Ağılbaşı, Darende

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Ağılbaşı kasabası, Malatya'nın Darende ilçesine bağlı bir kasabadır. Tohma nehri kıyısına yakındır. Eski adi Enguzek'tir.Ağılbaşı(engüzek) halkı tahmini 1500'lü yıllarda Elazığ Baskil yöresinde Kale köy civarında o dönem de Yavuz Sultan Selim ile Şah İsmail arasında ki savaşta Şah İsmail'den yana durmuş ve Şah İsmail yenilince Şah İsmail'in orduları tarafından yerlerinden sürülmüş ve üç kola ayrılmışlardır.Bir kolu Elbistan Yöresi'ne , bir kolu Hekimhan Yöresi'ne ve bir koluda da ağılbaşının doğusundaki domuz dağı sırtlarına yerleşmişlerdir daha sonra ağılbaşın da yerleşik olan palankalalıar(ılıcalılar) bir olay(osmanlı vergi memurunun öldürülmesi) sonucu köyden göç etmek zorunda kalınca Hacı Süleyman 8 çocuğu (Hacı ,Molla Yusuf,Korto,Nado,Kel Mamo,Camo,Horto,???) ile engüzek köyüneyerleşmişlerdir.Hacı Süleyman ve çocukları burada otoriter güç olup köyü kendi hakimiyetlerine geçirmişlerdir.ve daha sonra köye tatarlar, ve şüştüler köye yerleşmişlerdir.

Oldukca dağlık bir arazi yapısına sahiptir. Ağaçlık alanları (kayısı bahçeleri dışında) çok azdır. Kayısı bahçeleri başlıca geçim kaynağıdır. Kışın kasaba nisbeten boşalır. Kasabada eğitime verilen önemin büyüklüğünden dolayiı aileler çocuklarını Malatya'nın iyi okullarina gönderir. Kasabanın üniversitelerde okuyan öğrenci sayısı oldukca yüksektir.

Malatya da okuma yazma oranının en yüksek olduğu kasabadır.Türkiye Cumhuriyetinin ilk profösörlerinden Takiyettin Mengüşoğlu gibi bir çok bilim adamı ,doktor,mühendis... yetiştirmiştir.Ayrıca ağılbaşı kasabası halkı ağılbaşına bağlı kalmıyarak daha verimli topraklara sahip olmak için Yazıhan ilçesi ,Merkez Dilek beldesi ,Akçadağ ören beldesi gibi yerlede kayısı yetiştiriciliği yapmaktadırlar.Ayrıca ağılbaşında belediye başkanı SÜLEYMAN YILDIRIM tarafından 1980'li yıllardan itibaren Malatya yöresinde ilk defa susuz kayısı üretimi başlatılmış ve çok güzel sonuçlar alınmıştır.Bugün susuz kayısı 1. kalitede meyve olarak adlandırılmaktatır. Bu bilgiler SUAT MENGÜŞOĞLU'dan alınmıştır

a