Vikipediya:Yeni istifadəçilərə rəhbərlik

Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا

Bu məqalənin əsas məqsədi yeni istifadəçilər üçün qısa zaman ərzində yeni məqalənin necə yaradılmasını başa salmaqdır. Bu yolda bütün yeni istifadəçilərə uğurlar arzulayıram.

Mündəricat

[redaktə / تحریر] İlk addım. Məqalə üçün mövzu seçin.

Məqalənin mövzusu ilkin növbədə sizin maraq dairənizdə olmalıdır. Əgər aktual mövzular sizin maraq dairənizdə deyilsə, onlar haqqında məqalə başlamaq məsləhət deyil. Məqaləni başlamazdan əvvəl vacib deyil ki, siz həmin mövzunu ətraflı biləsiz. Sizdə həmin mövzunu tədqiq etməyə marağın olması kifayətdir. Yaxşı olardı ki, siz məqalə üçün ilkin informasiyanı haradan götürəcəyinizi biləsiz.

[redaktə / تحریر] İkinci addım. Məqalə üçün ad seçin.

Vikipediya məqalələrin adlandırılması zamanı cəmiyyətdə daha çox hansı ad altında tanınırsa o ad altında da aparılmalıdır. Ad seçmədə çətinlik çəkirsizsə onda tam addan istifadə edin.

Ola bilər ki, yazdığınız məqalə adı altında başqa bir şey nəzərdə tutulur. Məsələn Füzuli adlı məqaləni nəyə aid etmək olar? Azərbaycan Respublikasının subyektlərindən olan Füzuli rayonuna, yoxsa orta əsrlər dahi Azərbaycan mütəfəkkirin və şairi Məhəmməd Füzuliyə. Bu zaman dəqiqləşdirmə səhifələrindən istifadə olunur və həmin səhifəyə {{dəqiqləşdirmə}} sözləri yazılmaqla Dəqiqləşdirmə şablonu artırılır. Məqalənin adının sonuna isə mötərizədə uyğun söz yazılır. Məsələn Füzuli (rayon), Bakı (futbol komandası), Bakı (qəzet) və ya Bakı (jurnal).

Məqaləni adlandırarkən bir fakta da fikir vermək lazımdır ki, Vikipediya Unicode şriftlərini dəstəkliyir. Başqa sözlə ş-sh, ç-ch, ə-e və s. bu kimi əvəzləmələr aparmaq məqalənin ümumi keyfiyyətinə mənfi təsir edir.

[redaktə / تحریر] Üçüncü addım. Yoxlayın, bəlkə yazmaq istədiyiniz məqalə artıq mövcuddur

Səhifənin sol hissəsində axtar qutusunda sizə maraqlı olan açar sözü yazın və Axtar ( Gətir yox) düyməsinə basın. Qarşınızda açılmış siyahı da sizə maraqlı olan mövzunun olub olmamasını yoxlayın. Əgər varsa həmin məqalənin üzərindən basın, daha sonra açılmış səhifənin üst hissəsində redaktə düyməsini basın. Beləliklə siz məqaləni redaktə etməyə hazırsız. Məqalələri redaktə etməzdən əvvəl Redaktə qaydaları ilə tanış olun.

[redaktə / تحریر] Dördüncü addım. Məqalə yarat

Yox əgər Sizi maraqlandıran mövzu yoxdursa - demək onu yaratmaq lazımdır. Bunun üçün məqalənin adını yenə də soldakı axtar qutusuna yazmaq lazımdır. Daha sonra isə Gətir (Axtar yox) düyməsini basın. Açılmış səhifədə sizə bu başlıq altında məqalə yaratmaq təklif olunacaq, həmin yazını basın və məqalənin yazılması səhifəsinə keçin. Beləliklə siz öz birinci səhifənizi yazmaq üçün hazırsız.

[redaktə / تحریر] Beşinci addım. Məqalənin məzmununun yazılması

Məsləhətdir ki, məqalənin ilkin həcmi 500 işarədən az olmasın. Məqalələrin yazı stili elmi-bədii olmalıdır. Həmçinin məqalələri yazarkən iki ümumvikipediya (əslində beşdir, lakin Siz yeni olduğunuz üçün hələlik ikisi deyulir) prinsipinə ciddi bir şəkildə əməl etmək lazımdır:

  1. Yazılmış məqalənin neytrallığı prinsipi- Bu prinsipə əsasən, yazılmış məqalənin məzmunu tamamilə tərəfsiz olmalı, heç bir subyektiv fikir əks olunmamalıdır. Əgər bir fikir ətrafında bir neçə versiya varsa onda bütün versiyalar bərabər şəkildə əks olunmalıdır.
  2. Müəllif hüquqlarının qorunması. Viki-cəmiyyətin əsas məqsədi pulsuz və ümumi istifadə oluna biləcək bir bilik bazasının yaradılmasıdır. Buna görə də Vikipediyaya müəlliflik hüquqları ilə qorunmuş mətn, şəkil və ya media faylların əlavə olunması qəti qadağandır. Yox əgər siz mənbənin müəlliflik hüquqları ilə qorunub-qorunmadığını bilmirsinizsə onda bu cür mənbədən istifadə etməkdən çəkinin.

[redaktə / تحریر] Altıncı addım. İstifadə etdiyiniz mənbəni qeyd edin

Məqalənin məzmununu qeyd etdikdən sonra Mənbə adında bölüm yaradın və ora istifadə etdiyiniz bütün çap materiallarının (kitab, qəzet və s.) adlarını, müəlliflərin adlarını, nəşriyyatı, çap ilini və s. bu kimi parametrləri qeyd edin. Daha sonra Həmçinin bax adlı bölüm yaradın və orada Vikipediya daxilində məqaləyə yaxın məzmunlu digər məqalələrin adlarını göstərin. Ən sonda Xarici keçidlər adlı bölüm yaradın. Bura isə internetdə mövzu ilə əlaqədar istənilən səhifələri göstərə bilərsiz. Bir şərtlə ki, göstərilən linklər Spam olmalı deyil. Spam səhifədən dərhal silinəcək, istifadəçiyə isə müəyyən məhdudiyyətlər qoyula bilər.

[redaktə / تحریر] Yeddinci addım. Məqaləyə kateqoriyanın əlavə olunması

Məqalələrə kateqoriyaların artırılması olduqca vacibdir. Bu axtarışı daha da asandlaşdırır. Kateqoriyanın əlavə olunması üçün məqalənin məzmunundan sonra boş sətir buraxın və ikiqat kvadrat mötərizələrin arasında "Kateqoriya:" sözü yazın və ondan sonra məqalənin hansı kateqoriyaya aid olduğunu yazın. Məsələn [[Kateqoriya:Şəxslər]] və ya [[Kateqoriya:Tarix]].

[redaktə / تحریر] Səkkizinci addım. Məqaləyə interwiki linklərin artırılması

Vikipadiya yalnız Azərbaycan dilində mövcud deyildir. Vikipediya dünyanın onlarca müxtəlif dillərində mövcud olan beynəlxalq ensiklopediyadır. İnterviki linklərin artırılmasında əsas məqsəd bu onlar arasında əlaqə yaratmaqdır. Öz məqalənizin adını bacarsanız ingilis dilində tərcümə edin və həmin məqaləni ingilis vikipediyasında tapın. Məqalənin redaktə (edit this page) bölümünə keçin. Məqalənin sonunda (kateqoriyalardan sonra) yerləşən yazıları kopyalayın və öz məqalənizə kateqoriyalardan sonra boş sətir buraxmaqla əlavə edin. Sonda "Səhifəni qeyd et" düyməsini basmağı unutmayın. Beləliklə siniz ilk məqaləniz hazırdır.

İnterviki linklərinin artırılması zamanı linklərin arasında həmin dildəki vikipediyaya keçid olmur. Bunu əlavə etməniz vacibdir. Tutalım ki, Azərbaycan məqaləsi üçün interviki linkləri siz ingilis dilli vikipediyadan götürürsüz. Onda məqalədə [[dil kodu:məqalə adının tərcüməsi]] sxemini qurmalısız. Məsələn Azərbaycan ingilis dilinə Azerbaijan kimi tərcümə olunur və ingilis dilinin kodu en -dir. Onda Azərbaycan məqaləsi üçün bu sxem bu cür yazılmalıdır [[en:Azerbaijan]]. Bu sxemi yaratdıqdan sonra onun yerini əlifba sırası ilə digər interviki linkləri arasında tapırsız və ora yerləşdirirsiz.

Interviki linklərini əlavə etmədə və s. mərhələlərdə hər hansısa problemlərlə rastlaşsanız cəsur olun və heç çəkinmədən digər istifadəçilərdən kömək istəyin.

Biz əminik ki, Sizdə hər şey alınacaq! Uğurlar.

[redaktə / تحریر] UNUTMA

  • Vikipediyada reklam xarakterli heç bir yazı OLMAMALIDIR!. Reklam xarakterli yazılar tez bir zamanda məqalədən uzaqlaşdırılır.
  • Əgər məqalələrdə məzmun səhvi tapmısınızsa, lütfən ilk öncə müzakirə edin daha sonra redaktə edin.
  • Yazılmış məqalə Azərbaycan dilində elmi-bədii üslubda YAZILMALIDIR!. Vikipediya qəzet və ya jurnal deyil ki, bura qəzet məqalələri yazılsın.
  • Məqaləni redaktə edərkən çalışın ki, Azərbaycan dilinin orfoqrafiya qaydalarına ciddi şəkildə əməl edəsiniz, heç bir ləhcədən və ya şivədən istifadə etməyəsiniz.
Başqa dillərdə