Persónufornafn

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Persónufornöfnum í íslenskri málfræði er skipt í þrjár persónur:

  • 1. persóna: Sá sem talar (ég)
  • 2. persóna: Sá sem talað er við (þú)
  • 3. persóna: Sá eða það sem talað er um (hann, hún, það)

Fornöfn 1. og 2. persónu hafa ekkert kyn og beygjast því alltaf eins:

  1. p. 2. p.
nf. et. ég þú
þf. et. mig þig
þgf. et. mér þér
ef. et. mín þín
nf. ft. við, vér þið, þér
þf. ft. okkur, oss ykkur, yður
þgf. ft. okkur, oss ykkur, yður
ef. ft. okkar, vor ykkar, yðar

Hinar fornu fleirtölumyndir vér og þér (í öllum föllum) er nú á tímum hátíðlegt mál: „Vér Íslendingar!“ Þér er auk þess notað þegar þérað er, þ.e. ein persóna ávörpuð með þér: „Gerið þér svo vel.“ Sagnir og lýsingarorð eru í fleirtölu þegar þérað er: „Þér eruð boðnir.“

Fornöfn 3. persónu beygjast eftir kynjum:

  kk. kvk. hk.
nf. et. hann hún það
þf. et. hann hana það
þgf. et. honum henni því
ef. et. hans hennar þess
nf. ft. þeir þær þau
þf. ft. þá þær þau
þgf. ft. þeim þeim þeim
ef. ft. þeirra þeirra þeirra