Tràpani
From Wikipedia
Tràpani | |
Muttu: | |
Nomu ufficiali: | Trapani |
---|---|
Pruvincia: | Tràpani (TP) |
Superfici: | 271 km² |
Abbitanti: | 67.456 |
Dinzitati: | 249 ab./km² |
Cumuni cunfinanti: | Calatafimi-Segesta, Èrici, Marsala, Pacecu, Palazzolu, Salemi |
CAP: | 91100 |
Prifissu telefònicu: | +0923 |
Tràpani appi orìggini di un villaggiu sicanu; li greci la chiamaru Drepanon ca voli diri "fàuci"; nfatti lu so tirritoriu si spanni nta na stritta lingua di terra allungata a forma di fàuci ntô Mari Meditirraniu. Nnû sèculu VIII a.C. arrivaru li Finici e addiventa mpurtanti basi navali cartagginisi nzèmmula a Lilybeu e Panormu. Cunquistata dî li Rumani nnô 241 a.C. cu la guerra pùnica di li Egadi cumincia a ciuriri.
Doppu greci, elimi, cartagginisi, saraceni, svevi e àutri, riciurisci cu l'Àrabbi nnô sèculu IX e nnô 1077 cu li Nurmanni ciurisci ancora di chiù cu l'orificerìa, lu travagghiu dû corallu e l'attività cummerciali e marinari. Nnô sèculu XVI Carlo V di Spagna ammuderna e ristruttura lu paisi chi nnô 1817 addiventa capulocu di pruvincia. Attraversu li sèculi, lu sali e la ndustria dâ pruduzzioni dû sali fu l'ùnica granni risursa di mpurtanza ecunòmica. Oggi, cu li sô 68.335 abbitanti e cu lu sô portu, è un capulocu di pruvincia pròsperu e mpurtanti.
[cancia] Munumenta
- Santuariu di l'Annunziata dû 1315/1332 cu la "Madonna di Tràpani", lu "Battisteru" dû 1486 e la "Cappedda dî Marinari" dû sèculu XVI;
- Museu Pepoli cu na scultura di Antonello Gagini dû 1522 "S.Giacomo Maggiore", cu'n politticu dû sèculu XV "Vergine che incorona S.Caterina, na "Pietà" tàvula dû 1380 di Roberto di Oderisio, na "Madonna in trono con Bambino" dû 1450, un "Trìtticu" dû sèculu XV di Antonio Massaro, na tila dû 1530 di Tiziano "S.Francesco", e poi un "Calice" in ramu dû 1630, na "Lampada" dû 1633, un "Paliotto" in sita e argentu dû sèculu XVII;
- Cattidrali dû 1635, didicata a S.Lorenzu;
- Ex Chiesa di Sant'Austinu dû sèculu XIV, ora uditorium, cu na facciata cu'n purtali gòticu e un riccu rusoni ricamatu;
- Chiesa di S.Franciscu dû sèculu XIII/XVII;
- Chiesa di S.Pietru dû sècuu XI/XVIII;
- Palazzu d'Alì (Municipiu);
- Palazzu Melilli dû sèculu XVI (Bibblioteca comunali);
- Casteddu di terra di orìggini pùnica;
- Turri di Ligny dû 1671, attualmenti sedi dû Museu di Preistoria e di lu Mari
e tanti àutri chiesi, chiazzi e palazzi mpurtanti, senza scurdàrisi lu portu e li salini.
[cancia] Gastrunumìa
Ntra li ciauri dû mari, dû pisci, di li cosi di manciari nati, sviluppati, adattati a la tradizziuni trapanisi, si ponnu ricurdari: lu cuscusu di pisci, la pasta cull'agghiu, a la matalotta (cû sugu ristrittu di pisci), purpetti di sardi, scurmi lardiati (arrustuti), li pisci salati e li pisci sicchi, la pizza rianata, la grattata (grattata di ghiacciu cû sucu di limuni), li gilati di gelsominu, li sfinci.
Nta Commons s'attròvanu àutri mmàggini rilativi a Tràpani. |