Carmen

El Vikipedio

Muziko > Romantika muziko > Georges Bizet


Carmen estas persono simbolanta pasian hispaninon.

Ŝi diskoniĝis per kvarakta opero de Georges Bizet, libreto de Henri Meilhac kaj Ludovic Halevy laŭ la samtitola novelo de Prosper Mérimée.

Enhavo

[redaktu] Opero

La rakonto okazas en Seviljo ĉirkaŭ 1820.

[redaktu] Unua akto

Karmena estas batalinta cigaristino arestita de la kaporalo Don Jose . Li estas fianĉo de Miĥaela, sed enamiĝas je Karmena kaj lasas ŝin eskapi post ŝi rendevuis lin.

[redaktu] Dua akto

Don Jose, ĵus liberita el malliberejo kie li estis pro la eskapo de Karmen, alvenas en la trinkejon kie ŝi rendevuis lin. En la trinkejo estas la leŭtenanto Zunjiga kiu amindumas Karmen-on. La du homoj ekduelas kiam ekvenanto kontrabandaro apartigas ilin. La regimento de Don José retretante foriras kaj li fuĝas kun la kontrabandaro kaj Karmen.

[redaktu] Tria akto

En la kontrabandara montara rifuĝejo Karmena jam laciĝas de Don Jose, kies fianĉino alvenas por informi lin pri lia mortiĝanta patrino. La toreisto Escamiljo rendevuas Carmen-on al la proksima Sevilja toreado.

[redaktu] Kvara akto

En Seviljo, la toreado iĝas la triumfo de Escamiljo kiu aperas je la brakoj de Karmena. Alvenas Don Jose kiu petas al Karmenan reveni kun li. Ŝi lin forpuŝas, kaj Don Jose ŝin mortigas.

Carmen estas la plej fama el la francaj operoj, kaj la plej ludita el ĉiuj operoj.

Carmen situas inter la opereto kaj la tragedio, enhavanta ĉion kiu estas ŝatata de la ĝenerala publiko : ĝojaj ritmoj, dancaj muzikoj, facile memoreblaj arioj, k.t.p. Sed tiu leĝereco estas subtenita per serioza temo pri pasia tragedio kiun nur morto solvos, kaj stila, pentranta bone komponita muziko. Carmen proksimiĝas al variaj genroj sen inkludiĝi al neniu. Eble tio estas la fonto de ĝia sukceso.

[redaktu] En Esperanto

[redaktu] Nomo

María del Carmen estas ofta nomo por hispaninoj. Tamen itallingve Carmine estas vira nomo.


[redaktu] Simboleco

De Romantikismo, Carmen, Don Juan, kaj Don Kiĥoto estas simboluloj de la nacia karaktero de hispanoj.