เลขจีน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

แก้ไข
ระบบเลข

กรีก
กรีกแอตติก
กรีกไอโอเนียน
เขมร
จีน
ซีริลลิก
ญี่ปุ่น
ไทย
บาบิโลเนีย
มอญ
มายา
โรมัน
อารบิก
อาร์เมเนีย
อินเดีย
อีทรัสคัน
อียิปต์
ฮีบรู


เลขฐานสอง (2)
เลขฐานสาม (3)
เลขฐานสี่ (4)
เลขฐานห้า (5)
เลขฐานหก (6)
เลขฐานเจ็ด (7)
เลขฐานแปด (8)
เลขฐานเก้า (9)
เลขฐานสิบ (10)
เลขฐานสิบสอง (12)
เลขฐานสิบหก (16)

เลขจีน เป็นระบบตัวเลขที่เขียนจากอักษรจีนโดยมีลำดับเหมือนกับเลขอารบิก แต่เลขจีนจะแทนด้วยคำอ่านซึ่งแสดงด้วยหนึ่งตัวอักษร ตัวอย่างของเลขจีนอันดับหนึ่งถึงสิบได้แก่

 一 二 三 四 五 六 七 八 九 十 

โดยจะเห็นได้ว่า เมื่อแทนตัวเลข 14 จะแทนด้วยคำว่า "สิบ" (十) และ "สี่" (四) ตามคำอ่านซึ่งจะเขียนเป็น 十四 แตกต่างจากเลขอารบิกที่จะแทนด้วยค่าของตำแหน่งนั้นคือ 1 และ 4

[แก้] การเขียนเลขจีน

อักษรจีนในคำอธิบายต่อไปนี้ จะใช้อักษรจีนตัวย่อทั้งหมด ส่วนคำอ่านจะแสดงด้วยพินอิน

[แก้] จำนวนเต็ม

  • จำนวน 0 ถึง 9 สามารถเขียนแทนได้ตามตาราง
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
零, 〇 (líng) 一 (yī) 二 (èr) 三 (sān) 四 (sì) 五 (wǔ) 六 (liù) 七 (qī) 八 (bā) 九 (jiǔ)
  • ระบบเลขจีนมี ค่าประจำหลัก ได้แก่ 一 (yī) 十 (shí) 百 (bǎi) 千 (qīan) แทนหลักหน่วย หลักสิบ หลักร้อย หลักพัน ตามลำดับ ซึ่งหลักหน่วยไม่ต้องเขียนค่าประจำหลักกำกับ และให้เติมจำนวน 1 ถึง 9 ไว้ก่อนค่าประจำหลักเป็นตัวคูณ เช่น
    • (一)十五 มีค่าเท่ากับ 15
      • ตั้งแต่ 10 ถึง 19 สามารถละ 一 ตัวแรกไว้ได้
    • 二十 มีค่าเท่ากับ 20
      • 20 สามารถเขียนได้อีกรูปหนึ่งคือ 廿 (niàn) หรือ 卄 (niàn)
    • 三十二 มีค่าเท่ากับ 32
      • 30 สามารถเขียนได้อีกรูปหนึ่งคือ 卅 (sà)
    • 四十九 มีค่าเท่ากับ 49
      • 40 สามารถเขียนได้อีกรูปหนึ่งคือ 卌 (xì)
    • 三百六十五 มีค่าเท่ากับ 365
    • 一千九百九十九 มีค่าเท่ากับ 1,999
  • จำนวนตั้งแต่หลักพันขึ้นไป หากมีเลข 2 อยู่ในหลักที่สูงที่สุด ให้เขียน 两 (liǎng) แทน 二 เสมอ แต่ในหลักต่อๆ ไปให้ใช้ 二 เหมือนเดิม เพื่อให้เกิดความแตกต่างในการออกเสียง (คล้ายกับการออกเสียงเลข 2 ให้เป็น "โท" ในการสนทนาทางโทรศัพท์)
    • 两千二百二十二 มีค่าเท่ากับ 2,222
  • จำนวนตั้งแต่หลักร้อยขึ้นไป หากมีเลข 0 อยู่ระหว่างกลาง ซึ่งถัดจากเลข 0 นั้นยังมีเลขอื่นที่ไม่ใช่ 0 อยู่อีก ให้เติม 零 หรือ 〇 ลงไปคั่นไว้เพียงตัวเดียว แล้วจึงเขียนค่าของตัวถัดไป เช่น
    • 一百〇八 มีค่าเท่ากับ 108
    • 两千〇七 มีค่าเท่ากับ 2,007
    • 七千〇七十 มีค่าเท่ากับ 7,070
  • จำนวนตั้งแต่หลักหมื่นเป็นต้นไป จะมีการแบ่ง ช่วงค่าประจำหลัก ทุกๆ 4 หลัก (104) โดยเขียนแต่ละจำนวนแยกกัน แล้วคั่นด้วยช่วงค่าประจำหลักนั้นๆ ตามตาราง
    • จำนวน 1,023,500 จะถูกแบ่งออกเป็น 102 × 104 + 3,500 และเขียนได้เป็น 一百〇二万三千五百
104 (หมื่น) 108 (ร้อยล้าน) 1012 (ล้านล้าน) 1016 (หมื่นล้านล้าน) 1020 1024 1028 1032 1036 1040 1044 1048
万 (wàn) 亿 (yì) 兆 (zhào) 京 (jīng) 垓 (gāi) 秭 (zǐ) 穰 (ráng) 沟 (gōu) 涧 (jiàn) 正 (zhèng) 载 (zài) 极 (jí)
  • สำหรับจำนวนติดลบให้เติม 负 (fù) ไว้ข้างหน้าจำนวนปกติ เช่น
    • 负二百七十三 มีค่าเท่ากับ -273

[แก้] จำนวนทศนิยม


 เลขจีน เป็นบทความเกี่ยวกับ คณิตศาสตร์ ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น
ข้อมูลเกี่ยวกับ เลขจีน ในภาษาอื่น สามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ๆ ด้านซ้ายมือ