Juniku

Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë


Juniku
Emblema Figura:Junik.PNG
Figura:-
Statistika
Popullsia
-dendësia
12,500 banorë
145 banorë/km²
Sipërfaqja 86.231,259 m2 / 86,2 km²
Administrata
Shteti Kosova
Qarku Gjakova
Adresa e kuvendit Rr.ABC 00
Posta 51050
Prefiksi telefonik - 039
Faqe zyrtare KK Junik
Politika
Kryetar Tahir Isufaj
Partia udhëheqëse LDK
-


Juniku është komunë e re në Kosovë, shtrihet në pjesën perëndimore të Kosovës... Juniku është fshati më i madhi në Kosovë dhe ndoshta edhe ndër më të vjetrit, thuhët se Juniku është diku rreth 200 vite më i vjeter se Gjakova. Për vjetërsinë e Junikut tregojnë në mes tjerash edhe toponimet si Gradina, Koleja, Kishëza, Badra, Kroi i Priftit , Firza, Livadhi i madh, Djegësinat etj. Në burimet historike, Juniku përmendet si vendbanim i hershëm, fshatë me të gjitha tiparet Dardane, me një popullatë me traditë dhe kulturë shqiptare.

Juniku, bënte pjesë në Alltun-Ilisë e cila përmendet në krisovulën e Stefan Deçanit dhe Stefan Dushanit. Në krisovulen e Stefan Deçanit, që ja dhuroi manastirit të Deçanit (1330), në Alltun- Ilisë përfshihen 10-të fshatra (të malësisë së Gjakovës dhe viset e Shqipërisë veriore (Brenc).

Emërtimi i këtij fshati, rrëzë Alpeve shqiptare rrjedhë nga fjala latine:

Judico- avi, atum, are: që do të thotë me gjaku.
Junetio-onis: që do të thotë, bashkim, lidhje.
Unus, a unum: që do të thotë i vend i jashtëzakonshëm, i veçantë i pashoq.

Kufizohet me komunën Deçan, Gjakovës, dhe me Shqipërinë. Është i njohur për rrugët historike në mes Deçanit dhe Gjakovës.

Tabela e përmbajtjeve

[redaktoni] Pak histori

Artikulli kryesor : Historia e Junikut

Për bashkerendimin e forcave, me nismen Hasan Prishtina, u mblodh me 21 maj 1912, ne Junik u mbajtë nje kuvend i posaçem. Ne te moren pjese, kryesisht, perfaqesues te Kosoves, disa perfaqesues te Dibres dhe te Shkodres dhe ndonje perfaqesues nga Jugu. Pas shume debatesh u lidh besa për rifillimin e kryengritjes se pergjithshme. Ne themel te programit te kryengritjes u vu kerkesa për autonomine e Shqiperise. Programi i Kuvendit te Junikut permbante: ngritjen e nje administrate shqiptare ne te cilen shqipja te perdorej si gjuhe zyrtare; ngritjen e flamurit shqiptar ne te gjithe vendin dhe garancine e Fuqive te Medha për zbatimin e ketyre kerkesave.

Kuvendi i Junikut, me programin e tij kombetar, ndikoi ne zgjerimin e kryengritjes ne viset e tjera dhe ne shtimin e radheve te saj me mijera luftetare.

Ne korrik, kryengritja ishte shtrire pothuajse ne te gjitha trevat shqiptare, qe nga Mitrovica, ne veri, dhe deri ne Cameri, ne jug. Forcat kryengritese cliruan qytete dhe krahina te tera, sidomos ne vilajetin e Kosoves. Veprimet e reparteve ushtarake dhe te autoriteteve osmane ne Shqiperi u paralizuan.

[redaktoni] Gjeografia

Qendra Junikut
Qendra Junikut
Bjeshket e Junikut
Bjeshket e Junikut
Gjerovica
Gjerovica

Juniku, shtrihet në bregun e majt të lumit Erenik, dhe në të djathtë të lumit Trava, me lartësi mesatare detare prej 367-500 metrash. Juniku gjendet mes gjërsisë gjeografike 42,22 shkallë dhe gjatsisë gjeografike prej 20,26 shakallë. Në drejtim të këtij fshati gravitojnë fshatrat e Vokshit dhe të Rekës së Keqe, duke u shtri rrenze Alpeve Shqiptare. Mu të burimi i lumit Erenik, ngritet maja me e lartë e Alpeve Shqiptare Gjeravica. Juniku karakterizohët me klimë të mesme kontinenatale të modifikuar me komponente të klimës mesdhetare. Vera është e nxehtë dhe e thatë. Temperatura mesatare e muajt korrik është 21 C , kurse gjatë dimrit - janar është minus 11 C . Burimet e ujrave që vinë nga kurorat e maleve nga gropa e Erenikut dhe nga Alpet Shqiptare, formojnë rrjedhat sipërfaqsore të ujërave në fshatin Junik. Të gjitha prrojet e këtij teritori derdhen në lumin Erenik, i cili derdhet në Dri afër Urës së Fshejtë. Ereniku buron nga Bjeshkët e Junikut e Maja e Zezë rrënzë Gjeravicës, kalon nëpër bjeshkët e Erenikut (Junikut) , Malin e madhë. Lipovicat, në anën e djathtë të lagjës Gacafer, rrënze bregut Moronica, në mesin e lagjës Berishë dhe kalon tërë fshatrat e rekës, dhe në dalje të Gjakovës derdhet në Dri të Bardhë. Ereniku me kapacitetin e ujit, ujitë fushën e Junikut, që është shumë pjellore, rrafshinat e tyre kanë rëndësi të madhe ekonomike dhe antropogjeografike.

[redaktoni] Ekonomia

...

[redaktoni] Demografia

Duke u mbështetur në të dhënat statistikore të vitit 1981 dhe disa regjistrimeve lokale që janë bërë pas luftës, vlerësohet të ketë:

  • Popullsi prej 12.500 banorë (me njësi tjera kadastrave).
  • Dendësia e popullsisë afërsisht 145 banorë / 1km2
  • Familje prej mesatarisht 7 anëtarë.

[redaktoni] Kultura

[redaktoni] Sporti

Një ndër boksierët më të spikatur është Bokseri nga Juniku Luan Krasniqi


[redaktoni] Edukimi

Komuna e Junikut e ka shkollën fillore dhe paralelet e ndara te shkollës së mesme. Aktualisht mungon objekti për shkollim të mesëm dhe tani nxënësit me shkollim të mesëm vijojnë mësimet në lokalet e shkollës fillore. Institucionet shkollore: Shkollat fillore me 1124 nxënës dhe shkollimin e mesëm me 220 nxënës, me numër të mësimdhënësve: profesor 56 personel administrativ 2 dhe personel teknik 7. Ndërsa në shkollimin e mesëm me gjithsejtë 9 profesor dhe 1 koordinator.

[redaktoni] Të tjera

  • Telekomunikacioni
  • Transporti
  • Ushtria
  • Pushime
  • Infrastruktura

[redaktoni] Shiko edhe këtu

[redaktoni] Lidhje të jashtme


Në gjuhë të tjera