Барыс Давыдавіч

From Вікіпедыя

Дарабіць! Гэты артыкул або яго частка патрабуе дапрацоўкі. Падрабязнасці глядзіце на старонцы размоў. Дапамажыце, калі ласка, палепшыць яго, а затым выдаліце гэту маркіроўку.

Барыс Давыдавіч (? – ~1185), князь полацкі (~1180 – ~1185). Сын Давыда Святаславіча, пляменнік Еўфрасінні Полацкай.

Барыс Давыдавіч не ўзгадваецца рускімі і лівонскімі крыніцамі, якія захаваліся, толькі Васілій Тацішчаў на падставе зробленай ім выпіскі з Полацкага летапісу паведамляе пад 1217 годам, што Барыс Давыдавіч, ажаніўся другім шлюбам на Святохне, дачке паморскага князя Казіміра, жанчыне прыгожай і хітрай, якая хоць і мусіла прыняць праваслаўе, але не адпусціла ад сябе ксяндза. Маючы сына Уладзіміра–Войцэха, яна ненавідзела пасынкаў, Васільку і Вячку, і праз баяраў даводзіла ім думку прасіцца ў бацькі ў Дзвінскія воласці. Барыс адпусціў іх са шкадаваннем, а мачаха, карыстаючыся адсутнасцю маладых князёў, пачала гнаць адданых ім баяраў і ўзводзіць сваіх адзіназемцаў на пасады вышэйшых дзяржаўных асоб. Незадаволеныя палачане патрабаваў выгнання чужынцаў і вяртання старэйшых сыноў Барыса. Тады Святохна ад імя тысяцкага Сімеона, пасадніка Воіна і ключніка Дабрыні, яе галоўных ворагаў, сфальшавала ліст да пасынкаў, пераконваючы іх скінуць бацьку з стальца, пакараць мачаху і малодшага брата Уладзіміра. Гэты ліст быў пераданы лёгкавернаму Барысу. Абвіначаныя баяраў кляліся ў сваёй невінаватасці, але прыхільнікі Святохны забілі іх. Шмат хто паверыў ва ўсё гэта, але Васілька Барысавіч знайшоў спосаб выкрыць паклёп мачахі. У дзень Спаса народ паўстаў па гуку вечавага звана, узяў Святохну пад варту, забіў або выгнаў усіх памаран і, не зрабіўшы ніякага зла князю Барысу, адправіў баяраў за яго сынам Васількам.

Гэтыя акалічнасці выклікаюць шмат спрэчак. Па-першае, ёсць меркаванне, што гэта не сапраўдныя падзеі, а гістарычны памфлет В. Тацішчава на нямецкае засілле пры расійскім імпэратарскім двары ў яго час. Па-другое, калі гэта сапраўдныя падзеі, то ў якім годзе яны адбыліся. Магчыма, падзеі былі з нейкай нагоды толькі запісаныя ў летапісе пад 1217 годам, а адбыліся раней. Гэта даволі верагодна, бо вядома, што пасля смерці Уладзіміра ў 1216 годзе полацкім князем быў Васілька, а не Барыс Давыдавіч, а пасля Васількі пачалося смаленскае панаванне ў Полацку. Таму, магчыма, што Барыс князяваў да Уладзіміра, гэта значыць пасля Усяслава. Па-трэцяе, шмат у якіх радаводах сыноў Барыса Давыдавіча – Васільку і Вячку, атаясамліваюць з такімі вядомымі асобамі як Усевалад Герцыкскі і Вячка Кукеноскі, што асабліва спрэчна ў выпадку з тоеснасцю Васількі Барысавіча і Усевалада Герцыкскага.

[правіць] Літаратура