Balatono
El Vikipedio
Geografio > Eŭropo > Hungario > Balatono
La dolĉakva lago Balatono (hungare "Balaton") estas la plej granda lago en Mez-Eŭropo. Ĝi situas en la Karpat-baseno, en Okcident-Hungario.
Ĉe Balatono troviĝas Keszthely, Balatongyörök, Badacsony, Balatonrendes, Révfülöp, Balatonakali, Tihany, Balatonfüred, Balatonalmádi, Balatonkenese, Balatonvilágos, Siófok, Zamárdi, Balatonföldvár, Balatonlelle, Balatonboglár, Fonyód, Balatonmáriafürdő, Balatonberény.
Averaĝa profundo: 3-3,3 m
Averaĝa larĝo : 7,7 km
Longo: 78 km
Akvosurfaco : 605 km2 (el tio 11 km2 per fragmito kovrita)
[redaktu] Historio
- ĝis 15.000 aK. elformiĝis areo pro geologiaj kaj vulkanaj movoj
- antaŭ 10-15.000 jaroj elformiĝis baseno post glacia epoko
- 8000-6000-2000: ampleksiĝo de la lago. ĝi forrabis areon el la montetoj de la suda parto. Tiam la akvonivelo estis 104-107 m.
- romia epoko (1-a jc. a.K. 4-a jc. p.K) la akvonivelo estis la sama kiel hodiaŭ (104 m). La romianoj nomis la lagon Pelso.
- 10-13 jc. p. K. 110 m
- 14. jc. p. K. 118 m aperis multaj marĉoj
- 16. jc. p. K. 112 m
- 1770 Maria Tereza kapsignis al sekigo/drenado de la tuta lago - planojn ellaboris Samuel KRIEGER -, sed la planoj ne realiĝis pro monmanko
- 1827 parlamenta dekreto pri drenado de la lago. Tiam la akvonivelo estis 107-180 m (super marnivelo) anstataŭ la kutima 104 m. ili volis nivelon de 100 m.
- 1863.10.25. malfermo de Sio-kanalo por forkonduki akvon (Tio okazis pro intereso de fervojaj entreprenoj, kies relparojn ĉiu-printempe superŝutis la akvo. La fervojo finkonstruiĝis en 1858 ĉe la suda parto.)
- 1867 102 m
- 1997 enkonduko de akvonivelo-kontrolo. Oni mezuras la nivelon ĉe la Sio-kanalo, ĉe la kluzo (maks. 110 cm min 70 cm, se la akvonivelo estus 0, la akvonivelo estus 104,1-104,5 super marnivelo, kaj la averaĝa profundo 2,32 m)
[redaktu] Ekstera ligo
http://www.accommodation-balaton.hu
http://www.1hungary.com/info/lake_balaton
http://www.philipp-bittner.com/Bse/A-GOGO/0234.htm
- Balatono (de en hu)
![]() |
Ĉi tie estas aldonaj bildoj por la artikolo. Vi povas helpi al Vikipedio se vi elektos la taŭgajn bildojn kaj metos ilin en la artikolon. |