Fosfór
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Nitur | ||||||||||||||||||||||||
Kísill | Fosfór | Brennisteinn | ||||||||||||||||||||||
Arsen | ||||||||||||||||||||||||
|
Fosfór er frumefni með efnatáknið P og er númer fimmtán í lotukerfinu. Fosfór er fjölgildur málmleysingi í niturflokknum og finnst oftast nær í ólífrænum fosfatsteinum og í öllum lifandi frumum en ekki í hreinu formi í náttúrunni. Hann er mjög hvarfgjarn, á sér margar birtingarmyndir og er nauðsynlegur öllum lífverum. Fosfór gefur frá sér dauft ljós er hann binst við súrefni. Orðið fosfór er komið úr grísku, og þýðir í raun ljósberi: phôs sem þýðir „ljós“, and phoros sem þýðir „sá sem ber eða beri“ - þ.e.a.s. ljósberi. Forngrikkir kölluðu reikistjörnuna Venus fosforos.
Fosfór til almennrar nota er helst að finna í áburði, en einnig í sprengiefni, eldspýtum, flugeldum, meindýraeitri, tannkremi og þvottaefni.