Anĝelo

El Vikipedio

Anĝelo estas spirita estanto, kiu asistas kaj servas al Dio, aŭ la gedioj en multaj religiaj tradicioj. La vorto devenas el la latina lingvo "angelus", kiu estas el la greka lingvo "ἄγγελος" (ággelos) kiu sencas "mesaĝisto". La hebrea vorto por anĝelo estas מַלְאָך (mal'aĥ).

La anĝeloj ludas gravan rolon en la Bibliaj rakontoj pri la naskiĝo de Jesuo. La anĝelo Gabriel anoncis al Maria ke ŝi estos graveda kun la filo de Dio. Anĝelo admonis en sonĝo Jozefon edziĝi kun Maria, kvankam la infano ne estas lia. Anĝeloj himnis pri la naskiĝo por la paŝtistoj, kaj anĝelo montriĝis en sonĝo de Jozefo kaj admonis lin fuĝi al Egiptio kun sia familio.

Sed anĝeloj ekzistas ne nur en la rakontoj pri la naskiĝo de Kristo. Ekzistas el diversaj landoj kaj tempoj multaj ekzemploj pri tio, ke homoj asertas, ke ili vidis anĝelojn, ofte konekse kun forta lumo. En multaj kulturoj la limo inter la homa kaj Dia sferoj, ne estas tiel klara kiel en la okcidenta mondo. Oni kredas, ke ekzistas inter Dio (aŭ la Dioj en kelkaj religioj) kaj la homoj diversaj niveloj da mezaj estaĵoj, kiuj havas iujn Diajn kaj iujn homojn ecojn, ekz. anĝeloj.

Tiel ankaŭ estas en la Biblio. En la 18-a ĉapitro de Genezo ni povas legi, ke la Eternulo aperas antaŭ Abraham kaj Sara kiel tri viroj, kiuj venas kaj estas regalitaj per festena manĝo, post kiu unu el ili anoncas, ke la maljuna paro naskos infanon post unu jaro. En la malnova testamento la anĝeloj do priskribiĝas kiel ordinaraj homoj, kiujn oni povas inviti por manĝi, sen suspekti ke la gastoj estas anĝeloj. Inter la duakanonaj libroj troviĝas Tobit, en kiu ni povas legi, kiel Dio sendas la anĝelon Rafael kun tri konkretaj taskoj. Li sanigu Tobiton de okula malsano. Li liberigu Saran de demono, kiu turmentas ŝin. Li ankaŭ organizu, ke Sara kaj Tobias, la filo de Tobit, ekamu unu la alian kaj geedziĝu. La anĝeloj de la malnova testamento do havas la taskon pludoni la mesaĝojn de Dio al la homoj aŭ helpi al ili. Ili aspektis kiel ordinaraj homoj, kaj oni ne kredis, ke ili havas flugilojn. Nur en la lasta libro de la nova testamento, la Apokalipso de Johano, estas skribite, ke anĝelo flugas.

Enhavo

[redaktu] Aliaj estaĵoj kun flugiloj

Apud la anĝeloj jam en la malnova testamento estas menciitaj du aliaj estaĵoj kun flugiloj, keruboj kaj serafoj. La serafoj aperis antaŭ Jesaja en la templo kaj havis ses flugilojn. Ilia tasko estis laŭdi kaj glori Dion. La keruboj, kiujn vidis Jeĥezkel en vizio, havis kvar flugilojn. Keruboj i.a. havis la taskon gardi la vojon al la arbo de la vivo post la unua peko. En la pia spekulado oni komencis distingi inter ĝis ses diversaj tipoj da anĝeloj. Apud la supre menciitaj keruboj, serafoj kaj ordinaraj anĝeloj, estis ses tipoj, nomitaj tronoj, potencoj, regadoj, povoj, estroj kaj ĉefanĝeloj.

En la kristana arto la situacio estis la inversa. La artistoj ne havis intereson distingi inter naŭ diversaj tipoj da anĝeloj. Ili eĉ ne sukcesis distigi inter anĝeloj, keruboj kaj serafoj. Ekde la kvara jarcento la anĝeloj ĉiam pli ofte estis bildigitaj kun flugiloj, ekde la 15-a jarcento kaj ĝis nia tempo ofte kiel virinoj aŭ infanoj. La artisto Giotto en la 14-a jarcento komencis pentri nudajn anĝelajn infanetojn. Baldaŭ ludantaj anĝeloj fariĝis komuna motivo. Dum la 20-a jarcento legosignoj kun infankapoj kun flugiloj fariĝis komunaj - almenaŭ en Svedio, kaj la infanoj kiuj ricevis tiujn ĉi legosignojn kun anĝelkapoj certe asociis ilin kun la instruado pri anĝeloj.

[redaktu] Riskoj kun anĝelaj mesaĝoj

Martin Luther opiniis ke estas tute sufiĉe ke Dio revelaciis sin en Jesuo Kristo, en la Biblio kaj en la sakramentoj de la eklezio. Tial ni ne bezonas revelaciojn de anĝeloj, li opiniis. Luther ne neis ke anĝeloj povas aperi antaŭ homoj en lia samtempo. La risko kredi al la mesaĝoj de anĝeloj - opiniis Luther - estas ke la anĝelo povas esti diablo, kiu povas misgvidi la homojn. Tial estas plej sekure esti kontenta pri la kristana kredo, pri kiu atestas la Biblio. Same kiel Martin Luther la luteranaj eklezioj neniam neis la ekziston de anĝeloj, sed tamen ne havis grandan intereson pri ili. En ofte uzata sveda katekismo, la anĝeloj estas priskribitaj kiel anĝeloj, kiujn Dio kreis en la komenco, kaj al kiuj li donis saĝon kaj sanktecon, povon kaj feliĉon, por ke ili en eterneco laŭdu Dion kaj obeu liajn ordonojn. La diablo kaj liaj anĝeloj apostatiĝis kaj fariĝis malamikoj de Dio, kiuj disvastigas malicon en la mondon. La anĝeloj en la jud-kristana konceptaro do ne atingas la nivelon de la anĝeloj de la karikaturoj, tute bonaj estaĵoj kun blankaj flugiloj. La jud-kristanaj anĝeloj fakte estas estaĵoj kun propra volo, volo kiu iam povas esti kontraŭa al la volo de Dio.

[redaktu] Miĥael, Gabriel, Rafael, Uriel

Nur kelkaj anĝeloj estas menciitaj per nomo en la kristana tradicio, t. e. la ĉefanĝeloj Miĥael, Gabriel, Rafael kaj Uriel.

Miĥael ("Kiu estas kiel Dio?") antaŭ ĉio havis la rolon de batalanto kaj militisto, kiu batalas kontraŭ la Diablo. Gabriel ("Fortulo de Dio" aŭ: "Dio estas forta") fariĝis plej konata kiel la sendito, kiu al Maria donis la mesaĝon, ke ŝi naskos la filon de Dio sur la tero. Rafael ("Dio sanigas") en kristana tradicio estis konsiderata kiel patrono de la vojaĝantoj, ankaŭ kiel la anĝelo, kiu transdonis la sciigon pri la naskiĝo de Jesuo al la paŝtistoj en Betlehem. Uriel ("Mia lumo estas Dio") en la Biblio aperas nur kiel normala vira nomo. En la postbiblia juda tradicio li estas reganto de la astro kaj de la anĝelaro.

[redaktu] Gardoanĝeloj

Multaj kredantoj kredas ke ĉiu homo havas unu aŭ plurajn individuajn gardoanĝelojn. Eldiro de Jesuo en la 18-a ĉapitro de Sankta Mateo pri la anĝeloj de la homoj en la ĉielo povas esti la kaŭzo de tio. En Svedio bildoj kun anĝeloj estis tre popularaj dum la pasintaj cent jaroj. Sur ili aperas gardoanĝeloj plej ofte kiel virinoj kiel flugiloj kaj longaj blankaj vestaĵoj, kiuj protektas infanojn, kiuj ludas apud riveretoj aŭ ravinoj. Tiuj ĉi bildoj aperis en sennombraj preĝdomoj kaj hejmoj en nia lando, kaj ankoraŭ vendiĝas en la librovendejoj de la preĝejoj. En la popola arto la variado estas pli granda. Tie la anĝeloj iam havas striktajn vestaĵojn kaj ĝis ses flugilojn. La anĝelobildoj ludis gravan rolon por la popola kredo je anĝeloj.

[redaktu] Vizioj de anĝeloj

Kiom ofte kredantaj homoj en la hodiaŭa Svedio asertas ke ili vidis anĝelojn? Mi faris simplan enketon inter kelkdek kredantoj kaj demandis pri kiuj supernaturaj okazaĵoj ili spertis. Multaj el ili diris ke ili spertis preĝorespondojn aŭ ke ili resaniĝis pro Dia helpo. Same multaj rakontis ke ili kredas je anĝeloj aŭ je gardoanĝeloj. Male nur du asertis ke ili vidis anĝelojn per siaj propraj okuloj. Mia enketo estas tro malgranda por esti senchave fari iajn ĝeneralajn konkludojn, sed la enketo montras ke multaj kristanoj en Svedio kredas je anĝeloj, sed nur malmultaj diras ke ili vidis iun. Rakontoj pri homoj kiuj renkontis anĝelojn tamen estas ŝatataj kaj aperas en kristanaj libroj kaj revuoj kan nuntempe ankaŭ en interneto. Jen kelkaj ekzemploj. Viro rakontis ke li dum la 1970-aj kaj 1980-aj jaroj travivis malfacilan tempon en sia vivo. Iun matenon li iris al sia laborejo frue matene por havi tempon plenumi kelkajn taskojn, antaŭ ol venos al la laborejo aliaj dungitoj. Subite li vidis fortan lumon, kiu travidebligis la murojn kaj plafonon de la ĉambro. Meze en la forta lumo videblis lumfiguro, pli ol du metrojn longa kaj kun flugiloj. La figuron ĉirkaŭis lumego, kiu elradiis diversajn kolorojn. La anĝelo - kiel la rakontinto nomis la figuron - nenion diris, sed elradiis fortan amon kaj ĝojon. La travivaĵo daŭris nur dum tempeto. La rakontinto plue diris ke lia vivo post tiu ĉi okazaĵo esti pli ĝoja. Maljuna kristanino vekiĝis iun nokton pro doloro en la brusto. Ŝia edzo decidis ke li veturigos ŝin al malsanulejo. Enironta en la aŭtomobilon ŝi vidis tri tre grandajn anĝelojn starantajn ĉe sia sino. Unue ŝi ektimis, sed poste la timo foriĝis. Ŝi iel sentis ke ŝi eble estis tiel malsana ke la anĝeloj venis por kunpreni ŝin. Kelkaj el la rakontoj pri renkontiĝoj kun anĝeloj devenas de homoj en forta izoliteco, ekzemple en malliberejo. Unu ekzemplo estas rakonto pri maljuna kristano en Rusio, kiu dum pluraj jaroj estis en malliberula barakaro pro sia kristana kredo. Iun nokton lin vekigis anĝelo, kiu kune kun li flugis al alia planedo kun verdaj herbejoj, kie li renkontis Bibliajn personojn, kiel Mozeon, Davidon, Danielon kaj Johanon; li rajtis ankaŭ vidi la lumon de la ĉiela urbo. Poste li kun la anĝelo reflugis al tero. La postan tagon la aliaj malliberuloj demandis kie li estis dum la nokto, ĉar li ne estis en sia lito.

[redaktu] Helpo en malfacilaj tempoj

Ekzistas multaj similecoj inter diversaj rakontoj pri anĝelovizioj. La rakontantoj ĉiam estas viroj aŭ virinoj kiuj havas intereson pri religio, piaj kristanoj, anoj de alia religo aŭ homoj kun ĝenerala intereso pri religio. Mi ne konas okazaĵon, ke iu ateisto aŭ homo kiu ne interesiĝas pri religio diras ke ili vidis anĝelojn. Anĝelovizioj ĝenerale okazas en iu malfacila tempo en la vivo, en deprimiĝo, en malsano aŭ en malliberejo. Iam la vizio estas respondo al preĝo. La plej multaj anĝeloj aspektas ĝuste tiel, kiel oni opinias ke anĝeloj aspektas en la tempo, kiam okazas la vizio. Homoj, kiuj diras ke ili vidis anĝelojn, atestas pri tio ke la vizio donis al ili sekurecon kaj pli fortan konvinkiĝon. Tio ĉi bone akordas kun la oficiala instruo de la eklezio pri anĝeloj. La anĝeloj estas senditoj de Dio, senditaj por helpi al ni homoj. La eklezio tamen ĉiam estis tre skeptika pri homoj, kiuj asertas ke ili ricevis tute novajn mesaĝojn de anĝeloj. La fundamenta koncepto de la eklezio ĉiam estis ke post la alveno de la filo de Dio, Jesu Kristo, al la tero, novaj revelacioj ne necesas. Kiam Mahometo raportis ke li ricevis revelaciojn de la anĝelo Gabriel, la kristanoj rifuzis kredi tion. La revelacioj de Mahometo anstataŭ fariĝis la fundamento de tute nova religio, islamo. La sama afero okazis kiam Joseph Smith deklaris ke li ricevis novan sanktan skribaĵon sur ora ladplato de la anĝelo Moroni. La malnovaj eklezioj malakceptis tion kaj tute nova eklezio, la t. n. mormona eklezio estiĝis. Ni povas esti certaj pri tio ke ankaŭ en la estonteco tiu, kiu asertas ke li ricevis mesaĝon de anĝelo, ne estos kredata de la oficiala eklezio.

[redaktu] Popularaj anĝeloj

En nia tempo la anĝeloj ĝuas novan ondon da populareco, ankaŭ ekster la rondo da kredantoj. En beletro, arto reklamo, popmuziko, kaj rokmuziko anĝeloj ĉiam pli ofte aperas. En filmoj anĝeloj ankaŭ ne estas maloftaj. Estas facile kompreni la kialon. Multaj homoj opinias ke Dio estas tro granda por ke ni povu kompreni lin. Anĝelo estas estaĵo inter Dio kaj homo, Ĝi enhavas iom da Dio, sed tamen estas pli komprenebla por homoj. La anĝeloj ĉiam estos fonto de ĝojo kaj sekureco.

[redaktu] Spiritismo

Laŭ Spiritismo, anĝeloj estas homoj kiu iĝis Superaj spiritoj kaj restas puraj spiritoj, t. e., spirito em la unua klaso kaj unua ordo en la Spirita hierarkio.

[redaktu] Vidu ankaŭ

Komunejo
La Vikimedia Komunejo havas dosierojn rilatajn al

[redaktu] Eksteraj ligiloj

•  http://www.isidore-of-seville.com/angels
•  http://www.anioly.multinet.pl/tematy.html
•  http://www.ccel.org/contrib/exec_outlines/angel/angel_02.htm
•  http://www.ccel.org/contrib/exec_outlines/angel/angel_01.htm
Pligrandigu
Pligrandigu


Ĉi tie estas aldonaj bildoj por la artikolo. Vi povas helpi al Vikipedio se vi elektos la taŭgajn bildojn kaj metos ilin en la artikolon.


Ĉi tie estas aldonaj eksteraj ligiloj por la artikolo. Vi povas helpi al Vikipedio se vi elektos la taŭgajn eksterajn ligilojn kaj metos ilin en la artikolon.


Komunejo
La Vikimedia Komunejo havas dosierojn rilatajn al
Anĝelo sub la gloso Angels