Dow Jones-vísitalan
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Dow Jones vísitalan (Dow Jones Industrial Average) í Bandaríkjunum er ein elsta hlutabréfavísitala heims, en hún var fyrst gefin út þann 26. maí 1896. Í grunni vísitölunnar eru 30 mikils metin bandarísk fyrirtæki og er samanlagt markaðsvirði þeirra um fimmtungur af markaðsvirði allra félaga sem skráð eru í New York kauphöllinni.
Efnisyfirlit |
[breyta] Sagan
Dow Jones hlutabréfavísitalan var fyrst gefin út 26. maí árið 1896 og voru þá tólf mikilsmetin bandarísk fyrirtæki í grunni hennar. Af þeim er einungis eitt sem er ennþá í vísitölunni, en það er General Electric. Fyrirtækið Dow Jones & Co. hefur reiknað og birt vísitöluna frá árinu 1896 en það gefur einnig út dagblaðið The Wall Street Journal þar sem talan er birt.
Þegar vísitalan var fyrst birt, stóð hún í 40,94 stigum. Hún var reiknuð sem meðaltal af verði hlutabréfa þeirra fyrirtækja sem voru í grunni vísitölunnar og þeirri tölu svo deilt með fjölda hlutabréfa. Fyrirtækin voru:
- American Cotton Oil
- American Sugar
- American Tobacco
- Chicago Gas
- Distilling and Cattle Feeding
- General Electric
- Laclede Gas
- National Lead
- Tennessee Coal & Iron
- North American
- U.S. Leather
- U.S. Rubber
Árið 1916 var fyrirtækjunum fjölgað í 20. Árið 1928 var fyrirtækjunum fjölgað í 30 og hefur sá fjöldi haldist síðan þó fyrirtækin séu ekki öll þau sömu. Á 9. og 10. áratug 20. aldar urðu miklar hækkanir á vísitölunni. Árið 1995 fór hún í fyrsta skipti yfir 5000 stig og árið 1999 fór hún í yfir 10.000 stig.
[breyta] Vísitalan reiknuð
Þrátt fyrir að vera ein af þekktustu vísitölum heims, endurspeglar hún ekki endilega bandarískan hlutabréfamarkað, þar sem í henni eru fyrst og fremst rótgróin framleiðslu- og iðnaðarfyrirtæki. Dow Jones vísitalan er reiknuð sem einfalt meðaltal af verði hlutabréfa fyritækjanna sem í henni eru, en ekki verðmæti félaganna eins og algengast er í hlutabréfavísitölum. Vægi fyrirtækja í vísitölunni er því ekki í samræmi við verðmæti þeirra. Fyrir þetta hafa margir gagnrýnt vísitöluna.
[breyta] Sveiflur vísitölunnar
Mestu stigahækkanir allra tíma
Mestu stigalækkanir allra tíma
|
Mestu prósentuhækkanir allra tíma
Mestu prósentulækkanir allra tíma
|
- Hæsta lokun vísitölunnar var 14. janúar 2000. Þá lokaði hún í 11.722,98 stigum. (skráð 31. desember 2005)
- Mesta prósentufall vísitölunnar á einum degi á síðustu 50 árum varð á hinum svokallaða "Svarta mánudegi" hinn 19. október 1987 þegar meðaltal hennar féll um 22,6%. Áður hafði hún fallið um 24,39% þann 12. desember 1914 sem er mesta prósentufall á einum degi frá upphafi vísitölunnar.
- Mesta stigafall vísitölunnar á einum degi var 17. september 2001, fyrsta viðskiptadag eftir árásirnar á World Trade Center og Pentagon sem gerðar voru 11. september 2001.
- 28. október 1929 féll vísitalan um 12,82% og daginn eftir, 29. október 1929 féll hún um 11,73%. Fara þessir tveir dagar í þriðja og fjórða sæti yfir þá daga sem vísitalan hefur fallið mest í prósentum.
- 14. nóvember 1972 fór vísitalan í fyrsta skipti yfir 1000 stig.
- 29. mars 1999 fór vísitalan í fyrsta skipti yfir 10.000 stig. Við lokun kauphallarinnar stóð vísitalan í 10.006,78 stigum.
- Við lok ársins 2005 stóð vísitalan í 10.717,5 stigum. (skráð 31. desember 2005)
[breyta] Fyrirtækin
Eftirtalin 30 fyrirtæki eru aðilar að vísitölunni:
- 3M (eignarhaldsfélag)
- Alcoa (álframleiðandi)
- Altria Group (matvæla- og tóbaksframleiðandi)
- American International Group (tryggingafyrirtæki)
- American Express (greiðslukortafyrirtæki)
- AT&T (fjarskiptafyrirtæki)
- Boeing (flugvélaframleiðandi)
- Caterpillar (vinnuvélaframleiðandi)
- Citigroup (fjármálafyrirtæki)
- The Coca-Cola Company (drykkjarframleiðandi)
- DuPont (efnaframleiðandi)
- ExxonMobil (olíusölufyrirtæki)
- General Electric (eignarhaldsfélag)
- General Motors (bílaframleiðandi)
- Hewlett-Packard (tölvuframleiðandi)
- The Home Depot (byggingavöruverslanir)
- Honeywell (eignarhaldsfélag)
- Intel (partaframleiðandi fyrir tölvur)
- IBM (tölvuframleiðandi)
- JPMorgan Chase & Co. (fjármálafyrirtæki)
- Johnson & Johnson (lyfjaframleiðandi)
- McDonald's (veitingastaðir)
- Merck & Co. (lyfjaframleiðandi)
- Microsoft (hugbúnaðarframleiðandi)
- Pfizer Inc. (lyfjaframleiðandi)
- Procter & Gamble (hreinsivöruframleiðandi)
- United Technologies Corporation (eignarhaldsfélag)
- Verizon Communications (fjarskiptafyrirtæki)
- Wal-Mart (verslanir)
- The Walt Disney Company (skemmtanafyrirtæki)
[breyta] Heimildir
- Vefur Dow Jones & Co.
- Orðasafn KB banka
- Greinin „Dow Jones Industrial Average“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 29. desember 2005.
- Saga Dow Jones vísitölunnar