Jean Bertholet
Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.
De Jean Bertholet SJ (*30. Dezember 1688 zu Vielsalm, †26. Februar 1755 zu Namur), war e lëtzebuergesche Geeschtlechen an Historiker, Auteur vun der Histoire ecclésiastique et civile du duché de Luxembourg et comté de Chiny, der ëmfangräichster Lëtzebuerger Geschicht, déi bis ewell geschriwwe gouf.
De Jean Bertholet huet an der Stad bei de Jesuite studéiert an ass mat 20 Joer zu Tournai an deen Uerden agetrueden. Hien huet zu Tournai an Namur enseignéiert, an dono zu Douai Theologie studéiert. 1723, matt 35 Joer, gouf en zum Paschtouer ordonnéiert. 15 Joer laang ass en doruechter gezunn, fir dëse Beruff auszeüben, do huet en sech zu zu Lëtzebuerg etabléiert, fir säin Haaptwierk ze schreiwen, déi schonn ernimmten Histoire ecclésiastique et civile du duché de Luxembourg et comté de Chiny, déi tëscht 1741 a 1743 an 8 Bänn erauskoum. Se hat am ganze 4.584 Säiten. Dës Publicatioun huet dem Bertholet méi Misär wéi Freed gemaach; fir dem Gedeessems matt de Stänn, sengem Editeur, sengem Pabeirsliwerant, sengem Drécker, senge Lieser a Gleeweger z'entkommen, huet hien sech op Namur zeréckgezunn, wou en am Alter vu 66 Joer gestuerwen ass.
D'Histoire..., déi vun de Stänn ëmmerhi matt 13.666 Gulde finanzéiert gouf, war, vun engem historiographesche Point-de-vue, eng typesch Rechtfertegung vum Ancien Régime, d.h. der gottgewollter Andeelung vun der Gesellschaft, matt Kierch a Monarchie als Haaptsailen, an der Onverännerlegkeet vun de gesellschaftlchen Zoustänn. Si gouf schonns zu Liefzäite vum Bertholet staark kritiséiert, virun allem vum Michel Simon, engem Bibliothéquaire a selwer Auteur vun historeschen Texter. Hie wërft em fir, "dee gréissten Ignorant vum Universum" ze sinn a rose wéineg Ahnung vun der réimescher Geschicht ze hunn. (De Bertholet schrouf z.B., den Hellege Péitrus wir bis op Tréier (an duerch Lëtzebuerg) komm).
Wéi en da bis zu Namur war, huet de Berhelot e weidert Buch geschriwwen, d'Histoire de l'institution de la Fête-Dieu, dat 1746 zu Léck erauskoum.
[Änneren] Seng Wierker
- Histoire ecclésiastique et civile du Duché de Luxembourg et Comté de Chiny", 1741-1743, Lëtzebuerg, 8 Bänn.
Nodrock vum Musée en Piconrue, Place en Piconrue, 2 B-6600 Bastogne,1997, 8 + 1 Band mat Annexen.
- Histoire de l'institution de la Fête-Dieu, Liège, 1746.
[Änneren] Literatur zum Thema
- Romain Hilgert: "Saint Pierre ne s'est pas arrêté à Luxembourg", in: d'Lëtzebuerger Land, 25. Februar 2005, S.14-15.