Bút bi

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Bút bi Papermate PhD
Bút bi Papermate PhD

Bút bi (gốc tiếng Pháp bille), hay còn gọi là bút Bic (theo tên một công ty của Pháp chuyên sản xuất bút là Société Bic), bút nguyên tử, là một công cụ dùng để viết rất phổ biến ngày nay. Bên trong ruột bút bi có chứa một ống mực đặc sệt, khi viết, mực được in lên giấy là nhờ hoạt động "lăn" của một viên bi rất nhỏ (đường kính khoảng từ 0.7 mm đến 1 mm) gắn nơi đầu ống chứa mực. Loại mực dùng để chế tạo bút bi thì khô ngay lập tức sau khi tiếp xúc với giấy.

[sửa] Lịch sử

Loại bút bi hiện đại được giới thiệu vào năm 1938 bởi một nhà báo sinh ra tại Hungary-László Bíró. Khi Bíró đang làm công tác biên tập cho một tờ báo nhỏ vào những năm 1930, điều làm ông thất vọng là việc những cây bút máy luôn làm bẩn giấy tờ và thường xuyên bị hỏng. Bíró để ý rằng, loại mực dùng để in báo thì rất nhanh khô, làm giấy không bị bẩn và ông quyết định tạo ra một loại bút sử dụng loại mực giống như vậy. Kể từ đó, được sự giúp đỡ của một nhà hóa học cũng là anh trai mình-George, Bíró bắt đầu công việc thiết kế ra một loại bút mới. Bíró lắp vào đầu bút một viên bi nhỏ xíu, có thể xoay tự do trong một cái hốc. Khi di chuyển đầu bút trên giấy, viên bi đó xoay tròn, và kéo mực xuống in trên giấy. Bíró nhận bằng sáng chế Anh Quốc vào ngày 15 tháng 6, 1938.

Năm 1943, anh trai Bíró sang Argentina nhận bằng sáng chế khác vào ngày 10 tháng 6, với mẫu Bíró Pens of Argentina. Và thế là bút bi được bán tại Argentina với thương hiệu Birome. Loại bút này được rất ít người biết. Bíró được biết đến ở Agentina với cái tên Lisandro José Bíró. Mẫu bút mới này cũng được nhận bằng công nhận (li-xăng) Anh Quốc.

Đầu bút bi với viên bi lăn dẫn mực.
Đầu bút bi với viên bi lăn dẫn mực.

Năm 1945, nhà sản xuất loại bút chì bấm Eversharp đã hợp tác với Eberhard-Faber đăng ký kiểu dáng công nghiệp để bán ở thị trường Hoa Kỳ. Vào khoảng thời gian này, một nhà kinh doanh người Mỹ cũng thấy một chiếc bút chì Biro được trưng bày tại Buenos Aires. Ông mua vài mẫu bút rồi quay về Hoa Kỳ thành lập Công ty Reynolds International Pen để sản xuất bút với li-xăng là Reynolds Rocket. Cuối năm 1945, công ty này chiếm lĩnh thị trường của Eversharp. Ngày 29 tháng 10, 1945, chiếc bút đầu tiên được bán tại khu trưng bày Gimbel, New York với giá mỗi chiếc là 12.50 Đôla Mỹ (bằng khoảng 130 Đôla Mỹ ngày nay). Đây là loại bút được biết đến rộng khắp tại Hoa Kỳ cho đến cuối thập niên 1950.

Tương tự, những ngày cuối năm 1945 và những ngày đầu năm sau đó, những chiếc bút như vậy cũng được đem bán tại Anh Quốc và hầu hết Châu Âu. Những loại bút rẻ tiền hơn được Công ty BIC sản xuất với thương hiệu "Bic", sau đó thương hiệu 'Hoover' và 'Xerox' tiếp tục được sử dụng rộng rãi. Với việc Bic phát triển thêm hàng loạt sản phẩm mới, thì loại bút Bic truyền thống bây giờ được gọi là Bic Cristal.

Kể từ năm 1990 tại Argentina, ngày sinh nhật của Biro (29 tháng 9) trở thành Ngày của những nhà phát minh.

[sửa] Xem thêm