Benelukso

El Vikipedio

Benelukso
Pligrandigu
Benelukso

Benelukso estas kuniĝo de la tri najbaraj reĝlandoj Belgio, Nederlando kaj Luksemburgio en nord-okcidenta Eŭropo, kiu ekonomie laboras kune, ĉefe por konstitui pli grandan unuon fronte al pli grandaj landoj.

La tri landoj de Benelukso havas fortajn leĝodonajn kaj jurajn ligojn inter si.

Enhavo

[redaktu] Etimologio

Situo de Benelukso en la mondo kaj en Eŭropo
Pligrandigu
Situo de Benelukso en la mondo kaj en Eŭropo

La nomo Benelukso devenas de la unuaj silaboj de la tri landonomoj: Belgio, Nederlando kaj Luksemburgo. Ĝi estas landaro en nord-okcidenta Eŭropo. Dekomence la nomo estis uzata por Beneluksa Dogana Unio (1944-1960), poste por Beneluksa Ekonomia Unio, kaj pli poste ekhavis pli vastan sencon.

[redaktu] Historio

Tra historio la tri landoj beneluksaj estis ĉiam tre ligitaj inter si. La malnovaj Nederlandoj hispanaj, poste aŭstriaj enhavis proksimume la samajn regionojn.

Dum la 19-a jarcento, Belgio kaj Luksemburgio sendependiĝas kaj, tre rapide, aperas neceso de ekonomia unuiĝo.

[redaktu] Konstruo de Benelukso

La subskribo, la 25-an de julio 1921, de la traktato kreante la ekonomian unuiĝon belga-luksemburgan estas antaŭpaŝo de la kreado de Benelukso. La ekonomikaj limoj estas levitaj kaj la monunuoj ligitaj per fiksita rilato. Sed nur en 1944, dum la Dua mondmilito, Nederlando, Belgio kaj Luksemburgio konsentas pri neniigo de la doganrajtoj ĉe iliaj landlimoj kaj pri komuna taksado de varoj venintaj de eksterlande.

[redaktu] Limoj

En 2004 oni kontraktis novan traktaton rilate la kompetenteco de la polico dum limtransira kontraŭbatalo de krimoj. Novaĵo estas ke la policanoj nelimigite kaj sen antaŭa permeso rajtas vojaĝi, aresti kaj porti armilojn interne de la Benelukso. Tio superas la Traktaton de Schengen. Oni antaŭvidas ke la parlamentoj aprobos la traktaton.

[redaktu] Vidu ankaŭ

Satelita bildo de Benelukso
Pligrandigu
Satelita bildo de Benelukso
•  Belgio
•  Nederlando
•  Luksemburgio

[redaktu] Eksteraj ligiloj

•  Beneluksa Ekonomia Unio
•  "Beneluksa Parlamento", la interparlamenta konsilio
•  Beneluksa juĝejo



Geografio
Ĉi tiu artikolo pri "Benelukso" ankoraŭ estas ĝermo pri geografia temo. Vi povas helpi pluredakti ĝin post klako al la butono «redaktu».
Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi.