सातारा शहर
Wikipedia कडून
सातारा | |
जिल्हा | सातारा जिल्हा |
राज्य | महाराष्ट्र |
लोकसंख्या | (शहर) १,०८,०४८ (२००१) |
क्षेत्रफळ | (जिल्हा)१०,४८४ कि.मी² |
दूरध्वनी संकेतांक | ०२१६२ |
टपाल संकेतांक | ४१५-xxx |
वाहन संकेतांक | MH-११ |
संकेतस्थळ | http://www.satara.nic.in |
सातारा हे शहर महाराष्ट्र राज्यात सातारा जिल्ह्यात येते. सातारा हे नाव शहराला त्या भोवती असलेल्या सात टेकड्यांमुळे पडले आहे.हे शहर समुद्रसपाटीपासून २,३२० मी. उंचीवर कृष्णा-वेण्णेच्या संगमावर वसले आहे. हे शहर पुणे बंगळुर महामार्गावर पुण्यापासून १०० कि.मी. दूर दक्षिणेस आहे.
[संपादन] इतिहास
सातारा शहर इतिहासात मराठा साम्राज्याची राजधानी म्हणून प्रसिध्द होते. १७०८ मध्ये छत्रपती शिवाजी महाराजांचे नातू छत्रपती शाहू महाराज यांचा राज्याभिषेक सोहळा सातारा शहरात झाला. त्यानंतर मराठा राज्याच्या अखेर पर्यंत सातारा शहर मराठ्यांची राजधानी होते. त्यामुळे सातारा शाहूनगरी म्हणूनही ओळखले जाते.
[संपादन] भौगोलिक
सातारा शहर अजिंक्यतारा किल्ल्याच्या पायथ्याशी वसले आहे. सातारा शहर दक्षिणेकडे अजिंक्यतारा, उत्तरेकडे पेढयाच्या भैरोबाची टेकडी, पश्चिमेकडे यवतेश्वराचा डोंगर व पुर्वेकडे जरंडेश्वराचा डोंगर अशा विविध टेकड्यांनी वेढले आहे. शहराजवळून कृष्णा व वेण्णा या नद्या वाहतात. माहुली इथे या दोन्ही नद्यांचा संगम होतो. सातारा शहराच्या पश्चिमेकडे कासचे पठार त्यावरील वनौषधींसाठी प्रसिध्द आहे.शहरातून ह्याच टेकडीकडे पाहील्यास मृत ज्वालामुखीचे मुख दिसते. सातारा शहराच्या पश्चिमेकडे असणारी ही डोंगराची रांग पश्चिमघाटात मोडते. त्यामुळे सातारा शहरात पावसाचे प्रमाण खूप आहे.
[संपादन] शैक्षणिक
सातारा शहर म्हणल्यास लगेच आठवतात कर्मवीर भाऊराव पाटील. कर्मवीरांनी सुरू केलेली रयत शिक्षण संस्थेचे मुख्य कार्यालय सातार् यात आहे. रयत शिक्षण संस्थेची अनेक शाळा-महाविद्यालये शहरात आहेत. सयाजीराव हायस्कूल, ईस्माइल मुल्ला विधी महाविद्यालय, य़शवंतराव चव्हाण सायन्स काॅलेज, धनंजयराव गाडगीळ वाणिज्य महाविद्यालय, छत्रपती शिवाजी कला महाविद्यालय व कर्मवीर भाऊराव पाटील अभियांत्रिकी महाविद्यालय ही त्यातील काही उल्येखनीय नावे. रयत शिक्षण संस्थेशिवाय सातारा शिक्षण संस्थेचे सातारा पाॅलीटेक्नीक व अनंत इंग्लिश स्कूल , डेक्कन शिक्षण संस्थेचे न्यू इंग्लिश स्कूल ,कर्वे स्त्री शिक्षण संस्थेची कन्याशाळा ह्या नावाजलेल्या संस्था आहेत. कर्मवीर भाऊराव पाटीलांनी कमवा आणि शिका हा मंत्र सातार् यातच शिकवला. सातारा शहर देशात ओळखले जाते ते येथील सैनिक स्कूल मुळे. २३ जुन १९६१ मध्ये सातार् यात भारतातल्या पहील्या सैनिक स्कूलची स्थापना झाली. येथील अनेक विद्यार्थानीं राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनीमध्ये प्रवेश मिळवला आहे.
![]() |
महाराष्ट्र राज्य |
---|---|
जिल्हे | नागपूर • चंद्रपूर • भंडारा • गोंदिया • गडचिरोली • अमरावती • अकोला • वाशीम • हिंगोली • नांदेड • वर्धा • यवतमाळ • बुलढाणा • ठाणे • मुंबई उपनगर • मुंबई जिल्हा • रायगड • रत्नागिरी • सिंधुदुर्ग • नाशिक • अहमदनगर • पुणे • सातारा • सांगली • कोल्हापूर • नंदुरबार • धुळे • जळगाव • औरंगाबाद • जालना • परभणी • बीड • लातूर • उस्मानाबाद • सोलापूर • |
मुख्य शहरे | • औरंगाबाद • कोल्हापूर • ठाणे • नवी मुंबई • नाशिक • नागपूर • पुणे • पिंपरी चिंचवड • मुंबई • सोलापूर • |