Jean-Paul Sartre
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Vestræn heimspeki Heimspeki 20. aldar |
|
---|---|
Nafn: | Jean-Paul Sartre |
Fædd/ur: | 21. júní 1905 í París |
Dáin/n: | 15. apríl 1980 í París |
Skóli/hefð: | Meginlandsheimspeki, tilvistarspeki, marxismi |
Helstu ritverk: | Vera og neind |
Helstu viðfangsefni: | frumspeki, þekkingarfræði, siðfræði, fyrirbærafræði, verufræði |
Markverðar hugmyndir: | tilvistin á undan manneðlinu |
Áhrifavaldar: | Immanuel Kant, G.W.F. Hegel, Søren Kierkegarrd, Friedrich Nietzsche, Karl Marx, Edmund Husserl, Martin Heidegger |
Hafði áhrif á: | Albert Camus, Simone de Beauvoir, Frantz Fanon |
Jean-Paul Sartre (f. 21. júní 1905 í París; d. 15. apríl 1980 í París) var franskur rithöfundur, heimspekingur og gagnrýnandi.
Árið 1964 voru honum veitt bókmenntaverðlaun Nóbels en hann afþakkaði þau með þeim ummælum, að „enginn ætti að vera heiðraður fyrir það eitt að lifa“.
[breyta] Verk
- L'imagination (Ímyndunin), 1936
- La transcendance de l'égo (Hið óræða sjálf), 1937
- La nausée (Ógleðin), 1938
- Le mur (Múrinn), 1939
- L'imaginaire, 1940
- Les mouches (Flugurnar, leikrit), 1943
- L'être et le néant (Vera og neind), 1943
- Réflexions sur la question juive (Vangaveltur um gyðingdóminn), 1943
- Huis-clos (Luktar dyr, ), 1945
- Les Chemins de la liberté (Leiðir til frelsis) þríleikur:
- Morts sans sépulture (Sigurvegararnir), 1946
- L'existentialisme est un humanisme, 1946
- La putain respectueuse (Gleðikonan lotningarfulla) 1946
- Les Jeux sont faits (Teningunum er kastað, ísl. þýð. 1966) 1947
- Qu'est ce que la littérature? (Hvað eru bókmenntir?), 1947
- Baudelaire, 1947
- Situations, 1947-1965
- Les mains sales (Flekkaðar hendur, Þjóðleikhúsið 1951), 1948
- Le diable et le bon dieu (Kölski og guð almáttugur), 1951
- Les séquestrés d'Altona (Fangarnir í Altona, Leikfélag Reykjavíkur 1963), 1959
- Critique de la raison dialectique, 1960
- Les mots (Orðin, ísl. þýð. 1994), 1964 - sjálfsævisaga
- L'idiot de la famille (Ættarfíflið), 1971-1972 - um Gustave Flaubert
- Cahiers pour une morale, 1983, kom út að höfundi látnum
[breyta] Tengt efni
- Fyrirbærafræði
- Meginlandsheimspeki
- Tilvistarstefna