Christoffel Plantijn

El Vikipedio

Pentraĵo de Plantijn fare de Rubens
Pligrandigu
Pentraĵo de Plantijn fare de Rubens

Christoffel Plantijn [krisTOfel planTEJN] (naskiĝis en Saint-Avertin apud Tours (Francio) ĉ. 1520, mortis en Antverpeno la 1-an de julio 1589) estis presisto kaj eldonisto, kiu ekloĝis en Antverpeno en 1549. En 1555 li malfermis propran presejon, la Officina Plantiniana, kiu en ĝia apogeo nombris 16 presmaŝinojn kaj dungis pli ol 80 laboristojn. Kiam li ektimis hispanan uzurpadon de la urbo, li transloĝiĝis al Leiden, kie li iĝis presisto de la universitato. Li revenis al Antverpeno en 1585, kie li mortis kvar jarojn poste.

La plej fama verko de Plantijn estas lia Biblia Regia, kiun li eldonis inter 1568 kaj 1572. Tiu ĉi plurlingva eldono de kristana biblio estis publikigita kun la helpo de la hispana reĝo Filipo la 2-a. Aliaj nomoj por tiu ĉi biblio estas Biblia Complutense kaj Biblia Polyglotta. Post lia morto lia bofilo Jan I Moretus transprenis la entreprenon. Ĉi-momente la Muzeo Plantin-Moretus, apartenanta al la Monda Kulturheredaĵo de UNESKO, troviĝas en la sama presejo.

Plantin naskiĝis kiel Christophe Plantin, kaj sub tiu franca formo li estas konata en la plimulto de la lingvoj. Sed kiam li loĝis en Antverpeno, li donis al sia nomo nederlandlingvan formon (tiam oni nomis la lingvon malaltgermana aŭ teŭtona) kaj ankaŭ tiel subskribis siajn leterojn.


[redaktu] Kelkaj gravaj eldonoj de Plantijn

  • 1562 - Dictionarium Tetraglotton (latina - greka - franca - nederlanda).
  • 1567 - Nomenclator omnium rerum propria nomina variis linguis... kun klarigo pri medicinaj terminoj en la Nederlanda lingvo kaj en multaj aliaj lingvoj.
  • 1573 - Thesaurus Theutonicae linguae, Schat der Neder-duytscher spraken pri la (pra-)nederlanda lingvo. Tiu ĉi vortaro enhavas 40 000 terminojn, kun la tradukdo al la franca kaj latina.
  • 1574 - Dictionarium Teutonico Latinum , nederlanda-latina vortaro, verkita de Cornelis Kiliaan (1528-1607). En 1599 tiu ĉi vortaro estis reviziita kaj reeldonita sub la nomo Etymologicum Teutonicae linguae sive Dictionarium Teutonico - Latinum.


[redaktu] Eksteraj ligoj