Рака
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
Рака́ — прыродны паверхневы рух вады, які цячэ ва ўтвораным эрозіяй рэчышчы, часамі заліваючы рачную даліну.
Рака можа быць пастаянная і перасыхаючая. Пачатак ракі можа мець выгляд крыніцы, але часта здараецца, што рака бярэ пачатак пры ўпадзенні адной ў адну некалькіх крыніц, выцякаць з возера ці багны. Падчас цячэння дадаецца вада з атмасферных ападкаў і падземных крыніц. Рэкі ўпадаюць у іншыя рэкі, азёры ці моры. Рэкі, якія ўпадаюць у іншыя рэкі, называюцца прытокамі. Галоўная рака разам з прытокамі ўтварае рачную сістэму.
Цячэнне ракі дзеліцца на тры часткі: верхняе (пачатковае ці горнае), сярэдняе і ніжняе (якое выдзяляецца наймацнейшай эрозіяй). Вусце ракі можа мець трохкутную форму (дэльту).
Вывучэннем рэк займаецца раздзел гідралогіі — патамалогія.
№ п/п | Назва | Даўжыня(км) | Плошча басейна (тыс. км²) | Сярэдні расход вады ў вусьці (тыс. м³/с) | Найвялікшы расход вады ў вусці (тыс. м³/с) | Цвёрды сток (млн. т/год) |
---|---|---|---|---|---|---|
1. | Амазонка (з Укаялі) | 7 100 | 5 965 | 220,00 | 360,00 | 498,00 |
2. | Ніл | 6 671 | 2 870 | 2,30 | 6,40 | 110,50 |
3. | Янцзы | 6 300 | 1 818 | 34,00 | 90,20 | 500,00 |
4. | Місісіпі — Місуры | 5 969 | 3 229 | 19,00 | 59,00 | 500,00 |
5. | Хуанхэ | 5 464 | 752 | 1,50 | 22,00 | 380,00 |
6. | Обь (з Іртышом) | 5 410 | 2 990 | 12,70 | 43,00 | 15,00 |
7. | Парана (ад вытокаў Паранаібы) | 4 380 | 2 970 | 15,00 | 65,00 | 129,00 |
8. | Меконг | 4 500 | 810 | 12,00 | 30,00 | 169,60 |
9. | Амур (ад вытокаў Аргуні) | 4 440 | 1 855 | 10,90 | 40,00 | 24,90 |
10. | Лена | 4 400 | 2 490 | 17,00 | 200,00 | 15,40 |
11. | Конга (з Луалабой) | 4 320 | 3 691 | 40,00 | 75,00 | 64,70 |
12. | Макензі (ад вытокаў Піс-Рывер) | 4 240 | 1 760 | 14,00 | 15,00 | |
13. | Нігер | 4 160 | 2 092 | 12,00 | 35,00 | 67,00 |
14. | Енісей (ад вытокаў Малога Енісея) | 4 102 | 2 580 | 19,80 | 154,00 | 13,20 |
15. | Волга | 3 530 | 1 360 | 7,70 | 52,00 | 25,80 |
16. | Інд | 3 180 | 960 | 3,80 | 30,00 | 435,40 |
17. | Юкон | 3 180 | 900 | 6,30 | 88,00 | |
18. | Дунай | 2 850 | 817 | 6,40 | 20,00 | 67,50 |
19. | Арынока | 2 730 | 994 | 29,00 | 55,00 | 86,50 |
20. | Ганг (з Брахмапутрай) | 2 700 | 2 055 | 38,00 | 2 177,20 | |
21. | Замбезі | 2 660 | 1 330 | 16,00 | 100,00 | |
22. | Мурэй | 2 574 | 1 072 | 0,50 | 31,90 |