Đào Triết Hiên

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Đào Triết Hiên (Terence Tao; tên Trung Quốc: 陶哲軒; phiên âm: táo zhéxuān) là nhà toán học người Úc chuyên về giải tích điều hòa, phương trình vi phân một phần, lý thuyết tổ hợp, lý thuyết số giải tích và lý thuyết biểu diễn. Ông hiện là giáo sư toán tại trường Đại học California, Los Angeles. Ông giữ chức này từ năm 24 tuổi.[1] Tháng 8 năm 2006, ông được trao Huy chương Fields cho những đóng góp về Toán học.[2] Huy chương Fields được coi là giải thưởng cao quý nhất giành cho các nhà toán học. Chỉ một tháng sau, tức là vào tháng 9 năm 2006, ông được trao học bổng MacArthur.

Mục lục

[sửa] Cuộc sống cá nhân

Đào Triết Hiên sinh ngày 17 tháng 7 năm 1975 tại Adelaide, Úc. Bố mẹ ông đều là người Trung Quốc và thuộc thế hệ những người đầu tiên nhập cư từ Hồng Công vào Úc.[3] Bố của ông, Đào Tượng Quốc (陶象国), là một bác sỹ nhi khoa còn mẹ ông tốt nghiệp cử nhân từ trường Đại học Hồng Công và đã từng là giáo viên Toán bậc trung học tại Hồng Công.[4]

Bố ông nói rằng trong một cuộc gặp mặt gia đình, Đào Triết Hiên lúc đó mới 2 tuổi đã dạy Toántiếng Anh cho một cậu bé 5 tuổi. Khi được hỏi tại sao ông biết số và chữ, bố ông đã trả lời ông học được từ chương trình truyền hình Sesame Street.[5] Đào Triết Hiên nói tiếng Quảng Đông, nhưng không biết viết tiếng Trung Quốc.

Ông hiện đang sống với vợ Laura Kim Tao và con trai William Kim Tao tại Los Angeles, Mỹ.

Em trai ông, Trevor Tao, đang sống ở Adelaide, Úc, là một trong 10 kỳ thủ hàng đầu của Úc.

[sửa] Thần đồng

Đào Triết Hiên thể hiện khả năng Toán cực kỳ đặc biệt ngay từ khi còn nhỏ. Ông học đại học khi mới 9 tuổi. Ông là một trong hai đứa trẻ duy nhất trong lịch sử của chương trình nghiên cứu tài năng đặc biệt của Johns Hopkins đạt trên 700 điểm trong kỳ thi Toán SAT khi mới 8 tuổi (ông được 760 điểm).[6] Liên tiếp trong ba năm 1986, 1987 và 1988, Đào Triết Hiên là thí sinh trẻ tuổi nhất tại thời điểm đó tham dự kỳ thi Olympic Toán quốc tế và giành lần lượt huy chương đồng, bạc và vàng. Ông giành huy chương vàng khi vừa mới bước qua tuổi 13 và hiện đang là người nhỏ tuổi nhất từng đoạt huy chương vàng trong lịch sử các kỳ thi. Đào Triết Hiên tham gia viện Khoa học nghiên cứu vào năm 14 tuổi. Ông có bằng cử nhân và thạc sỹ của trường Flinders khi mới 17 tuổi. Năm 1992 ông giành học bổng Fulbright để nghiên cứu tiến sỹ tại Mỹ. Từ năm 1992 đến năm 1996, ông là nghiên cứu sinh tại trường Đại học Princeton dưới sự hướng dẫn của Elias Stein, và nhận bằng tiến sỹ khi mới 20 tuổi.[7] Cùng năm đó ông gia nhập đội ngũ giảng dạy của trường UCLA.

[sửa] Nghiên cứu và giải thưởng

Ông giành giải thưởng Salem vào năm 2000, giải thưởng Bocher năm 2002 và giải thưởng nghiên cứu Clay năm 2003 cho những đóng góp về giải tích liên quan đến giả định Kakeya và bản đồ sóng. Năm 2005 cùng với Allen Knutson, ông giành giải thưởng Levi L. Conant của Hiệp hội Toán học Mỹ, và năm 2006 ông được trao giải SASTRA Ramanujan.

Năm 2004, Ben Green và Terence Tao công bố một tiền ấn phẩm chứng minh sự tồn tại của cấp số cộng có độ dài bất kỳ của các số nguyên tố. Qua đó ông được trao Huy chương Hiệp hội Toán học Úc.

Năm 2006, tại Đại hội Toán học quốc tế lần thứ 25 ở Madrid, ông là một trong những người trẻ nhất, người Úc đầu tiên và là thành viên giảng dạy đầu tiên của UCLA giành Huy chương Fields. Một bài báo của tạp chí NewScientist[8] viết về ông:

Đào Triết Hiên nổi tiếng đến mức mà những nhà toán học tranh nhau lôi cuốn ông ta về bài toán của mình, và ông trở thành một trong những Ông Thợ-giải-toán cho những người nghiên cứu nản chí. "Nếu bạn bị bế tắc trong một bài toán, một trong những cách giải quyết là tìm cách lôi cuốn Đào Triết Hiên,” Fefferman nói.

[sửa] Tham khảo

  1. Terence Tao: The "Mozart of Math" www.college.ucla.edu, 9 November 2005. Retrieved 31 August 2006.
  2. IMU Prizes 2006 29 August 2006
  3. Wen Wei Po, Page A4, 24 August, 2006.
  4. Oriental Daily, Page A29, 24 August, 2006.
  5. Apple Daily, Page A4, 24 August, 2006.
  6. Radical acceleration in Australia: Terence Tao Gross, M. Retrieved 31 August 2006
  7. It's prime time as numbers man Tao tops his Field Stephen Cauchi, 23 August 2006. Retrieved 31 August 2006.
  8. NewScientist.com, Prestigious Fields Medals for mathematics awarded, 22 August, 2006.

2006 Terence Tao: Solving Mathematical Problems Oxford University Press.

[sửa] Liên kết ngoài

Tiêu bản:Fields medalists