Ікона Маці Божай Вастрабрамскай

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Маці Божая Вастрабрамская
Павялічыць
Маці Божая Вастрабрамская

Іко́на Ма́ці Бо́жай Вастрабра́мскай — адна з галоўных хрысьціянскіх сьвятыняў Беларусі і Літвы, цудатворны абраз Маці Божай, які знаходзіцца ў віленскай Вострай браме. Адносіцца да рэдкага тыпу выявы Багародзіцы без дзіцятка на руках. Шануецца хрысьціянамі ўсіх канфесіяў.

Зьмест

[рэдагаваць] Гісторыя

Маці Божая Вастрабрамская
Павялічыць
Маці Божая Вастрабрамская

Хто намаляваў ікону невядома. Некаторыя прыпісваюць аўтарства кракаўскаму мастаку Лукашу, які намаляваў падобную ікону ў 1624 годзе для касьцёла Божага Цела ў Кракаве. Па адной з вэрсіяў ікона адлюстроўвае знакамітую прыгажуню XVI стагодзьдзя Барбару Радзівіл. Гісторык Тэадор Нарбут ва ўласьцівай яму манеры, са спасылкай на невядомы нікому рукапіс, высунуў у 1839 годзе гіпотэзу, што ікона была прывезена вялікім князем Альгердам з Крыму. Гэта дало падставы расейскім гісторыкам і праваслаўным пісьменьнікам разьвіваць гіпотэзу аб праваслаўным паходжаньні іконы, быццам бы вывезенай з царквы ў Корсуні.

Дэталёвае дасьледаваньне і кансэрвацыя іконы былі праведзены Янам Руткоўскім у 1927 годзе перад яе каранацыяй. Па тэхніцы, грунтоўцы і складу фарбаў вызначана, што ікона створана ў другой палове XVI стагодзьдзя, верагодна італьянскім мастаком.

[рэдагаваць] Апісаньне

Хромалітаграфія ХІХ стагодзьдзя
Павялічыць
Хромалітаграфія ХІХ стагодзьдзя

Ікона зьмешчана ў капліцы Вострай брамы ў пачатку XVII стагодзьдзя Праслаўлены вобраз Мадонны намаляваны на дубовых дошках таўшчынёй 2 см. тэмпэравай тэхнікай на клеева-крэйдавай аснове. Памер 165 × 200 см.

Постаць Маці Божай цалкам зачынена бліскучай залатой сукенкай каля 1671 года. Бачнымі ёсьць толькі выразны твар і складзеныя накрыж рукі. Пад мэталічнай сукенкай Вастрабрамская Маці Божая ёсьць у чырвонай туніцы. Шыя закручана шалем, а на галаве белая хустка. Усю постаць Марыі ўкрывае зеленавата-блакітны плашч, свабодна накінуты на галаву і плечы. Тло іконы мае бронзавае адценьне. Срэбны паўмесяц з выгравіраваным надпісам “Дзякуй Табе Маці Божая за мае выслуханыя просьбы і прашу Цябе Маці Міласэрнасьці захавай мяне ў ласцы”, які знаходзіцца ў ніжняй частцы іконы, — вота з 1849 года. На галаве ў Багародзіцы дзьве пазалочаныя кароны са срэбра, накладзеныя адна на другую: адна барочная, другая ў стылі ракако.

[рэдагаваць] Каранацыя

Урачысты акт каранацыі па дэкрэту Папы Рымскага Пія XI, які ў 1920 годзе ў якасьці апостальскага нунцыя служыў сьвятую імшу ў капліцы Вострай брамы, адбыўся 2 ліпеня 1927 года перад катэдральным саборам у Вільні ў прысутнасьці герархаў каталіцкай царквы і дзяржаўных кіраўнікоў Польшчы, у склад якой у той час уваходзіў Віленскі край. У 1928 годзе Ікона Маці Божай Вастрабрамскай зьмешчана ў адмысловым кантэйнэры, які ахоўвае яе ад пажараў і злодзеяў.

[рэдагаваць] Творы мастацтва

Маці Божая Вастрабрамская і Вострая брама ўслаўлены ў вершах і карцінах беларускіх, літоўскіх, польскіх паэтаў і мастакоў.

[рэдагаваць] Глядзіце таксама

На іншых мовах