Рымская Курыя
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
Рымская Курыя (лат., іт. Curia Romana) — галоўны адміністрацыйны орган Святога Пасаду і Ватыкана і адзін з асноўных у Каталіцкай Царкве. Асобныя ведамствы Рымскай Курыі ад імя і ўладай Папы Рымскага адказваюць на пытанні, разглядаюць прапановы, апеляцыі, скаргі або просьбы, накіраваныя ў адрас Святога Пасаду, выносяць распараджэнні, рашэнні або прысуды, выступаюць з рознымі ініцыятывамі і т. д. У рамках Курыі можна, роўна як асобныя адміністрацыйныя акты іншых ведамстваў, таксама абскардзіць перад вышэйшым трыбуналам апостальскай сігнатуры судовыя рашэнні вярхоўнага суду па царкоўных справах.
Зьмест |
[рэдагаваць] Гісторыя
Першапачатковымі памочнікамі Заходняй Царквы былі духоўнікі з Рымскай дыяцэзіі і біскупы, неўзабаве з'явіўся шэраг папскіх супрацоўнікаў — натарыўсы, апостальскія адвакаты, палатінскія дыяканы і суддзі, папскія капелланы і іншыя, пазней сталі ўтварацца сталыя ведамствы тыпу пенітенцыярыі, канцылярыі, апостальскай палаты або папскай канцэлярыі, крыху пазней паўстала Калегія кардыналаў. Рэформу разрослай адміністрацыі правёў Папа Сікст V, які надаў ёй абмежаваныя юрыдычныя паўнамоцтвы і апублікаваўшы ў 1588 годзе апостальскую канстытуцыю «Immensa aeterni Dei». У ХХ ст. Курыя рэфармавалася тройчы. Першы раз — пасля абвяшчэння апостальскай канстытуцыі Пія X «Sapienti consilio» у 1908 годзе, якая без змен была пацверджаная «Кодэксам кананічнага права» 1917 годзе. У канстытуцыі адрознівалася 3 катэгорыі ведамстваў: кангрэгацыі, трыбуналы і кіраванні. У пастанове «Christus Dominus» (9) Другога Ватыканскага сабора было выяўленае жаданне, каб яны былі падвергнутыя рэарганізацыі і інтэрнацыяналізацыі, гэта значыць прыцягненні ў іх некаторых біскупаў маёнткавых Цэркваў і свецкіх прадстаўнікоў з вернікаў. Гэтыя рэкамендацыі задаволіў Павел VI, огласивший 15 жніўня 1967 годзе апостальскую канстытуцыю «Regimini Ecclesiae universae». Апошняя рэформа, пачатая Паўлам VI, пачаткі падрыхтоўвацца ў 1974 годзе і была завершаная ў духу саборнай экклезіологіі апостальскай канстытуцыяй Яна Паўла II «Pastor bonus» ад 28 чэрвеня 1988 года. Паводле артыкула 38, кожнае ведамства Курыі абавязанае было распрацаваць адмысловы статут або адмысловыя нарматывы і прадставіць іх для публічнага азнаямлення. Канстытуцыю дапоўнілі два мантачу пропріо — «Iusti iudicis» той жа даты (аб курыальных адвакатах) і «Nil primo anniversario» ад 1 студзеня 1989 (аб установе Кіраванні справамі Апостальскай Сталіцы і яго статуце і аб агульным статуце Курыі, ухваленым Папам 4 лютага 1992).
[рэдагаваць] Структура
У цяперашні час Рымская Курыя складаецца з: Дзяржаўнага Сакратарыята Святога Пасаду, які ў сваю чаргу складаецца з 2-х секцый (1-я Секцыя - Агульных спраў, 2-я Секцыя - па адносінах з дзяржавамі), 9 кангрэгацый, уключальных 4 камісіі, 3 трыбунала, 9 папскіх камісій і 11 папскіх рад. Апроч гэтага ёсць таксама Сінод біскупаў і кадравая служба.
[рэдагаваць] Кангрэгацыі
- Кангрэгацыя дактрыны веры;
- Кангрэгацыя па справах Усходніх Цэркваў;
- Кангрэгацыя Боскай літургіі і дысцыпліны таемстваў;
- Кангрэгацыя па кананізацыі Святых;
- Кангрэгацыя Евангелізацыі народаў;
- Кангрэгацыя па справах духавенства;
- Кангрэгацыя інстытутаў духоўнага жыцця і грамадстваў апостальскага жыцця;
- Кангрэгацыя каталіцкай адукацыі;
- Кангрэгацыя па справах біскупаў.
[рэдагаваць] Трыбуналы
[рэдагаваць] Папскія камісіі
- Папская Камісія па культурнай спадчыне Царкве;
- Папская Камісія па святой археалогіі;
- Папская Біблейская Камісія;
- Папская Камісія па пераглядзе Вульгаты;
- Папская Міжнародная Тэалагічная Камісія;
- Папская Камісія па Міжнародных Еўхарыстычных Кангрэсах;
- Папскі Камітэт па гістарычных навуках;
- Папская Камісія «Ecclesia Dei»;
- Папская Камісія па справах граду-дзяржавы Ватыкан;
- Дысцыплінарная Камісія;
- Камісія па Катэхізме;
- Камісія па справах Лацінскай Амерыкі.
[рэдагаваць] Папскія рады
[рэдагаваць] Папскія Службы
[рэдагаваць] Іншыя ўстановы
- Швейцарская гвардыя;
- Кадравая Служба;
- Папскія Ўніверсітэты.
[рэдагаваць] Цяперашні склад Рымскай Курыі
[рэдагаваць] Спасылкі
- Афіцыйны сайт Святога Пасаду The Holy See [1]