เทศบาลนคร

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

เทศบาลนครเป็นองค์การปกครองส่วนท้องถิ่นสำหรับเมืองขนาดใหญ่ที่มีประชากรตั้งแต่ 50,000 คนขึ้นไป และมีรายได้พอเพียงต่อการให้บริการสาธารณะตามหน้าที่ที่กฎหมายบัญญัติไว้. การจัดตั้งเทศบาลนครกระทำโดยประกาศกระทรวงมหาดไทยยกฐานะเป็นเทศบาลนครตาม พ.ร.บ.เทศบาล พ.ศ.2496 (ฉบับล่าสุด). ปัจจุบันมีเทศบาลนครอยู่ 22 แห่งทั่วประเทศ. เทศบาลนครสองแห่งแรกของไทยคือเทศบาลนครกรุงเทพ และ เทศบาลนครธนบุรี ซึ่งปัจจุบันได้ยุบรวมกันกลายเป็น กรุงเทพมหานคร.

เทศบาลนครประกอบด้วยนายกเทศมนตรีทำหน้าที่หัวหน้าฝ่ายบริหารและสภาเทศบาลที่มีสมาชิกจำนวน 24 คนมาจากการเลือกตั้งของราษฎรในเขตเทศบาลทำหน้าที่เป็นฝ่ายนิติบัญญัติ. นายกเทศมนตรีมาจากการเลือกตั้งโดยตรงของราษฎรในเขตเทศบาลและมีรองนายกเทศมนตรีมาจากการแต่งตั้งของนายกเทศมนตรี. นอกจากนี้ยังมีสำนักงานเทศบาลนครซึ่งมีปลัดเทศบาลเป็นหัวหน้าพนักงานเทศบาล ทำหน้าที่เป็นหน่วยงานธุรการและหน่วยงานให้บริการประชาชนภายใต้การบังคับบัญชาของนายกเทศมนตรี.

อันดับของเมืองใหญ่ (นคร) ในประเทศไทยตามขนาดประชากรเป็นดังนี้ (ตุลาคม 2549)

อันดับ ชื่อเมือง ชื่อเทศบาล/องค์กรปกครองท้องถิ่น จำนวนประชากร (คน) จังหวัด
1 กรุงเทพ กรุงเทพมหานคร 5,672,721 กรุงเทพมหานคร
2 นนทบุรี เทศบาลนครนนทบุรี 266,941 นนทบุรี
3 ปากเกร็ด เทศบาลนครปากเกร็ด 167,138 นนทบุรี
4 หาดใหญ่ เทศบาลนครหาดใหญ่ 156,456 สงขลา
5 เชียงใหม่ เทศบาลนครเชียงใหม่ 150,805 เชียงใหม่
6 นครราชสีมา เทศบาลนครนครราชสีมา 149,938 นครราชสีมา
7 อุดรธานี เทศบาลนครอุดรธานี 142,670 อุดรธานี
8 สุราษฎร์ธานี เทศบาลเมืองสุราษฎร์ธานี 124,665 สุราษฎร์ธานี
9 ขอนแก่น เทศบาลนครขอนแก่น 121,283 ขอนแก่น
10 นครศรีธรรมราช เทศบาลนครนครศรีธรรมราช 106,293 นครศรีธรรมราช
11 พัทยา เมืองพัทยา 97,998 ชลบุรี
12 นครสวรรค์ เทศบาลนครนครสวรรค์ 93,276 นครสวรรค์
13 อุบลราชธานี เทศบาลนครอุบลราชธานี 86,381 อุบลราชธานี
14 นครปฐม เทศบาลนครนครปฐม 84,535 นครปฐม
15 พิษณุโลก เทศบาลนครพิษณุโลก 79,680 พิษณุโลก
16 สงขลา เทศบาลนครสงขลา 75,048 สงขลา
17 ภูเก็ต เทศบาลนครภูเก็ต 74,119 ภูเก็ต
18 เชียงราย เทศบาลนครเชียงราย 69,297 เชียงราย
19 ยะลา เทศบาลนครยะลา 64,916 ยะลา
20 สระบุรี เทศบาลเมืองสระบุรี 62,516 สระบุรี
21 ลำปาง เทศบาลเมืองเขลางค์นคร 61,220 ลำปาง
22 ลำปาง เทศบาลนครลำปาง 60,378 ลำปาง
23 ตรัง เทศบาลนครตรัง 59,969 ตรัง
24 สมุทรปราการ เทศบาลนครสมุทรปราการ 56,638 สมุทรปราการ
25 สมุทรสาคร เทศบาลนครสมุทรสาคร 56,570 สมุทรสาคร
26 ระยอง เทศบาลนครระยอง 55,174 ระยอง
27 นครศรีอยุธยา เทศบาลนครนครศรีอยุธยา 54,970 พระนครศรีอยุธยา


ข้อมูลจากกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย

หมายเหตุ

1. กรุงเทพมหานคร (กทม.) เป็น องค์การปกครองส่วนท้องถิ่นระดับมหานครเพียงหนึ่งเดียวของไทย มีลักษณะครอบคลุมพื้นที่ทั้งจังหวัดเช่นเดียวกับ อบจ. แต่มีถือว่าพื้นที่ทั้งหมดเป็นเขตเมืองทำนองเดียวกับเทศบาล. กทม.มีผู้ว่าราชการ กทม.ที่มาจากการเลือกตั้งโดยตรงเป็นฝ่ายบริหาร มีสภา กทม.เป็นฝ่ายนิติบัญญัติ และมีสภาเขตเป็นที่ปรึกษาอีกด้วย

2. เมืองพัทยาเป็นเทศบาลพิเศษซึ่งเดิมมีรูปแบบ "สภา-ผู้จัดการนคร" อันแตกต่างจากเทศบาลทั่วไปที่ใช้รูปแบบ "นายกเทศมนตรี-สภา" แต่ปัจจุบันเมืองพัทยาได้หันมาใช้รูปแบบ "นายกเทศมนตรี-สภา" เหมือนเทศบาลนครอื่นๆ แต่ยังเรียกนายกเทศมนตรีว่า "นายกเมืองพัทยา" และสภาว่า "สภาเมืองพัทยา" เหมือนเดิม.

3. เทศบาลเมืองบางแห่งมีจำนวนประชากรถึงเกณฑ์ที่จะเป็นเทศบาลนครแล้ว แต่ยังไม่ได้รับการยกฐานะเป็นเทศบาลนคร เช่น เทศบาลเมืองสุราษฎร์ธานี และ เทศบาลเมืองสระบุรี เป็นต้น.


บทความนี้ต้องการ จัดรูปแบบ จัดหน้า แบ่งหัวข้อ จัดลิงก์ภายใน
คุณสามารถช่วยแก้ไขปัญหานี้ได้! โดยการกดที่ปุ่ม แก้ไข ด้านบน จากนั้นจัดหน้าให้เหมาะสม แบ่งหัวข้อ ทำลิงก์ภายในสำหรับคำสำคัญ
ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ การแก้ไขหน้า การแก้ไขหน้าพื้นฐาน และ นโยบายวิกิพีเดีย

เทศบาลนครเชียงใหม่ พระราชบัญญัติจัดตั้งเทศบาลนครเชียงใหม่ พุทธศักราช ๒๔๗๘ ๒๙ มีนาคม พ.ศ.๒๔๗๘

เทศบาลนครนครศรีธรรมราช     พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช พ.ศ. ๒๕๓๗  ๒๔ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๓๗
เทศบาลนครยะลา      พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครยะลา จังหวัดยะลา พ.ศ. ๒๕๓๘         ๒๔ กันยายน พ.ศ.๒๕๓๘
เทศบาลนครขอนแก่น   พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น พ.ศ. ๒๕๓๘   ๒๔ กันยายน พ.ศ.๒๕๓๘
เทศบาลนครอุดรธานี  พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี พ.ศ. ๒๕๓๘         ๒๔ กันยายน พ.ศ.๒๕๓๘

เทศบาลนครนครสวรรค์ พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์ พ.ศ. ๒๕๓๘ ๒๔ กันยายน พ.ศ.๒๕๓๘

เทศบาลนครหาดใหญ่   พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา พ.ศ. ๒๕๓๘     ๒๔ กันยายน พ.ศ.๒๕๓๘

เทศบาลนครนครราชสีมา พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา พ.ศ. ๒๕๓๘ ๒๔ กันยายน พ.ศ.๒๕๓๘

เทศบาลนครนนทบุรี พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี พ.ศ. ๒๕๓๘ ๒๔ กันยายน พ.ศ.๒๕๓๘

เทศบาลนครพิษณุโลก พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก พ.ศ. ๒๕๔๒ ๘ มีนาคม พ.ศ.๒๕๔๒

เทศบาลนครอุบลราชธานี พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี พ.ศ. ๒๕๔๒ ๘ มีนาคม พ.ศ.๒๕๔๒

เทศบาลนครสมุทรปราการ พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ พ.ศ. ๒๕๔๒ ๒๓ มีนาคม พ.ศ.๒๕๔๒

เทศบาลนครสงขลา พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครสงขลา จังหวัดสงขลา พ.ศ. ๒๕๔๒ ๑๐ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๔๒

เทศบาลนครนครปฐม พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครนครปฐม จังหวัดนครปฐม พ.ศ. ๒๕๔๒ ๑๐ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๔๒

เทศบาลนครระยอง พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครระยอง จังหวัดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ๑๐ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๔๒

เทศบาลนครสมุทรสาคร พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสาคร พ.ศ. ๒๕๔๒ ๑๐ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๔๒

เทศบาลนครลำปาง     พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครลำปาง จังหวัดลำปาง พ.ศ. ๒๕๔๒       ๑๐ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๔๒
เทศบาลนครตรัง      พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครตรัง จังหวัดตรัง พ.ศ. ๒๕๔๒         ๑๐ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๔๒
เทศบาลนครนครศรีอยุธยา      พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา พ.ศ. ๒๕๔๒      ๑๕ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๔๒
เทศบาลนครปากเกร็ด  พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี พ.ศ. ๒๕๔๓  ๒๐ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๔๓
เทศบาลนครเชียงราย  ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองเป็นเทศบาลนคร [เทศบาลนครภูเก็ต, เทศบาลนครเชียงราย ๒๐ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๔๗
เทศบาลนครภูเก็ต    ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองเป็นเทศบาลนคร [เทศบาลนครภูเก็ต, เทศบาลนครเชียงราย ๒๐ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๔๗