Plaasmoorde
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
Die term plaasmoorde het sedert die negentigerjare polemiek in Suid-Afrika en in die buiteland uitgelok. Dit verwys na die meer as 1 800 moorde, wat sedert die einde van die apartheidstelsel op Suid-Afrikaanse plase gepleeg is, en dit word soms selfs met volkemoord en etniese suiwering vereenselwig.
Alhoewel plaasmoorde net een verskynsel van die ongekende vlak van misdaad, geweld en wetteloosheid is, wat Suid-Afrika se jong demokrasie bedreig, veroorsaak die sinlose moorde en wreedaardige manier, waarop hulle uitgevoer is, in elk geval ontsteltenis in Suid-Afrika en in oorsese lande. Baie slagoffers is gemartel en verkrag voordat hulle vermoor is, terwyl ander moorde soos 'n soort teregstelling uitgevoer is.
Met die demokratisering van Suid-Afrika het van die Blanke gemeenskappe moontlik vir die eerste keer met die drastiese omvang van die Swart oorbevolking, werkloosheid en armoede en die oorweldigende vlakke van misdaad en geweld, wat daaruit voortspruit, in aanraking gekom. Die probleem word verskerp deur die aanwesigheid van honderdduisende onwettige Swart immigrante uit ander Afrikalande.
Miljoene werk- en landloses in Suid-Afrika sal moontlik nooit deel kan wees van die ontwikkelde gedeelte van die Suid-Afrikaanse maatskappy nie. Alhoewel baie van hulle voel dat hulle eintlik 'n politieke stryd moes gewen het, is hulle nou soms slegter daaraan toe as onder die ou bedeling. Volgens ondersoeke is 940 000 Swartes, wat op plase woonagtig was, in die tydperk tussen 1984 en 1994 uitgesit. Tussen 1994 en 2004 is 'n verdere 700 000 mense uitgesit.
Inhoud |
[wysig] Die motiewe vir plaasaanvalle
Swart en blanke boere is moontlik sagte teikens vir rowers, waaronder 'n groot aantal werklose swart jeugdiges, tog dui die omstandighede van baie plaasmoorde, waarby blankes die slagoffers is, ook op rassistiese motiewe en die toenemende ontmensliking van sekere groepe in Suid-Afrika. Veronderstellings, dat plaasmoorde op blanke boere 'n onderliggende politieke motivering het en moontlik verband hou met die beoogde landhervorming, word deur die Suid-Afrikaanse regering ontken.
Plaasaanvalle is geensins eie aan Suid-Afrika nie, en die bendes, wat daarvoor verantwoordelik is, het ook nie noodwendig almal 'n politieke agenda nie. Dikwels is hierdie rooftogte 'n eenvoudige manier waarop plaaswerkers geld of waardevolle items by boere kan steel. Baie nie-blankes het blykbaar onder die indruk gekom dat boere groot bedrae geld en wapens op hulle plase bewaar, en volgens polisieverslae word die oorgrote meerderheid van plaasaanvalle nog steeds toegeskryf aan roof.
Die ongekende vlak van geweld en rassehaat het hulle oorsaak moontlik in die onoorbrugbare kulturele en inkomstegaping tussen die moderne Westers-Europese wêreld en die agtergeblewe gemeenskappe, waarby laasgenoemde dikwels ook 'n uiteenlopende opvatting oor eiendom het - hulle glo dat alles aan almal behoort en hulle in tye van nood geld en besittings van diegene kan vat wat welvarender is.
'n Groot aantal Suid-Afrikaanse boere is egter onder die indruk dat plaasaanvalle en -moorde deur sekere swart elemente as 'n geskikte intimidasiemetode beskou word om boere van hulle plase te verdryf. Die moordenaars oorweeg moontlik dat hoe wreedaardiger die moorde gepleeg word, hoe groter ook die mediadekking sal wees.
Amptelike bewerings dat gewone roof die dryfkrag agter plaasaanvalle is, is misleidend in gevalle waar die plaasaanvallers ná hulle rooftog in die plaashuise wag om die boer en sy gesin op 'n wreedaardige manier te vermoor. Hierdie plaasaanvalle word deur sommige mense as terroriste-aanvalle beskou. Ander probeer die plaasmoorde-fenomeen en berigte daaroor as 'n regsgesinde propaganda-veldtog te diskrediteer, want die omvang van die probleem beteken moontlik dat sekere dele van Suid-Afrika reeds in 'n toestand van burger- of rasseoorlog verkeer, waar radikale elemente deur middel van geweldpleging 'n duidelike boodskap aan die regering wil stuur dat die proses van landhervorming versnel moet word.
[wysig] Swart oorbevolking en die stryd oor grond
Plaasmoorde moet ook teen die agtergrond van Swart oorbevolking en uiterste armoede onder die plattelandse bevolking bekyk word. Die Britse apartheidbeleid van die laat 19de en vroeë 20ste eeu, wat Swartes hoofsaaklik as potensiële trekarbeiders vir die mynboubedryf beskou en na reservate verskuif het, word as een van die baie oorsake van die huidige misdaadprobleem aangevoer. Swart oorbevolking en die oorweldigende werkloosheid, wat daarmee gepaard gaan, is egter geen uitsluitlik plattelandse fenomeen nie.
Die dertigerjare van die 20ste eeu, 'n tydperk van vinnige industrialisering en verstedeliking, was in Suid-Afrika reeds gekenmerk deur 'n dalende produktiwiteit van die Swart gebiede se landbousektor. Die proletarisering van die Swart werkers in die mynbou en nywerhede het tot 'n sterk politisering gelei, en hierdie nuwe sosiale konflikte het hulle eweknie in die sosiale spannings tussen Swart pagters en blanke grondeienaars gehad.
Ekonomiese groei vind vandag eerder deur middel van rasionalisering, meganisering en outomatisering plaas en het tot 'n ernstige krisis op die arbeidsmark gelei. Die neoliberale ekonomiese beleid van die ANC-regering en arbeidswette, wat daartoe lei dat werkgewers so min mense moontlik in diens wil neem, het die omvang van die werkloosheidsprobleem blykbaar nog laat toeneem. Aangesien verstedeliking vir arm plattelandse bewoners geen opsie meer vir 'n beter lewe is nie, het van die Swart elemente, wat verantwoordelik is vir die plaasmoorde, moontlik 'n stelselmatige en bloedige stryd oor grond begin. Terselfdertyd is die Suid-Afrikaanse polisie nie meer in staat om burgers teen misdaad te beskerm nie.
Grondverdeling sal die sosiale vraagstukke waarskynlik nie kan oplos nie. Soortgelyke praktyke in Brasilië in Zimbabwe het getoon dat min landloses oor die nodige kennis beskik om grond doeltreffend te kan bewerk.
[wysig] Eksterne skakels
- Nuusstorie (Junie 2002): "White Afrikaner Farmers Under Siege"
- GenocideWatch.org Verslag oor vermoorde boere
- News24-artikels oor plaasmoorde
- Beelde van plaasmoorde (Sommige van die beelde, wat hier vertoon word, is nie geskik vir sensitiewe lesers nie)
- Stopboergenocide.com: Hierdie webwerf beskou plaasmoorde as etniese suiwering en volkemoord
- Sky News-nuusberig oor plaasmoorde in Suid-Afrika
- Carte Blanche-nuusberig oor plaasmoorde in Suid-Afrika
- News24-artikel oor Swartes wat uitgesit is
[wysig] Boekresensies
[wysig] Boeke oor etniese spannings op die Suid-Afrikaanse platteland
[wysig] Bronne
- 80 Farmmorde in sieben Monaten, in: Afrika Süd - Zeitschrift zum südlichen Afrika, No. 6 (2004), uitgegee deur Informationsstelle Südliches Afrika, Bonn, Duitsland
- Mike Morris: The Development of Capitalism in South African Agriculture: Class-Struggle in the Countryside, in: Economy and Society (Londen), Vol. 5, No. 3 (1976)
- Christian Soest: Anspruch und Wirklichkeit der südafrikanischen Landreform 1994-2001. In: Arbeitspapiere zu Problemen der Internationalen Politik und der Entwicklungsländerforschung. Nr. 33/2002. München 2002: Forschungsstelle am Geschwister-Scholl-Institut für Politische Wissenschaft der Ludwig-Maximilians-Universität München
- Dr Philip du Toit: The Great South African Land Scandal, Centurion 2004: Legacy Publications