Ranzel

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve in 't Ranzels. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel woe meugelik 't Ranzels aan te hawte.

Dörpsgezich
Vergroete
Dörpsgezich

Ranzel (Ransdaal in 't Nederlands) is e klein dörp, geleëge in 'n dal, in de gemeinte Voelender i Limburg mit ongevier doezend inwuuënersj. Ranzel huuërde tot 1940 tot de gemeintes Sjin op Geul en Valkeberg en tot 1981 gedeiltelik bie de gemeintes Klumme (Klimmen) en Wielder (Wijlre).
Léon Pluymaekers, 'ne Valkebergse sjrieëver, sjreëf in 1982 't book "Ransdaal, drie heren een gemeenschap".
D'r Luuëbesj (Lubosch) mèt ca 20 inwuuënersj en Termoorsj mèt 'n 30 inwuuënersj zint buurtsjappe.

Inhawd

[bewirk] Gesjiedenis

  • In 1978 woort 'ne voesbiel, oet de Midde-sjteintied, gevónge op 'ne veldwaeg achter de Sint Giëlessjtraot.
  • Rónd 1950 waore d'r Romeinse vóndste Op de Häöf. 't Bleek 'n dubbelgraaf van vrouw mèt kind oet de 2e ieëw. Inhoud: 2 urne, 8 aarde kumpkes, 'n seersjpang, 'ne munt en 'n sjtök metale mets.
  • De naam Kamp(sjtraot) zou wieze nao hièl vreug bewoning en me zaet dat de Ransdalersjtraot op 't traject van de Via Belgica, (de groate Romeinse waeg) van Boulogne-sur-Mer, Tóngere, Mestreech, Walem, nao Heërle, Rimburg, Kölle geleëge zou höbbe.

[bewirk] Bezeenswaerdig

Kèrk in kundersjtein
Vergroete
Kèrk in kundersjtein

In 1932 woeërt doer de inwuuënersj gezamelik 'n kèrk geboewd in krawbergersjtein. Petroeënheilige is de heilige Theresia. De architect waor Frits Peutz. De sjtiel is 'n combinatie van neogotiek en modern. De tore is ón-Limburgs, mèt 'n zaaldaak. Nao de 2e waereldoerlog woert op de plaats van 'n look ten gevolge van 'ne granaatinsjlaag 'n kapel aangeboewd in dezelfde sjtiel es de kèrk. Binne in 't geboew sjtunt 4 eikehoute beelde van de beeldhouwer Jean Weerts oet Mestreech, gebore in Krawbich. Ze sjtèlle 2 kieër Maria, sint Joep (Jozef) en Sinteberb (Barbara) vuuër.

In Ranzel lik 'n aantal boerehäöf in lintbeboewing langs de Ransdalersjtraot. Vief gevel- en waegkruzer sere dit dörp.
Vlakbie Ranzel sjeit de sjtasie van Klumme - Ranzel.

[bewirk] Dialek

't Dialek van Ranzel liekent hieël väöl op dat van Klumme. Dit kump ouch umdat vreuger de sjoeël in Klumme loog. Ranzel hat noe auch al joare ein eige sjoeël woadurch de invlood va Klumme in t dialek aan 't verdwiene is. Harie Eussen sjreëf 'ne klank- en vormlieër van 't Ranzels en maakde 'n lies van werkweurd in 't Ranzels dialek. Eussen beweert dat 't dialek euverein kump mèt dat van Klumme. De gehuchte Gerieësjbrich, Geweustrao höbbe get ander oetsjpraok van bepaalde wuuërd en 't versjil mèt 't Sjins en 't Wieldersj is vrie groeët. 't Versjil mèt 't Valkebergs is bès opvallend. Klumme lik op de grens van 't versjiensel r-sjoew. Versjillende dialekte ten oeëste van Valkeberg laote de r in bepaalde gevalle wegvalle, vuural veur 'n t aan 't woerdeind: poaët= poort, weut= woorden; zjwat= zwart. 't Ranzels haet väöl Heeërlese kènmèrke meh gebruuk die r waal nog.

[bewirk] Dörpsvereiniginge

  • Fanfare Les Amis Réunis oet 1892
  • Carnavalsvereiniging De Wuif
  • De Jónkheid
  • R.A.T. (Ransdaals Amateur Toneel) oet 1963. Daoveur 't Roomsch Toneel (1928)
  • Jeugdvereiniging Ranzel (1970)

[bewirk] Persone

De dichtersj-sjriëversj Harie Eussen en Sjang Eussen, die allebei in 't plaatselek dialek sjreëve, kómme hie vandaan.

 
Gemeinte Voelender
Dörper: De Berg | Klumme | Kunder | Ranzel | Voelender
Buurtsjappe en gehuchte: 't Breer | Dolberg | Frómmerig | Gerieësjbrich | Geweustrao | Koalmet | De Koële | Krawbich | Luuëbesj | Mingesjborg | Opsjuuëmer | Termaar | Termoorsj | De Uëverhieëk | Windjhage
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "http://li.wikipedia.org../../../r/a/n/Ranzel.html"
Anger tale