Beluçki

Wikipediya ra, ensiklopediya xosere

Beluçki yew zıwanê do İrankiyo zımeo rocawano ke verocê rocakewtena İrani, verocê Efğanıstani u rocawanê Pakıstani, yanê Beluçıstan de qısey beno.

Beluçki de, zey Rexşanki (Serhedki), Pencgurki, Kelarki, Serawanki, Laşarki, Kêçki, lehçeyê verê dengızi u Beluçkiyê rocakewtena Hilli, mıxtelif diyaleki estê.


Tedeyi

[bıvurne] Gramerê Beluçki sero

[bıvurne] Peybendê Şexsan

Yewkek

şexıs peybendê Beluçki peybendê Zazaki
1. â(n) -an
2. -e -ay
3. -i -o (neri) / -a (ma[y])

Xeylê

şexıs peybendê Beluçki peybendê Zazaki
1. ê -ime
2. -e
3. -â

[bıvurne] Halê Nameyan

Beluçki de dı halê nameyan estê:

- hal ebe Latinki
1. halo raşt casus rectus
2. halo çewt casus obliquus

[bıvurne] Halo raşt de zemirê kesan

Beluçki Zazaki
man ez
to
â o (neri) a (ma[y])
ma
şumâ şıma
ân ê

[bıvurne] Halo çewt de zemirê kesan

Beluçki Zazaki
manâ mı[n]
tarâ to
ây [d]ey (neri) [d]aê (ma[y])
mârâ ma
şumâ râ şıma
âyân [d]inan

[bıvurne] Zemirê wayiriye

Beluçki Zazaki
manî yê mı[n]
tay yê to
âyî yê [d]ey (neri) yê [d]aê (ma[y])
me yê ma
şume yê şıma
âyânî yê [d]inan

[bıvurne] Wextqısey

Beluçki de halo ergatif ki esto. Cokao ke antışê wextqıseyan, wextê veri de gore wextqıseyanê transitif u intransitifan beno:

[bıvurne] Wexto verên [ebe xo diyo] (preterite)

wextqıseo intransitif

Beluçki Zazaki
man şutô ez şiyane

wextqıseo transitif

Beluçki Zazaki
manâ guşt mı[n] vat


Beluçki Zazaki
manâ tao dîst mı[n] tı diya

[bıvurne] Wexto verên [gumankerdene] (perfect)

Beluçki Zazaki
man şutagô ez şiyane
manâ guşta mı[n] vato

[bıvurne] Wexto verêni ra raver (pluperfect)

Beluçki Zazaki
man şutagitô ez şi bi
manâ guştaga mı[n] vati bi

[bıvurne] Wexto verên [raverberdene] (imperfect)

Beluçki Zazaki
man buşutenô ez bışiyêne
manâ buguşteno mı[n] bıvatêne

[bıvurne] Alfabey Beluçki

Aa, Áá, Bb, Dd, Ďď, Ee, Ff, Gg, Ĝĝ, Hh, Ii, Íí, Jj, Kk, Ll, Mm, Nn, Oo, Pp, Qq, Rr, Řř, Ss, Šš, Tt, Ťť, Uu, Úú, Vv, Ww, Xx, Yy, Zz, Žž.

[bıvurne] Herfê vengıni

Beluçki de hirê herfê vengınê kılmeki (a, i, u), phanc ki herfê vengınê dergi (â, î, û, ê, ô) estê.

[bıvurne] Diftongi

Beluçki de dı diftongi estê: ay, aw

[bıvurne] Bewne/Qayt ke

[bıvurne] Çımey


Zıwanê İranki
Zıwanê İranki

Beluçki • Bextiyarki • Darki • Ewıstki†• Farski • Gileki • Goranki • Gurganki†• Herzendki • Kurdki • Larsgerdki • Lurki • Mazenderanki • Medki†• Mukrki • Ormurki • Osetki • Partki†• Paştuki • Pehlewki†• Qumzerki • Semnanki • Sengserki • Soranki • Sorxeki • Taciki • Talışki • Tatki • Yeğnobki • Zazaki