Любляна
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
![]() |
Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, напісаўшы яго, для гэтага націсьніце спасылку «Рэдагаваць». |
Любляна | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||
Плошча | 275 км² | ||||||
Насельніцтва | 265.881 | ||||||
Тэлефонны код | (+386) 1 | ||||||
Паштовы індэкс | 1000 |
Любля́на (па-славенску: Ljubljana) — сталіца і найбуйнейшы горад Славеніі, які ляжыць на берагах ракі Любляніцы, прыблізна ў 10 кілямэтрах ад месца, у якім Любляніца злучаецца з ракой Савай.
[рэдагаваць] Назва
Гісторыкі ня згодныя, скуль узялася назва гораду. Найбольш папулярнай зьяўляецца тэорыя, што яно паходзіць ад слова ljubljena, што ў славенскай мове значыць «улюблёная».
[рэдагаваць] Гісторыя
Любляна ў выглядзе рымскага паселішча Эмона (Colonia Emona (Aemona) Iulia tribu Claudia) паўстала ў 15 годзе. У шостым стагоддзі на абшары сягоньняшняй Славеніі, у тым ліку і ў Любляне, насяліліся Славяне. Найстарэйшыя захаваныя запісы сёньняшняга імя горада паходзяць з 1144 году. Гарадзкое права Любляна атрымала ў 1220 годзе.
У першай палове чатырнаццатага стагоддзя горад апынуўся пад уласьцю Габсбурґаў. У 1461 годзе ў Любляне паўстала біскупства, дзякуючы чаму горад пачаў хутка разьвівацца і ад канца сярэднявечча да сягоньняшніх дзён ён зьяўляецца культурным цэнтрам славенцаў. Габсбурска ўласьць была перапылнена толькі ў гадох 1809 - 1813, калі Любляна была сталіцай створаных Напалеонам, даволі незалежных Ілірыйскіх Правінцый.
Пасьля развалу Аўстра-Вугоршчыны у 1918 г. Любляна з большай часткай Славеніі (без Прымор'я, якое захопіла Італія і без населенай славенцамі паўднёвай Карынтыі, якая далучана была да Рэспублікі Аўстрыі) увайшла ў склад Каралеўства Сэрбаў, Харватаў і Славенцаў, якое пазьней прыняло назву Югаславія. Пасьля другой сусьветнай вайны, у новай, камуністычнай фэдэрацыйнай Югаславіі горад стаўся сталіцай адной з шасьці саюзных рэспублік. Сталіцай застаўся таксама пасьля абвяшчэньня Славеніяй незалежнасьці ў 1991 г.