Хаику

Од Википедија, слободна енциклопедија

Хаику е вид јапонска поема која обично ја опишува природата и исто така содржи мошне емотивна перспектива. Хаикуто и неговите творци се свртени кон ситните, обичните, речиси безначајните нешта, и тоа најчесто нешта кои се дел од природата, нејзините феномени и процеси.

Хаику се состој од 3 стихови и 17 слогови. Во првиот стих се користат 5 слогови во вториот стих се користат 7 слогови и во последниот стих се користат 5 слогови (формата е 5-7-5). Ваквата структура прилично го отежнува процесот на преведување на хаику во други јазици, но ова не е најбитно и понекогаш се одбегнува во преведувањето на хаику.

Хаикуто потекнува од постарите Ренга поеми кои биле составени од 5 стихови и 31 слогови, каде првиот дел од 3 стихови сочинувал 17 слогови наречен хокку. Вториот дел на ренга поема (цукеку) ги имал последните 2 стихови со по 7 слогови на стих. Структурата на ренгата била во формата 5-7-5-7-7. Ова значи дека хаику и хокку се суштински исти. Но главната разлика е во тоа што во хаику мора да е вметни збор кој ја изразува сезоната, наречен киго.

Во следниов класичен примерок на Мацуо Башо, кигото е зборот жаба. Жабата ја претставува пролетта.

古池や, фуру ике ја Старо езерце,
蛙飛び込む, кавазу тоби кому одеднаш скока жаба,
水の音... мизу но ото звукот на вода...
Црешин цвет
Црешин цвет

Друг примерок: Црешин цвет ноќе - / како ангел што / слегол од небеса! - Кобајаши Иса, еден од четворицата најзвучни јапонски хаиџини. Уште два познати јапонски хаиџини се: Јоса Бусон и Масаока Шики.

Традициолалниот начин за пишување на хаику со јапонска калиграфија е вертикално во една линија.