Wikipedia:Gõ tiếng Việt
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Hiện tại Wikipedia Tiếng Việt đang sử dụng bộ gõ A.V.I.M. (tên cũ là H.I.M) vì các lý do:
- Giấy phép phù hợp với tiêu chí nguồn mở
- Cài đặt đơn giản, dễ tuỳ biến
- Sử dụng được trên các trình duyệt họ Mozilla, Opera, Internet Explorer
- Được chú ý nâng cấp khi có phiên bản mới.
Khi lần đầu bạn vào trang web Wikipedia tiếng Việt và chưa đăng nhập, bộ gõ ở trạng thái tắt. Tuy nhiên, nó sẽ nhớ kiểu gõ bạn chọn.
Dưới đây hướng dẫn thêm về cách dùng bộ gõ mặc định.
Mục lục |
[sửa] Cách sử dụng
[sửa] Trình duyệt
Cộng đồng Wikipedia tiếng Việt đã thử bộ gõ này dùng các trình duyệt và hệ điều hành dưới đây:
- Trên Linux:
- Mozilla Firefox 1.5b1 – hoạt động tốt
- Opera 8.02, 8.5 – hoạt động tốt
- Konqueror 3.5.3 – hoạt động tốt
- Trên Microsoft Windows:
- Internet Explorer 6.0 SP2, 7.0 – hoạt động tốt
- Mozilla Firefox 1.5, 2.0 – hoạt động tốt
- Trên Mac OS X 10.3.9:
- Mozilla Firefox 1.0, 2.0 – hoạt động tốt
- Camino 1.0 – hoạt động tốt
- Safari 1.3.1 – không hoạt động. Gợi ý: dùng Vietnamese Keyboard
Vì nó hoạt động tốt trên Mozilla Firefox, có lẽ nó cũng hoạt động được trên tất cả họ Mozilla, bao gồm Netscape 6/7/8 và Camino. Nếu bạn đang sử dụng trình duyệt hay hệ điều hành khác thì xin bạn thử bộ gõ này và cho biết kết quả.
[sửa] Điều khiển
Dùng bảng điều khiển bằng các nút radio cho bộ gõ có nhãn hiệu "gõ tiếng Việt", dưới mục "tìm kiếm", trên mục "công cụ" (bên trái). Ngoài ra, bạn có thể sử dụng các phím chức năng để điều khiển bộ gõ:
F12
: bật/tắtF9
: thay đổi kiểu gõ (luân phiên Tự động, Telex, VNI, VIQR)F8
: bật/tắt chế độ kiểm tra chính tả.F7
: bật/tắt chế độ bỏ dấu theo kiểu cũ ("òa", "ùy"...).
Trên Internet Explorer hoặc một trình duyệt cho thay đổi thanh trạng thái, bạn có thể thấy được trạng thái hiện hành của bộ gõ.
[sửa] Cách thiết lập tùy biến riêng
Nếu bạn đã đăng ký một tài khoản trên Wikipedia tiếng Việt, bạn có thể sử dụng bộ gõ mặc định với các tuỳ biến cho riêng mình theo hướng dẫn sau.
[sửa] Các bước tiến hành
- Tạo tập tin monobook.js nơi trang người dùng của bạn, nếu chưa có. Thay "Tên bạn" bằng tên đăng nhập của bạn trong ô sau rồi ấn nút bên dưới:
- Trong tập tin monobook.js đó, bạn thêm các dòng (thay đổi giá trị x, y, z, t, u và v theo phần giải thích bên dưới, và chỉ cần thêm những dòng cần thiết)
method=x; on_off=y; dockspell=z; dauCu=t; useCookie=u; radio=v;
- Lưu trang và xóa vùng nhớ đệm (cache) của trình duyệt.
[sửa] Giải thích
method=x
Kiểu gõ mặc định khi khởi động. Giá trị củax
là
- Mặc định: 0
on_off=y
Trạng thái của bộ gõ khi khởi động. Giá trị củay
là0
bộ gõ khởi động ở trạng thái TẮT1
bộ gõ khởi động ở trạng thái BẬT
- Mặc định: 0
dockspell=z
Chế độ kiểm tra chính tả khi khởi động. Giá trị củaz
là0
chế độ kiểm tra chính tả ở trạng thái TẮT1
chế độ kiểm tra chính tả ở trạng thái BẬT
- Mặc định: 1. Tuỳ chọn này giúp phân biệt một số trường hợp không phải là chữ Việt, nhất là khi gõ kiểu Telex, ví dụ gõ được chính xác chữ "Linux" theo kiểu Telex, thay vì được "Lĩnu" hay "Linũ."
dauCu=t
Kiểu bỏ dấu trên nguyên âm. Giá trị củat
là0
nếu chọn kiểu bỏ dấu mới (oà, oè, uý)1
nếu chọn kiểu bỏ dấu cũ (òa, òe, úy)
- Mặc định: 1
useCookie=u
Dùng cookie để ghi nhớ kiểu gõ đã chọn. Giá trị củau
là0
nếu chọn không dùng1
nếu dùng
- Mặc định: 1. Không cần quy định giá trị của biến này nếu bạn đã quy định lại trạng thái bật-tắt/kiểm tra chính tả (các biến on_off/dockspell) của bộ gõ.
radio=v
Dùng bảng nút radio, ở cột bên trái. Giá trị củav
làfalse
nếu chọn không dùngtrue
nếu dùng
- Mặc định: 1
Lưu ý: Bạn chỉ cần quy định lại những biến nào khác với mặc định.
[sửa] Thí dụ
Giả sử một trường hợp cụ thể: Kiểu gõ mặc định là Telex (x=1), bộ gõ luôn mở khi khởi động (y=1), bật chế độ kiểm tra chính tả (z=1), kiểu bỏ dấu mới (t=0), luôn để bảng các nút điều khiển, bạn sẽ được đoạn mã sau:
method = 1; on_off = 1; dauCu = 0;
[sửa] Lưu ý
Các hướng dẫn trên đây áp dụng cho trường hợp mặc định khi bạn dùng skin "Monobook". Hiện nay các skin khác chưa mặc định dùng bộ gõ này, ngoại trừ skin "Simple".
Chúc bạn có phiên làm việc vui vẻ với Wikipedia tiếng Việt.
[sửa] Báo lỗi
Khi gặp trục trặc trong việc gõ tiếng Việt, xin bạn hãy miêu tả lỗi này tại Wikipedia:Gõ tiếng Việt/Báo lỗi.
[sửa] Các bộ gõ khác
Dưới đây là danh sách liên kết đến các bộ gõ tiếng Việt khác mà bạn có thể tải về dùng:
- UniKey, bộ gõ tiếng Việt cho Windows và Linux
- VPSKeys Bàn phím tiếng Việt của Hội Chuyên Gia Việt Nam cho Windows
- MacVNKey, bộ gõ tiếng Việt cho Mac OS 9 và Classic
- Vietnamese Keyboard Set bộ gõ tiếng Việt, Hán, Nôm cho Mac OS X
- WinVNKey, bộ gõ đa ngữ cho Windows, hỗ trợ Việt, Hán, Nôm
- xvnkb, bộ gõ tiếng Việt cho Linux
[sửa] Chuyển đổi sang Unicode
- Phần mềm soạn thảo tiếng Việt và chuyển đổi các mã hóa ký tự khác sang Unicode (phù hợp với Wikipedia)
[sửa] Nâng cấp bộ gõ
Các người quản lý có thể nâng cấp bộ gõ. Tham khảo Hướng dẫn cập nhật bộ gõ trước khi nâng cấp.