आचार्य

Wikipedia कडून

आचार्य:- उपनयन करून मुलास ब्रम्हचर्याची दीक्षा देणारा तसेच सांग आणि सार्थरित्या वेदांचे अध्यापन करणारा गुरु म्हणजे आचार्य होय.

आचार्यांवाचून विद्येला अधिष्ठान प्राप्त होत नाही असा उपनिषदातील अध्यात्मविद्येचा सिद्धांत आहे. वेदोत्तरकाळी झालेले व्याकरणादी ग्रंथ, गृह्यसूत्रे, धर्मसूत्रे, श्रौतसूत्रे, स्मृती, पुराणे, दर्शनसूत्रे, भाष्ये आणि महत्त्वाचे मौलिक किंवा विचरणात्मक शास्त्रग्रंथ यांच्या प्रणेत्यांना 'आचार्य' अशी संज्ञा लावण्याची प्रथा आहे.

बौधायन, आपस्तंब, वसिष्ठ, गौतम, पाणिनी, बादरायण, वात्स्यायन, शंकर, रामानुज, मध्व, वल्लभ इत्यादिकांना आचार्य हे अभिधान आहे.


संदर्भ: मराठी विश्वकोश खंड - १

हिंदू धर्म
श्रुति: वेद · उपनिषद्‌ · श्रुत
स्मृति: इतिहास (रामायण, महाभारत, श्रीमद्‌भागवत गीता) · पुराण · सूत्र · आगम (तंत्र, यंत्र) · वेदान्त
विचार अवतार · आत्मा · ब्राह्मण · कोसस · धर्म · कर्म · मोक्ष · माया · इष्ट-देव · मूर्ति · पुनर्जन्म · संसार · तत्त्व · त्रिमूर्ति · कतुर्थ;· गुरु
दर्शन: मान्यता · प्राचीन हिंदू धर्म · सांख्य · न्याय · वैशेषिक · योग · मीमांसा · वेदान्त · तंत्र · भक्ति
परंपरा: ज्योतिष · आयुर्वेद · आरती · भजन · दर्शन · दीक्षा · मंत्र · पूजा · सत्संग · स्तोत्र · विवाह · यज्ञ
गुरु: शंकर · रामानुज · मध्वाचार्य · रामकृष्ण · शारदा देवी · विवेकानंद · नारायण गुरु · ऑरोबिन्दो · रमण महर्षि · शिवानंद · चिन्‍मयानंद · स्वामीनारायण · प्रभुपद · लोकेनाथ
विभाजन: वैष्णव · शैव · शक्ति · स्मृति · हिंदू पुनरुत्थान
देवता: हिंदू देवता नाम · हिंदू कथा
युग: सत्ययुग · त्रेतायुग · द्वापरयुग · कलियुग
वर्ण: ब्राह्मण · क्षत्रिय · वैश्य · शूद्र · दलित · वर्णाश्रम धर्म