Cikonioformaj birdoj

El Vikipedio

?Cikonioformaj

Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia
Filumo: Ĥorduloj Chordata
Klaso: Birdoj Aves
Ordo: Ciconiiformes
Bonaparte, 1854
Familioj

Enhavo

[redaktu] Taksonomio

Tradicie la ordo Cikonioformaj enhavis multnombrajn grandajn, longkrurajn, longbekajn birdojn: cikonioj, ardeoj, egretoj, ibisoj, kulerbekuloj kaj aliaj. Tiuj cikonioformaj birdoj estas konataj kiel ekzistantaj de antaŭ la lasta eocena epoko.

Laŭ la disvolviĝo de la priserĉaj teknikoj pri molekula biologio je fino de 20ª jarcento, nome metodoj studantaj hibridiĝon DNA-DNA, granda kvanto da informo subite aperis, ĉefe kiel sugesto, ke multaj birdoj spite malsimilŝajno estas fakte rilategaj unu la alian pli ol antaŭe pensate. Laŭ tiu nova informo la Sibley-Ahlquist taksonomio pligrandigas elstare la ordon de Cikonioformaj per aldono de multaj familioj kiel pingvenoj, kolimboj, greboj, albatrosoj, petreloj, mevoj, pelikanoj, suloj kaj tagaj rabobirdoj (Falkoformaj). La familio de fenikopteroj, pli rilata, estas ofte ordigata kiel vera parto de Cikonioformaj.

Tamen morfologia vidpunkto petas ne pligrandigon sed disigon de Cikonioformaj en du grupoj kaj tiele specioj ne tradicie konsiderataj Cikonioformaj povus eniri en ambaŭ grupoj.

La Sibley-Ahlquist taksonomio estis jam akceptataj de multaj sciencaj asocioj, sed pli komune ankoraŭ estas uzata la tradicia grupigo kiu povus esti modifata prefere anstataŭ ŝanĝata ĝis kiam kompleta sciigo estu decidata kaj ŝanĝiĝonta epoko finu.

(Vidu liston de specioj je la fino)

[redaktu] Kultura vidpunkto

En multaj kulturoj almenaŭ kelkaj cikonioformaj -ardeoj, cikonioj, ibisoj, egretoj kaj aliaj- ĝuis specialan statuson ĉu religian ĉu artan. Tio rilatas ne la taksonomian grupon, sed morfologian, ĉar similformaj kranoj, ne rilataj, estas same interese konsiderataj. Belelstaraj bildoj de tiuj birdoj estis konataj en ekzemple antikvaj Grekio, Afriko, Egipto, Ĉinio kaj Japanio. En indoeŭropaj kulturoj longkruruloj povas esti konsiderataj kiel humuraj aŭ diablaj estaĵoj. En Eŭropo oni supozas, ke cikonioj alportas bebojn al familioj. La priserĉo de tiu kultura vidpunkto malfermas promesindan studkampon ĉar ties daŭrekzisto tra jarmiloj surprizas.

Certe unu el la kialoj de tiu atento povus esti la stranga irmaniero de tiuj birdoj, kio ĉu ĉarma ĉu ŝajne maltaŭga eĉ estas troigata dum komunaj ceremonioj. Multaj specioj estas ĉu tute ĉu parte mutaj: tiele ceremonioj kaj dancmontroj iĝas ĉefaj komunikiloj.

Tiu konduto ŝajnas genetika. Fakte oni ordigis la grupon de la cikonioj laŭ ties ceremonikonduto kvazaŭ morfologia eco kaj la taksonomia rezulto identiĝis kun la vera anatomia kaj biologia taksonomio.

La plej interesa parto de tiuj ceremonioj estas la virselektado, tio estas “virpropagando” pri nestoloko kaj interesmontro farata de la ino pri ĝi. Konduto rilatantaj postaj okazaĵoj kiel seksumado, parkunkonfirmado, parigado, ĝenprotesto aŭ atako estas tre variaj kaj sufiĉe genetikaj. Tio malsimilas la kantan konduton de kantbirdoj kiuj plej parte kondutas tiel pro lernata kaj individua sperto.


[redaktu] Fizika karakteroj

Cikonioformaj havas nur unu paron de sternumotrakeaj muskloj en la sirinkso, el 16 ĝis 20 nukajn vertebrojn kaj ili estas diastataksikaj (la kvina duranga plumo mankas, sed la kvina duranga kovroplumo ne mankas); la piedoj ne estas retmembranaj; la meza fingro estas flankengrandita; intesta kloako estas, kaj preskaŭ ĉiam tre eta.

[redaktu] Vivkutimoj

Cikonioformaj loĝas ĉe akvaj lokoj; ili ne filtras kaj plej parto manĝas fiŝojn, krustacojn, insektojn kaj eĉ etajn mamulojn aŭ kadavraĵojn. Ili ne naĝas por manĝado kaj la norda specioj migras suden. Ili estas fortaj flugantoj kiuj uzas larĝajn flugilojn. Plej parto nestas sur arboj, sed kelkaj konstruas nestojn en marĉoj aŭ surplanke. Idoj restas ennestaj. Multaj specioj estas koloniaj sed oni uzas malmulte sonon. Socia komuniko uzas montradon kaj ceremoniadon.


  • Familio: Ardeedoj
    • Genro: Ardea
      • Ardea herodias (Blucindra ardeo)
      • Ardea cinerea (Griza ardeo)
      • Ardea goliath (Goliata ardeo)
      • Ardea cocoi (Kokoia ardeo)
      • Ardea pacifica (Pacifika ardeo)
      • Ardea melanocephala (Nigrokapa ardeo)
      • Ardea humbloti (Madagaskara ardeo)
      • Ardea insignis (Blankoventra ardeo)
      • Ardea sumatrana (Sumatra ardeo)
      • Ardea purpurea (Purpura ardeo)
      • Ardea alba (Blanka ardeo)
      • Ardea picataEgretta picata (Makula ardeo aŭ egreto)
      • Ardea intermediaEgretta intermedia (Intermeza ardeo aŭ egreto)
      • Ardea eulophotesEgretta eulophotes (Ĉina ardeo aŭ egreto)
    • Genro: Philherodius
      • Pilherodius pileatus (Ĉapelita ardeo)
    • Genro: Butorides
      • Butorides virescens (Verda ardeo)
      • Butorides striatusArdea striatus (Stria ardeo)
    • Genro: Ardeola
      • Ardeola grayii (India ardeo)
      • Ardeola ralloides (Ralardeo)
      • Ardeola bacchus (Ĉina ralardeo)
      • Ardeola speciosa (Indonesia ralardeo)
      • Ardeola idae (Madagaskara ralardeo)
      • Ardeola rufiventris (Ruĝventra ralardeo)
    • Genro: Bubulcus
      • Bubulcus ibisArdea ibis (Bovardeo)
    • Genro: Egretta
      • Egretta garzettaArdea garzetta (Malgranda egreto)
      • Egretta thula (Blanka egreto)
      • Egretta rufescens (Ruĝeca egreto)
      • Egretta vinaceigula (Ruĝgorĝa egreto)
      • Egretta ardesiaca (Nigra egreto)
      • Egretta tricolor (Trikolora egreto)
      • Egretta novaehollandiaeArdea novaehollandiae (Blankavizaĝo egreto)
      • Egretta caerulea (Blua egreto)
      • Egretta sacraArdea sacra (Rifa egreto)
      • Egretta gularis (Duforma egreto)
    • Genro: Agamia
      • Agamia agami (Agamia ardeo)
    • Genro: Tigrisoma
      • Tigrisoma mexicanum (Nudkola tigrardeo)
      • Tigrisoma fasciatum (Malhela tigrardeo)
      • Tigrisoma lineatum (Ruĝa tigrardeo)
    • Genro: Tigriornis
      • Tigriornis leucolophus (Blankkresta tigrardeo)
    • Genro: Zonerodius
      • Zonerodius heliosylus (Novgvinea tigrardeo)
    • Genro: Zebrilus
      • Zebrilus undulatus (Zigzaga tigrardeo)
    • Genro: Syrigma
      • Syrigma sibilatrix (Fajfa ardeo)
    • Genro: Nycticorax
      • Nycticorax violaceus (Flavkresta noktardeo)
      • Nycticorax nycticorax (Noktardeo)
      • Nycticorax leuconotus (Blankodorsa noktardeo)
    • Genro: Gorsachius
      • Gorsachius melanolophusNycticorax caledonicus (Ruĝa noktardeo)
      • Gorsachius magnificus (Blankorela noktardeo)
      • Gorsachius goisagi (Japana noktardeo)
      • Gorsachius melanolophus (Tigra noktardeo)
    • Genro: Botaurus
      • Botaurus lentiginosa (Amerika botaŭro)
      • Botarus stellaris (Granda botaŭro)
      • Botaurus pinnatus (Sudamerika botaŭro)
      • Botaurus poiciloptilus (Aŭstralazia botaŭro)
    • Genro Ixobrychus
      • Ixobrychus minutus (Malgranda botaŭro)
      • Ixobrychus cinnamomeus (Cinamoma botaŭro)
      • Ixobrychus involucris (Stridorsa botaŭro)
      • Ixobrychus exilis (Eta botaŭro)
      • Ixobrychus sinensis (Ĉina botaŭro)
      • Ixobrychus eurhythmus (Ŝrenkena botaŭro)
      • Ixobrychus sturmii (Nana botaŭro)
      • Ixobrychus flavicollis (Nigra botaŭro)
  • Familio Koklearedoj
      • Cochlearius cochlearius (Ŝipbeka ardeo aŭ koklearo)
  • Familio Balenocipitedoj
  • Familio Skopedoj
      • Scopus umbretta (Martelbirdo)
  • Familio Cikoniedoj
    • Genro Mycteria
      • Mycteria cinerea
      • Mycteria ibis
      • Mycteria leucocephala
      • Mycteria americana
    • Genro Ciconia
      • Ciconia abdimii
      • Ciconia episcopus
      • Ciconia stormi
      • Ciconia maguari
      • Ciconia boyciana
      • Ciconia ciconia (Blanka cikonio)
      • Ciconia nigra (Nigra cikonio)
    • Genro Jabiru
      • Jabiru mycteria
    • Genro Leptoptilus
      • Leptoptilus javanicus (Malgranda adjudanto)
      • Leptoptilos dubius (Granda adjudanto)
      • Leptoptilos crumeniferus (Marabuo)
    • GenroAnastomas
      • Anastomus oscitans (Malfermbekulo)
      • Anastomus lamelligerus
    • Genro Ephippiorhynchus
      • Ephippiorhynchus asiaticus
      • Ephippiorhynchus senegalensis
  • Familio Treskiornitedoj
    • Grupo ibisoj
    • Genro Threskiornis
      • Threskiornis aethiopicus (Sakra ibiso)
      • Threskiornis bernieri (Madagaskara ibiso)
      • Threskiornis solitarius (Reunia ibiso)
      • Threskiornis melanocephalus (Nigrakapa ibiso)
      • Threskiornis molucca (Aŭstralia ibiso)
      • Threskiornis spinicollis (Makulkola ibiso)
    • Genro Pseudibis
      • Pseudibis papillosa (India falsibiso)
      • Pseudibis davisoni (Blankodorsa falsibiso)
    • Genro Thaumatibis
      • Thaumatibis gigantea (Giganta ibiso)
    • Genro Geronticus
    • Genro Nipponia
      • Nipponia nippon (Japana ibiso)
    • Genro Bostrychia
      • Bostrychia olivacea (Oliveca ibiso)
      • Bostrychia bocagei (Nana ibiso)
      • Bostrychia rara (Punktatabrusta ibiso)
      • Bostrychia hagedash (Hagedaŝa ibiso)
      • Bostrychia carunculata (Barba ibiso)
    • Genro Theristicus
      • Theristicus caerulescens (Ĉiela ibiso)
      • Theristicus caudatus (Alka ibiso)
      • Theristicus branickii (Anda ibiso)
      • Theristicus melanopis (Nigravizaĝa ibiso)
    • Genro Cercibis
      • Cercibis oxycerca (Pintovosta ibiso)
    • Genro Mesembrinibis
      • Mesembrinibis cayennensis (Verda ibiso)
    • Genus Phimosus
      • Phimosus infuscatus (Flustra ibiso)
    • Genro Eudocimus
      • Eudocimus albus (Blanka ibiso)
      • Eudocimus ruber (Skarlata ibiso)
    • Genro Plegadis
      • Plegadis falcinellus (Bruna ibiso)
      • Plegadis chihi (Blankavizaĝa ibiso)
      • Plegadis ridgwayi (Puna ibiso)
    • Genro Lophotibis
      • Lophotibis cristata (Kresta ibiso)
    • Grupo kulerbekuloj
    • Genro Platalea
      • Platalea leucorodia (Plataleo)
      • Platalea minor (Azia plataleo)
      • Platalea alba (Afrika plataleo)
      • Platalea regia (Reĝa plataleo)
      • Platalea flavipes (Flavbeka plataleo)
      • Platalea ajajaAjaia ajaja (Ajajao aŭ Rozkolora plataleo)
  • Familio Fenikopteredoj
    • Genro Phoenicopterus
      • Phoenicopterus roseus
      • Phoenicopterus minor
      • Phoenicopterus jamesi
      • Phoenicopterus andinus
      • Phoenicopterus chilensis
      • Phoenicopterus ruber


Komunejo
La Vikimedia Komunejo havas dosierojn rilatajn al