Acarlar
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Acarlar (Gürcüce:Acarlebi), Gürcülerin kavimsel boylarından biridir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Coğrafi Yerleşim
Acarlar, asıl olarak Acaristan Özerk Cumhuriyeti'nde yaşarlar. Ancak Gürcistan'ın Gurya, Kvemo Kartl ve Kahet bölgelerine yerleşmiş Acarlar da vardır.
Bunun dışında ülkemizde Artvin ve çevresinde yerleşik olanların yanı sıra, 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı (93 Harbi) sonucunda (yaklaşık 130 yıl önce) birçok aile, Batum ve çevresinden (Acaristan'dan) Anadolunun çeşitli şehirlerine göç etmiştir. Halen değişik illerimizde bu bölgeden göç eden Türk vatandaşları yerleşiktir.
[değiştir] Tarih
Acaristan coğrafyasında yaşayan Acarlar, Osmanlı yönetiminden önce bölgesel birtakım yönetimlerin altında kaldı. 1479'dan itibaren Osmanlı hakimiyetine giren Acarlar, bu dönemde tamamen İslam dinini benimsediler.
1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı (93 Harbi) sırasında Kafkasya'daki diğer Müslüman halklarla birlikte Osmanlıların yanında Ruslara ve onlarla birlikte hareket eden Kartvellere karşı savaştılar. Savaşın kaybedilmesi üzerine, Kafkasyadaki diğer Müslüman halklar gibi Acarların önemli bir çoğunluğu, Batum ve çevresinden Anadolu'nun çeşitli yerlerine göç etmek zorunda kalmışlardır.
Daha sonra bölge zaman zaman el değiştirmiş, nihayet 1921 yılında Türkiye, Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan'ın taraf olduğu Kars Antlaşması ile burada kalan Acarların dini, kültürel ve arazi dokunulmazlığını içeren özerk yönetim sağlanması şartıyla bölgenin yönetimi Gürcistan'a devredilmiştir. Bu çerçevede Sovyet yönetimi içerisinde Acaristan Özerk Cumhuriyeti kurulmuştur.
[değiştir] Dil
Gürcüce’nin lehçelerinden olan Acarca'yı konuşurlar. Türkiye'de konuşulan yerel dillerden de olan Acarca, Gürcistan'ın resmi dili olan Kartça'dan farklılık gösterir.
[değiştir] Din
Müslüman Gürcüler olarak da bilinen Acarlar, Hanefi mezhebine bağlıdırlar. Genel olarak Gürcistan coğrafyasına çok daha önce, Araplar aracılığıyla Müslümanlık ulaşmışsa da özellikle Acarların tamamının Müslüman olması, Osmanlı dönemine rastlamaktadır.
Acaristan'da yaşayan Acarlar, Sovyet nüfus sayımında, 1926’ya değin ayrı bir halk olarak Acarlar şeklinde sayılmışlar ve nüfusları 71.000 olarak tespit edilmiştir. Sonraki nüfus sayımlarında ise, dini ve kültürel farklılık gözetilmemiş ve diğer bazı halklarla birlikte Kartvel olarak nitelenmişlerdir.
Sovyetlerin dağılmasından sonra bağımsızlığını kazanan Gürcistan’da, Gürcistan Ortodoks Kilisesi'nin ve resmi yönetiminin açık desteği ile özellikle gençlere yönelik bir Hıristiyanlaştırma faaliyeti gerçekleştirilmekte, Batum'daki Camide ezan okunmasına izin verilmemektedir. Buna karşın bölgedeki Acarların büyük bölümü halen Müslüman'dır.