ภาษาชองส์ซันเมอร์
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ภาษาชองส์ซันเมอร์ เป็นภาษาที่ใช้ในกลุมน้อยยังไม่แพร่หลายมาก มีการอ่านและสะกดคำคล้ายภาษาฝรั่งเศสรูปคำและการแต่งประโยคเหมือนกับภาษาอังกฤษ ใช้ในกลุ่มผู้คิดค้นขึ้น มีผู้ใช้น้อยกว่า 1000 คน ไม่มีความเป็นสากลจึงไม่มีผู้นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายในชุมชนและประเทศ การเขียนเขียนได้ 2 แบบคือ แบบอังกฤษมาตรฐานและแบบฝรั่งเศส-ชองส์ โดยทั่วไปนิยมเขียนแบบฝรั่งเศส-ชองส์เพราะมีสัญลักษณ์ในการบอกเสียงสระ
สารบัญ |
[แก้] พยัญชนะ
มีทั้งหมด 29 ตัวได้แก่
- A a แอ = 1แอ,2เอ,3อะ,4อา,5ออ,6ไอ,7เอะ
- B b บา = บ
- C c คา = ค
- D d ดา = ด
- E e เออ = 1เออ,2เอ,3เออะ,4อี,5เอีย,6แอ,7เอียะ
- F f ฟา = ฟ
- G g กา = ก
- H h อาชช์ = อ(ไม่มีเสียง),ฮ
- I i อี = 1อี,2แอ,3อิ,4ไอ,5เออ,6เอีย,7อาย
- J j จา = จ
- K k กัน = ก,ค
- L l ลาล = ล
- M m มา = ม,ง(ตัวสะกด)
- N n นา = น,ง(ตัวสะกด)
- O o ออ = 1ออ,2อู,3โอะ,4โอ,5อัว,6เออ,7เอาะ
- P p ปา = ป,พ
- Q q ควี = คว(ค ควบกล้ำ ว)
- R r รา = ร
- S s อ๊าส = ส,ซ
- T t ตา = ต,ท
- U u อู = 1อู,2อือ,3อุ,4อิว,5อัว,6ยู,7อะ
- V v วา = ว,ฟว์(ตัวสะกด)
- W w ดู๊บวา = ว
- X x แอ๊กซ์ = ซ(กัดฟัน),กซ(ตัวสะกด),คซ(ตัวสะกด)
- Y y อาย = ย,1อี,2อาย,3อิ,4อาย(ออกเสียงอายโดยที่ไม่ต้องมีตัวสะกดและพยัญชนะต้น),5ยาย,6ไอ,7เอย
- Z z ซาร์ด = ซ(ออกเสียงเหมือนZในภาษาอังกฤษ )
- ç ç แซง = ซ
- Z~ z~ ฌู = ฌ,ช(ตัวสะกด)
- N~ n~ อือ = ญ,1อือ,2ออง,3อึ,4นือ,5ญือ,6เอียง,7เอือะ
[แก้] สระเดี่ยว
มีทั้งหมด 6 ตัวได้แก่ a,e,i,o,u,y,n~ เครื่องหมายในการเปลี่ยนเสียงของสระได้ ดังนี้
- ขั้นที่1ได้แก่ a แอ/e เออ/i อี/o ออ/u อู/yy อี/nu~ อือ
- ขั้นที่2ได้แก่ ã เอ/ẽ เอ/ĩ แอ/õ อู/ũ อือ/ỹ อาย/ñ~(no~) ออง
- ขั้นที่3ได้แก่ ả อะ/ẻ เออะ/ỉ อิ/ỏ โอะ/ủ อุ/ỷ อิ/nủ~ อึ
- ขั้นที่4ได้แก่ á อา/é อี/í ไอ/ó โอ/ú อิว/ý อาย(เสียง)/ne~ นือ
- ขั้นที่5ได้แก่ à ออ/è เอีย/ì เออ/ò อัว/ù อัว/ỳ ไอ/ni~ เอียง
- ขั้นที่6ได้แก่ a~y ไอ/e~y แอ/i~y เอีย/o~y เออ/u~y ยู/y~y ยาย/ny~ ญือ
- ขั้นที่7ได้แก่ ạ เอะ/ẹ เอียะ/ị อาย/ọ เอาะ/ụ อะ/ỵ เอย/nụ~ เอือะ
หมายเหตุ การอ่านเสียงสระขั้นที่3จะต้องอ่านออกเสียงหนัก
[แก้] การแต่งประโยค
ในภาษาชองส์นี้การแต่งประโยคจะมีความซับซ้อนมากกว่าภาษาอังกษ เช่น H"'i arn tùdend. อ่านว่า ไอ แอร์ง ทัวเดิงด์ แปลว่า เขาเป็นนักเรียน
- H" ย่อมาจาก Hẽss อ่านว่า เฮส แปลว่า เขา(ผู้ชาย)
- 'i ย่อมาจาก i~y อ่านว่า เอีย แปลว่า เป็น,อยู่,คือ(ความหมายเดียวกับisในภาษาอังกฤษ)
- arn อ่านว่า แอร์ง แปลว่า คำสมุหนาม บอกว่าความหมายเป็นเอกพจน์
- tùdend อ่านว่า ทัวเดิงด์ แปลว่า นักเรียน,นักศึกษา
[แก้] คำทักทายที่ใช้ในชีวิตประจำวัน
ได้แก่
- Lhor-Yne อ่านว่า ลฮฺอร์-อายน์เน่อ แปลว่า สวัสดี(ใช้ได้ทุกเวลา)
- Lhásh-Yne อ่านว่า ลฮฺาช-อายน์เน่อ แปลว่า สวัสดี(แบบสุภาพ ใช้ได้ทุกเวลา)
- çan-çan อ่านว่า แซง-แซง แปลว่า ขอบใจ(ใช้กับเพื่อนหรือผู้ที่อายุน้อยกว่า)
- çan-Z~ อ่านว่า แซง-ฌู แปลว่า ขอบคุณ(ใช้กับผู้อาวุโสกว่า)
- çan-Bien อ่านว่า แซง-เบียง แปลว่า ขอบคุณ(ใช้ได้ทุกโอกาส)
- Kone-Ụne-Z~ อ่านว่า คอน-อัน-ฌู แปลว่า ขอโทษ
- Z~onbien อ่านว่า ฌองเบียง แปลว่า ขอประทานโทษ(เช่นเดียวกับ Pardon ในภาษาอังกฤษ)
- Nesane อ่านว่า เนอแซน แปลว่า ลาก่อน
(หมายเหตุ ในปัจจุบันนี้ยังไม่มีผู้คิดค้นคีย์บอร์ดเป็นภาษาชองส์ซันเมอร์ อาจใช้คีย์บอร์ดภาษาเวียดนามและภาษาฝรั่งเศสประยุกต์ได้)