Al Capone

Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë

Al Capone (sqt. Al Kapone, emri i plotë Alfonso Gabriele Kapone) lindi më 17 janar 1899 në Napoli. Ai ishte nje mafioz italo-amerikan, qe sot konsiderohet si nje simbol i mafias dhe krizës së ligjit qe perfshiu Amerikën gjate viteve 20’. Alfonso ishte djali i dy emigranteve italiane, Teresa Raiola dhe Gabriele Caponi te cilet pas lindjes te se birit shkuan ne Amerike për nje jete me te mire. Ne fakt mbiemri i sakte i familjes ishte Kaponi por për shkak te nje gabimi te gjendjes civile amerikane u be Kapone. Alfonso u rrit ne nje ambient te degraduar dhe qe ne moshe te vogel ra ne kontakt me banda hajdutesh te perbera nga adoleshente. Ne moshen 13 vjecare u perjashtua nga shkolla pasi ofendoi dhe goditi nje mesues. Qe nga ajo kohe ai u be pjesetar i bandes "Five Pointers" e kryesuar nga Frenki Jejl. Pikerisht ne kete periudhe mori nofken "Scarface", për shkak te nje shenje shume te madhe ne fytyre, e cila i ishte shkaktuar nga thika Frenk Galuço-s, i cili u thirri ne dyluftim mga Kapone për shkak se i kishte ofenduar te motren. Gjate kohes qe punoi nen urdhrat e Frenki Jejl, Kapone u arrestua për gjobvenie dhe 2 vrasje, por nuk u denua kurre pasi punedhenesit e tij shfrytezuan njohjte e tyre ne gjykate dhe polici.

Ne 1919, pasi kishte plagosur rende nje anetar te nje bande rivale, me urdher te Frenki Jejl, Al u dergua ne Cikago, me shpresen se gjendja do te qetesohej me kalimin e kohes. Me te mberritur ne Çikago, Kaponi nisi te punoje për Xhoni Torrio, jo vetem mik i vjeter i Jejl por edhe nip Big Xhim Kolozimo (mafioz italo-amerikan, kreu ui organizates "Mano Nera" Dora e Zeze). Ishte pikerisht Torrio qe besoi shume te Kapone duke i besuar tregun e basteve klandestine. Suksesi i arritur ne pak kohe beri qe Al te behej krahu i djathte i Torrio-s. Gjate nje atentati te organizuar nga banda e Din O'Benion; Torrio u plagos rende dhe gjendja e tij mendore u perkesua shume aq sa vendosi qe aktivitetin e grupit qe drejtonte, tja beson Kapones. Vendimi i boss-it u pranua, madje edhe nga bandat rivale te cilat filluan ta quanin Kaponen "the big fellow" (Shoku i Madh). Suksesi erdhi pasi vendosi te investonte parat e fituara ilegalisht ne aktivitete totalisht te ligjshme cka beri te mundur qe Kapone te merrej me pastrimin e parave edhe për llogari te bandave rivale.

Pushteti i kapones mbi qytetin e Cikagos sa vinte e shtohej. Biznesi i kontrabandes se pijeve alkolike kishte mjaft fitim, cka i mundesonte te korruptonte kedo, madje edhe kryetarin e bashk Uilliam "Big Bill" Hejl Tompson Xhunior, i cili ne nje moment te caktuar i keshilloi Kapones se largohej nga qyteti për shkak se e gjithe Amerika e dinte mire nivelin e kriminalitetit ne kryeqytetin e Iliois-it. Duke qene se nuk kishte absolutisht ndonje akuze drejt tij, Al qendroi. Ne 1929 Kapone shkoi ne Florida nga ku urdheroi zhdukjen e nje bande rivale qe sot njihet si “Gjakderdhja e Shen Valnetinit”. Me 14 shkurt 1929, pese njerez te Kapones, te veshur si police shkuan për nje kontroll ne bazen e nje bande rivale. Nen preteksin e nje kontrolli, ata i rreshtuan te pranishmit pas muri dhe pasi i carmatosen, i vrane nen bresherine e automatikeve. Ky episod edhe sot e kesaj dite konsiderohet si nje larje hesapesh ne nje menyre mjaft mizore. Ajo qe ndikoi me shume ne mitologjine e Capone, ishin iniciativat e tij gjate krizes ekonomike te 1929, nje periudhe qe detyroi shume biznesmene te falimentonin. Thuhet se ne ate kohe Kapone urdheroi shperndarjen e ushqimit dhe rrobaver për nevojtaret megjithate kjo nuk beri qe aktiviteti i tij kriminalistik te pesonte renie. Duke perfituar nga kriza Al bleu Forest View, nje vend qe ne pak kohe te te mbiquhej "Caponeville", nje vend kur njerezit e Kapones qarkullonin te armatosur si te ishin forca rendi. Ne tetor te 1929 Kapone arrestohet për here te pare me akuzen armmbajtje pa leje.

Ne 1930 Al Capone, ndodhje ne krye te listet se FBI, dhe u cilesua si "armik publik numer 1" i Cikagos. Megjithe hetimet e shumta te kapje ndonje veprim t paligjshem te Kapones ishte e pamundur pasi çdo levizje parashe apo malli behej ne emer te ndonje personi tjeter, pa harruar ketu edhe njohjet e tij te shumta ne qeveri qe jo rralle e ndihmonin te kishte gjithnje nje alibi te pathyeshme. Pas shume hetimesh u gjet nje dokument qe mbante nenshkrimin e Kapones, cka sherbeu për ta akuzuar për mospagim taksash. Ne vazhdim u shtuan edhe 22 akuza te tjera dhe kapone u perball me drejtesine. Avokatet e mafiozit kerkuan liri me kusht dhe kaucion por pasi kjo perpjekje deshtoi Kapone u perpoq te korruptonte jurine popullore duke ja arritur qellimit. Dikush nga FBI e mori vesh dhe nje mbremje para procesit kerkoi ndryshimin e jurise, anetaret e rinj te se ciles e shpallen Kaponen fajtor dhe si denim i dhane nje gjobe te majme plus 11 vjet heqje lirie

Disa dite pas gjykimit, Kapone u dergua ne Atlanta, Xhorxha, burgu me famekeq i Shteteve te Bashkuara. Nepermjet njohjeve dhe korrupsionit, ai mundi qe edhe pse ne burg te drejtonte me sukses banden e tij, ndersa brenda hekurave kishte luksin dhe sigurine e nevojshme. Kur u mor vesh se jetesa e Kapones nuk ishte dhe aq e keqe, ai u dergua ne Alkatraz, ku kushtet ishin me te rrepta dhe nuk e lejuan te mbante kontakt me jashte. E vetmja menyre për te fituar lirine ishte sjellja e mire, keshtu Kapone u be nje i denuar model duke mos u perfshire kurre ne sherre brenda burgut. Pikerisht ne Alkatraz i diagnostikuan shenjat e para te sifilisit dhe për kete arsye u tranferua ne nje spital për te burgosur. Ne 1939, fitoi lirine dhe pasi u sherua shkoi ne Florida, ku për shkak te disa problemeve mendore nuk mundi te vazhdoje aktivitetin e tij kriminal. Ne 25 shkurt 1947 pesoi nje infarkt, cka i shkaktoi vdekjen. Kishte kaluar vetem nje jave nga pervjetori i tij i 48te. Fillimisht Alfonso Capone u varros ne Varrezat e Malit Olivet, ne pjesen Jugore te Chicagos, midis eshtrave te te atit Gabriele dhe vellait Frank. Megjithate, ne mars te viti 1950 eshtrat e tre anetareve te familjes u transferuan ne Varrezat e Malit Carmel ne Hillside Illinois, ne perendim te Cikagos.