קריטיק אויף וויקיפעדיע

פֿון װיקיפּעדיע

קריטיק אויף וויקיפעדיע אדער ווי טייל זאגן וועקיפעדיע איז א סארט שפעט נאמען וואס אינטערנעט באנוצער האבן געגעבן פארן וויקיפעדיע, נישט זעהנדיג דערין קיין שום צוקונפט, און בלויז א נארישע אומבאלאנסירטע ענצקאלעפעדיע פיל מיט געקאכטע שטותים והבלים, געשריבן דורך איין איינציגע באנוצער וועלכע נוצט אויס דאס פלאץ צו באשרייבן דעם און יענעם.

פארשטייט זיך אז די וויקעפעדיע באנוצער שרעקן זיך נישט פון די אלע חברה, זיי ווילן אונז צונעמען די פרייהייט פון ווארט צוליב נארישע חשבונות אז נאר זיי פארשטייען וויאזוי און וואס מען מעג און מען דארף שרייבן אפט מאל זענען זיי זשורנאליסטען אדער סתם פארטייאישע שוויצער.

א סייט געווידמעט צו קריטיק אויף וויקיפעדיע, מיטן נאמען וויקיטרוט (וויקיאמת)

פאלגענד זענען זייערע טענות אין דעטאל אפגעווארפן איינס ביי איינס:

אינהאַלט

[בעאַרבעטן] עס איז אנאניאם און יעדער קען שרייבן און מעקן אומאחריות'דיג

אז יעדער בהאלטענער שמויגער וואס זיצט זיך אין זיין קעלער באהאלטן מיט קאמפיוטער ציטריט איז א סעפציעליסט פונקט ווי איינשטיין אויף יעדן סוביעקט. (טיימס)

תירוץ: אויך דעם איז דא אנערקענטע מנהלים, סיסאפ'ס וואס זיי האבן יא אן אחריות'דיגע צוגאנג צו וואלענטורן און פארעכטן.

(דווקא די קריטיק איז די מעלה וואס דינט א טובה ביים אידישן וויקיפעדיע, צוליב די רעליגיעזע אטמעספערע וואס הערשט ביי רוב אידיש רעדענדיגע שרייבער, מיט מורא ארויסצוזאגן זאכן וואס קען זיך גרעניצען מיט כפירה רח"ל, דינט דאך דער באהאלטענקייט פונעם שרייבער אלס שמירה ער זאל נישט פארכטן צו פארציילן די אמת.)

[בעאַרבעטן] מען קען דאס נוצן פאר פערזענליכע לשון הרע און ספעם

יעדער איינער קען זיף אפרעכענען מיט זיין שונא און אים באשמוצן מיט אומבאזירטע פאקטן.

תירוץ: דער מציאות באווייזט אנדערשט אז רוב באנוצער טוען גוטס און נישט שלעכטס, און אויף די מיעוט וואס אביוזד די פרייהייט, איז דא וועגן וויאזוי זיי אומשעדליך צו מאכן און רוב מאל בלייבן זייער גארביזש נישט מער ווי געציילטע סעקונדעס.

אונזערע מנהלים מאכן א סופּער זשאב זיי צו בלאקירן און ווארענען, טייל אזאלכע זענען געווארן אפילו אחריותדיגע באנוצער ווען זיי האבן געזען אז סלוינט זיי בעסער צו ברענגן גוטס פארן וועלט ווי פארקערט.

(געווענליך פּאַסירט דאס בעיקר מיט פאליטיקער און פובליק מענשטן וואס לייגן זיך אריין אין דעם פובליק דעבאטע זייער לעבן, איז נישט מער ווי ערווארטעט אז דאס זאל פאסירן, נאך א שטיק צייט וועט דאס אויסגעמעקט ווערן דורך אנדערע באניצער.)

[בעאַרבעטן] עס הערשט נישט קיין דעמעקראטיע נאר כאַאָס און אנארכיע

וויקיפעדיע איז א פלאץ מיט די מערסטע געשלעגן פון באניצער איבער אלעס און אלעמען. און ווער סהאט מער צייט און מער אנערגיע געווינט. תיכף וואס מ'שרייבט עפעס שפרינגן אנדערע דאס צו מעקן און דיך קריטיקירן.

תירוץ: עס איז דא פאליסיס געשריבן דורך אונזער מנהל קאצקער, סאָו אויב עס איז דא געהעריגע געזעצן איז דאס שוין נישט קיין אנארכיע און כאאס, די געטרייע מנהלים ארבייטן גאר שווער צו אינפאסרין די געזעצן. און ווער עס ברעכט דאס איז אחת דתו להיקרא וואנדאל.

צו אנרופען די אטמעספערא אין וויקיפעדיע כאאס און אנארכיע איז פונקט ווי איר רופט אזוי אן דעם סטאק מארקעט, עווידענטלי איז דאס נישט אמת.

[בעאַרבעטן] עס ווערט קיינמאל פארטיק

דיין ווארט וואס דו וועסט שרייבן וועט קיינמאל נישט זיין פארזיכערט אז עס וועט בלייבן.

ראבערט מקהענרי, א רעדאקטאר פון אנציקלאפידיע בריטאניקע, האט אנגערופען וויקיפעדיע: א שפיל אן קיין קאנסקווענסן. ווארשיינליך מיינענדיג דערמיט אז יעדע טויש איז קיינמאל נישט א קאנסעקווענס ווייל דער נעקסטער איז דאך געלאדענט צו טוישן ווייטער, און עס ענדיגט זיך נישט קיינמאל.

ענטפער דאס איז דאך די מעלה אז יעדער קען תשובה טאן און הלוואי וואלט ווען רעאליטעט געווען אזוי אז אז די נייערע פאקטן זאלן קענען טוישן אינזער פערסעפשאן אויף די אלטע פאקטן.

[בעאַרבעטן] עס איז פארשלאסן

צופיל ארטקילן זענען הערמעטיש פארשלאסן. (ביישפיל זעהט טאהש.)

תירוץ: א סימפּל שקר! קיין איין ארטיקל איז נישט גענצליך פארשלאסן, 4 ארטיקלן זענען פארשלאסן פאר אנאנימעס באנוצער, אויב מאכט איר א נאמען קענט איר נאך 4 טעג גראד פארעכטן וואס איר ווילט און ווען איר ווילט. דער סיבה פארוואס די 4 ארטיקלן זענען אביסל אפגעהיטן איז ווייל יעדע ליאדע סעקונדע איז דא איצט טוישענדע הייסע ארגומענטן און נייע מציאות'ער פון געריכטליכע און אנגייענדע פייטס. 1) טאהש, 2) ארונים 3) זאלוינים 4) משה גבאי. די רגע סוועט דארטן שטיל ווערן קען דאס ווערן אפען געהעריג פונקט ווי אלע אנדערע איבער 3000 ארטיקלן.

קיין איין ארטיקל איז שוין נישט פארשלאסן פון די אויבענדערמאנטע.

[בעאַרבעטן] שנאת עם הארץ לתלמוד חכם

וויבאלד יעדער שמויגער האלט זיך פאר אן עקספערט, טוט דא הערשן א ביטול קעגן עקספערטען.

תירוץ: אמת אבער די פאקט באווייזט אבער אז די עקספערטן שלאפן נישט נאר זיי טוען צוריקדרייען אלע עמי הארצים און ווי פארשטייט זיך די שנאה איז א טו וועי סטריט. און דאס איז די טרייב קראפט אז ביידע סארט חברה זאלן זיך איינעשענען און שאפן א קנאת סופרים צו מער און מער זיך באטייליגן דא, אז זייערע ווארט זאל האבן האפט.

[בעאַרבעטן] אומפארלעסליך

פיל מיט בורות און עם הארצות. אויך ווערט געשריבן אסאך ליגענט און מיסאינפארמאציע. איך רעדט שוין נישט די פעלערהאפטיגער סטייל פון גראמאטיק און ספעלינג.

תירוץ דאס איז א ארבייט אין פראגרעס. היינט צוטאגס איז א מציאות אז איבער הונדערט אמעריקאנע פרעסטוזשפולע געריכט קעיסעס זענען פאראורטיילט געווארן מיט די פסקים ווייזענדיג מראה מקומות צו וויקיעפדיע. און אז דאס הייסט נישט פארלעסליך וואס יא?

[בעאַרבעטן] ווער האט דערצו צייט? ליידיגייער!

וויבאלד רוב מענשטן ארבייטן און האבן נישט קיין צייט, קומט אויס אז רוב באנוצער זענען ארבייטסלאזע ליידיגייער. און זיי קען מען נישט טראסטן מיט אויפבויען נארמאלע אינפארמאציע. ענטפער: סאיז נאריש צו רופן איינער וואס איז מקדיש זיין צייט פאר וויקיפעדיע ליידיגייער, ווייל זשורנאליסטען פראפעסארן און אסאך אינטערלעקטואלס טוען זייער ארבייט פאר פרי אן באצאלט און סאיז קיינעם נישט איינגעפאלן צו נעמען אזא ארויפגעקוקטער עסק און זיי באטיטולען די עסקנים אלס ליידיגייער.

אין אַנדערע שפראַכן