Afiwe

From Wikipedia

ÀFIWÉ


Ní ilè Yorùbá àsà won ni pé bí wón bá bú ènìyàn tàbí bí wón bá n yin enìkan, wón máa n fi won se àfiwé nnkan, èyí máa n jé kí ohun tí wón n júwe yé olùgbó tàbí ònkàwé. Ònà méjì ni a lè pín àfiwé sí:

(i) Àfiwé tààrà

(ii) Àfiwé Elélòó

Nínú àfiwé tààrà ni a ti máa n fi nnkan méjì tí ó jora wé ara won, àwon nnkan méjì tí a bá fi wé ara won máa n so pé nnkan kìn-ín-ní dàbí nnkan kejì.

Àpeere àfiwé tààrà nínú ewì Olánréwájú Adépòjù tí àkolé rè jé òrò òsèlú ni:

Kó sì fi jóná ráú bí eni wiran

(Àsomó 1, 0.I 89 ìlà 255 – 256)

Ìtumò kó sì fi jóná ráú bí eni wiran ni wí pé bí wón se máa n sun eran nígbà tí wón bá pa eran tán kí irun ara rè kí ó lè kúrò, béè gégé ni àwon olósèlú se n dáná sun ara won, tí wón sì n se ìkà fún ara won lásìkò ìbò.

(b) Èyin n para yín ní títì bí àgùtàn

(Àsomó 1, 0.I 90, ìlà 290)

Èyí túmò si wí pé wón kàn n para won bí eni tí kò lárá, ohun tí ó túmò sí ní pàtó ni wí pé àgùtàn ni mótò n pa ní títì tí kò sí eni tí yóò bèèrè rè.

(d) Obáfémi a sòro o ná bí owó ìjèbú (Àsomó 1, 0.I 117, ìlà 6)

Èyí túmò si pe irú Obáfemi Awólówò sòwón láwùjo

(e) Baba Omotólá tí í ràn bí òsùpá

(Àsomó 1, 0.I 117, ìlà 7)

ó túmò si pe olókìkí ni Obáfémi Awólówò

(e) Àwon ènìyàn tó dá a ló sòwón eni burúkú ló pò bí èrùpè

(Àsomó 1, 0.I 129, ìlà 331 – 332)

Ohun tí ó túmò sí ni pé àwon ènìyàn dáradára kò pò àwon ènìyàn burúkú ni ó pò jù.

(f) Bólá bá yalé rè yóò rora gbólá bí eni gbómo tuntun ni.

(Àsomó 1, 0.I 102, ìlà 612 – 613)

Èyí túmò si wí pé eni tó bá moyì olá yóò máa rora se ni

(g) Ogbón tí n be lórí òun nìkan alagbalúgbú bí omi ni (Àsomó 1, 0.I 109, ìlà 777 – 778)

Ó túmò sí pé ogbón tí n be lórí Obáfémi Awólówò ó pò, ologbón ènìyàn ni