Convento de San Domingos de Bonaval

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Antigo convento dominico do século XIII cuha fábrica composta de elementos góticos, barrocos e neoclásicos.

Fachada principal do Convento
Fachada principal do Convento
Ábdsida gótica da igrexa
Ábdsida gótica da igrexa
Detalle da fachada
Detalle da fachada
Tímpano gótico da porta de aceso o cementerio pequeno do convento
Tímpano gótico da porta de aceso o cementerio pequeno do convento
Un dos recunchos do actual parque de Bonaval
Un dos recunchos do actual parque de Bonaval

Índice

[editar] Situación

Sitúase na cidade de Santiago de Compostela, extramuros na aba do monte da Almáciga, preto do lugar coñecido como a Porta do Camiño.

[editar] Historia

Convento fundado por Santo Domingo de Guzmán (que peregrinou a Santiago no ano 1219) a principios do século XIII.

O documento mais antigo no que se cita o convento, coa primitiva advocación de Santa María, data de 1228. Desde o século XV aparece xa co título de San Domingos, e baixo o patrocinio da casa de Altamira.

Coa exclaustración das ordes relixiosas, o convento pasa a mans do Concello. En cumprimento do Real Decreto de 1836, unha comisión nomeada pola Deputación coruñesa propón o derribo de trinta edificios, e destina San Domingos "para cuarteis dos Rexemientos de Compostela e Santiago, coa demolición da igrexa". Por fortuna, este dictame non se chegou a executar.

En 1841, por mediación do arcebispo Vélez, o Concello destina o convento a hospicio; aló polo ano 1945, o hospicio ocupaba aínda a parte norte, e a sur, á dereita da igrexa, acollía un colexio de sordomudos e cegos. Ao ser suprimidas estas institucións, quedou por un tempo desocupado, ata que o Concello decide acondicionar e destinar unha parte das dependencias para Museo Municipal, que se inaugura en decembro de 1963. En 1977, a petición do Patronato do Museo do Pobo Galego, recientemente constituído, o Concello cede o edificio para a creación do museo do mesmo nome.

[editar] Descrición

[editar] A Igrexa

A Igrexa construída, en estilos gótico e renacentista, na actualidade non se atopa aberta ao culto e alberga o Panteón de Galegos Ilustres.

[editar] Imaxinería

O Retablo Maior foi construido a partir de 1687 por Domingo de Andrade na Igrexa parroquial de Santiago de Carril, e tras ser montado no seu lugar definitivo non se mantivo a estructura orixinal. Estructúrase a base da superposición de corpos, forma claramente renacentista.

A escultura encargóuselle a Estebán de Cendón, aló polo ano 1689, relacionado co estilo de Mateo de Prado. Representa a San Francisco, Santo Agustín, San Benito, Santo Ignacio, San Pedro de Nolasco e Santo Domingo. Na actualidade atópanse espallados en diferentes lugares do convento.

[editar] O Convento

No ano 1695 iníciase a sua reconstrución, o parecer debido as malas condicións nas que se atopaba. Baixo o mecenazgo do arcebispo Monroi, foi Domingo de Andrade o que se encargou das obras.

Deste modo a imaxe que hoxe podemos observar é na súa maioría produto destas reformas ordenadas polo arcebispo frei Antonio de Monroi, que ocupou o seu cargo entre os anos 1685 a 1715.

[editar] A fachada principal

Presídea o escudo dos condes de Altamira con coroa real, patróns do convento, e nela vense claras referencias a obra "Arte e uso da Arquitectura" de frei Lorenzo de San Nicolás. É de pequenas proporcións, dividida en tres partes, horizontal e verticalmente.

A portada componse de dúas pilastras toscanas decoradas con feixes de froitas típicas no quefacer de Andrade, que soportan un frontón curvo partido enmarcando a porta adintelada, presidida pola imaxe do santo fundador. A ámbolos lados da porta ábrense vanos retangulares. Sobre os dinteis, en cartelas, aínda se pode ler nítidamente o seguinte texto:

"Esa portada i quarto que le sigue mando hacer el ylustrissimo sr don frai Antonio de Monroi arzobispo i señor de esta ciudad i genera de esta sagrada religión con las himagines i dorado año de 1699".

[editar] A triple escaleira helicoidal

Destaca no seu interior a extraordinaria escaleira triple de caracol helicoidal dos séculos XVII e XVIII, obra tamén do arquitecto Domingo de Andrade. Componse de tres espirais independentes. O estudoso Ríos Miramontes relacionouna coa que se atopa no francés Castelo de Chambord. No mesmo espacio desenvólvense tres rampas independentes, que conducen a diferentes pisos; só unha delas chega ao mirador. Os peldaños da escaleira están feitos dunha peza enteira, encravándose por un nervo exterior sen necesidade de encaixar no muro nin unirse uns os outros.

[editar] A torre

Tamén obra de Domingo de Andrade, e de novo baixo o mecenazgo de Monroi, estructúrase no esencial seguindo o xa feito polo autor na Torre do reloxo da Catedral de Santiago, e realízase nos principios do século XVIII.

[editar] Outras estancias

No ano 1712 encárgaselle a Pedro García a realización da Sacristía.

[editar] Situación actual

O antigo convento e a actual sé do Museo do Pobo Galego.

A horta conventual e o ceminterio anexo transformáronse a finais do século XX nun amplo e tranquilo parque público.

[editar] Bibliografía