Egan Pipa
From Wikipedia
Ègàn Pípa
Yorùbá bò wón ní, òtá eni kì í pòdù òyà. Òrò ègàn pípa je mo kí a rí ohun tí ó dára tí enìkan se sùgbón kí á fi enu téńbélú rè pé kò dára. Yorùbá bò wón ni yin ni yin ni kí eni se òmíràn. Eni bá se nnkan dáradára, ó ye kí á lù ú lógo enu kí ó le se òmíràn. Se ní ègàn pípa máa ń fa ìrèwèsì. Àsà burúkú yìí wópò ní ààrin Yorùbá.
Lópo ìgbà èyìin olórò ni à á pègàn rè. ìdí nìyí tí Yorùbá fi so pé ìpàko kò gbó sùtì orí elégàn ló bàjé.
Olátáyò (1997:64) sòrò lórí ègàn pípa. Nínú ewì tí ó pe àkolé rè ní isé tísà, ó jé kí á mò pé isé tísà ni ògèdè tí ó wo kòkó àwon isé pàtàkì mìíràn dàgbà kí ó tó di igi burúkú. Ó túmò ègàn pípa sí fífi enu sáátá nnkan tàbí ènìyàn. Nínú àlàyé rè, ó hàn pé lójú eni tí ó bá ti pinnu láti pègàn kò sí ohun tí ó le dára. Wàhálà tí àwon pègànpègàn ń dá láwùjo kò kéré. Ìwà won a má a fa agogo ìlosíwájú séyìn nítorí kì í sí ìwúrí fún eni tí ń se rere. Bí ègàn pípa se burú to síbè ìrètí wà fún àwon onísé rere àti ìwà rere nítorí gbogbo ayé gbà pé ègàn kò pé kí oyin máa dùn. Àwùjo Yorùbá kò fi pègànpègàn sí ipò omolúwàbí rárá. Ara ìwà burúkú àwùjo ni. Ìgbàgbó Yorùbá ni pé wàhálà àti ìdààmú lásán ni pègànpègàn ń se, nítorí ègàn kò le yí ohun tí o dára padà si èyí ti kò dára. Kò sí oríyìn fún pègànpègàn ni àwùjo Yorùbá.
Orlando mò dájú pé bí orin àti ìlù òun se dùn tó síbè àwon elégàn wà ní ègbé kan, bí àpeere,
Lílé: Haba! Orlando tún gbe dé
Ègbè: Saworo mí a róoo saworo
Lílé: Ìpònrí elégàn ló ó fà ya òòò
Ègbè: Saworo mí a róoo saworo
Lílé: Máaró bó ti ń ró
Ègbè: Saworo mí a róoo saworo
Orlando mò dájú pé tí ojúlówó pègànpègàn bá tó oyin sénu yóò, ba ojú jé. Ohun tí ó dún lénu gbogbo aráyé a sì korò lénu pègànpègàn. Ìdí nìyí ti Okorin yìí se fi dídún saworo inú ìlú re sàpéjúwe adùn ìlù rè.
Lópò ìgbà kì í se pé eni tí ń pègàn kò ní nnkan kan ni. Bí a se rí aláìní tí ń pègàn béè ni eni tí ó rí jáje náà ń pégàn. Ó hàn gbangba pé àkíyèsí Yorùbá pé kò sí eni lè te ayé lórùn fi ìdí múlè dáradára lódò àwon pègànpègàn. Àpeere,
Lílé: Kò sónà te lè gbaa
Te lè fi táyé yìí lórùn ooo
Bó bá lógbón ko fi síkùn arà re ni
Orlando máa wò won lóoyè
Keneri sá ma wò won lóye
A ń rìn nílè, inú bélésin
Okan pàtàkì nínú wàhàlà àwùjo Yorùbá ni ègàn pìpa. Fún àpeere tí òrò bá di òrò ìsèlú, ó ye ki á máa rántí pé bí ènìyàn tí ó kún ojú òsùnwòn bá pé méwàá enìkan soso ni yóò je ààre nínú ètò ìsèlú Nàìjíríà. Tí eni ti yóò je bá ti je se ni ki gbogbo wa fi owó sowópò kí á lè ni ìlosíwájú.
Àkíyèsí wa ni pé tí eni tí yóò wolé bá ti wolé léyìn ìdìbò, se ni gbogbo àwon ti kó fara mó on yóò wó sí ojú kan láti máa pègàn ohunkóhun tí ó ba se yálà rere ni o tàbí búburú. Ègàn pípa wa láwujò Hausa sùgbón kò fesè rinlè tó ti àwùjo Yorùbá. Èyí fún àwon olórí won ní ànfààní àti fi èdò lé orí òrónrò se ìjoba.