Германскія мовы
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
![]() |
Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, напісаўшы яго, для гэтага націсьніце спасылку «Рэдагаваць». |
Германскія мовы складаюць адну з груп індаэўрапейскай моўнай сям'і. Носьбітамі германскіх моваў зьяўляюцца некалькі сотняў мільёнаў чалавек.
Германская група моваў складаецца з трох падгрупаў:
- паўночнай (дацкая, швэдзкая, нарвэская, ісландзская, фарэрская)
- заходняй (нямецкая, ангельская, нідэрляндзкая, ідыш, флямандзкая, афрыкаанс, фрыская)
- усходняй (гоцкая, бургундзкая, вандальская, гэпідзкая, гэрульская) — усе мовы гэтай падгрупы мёртвыя.
У лінгвістыцы прынята меркаваньне, што ўсе германскія мовы паходзяць ад колішняй адзінай прагерманскай мовы. Разьвіцьцё германскіх моваў зьвязанае зь міграцыяй германскіх плямёнаў. Першапачаткова яны насялялі поўдзень Скандынаўскай паўвыспы, паўвыспу Ютляндыя і тэрыторыю Шлезвіг-Гольштайн.
Ад астатніх індаэўрапейскіх моваў германскія адрозьніваюцца некаторымі рысамі. Сярод такіх падставовых адрозьненьняў у фанэтыцы, напрыклад, перасоўваньне зычных (закон Грыма). Для германскіх моваў характэрна вялікая ступень аналітызму (асабліва ў дэклінацыі). У бальшыні германскіх моваў (акрамя фарэрскай і ісландзкай) прысутнічаюць два артыклі. У пабудове сказу характэрны фіксаваны парадак словаў. У лексіцы прысутнічаюць запазычаньні з кэльцкай, лацінскай, грэцкай моваў, а таксама больш позьнія з францускай. Найбольшая ступень захаванасьці ўласнагерманскай лексікі — у ісландзкай мове, дзе амаль няма запазычаньняў.
Найстарэйшым помнікам германскага пісьменства зьяўляюцца фрагмэнты гоцкага перакладу Бібліі, зробленага ў IV стагодзьдзі.
Гісторыю разьвіцьця германскіх моваў прынята падзяляць на тры этапы:
- старажытны (ад узьнікненьня пісьма да XI стагодзьдзя) — разгалінаваньне на асобныя мовы.
- сярэдні (XII стагодзьдзе — XV стагодзьдзе) — разьвіцьцё пісьменства.
- новы (з XVI стагодзьдзя да сучаснасьці) — фармаваньне нацыянальных моваў.
Самай распаўсюджанай германскай мовай сёньня ёсьць ангельская, яна мае найбольшую колькасьць носьбітаў.
[рэдагаваць] Зьнешнія спасылкі
- Прагерманскі слоўнік(па-ангельску)
- Структура германскай моўнай групы (па-ангельску)