Simi kamachiy
Wikipidiyaman
![]() |
Kay qillqasqaqa ancha huch'uyllam kachkan. Wikipidiyata yanapayta munaptinki hatarichinam atichkan |
Simi kamachiy, Wanka simipi Shimip luliqnin nisqaqa (kastilla simipi: gramática) rimaymanta kamachinakunam.
Tabla de contenidos |
[allichay] Qhichwa simi - Kastilla simi
[allichay] Simi kamachiy
(Shimip luliqnin, Gramática)
- Sutirimana (kastilla simipi: substantivo)
- Ruray rimana; (kastilla simipi: verbo)
- Hinarimana (kastilla simipi: adverbio)
- Rikch'ayrimana; Saphi hina sutichaninchaq; (kastilla simipi: adjetivo)
- Sutichaninchaqninpa siq'i yapakuynin; (kastilla simipi: morfología del adjetivo)
- Qatichiy sutichaninchaq; (kastilla simipi: adjetivo numeral)
- Kuti kutimanta yupay sutichaninchaq (kastilla simipi: adjetivo numeral multiplo)
- Taqaq yupaq sutinchaninchaq; (kastilla simipi: adjetivo numeral partitivo)
- Kayniyuq sutichaninchaq; (kastilla simipi : adjetivo posesivo)
- Askha askhamanta sutichaninchaq (kastilla simipi: adjetivo compuesto)
- Yapapayuq sutichaninchaq (kastilla simipi: adjetivo aumentantivo)
- Ruray rimanachay (kastilla simipi: conjugación).
- Rimay taqi (kastilla simipi: vocabulario)
- Rimana yachay (kastilla simipi: morfología)
- Rimana yapaq (kastilla simipi: morfema)
- Sapaq yupa (kastilla simipi: singular)
- Simi yachaq (kastilla simipi: lingüista)
- Simi kamachiy (kastilla simipi: gramática)
- Sutip siq'i yapakuynin (kastilla simipi: morfología del sustantivo).
- Sutip phatmakuynin (kastilla simipi: (clasificación del sustantivo)
- Manan chanin suti (kastilla simipi: sustantivo común)
- Sutip rantin (kastilla simipi: pronombre)
- Runa sutip rantin; (kastilla simipi: pronombre personal)
- Kaqniyuq sutip rantin; (kastilla simipi: (pronombres posesivo)
- Reqsichiq sutip rantin; (kastilla simipi: (pronombre demostrativo)
- Tapukuq sutip rantin (kastilla simipi: pronombre interrogativo)
- Mana chaninchaq sutip rantin; (kastilla simipi: pronombre indefinido)
- Simip luliqnin (kastilla simipi: gramática)
[allichay] Sutirimana
(Substantivo)
[allichay] Sapaq yupa - Achka yupa
(Singular - Plural)
Sutikuna: SAPAQ YUPA - (Substantivos: SINGULAR) | |
Qhari | Hombre |
Wasi | Casa |
Allqu | Perro |
Sutikuna: ACHKHA YUPA - (Substantivos: PLURAL) | |
Qharikuna | Hombres |
Wasikuna | Casas |
Allqukuna | Perros |
[allichay] Rikch'ayrimana
(adjetivo)
Rikch’ayrimana + Suti (Adjetivo + Substantivo) - Suti + Rikch’ayrimana (Substantivo +Adjetivo) | |
Musuq llaqta | Ciudad nueva |
Hatun wasi | Casa grande |
Yana allqu | Perro negro |
[allichay] (Pronombre)
(Pronombre)
[allichay] Ruray rimana
(Verbo)
[allichay] Ruray rimanachay
Kunan pachapi (Presente) | |
Yo soy | Ñuqa kani |
Tú eres | Qam kanki |
Él es o Ella es | Pay kan |
Nosotros somos (exclusivo) | Ñuqayku kayku |
Nosotros somos (inclusivo) | Ñuqanchik kanchik |
Ustedes son | Qamkuna kankichik |
Ellos son | Paykuna kanku |
Formas compuestas o perfectas:
[allichay] Hinarimana
(Adverbio)
[allichay] (Sintaksis)
(Sintaxis)
Wakaqa unuta upyan. - Wakaqa -> unuta -> upyan. (Sujeto -> Objeto -> Verbo) - S - O - V
La vaca toma agua. La vaca -> toma -> agua. (Sujeto -> Verbo -> Objeto) - S - V - O