L.I.C. As Catedrais

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

O L.I.C. (lugar de importancia comunitaria) de As Catedrais, consistiu nun proxecto de conservación e reestructuración que acolleu na súa maioría a da costa norte da provicia de Lugo. Dende o 2003, e coa axuda da Xunta da Galicia iniciouse a recuperación ambiental das zonas entre as praias das Catedrais e San Miguel de Reinante, o proxecto incluiu a senda litoral de San Bartolo, no termo municipal de Barreiros. Ambas actuacions, xunto a rexeneración ambiental da praia de Altar (Barreiros), e a recuperación do campo dunar na praia de Valea (Barreiros), contaron cun orzamento de 6 millons de euros e están marcadas todas elas por un obxectivo común: "o desenrolo e o turismo coa protección ambiental deben ser complementarios". As intervencións, na que se marcaron un interés pola recuperación ambiental da costa lucense, foron as seguintes; na actualidade segue a estar vixente coa a axudas para a protección do medioambiente patrocinadas pola Unión Europea.

Vista dunha das zonas da Praia das Catedrais, no Lic. As Catedrais.
Vista dunha das zonas da Praia das Catedrais, no Lic. As Catedrais.

Índice

[editar] Un museo o aire libre.

As obras levadas a cabo entre as praias das Catedrais e Reinante consistiron na recuperación duns 80.000 m2 de costa. A actuación tivo como privilexiado marco físico o termo municipal de Ribadeo, situado no extremo nororiental da provincia de Lugo, que da entrada en Galicia o Camiño Norte de Santiago.

O seu litoral costeiro ten duas zonas claramente diferenciadas: a oriental, bañada pola Ría de Ribadeo, e a norteña, con fortes acantilados que agochan pequenas calas e praias de fina e brancaa area, entre a que destaca a das Catedrais, cos seus espectaculares arcos de pedra. Precisamente as espectaculares formas rochosas do acantilado dan a esta fermosa praia da parroquia de A Devesa o nome co que popularmente se a coñece, e que simboliza o orixinal e fantástica paisaxe galega, resulta espectacular coas sus rochas taladas a través do tempo polo mar e o aire. As suas "catedrais" de pedra cheas de covas e recovecos, dan a volta o mundo cada ano nas imáxes e filmacións dos numerosos turistas que a visitan, e foi obxecto tamén de múltiples reportaxes nas revistas especializadas do sector.

Pero este emblemático areal, que ostenta a bandeira azul (aunque algunhas publicacións din que non dispón dela), so pode verse en todo o seu esplendor na marea baixa, xa que na pleamar a auga invade toda a praia, o que ten levado a algun dos seus visitantes a compara-la cun museo, non so pola beleza das suas formas pétreas que conforman covas, pasadizos, enormes peñascos e arcos que recordan os arbotantes das catedrais góticas, senon tamén porque require un horario de visita: so en baixamar.

[editar] Actuacións no litoral.

A actuación entre as praias das Catedrais e Reinante contou cun presuposto de 1,2 millons de euros e abrangueu unha lonxitude duns 1.500 metros, incluíndo, de forma global, aparcamentos, paseo elevado en madeira tratada para preserva-la flora autóctona das Catedrais, paseo en lousa, zona de descanso con mesas, protexida dos ventos dominantes, rexeneración de zonas sen vexetación e plantación de especies autóctonas (toxo común e toxo autóctono). Así mesmo dotouse de mobiliario urbano, como bancos e papeleiras. En toda a actuación tivose especialmente en conta a accesibilidade de discapacitados, dispoñendo de rampas alternativas con pendente adecuada.

Os puntos máis relevantes da obra foron o paseo peatonal sobre unha zona de acantilados e a recuperación medioambiental do borde situado sobre a Praia das Catedrais (Concello de Ribadeo) e cara oeste, hacia a Praia de San Miguel de Reinante (Concello de Barreiros). O paseo peatonal, con barandela de protección, e que discurre paralelo a estrada da costa, iniciase na Praia das Catedrais -onde xa existía unha pequena actuación de acceso a praia- e complementase cunha zona de aparcamento e lecer. Discurre polo borde da estrada, con diversos ramais perpendiculares a costa e remata, leste, na praia de Reinante. Xunto a este paseo levouse a cabo tamén a rehabilitación integral da zona.

Para comprender mellor a envergadura da obra, é necesario facer un pequeno percorrido, paso a paso, polas actuacións que se tiveron que realizar para converti-la na realidade. Iniciouse no extremo leste, coa ocupación dunha finca en forma triangular, e outra zona excavada, que noutrora foi unha pidreira (onde se extraía a lousa). Proxectouse unha zona de aparcamento contigua a estrada existente, para acceso directo a praia das Catedrais, e unha zona de descanso con mesas, nas zonas excavadas, para que estuvera máis protexida dos ventos dominantes. Esta área conectase coa baixada a praia das Catedrais, e se construen pasarelas tanto para unirlas o paseo coma para facilitar e permiti-lo acceso de discapacitados. O Paseo do borde, comenza no extremo leste, sendo o súa protección o muro de pedra tradicional xa existente, e discurre paralelo a estrada. Construese o paseo a base de pasarela de madeira sobreelevada do terreo, para non estraga-las plantacións autóctonas, que son especies protexidas. Construense tamén ramais que conectan o paseo co borde da costa, en puntos donde existen boas vistas panorámicas e accesos a praia, e colocanse barreiras de seguridade e de protección, entre a estrada e a pasarela.

Por outro lado, a baixada a unha pequena cala recuperase pavimentándoa con rampa escalonada e colocando unha barandela. No canto os pasos do paseo na zona sur, en contacto coa estrada, resolvense colocando unha pasarela de madeira laminada para salva-lo desnivel existente. Tamén realizase unha intervención no pequeno regato que fai o linde entre os dous concellos. Xa no Concello de Barreiros, chegase a unha península onde o paseo segue paralelo a estrada, e se prolonga pola parte superior das calas e entrantes, que se salvan con pasarelas de madeira laminada. O chegar a praia de Reinante, colocase a pasarela elevada acaroada a aba que separa a estrada da praia, ata conectar co paseo existente sobre dita praia.

[editar] Rexeneración coas especies autóctonas.

Xunto as demolicions realizadas, os movementos de terra, os acondicionamentos do terreo, as cimentacions e estruturas e a rede de saneamento correspondente, imprescindibles para a actuación, hai que destaca-la rexeneración que se levou a cabo nas zonas sen vexetación, especialmente os vieiros e o aparcamento existente, que se fixeron a cabo coas especies autóctonas: toxo común e toxo protexido existente na zona, dispostos en grupos o matoxas, mantendo unha disposición natural similar a existente. Tamén prantouse torga "Erika vagans", posto que o toxo autóctono precisa desta especie próxima a él. Igualmente dotouse de céspede as áreas-mirador e as zonas de entorno do aparcamento, un área que se concentra sobre a praia das Catedrais. Xunto o aparcamento -cuio pavimento está formado por pedra de formigón-, os vieiros conforman outro punto importante da área-mirador de descanso. Situados sobre a praia das Catedrais, os vieiros están formados por gravela e area de cor ocre e de 10 centímetros de espesor, delimitados pola correspondente vexetación.

En canto a área de descanso, que constitue tamén un magnífico mirador, está dotada con mesas e bancos de granito, papeleiras de madeira circular, que tamén se extienden a o longo do paseo, e unha maqueta-panel informativa, co fin de explica-las mareas e a imposibilidade de acceder a praia das Catedrais na pleamar. Ademáis, o longo do paseo-pasarela e acaroado o mesmo hai unha serie de bancos de madeira para facilita-lo percorrido do mesmo e poder disfrutar de maneira repousada da paisaxe.

[editar] Vieiro litoral de San Bartolo.

A construcción no mes de agosto do 2003 do vieiro litoral dos acantilados de San Bartolo, no térmo municipal de Barreiros (Lugo), destacando a recuperación medioambiental do dominio público marítimo-terrestre, con actuacions coma nesta zona, onde se fixo a construcción dunha zona de paseo. O vieiro litoral dos acantilados de San Bartolo é, pois unha actuación de marcado carácter ambiental que regula os usos de 760 metros de costa. A inversión do Ministerio de Medio Ambiente foi de 676.064 euros, e as obras realizadas consistiron, ademáis da creación dun tramo lineal que enlaza co acceso que xa existía, na construcción dunha zona de paseo, a rampa de acceso, parterres encintados e escaleiras de acceso a praia, adaptados a topografía e as necesidades concretas do terreo. Os materiais utilizados son de tipo natural: pedra, lousa, granito e madeira, e escolleronse de forma que estén en sintonía co bagaxe arqueolóxico de orixe celta de toda a costa norte da provincia de Lugo. Coa realización destas obras quedou solucionado o problema existente na zona cercana os acantilados, que utilizaba coma aparcamento unha zona de acampada. Ademáis, conseguiuse dotar a praia dun acceso para que poida ser disfrutada por todolos ciudadans.

[editar] Rexeneración ambiental da Praia do Altar.

Asimesmo, o Ministerio de Medio Ambiente levou a cabo a rexeneración ambiental da praia do Altar, en Barreiros, cunha inversión de 1,8 millons de euros. O obxectivo deste proxecto é a mellora, rexeneración e estabilización nas praias de San Cosme de Barreiros (Lugo), entre a punta de San Bartolomé e a flecha de punta Anguieira. Con esta actuación recuperase un espazo natural, moi demandado polos ciudadans, grazas o dragado de area no interior da ría, trasvase desta a praia do Altar e a sua extensión dacordo cos perfiles elaborados. No total aportaronse 500.000 metros cúbicos de area nun período de catro meses. Ademáis, as extraccions de area fixeronse cumprindo os requisitos do informe do impacto ambiental elaborado pola Xunta de Galicia, que indicaba o máximo respeto pola época de niñación e migración de diversas especies, pola época do marisqueo e polo ecosistema interior da ría.

Por outra parte, na praia de Valea, tamén en Barreiros, o Ministerio de Medio Ambiente estivo executando a rexeneración do sistema dunar. Tratabase de recupera-lo campo dunar, de aproximadamente 220.000 metros cadrados e de reciclar unha parte do material resultante do derrubamento para a construcción dun "valado" de defensa da zona de dunas. Tamén está prevista a construcción de pasarelas de madeira e aparcamentos. Nesta zona, de carácter público, o Ministerio tentou recuperar case un kilómetro de costa que pode ser accesible para todolos ciudadans. O orzamento desta actuación ambiental ascende a 2,2 millons de euros. Nun total estas actuacions, incluindo a levada a cabo na Praia das Catedrais, supuxeron unhos 6 millons de euros. Con todas elas querese conseguir un obxectivo: recupera-los valores ambientais da costa para o disfrute dos ciudadans, e tal e coma se señalou dende Medio Ambiente, "impulsar un novo modelo de desenrolo sostible nas nosas costas, con actuacions que compaxinen a recuperación dos valores naturais co adecuado uso dos mesmos por parte dos ciudadans".