Чингисхан

Сæрибар энциклопеди Википедийы æрмæг.

Чингисхан (æцæг ном Темуджин) (райгуырд 1155 азмæ ’ввæхс, амард 25 августы 1227) — монголаг хан, егъау монголаг паддзахады бындурæвæрæг.

1206-æм азы Темуджин сси æппæт монгойлаг знæмты хан, æмæ йын радтой титул Чингисхан. Уыцы аз кæрæдзийы ныхмæ хæцæг монголаг адæмы къабазтæ баиу сты æмæ сысты егъау хæстон тых. Чингисхан цы ног закъæттæ сфидар кодта, уыдон хордзинадыл нымадтой иузæрдыгдзинад æмæ хъæбатырдзинад, æвзæрдзинадыл та — тæппуддзинад æмæ гадзрахатдзинад. Уыцы ногконд мораль сси монголаг æнтыстыты бындур.

[баив æй] Чингисхан æмæ Кавказ

Хорезм монголæгты дæлбар куы сси, Чингисхан рарвыста йæ хуыздæр барджыты къорд Джебе æмæ Субедейы разамындæй ныгуылæны зæххытæ басгарынмæ. Монголаг барджытæ Къаспы денджызы хуссар былыл æрбацыдысты Фæскавказмæ æмæ уым ныддарæн кодтой гуырдзиаг æфсад (1222). Уый фæстæ æрцыдысты цæгатмæ æмæ уым схæцыдысты иугонд кавказаг æфсадимæ (уыдысты дзы алайнаг, половецаг, лекъаг æмæ черкесаг хæстонтæ). Уыцы тох ницæмæй ахицæн, уæд монгол бацархайдтой хинæй: фæиппард кодтой кавказаг адæмтты æмæ иу иннæйы фæстæ уыдоныл фæуæлахиз. Алайнаг адæмæн уыцы хæст сæ сæфты райдиан баци.


Ирон тырыса Ацы статья ирон темæйыл къæртт у, ома æрдæгцæттæ.
Википедийæн баххуыс кæн æмæ ацы статья раст æмæ стырдæр скæн.

[баив æй] Æддаг æрмæг