Ρόδος
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Ρόδος με έκταση 1410 km2 είναι το μεγαλύτερο νησί των Δωδεκανήσων και το τέταρτο σε μέγεθος νησί του Αιγαίου. Βρίσκεται περίπου 18 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Τουρκίας και έχει πληθυσμό 117.007 κατοίκων (απογραφή 2001).
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Μυθολογία
Πολλοί μύθοι έχουν συνδεθεί με τη δημιουργία της Ρόδου. Σύμφωνα με τον Πίνδαρο, όταν ο Δίας επικράτησε των Γιγάντων, αποφάσισε να μοιράσει τη γη στους Ολύμπιους Θεούς. Ο Ήλιος όμως, έλειπε από τη μοιρασιά κι έμεινε χωρίς γη. Ο Δίας για να μην τον αδικήσει είπε να ξανακάνουν τη μοιρασιά αλλά ο Ήλιος τότε είπε πως η γη που θα αναδύονταν από τη θάλασσα όταν θα ανατέλλει το επόμενο πρωϊνό θα γινόταν δική του. Έτσι αναδύθηκε ένα πανέμορφο και καταπράσινο νησί, η Ρόδος. Ο Ήλιος συνεπαρμένος από την ομορφιά της την έλουσε με τις ακτίνες του. Από τότε η Ρόδος είναι το νησί του Ήλιου, το πιο φωτεινό και λαμπερό. Ένας άλλος μύθος αναφέρει ότι η Ρόδος ήταν νύμφη, κόρη του Ποσειδώνα, και γυναίκα του Ήλιου.
[Επεξεργασία] Αρχαία χρόνια
Σαν πρώτοι κάτοικοι του νησιού αναφέρονται οι Κάρες, που προέρχονταν από την Μικρά Ασία. Ακολούθησαν οι Φοίνικες και οι Μινωίτες, από τη γειτονική Κρήτη, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Ιαλυσού το 1500π.Χ. και συνέβαλαν στην οικονομική άνθηση του νησιού. Αργότερα το 1100περίπου π.Χ. οι Δωριείς κυριαρχούν στο νησί και ιδρύουν τις τρεις μεγάλες πόλεις: Λίνδο, Κάμειρο και Ιαλυσό. Κατά την περίοδο της μακεδονικής κυριαρχίας οι Ροδίτες συμμάχησαν με τους Μακεδόνες. Μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου συμμάχησαν με τους Πτολεμαίους της Αιγύπτουπροκαλώντας την έχθρα του Αντίγονου, πατέρα του Δημητρίου του Πολιορκητή. Το 305 π.Χ. η Ροδίτες αντιμετώπισαν τον Δημήτριο τον Πολιορκητή που προσπάθησε να κυριεύση την πόλη χωρίς επιτυχία παρά τις σκληρές προσπάθειές του. Για να θυμούνται τη μεγάλη τους νίκη δημιούργησαν τον Κολοσσό της Ρόδου που αποτέλεσε ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου.
[Επεξεργασία] Ρωμαϊκή κυριαρχία
Από τα τέλη του 3ου αιώνα π.Χ. η Ρώμη αρχίζει να κυριαρχεί στη Μεσόγειο, ως η νέα δύναμη της εποχής. Οι Ροδίτες κατά τη διάρκεια του Β’ Μακεδονικού πολέμου συμμάχησαν με τους Ρωμαίους. Το 164π.Χ. οι Ρωμαίοι αναγκάζουν τους Ροδίτες να υπογράψουν νέα συνθήκη, σύμφωνα με την οποία θα είχαν κοινούς φίλους και εχθρούς. Το αποτέλεσμα ήταν η Ρόδος να γνωρίσει μεγάλες καταστροφές, καθώς βρέθηκε στο στόχαστρο του Κάσιου, ο οποίος για να εκδικηθεί τον Καίσαρα λεηλάτησε τη Ρόδο.
[Επεξεργασία] Βυζαντινά χρόνια
Η Ρόδος ήταν από τα πρώτα Ελληνικά νησιά που ασπάστηκαν το Χριστιανισμό. Πιθανολογείται, χωρίς να αποδεικνύεται οτι ο Aπόστολος Παύλος πέρασε από τη Ρόδο και συγκεκριμένα στη Λίνδο και δίδαξε στους κατοίκους τη νέα θρησκεία. Το 395 η Ρόδος γίνεται επαρχία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και η πόλη της Ρόδου ορίζεται πρωτεύουσα του νησιού. Το 620 το νησί γνωρίζει την Περσική κυριαρχία. Ακολουθούν επιδρομές από Σαρακηνούς και Σελτζούκους κατά τις οποίες η Ρόδος γνωρίζει μεγάλες καταστροφές. Το 1204, μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης, η Ρόδος όπως και πολλά άλλα Ελληνικά νησιά παραχωρήθηκε στους Ενετούς αλλά ο Βυζαντινός Διοικητής Λέων Γαβαλάς αυτοανακηρύσσεται ανεξάρτητος ηγεμόνας του νησιού. Το 1261 το νησί περνά στη κυριαρχία Γενουατών ναυάρχων.
[Επεξεργασία] Ιπποτοκρατία
Το 1309 η Ρόδος, η Κως και η Λέρος πωλούνται στό Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ. Μια νέα εποχή ξεκινά για τη Ρόδο καθώς το Τάγμα που αρχικός σκοπός του ήταν η περίθαλψη των Χριστιανών προσκυνητών στους Αγίους Τόπους, αναδεικνύεται σε στρατιωτική, οικονομική και εμπορική δύναμη στην περιοχή. Οι Ιππότες που κατάγονταν απ’ όλες τις καθολικές χώρες, κατάφεραν να συνάψουν συμφωνίες με τις μεγάλες δυνάμεις της Δυτικής Ευρώπης, με σκοπό να αποδυναμώσουν τις μουσουλμανικές δυνάμεις που είχαν αρχίσει να επεκτείνονται. Στα χρόνια της ιπποτοκρατίας η Ρόδος αποτέλεσε ισχυρό εμπορικό κέντρο λόγω της σημασίας της Μεσογείου στο εμπόριο της εποχής και της γεωγραφικής θέσης τουνησιού. Τότε ανανεώθηκε και επεκτάθηκε η Μεσαιωνική πόλη, που παραμένει ζωντανή ως τις μέρες μας και όλα τα σημαντικά κάστρα, οι οχυρώσεις της πόλης, καθώς και πολλά μοναστήρια και εκκλησίες. Ο στόλος των Ιωαννιτών έλεγχε τη ναυσιπλοία στην Ανατολική Μεσόγειο και αποτελούσε συνεχή απειλή για τον Τουρκικό στόλο. Οι Μωαμεθανοί προσπάθησαν επανειλημμένα να εκδιώξουν τους Ιωαννίτες από την περιοχή ενώ οι Ιππότες με συνδυασμό συνεχούς στρατιωτικής προετοιμασίας, διπλωματίας και κατασκοπίας κατάφερναν να τους αντιμετωπίσουν. Το 1480 η μεγάλη πολιορκία του νησιού από τους Τούρκος αποκρούστηκε από τους Ιππότες και τον Ροδιακό πληθυσμό. Η επόμενη πολιορκία όμως το 1522 από τον Σουλτάνο Σουλειμάν, παρά την γενναία αντίσταση δεν είχε το ίδιο αποτέλεσμα. Το Τάγμα αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει και να εγκαταλείψει το νησί την 1η Ιανουαρίου 1522.
[Επεξεργασία] Οθωμανική κυριαρχία
Το 1522, μετά από έξι μήνες πολιορκίας η Ρόδος πέφτει στα χέρια των Τούρκων και στην κυριαρχία του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Για τέσσερις περίπου αιώνες οι Οθωμανοί κατείχαν τη Ρόδο. Η Ρόδος ως έδρα Τουρκικών στρατευμάτων και αποκομμένη από την Ελλάδα, δεν μπορούσε να συμμετάσχει στην Επανάσταση του 1821. Ωστόσο πολλοί Ροδίτες και Δωδεκανήσιοι πήραν μέρος στον Αγώνα με κάθε τρόπο. ΄Ομως τα Δωδεκάνησα δεν συμπεριλήφθησαν στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος, αλλά παρέμειναν υπό την Οθωμανική κατοχή.
[Επεξεργασία] Νεότερα χρόνια
Τον Μάιο του 1912, στη διάρκεια του Ιταλο-Τουρκικού πολέμου, η Ρόδος καταλήφθηκε από τον Ιταλικό στρατό και παρέμεινε υπό Ιταλική κυριαρχία, ως το 1945. Τον Μάρτιο του 1948 με την υπογραφή της συνθήκης των Παρισίων, η Ρόδος και όλα τα Δωδεκάνησα ενσωματώθηκαν με την Ελλάδα. Σήμερα, η Ρόδος εκμεταλλευόμενη τις μοναδικές ομορφιές της και τα σημαντικά ιστορικά μνημεία που διαθέτει, έχει εξελιχθεί σε ένα παγκοσμίως γνωστό τουριστικό θέρετρο.
[Επεξεργασία] Διοικητική διαίρεση
Η Ρόδος χωρίζεται διοικητικά στους Δήμους (σε παρένθεση ο πληθυσμός τους κατά την απογραφή του 2001):
- Ρόδου (53.709)
- Αρχαγγέλου (7.779)
- Ατταβύρου (3.225)
- Αφάντου (6.712)
- Ιαλυσού (10.107)
- Καλλιθέας (10.251)
- Καμείρου (5.145)
- Λινδίων (3.633)
- Νότιας Ρόδου (4.313)
- Πεταλούδων (12.133)
Μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα του νησιού η πόλη της Ρόδου με πληθυσμό 52.318 κατοίκους. Επίσης είναι πρωτεύουσα του Νομού Δωδεκανήσων.