Сиверт

Од Википедија, слободна енциклопедија

Сиверт (симбол: Sv) е специјално име за изведената SI единица (J/kg) во која се изразуваат одредени изведени величини во радијационата дозиметрија и заштита.

Именувана е по Ролф Сиверт, шведски медицински физичар познат по неговата работа во подрачјето на радијационата дозиметрија, радијационата заштита и истражување на биолошките ефекти на јонизирачкото зрачење.

Специјалното име сиверт кое ќе се користи за именување на изведената SI единица (J/kg), е предложено од ICRU (Меѓународната комисија за радијациони единици) во 1977, а предлогот е усвоен од 16-та Генерална конференција на CIPM во Октомври 1979 со резолуција бр: 5. Сивертот ја заменува старата единица rem

100 rem = 1 Sv.

Содржина

[уреди] Појаснување

Со цел да се избегне конфузијата околу употребата на сиверт, во 1984 година CIPM (Comité International des Poids et Mesures) го изгласа следното појаснување:

Величината дозен еквивалент претставува производ на апсорбираната доза D на јонизирачко зрачење, бездимензионалниот фактор Q (фактор на квалитет) и факторот N (резултат на останати придружни фактори):

H = Q · N · D

Така за одреден тип на зрачење Н и D се разликуваат по вредност, иако и двете величини се изразуваат во J/kg.

Затоа за да се избегне ризикот од конфузија, D (апсорбираната доза) се изразува со единица со специјално име греј (Gy), додека дозниот еквивалент се изразува со единица со специјално име сиверт ( Sv).

[уреди] Изведени величини во радијационата дозиметрија и заштита

Изведените величини за потреби на радијационата дозиметрија и заштита се воведени од страна на ICRP (Meѓународна комисија за радијациона заштита) и прифатени од Меѓународното биро за мерки (BIPM) за да се измерат биолошките ефекти на јонизирачкото зрачење резултат на одредена апсорбирана доза, измерена во грејови.

1. Дозен еквивалент

  • Амбиентален дозен еквивалент
  • Дирекционен дозен еквивалент
  • Персонален дозен еквивалент

2. Апсорбирана доза од ткиво или орган

3. Еквивалентна доза

  • Очекувана еквивалентна доза

4. Ефективна доза

  • Очекувана ефективна доза
  • Колективна ефективна доза за население

[уреди] Q вредности

Еве некои вредности за квалитативниот фактор:

  • Фотони, сите енергии : Q = 1
  • Електрони и муони, сите енергии : Q = 1
  • Неутрони,
    • енергија < 10 keV : Q = 5
    • 10 keV < енергија < 100 keV : Q = 10
    • 100 keV < енергија < 2 MeV : Q = 20
    • 2 MeV < енергија < 20 MeV : Q = 10
    • енергија > 20 MeV : Q = 5
  • Протони, енергијата > 2 MeV : Q = 5
  • Алфа честички и други атомски јадра : Q = 20

[уреди] N вредности

Еве некои N вредности за органи и ткиво:

И за други организми, поврзани со луѓето:

[уреди] Извори

Оваа SI единица е именувана по Ролф Максимилијан Сиверт. За сите SI единици чии што имиња се изведени од правилното име на некоја личност, првата буква на нејзиниот симбол е голема буква (Sv). Но кога се пишува некоја SI единица со букви, треба секогаш да биде напишана со мала буква (сиверт), освен ако со неа започнува некоја реченица или пак претставува име, на пример „степен Целзиусов“.
- базирано на Меѓународниот Систем на единици, секција 5.2.