Kierch Munzen
Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.
Kierch vu Munzen | |
![]() |
|
Uertschaft | Munzen |
Par | Munzen |
Numm | Hl. Hubertus |
'Konsekratiounsjoer | ' |
Parverband | Klierf |
'Architekt(en) | ' |
Reliéis Gebaier |
Inhaltsverzeechnes |
[Änneren] D'Par
D' Kierch vu Munzen war fréier d'Parkierch fir vill Dierfer, ënner anerem och fir d'Uertschaft Klierf, Sëtz vun enger mächteger Grofefamill. Ausser Klierf hu fréier nach dës Dierfer zu der Par Munzen gehéiert: Ischpelt a Reiler (haut Gemeng Klierf), Fëschbech a Grandsen (haut Gemeng Hengescht), a Maarnech a Rueder. Haut gehéiren offiziell nach ëmmer d'Dierfer Boukels (Buckels) an Näidsen aus der Gemeng Housen zu der Munzer Par, allerdings ginn dës 2 Filialkierchen zënter Joere vun der Par Housen verwalt a gehéiren och zum Parverband Housen-Houschent.
Vum Joer 986 un a bis zum Enn vum Mëttelalter war Munzen zesumme mat Housen eng eenzeg Par, awer mat zwou getrennte Verwaltungen.
[Änneren] D'Gebai
Bei där haiteger Kierch handelt et sech ëm dat zweet Gebai, dat ee romanesche Bau vu fréier ofgeléist huet. Sou wéi d'Kierch sech haut weist mat hire verschiddenen Deeler (Tuerm, Schëff, Säitekapell, Agangshal a Chouer), ass si d'Resultat vun enger Baugeschicht déi sech iwwer eng ganz laang Zäit bis an d'Neizäit higezunn huet.
D'Kierch gëtt dominéiert vun deem 18 Meter héigen Tuerm, deem seng Mauren aus Schifersteng bestinn, déi een no baussen hi gesäit. Den Tuerm ass säitlech no Norden hin un de Chouer ugebaut an ass aus där eelster Bauperiod, déi ëm 1250 ugefaang huet. Bis am Joer 1750 eng Sakristei un de Chouer ugebaut ginn ass, gouf den Tuerm als Sakristei benotzt.
Banne gëtt d'Kierch bestëmmt duerch d'Laanghaus dat aus engem eenzege Schëff mat dräi Joche besteet, grad ewéi deem eckege Chouer, deen no Osten läit. Di ursprünglech romanesch Architektur, déi ëm 1250 entstanen ass, gouf 1470 staark verännert. Beispiller heifir sinn d'Gewëllef mat Kräizrëppen oder de Chouer, deen e gutt Stéck méi héich gebaut gouf.
D'Verzierungen am Laanghaus beschränken sech op d'Schlusssteng vum Gewëllef, déi de Wope vun de Klierfer Grofe weisen. D'Schlusssteng am Chouer droe verschidde Wopen oder Biller.
Am Joer 1470 huet de Grof Friedrich II. vu Klierf och riets um ieweschte Joch vum Laanghaus eng säitlech Kapell fir seng Famill ubaue gelooss, déi sougenannte Grofekapell oder Klierwer Kapell.
1699 ass d'Agangshal am Westen gebaut ginn, an di lescht Ännerune goufe 1750 gemaach, wéi un de Chouer eng Sakristei ugebaut gouf.
Zu den eelsten Elementer vun der Munzer Parkierch gehéiert eng aus Stee gehaen Tabernakelnisch am Chouer.
[Änneren] De Mobiliar
Dee barocken Héichaltor ass aus dem Joer 1705 a gouf zesumme mat deem rietse Säitenaltor vum Johann Tossing (=Toussaint) aus Baaschtnech, dat deemools nach zu Lëtzebuerg gehéiert huet, gebaut. De Johann Tosseng huet och d'Altär an de Kierche vun Housen an Aasselbur gebaut, ganz am Stil vum Jean-Georges Scholtus (Kierche vu Pënsch a Beho (B)), deen och aus Baaschtnech war, an dee sou typesch fir d'Éislek gouf.
Den Héichaltor, an deen eppes méi spéit een dréibaren Tabernakel agebaut gouf, weist de Patréiner vun der Munzer Kierch, den Hl. Hubertus als Bëschof mat sengem Attribut, engem Hirsch.
Un de Säite vum Héichaltor sinn hëlze Wänn mat Dieren, iwwer deenen op der lénkser Säit d'Hl. Catharina vun Alexandrien steet, an op der rietser Säit d'Hl. Agatha.
Dee rietsen Niewenaltor mam Hl. Jouseph ass och aus dem Joer 1705, dee lénkse mat enger Statu vun der Muttergottes ass e puer Joerzéngte méi jonk. Di schéi verzierte Kierchebänke sinn och aus dem 18. Joerhonnert. An den 1990er Joeren allerdings goufen d'Knéibänken ewechgeholl.
An der Klierwer Kapell stinn eng Herz Jesu Statu an eng Schappeléisch-Muttergottes.
[Änneren] D'Patréiner
Patréiner vun der Munzer Parkierch ass den Hl. Hubertus, Niewepatréiner sinn den Hl. Jouseph an d'Hl. Agatha.
[Änneren] D'Fresken
Äusserst wäertvoll sinn d'Fresken, déi 1948 an 1975 entdeckt a fräigeluecht goufen an aus dem spéide 15. Joerhonnert sinn. Am Laanghaus iwwert der Agangsdier ass ee monumentaalt Bild vum Gekräizegten, an am Gewëllef vun der Klierwer Kapell sinn di 4 Liewewiesen aus der Apokalyps, als Symboler fir di 4 Evangelisten.
[Änneren] D'Grafplacken
D'Grofe vu Klierf si während enger Zäit an der Klierwer Kapell begruewe ginn. Am ganze fanne mer hei 6 Grafplacken aus der Zäit tëscht 1470 a 1602, si stinn haut laanscht d'Mauren.
[Änneren] D'Fënsteren
Am Joer 1632 ass di Klierwer Herrschaft op d'Famill de Lannoy iwwergaang. D'Fënster an der Klierwer Kapell erënnert un d'Adelsfamillen Heu, Eltz an de Lannoy, déi Nofolger vun der Famill Brandenburg goufen.