İzzət Oruczadə
Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا
İZZƏT ORUCZADƏ | |||
Tam Adı | İzzət Mirzəağa qızı Oruczadə (Orucova) | ||
Doğum Tarixi | 16 Sentyabr, 1909 | ||
Doğum Yeri | Bakı | ||
Ölüm Tarixi | 22 Aprel, 1983 | ||
Ölüm Yeri | Bakı | ||
|
İzzət Mirzəağa qızı Oruczadə (Orucova) (16 Sentyabr, 1909, Bakı-22 Aprel, 1983, Bakı). Aktrisa.
Mündəricat |
[redaktə / تحریر] Adlar və Mükafatlar
- Texnika Elmləri Doktoru (1962)
- Professor (1962)
- Azərbaycan Əməkdar Elm və Texnika Xadimi (1964)
- Azərbaycan Dövlət Mükafatı Laureatı (1970)
- Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Akademiki (1972)
- "Şərəf Nişanı" Ordeni
- "Qırmızı Əmək Bayrağı" Ordeni
- "Lenin Ordeni"
- "Oktyabr İnqilabı" Ordeni
[redaktə / تحریر] Həyatı
V.Kuybışev ad. Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Neft Emalı İnstitutunda işləmiş (1932-1959), həmin institutun əsasında yaradılan Neft Kimyası Prosesləri İnstitutunun laboratoriya müdiri (1959-1967), Qeyri-üzvi və Fiziki Kimya İnstitutunun direktoru (1967-1971), Aşqarlar Kimyası İnstitutunda motor yağları üçün aşqar kompozisiyaları hazırlama laboratoriyasının müdiri (1971-1983) olmuşdur.
Əsas tədqiqatları sürtkü yağlarının istehsalının artırılmasına və keyfiyyətinin yüksəldilməsinə aiddir. Orucova neft yağlarının yeni çeşidlərinin alınma texnologiyasının işlənib hazırlanmasında, selektiv təmizləmə və parafinsizləşdirmə proseslərinin təkmilləşdirilməsində, alkil-fenol və sulfonat tipli yeni aşqar növlərinin istehsalında, AzNİİ-5, AzNİİ-7, AzNİİ-8u, SB-3, SK-3, BFK və s. markalı aşqarların hazırlanması və sənayedə tətbiqində yaxından iştirak etmişdir.
Yüksək ixtisaslı kadrlar hazırlanmasında xidməti var. Orucova Azərbaycan Demokratik Respublikanın Dostluq Cəmiyyəti Azərbaycan Şöbəsinin sədr müavini (1970 ildən) olmuşdur.
Orucova həmçinin ilk Azərbaycan kino aktrisalarındandır. O, "Sevil (1929)" və "Almaz (1936)" filmlərində baş rollarda çəkilmiş, azadlığa çıxan Azərbaycan qadınının lirik, canlı obrazını yaratmağa müvəffəq olmuşdur. Lenin ordeni, Oktyabr İnqilabı, Qırmızı Əmək Bayrağı, «Şərəf nişanı» ordenləri və bir sıra medallarla təltif edilmişdir.
İzzət Orucova "Sevil" filminin çəkilişlərində Cəfər Cabbarlının rejissorluq fəaliyyətini xatirələrində belə təsvir edir: "Cəfər çox tələbkar idi. Bəyənmədiyi kadrların dəfələrlə yenidən çəkilməsini israr edərdi. Məsələn, Sevilin çarşabını başından atması epizodu bir neçə dəfə təkrarən çəkildi, amma bu səhnə yenə də Cəfərin xoşuna gəlmədi. O, hər dəfə əllərini bir-birinə vurub deyərdi: - Yox, İzzət, olmadı. Çarşabı başından atmağın çox süni çıxır. Əsərin kuliminasiya nöqtəsi də elə buradır. Sən çarşabı başından elə atmalısan ki, bu səhnə tamaşaçıda cəhalətin və mövhumatın qara pərdəsi olan çarşaba nifrət və qəzəb oyatsın.
Nəhayət, "Sevil" filminin çəkilişi tamamlandı. Film ekranlara buraxıldı. Həmin gün anamı da kinoya baxmağa aparmışdım. Qohumlarımın çoxu da tamaşaya gəlmişdilər. Hamının biletini C.Cabbarlı özü almışdı. Həmin gün çoxlu azərbaycanlı qadın öz çarşabını həmişəlik olaraq tulladı. O gün çarşabını atanlardan biri də mənim anam idi".
Bundan sonra Cəfər eyni adlı əsəri əsasında "Almaz" filminin ssenarisini yazır. O, əvvəlki filmlərdə rejissorluq sahəsində lazımi təcrübə topladığı üçün böyük həvəs və ruh yüksəkliyi ilə "Almaz"a quruluş verməyi öz öhdəsinə götürür, rejissor ssenarisini yazır. O, yaradıcı qrupu özü komplektləşdirir. Aktyorlar arasında rolları bölüşdürür. Almaz roluna bundan əvvəl "Sevil" filmində çəkilmiş İzzət Orucovanı təsdiq edir.
[redaktə / تحریر] Əsərləri
- Sürtkü yağları, B., 1949;
- İssledovanie zahitnoy sposobnosti nekotorıx protivoiznosnıx prisadok, «Zahita metallov», 1976, №3;
- İssledovanie povedenie masel s razliçnımi kompozisiyami prisadok vo vlacnoy srede, Trudı İnstituta ximii prisadok AN Azerb.SSR, 1980, №6.
[redaktə / تحریر] Filmoqrafiya
[redaktə / تحریر] Çəkildiyi Filmlər
- Sevil (1929)-Sevil (Tammetrajlı Bədii Film)
- Lətif (1930)(Tammetrajlı Bədii Film)
- İsmət (1934)(Tammetrajlı Bədii Film)
- Məhəbbət Oyunu (1935)(Tammetrajlı Bədii Film)
[redaktə / تحریر] Daxili Keçid
[redaktə / تحریر] Mənbə
Kateqoriyalar: Aktrisalar | Kino Təqvimi-Sentyabr-Doğulanlar və Vəfat edənlər | Kino Təqvimi-Aprel-Doğulanlar və Vəfat edənlər | 1909-Doğulanlar və Vəfat edənlər | 1983-Doğulanlar və Vəfat edənlər | Bakıda Doğulanlar və Vəfat edənlər | Dövlət Mükafatı Laureatları | "Şərəf Nişanı" Ordeni alanlar | "Qırmızı Əmək Bayrağı" Ordeni alanlar | "Lenin Ordeni" alanlar | "Oktyabr İnqilabı" Ordeni alanlar