İtalya
Wikipediya ra, ensiklopediya xosere
Paytext | Roma |
Suka tewr gırde | Roma |
Zıwan | İtaliki |
Hukmat | Cumhuriyet |
Erd | |
- Pêro-pia | 301,230 |
- % awe | (%) 2.4 |
Nıfus | |
- Pêro-pia | 58,594,273 |
- Sıxletina nıfusi serê km² | 192.8/km² |
Yewiya Perey | Euro (EWR ) |
Warey Saete | +1 u +2 |
Kılmkerdışê pela interneti | .it |
Kodê têlefoni | +39 |
İtalya mıntıqa ra verocê (cenub) rocakewtena Ewropa dero. Zımey (Şımalê) İtalya de İsviçre u Austurya; veroc (cenub) de Deryao Sıpê (Deryao Miyanên); rocawan (ğerb) de Fransa; rocakewtene (rocvetış, şerq) de Deryao Adriyatik, Arnawutiye u Slovanya estê. Paytextê İtalya Romao. İtalya ezaê NATOy, ê Yewina (Jewbiyaena) Ewropa, Mılliyetanê Yewbiyaiyan (UN) u G8ia. Adey Sciliya u Sardinia gırêdaey İtalya. Dewletun Vatikan u San Marino zerri Italya da.
Tedeyi |
[bıvurne] Tarix
Tarixê İtalya zaf khuna. Merkeze İmparatoriya Roma İtalya vib. Waxte İmparatoriya Roma, erdê İtalya zaf gırd bi. İspanya, Portekiz, mıntıqay Balkani, Yunanıstan, Anadoliy, Suriye, Fılıstin, Mısır, Afrikayê cenub gırêdaeyib İmparatoriya Roma. Feqat Attila Hun Roma xirap kerd . Wextê asrê 15 dı İtalya biya merkezê Ronesans u Reform. Zaf senatkaran İtalya ra vejiya. Verê coy, Duwelê xoyê Padişatine (Qraline) zaf biy. Feqat serra 1861 qral Emmanuel II yewina İtalya vıraşt. Dewleta İtalya Cengê Dınyaê II kerd vini u İtalya zaf xirab biy.
[bıvurne] İklim u Suki
İklimê İtalya zaf honıka. Mıntıqa ra zımeyê İtalya Kilun Alpun estê. Kılanê Alpan zaf serduna. Feqat verocê (cenubê) de hewa zaf germina.
Sukê (Bacarê) Gırdi:
- 1. Roma. Nıfuse: 2,553,873
- 2. Milan. Nıfuse: 1,308,311
- 3. Napoli. Nıfuse: 1,000,470
- 4. Torino. Nıfuse: 902,255
- 5. Floransa. Nıfuse: 356,000
Suka Roma zaf raver şiya. Banê xeylê berzi u bınaê ke hetê mımarine de mıkemmel vıraziyaê, estê; bacarê dewizio, paytextê borsao, merkezê iqtısad, siyasetê, kulture u spora İtalya . Banê tarixi zafa. Dewletê Vatikan zerri Romarad.
[bıvurne] Nıfus
Nıfusa xo 58 milyonia. Şarê Fasun, Arnawutan u Romenun ê binan ra ki Yunanıstan de cıwiyenê. Dinê İtalya İsewitino/Xrıstiyanino (mezhebê mıletê İtaliki Katolika). Taê Mısılman u Musewiy zi estê. Zıwano resmi İtalikiya. Nuskar u wendoğê xo zafê.
[bıvurne] İqtisad
İqtısadê İtalya raver şiya. Dinya de sıra hotine (7.) dera. Şarê Yunanıstani turizm ra debare (idare) kenê; anci ki standardê heyati hola. Yewina (Jewbiyaena) Ewropa pheştia madiye dawa cı.
[bıvurne] Çımey
![]() |
Dewletê Ewropa | |
---|---|---|
Almanya Federale • Arnawutiye • Andorra • Awıstırya • Belarus • Belçika • Bosna-Hersek • Britanya Gırde • Bulgarıstan • Çekıstan • Danimarka • Estonya • Finlanda • Fransa • Hollanda • Gurcıstan • İrlanda • İslanda • İspanya • İsveç • İswiçre • İtalya • Letonya • Litwanya • Liechtenstein • Luksemburg • Macarıstan • Makedonya (CMYK) • Malta • Moldawya • Monako • Montenegro • Norweç • Qazaxıstan • Polonya • Portekiz • Romanya • Rusya (Urusya) • San Marino • Sırbıstan • Slowakya • Slowenya • Tırkiya • Ukrayna • Xırvatıstan • Vatikan • Yunanıstan |