Başkortostan Cumhuriyeti

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Rusya Federasyonu Başkortostan
Rusya Federasyonu Başkortostan
Başkortostan Bayrağı
Başkortostan Bayrağı
Başkortostan resmi imgesi, Salavat Yulaev Başkort Halk Kahramanı gösteriyor
Başkortostan resmi imgesi, Salavat Yulaev Başkort Halk Kahramanı gösteriyor

Rusya Federasyonu'na bağlı federe cumhuriyettir. 11 Ekim 1991 tarihinde özerkliğine kavuşmuştur.

  • Yüzölçümü :143.600km2
  • Nüfusu : 3.944.000
  • Başkenti : Ufa

Başkortostan (Başkurdistan) Özerk Cumhuriyeti Güney Urallardan batıya doğru Belaya ve Kama nehirlerine kadar uzanır. 1552'de Kazan Hanlığı nın yıkılmasından sonra her iki Türk boyu (Tatar-Başkırt) Ruslara karşı birlikte ayaklanmış ancak, XVIII yy'ın sonlarında Rus egemenliğine girmek zorunda kalmışlardır. Başkırtlar her zaman Tatarlarla iç içe yaşamışlardır. Başkurtça daha çok konuşma dilinde kullanılmıştır. 1926'da ise ilk Başkırtça kitap yayınlanmıştır. Etnik yapı olarak Tatarlara yakındıriar. îlk kez 1919'da S.S.C.B. içihde Başkurt SSC kurulmuştur. Tarihi kaynaklara göre Tatar-Başkurt ilişkileri tahmini bin yıl önceden başlamıştır.

Başkurların dili Tatarcaya yakın olup Türk dilinin Kıpçak Bulgar alt grubunu oluşturur. Başkurtların % 68'i Özerk Başkurdistan'da yaşamakta olup, geriye kalan % 32 si Ural bölgesindedir. Başkurtlar daha çok kentsel yörelerde değil kırsal bölgelerde yerleşiktirler. Başkırt halkının yaşamında Mitolojinin ve destanların ayrı bir yeri bulunmakladır. Ural Batır destanı bunların en önemlileridir. Başkırdistanın dışında, Başkurtlar, Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan, Tacikistan, Kırgızistan, Ukrayna ve Rusya Federasyonu'nun diğer bölgelerinde yaşamaktadırlar. Ülke Asya ile Avrupa'nın birleştiği bölgedir.

Konu başlıkları

[değiştir] Bulunduğu zaman dilimi

Başkortostan Yekaterinburg zaman dilimindedir (YEKT/YEKST). UTC 'e göre saat farkı +0500 (YEKT)/+0600 (YEKST).

[değiştir] İdari bölümler

Bu alt başlığın ana maddesi: Başkortostan İdari Yapılanması

[değiştir] Ekonomik Durum

Başkortostan (Başkurdistan)'ın ekonomik yapısı tarıma, hayvancılığa vç sanayi'ye dayalıdır. Ülkede 647 kolhoz ve 95 sovhoz bulunmaktadır. Başlıca tarım ürünleri, çavdar, yulaf, darı, keten, şeker pancarı, patates, ayçiçeğidir. Başkırdistan, petrol, doğalgaz ve boru hatlarına sahiptir. Rafinerler ve petrokimya fabrikaları ana ekonomiyi saglur. Ayına, kömür, bakır, boksit, altın, manganez krom vardır. Yılda 40 milyon ton petrol, 3.5 dm3 doğal gaz üretilmektedir. îmalat sanayi'yi gelişmiş olup, petrol, doğalgaz, demirçelik, kömür, elektrik, çimento, şeker, kereste, pamuklu ve yünlü dokuma ekonomi de önemli yer tutmaktadır. Uçak imalatı, gübre, deri, tütün, gemi inşa, demir ve karayolu taşıtları yapılmaktadır.

[değiştir] Enerji

Ufa, Sterlitamak, îsinbay, Kumertau, Karmavoua'da büyük enerji santralleri bulunmaktadır.

[değiştir] Ulaştırma

Demiryolu, denizyolu, karayolu, hava yolu ile ve boru hatlanyla sağlanmaktadır.

[değiştir] Eğitim

Başkortostan (Başkurdistan)'da, diğer Türk Cumhuriyetlerinde olduğu gibi eğitim gelişmiştir. Eğitim Rus ve Başkur dillerinde yapılmaktadır. Ana okullan ve 10 yıllık orta okulları bulunmaktadır. Ayrıca Türk girişimcilerinin açtığı okullar bulunmaktadır. Anaokul :71adet, 65.000 öğrenci Ortaokul :3175 adet, 563.00 öğrenci Üniversite : 9 adet, 54.000 öğrenci okumaktadır.

[değiştir] Nüfus

Yıl Nüfus
1897 1,991,000
1913 2,811,000
1926 2,547,000
1939 3,158,000
1959 3,340,000
1970 3,818,000
1979 3,849,000
1989 3,950,000
2002 4,104,000

[değiştir] Kaynak


Rusyanın İdari Bölgeleri Flag of Russia
Federal Yapı
Cumhuriyetler Adige | Altay | Başkortostan | Buryatya | Çeçenya | Çuvaşistan | Dağıstan | İnguşya | Kabardin-Balkar | Karelya | Hakasya | Komi | Kalmikya | Karaçay-Çerkes | Mari El | Mordovya | Kuzey Osetya-Alaniya | Saha Сumhuriyeti (Yakutistan) | Tataristan | Tuva | Udmurtya
Yöreler Altay Kray | Habarovsk | Krasnodar | Krasnoyarsk1 | Perm | Primorski | Stavropol
Bölge Amur | Arkhangelsk | Astrakhan | Belgorod | Bryansk | Çelyabinsk | Çita | Irkutsk2 | Ivanovo | Kaliningrad | Kaluga | Kamçatka3 | Kemerovo | Kirov | Kostroma | Kurgan | Kursk | Leningrad | Lipetsk | Magadan | Moskova | Murmansk | Nijni Novgorod | Novgorod | Novosibirsk | Omsk | Orenburg | Oryol | Penza | Pskov | Rostov | Ryazan | Sakhalin | Samara | Saratov | Smolensk | Sverdlovsk | Tambov | Tomsk | Tula | Tver | Tümen | Ulyanovsk | Vladimir | Volgograd | Vologda | Voronej | Yaroslavl
Federe Şehirler Moskova | St. Petersburg
Otonom Bölge Yahudi
Otonom birimler Aga Buryatya | Çukotka | Evenkya1 | Khantia-Mansia | Koryak3 | Nenetsya | Taymir1 | Ust-Orda Buryatya2 | Yamalia
  1. 1 Ocak 2007'de, Evenkya ve Taymir otonom birimleri Krasnoyarsk Kray yöresi topraklarına dahil olacaklardır.
  2. 1 Ocak 2008'de, Ust-Orda Buryatya otonom birimi Irkutsk Oblast bölgesi topraklarına katılacaktır.
  3. 1 Temmuz 2007'de, Kamçatka Oblast, bölgesi ve Koryak otonom birimi Kamçatka Krai yöresini oluşturmak üzere birleşecektir.
Federal Bölgeler
Orta Rusya | Uzak Doğu Rusya | Kuzeybatı Rusya | Sibirya | Güney Rusya | Urallar | Volga