Kašubšćina

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije

Kaszëbë, Kaszëbsczi, Pòmòrsczi
Kašubšćina

kraje Pólska
rěčnicy 50 000 – 200 000
klasifikacija Indoeuropske rěče
Słowjanske rěče
Zapadosłowjanske rěče
Lechicke rěče
Kašubšćina
družina pisma łaćonski alfabet
oficielny status
rěčne kody
iso_639-2: (B) csb (T) csb
iso_639-3: csb
Wikipedija
Wikipedijowe logo csb.wikipedia.org


Kašubšćina je zapadosłowjanska rěč podobna pólšćinje a mortwe połobšćinje. Rěči so z njej w Pólskej wokoło Gdańska (kašubsce Gduńsk, pólsce Gdańsk). Wona słuša k lechickej skupinje zapadosłowjanskich rěčow.

Wobsah

[wobdźěłać] Alfabet

aA  ąĄ  ãà  bB  cC  dD  eE  éÉ  ëË  fF  gG  hH  iI  jJ  kK  lL  łŁ 
mM  nN  ńŃ  oO  òÒ  óÓ  ôÔ  pP  rR  sS  tT  uU  ùÙ  wW  yY  zZ  żŻ

w tym nje wustupujace w polskej rěči:

  • ã [an] (IPA ã) (tzw. a z blewiązką)
  • é [yj] (IPA e) (tzw. e ze striszkã)
  • ë [e/a] (IPA ə) (tzw. "szwa")
  • ò [łe] (IPA ) (tzw. labializacja)
  • ô [o/e] (IPA œ/ɒ) (tzw. o z dakã)
  • ù [łu/łi] (IPA ɥi-wy).

Natomiast literę u czyta się jak u pochylone w kierunku i [u/i].

Samsne kaž w pólščinje su:

  • ą (IPA õ)
  • ł (IPA w) (přirunaj hornjoserbski ł)
  • ń (IPA ɲ) (= hornjoserbski ń)
  • w (IPA v}) (přirunaj tež němski w)
  • ż (IPA ʒ) (přirunaj hornjoserbski ž)
  • cz (IPA ʧ) (přirunaj hornjoserbski č)
  • dz (IPA dz)
  • dż (IPA ʤ)
  • rz (IPA ʒ)
  • sz (IPA ʃ) (přirunaj hornjoserbski š)

[wobdźěłać] Wosebitosće kašubskeje rěče

Dźělne zdźerženje formy tart z prasłowjanskeho tărt:

  • gard "město", pólsce: gród (přirunaj hornjoserbske hród)
  • parmiń, pólsce: promień (přirunaj hornjoserbske promjo)

Zmjechčeny konsonant přez ar:

  • cwiardi, pólsce: twardy, (přirunaj hornjoserbske twjerdy)
  • czwiôrtk, pólsce: czwartek (přirunaj hornjoserbske štwórtk)

Pobrachowanje "pohibliweho" e:

  • pòrénk "ranje", pólsce: poranek
  • kùńc, pólsce: koniec (přirunaj hornjoserbski kónc)

Pobrachowanje zmjechčenjow konsonantow s,z,c,dz:

  • swiat, pólsce: świat (přirunaj hornjoserbske swět)
  • zëma, pólsce: zima (přirunaj hornjoserbske zyma)
  • zemia, pólsce: ziemia (přirunaj hornjoserbske zemja)

[wobdźěłać] Přikład (Wótče naš)

Òjcze nasz, jaczi jes w niebie,
niech sã swiãcy Twòje miono,

niech przińdze Twòje królestwò,
niech mdze Twòja wòlô
jakno w niebie tak téż na zemi.
Chleba najégò pòwszednégò dôj nóm dzysô
i òdpùscë nóm naje winë,
jak i më òdpùszcziwómë naszim winowajcóm.
A nie dopùscë na nas pòkùszeniô,
ale nas zbawi òde złégò. Amen
Turistiska mapa w kaszubskej rěči
Turistiska mapa w kaszubskej rěči
Informacijna tabula w dwěju rěčoma: pólskej a kašubskej
Informacijna tabula w dwěju rěčoma: pólskej a kašubskej

[wobdźěłać] Někotre města a wsy

W slědowacych městnach so Kašubšćinu rěča.

  • Gdańsk (Gduńsk),
  • Gdynia (Gdiniô),
  • Wejherowo (Wejrowò),
  • Puck (Pùck),
  • Lębork (Lãbòrg),
  • Bytów (Bëtowò),
  • Kartuzy (Kartùzë),
  • Kościerzyna (Kòscérzna)
  • Chojnice (Chòjnice)
Kašubska swójba
Kašubska swójba
Kašubska chorhoj
Kašubska chorhoj

[wobdźěłać] Wotkazy

Słowjanske rěče
wuchodosłowjanske rěče: Běłorušćina - Rušćina - Rusinšćina - Rutenšćina† - Stara wuchodosłowjanšćina† - Stara Nowgorodska narěč† - Ukrainšćina - Zapadopolešćina
zapadosłowjanske rěče: Čěšćina - Delnjoserbšćina - Hornjoserbšćina - Kašubšćina - Knaanšćina† - Lachšćina - Pólšćina - Šlešćina - Połobšćina† - Pomoranšćina† - Słowakšćina - Słowinšćina†
južnosłowjanske rěče: Bołharšćina - Bosnišćina - Chorwatšćina - Čornohoršćina - Makedonšćina - Serbišćina - Słowjenšćina - Stara Cyrkwinosłowjanšćina†
konstruowane słowjanske rěče: Slovio - Mezislovanska - Glagolica - Proslava - Ruslavsk - Lydnevi
fiktiwne słowjanske rěče: Seversk - Sevorian - Skuodian - Slavisk - Slaveni - Vozgian - Wenedyk
druhi: Prasłowjanšćina†
† mortwe
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije