav Jung morrería o 6 de xuño de 1961, tras unha curta enfermidade, na súa casa xunto ao lago de Zúric, no apracible poboado de Küsnacht, Suíza, aos 86 anos de idade.

[editar] Legado

[editar] Psicoloxía junguiana

Mandala do buda Shakyamuni, pintura tibetana: esta clase de imaxes proceden, segundo Jung, dun modelo arquetípico común a todas as culturas.
Mandala do buda Shakyamuni, pintura tibetana: esta clase de imaxes proceden, segundo Jung, dun modelo arquetípico común a todas as culturas.

Frecuentemente fálase de psicanálise junguiana, pero a denominación máis correcta para referir esta teoría e a súa metodoloxía é Psicoloxía analítica ou dos complexos. Aínda que Jung era reacio a fundar unha escola de psicoloxía —atribúeselle a frase: Grazas a deus, son Jung; non un junguiano—, de feito, desenvolveu un estilo distintivo na forma de estudar o comportamento humano. Desde os seus primeiros anos, traballando nun hospital suízo con pacientes psicóticos, e colaborando con Sigmund Freud e a comunidade psicanalítica, puido apreciar de preto a complexidade das enfermidades mentais. Fascinado por tales experiencias (e estimulado polas vicisitudes da súa vida persoal) dedicou a súa obra á exploración destas temáticas.

De acordo coa súa postura, para captar cabalmente a estrutura e función do psiquismo, era vital que a psicoloxía anexase ao método experimental (herdado das ciencias naturais), os achados provistos polas ciencias humanas. O mito, os soños e as psicopatoloxías constituirían un espectro de continuidade, manifestando in vivo trazos singulares, que operan sistematicamente nas profundidades da vida anímica inconsciente. Con todo, para Jung, o inconsciente per sei é, por definición, incognoscible. O inconsciente é necesariamente inconsciente— ironizaba. De acordo con isto, só podería ser aprehendido por medio das súas manifestacións.

Tales manifestacións remiten, segundo a súa hipótese, a determinados patróns, aos que chamou arquetipos. Jung chegou a comparar os arquetipos co que en etoloxía denomínase patrón de comportamento (ou pauta de comportamento), extrapolando este concepto, dende o campo dos instintos á complexidade da conduta humana finalista. [5] Os arquetipos modelarían a forma en que a consciencia humana pode experimentar o mundo e autopercibirse; ademais, levarían implícitos a matriz de respostas posibles que é posible observar, nun momento determinado, na conduta particular dun suxeito. Neste sentido, Jung sostiña que os arquetipos actúan en todos os homes, o que lle permitiu postular a existencia dun inconsciente colectivo.

O home accedería a esa dinámica inconsciente en virtude da experiencia subxectiva destes símbolos, a cal é mediada profusamente polos soños, a arte, a relixión, os dramas psicolóxicos representados nas relacións interpersoais, e os propósitos íntimos. Jung sostiña a importancia de profundar no coñecemento desa linguaxe simbólica para consolidar a preeminencia da consciencia individual sobre as potencias inconscientes. En ton poético, sostiña que este proceso de individuación (principium individuationis) só é viable cando se deu resposta á pregunta: Cal é o mito que ti vives?. [6] Consideraba, por outra banda, que estes aspectos da vida anímica están relativamente marxinados do sistema de crenzas da mentalidade moderna occidental.

[editar] Perspectiva

A nivel teórico, o comezo da separación de Jung respecto de Freud produciuse cando o primeiro extrapolou o concepto de libido máis aló das cuestións netamente sexuais. A noción de libido que empregabao psiquiatra suízo, aludía máis ben a unha idea de enerxía psíquica en abstracto, cuxa orixe e cuxo destino non eran exclusivamente sexuais. Jung foi prolífico en acuñar termos que xa son típicos en psicanálise, e en psicoloxía en xeral, tales como: complexo (e máis especificamente: complexo de Electra), introversión, extraversión, inconsciente colectivo, arquetipo, individuación.

As súas investigacións a miúdo se incursionaron en terreos aparentemente afastados do seu, como a alquimia (Psicoloxía e Relixión, 1937; Psicoloxía e Alquimia, 1944); profundando no estudo de conceptos como inconsciente colectivo, arquetipo (como fundamento para a existencia de mitos universalmente repetidos), ou si-mesmo (ente distinto do «eu», que alude á integridad do suxeito e abarca o seu inconsciente). Definiu, así mesmo, os tipos básicos de introvertido e extravertido. A heterodoxia deste autor valeulle xuízos contrapostos, que abarcan dende a indiferenza á admiración.

Como se mencionou, un concepto chave na súa obra é o de inconsciente colectivo, ao que Jung consideraba constituído por arquetipos. Exemplos destes arquetipos son a máscara, a sombra, a besta, a bruxa, o heroe, o animus e o anima. Tamén identificaba como arquetípicas certas imaxes en concreto, como as representacións do mandala. Para elaborar o seu concepto de arquetipo, Jung inspirouse na reiteración de motivos ou temas en diversas mitoloxías das máis remotas culturas: creu achar temas comúns inconscientes, que a humanidade reiterou apenas con lixeiras variantes, segundo as circunstancias.

[editar] Influencia

Criticouse a Jung pola súa presunta adhesión a un neolamarckismo. Moitas veces atribuíuselle a noción de que os arquetipos foron caracteres adquiridos, que logo puideron herdarse, na liña de tese como as de Michurin e Lisenko. No entanto, o propio Jung enfatizou que tales interpretacións dos seus postulados eran incorrectas.

  Extraversión Apertura á
experiencia
Afabilidade Minuciosidade Estabilidade
emocional
E-I 0,65 0,06 -0,37 -0,15 0,31
S-N 0,12 -0,56 0,34 0,37 0,06
T-F 0,19 -0,25 -0,21 0,09 0,07
J-P 0,18 -0,15 0,10 0,55 0,08
Canto máis cercano está o número a 1,0 ou -1,0, máis alto é o grao de correlación.


Os conceptos quizabes máis recoñecidos da psicoloxía junguiana son os de introversión e extraversión, manados da súa teoría dos Tipos Psicolóxicos. A mesma tivo bastante aceptación, sentando as bases para o desenvolvemento ulterior de probas psicométricas, mediante as cales procúrase valorar, en termos cuantitativos, as características psicolóxicas dos individuos.

As máis importantes son o MBTI (acrónimo inglés de Myers-Briggs Type Indicator —"Inventario tipolóxico de Myers-Briggs") e Socionics; ademais da batería de test de David Keirsey. [7] Á dereita, móstranse resultados surxidos de correlacionar os tipos psicolóxicos e cinco grandes rasgos da personalidade, evaluados en probas estándar. [8]

En canto aos mandala (como a outras simbolizacións que se poden atopar na alquimia, o gnosticismo, o ioga, o esoterismo e a mitoloxía), Jung considerábaos representacións da orixe inconsciente para un proceso de individuación, é dicir, para que cada ser humano cumprimente o seu si-mesmo (en alemán: Selbst). Neste terreo, sobresaen os seus traballos en coordinación con outras figuras de renome, como os realizados co sinólogo Richard Wilhelm no libro chinés de ioga taoísta (ou ðaoísta) O Segredo da Flor de Ouro; ou con Károly Kerényi, en Ensaios sobre a Ciencia da Mitoloxía; e até o intercambio de ideas na súa correspondencia co filósofo budista zen xaponés, Daisetz Teitaro Suzuki. A influencia de Jung fíxose extensiva a importantes referentes en diversos campos da cultura, dende o pintor Wifredo Lam ao filósofo Gaston Bachelard, incluíndo ao escritor Hermann Hesse (a mesma é patente, por exemplo, na obra Demian deste último), ao filólogo Ernst Robert Curtius, ao psicólogo condutista Hans Eysenck, e ao ensaísta Joseph Campbell, famoso polos seus estudos sobre mitoloxía e historia das relixións. Así mesmo, foi inspirador e participante nos coloquios do Círculo de Eranos.

Jung intentou dar base científica a varios dos seus postulados, aínda que en moitos casos non achou os medios para conseguilo. Tal é o que intentaba cando suscitou o principio de sincronicidade (principio polo cal algúns pretenden explicar a suposta eficacia das mancias). Contrariando o que moitos supoñen, na mesma obra en que presentou esa hipótese (A Interpretación da Natureza e a Psique: traballo conxunto co físico Wolfgang Ernst Pauli), Jung descartaba de plano a solvencia metodolóxica de disciplinas como a astroloxía. Gran parte dos movementos que na actualidade denomínanse junguianos (particularmente aqueles que asimilaron as crenzas New Age), defenden argumentos que estarían en aberta contradición coas ideas orixinais do autor.

Ademais das súas importantes achegas á psicoloxía, a influencia de Jung estendeuse a outros campos en ocasións máis inesperados. Un exemplo é a súa indirecta colaboración na xénese da coñecida agrupación Alcólicos Anónimos. Un paciente seu, Rowland H., padecía alcolismo crónico, e cando todos os demais métodos fallaron, Jung comunicoulle que a súa recuperación era practicamente imposible a non ser que o enfocara desde un punto de vista centrado na espiritualidade e a experiencia mística. Rowland seguiu este consello e redescubriu o cristianismo evanxélico, difundindo trala súa recuperación devanditas ideas entre persoas aqueixadas de alcolismo, entre elas o que sería futuro co-fundador de Alcólicos Anónimos, Bill Wilson.

[editar] Obras completas

Non existen, todavía, traducións galegas, así que aparecen aquí as obras traducidas ao español[9][10]

A. Obra completa

Volume 1 - Estudios psiquiátricos (Madrid: Trotta, 1999. ISBN 9788481643411)

  1. Acerca de la psicología y patología de los llamados fenómenos ocultos (1902)
  2. Sobre la paralexia histérica (1904)
  3. Criptomnesia (1905)
  4. Sobre la distimia maníaca (1903)
  5. Un caso de estupor histérico en una mujer en prisión preventiva (1902)
  6. Sobre simulación de trastorno mental (1903)
  7. Peritaje médico sobre un caso de simulación de trastorno mental (1904)
  8. Peritaje arbitral sobre dos peritajes psiquiátricos contradictorios (1906)
  9. Acerca del diagnóstico forense (1905)

Volume 2 - Investigaciones experimentales. Estudios acerca de la asociación de palabras (Madrid: Trotta, en preparación)

Estudos acerca da asociación de palabras
  1. Investigaciones experimentales sobre las asociaciones de sujetos sanos (C. G. Jung y F. Riklin, 1904/1906)
  2. Análisis de las asociaciones de un epiléptico (1905/1906)
  3. Sobre el tiempo de reacción en el experimento de asociación (1905/1906)
  4. Observaciones experimentales sobre la facultad de recordar (1905)
  5. Psicoanálisis y experimento de asociación (1905/1906)
  6. El diagnóstico psicológico forense (1906/1941)
  7. Asociación, sueño y síntoma histérico (1906/1909)
  8. El significado psicopatológico del experimento de asociación (1906)
  9. Sobre los trastornos de reproducción en el experimento de asociación (1907/1909)
  10. El método de asociación (1910)
  11. La constelación familiar (1910)
Investigacións psicofísicas
  1. Sobre los fenómenos psicofísicos concomitantes en el experimento de asociación (1907)
  2. Investigaciones psicofísicas con el galvanómetro y el pneumógrafo en sujetos normales y enfermos mentales (C. G. Jung y F. Peterson, 1907)
  3. Nuevas investigaciones sobre el fenómeno galvánico y la respiración en sujetos normales y enfermos mentales (C. G. Jung y C. Ricksher, 1907)
  4. Datos estadísticos del alistamiento de reclutas (1906)
  5. Nuevos aspectos de la psicología criminal (1906/ 1908)
  6. Los métodos de investigación psicológica usuales en la Clínica Psiquiátrica de la Universidad de Zúrich (1910)
  7. Breve panorama de la teoría de los complejos [1911] (1913)
  8. Acerca del diagnóstico psicológico forense: el experimento forense en el proceso judicial ante el jurado en el caso Näf (1937)

Volume 3 - Psicogénesis de las enfermedades mentales (Madrid: Trotta, en preparación)

  1. Sobre la psicología de la dementia praecox: un ensayo (1907)
  2. El contenido de las psicosis (1908/1914)
  3. Sobre la comprensión psicológica de procesos patológicos (1914)
  4. Crítica del libro de E. Bleuler (1911)
  5. Sobre el significado de lo inconsciente en psicopatología (1914)
  6. Sobre el problema de la psicogénesis en las enfermedades mentales (1919)
  7. Enfermedad mental y alma ("¿Enfermos mentales curables?") (1928)
  8. Sobre la psicogénesis de la esquizofrenia (1939)
  9. Consideraciones recientes acerca de la esquizofrenia (1956/1959)
  10. La esquizofrenia (1958)

Volume 4 - Freud y el Psicoanálisis (Madrid: Trotta, 2000. ISBN 9788481643947)

  1. La doctrina de Freud acerca de la histeria: réplica a la crítica de Aschaffenburg (1906)
  2. La teoría freudiana de la histeria (1908)
  3. El análisis de los sueños (1909)
  4. Una contribución a la psicología del rumor (1910/1911)
  5. Una contribución al conocimiento de los sueños con números (1910/1911)
  6. Reseña crítica del libro de Morlón Prince The Mechanism and Interpretation of dreams (1911)
  7. Acerca de la crítica al psicoanálisis (1910)
  8. Acerca del psicoanálisis (1912)
  9. Ensayo de exposición de la teoría psicoanalítica (1913/1955)
  10. Aspectos generales del psicoanálisis (1913)
  11. Sobre psicoanálisis (1916)
  12. Cuestiones psicoterapéuticas actuales (Correspondencia Jung/Löy) (1914)
  13. Prólogos a los Collected papers on Analytical Psychology (1916/1917/1920)
  14. El significado del padre para el destino del individuo (1909/1949)
  15. Introducción al libro de W. Kranefeldt Die Psychoanalyse (1930)
  16. La contraposición entre Freud y Jung (1929)

Volume 5 - Símbolos de transformación (1952) [Reelaboración del libro Transformaciones y símbolos de la libido (1912)] (Madrid: Trotta, en preparación)

Volume 6 - Tipos Psicológicos (Madrid: Trotta, en preparación)

  1. Tipos psicológicos (1921/1960)
  2. Sobre la cuestión de los tipos psicológicos (1913)
  3. Tipos psicológicos (1923)
  4. Tipología psicológica (1928)
  5. Tipología psicológica (1936)

Volume 7 - Dos escritos sobre psicología analítica (Madrid: Trotta, 2007. ISBN 9788481647600)

  1. Sobre la psicología de lo inconsciente (1917/1926/1943)
  2. Las relaciones entre el yo y lo inconsciente (1928)
  3. Nuevos rumbos de la psicología (1912)
  4. La estructura de lo inconsciente (1916)

Volume 8 - La dinámica de lo inconsciente (Madrid: Trotta, 2004. ISBN 9788481645873)

  1. Sobre la energética del alma (1928)
  2. La función transcendente [1916] (1957)
  3. Consideraciones generales sobre la teoría de los complejos (1934)
  4. El significado de la constitución y la herencia para la psicología (1929)
  5. Determinantes psicológicos del comportamiento humano (1936/1942)
  6. Instinto e inconsciente (1919/1928)
  7. La estructura del alma (1927/1931)
  8. Consideraciones teóricas acerca de la esencia de lo psíquico (1947/1954)
  9. Puntos de vista generales acerca de la psicología de los sueños (1916/1948)
  10. De la esencia de los sueños (1945/1948)
  11. Los fundamentos psicológicos de la creencia en los espíritus (1920/1948)
  12. Espíritu y vida (1926)
  13. El problema fundamental de la psicología actual (1931)
  14. Psicología Analítica y cosmovisión (1928/1931)
  15. Realidad y suprarrealidad (1933)
  16. El punto de inflexión de la vida (1930-31)
  17. Alma y muerte (1934)
  18. Sincronicidad como principio de conexiones acausales (1952)
  19. Sobre sincronicidad (1952)

Volumen 9/1 - Los arquetipos y lo inconsciente colectivo (Madrid: Trotta, 2003. ISBN 9788481645255)

  1. Sobre los arquetipos de lo inconsciente colectivo (1934/1954)
  2. Sobre el concepto de inconsciente colectivo (1936)
  3. Sobre el arquetipo con especial consideración del concepto de anima (1936/1954)
  4. Los aspectos psicológicos del arquetipo de la madre (1939/1954)
  5. Sobre el renacer (1940/1950)
  6. Acerca de la psicología del arquetipo del niño (1940)
  7. Acerca del aspecto psicológico de la figura de la Core (1941/1951)
  8. Acerca de la fenomenología del espíritu en los cuentos populares (1946/1948)
  9. Acerca de la psicología de la figura del pícaro (1954)
  10. Consciencia, inconsciente e individuación (1939)
  11. Acerca de la empiria del proceso de individuación (1934/1950)
  12. Sobre el simbolismo del mándala (1938/1950)
  13. Mándalas (1955)

Volumen 9/2 - Aion (1951) (Madrid: Trotta, en preparación)

Volume 10 - Civilización en transición (Madrid: Trotta, 2001. ISBN 9788481644036)

  1. Sobre lo inconsciente (1918)
  2. Alma y tierra (1927/1931)
  3. El hombre arcaico (1931)
  4. El problema anímico del hombre moderno (1928/1931)
  5. Sobre el problema amoroso del estudiante universitario (1928)
  6. La mujer en Europa (1927)
  7. El significado de la psicología para el presente (1933/1934)
  8. Acerca de la situación actual de la psicoterapia (1934)
  9. Prólogo al libro Reflexiones sobre la historia actual (1946)
  10. Wotan (1936/1946)
  11. Después de la catástrofe (1945/1946)
  12. El problema de la sombra (1946/1947)
  13. Epílogo a Reflexiones sobre la historia actual (1946)
  14. Presente y futuro (1957)
  15. Un mito moderno. De cosas que se ven en el cielo (1958)
  16. La conciencia moral (1958)
  17. El bien y el mal en la Psicología Analítica (1959)
  18. Prólogo al libro de Toni Wolf Studien zu C. G.Jungs Psychologie (1959)
  19. El significado de la línea suiza en el espectro de Europa (1928)
  20. El amanecer de un mundo nuevo. Reseña del libro de H. Keyserling: Amerika. Der Aufgang einer neuen Welt (1930)
  21. Reseña de H. Keyserling La révolution mondiale et la responsabilité de l'esprit (1934)
  22. Complicaciones de la psicología norteamericana (1930)
  23. El mundo ensoñador de la India (1939)
  24. Lo que la India puede enseñarnos (1939)
  25. Apéndice: Nueve comunicaciones breves (1933-1938)

Volume 11 - Acerca de la psicología de la religión occidental y de la religión oriental (Madrid: Trotta, en preparación)

Religión occidental
  1. Psicología y religión (Terry lectures) (1938/1940)
  2. Ensayo de interpretación psicológica del dogma de la Trinidad (1942/1948)
  3. El símbolo de la transubstanciación en la misa (1942/1954)
  4. Prólogo al libro de V. White God and the Unconscious (1952)
  5. Prólogo al libro de Z. Werblowsky Lucifer and Prometeus (1952)
  6. Hermano Klaus (1933)
  7. Sobre la relación de la psicoterapia con la dirección espiritual (1932/1948)
  8. Psicoanálisis y dirección espiritual (1928)
  9. Respuesta a Job (1952)
Religión oriental
  1. Comentario psicológico al Libro Tíbetano de la Gran Liberación (1939/1955)
  2. Comentario psicológico al Libro Tibetano de los Muertos (1935/1960)
  3. El yoga y Occidente (1936)
  4. Prologo al libro de D. T. Suzuki La Gran Liberación. Introducción al budismo zen (1939/1958)
  5. Acerca de la psicología de la meditación oriental (1943/1948)
  6. Sobre el santón hindú. Introducción al libro de H. Zimmer Der Weg zum Selbst (1944)
  7. Prólogo al I Ching (1950)

Volume 12 - Psicología y Alquimia (1944) (Madrid: Trotta, 2005. ISBN 9788481647174)

Volume 13 - Estudios sobre Representaciones Alquímicas (Madrid: Trotta, en preparación)

  1. Comentario al libro El secreto de la Flor de Oro (1929)
  2. El espíritu Mercurius (1943/1948)
  3. Las visiones de Zósimo (1938/1954)
  4. Paracelso como fenómeno espiritual (1942)
  5. El árbol filosófico (1945/1954)

Volume 14 - Mysterium coniunctionis: investigación sobre la separación y la unión de los opuestos anímicos en la alquimia (1955-56) (Madrid: Trotta, 2002. ISBN 9788481645132)

Volume 15 - Sobre el fenómeno del espíritu en el arte y en la ciencia (Madrid: Trotta, 1999 [2ª edición 2002]. ISBN 9788481643428)

  1. Paracelso (1929)
  2. Paracelso como médico (1941/1942)
  3. Sigmund Freud como fenómeno histórico-cultural (1932)
  4. Sigmund Freud. Necrología (1939)
  5. En memoria de Richard Wilhelm (1930)
  6. Sobre la relación de la Psicología Analítica con la obra de arte poética (1922)
  7. Psicología y literatura (1930/1950)
  8. Ulises: un monólogo (1932)
  9. Picasso (1932)

Volume 16 - La práctica de la Psicoterapia: contribuciones al problema de la psicoterapia y a la psicología de la transferencia (Madrid: Trotta, 2006. ISBN 9788481648126)

Problemas generales de la Psicoterapia
  1. Consideraciones de principio acerca de la psicoterapia práctica (1935)
  2. ¿Qué es psicoterapia? (1935)
  3. Algunos aspectos de la psicoterapia moderna (1930)
  4. Metas de la psicoterapia (1931)
  5. Los problemas de la psicoterapia moderna (1929)
  6. Psicoterapia y cosmovisión (1943/1946)
  7. Medicina y psicoterapia (1945)
  8. La psicoterapia en la actualidad (1945/1946)
  9. Cuestiones fundamentales de psicoterapia (1951)
Problemas especiales de la Psicoterapia
  1. El valor terapéutico de la abreacción (1921/1928)
  2. La aplicabilidad práctica del análisis de los sueños (1934)
  3. La psicología de la transferencia (1946)

Volume 17 - El desarrollo de la personalidad (Madrid: Trotta, en preparación)

  1. Sobre conflictos del alma infantil (1910/1946)
  2. Introducción al libro de F. G. Wickes: Analyse der Kinderseele (1927/1931)
  3. Sobre el desarrollo y la educación del niño (1928)
  4. Psicología Analítica y educación (1926/1946)
  5. El niño superdotado (1943)
  6. El significado de lo inconsciente para la educación individual (1928)
  7. Del devenir de la personalidad (1934)
  8. El matrimonio como relación psicológica (1925)

Volume 18/1 - La vida simbólica (Madrid: Trotta, en preparación)

  1. Sobre los fundamentos de la Psicología Analítica (1935)
  2. Símbolos e interpretación de sueños (1961)
  3. La vida simbólica (1939). Complementos a los volúmenes 1, 3 y 4 de la Obra Completa

Volume 18/2 - La vida simbólica. Complementos a los volúmenes 5 y 7 al 17 de la Obra Completa (Madrid: Trotta, en preparación)

Volume 19 - Bibliografía (Madrid: Trotta, en preparación)

  • Los escritos publicados de C. G, Jung
  • Obras originales y traducciones
  • La Obra Completa de C. G. Jung
  • Seminarios de C. G. Jung

Volume 20 - Índices generales de la obra completa (Madrid: Trotta, en preparación)

B. Seminarios (Madrid: Trotta, en preparación)

  • Conferencias en el Club Zofingia [1896-1899] (1983)
  • Análisis de sueños [1928-30] (1984)
  • Sueños infantiles [1936-41] (1987)
  • Sobre el Zaratustra de Nietzsche [1934-39] (1988)
  • Psicología Analítica ([1925] (1989)
  • La psicología del yoga kundalini ([1932] 1996)
  • Visiones ([1930-1934] 1998)

C. Autobiografía (Madrid: Trotta, en preparación; existe en Edit. Seix-Barral)

  • Recuerdos, sueños, pensamientos (con A. Jaffé) (1961)

D. Epistolario (Madrid: Trotta, en preparación)

  • Cartas I [1906-1945] (1972)
  • Cartas II [1946-1955] (1972)
  • Cartas III [1956-1961] (1973)
  • Correspondencia Freud/Jung (1974)

E. Entrevistas (Madrid: Trotta, 2000. ISBN 9788481643046)

  • Conversaciones con Carl Jung y reacciones de A. Adler de I. Evans (The Houston films) (1946)
  • Encuentros con C. G.Jung (1975) (Incluye, mejorado, el título anterior)
Traducidas ó inglés
  • Experimental Researches (Collected Works of C.G. Jung, Volume 2). Bollingen, 1973. ISBN 069109764X
  • The Psychogenesis of Mental Disease (Collected Works of C.G. Jung Vol.3). Bollingen, 1984. ISBN 0691018596
  • Symbols of Transformation (Collected Works of C.G. Jung Vol.5). Bollingen, 1977. ISBN 0691018154
  • Psychological Types (Collected Works of C.G. Jung Vol.6). Bollingen, 1976. ISBN 0691018138
  • Aion (Collected Works of C.G. Jung Vol.9 Part 2). Bollingen, 1979. ISBN 069101826X
  • Psychology and Religion: West and East (The Collected Works of C.G. Jung, Volume 11). Bollingen, 1970. ISBN 0691097720
  • Alchemical Studies (Collected Works of C.G. Jung Vol.13). Bollingen, 1983. ISBN 0691018499
  • The Development of Personality (Collected Works of C.G. Jung Vol.17). Bollingen, 1981. ISBN 0691018383
  • The Symbolic Life: Miscellaneous Writings (The Collected Works of C.G. Jung, Volume 18). Bollingen, 1977. ISBN 0691098921
  • General Bibliography of C.G. Jung´s Writings (The Collected Works of C.G. Jung, Volume 19). Bollingen, 1979. ISBN 069109893X
  • General Index (Collected Works of C.G. Jung, Volume 20). Bollingen, 1979. ISBN 0691098670

[editar] Véxase tamén

Algúns termos referenciados por Jung:

Alma Amplificación Análise
Anima Animus Arquetipo
Circumambulación Compensación Complexo
Consciencia Desintegración Diferenciación
Disociación Ego Extroversión
Fantasía pasiva Función auxiliar Función inferior
Función Intuición Función Pensamento Función Sensación
Función Sentimento Función superior Función transcendente
Funcións da consciencia Imaxinación Activa Inconsciente coletivo
Inconsciente persoal Individualización Inflación
Instinto Integración Introversión
Libido Mana Mandala
Método redutivo Método sintético (construtivo) Mito
Neurose Numinoso Opostos
Participation Mystique Perda da alma Persona
Personificación Punto de vista prospectivo (finalista) Posesión
Proxección Psicoide
Psicoloxía Analítica Psicose Psique
Psique obxectiva Puer Aeternus Realidade psíquica
Regresión Sacrificio Si-mesmo
Significado Símbolo Sincronicidade
Sombra Soños Tipos psicolóxicos
Totalidade Transformación Unus Mundus

[editar] Bibliografía

  • Alnaes, Karsten (2004), La verdadera historia de Sabina Spielrein, Madrid: Editorial Siruela. ISBN 8478448209.
  • Eliade, Mircea (1996), Herreros y alquimistas, Madrid: Alianza.
  • Fierz-David, Linda (2007), La villa de los Misterios de Pompeya, Girona: Atalanta. ISBN 8493531316.
  • Franz, Marie-Louise von (2006), El puer aeternus, Barcelona: Kairós. ISBN 9788472456198.
  • Freud, Sigmund (2005), Autobiografía: Historia Del Movimiento Psicoanalitico, Madrid: Alianza. ISBN 8420639265.
  • Jaffé, Aniela (ed.) (1964/2005 [7ª edición]), Recuerdos, sueños y pensamientos, Madrid: Seix Barral. ISBN 8432208299.
  • Jung, Carl Gustav (2005 [2ª edición 2006]), Sobre el amor, Madrid: Trotta. ISBN 8481647748.
  • —— (2004), Lo Inconsciente, Buenos Aires: Losada. ISBN 9500300095.
  • —— (2003), Realidad del Alma: Aplicación y progreso de la nueva psicología, Buenos Aires: Losada. ISBN 9500378183.
  • —— (1995), El hombre y sus símbolos, Barcelona: Paidos. ISBN 8449301610.
  • —— (1994), Tipos Psicológicos, Barcelona: Edhasa. ISBN 9788435014342.
  • ——, y Wilhelm, R. (1955/2003 [7ª edición]), El secreto de la flor de oro, Barcelona: Paidos. ISBN 8475090664.
  • Jung, Emma & Franz, Marie-Louise von (2005), La leyenda del Grial: desde una perspectiva psicológica, Barcelona: Kairós. ISBN 9788472454248.
  • Kerr, John (1993), A Most Dangerous Method: The Story of Jung, Freud, and Sabina Spielrein, Knopf. ISBN 0679404120.
  • Meier, Carl A. (1996), Wolfgang Pauli y Carl G. Jung. Un intercambio epistolar 1932-1958, Madrid: Alianza. ISBN 8420628468.
  • Ortiz-Osés, Andrés (1988), C.G. Jung. Arquetipos y sentido, Bilbao: Universidad de Deusto. ISBN 847485086X.
  • Vander Post, L. (1978), Jung y la historia de nuestro tiempo, Buenos Aires: Editorial Sudamericana.
  • Wehr, Gerhard (1991), Carl Gustav Jung. Su vida, su obra, su influencia, Buenos Aires: Paidós. ISBN 8475097219.
  • Wilhelm, R.. Prólogo de Jung, C.G. (1960/2006 [31ªedición]), I Ching. El Libro de las Mutaciones, Barcelona: Edhasa. ISBN 8435019020.
  • Young-Eisendrath, Polly, y Dawson, Terence (1999/2003), Introducción a Jung, Madrid: Akal Cambridge. ISBN 8483230488.

[editar] Referencias

  1. Jung, Carl G. (1910). "The Association Method". American Journal of Psychology, 31, 219-69. Dispoñible en liña
  2. Freud, Sigmund. Carta a Jung (16 de abril de 1909): Correspondencia S. Freud, C. G. Jung. Madrid: Ed. Taurus, 1978.
  3. Freud, Sigmund. Carta a Jung (3 de xaneiro de 1913). Manuscript Division, Library of Congress. Dispoñible en liña (en inglés).
  4. Para afondar no tema e como exemplo dos puntos de vista encontrados, pode consultarse o artigo Os intelectuais e o poder, dispoñible en liña.
  5. Jung, Carl Gustav. Símbolos de transformación (edición revisada e aumentada de Transformacións e símbolos da libido). Bos Aires: Paidós, 1993, páxina 171. ISBN 84-7509-138-5
  6. Jung, Carl Gustav. Símbolos de transformación (xa citada), páxina 17.
  7. O MBTI foi desenvolvido por Katharine Briggs e Isabel Briggs Myers (naie filla respectivamente). A primeira iniciou o traballo en 1923, ó tomar contacto coa versión recén traducida ó inglés dos Tipos Psicolóxicos de Jung. Esta teoría volveuse moi popular dende a década dos 80. De acordo co Consulting Psychologists Press, editor do instrumento, máis de 2 millóns de persoas tomaron a proba, só en EEUU, durante o ano 1999.
  8. Conn, Steven R: Sixteen Pf Fifth Edition Technical Manual. Institute for Personality & Ability Testing, 1994. ISBN 0918296226

    Abreviaturas

    E = Extravertido
    I = Introvertido
    S = Sensorial
    N = Intuitivo
    T = Racional
    F = Emocional
    J = Calificador
    P = Perceptivo
  9. Os volumes que aínda no foron traducidos ó español, menciónanse de forma separada citando a edición en inglés, que é a máis difundida. Jung escribiu a súa obra maiormente en alemán, aínda que tamén redactou varios traballos (sobre todo, artigos) en inglés, incluíndo a súa derradeira obra (o primeiro apartado de: El hombre y sus símbolos).
  10. Os parénteses indican a datade publicación de orixinais e revisións. Os corchetes sinalan a data de elaboración do texto.

[editar] Ligazóns externas

Commons
Commons ten máis imaxes sobre: