Kierch Betten op der Mess

Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.

 

Kierch vu Betten op der Mess
Kierch vu Betten op der Mess
Uertschaft Betten op der Mess
Par Betten op der Mess
Numm Hl. Michel
Konsekratiounsjoer  1884
Parverband vun der Mess
Architekt(en) Leonard Rhones
Reliéis Gebaier
Thumb

Am Joer 1739 ass op Bedreiwe vum deemolege Paschtouer Mercatoris mam Bau vun der Kierch vu Betten op der Mess ugefange ginn fir déi al Kapelle déi baufälleg war ze ersetzen.

De Kontrakt fir déi al Kapell afzerappen an eng nei Kierch ze baue krut en Enterprenner vu Käerch de Leonard Rhones fir 670 Reichsthaler. No dem Rhones sengem Doud iwwerhëllt d'Enterprise Robinet vun Äischen de Kontrakt vum Bau. Den Tuerm sollt och gehéicht ginn an e sollt och e neien Helm kréien.

Bein Afrappe vun der Kapell ass festgestallt ginn, datt och den Tuerm Baufälleg wier an duerfir huet d'Gemeng nach Sue beim Här de Geisen geléint fir deen och nei oprichten zë kënnen.

Fir dëst ze realiséieren hat den deemolege Paschtouer Mercatoris sech op eng Veruerdnong vun der Keeserin Maria Theresia gestäipt. Et wir sos déizäit schwéier gewiescht wëll Lëtzebuerg nach keen eegene Bistum hat an d'Paren zu Lëtzebuerg an engem Duercherneen vu 7 Bistëmer waren. (Tréier, Léck, Köln, Reims, Verdun, Metz a Namur).

Sou hun z.B. d'Bridder vu Betten zum Bistum Namur gehéiert wéi et an engem Bréif vum Joannes Arnoldus dem deemolege Bëschof vun Namur steet. An desem Bréif vum 26. September 1831 huet de Bëschof déi Bettener Brudderschaft vun der éiweger Ubiedong unerkannt.

Aner zoustänneg Bescheef waren de Mgr Johannes Theodor Laurent (vun 1841 - 1848), Apostoulesche Vikar vu Lëtzebuerg (als Titularbëschof vu Chersones) an de Mgr. Johannes Josephus Koppes deen d'Bettener Reliquien vun den Hl. Donatus an Desiderius am Haaptaltoer attestéiert.


[Änneren] Chronologie

  • 1389: Et goufe 4 Kierchen op der Mess, (Betten, Recken, Réisseng an Éileng) déi an enger "Duebel-Par" zesummegefaasst waren.
  • 1640/50: Duerch d'Pescht bleiwe nëmmen 7 Häiser - ganz Réisseng verschwënnt.
  • 1739: D'Kierch gëtt gebaut
  • 1803: Betten gët eng selbstänneg Par
  • 1838: D'Kierch kritt 2 Klacken zum Präis vun 2.121 Frang
  • 1881: D'Kierch gëtt vergréissert (5 Meter)
  • 1929: Et gëtt een Duxall gebaut
  • 1941: D'Kierch kritt eng nei Kommiounbänk
  • 1946: D'Klacke gin elektresch gelaut
  • 1950: D'Kierch kritt eng nei Fassad
  • 1956: Ee neien Daach kéint drop
  • 1958: D'Kierch gëtt nei ugestrach
  • 1969: Déi Bettener Kierch kritt eng nei elektronesch Uergel (Ahlborn)
  • 1975/76: D'Kierch gëtt restauréiert no de Richtlinne vum II. Vatikanesche Konzil. Se kritt eng nei Fassad an eng nei Stëtzmauer.
  • 1989: D'Kierch gëtt nei ugestrach a kritt eng nei Päifenuergel (Westenfelder)

[Änneren] De Kräizwee

Thumb
Thumb

De Kräizwee (modern Sculpturen) staamt aus der Hand vum Marie-Thérèse Gilles vu Betten op der Mess


[Änneren] Instrumenter am Laf vun der Zäit

Dat éischt Instrument an der Bettener Kierch war en Harmonium deen ëmt 1900 als Okkasioun kaaft gouf. Et ass net méi ganz sécher op et zu Rolleng (Lamadelaine) oder Réideng (Rodange) war. E stoung ënnen am Chouer bis 1929 den Duxall gebaut gouf. Wéi d'Foussspill mat beikoum konnte Pedallen net benotzt ginn an d'Duerfbouwen hunn de Balleg gedréckt. An de fofzeger Joren ass déi Aarbecht ewechgefall well den Harmonium ee Motorgeblëis krut.

Duerno ass d'Chorale vun der Kierch gewuess an et ass no engem besseren Instrument gesicht ginn. Ënner dem Impuls vum deemolege Paschtouer, dem Marcel Stirn ass e Comité protecteur an d'Liewe geruff ginn, an an allen Ecken ass Geld erbäigekratzt gi fir eng nei Uergel unzeschaffen. (ronn 211.000 Frang)

De 25. Mäerz 1968 ass de Spilldësch vun der neier Ahlborn-Uergel geliwwert ginn (28 Regëschter, 2 Manualer). D'Verkleedungen am Holz vun de Verstäerkerë gouf vum Josy Birsens gemeet. D'Aweiong war den 25. Januar 1970 a gespillt gouf se deen Dag vum Professer Pierre Nimax sen.. Souguer de Maître Albert Leblanc dee kee besonnesche Frënd vun den elektrouneschen Uergele war huet op dëser Uergel zesumme mat der Maîtrise Notre-Dame vu Lëtzebuerg Concertë gespillt. Dës Uergel huet hiren Déngscht bis de 7 Februer 1988 och gutt gemeet bis se deen Dag matzen an engem Concert ugefaang huet ze streiken. Well d'Kontakter ausgeleiert waren an Ersatzstécker ëmmer schwéier ze kréie waren ass dunn d'Decisioun gefaasst ginn eng nei Päifenuergel unzeschaafen.

Déi nei Uergel déi de 4. Februar 1990 ageweit ginn ass kënnt aus der Lëntgener Uergelmanufaktur.

D'Uergel huet zwee Manualer an ee Fousspedal. Si huet 13 Vollregëschtere mat 17 Regëschterméiglechkeeten.

Den Organist ass de René Bosseler vu Betten op der Mess.


  Kuckt och den Artikel Uergel an der Kierch Betten op der Messd'Artikelen [[{{{2}}}]] an [[{{{3}}}]]d'Artikelen [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] an [[{{{6}}}]]d'Artikelen [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] an [[{{{10}}}]]. 

Thumb

[Änneren] Tabernakel

Den Tabernakel steet op enger Holzskulptur vum Josy Birsens vu Betten op der Mess.

Wope vun der Famill de Geisen op der Kierch
Vergréisseren
Wope vun der Famill de Geisen op der Kierch

[Änneren] De Wopen

De Wopen op der Kierch ass iwwer der Haaptentrée an ass de Famillgewope vun der Famill vum René-Louis de Geisen, dee beim Bau vun der Kierch 120 Reichstaler mat beiginn hat.

En hat hat awer als Konditioun gesat datt:

  • Säi Wope misst op der Fassad ubruecht ginn
  • Hie misst e Stull am Chouer kréien
  • Hie misst an der Kierch begruewe ginn

Hien huet der Gemeng och nach Sue geléint wéi den Tuerm huet misse néi opgericht ginn.

[Änneren] Kuckt och