Како да уредувате статии
Од Википедија, слободна енциклопедија
Водич: ЛекцијаНе е комплетирана!
Во продолжение ќе бидат дадени неколку кратки совети за тоа како да уредувате статии. Потполниот прирачник ќе започне да се преведува во моментот кога ќе биде преводот на интерфејсот на македонски ќе биде актуелизиран од страна на администраторите на meta.wikipedia.org.
Содржина |
[уреди] Измена на страници
Ќе започнеме со најосновната работа кај Вики - како да се уреди страница. Секоја Вики страница (со исклучок на мал број на заштитени страници) има линк во горниот дел каде што пишува уреди. Овој линк ти овозможува да ја измениш страницата која ја разгледуваш. Сајтовите како овој, каде што секој може да ги промени информациите кои се наоѓаат на нив се викаат Вики сајтови.
Пробај! Отвори ја страницата во нов прозорец, и кликни на линкот "уреди". Ќе го видиш изворниот код на таа страна. Напиши нешто интересно, или само "Здраво". Кликни го копчето Зачувај страница и види што си направил. Повеќе детали има понатаму на оваa страница и тука. Полесно е овој линк да го отвориш во нов прозорец за да можеш да продолжиш со водичот.
Кога и да сакаш да експериментираш, без да се грижиш дали ќе 'расипеш' нешто, тоа можеш да го правиш тука.
[уреди] Преглед на страницата
Функцијата и копчето Прегледај е многу важна, бидејќи овозможува да се види што е напишано, без да се зачува страницата. Пробај да направиш измена, па кликни на копчето Прегледај. Сите прават грешки, а оваа функција овозможува нивно забележување и поправање уште пред да биде зачувано што е претходно напишано. Ако користењето на оваа функција ти стане навика, ќе заштедиш многу време - и твое, и на другите.
Ова е особено важно ако мислиш да правиш други измени на страницата. Добра идеја е да се зачувува страницата што поретко, за да не се натрупува историјата на страната. Пореткото зачувување е и еден начин како да се одбегнат конфликти при измени. Меѓутоа, кога изменуваш поголеми текстови, пожелно е тоа да го правиш во повеќе чекори (пр. по еден параграф), за другите да можат полесно да следат.
[уреди] Совети за добра статија
- Википедија е енциклопедија. Енциклопедиските статии имаат намера да информираат и опишуваат.
- Таа не е збирка на есеи. Есеите се израз на лично мислење и став. Тоа е добро, но не и за Википедија.
- Еве врска кон список на одлични статии од англиската Википедија;
еве една таква на тема за името на Гну/Линукс или Линукс;
еве уште една за Чак Паланиук - Статиите се уредуваат (менуваат) со кликнување на уреди.
- Статиите се зачувуваат со копчето Зачувај страница.
- Секоја статија има своја страница за дискусија (кликни на разговор). Ако мислиш да правиш големи или битни преправки, понекогаш е добро преправките, или нивната логика, или двете, да ги отвориш за дискусија така што ќе ги внесеш на страницата за разговор од статијата. Сочекај еден или два дена - ако нема коментари, само напред!
- Пред една статија да се зачува во Википедија, таа треба да се коригира за грешки, граматика и визуелен склад - со копчето Прегледај ќе ја видите статијата во конечна форма, но без да се зачува. Избегнувајте повеќекратно зачувување на иста статија со мали исправки така што ќе го користите копчето Прегледај да проверите да ли има грешки и како таа ќе „легне“.
- Ако статијата е многу мала, таа треба да се обележи како никулец. Тоа се прави така што во првиот ред на текстот во уреди прозорецот ќе напишете со закривени загради: {{никулец}}
- Една статија може да има повеќе поднаслови; тие се пишуваат со додавање на меѓу еден до четири знаци за еднаквост, две се вообичаени, за куси пасоси нивните поднаслови можат да се пишат со три. Во прозорецот уреди ќе напишете
== Поднаслов ==
или
=== Помал поднаслов ===. - Ако имате повеќе од четири поднаслови, автоматски ќе се направи табеларна Содржина.
- На првиот параграф не се става поднаслов бидејќи се подразбира дека тој дава дефиниција и вовед.
- Во првата реченица, меѓу првите зборови треба да се најде и поимот и насловот на статијата во задебелен фонт.
- Врска, или „линк“ се става така што се користат правоагалните загради -
[www.по_една_за_Интернет_линк.com]
[www.по_една_за_Интернет_линк.com со коментар], во тој случај ќе се види само коментарот овака [со коментар]
[[со две за линк према друга статија на википедија]]; на пример [[Македонија]] во edit прозорецот ќе ни даде линк за Македонија. - Фотографии и слики се подигнуваат на оваа страница
- Фотографии и слики се ставаат во текстот со ваков тег - [[Image:Fotografijata_sto_ja_podignavte.jpg|thumb|200px|right|Опис од 2-3 збора]]. Синтаксите |thumb|200px|right| можат да се изостават. Наместо thumb може frame (тогаш не треба број на пиксели). Наместо right може left. Што повеќе пиксели, тоа поголема ќе е сликата.
- Секоја статија може, и пожелно е, да биде категоризирана. Тоа се прави со категориски тег кој се става на нејзиниот крај. Еве тег за категорија „информатика“: [[Category:Информатика]]. Овде има список на категории во македонската Википедија. Ако не постои категорија, на вас е да ја создадете така што во статијата ќе напишете [[Category:Новакатегорија]].
- Конечно, секоја статија треба да има „Интервики“: збир на линкови на статии со иста тема на Википедиите на друг јазик. Тоа се прави така што ке се стават интервики тагови како последен елемент на статијата. Тие изгледаат овака кај статијата за Кулинарство:
-
- [[ar:طبخ]] [[bg:Готварство]] [[bn:রন্ধন]] [[bs:Kuharstvo]] [[de:Kochen]] [[en:Cooking]] [[eo:Kuirado]] [[el:Μαγειρική]] [[fa:آشپزی]] [[fr:Cuisine]] [[ga:Cócaireacht]] [[he:בישול]] [[ja:調理]] [[nl:Kookkunst]] [[oc:Cosina]] [[pl:Kulinaria]] [[ro:Bucătărie]] [[simple:Cooking]] [[sr:Кување]] [[sv:Matlagning]] [[zh:烹饪]]
-
- Најлесен начин да се стави Интервики е да се копира од истата англиска статија и да се „рачно“ додаде Интервики тeгот за самата англиска статија (во овој случај [[en:Cooking]]) бидејќи тој, се разбира, таму нема да е внесен.
[уреди] Мали измени
Ако си најавен како регистриран член можеш да ја означиш измената како мала со штиклирање на соодветната коцка пред да ја зачуваш страната. Ова се користи за да им се покаже на другите дека измената не е значајна. Нема некој водиш кога точно да се користи ова, но измени од типот поправање на грешки или додавање на линкови се сметаат за мали. Поинаку кажано, менувањето на форматот на страницата е мала измена, но не и менувањето на содржината. Ако се двоумиш, не ја користи оваа опција. За подетални инструкции оди тука.
[уреди] Никулец
Некои статии го почнуваат својот вики живот како никулци. Никулец е мала статија што се состои од еден кус параграф или само неколку збора. Освен со неколку најбитни податоци, никулците не успеваат да ја покријат темата на статијата. Тие се легитимни и нивната улога е да се иницира и затемели интерес за предложената тема. Но никулците не се цел сами за себе, туку се повик за нова и побогата содржина. Ако направиш статија-никулец, обележи ја со {{никулец}} во првиот ред на текстот од статијата. На тој начин ќе дадеш сигнал на други викисатели дека има статија која бара помош и ќе ја обележиш статијата со ова порака:
-
- Ова статија е никулец. Кликни на "edit" да ја прошириш статијата.
[уреди] Заклочок
Добра пракса е пред да ги снимаш измените, да внесеш неколку зборови за твоите измени во полето Заклочок што се наоѓа меѓу прозорот за измени и копчето за снимање. Текстот што ќе го внесеш може да биде сув; на пример, ако едноставно внесеш "збор", луѓе ќе знаат дека си го корегирал записот на некој збор.
[уреди] Неутрална гледна точка (НГТ)
Официјалната политика на Википедија е дека сите статии треба да бидат напишани според неутрална гледна точка. Неутралната гледна точка е апсолутна и околу неа нема компромис. Видете исто така: Википедија:Начела и насоки.
Водич: ЛекцијаНе е комплетирана!