Φάντο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Φάντο, που στα πορτογαλικά σημαίνει μοίρα ή πεπρωμένο, ονομάζεται ένα είδος μουσικής που εντοπίζεται τη δεκαετία του 1820 στην Πορτογαλία, σίγουρα όμως είχε παλαιότερες ρίζες. Η μουσική είναι μελαγχολική, το ίδιοι κι οι στίχοι, που συχνά μιλάνε για τη θάλασσα ή για τη ζωή των φτωχών. Η μουσική έχει σχέση με την πορτογαλική λέξη saudade, μια από τις δυσκολότερες λέξεις προς μετάφραση: είναι ένα είδος προσμονής, αλλά κι ένα μείγμα νοσταλγίας, λύπης, πόνου, ευτυχίας και αγάπης. Κάποιοι λάτρεις της μουσικής φάντο ισχυρίζονται ότι οι ρίζες της είναι ένα μείγμα της μουσικής των σκλάβων της Αφρικής με την παραδοσιακή μουσική των Πορτογάλων ναυτών και αραβικές επιρροές.

Πίνακας περιεχομένων

[Επεξεργασία] Κατηγορίες της μουσικής φάντο

Υπάρχουν δυο κύριες παραλλαγές της μουσικής φάντο, τα φάντο της Κόιμπρα, που είναι πιο εκλεπτυσμένα, και τα φάντο της Λισαβόνας, που είναι και τα δημοφιλέστερα.

[Επεξεργασία] Φάντο της Κόιμπρα

Τα παραδοσιακά φάντο της Κόιμπρα προέρχονται από τις ακαδημαϊκές παραδόσεις του πανεπιστημίου της πόλης. Τραγουδιούνται μόνο από άνδρες, οι οποίοι είναι γενικά ντυμένοι στα μαύρα, όπως κι οι μουσικοί, καθώς είναι το παραδοσιακό ακαδημαϊκό ένδυμα.

Ένα σύνολο τραγουδιστών και μουσικών ονομάζεται tuna, ομάδες που υπάρχουν σε όλα τα πανεπιστήμια της Πορτογαλίας. Εξάλλου, κάθε χρόνο στο Πόρτο γίνεται διεθνής συνάντηση ομάδων φάντο και από πανεπιστήμια της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Αργεντινής.

[Επεξεργασία] Φάντο της Λισαβόνας

Τραγουδιέται τόσο από άνδρες όσο και γυναίκες σε δημόσιους χώρους ή σε casas de fado, στα σπίτια του φάντο, ενώ είναι πιο χαρούμενο από τα φάντο της Κόιμπρα.

Το πορτογαλικό συγκρότημα Madredeus, από τους σύγχρονους συνεχιστές των φάντο
Μεγέθυνση
Το πορτογαλικό συγκρότημα Madredeus, από τους σύγχρονους συνεχιστές των φάντο

[Επεξεργασία] Καλλιτέχνες της μουσικής φάντο

Τα σύχρονα τραγούδια φάντο είναι δημοφιλή στην Πορτογαλία κι έχουν αναδείξει πολλούς γνωστούς καλλιτέχνες σε όλο τον κόσμο.

Η πρώτη μεγάλη τραγουδίστρια φάντο ήταν η Μαρία Σεβέρα, που έζησε στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Κατά τις δεκαετίες του '20 και του '30, μια σειρά ηχογραφήσεων φάντο της Κόιμπρα έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής. Οι κιθαρίστες Αρτούρ και Κάρλος Παρέδες, πατέρας και γιος, έγιναν πρωτοπόροι αυτού του είδους στην πορτογαλική κιθάρα.

Η πασίγνωστη Αμάλια Ροντρίγκεζ καθιέρωσε την πιο γνωστή μορφή τραγουδιών φάντο. Μετά την εξαφάνισή της, ένα νέο κύμα ερμηνευτών πρόσθεσε στυλιστικές διαφορές κι έκανε περισσότερο δημοφιλή σε ολόκληρο τον κόσμο την παραδοσιακή μουσική της Πορτογαλίας. Η Ντούλτσε Πόντες ανέμειξε την παραδοσιακή με τη σύγχρονη πορτογαλική μουσική, ενώ η Κριστίνα Μπράνκο και το συγκρότημα Μαντρεντέους πρόσθεσαν μουσικά όργανα και νέους ρυθμούς, διατηρώντας από τα παραδοσιακά φάντο το μελαγχολικό τους στυλ και την αίσθηση του saudade.

[Επεξεργασία] Άλλοι γνωστοί τραγουδιστές φάντο

  • Carlos do Carmo
  • Mariza
  • Μafalda Arnauth
  • Camané
  • Kátia Guerreiro
  • Mísia
  • Fernando Farinha
  • Lucília do Carmo
  • Carlos Ramos
  • Carlos Neto
  • Hermínia Silva
  • Ana Moura

[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι