พระราชาธิบดีแห่งเมืองสงขลา สุลต่าน ตวนกู สุลัยมาน ชาฮ์ เจ้าเมืองสงขลาองค์ที่ ๒

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

สุลต่าน ตวนกู สุลัยมาน เจ้าเมืองสงขลาเมืองสงขลาที่หัวเขาแดง (ตั้งอยู่ในท้องที่บ้านบนเมือง ตำบลหัวเขา อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา) เป็นเมืองที่ตั้งขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนกลาง มีดะโต๊ะ โมกอลล์ เป็นเจ้าเมืองดะโต๊ะ โมกอลล์ เป็นชาวอาหรับ เชื้อสาย เปอร์เซีย นับถือศาสนาอิสลาม ชาวพื้นเมืองเรียกว่าแขก อดีตท่านเป็นหัวหน้ากองเรือสลัด มีประสบการณ์ด้านการ ปล้นสะดมและการค้าทางเรือมาก่อน จึงสามารถยึดเมืองสงขลาที่หัวเขาแดงได้ หลังจากนั้นดะโต๊ะ โมกอลล์ ได้ สร้างป้อมและกำแพงเมืองอย่างแข็งแรง

ครั้นถึงสมัยสุลต่านสุไลมาน (บุตรชายคนโตของ ดะโต๊ะ โมกอลล์) ได้ปรับปรุงเมืองสงขลาให้เจริญรุ่งเรืองหลายด้าน เช่น ด้านการค้ากับต่างประเทศ มีการปรับปรุงท่าเรือให้ทันสมัยจนเป็นท่าเรือเสรี มีการผลิตเงินตราขึ้นมาใช้เอง ด้านการพัฒนาบ้านเมืองมีการสร้างกำแพงเมือง คูเมืองและสร้างป้อมเพิ่มขึ้นมากมาย เมืองสงขลาจึงได้ชื่อว่าเป็นเมืองที่มีป้อมปราการแข็งแรงที่สุดในภาคใต้ ด้านความมั่นคงได้สร้างกองทัพที่เข้มแข็ง ชำนาญ ทั้งการรบและยุทธวิธีในการทำศึกสงครามและด้านการปกครอง ระยะแรกเมืองสงขลายังยอมรับอำนาจของกรุงศรีอยุธยา ครั้นต่อมาในปี พ.ศ.2185 สุลต่านสุไลมานเป็นกบฏต่อกรุงศรีอยุธยาในสมัยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง เพราะได้รับความช่วยเหลือจากฮอลันดาและอังกฤษ เมืองสงขลาจึงเป็นเอกราชประมาณ38 ปี ในที่สุดก็ถูกกองทัพของสมเด็จพระนารายณ์มหาราชมาปราบปรามได้สำเร็จในปี พ.ศ.2223 เมืองสงขลาถูกเผาผลาญเสียหายมาก ส่วนป้อม คู และกำแพงเมืองถูกทำลายกลายเป็นเมืองร้าง ผู้คนที่เหลือจึงอพยพมาสร้าง เมืองสงขลาใหม่ที่แหลมสน เรียกว่า เมืองสงขลาที่แหลมสน

ตระกูลที่สืบจากสายสกุลของท่านมีดังนี้

  1. สุคนธราภิรมย์ ณ พัทลุง
  2. ณ พัทลุง
  3. โกไศยกานนท์
  4. คชสวัสดิ์
  5. ชลายนเดชะ
  6. พิทักษ์คุมพล
  7. ทองขาว
  8. ทองคำวงศ์
  9. วัลลิโภดม
  10. วิทยุ
  11. มโนรมย์
  12. มิตรกูล
  13. ศรุตานนท์
  14. ศิรินธร
  15. ศิริภาษา
  16. ศิริสัมพันธ์
  17. เศวตรครุมัธ