Κοινωνική οικολογία
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κοινωνική οικολογία ονομάζεται η προσέγγιση εκείνη της οικολογίας που θεωρεί ότι οι αιτίες των προβλημάτων που αντιμετωπίζει σήμερα το περιβάλλον είναι κοινωνικές, δηλαδή οφείλονται στο κυρίαρχο σήμερα κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό σύστημα, τον κατιπαλισμό ή και στον κομμουνισμό όπως αυτός εφαρμόστηκε σε διάφορες χώρες κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Κριτική στην σημερινή κοινωνία
Σύμφωνα με την κοινωνική οικολογία, τα περιβαλλοντικά προβλήματα πηγάζουν από την κυριαρχία ανθρώπου σε άνθρωπο. Αυτό γιατί θεωρείται ότι η έννοια της κυριαρχίας στη φύση, αιτία της οικολογικής κρίσης, είναι επέκταση της λογικής της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Η λογική της "ανάπτυξης πάση θυσία", που έχει υιοθετηθεί από όλα τα εφαρμοζόμενα σήμερα κοινωνικά συστήματα αποτελεί ακόμα μία βασική αιτία της οικολογικής κρίσης. Η τελευταία κατά τους κοινωνικούς οικολόγους δεν είναι παρά μία πλευρά της σημερινής πολυδιάστατης κρίσης. Συνεπώς, κατά την κοινωνική οικολογία, τα οικολογικά προβλήματα, αλλά και τα υπόλοιπα παγκόσμια προβλήματα μπορούν να λυθούν μόνο με την συνολική αλλαγή της κοινωνίας. Κάθε προσπάθεια αναδιαμόρφωσης του σημερινού συστήματος είναι καταδικασμένη σε αποτυχία.
[Επεξεργασία] Κοινωνική οικολογία και Αριστερά
Η κοινωνική οικολογία εντάσεται ιδεολογικά στην αναρχία και αποτελεί σήμερα μία από τις κυρίες και περισσότερο στέρεα θεωρητικά θεμελιωμένες κατευθύνσεις της. Ωστόσο, πολλές από τις ιδέες της τις ενστερνίζονται και ομάδες της ευρύτερης Αριστεράς.
[Επεξεργασία] Αντίπαλες θεωρίες
Η κοινωνική οικολογία έχει έρθει σε αντιπαράθεση με προσεγγίσεις των οικολογικών προβλημάτων όπως η βαθιά οικολογία, ο οικοφεμινισμός και ο πριμιτιβισμός. Η κριτική των κοινωνικών οικολόγων στρέφεται ενάντια στην αναποτελεσματικότητα, στον αντιδραστικό χαρακτήρα, ή στον μισανθροπισμό, που χαρακτηρίζει κατά τους κοιν. οικολόγους ορισμένα άλλα οικολογικά κινήματα.
Ακόμα οι ιδέες της έρχονται σε αντίθεση με αυτές του Κοινωνικού δαρβινισμού. Η άποψη του κοιν. δαρβινισμού ότι τα οικολογικά προβλήματα σχετίζονται με τον υπερπληθυσμό αμφισβητείται από τους κοινωνικούς οικολόγους. Για αυτούς αφενός μεν η γη μπορεί να φιλοξενήσει πολύ μεγαλύτερο πληθυσμό ακόμα, αρκεί να γίνει σωστή χρήση των διαεθέσιμων φυσικών πόρων, αφετέρου δε προβλήματα όπως η πείνα στον Τρίτο κόσμο δεν είναι θέμα παραγωγής αγαθών, αλλά θέμα δίκαιης κατανομής τους.
[Επεξεργασία] Κριτική στην κοινωνική οικολογία
Σημείο της θεωρίας της κοινωνικής οικολογίας που έχει δεχτεί κριτική είναι η μη θεμελιωμένη, κατά τους επικριτές της θεωρίας, συσχέτιση ανάμεσα στην οικολογική κρίση και στην ύπαρξη κοινωνικών ιεραρχιών. Κατά τους αντιτιθέμενους στην θεωρία δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποθέσουμε ότι μία μη-ιεραρχική κοινωνία δεν θα προκαλεί βλάβες στο περιβάλλον.
Από την άλλη οι υποστηρικτές της βαθιάς οικολογίας θεωρούν την κοινωνική οικολογία "ρηχή", αφού δεν εδραιώνει μία ουσιαστικότερη και "πνευματική" σχέση με τη φύση, αφού στοχεύει βασικά στην ευημερία των ανθρώπων.
[Επεξεργασία] Βλέπε επίσης
- Μάρεϋ Μπούκτσιν Ο γνωστότερος και επιδραστικότερος ίσως κοινωνικός οικολόγος.
- Τάκης Φωτόπουλος Ο έλληνας οικονομολόγος και συγγραφέας έχει εκφράσει απόψεις συναφείς με αυτές της κοινωνικής οικολογίας χωρίς ο ίδιος να αυτοτοποθετείται στον χώρο της.