Liemers

Van Wikipedie

De Liemers is een streek in Oost-Gelderland en wordt grofweg begrensd deur Rien, Iessel, Olde Iessel en de Duutse grenze. Vake wordt de Liemers bi-j den Achterhoek erekkend. Alhoewal zeker ut oosten van de Liemers erg gericht is op den Achterhoek heurt ut doar geografisch niet bi-j. Wal bunt de plaatsen Weal, Achterweal en de gemeente Montferland, die geografisch ezien bi-j de Liemers heurt, tegenswoordigs bi-j de Regio Achterhoek in-edeeld.

De Liemers wordt verdeeld in de zand-Liemers en de klei-Liemers. De zand-Liemers ligt in ut noordoosten van de liene Diem - Doezebarg. Van oldsheer was de zand-Liemers armer as de klei-Liemers. Op de klei wonen oaver ut algemeen rieke boeren, deur de vruchtboare grond. Op ut zand wonen de arme keuterboeren. Grote delen van de zand-Liemers waren tot in de 19e eeuw nog onontgonnen hei, woar in schamele hutten vaak ut "uutschot" van de samenleaving wonen. Onder andere pastoor De Ponti van Den Diek hef doar verandering in an-ebracht. Hi-j vrog in ut begin van de 19e eeuw an de bisschop van Utrecht of der op de Diemse Hei een karke ebouwd mocht worden um de bevolking van de Hei normen en weerden bi-j te brengen. De Heidemij is rond de zelfden tied begonnen met ut ontginnen van de Beakse, Wealse en Diemse Hei.

Op de klei ontstond al vrog de baksteenindustrie, vanweage de grondstof, dèn der genog veurhanden was. Veural langs de Rien van Spiek (Spijk) noar Panderen (Pannerden) wodden völle stinoaves (steenovens) gebouwd. Ut stinoavesvolk mos onder zwoare umstandigheden lange dagen maken um an een schamele botteram te kommen. Nog altied bunt der in de Liemers steenfabrieken.

As heufdstad van de Liemers wördt vake Zeander ezien. Zeander is de grootste plaatse. In de 19e eeuw kwam de "Turkish - American Tobacco Company" kortweg Turmac noar Zeander. De fabriek gaf völle wark an de arme keuterboertjes van de zand-Liemers. De Turmac is tegenswoordigs BAT ewodden en dut binnenkort de hele productie oaver noar Duutsland en Polen. De grootste en olde warkgever van de stad verdwient doarmet uut ut stadsbeeld.

Interwiki's