Яўхім Карскі
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
![]() |
Гэты артыкул не адпавядае стандартам Вікі-фарматаваньня. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, адрэдагаваўшы яго. |
Карскі, Яўхім Фёдаравіч (20 сьнежня 1861 г.-29 красавіка 1931 г.). Філёляг-славіст, заснавальнік беларускага навуковага мовазнаўства і літаратуразнаўства, этнограф, фальклярыст, палеограф. Акадэмік Петэрбурскай Акадэміі навук, член Інстытута беларускай культуры, Чэскай Акадэміі навук.
Паходзіць зь в.Лаша Гарадзенскага павету. Вучыўся ў Менскім духоўным вучылішчы, Нежынскім гісторыка-філялягічным інстытуце (Украіна). 1893 г. – працуе ў Варшаве. За працы па беларусазнаўстве ў 1894 г. узнагароджаны вялікім залатым медалём Рускага геаграфічнага таварыства. У 1896 г. атрымаў навуковую ступень доктара філялёгіі ў Маскоўскім унівэрсытэце. У 1901 г. атрымаў Ламаносаўскую прэмію. У 1905 г. узначаліў часопіс “Русский филологический вестник”, у тым жа годзе стаў першым абраным рэктарам Варшаўскага ўнівэрсытэту. У 1915-1916 гг. працаваў у Растове-на-Доне, куды быў эвакуяваны Варшаўскі ўнівэрсытэт. Потым Менск (1919-1920 гг.), Петраград. Прафэсар філялягічнага факультэту.
Працы: “Агляд гукаў і форм беларускай мовы” (1885 г.), “Беларусы” ў трох тамох (1903-1922 гг.), “Славянская кірылаўская палеаграфія” (1928 г.) і інш. Рэдагаваў “Поўны збор рускіх летапісаў”. Падтрымліваў выдавецтва “Наша ніва”. Быў старшынём камісіі па адкрыцьці ў Менску Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту.
На радзіме, у в.Лаша, створаны мемарыяльны музэй; ягоным імем названыя Гарадзенская абласная бібліятэка, вуліца ў Горадні.
У 1990 г. – урад Беларусі ўстанавіў 8 стыпэндыяў імя Яўхіма Карскага.