İsem quşu

Wikipedia'dan

İsem quşunıñ teläsä qaysı cämğiät öçen möhimlege berkemdä dä şik tudırmí. Íslam cämğiätendä isemne niçek quşu turında berniçä kiñäş:

[üzgärtü] İsemne niçek quşarğa

  1. Ata-ana balağa isemne kiçekmästän, iñ yaxşı, ul tuğannan soñ cide kön eçendä quşarğa tieş.
  2. İsem quşqanda ata-ana üzara kileşä alsa, bik yaxşı. Ägär kileşä almílar ikän, balağa isemne ata keşe quşarğa tieş.
  3. Ata-ananıñ matur, küp mäğnäle isem quşuı kiñäş itelä.
    • menä berniçä isem: Äbdel-Raxman, Äl-Xarís, Äbde-Allah;
    • ike öleştän: berençe Äbde (yäğni «qol»), ikençese – Allahı isemnäreneñ berse bulğan isem güzäl bulıp sanala;
    • balağa färeştä iseme, mäsälän, Cäbraíl (s.ğ.s.) isemen quşmasqa tırışırğa kiräk;
    • balalarğa päyğämbärlär isemen quşu yarí;
    • ablağa älege keşeneñ böyek äxläqi sífatlarğa iä buluın belderüçe (mäsälän: saflıq, namuslıq, tuğrılıq, igeleklelek) isemnär quşarğa yaramí;
    • Íslam allahıdan başqa beräwneñ qolı digänne añlatuçı, mäsälän «Äbde äl-Xäsän» (Xäsänneñ qolı) yäki «Äbde äl-Näbi» (Näbineñ qolı) isemnär quşarğa röxsät itmi;
    • keşeneñ tulı isemeneñ tulı öleşe anıñ isemennän, atasınıñ isemennän häm näsel isemennän torırğa tieş. Här bala üzeneñ ätise belän bäylänergä, çın äytiseneñ iseme belän yörtelergä tieş Bu kiäwgä çıqqan xatın-qızlarğa da qağıla, alar ir näsel isemenä küçmäskä, üz näsel isemen qaldırırğa tieşlär. Üz näsel isemennän waz kiçü anıñ öçen tübänlek sanalırğa häm ul monı eşlämäskä tieş;
    • yaxşı isemle keşelärgä genä birep qalmasqa kiräk. Uramğa, maydanğa, şähärgä isem quşqanda da şulay uq eşlärgä kiräk;
    • kiräk bulğan oçraqlarda keşegä yäki urınğa yaña isem quşudan baş tartmasqa kiräk. Tíılğan isemne alıştıru mäcbüri bulıp sanala.

[üzgärtü] Monı da qara