Гродзенскі універсітэт імя Купалы
From Вікіпедыя
ГРОДЗЕНСКІ ДЗЯРЖАЎНЫ УНІВЕРСІТЭТ ІМЯ ЯНКІ КУПАЛЫ, установа вышэйшай адукацыі ў горадзе Гродна.
Заснавана Пастановай СНК БССР[1] (люты 1940; пачатак заняткаў: 7.3.1940[2]) як Гродзенскі настаўніцкі інстытут, які пасля нямецкай акупацыі быў адноўлены ў кастрычніку 1944 як Гродзенскі педагагічны інстытут[3]. Імя Янкі Купалы нададзена ў 1957. Інстытут ператвораны ва універсітэт у 1978.
Першы выпуск адбыўся ў 1948. Першае навукова-даследчае выданне: "Вучоныя запіскі Гродзенскага педагагічнага інстытута" (1955). Першая доктарская дысертацыя абаронена ў 1967 (Б. М. Фіх).
Дырэктары і рэктары: С. Я. Раскін (студзень 1940), Дзяменцій Пятровіч Кардаш (1.8.1940), Мікалай Васільевіч Уласавец (кастрычнік 1944), Іосіф Мікалаевіч Малюкевіч (жнівень 1949), Дзмітрый Спірыдонавіч Марко́ўскі (1955), Аляксандр Васільевіч Бадакоў (1973), Леанід Мікалаевіч Ківач (1994), Сяргей Аляксандравіч Маскевіч (1997), Яўген Аляксеевіч Роўба (2005).
Вядомыя выкладчыкі і навукоўцы: Т. Ф. Сцяшковіч, І. Я. Лепешаў, Я. Н. Мараш, Б. М. Фіх, Я. І. Рыўкінд, М. Д. Бяспамятных, Д. М. Захаранка, М. А. Ткачоў, А. У. Мілінкевіч, П. У. Сцяцко і інш.
Вядомыя навучэнцы і выпускнікі: Васіль Быкаў, Аляксей Карпюк, Данута Бічэль-Загнетава, Міхал Касцюк, Фёдар Янкоўскі, Вольга Корбут[4], Алена Ваўчэцкая і інш.
У розны час у інтытуце і універсітэце існавалі розныя факультэты, адбываліся іх перафарміраванні і пераводы ў іншыя ВНУ. Першыя 3 факультэты, фізіка-матэматычны, літаратурны, замежных моваў, адкрытыя ў 1944. Навучаліся каля 150 студэнтаў. У 1955 навучаліся каля 2000 студэнтаў, у 1974 працавалі 207 выкладчыкаў, навучаліся каля 4000 студэнтаў. У 1978 існавалі 5 факультэтаў: матэматычны, фізічны, філалагічны, гістарычны, педадогікі і методыкі пачатковага навучання. У 1988 навучаліся каля 4300 студэнтаў.
У 1999 у ВНУ было 10 факультэтаў, 65 кафедраў, налічвалася каля 600 выкладчыкаў і каля 10000 студэнтаў.
- ↑ Пастанова #209 ад 22.2.1940. Дата 20.2.1940, якая часам узгадваецца, памылковая. Габрусевіч, Крэнь, С.28.
- ↑ У іншых крыніцах 1.3.1940, але мяркуецца, што гэта была планаваная, але не выкананая дата пачатку заняткаў. Габрусевіч, Крэнь, С.28.
- ↑ У будынку колішняй Марыінскай жаночай гімназіі.
- ↑ Усе паводле "Гродзенскі дзяржаўны...", С.6.
[правіць] Крыніцы
- Университет и его педагоги / под ред. Ю.П. Золотухина. — Гродно : ГрГУ, 2006. — 362 с. ISBN 985-417-833-1.
- Гродзенскі дзяржаўны універсітэт імя Янкі Купалы: Гістарычны нарыс / С. А. Габрусевіч, І. П. Крэнь. — Гродна : ГрДУ, 2001. — 174 с. ISBN 985-417-241-4.