Рака

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Рака
Павялічыць
Рака

Рака́ — прыродны паверхневы рух вады, які цячэ ва ўтвораным эрозіяй рэчышчы, часамі заліваючы рачную даліну.

Рака можа быць пастаянная і перасыхаючая. Пачатак ракі можа мець выгляд крыніцы, але часта здараецца, што рака бярэ пачатак пры ўпадзенні адной ў адну некалькіх крыніц, выцякаць з возера ці багны. Падчас цячэння дадаецца вада з атмасферных ападкаў і падземных крыніц. Рэкі ўпадаюць у іншыя рэкі, азёры ці моры. Рэкі, якія ўпадаюць у іншыя рэкі, называюцца прытокамі. Галоўная рака разам з прытокамі ўтварае рачную сістэму.

Цячэнне ракі дзеліцца на тры часткі: верхняе (пачатковае ці горнае), сярэдняе і ніжняе (якое выдзяляецца наймацнейшай эрозіяй). Вусце ракі можа мець трохкутную форму (дэльту).

Вывучэннем рэк займаецца раздзел гідралогіі — патамалогія.

Найдаўжэйшыя рэкі свету
№ п/п Назва Даўжыня(км) Плошча басейна (тыс. км²) Сярэдні расход вады ў вусьці (тыс. м³/с) Найвялікшы расход вады ў вусці (тыс. м³/с) Цвёрды сток (млн. т/год)
1. Амазонка (з Укаялі) 7 100 5 965 220,00 360,00 498,00
2. Ніл 6 671 2 870 2,30 6,40 110,50
3. Янцзы 6 300 1 818 34,00 90,20 500,00
4. Місісіпі — Місуры 5 969 3 229 19,00 59,00 500,00
5. Хуанхэ 5 464 752 1,50 22,00 380,00
6. Обь (з Іртышом) 5 410 2 990 12,70 43,00 15,00
7. Парана (ад вытокаў Паранаібы) 4 380 2 970 15,00 65,00 129,00
8. Меконг 4 500 810 12,00 30,00 169,60
9. Амур (ад вытокаў Аргуні) 4 440 1 855 10,90 40,00 24,90
10. Лена 4 400 2 490 17,00 200,00 15,40
11. Конга (з Луалабой) 4 320 3 691 40,00 75,00 64,70
12. Макензі (ад вытокаў Піс-Рывер) 4 240 1 760 14,00   15,00
13. Нігер 4 160 2 092 12,00 35,00 67,00
14. Енісей (ад вытокаў Малога Енісея) 4 102 2 580 19,80 154,00 13,20
15. Волга 3 530 1 360 7,70 52,00 25,80
16. Інд 3 180 960 3,80 30,00 435,40
17. Юкон 3 180 900 6,30   88,00
18. Дунай 2 850 817 6,40 20,00 67,50
19. Арынока 2 730 994 29,00 55,00 86,50
20. Ганг (з Брахмапутрай) 2 700 2 055 38,00   2 177,20
21. Замбезі 2 660 1 330 16,00   100,00
22. Мурэй 2 574 1 072 0,50   31,90