Ameixa babosa

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

A ameixa babosa é unha variedade de ameixa semellante á fina pero de menor calidade e valor comercial. No mercado é, habitualmente, de menor tamaño cá fina ou a xaponesa. Captúrase e críase en abundancia en toda a costa galega.

Índice

[editar] Sinonimia

A denominación oficial (común e científica) é almeja babosa (Venerupis pullastra), segundo a Resolución, de 27 de febreiro de 2006, da Secretaría General de Pesca Marítima, pola que se establece e se publica o listado de denominacións comerciais de especies pesqueiras e de acuicultura admitidas en España (BOE nº 69, de 22.03.2006).

O nome científico mudou a Venerupis senegalensis (Gmelin, 1791). Esta é a denominación utilizada na literatura técnica e científica, pero aínda non foi sancionada nas listas oficiais de especies pesqueiras.

[editar] Nome científico

  • Venerupis senegalensis (Gmelin, 1791).
  • Venerupis pullastra (Montagu, 1803)

Outra forma coa que pode aparecer nomeada é Tapes pullastra.

[editar] Nomes vernáculos

  • Galego: Ameixa branca, ameixa macho, ameixola, babosa, cadela, chirla, cornicha.
  • Castelán: Almeja babosa, chocha (en Madrid, nome máis usado para a chirla propiamente dita)
  • Catalán: Cloïsa babosa
  • Euskera: Txiria Lingirdatsua
  • Andalucía: Chocha, madrealmeja
  • Santander: Chirla
  • Ingés: Carpet shell, Pullet carpet shell
  • Francés: Palourde, Palourde bleue, Clovisse
  • Alemán: Kleine Teppichmuschel
  • Italiano: Vongola

[editar] Morfoloxía e anatomía

Ameixa babosa
Ameixa babosa

Morfoloxicamente resulta bastante similar ás outras ameixas, quizais máis alongada. A cor da cuncha adoita ser gris pálida ou acastañada, con manchas irregulares máis escuras e da mesma cor marrón ou púrpura. As estrías lonxitudinais son moi visibles, pero como as radiais son máis tenues, non mostran a cuadrícula típica da ameixa fina ou da xaponesa.

Os dous sifóns están unidos en toda a súa lonxitude, agás no extremo, onde se separan. Esta característica permite diferenciala das outras especies de ameixa. Ó ser máis curtos cós das outras ameixas, a babosa non pode enterrarse a tanta profundidade como aquelas e resiste mal a baixamar.

[editar] Hábitat

A ameixa babosa está presente tanto no Mediterráneo como na costa atlántica europea, chegando ata Marrocos. Medra en bancos de area fina, cascallo ou limos, desde o límite da baixamar ata profundidades de 40 m de fondo.

En comparación coas outras ameixas, a babosa é moito máis sensible ós cambios de temperatura e, sobre todo, de salinidade da auga, polo que sofre grandes mortandades a consecuencia das riadas producidas en épocas de temporais e chuvias abundantes. Tamén resiste menos cás outras fóra da auga, o que explica que en tempos non fose frecuente comerciala fóra de Galicia. Hoxe, este feito xa non representa ningunha dificultade comercial.

Normalmente, a captura desta especie faise co rastro ou vara, desde embarcacións, modalidade denominada marisqueo a flote, pero tamén se colle co sacho, na seca.

A talla comercial mínima é de 38 mm de lonxitude no seu eixo maior.

[editar] Aspectos sanitarios

Os perigos sanitarios derivados dunha posible contaminación bacteriana procedente de vertidos fecais son semellantes ós descritos para o resto dos moluscos bivalvos, artigo ó que remitimos ó lector.

[editar] Gastronomía

Pódese consumir en cru ou cociñada, aínda que normalmente se desaconsella a primeira forma porque disque solta moita baba (e de aí o nome). Claro que outros din que a súa carne é máis tenra cás outras e, polo tanto, é a máis apta para comer crúa.

En calquera caso, o máis común é comelas cociñadas. Admite con éxito diferentes tratamentos culinarios, desde unha breve cocción (ameixas ó vapor, con ou sen loureiro), ata tratamentos máis elaborados (guisadas con arroz, con cachelos, con pescada ou robaliza, con fideos ou en empanada). É a especie máis apropiada para elabora-las ameixas á mariñeira.

[editar] Festas gastronómicas

Celébranse festas gastronómicas de exaltación da ameixa babosa nas seguintes localidades:

  • Carril, Vilagarcía de Arousa, Pontevedra
  • Campelo, San Xoán de poio, Pontevedra
    • Finais de xullo (trasladada desde setembro, data das primeiras celebracións)
  • A Pedreira, Meá (San Vicente), Mugardos, A Coruña
    • Primeira semana de xullo
  • Corcubión (A Coruña)
    • Primeira semana de agosto