Chuslibol
De Biquipedia
|
|||||
Monezipio | Zaragoza | ||||
Poblazión | 1.250 ab. | ||||
Altaria | 214 m |
Chuslibol (Juslibol en español) ye un bico rural situato á 3 km. de Zaragoza capital, en o destrito d'os Bicos Rurals Norte.
Tien 1.250 abitans y una altaria de 214 m.
Contenius |
[Editar] Cheografía
Bels d'os suyos abitans biben en espelungas alineatas de raso ta las comodidaz de güe en diya. Poseye una esplendida güerta y destaca o espazio natural de os Galachos con una gran diversidá de fauna y flora.
[Editar] Molimentos
Esiste una torre escachata amán de o Galacho on se diz que yera prisionera Urraca de Castiella y Lión, muller d'Alifonso I.
[Editar] Nome
Prene nome de o grito de guerra de os caballers oczitans que luitaban a fabor d'Aragón contra os moros. En una donazión d'Alfonso I se leye:
- Placuit michi libenti animo et spontanea voluntate dono et concedo tibi castrum de Deus-Lo-vol quod tempore sarracenorum vocabatur Mezimeeger.
En un testo de 1127 aparixe en un sintagma en o que en forma parte un pronombre atono en acusatibo: Deus o uol, (la u se pronuncia como consonan v). Seguntes Alvar ye latinizato, pero no ye de descartar o pronome neutro ho, presén en catalán y benasqués.
Asinas en o sieglo XII yera Deus o uol, Deus lo vol. Tamién trobamos as formas Deslibol, (1147), Deuslibol en os documentos reyals de Roda, más amán de l'autual. Formas más latinizatas son Deus illi vult, Deus illu vult, más adecuatas en os testos latinos d'on probienen.
Si en primeras se clamaba Deus-lo-vol, u Deus li vol, por a eboluzión de os grupos DEO, DIA, etz en oczitán (jorn, jos, jana), y aragonés (chuso-chus-chos en o segundo caso), cambeó primero ta J (africata prepalatal sonora cuasi Ch que trobamos en italiano y balenzián), y dimpués Ch. A eboluzión en castellán abría estato Yuslibol, como Yuso, yugo, yerno, yermo, etz...
En o sieglo XV ya trobamos Juslibor, que podeba pronunziarse con Ch igual que gitar, y dimpués a J eboluzionó seguntes o castellán primero enta una X y dimpués enta una J belar autual.
DEORSUM > juso/jus/jos....benasqués autual chos, en di chós, dimpués de preposizión de.
[Editar] Fiestas
As suyas fiestas son a zaguera semana de chulio en onor a San Pantaleón.