შუმერული ენა
ვიკიპედიიდან
შუმერული ენა |
|
---|---|
მოლაპარაკეთა რაოდენობა | |
გავრცელებულია | შუმერი (სამხრეთ მესოპოტამია |
ლინგვისტური კლასიფიკაცია | იზოლირებული ენა |
დამწერლობის სისტემა | ლურსმული დამწერლობა |
ოფიციალური სტატუსი | მკვდარი ენა |
ენის კოდები | ISO 639-2: sux |
შუმერული ენა - შუმერების ენა, რომელზეც საუბრობდნენ სამხრეთ მესოპოტამიაში ძვ. წ. IV ათასწლეულში. დაახლოვებით ძვ. წ. XX საუკუნეში შუმერული შეცვალა აკადურმა ენამ და იგი მხოლოდ ქურუმების სარიტუალო და მეცნიერულ ენად დარჩა. საბოლოოდ შუმერული ენა ძველი წელთაღრიცხვის ბოლოს გაქრა.
[რედაქტირება] ისტორია
ძველი მესოპოტამია |
---|
ასირიოლოგია |
ქვეყნები / იმპერიები |
შუმერი: ურუკი – ური – ერიდუ |
კიში – ლაგაში – ნიპური |
აქადის იმპერია: აქადი |
ბაბილონი – ისინი – სუსა |
ასურეთი: აშური – ნინევია |
დურ-შარუკინი – ნიმრუდი |
ბაბილონია – ქალდეა |
ელამი – ამორიტები |
ჰურიანები – მიტანი |
კასიტები – ურარტუ |
ქრონოლოგია |
შუმერი მეფეები |
ასურეთის მეფეები |
ბაბილონის მეფეები |
ენა |
ლურსმული დამწერლობა |
შუმერული ენა – აკადური ენა |
ელამური ენა – ჰურიანული ენა |
მითოლოგია |
ენუმა ელიში |
გილგამეში – მარდუკი |

ძვ. წ. XXVI საუკუნის დოკუმენტი შუმერულ ენაზე
შუმერული ენის განვითარების 5 პერიოდს ასხვავებენ.
- არქაული - ძვ. წ. 3000 - ძვ. წ. 2750
- ძველი შუმერული - ძვ. წ. 2750 — ძვ. წ. 2136
- ახალი შუმერული - ძვ. წ. 2136 - ძვ. წ. 1996
- გვიანდელი შუმერული ანუ ძველბაბილონური შუმერული - ძვ. წ. 1996 - ძვ. წ. 1736
- პოსტშუმერული - ძვ. წ. 1736 - ძვ. წ. II საუკუნე
[რედაქტირება] დამწერლობა
შუმერული ენა უძველესი დამწერლობის მქონე ენაა. შუმერები იყენებდნენ ლურსმულ დამწერლობას.