Genç Marx

Vikipedi, özgür ansiklopedi


Marksizm
Sosyoloji ve Antropoloji
Burjuva
Emek gücü
Genç Marx
İnsan doğası
Sosyalizm
Komünizm
Kültürel hegemonya
Meta fetişizmi
Sömürü
Proletarya
Sınıf bilinci
Yabancılaşma
Ekonomi
Artı-değer
Değer yasası
Değişim Değeri ve Kullanım Değeri
Artı-emek
Marksist ekonomi-politik
Meta
Üretim biçimleri
Kapitalist üretim tarzı
Pre-kapitalist üretim biçimleri
Asya tipi üretim tarzı
Ücret
Üretim araçları
Üretim ilişkileri
Üretici güçler
Tarih
Dünya devrimi
Proletarya devrimi
Proletarya diktatörlüğü
Sermayenin ilkel birikim süreci
Sınıf savaşı
Emperyalizm
Felsefe
Diyalektik Materyalizm
Marksist felsefe
Tarihsel Materyalizm
Akımlar ve Eğilimler
Marksizm-Leninizm
Sol Komünizm
Troçkizm
Stalinizm
Maoculuk
Marksist hümanizm
Marksist otonomizm
Varoluşçu Marksizm
Yapısalcı Marksizm
Önemli Marksistler
Karl Marx
Friedrich Engels
Rudolf Hilferding
Karl Kautsky
Georgi Plehanov
Vladimir Lenin
Jozef Stalin
Leon Trotsky
Nikolay Buharin
Rosa Luxemburg
Antonio Gramsci
Theodor Adorno
Georg Lukács
Louis Althusser
Frankfurt Okulu
Karl Korsch
Praxis Okulu
Post-Marksizm

Genç Marx, genel Marksizm degerlendirmelerinde Karl Marx'ın entelektüel gelişiminin iki ayrı bölümlemeye tabi tutulmasının bir sonucu olarak ortaya konulan adlandırmadır. Buna göre, Genç Marx, bir anlamda Marksist düşüncenin başlangıç dönemini yani hazırlık ve oluşum aşaması evresini teşkil eder. Bazı eğilimlerde bu varsayımsal bir ayrımdır, bazı eğilimlerde ise daha kesin bir kategorik ayrım olarak görünür.

Bu evrede Marx, henüz bir tür ekonomi felsefesiyle ugraşmaktadır; Hegel ve Feuerbach üzerinden okumalar yapmakta ve burjuva ekonomi-politigin terimlerini tersyüz etmektedir. Yabancılaşma,İnsan doğası, din, tin, felsefe, ekonomi politik bu dönemin konu başlıklarıdır. Aynı dönem içinde ekonomi politiğin yanı sıra felsefede Alman idealizmiyle de uğraşmaktadır. Genç Marx, bu döneminde henüz daha ideoloji ya da felsefe alanındadır, yani felsefi bir problematik içinde çalışmaktadır ve bu zorunlu bir süreçtir. Olgun Marx ise, Genç Marx'ın çalışmalarının belirli bir evresinde başka bir düzleme, bilim alanına geçiş yapmış varsayılır. Bu ayrımların kuramsal olarak netleştirilmesi ve kesin bir dönemselleştirme yapılması kolay olmamakla birlikte, buradaki ayrimlayışın belirli bir düşünsel gelişimin dönemlerini açıkladığı ve birbirinden ayırdığı söylenebilir.

Şu yapıtlar Gerç Marx'ın sözkonusu dönemini karakterize eder;

  • 1844 Elyazmaları
  • Alman İdeolojisi
  • Felsefenin Sefaleti

Daha sonra Marx, kendini somut tarihsel, toplumsal, ekonomik bir bütünselliğin açıklamasına yönlendirir. Özellikle, Grundrisse adlı çalışmasından itibaren ve Kapital'de bunun somut örneğini vermiş olduğu açıklanmaktadır. Soyut kategorik tartışmalardan somutun incelemesine, Tarih felsefesinden Tarih bilimine, yani felsefeden bilime geçiş, Genç Marx ile Olgun Marx arasına konulan ayrımın temelidir.

Althusser'in belirlediği anlamda " epistemolojik kopuş" da bu noktayla ilişkilidir. Bu kopuş'un sonrasında Marx, Althusser'e göre yeni bir kuramsal alandadır. Yani artık felsefi sorunsal'ın değil bilimsel sorunsal'ın içindedir. Althusser burada, genel olarak bir tür bilimlerin kuruluş sürecindeki mantığı Marx'a uyarlar gibidir. Sonuç olarak, buna göre, bütün bilimlerin kuruluşunda olup bitinler, yani bilim öncesinden bilime geçiş, Marksist bilim'in kuruluşunda da sözkonusudur. Genç Marx-Olgun Marx ayrımı bu sürecin Marksizm içindeki tarihini gösterir bir anlamda.