Айтар
Википедири материал
Айтар, — IX ĕмĕр пуçламăшĕнчи пăлхарсен патши. Айтар пăлхарсене Атăл çине илсе килнĕ. Вăл Кăтра паттăр тăхăмĕнченех тесе шутлаççĕ.
[тӳрлет] Пурнăçĕ, ĕçĕсем
В.Ф.Каховский хăйĕн «Происхождение чувашей» кĕнекинче Айтар 50 çул патшара ларнине тата унăн ашшĕ Тукки пулнине пĕлтерет.
Çак шухăша С.М.Шпилевский хăйĕн «Древние города и другие болгаро-татарские памятники в Казанской губернии» кĕнекинче çирĕплетет. Вăл Тукки 630 çулта вилнине палăртать. Çав çулах Айтар патшана ларнă.
Пăлхар-чăвашсем Айтар патша вăхăтĕнчех ислам сĕмне хăй май илме тытăннă пулмалла. Кури Вантер хăйĕн «Чăваш халăх историйĕ» кĕнекинче Айтар патша çинчен питĕ кăсăк хайлав çырса кăтарнă. Айтаран хĕрĕ Туйпике чирлĕ пулнă. Мăсăльман тĕнне вĕрентекен арап ăна мунчара Чулман хуранĕн милĕкĕпе çапăнма сĕннĕ. Çапла тунă хыççăн патша хĕрĕ сывалнă. Çак тĕлĕнтермелли ĕç хыççăн вара пăлхарсем ислам тĕнне тухма пуçланă. Арап тĕнне Айтар вăхăтĕнче тухма тытăнни пирки Испани тĕпчевçи Апу-Хамит Анталуçи те çырать. Вăл 865 çулта вилнĕ пулас.