Mısır

Wikipediya ra, ansiklopediya xosere

جمهورية مصر العربية
Ereb Cumhuriyetê Mısır
Flag of جمهورية مصر العربية Coat of arms of جمهورية مصر العربية
Desmale Arma
Location of جمهورية مصر العربية
Paytext Kahire
Suka tewr gırde Kahire
Zıwan Erebki
Hokmet Cumhuriyet
Erd  
 - Pêro-pia 1,001,450
 - % awe (%) 0.6
Nıfuse  
 - Pêro-pia 74,033,000
 - Sıxletina nıfuse serê km² 77/km²
Yewiya Perey Pound (LE)
Warey Saete +2 u +3
Kılmkerdışê pela interneti .eg
Kodê têlefoni +20

Mısır mıntıqa ra zımeyê (şımalê) qitay Afrika u rocawanê (ğerbê) qitay Asya dero. Zımeyê (Şımalê) Mısır da Deryao Sıpê Deryao Sıpê (Deryao Miyanên); veroc (cenub) de Sudan; (rocvetış, şerq) de Deryao Sur, Israil u Fılıstin; rocawan (ğerb) de Libya estê. Paytextê Mısır Kahireo. Mısır ezaê Mılliyetanê Yewbiyaiyan u Yewina (Jewbiyaena) Erebia. Ro Nil zerri Mısır ra şın.

Contents

[bıvurne / bınusne] Tarix

Tarixê Mısır zaf dewletiyo. Antik Mısır zaf qewetınıb. Firavunu vıraşt gırd primatun. Feqat benate serrun ra 200 - 800 İmparatorina Roma, İmparatorina Bizansi u İran, Mısır işğal kerd. Seserra 8. da Emevi Erebun hıkum kerd u şare Mısırun piyeri İslamiyet qebul kerd. Seserra 15. da İmparatorina Osmanıcan Mısır işğal kerd. Beneta Seserran 15. - 19. da Mısır gırêdaey İmparatorina Osmanıcan. Serra 1862 da, Britanya Gırde Mısır işğal kerd u Mısır biya koloniya/mıstemera Britanya Gırde. Serra 1922 da şare Mısır fetılna esqere Britanya. Serra 1954 Mısır xo reyna ra, xoser ilan kerd; feqat Mısır dewletê demokrat niya.

[bıvurne / bınusne] İklim u Suki

İklimê Mısır vuriyeno. Zımeyê (Şımalê) Mısır, iklim weşa. Mıntıqa ra Deryao Sıpê (Deryao Miyanên) hewa zaf wenika. Feqat verocê (cenubê) Mısır zaf germina; tici zaf erzena. Verocê (cenubê) Mısır colin ra vıraziya. Mıntıqara Ro Nil da erd zaf verimliya.

Sukê (Bacarê) Gırdi:

  • 1. Kahire, Nıfuse: 15,200,000
  • 2. İskender, Nıfuse: 3,500,000
  • 3. Burj Said, 500,00
  • 4. Şuvez, Nıfuse: 497,000
  • 5. Aswan, Nıfuse: 200,000

Sukeya Kahire merkezê iqtısad u siyasetê Mısıro. Banê xeylê berzi estê; tarixi banê zafa. Kahire zaf cengun diy.

Xaritey Mısır
Enlarge
Xaritey Mısır

[bıvurne / bınusne] Nıfus

Nıfusa Mısır 79 milyono; Afrikara dıiene. % 90 şare Mısır mıntıqara Ro Nil da ronıştı. % 99 şare Mısır Ereb u Kaptika. % 90 şare Mısır Mısılmana; % 10 İsewiy/Xrıstiyania (Kaptikki, Yunanki u Armeniki Ortadox). Merdumê ğeribi taêya. Zıwano resmi Erebkiyo. Nuskar u wendoğê xo zaf niya.

[bıvurne / bınusne] İqtisad

İqtısadê Mısır qewetın niyo. Endustriy petrol, tarim u qaz zaf muhima. Standardê heyati hol niya. Dewlete Mısır zaf pil barajun viraşt. Dewletê Amerikaê Yewbiyaey zaf pheştia madiye dawa cı.

[bıvurne / bınusne] Çımey


Afrika Dewleti Afrika

Afrika Cenub • Cezayir • Fas • Libya • Mısır