Валадар Глебавіч

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Валадар Глебавіч (1090-я — пасьля 1167), князь менскі 1151 - 1158 і з 1162 года, кароткі час князь полацкі ў 1167 годзе. Сын менскага князя Глеба Ўсяслававіча, брат Расьціслава Глебавіча. Вёў барацьбу за ўстанаўленьне дамінуючага становішча Менска ў Полацкай зямлі, выкарыстоўваючы для гэтага атрады з літоўцаў.

5 чэрвеня 1135 года ажаніўся, верагодна другім шлюбам, з Рыкісай дачкой Баляслава III Крывавустнага.

З 1151 года, калі яго брат Расьціслаў быў полацкім князем, Валадар валодаў Менскам, трымаў у турме Рагвалода-Васіля. 23 кастрычніка 1157 года выдаў замуж сваю дачку Сафію за караля Даніі Вальдэмара I. Відаць гэта было вынікам нейкага пагадненьня паміж Даніяй і Полацкай зямлёй.

У 1158 годзе быў вымушаны вызваліць Рагвалода-Васіля, які хутка захапіў Друцак выгнаўшы адтуль пляменьніка Валадара - Глеба Расьціслававіча. Валадар разам з Расьціславам удзельнічаў у выправе на Друцк, але не здолеўшы захапіць яго браты склалі мір з Рагалодам-Васілём. У тым жа 1158 палачане выгналі Расьціслава з Полацка і ён вярнуўся ў Менск. Полацкім князем з 8 ліпеня 1158 года зноў стаў Рагвалод-Васіль, які ў хаўрусе з смаленскімі князямі выступіў супраць Глебавічаў. Забраўшы ў іх Ізяслаўль і перадаўшы яго сваім хаўрусьнікам Давыдавічам, пратрымаўшы ў безвыніковай 10-дзённай аблозе Менск заключыў з Расьціславам мір. Валадар жа не заключаў міру з Рагвалодам-Васілём, бо ў гэты час «ходяше под Литвою в лесех» - недзе ў Менскім княстве на памежжы з літоўцамі.

У 1159 годзе Глебавічы вярнулі сабе Ізяслаўль захапіўшы Давыдавічаў – Брачыслава і Валодшу, пасадзіўшы іх у менскую турму. У выніку гэтага ў 1160 годзе Рагвалод-Васіль наладзіў новую выправу на Менск – Давыдавічы былі вызваленыя і ім быў вернуты Ізяслаўль.

У 1161 годзе Рагвалод-Васіль па нейкіх прычынах зноў ваяваў з Глебавічамі, але безвынікова. У гэтым жа годзе памёр Расьціслаў і Валадар стаў менскім князем. У 1162 годзе Рагвалод-Васіль зноў прыйшоў к Менску (у некаторых летапісах памылкова названы Гарадцом) супраць Валадара. Аблога Менска Рагвалодам-Васілём была безвыніковай, у час начной вылазкі Валадар у войску якога была шмат літоўцаў нанёс палачанам цяжкую паразу – шмат іх было забіта, яшчэ болей трапіла ў палон. Рагвалод-Васіль уратаваўся уцёкамі ў Слуцак, больш у Полацак не вярнуўся, а пайшоў княжыць у Друцку. Полацкую пасаду заняў Усяслаў Васількавіч.

У 1167 Валадар з войскам у якім была шмат літоўцаў выступіў супраць Усяслава Васількавіча, перамог яго ў бітве і заняў полацкую пасаду, заключыўшы з полацкім вечам умову і замацаваўшы яе цалаваньнем крыжа. Затым накіраваўся на Віцебск, куды ўцёк Усяслаў, але даведаўшыся, што на дапамогу віцяблянам ідзе смаленскі князь Раман, вярнуўся ў свае землі. Гэта паклала канец актыўнай дзейнасьці Валадара па ўзвышэньні Менска і аб’яднаньні Полацкай зямлі, але ён вёў інтрыгі – напрыклад у тым жа 1167 годзе разам з Вячкам Сьвятаслававічам дапамог ноўгародцам паслаць у Кіеў весткі аб нападзе смаленцаў і суздальцаў з палачанамі. Больш у крыніцах не згадваецца.

[рэдагаваць] Нашчадкі


Папярэднік:
Усяслаў III
Полацкі князь
1167-1167
Наступнік:
Усяслаў III
Папярэднік:
Расьціслаў Глебавіч
Менскі князь
1151–1158 ; 1162-пасьля 1167
Наступнік:
Уладзімерка Валадаравіч


На іншых мовах