აჭარა

ვიკიპედიიდან

საკუთარ სახელს "აჭარა" აქვს სხვა მნიშვნელობებიც. იხილეთ: აჭარა (მრავალმნიშვნელოვანი)

აჭარა საქართველოს ისტორიულ-გეოგრაფიული მხარეა. იგი მესხეთის ნაწილს შეადგენდა. ისტორიულ წყაროებში მოხსენიებულია როგორც აჭარის ქვეყანა, აჭარის ხევი ან ხეობა. იგი ორ ძირითად ნაწილად იყოფოდა: ზემო აჭარა (რომლის ცენტრი ძველად დიდ-აჭარა იყო, შემდეგ - ხიხანი, მოგვიანებით - ხულა) და ქვემო აჭარა (ცენტრი ქედა). აჭარის ცენტრალურ ნაწილს შუახევი ერქვა.


სახელწოდება აჭარა VII საუკუნიდან გვხვდება. ვარაუდობენ, რომ იგი უკავშირდება გეოგრაფიულ სახელს - აჭი. შესაძლოა, რომ ორივე ეს სახელწოდება უკავშირდება “ჭანს” და ნიშნავს “საჭანოს”.


ლეონტი მროველის ცნობით, ძვ. წ. III საუკუნეში აჭარის ტერიტორია ქართლის სამეფოს ოძრხის საერისთავოში შედიოდა. VIII ს-ში იგი ბაგრატიონთა სამფლობელოს, “ქართველთა სამეფოს” ნაწილია, ხოლო XI ს-დან - საქართველოს ერთიანი ფეოდალური სახელმწიფოსი. XIII ს-ში აჭარას სამცხე-საათაბაგო ფლობდა. XVI ს-ის 70-იან წლებში აჭარა ოსმალეთმა დაიპყრო და მისი განთავისუფლება მხოლოდ 1877-1878 წწ-ის რუსეთ-თურქეთის ომის შემდეგ გახდა შესაძლებელი.


1921 წლიდან აჭარას ავტონომიური რესპუბლიკის სტატუსი აქვს.