Aachen

El Vikipedio

Geografio > Eŭropo > Germanio > Nordrejn-Vestfalio > Aachen


Blazono de Aachen
Pligrandigu
Blazono de Aachen
Flago de Aachen
Pligrandigu
Flago de Aachen
Loko de Aachen en mapo de Germanio
Pligrandigu
Loko de Aachen en mapo de Germanio
Amplekso de loĝantaro de Aachen
Pligrandigu
Amplekso de loĝantaro de Aachen
Dom
Pligrandigu
Dom
Pligrandigu
Elisenbrunnen
Pligrandigu
Elisenbrunnen
Pligrandigu
  • loko: 50.78 Norde, 6.07 Oriente
  • horzono: GMT+1h (+2h de aprilo ĝis oktobro)

Aachen (el kelta Ahha, Esperante AĥenoAkeno, france Aix-la-Chapelle, nederlande Aken, hispane Aquisgrán, latine Aquisgranum, dialekte Oche) estas urbo en okcidenta Germanio, en la federacia lando Nordrejn-Vestfalio. Ĝi trovighas proksime ĉe la nederlanda kaj belga landlimoj.

La Karola Premio ("Karlspreis") estas juĝata ĉiujare al persono, kiu antaŭenigis la eŭropan unuiĝon.

Najbaraj urboj: Eschweiler.

La Universitata Kliniko de Aachen disponas pri la plej granda malsanuleja konstruaĵo de Eŭropo.

[redaktu] Historio

Homoj priloĝis la regionon jam en la neolitiko. Dum la bronzepoko kaj frua ferepoko ĝin priloĝis keltoj, kion pruvas tumulo en la Aĥena arbaro. La keltojn subigis dum la Gaŭlia milito Romiaj soldatoj, kiuj tie konstruis banejon en la 1-a jarcento. (Hodiaŭ la varmaj fontoj ebligas, ke la urbo estas oficiala kuracloko.) La romianoj forlasis la ejon en la 4-a jarcento.

Tomboj atestas, ke frankoj ekloĝis en la regiono ĉirkaŭ Aachen en la 7-a jarcento. La unua tekstfonto, kiu mencias la urbon, originas el 765, kiam la franka reĝo Pipino la juna tie pasigis kristnaskon kaj sekvan paskon. Lia filo kaj posteulo Karolo la Granda konstruigis palacan regejon ekde 789 (unu turo de ĝi daŭre staras kaj estas la plej malnova konstruaĵo en la urbo); krome preĝejeton, bazo de la hodiaŭa katedralo. Karolo la Granda, jam imperiestro, mortis kaj entombiĝis en Aachen en 814. Ankaŭ liaj posteuloj dumtempe loĝis tie, ĝis la normanoj detruis la regejon en 881.

En la jaro 936 Otto la 1-a kroniĝis germana reĝo en Aachen, kaj tiel faris liaj posteuloj dum preskaŭ 600 jaroj.


La traktato de Aachen (aŭ franclingve Aix-la-Chapelle) de la 2-a de majo 1668 haltigis la militon de Devolucio inter Francio kaj Hispanio.

[redaktu] Ligoj

•  Ligo al la esperanto-klubo de Aachen
•  paĝoj de la urbo, germanlingvaj
•  Teknika universitato de la urbo
Komunejo
La Vikimedia Komunejo havas dosierojn rilatajn al
Aachen sub la gloso Aachen