Saint-Malo

vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.

Saint-Malo (Bretons: Sant-Maloù) is 'n stad in die Bretonse département Ille-et-Vilaine met 52 700 inwoners. Die stad staan bekend vir sy historiese stadskern en sy versterkings en is nou een van die gewildste toeristebestemmings in Frankryk. Jacques Cartier, die ontdekker van Kanada, is 'n boorling van Saint-Malo. Die Suid-Atlantiese eilandgroep van die îles Malouines (Spaans: Malvinas, Engels: Falkland Islands) is so vernoem ter ere van die seemanne uit Saint-Malo.

[wysig] Geografie

'n Lugfoto van Saint-Malo se hawe
Vergroot
'n Lugfoto van Saint-Malo se hawe

Saint-Malo lê aan die Smaragkus (Frans: Côte d'Émeraude), naby die monding van die rivier Rance in die noordelike Bretagne en teenoor die bekende vakansieoord Dinard. Die historiese stadskern beslaan sowat 'n vyfde van Saint-Malo se oppervlakte en vorm 'n landtong in die baai van Saint-Malo.

'n Lugfoto van Saint-Malo se historiese stadskern
Vergroot
'n Lugfoto van Saint-Malo se historiese stadskern

Saint-Malo se twee strande, die Plage de Bon Secours en die Plage du Môle, lê net voor die stadsmuur.

Die baai tussen die Bretagne en die Normandiese skiereiland Cotentin vorm 'n soort reusagtige driehoek. Die groot konsentrasie van water, wat hier gereeld optree, bied met die grootste getyeverskil in Europa 'n besonderse natuurskouspel: Die verandering van eb tot vloed laat die seespieël met sowat twaalf tot veertien meter styg - 'n verandering wat twee keer so groot is soos in ander Europese gebiede langs die Atlantiese kus. Drie van die eilande langs die kus (Grand Bé, Petit Bé en Fort Vauban, 'n vesting wat in die jaar 1689 deur die argitek Vauban opgerig is), is tydens laagwater te voet bereikbaar.

Die eerste en nog steeds grootste getyekragsentrale ter wêreld in die monding van die Rance, die Usine marémotrice de la Rance, is teen die begin van die sestigerjare opgerig en gebruik die getyeverskil vir kragopwekking. Met jaarliks meer as 400 000 besoekers is dit die gewildste industriële besienswaardigheid in Frankryk.

[wysig] Geskiedenis

Die stad en sy versterking
Vergroot
Die stad en sy versterking

Saint-Malo is oorspronklik 'n Gallo-Romeinse nedersetting met die naam Aleth, wat op 'n skiereiland voor die huidige stadswyk St. Servan lê. Danksy die strategiese ligging is die bewoners teen aanvallers beskerm. Desondanks slaag die Alane en Sakse tydens die 5de eeu daarin om die stad aan te val en te verwoes.

In die 6de eeu begin die Walliese monnik Maclow met die kerstening van die inwoners en stig die eerste bisdom van die kusgebied. Die huidige naam van die stad is 'n Franse weergawe van sy naam.

Saint-Malo teen sononder
Vergroot
Saint-Malo teen sononder

Met die geleidelike groei van die nedersetting brei Saint-Malo tot op die vasteland uit. Die heilige Servan word die beskermheer van die nuwe stadswyk. Die Noormanne begin tydens die 12de eeu met 'n reeks aanvalle, en die bevolking moet na die eiland noord van die stad uitwyk. In 1142 volg die biskop van Saint-Malo. Naas 'n nuwe katedraal word ook die groot stadsmuur van Saint-Malo opgerig.

Die bloeitydperk van die stad begin tydens die 16de eeu. Vissery en handel dien as die grondslag vir Saint-Malo se ekonomiese welvaart. 1590 word die onafhanklike Republiek van Saint-Malo uitgeroep. As 'n seemag staan dit gelyk aan lande soos Portugal en Nederland.

Die Fort National
Vergroot
Die Fort National

Saint-Malo is in hierdie tydperk die tuishawe van die angsaanjaende Korsare, met name Robert Surcouf, wat met sy vinnige en beweeglike skip Renard ("Vos") veral Nederlandse en Engelse handelskepe aanval. Danksy talle suksesvolle rooftogte tree hy reeds op die ouderdom van 35 jaar af. Seerowery is ook eeue lank die broodwinning van die Rothéneuf-gesin in die gelyknamige dorp sowat vyf kilometer van Saint-Malo af.

Na die landing van die geallieerde troepe word in Augustus 1944 driekwart van die stad deur 'n brand verwoes, tog besluit die inwoners van Saint-Malo in teenstelling met baie ander stede in Noord-Frankryk om hulle stad volgens ou planne en afbeeldings weer in die styl van die 18de eeuse klassisisme te herstel. Skenkings vir die heropbou van Saint-Malo is na die oorlog ook uit die Kanadese provinsie Québec ontvang.

Die nabygeleë dorpe Saint-Servan en Paramé is in die jaar 1967 by Saint-Malo ingelyf. Die stad is vandag 'n besige toeristebestemming en belangrike nywerheidsentrum. Dit is ook een van die eerste Franse stede wat oor 'n sentrum vir thalassoterapie beskik.

[wysig] Wapen en leuse

Die wapen van Saint-Malo pryk met 'n hermelien, wat met 'n armemantel beklee deur die stadspoort van Saint-Malo gaan en die leuse Semper fidelis ("steeds getrou"). Die trotse burgers het 'n tweede leuse: Ni français, ni breton, malouin je suis - "Ek is nóg Fransman, nóg Breton, maar 'n burger van Saint-Malo".