Letonia - Latvija

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Latvijas Republika
Lema: Tēvzemei un Brīvībai (Pola Patria e a liberdade)
Lingua oficial letón
Capital Riga
Presidente Vaira Vike-Freiberga
Primeiro ministro Aigars Kalvitis
Área 64.589 Km2
Poboación 2.385.231
Independencia
Data
(de Unión Soviética)
18 de novembro, 1918
Moeda Lat
Fuso horario UTC+2
Hino nacional Dievs, Sveti Latviju
TLD (Internet) .LV
Código telefónico 371

Letonia limita ao norte coa Estonia,ao leste coa Rusia e coa Bielorusia, ao sur coa Lituania, e ao oeste co Mar Báltico. Independizouse a primeira vez en 1918. Foi ocupada pola Unión Soviética en 1940 e ficou baixo dominio soviético ata 1991 cando novamente recuperou a súa independencia. O 1 de maio de 2004 pasou a integrarse á Unión Europea.

Índice

[editar] Historia

Véxase artigo principal:Historia de Letonia

O territorio hoxe coñecido como Letonia está habitado dende o 9000 a.C. Na primeira metade de 2000 a.C., as primitivas tribos bálticas chegaron ao territorio. Elas foron os ancestros do pobo letón.

Na Era Cristiá, o tentroncamentoerritorio hoxe coñecido como Letonia converteuse principalmente nunha encrucillada comercial. A famosa "rota dos Vikings para a Grecia" mencionada en antigas crónicas parte da Escandinavia atravesando o territorio letón ao longo do río Daugava ata a antiga Rusia e o Imperio Bizantino.

Coñecida tamén como Livonia, a partir do século XIII a atual Letonia estivo baixo o dominio dos Cabaleiros Teutónicos. No século XVI converteuse en parte do reino de Polonia e Lituania. Nesta época, o luteranismo espallouse polo país. Nos séculos XVIII e XIX, Rusia fíxose co control de Letonia e as rexións veciñas. Coa devastación de Rusia pola Primeira Guerra Mundial, Letonia declarou a súa independencia o 18 de novembro de 1918.

En 1934 o país converteuse nunha república soviética, a República Socialista Soviética de Letonia, logo dun golpe de estado. O parlamento (Saiema) foi suspendido. O 17 de xuño de 1940 a Unión Soviética anexionou o país de acordo co pacto xermano-soviético (tamén coñecido como Pacto Ribbentrop-Molotov) de 1939.

Excepto por un curto período de ocupación alemá durante a Segunda Guerra Mundial, Letonia permaneceu como territorio soviético ata que as reformas da glasnost estimularon o movemento de independencia letona. O país converteuse novamente independente o 21 de agosto de 1991. Dende entón reforzou os seus lazos con Occidente e, o 1 de maio de 2004 entrou na Unión Europea e tamén na OTAN.


[editar] Política

Ingrida Udre, antiga voceira do parlamento letón
Ingrida Udre, antiga voceira do parlamento letón

Os 100 asentos do parlamento unicameral Letón, o Saeima, son elixidos por voto directo, popular cada catro anos. O presidente é elixido polo Saeima nunha elección separada tamén cada catro anos. O presidente fixa un primeiro ministro que, xunto co seu gabinete, forma a póla do executivo do goberno, o cal ten que recibir un voto de confianza do Saeima. O 20 de setembro do 2003, nun referendo nacional o 66.9% dos participantes votaron a favor da unión á Unión Europea. Letonia é membro da Unión Europea dende o 1 de maio do 2004 e da OTAN dende o 29 de marzo do mesmo ano.

[editar] Divisións administrativas

Letonia subdivídese en 26 condados (chamados rajoni en letón) e sete cidades cun estatus separado (lielpilsētas).

Mapa dos condados de Letonia.

[editar] Xeografía

Mapa das cidades de Letonia
Mapa das cidades de Letonia

Letonia limita ao norte con Estonia, ó leste con Rusia, ó sur con Bielorrusia e Lituania e ó oeste co mar Báltico. A xeografía de Letonia caracterízase pola suavidade das súas elevacións montañosas, a cantidade de bosques, lagos, regatos e ríos, que van parar ó mar Báltico e ó Golfo de Riga. A meirande parte das terras letonas son chás, e están cubertas por depósitos de terra e lama con grandes zonas ocupadas por bosques de coníferas, páramos e pantanos. A chaira de Zemgale, ó sur, ata ó límite con Lituania, contén as terras máis fértiles, polo que se lle considera o celeiro do país.

[editar] Economía

A economía letona baséase principalmente na agricultura e na industria téxtil e sidometalúrxica. Actualmente, o turismo perfílase como unha importante fonte de ingresos grazas ao patrimonio histórico do país. A súa transición a unha economía de mercado está provocando certas perturbacións (10% de paro e déficit orzamentario) e sacrificios nas políticas sociais.

A moeda nacional é o lats letón (100 santami), que será sustituído polo Euro no 2011 cando Letonia se una á Eurozona xunto con Hungría, Polonia e Romanía.

A economia letona é unha das máis dinámicas dos novos socios da Unión Europea, cun incremento do 6.7% (dato revisado) no 2005 e agárdase un crecemento do 7% para o 2006.

[editar] Relixión

A poboación é na súa meirande parte é Cristián (maioritariamente pertencentes á Igrexa Luterana, Católica e á Rusa Ortodoxa). Outra relixión é a Dievturi (Os gardas de Deus), a cal ten a súa base histórica na era mitolóxica precristián.

[editar] Demografía

Composición étnica de Hungría
letóns
  
58.9%
rusos
  
29.6%
bielorrusos
  
4.1%
ucraínos
  
2.7%
outros
  
4.7%


Letonia contaba cunha poboación de 2.306.306 habitantes en xullo do 2004, segundo estimacións do The World Factbook . A poboación de orixe letón representa pouco máis da metade dos habitantes do país e é minoría na súa capital Riga. Outros importantes comunidades son as de orixe rusa (28,8%), bielorruso, ucraíno, lituano e polaco. Co obxectivo de evitar tensións entre as diferentes nacionalidades, en 1998 os letóns votaron a favor de facilitar a obtención da nacionalidade. O crecemento da poboación é o máis baixo do mundo (-1,5% anual).


[editar] Cultura

País europeo do leste, Letonia é máis coñecida, no campo cultural, polos intérpretes e compositores de música erudita, como é o caso de Gidon Kremer e varios cantantes de ópera, para alén dos seus Coros, premiados internacionalmente. As Latvju Dainas, cancións populares, copiladas por Baróns e Smits xa no século XX, son tamén motivo de orgullo nacional.

A produción poética é extensa.

A epopeia "O Matador de Ursos" (Lacplesis) de Andrejs Pumpurs é un símbolo nacional.

A cultura letona está moi marcada pola relación coa natureza. Marca diso mesmo é o feito de n dos seus eventos máis coñecidos, o Festival Jani, celebrándose a noite máis longa do ano ( como o Nadal, está relacionado co solsticio de Inverno e o inicio dun novo ciclo de vida). O respecto polo ambiente é visíbel no cariño con que as cegoñas son tratadas neste país.

Commons
Commons ten máis imaxes sobre:




Unión Europea
Alemaña | Austria | Bélxica | Chequia | Chipre | Dinamarca | Eslovaquia | Eslovenia | España | Estonia | Finlandia | Francia | Grecia | Hungría | Irlanda | Italia | Letonia | Lituania | Luxemburgo | Malta | Países Baixos | Polonia | Portugal | Reino Unido | Suecia
Membros desde o 1 de xaneiro de 2007:
Bulgaria | Romanía
Países candidatos:
Croacia | Macedonia | Turquía


Organización do Tratado do Atlántico Norte (OTAN)
Alemaña | Bélxica | Bulgaria | Canadá | Chequia | Dinamarca | Eslovaquia | Eslovenia | España | Estados Unidos | Estonia | Francia | Grecia | Hungría | Islandia | Italia | Letonia | Lituania | Luxemburgo | Noruega | Países Baixos | Polonia | Portugal | Reino Unido | Romanía | Turquía


Países do mundo | Europa
Albania | Alemaña | Andorra | ARI Macedonia | Austria | Bielorrusia | Bélxica | Bosnia - Hercegovina | Bulgaria | Chequia | Chipre | Croacia | Dinamarca | Eslovaquia | Eslovenia | España | Estonia | Finlandia | Francia | Grecia | Hungría | Irlanda | Islandia | Italia | Letonia | Liechtenstein | Lituania | Luxemburgo | Malta | Moldova | Mónaco | Montenegro | Noruega | Países Baixos | Polonia | Portugal | Reino Unido | Romanía | San Mariño | Serbia | Suecia | Suíza | Ucraína | Cidade do Vaticano
Países con parte do seu territorio en Europa

Rusia | Turquía

[editar] Ligazóns externas

[editar] Goberno

[editar] Outros