17 Νοέμβρη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το παρόν άρθρο αναφέρεται στην τρομοκρατική οργάνωση με όνομα 17 Νοέμβρη. Για την ημέρα του έτους δείτε: 17 Νοεμβρίου.


Η "Επαναστατική Οργάνωση 17 Νοέμβρη" ήταν μια τρομοκρατική οργάνωση που έδρασε στην Ελλάδα κατά την περίοδο 1975-2002.

Πίνακας περιεχομένων

[Επεξεργασία] Ιστορία της Ε.Ο. 17Ν

Η Ε.Ο. 17Ν πήρε το όνομά της από την 17η Νοεμβρίου, ημέρα που γιορτάζεται στην Ελλάδα η εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973. Αυτοπροσδιορίστηκε ως μαρξιστική και αντιιμπεριαλιστική, ενώ οι προκηρύξεις της είχαν έντονο αντιαμερικανικό χαρακτήρα. Έδρασε με δολοφονίες και βομβιστικές επιθέσεις. Κατά τα τελευταία χρόνια δράσης της αποκαλύφθηκε ότι είχε προβεί σε σειρά ληστειών τραπεζών με μεγάλη λεία, γι' αυτό κατηγορήθηκαν αρκετά από τα μέλη της ότι συμμετείχαν σε αυτή με σκοπούς κυρίως οικονομικούς και λιγότερο πολιτικούς. Ωστόσο, τα μέλη της οργάνωσης υποστήριζαν ότι οι ληστείες αυτές αποσκοπούσαν αποκλειστικά στην ανεύρεση χρημάτων για την χρηματοδότηση των ιδεολογικών επιθέσεών της.

Η "17 Νοέμβρη" ξεκίνησε την δράση της την νύχτα της 23 Δεκεμβρίου 1975 με τη δολοφονία του «σταθμάρχη» της CIA στην Αθήνα, Pίτσαρντ Γουέλς, έξω από το σπίτι του στο Ψυχικό. Είχε 27 χρόνια δράσης με δολοφονικές επιθέσεις που προκάλεσαν 23 νεκρούς και πολλούς τραυματίες, πολυάριθμες εκρήξεις βομβών, εκτοξεύσεις ρουκετών και ληστείες τραπεζών, και αποστολή προκηρύξεων με τις πολιτικές της θέσεις σε εφημερίδες μετά από κάθε ενέργεια. Τα κείμενα της συνήθως τα απέστελνε προς δημοσίευση στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία, η οποία τα δημοσίευε αυτούσια με σχολιασμούς σε διπλανές στήλες. Η εφημερίδα Το Ποντίκι υπήρξε επίσης παραλήπτης προκηρύξεων της οργάνωσης. Στις 8 Ιουνίου 2000 μέλη της Ε.Ο. 17Ν δολοφόνησαν τον βρετανό στρατιωτικό ακόλουθο Στήβεν Σόντερς. Στα τέλη του Ιουνίου του 2002 μετά τον τραυματισμό, από πρόωρη έκρηξη μιας βόμβας, του μέλους της οργάνωσης Σάββα Ξηρού, η Ελληνική Αστυνομία κατάφερε να ανακαλύψει το οπλοστάσιο, και να συλλάβει τα περισσότερα από τα μέλη της οργάνωσης.

[Επεξεργασία] Η δίκη της 17 Νοέμβρη

Οι κατηγορούμενοι ως μέλη της "17 Νοέμβρη" δικάστηκαν το 2003 σε μια πολύμηνη δίκη που προξένησε το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. Δικάστηκαν ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων. Η παραπομπή τους σε δίκη ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου προκάλεσε δημόσιες συζητήσεις για τη συνταγματικότητα της, καθώς το Σύνταγμα στο άρθρο 97 παρ. 1 προβλέπει ότι τα πολιτικά εγκλήματα δικάζονται μόνο από Μεικτά Ορκωτά Δικαστήρια, που αποτελούνται από τρεις τακτικούς δικαστές και τέσσερις ενόρκους. Ανέκυψε σχετικά το ερώτημα κατά πόσο τα εγκλήματα της ΕΟ 17Ν ήταν πολιτικά. Υποστηρίχθηκαν σχετικά δύο κυρίως απόψεις. Η μία απέρριπτε το χαρακτηρισμό των εγκλημάτων της Οργάνωσης ως πολιτικών με το επιχείρημα ότι εγκλήματα κατά του δημοκρατικού πολιτεύματος δεν είναι πολιτικά και ότι η σχετική διάταξη του Συντάγματος σκοπό έχει να προστατεύσει αυτούς που αντιστέκονται σε δικτατορικά καθεστώτα. Η δεύτερη άποψη τασσόταν με το χαρακτηρισμό των εγκλημάτων ως πολιτικών με το επιχείρημα ότι το Σύνταγμα δε διακρίνει κατά ποιου πολιτεύματος στρέφονται τα εγκλήματα αλλά μόνο αν κίνητρό τους είναι η πολιτική ιδεολογία, αφού δεν ορίζει ευνοϊκή μεταχείριση γι' αυτά παρά μόνο την εκδίκασή τους από ενόρκους. Τελικά το δικαστήριο δέχθηκε ότι τα εγκλήματα δεν είναι πολιτικά και ότι ορθώς παραπέμφθηκαν σε δίκη ενώπιόν του οι κατηγορούμενοι ως μέλη της 17Ν. Στη σχετική παρεμπίπτουσα απόφασή του δέχθηκε "ως πολιτικό έγκλημα εκείνο που απευθεύνεται αμέσως κατά της πολιτείας και τείνει στην ανατροπή ή αλλοίωση της καθεστηκυίας τάξης που υπάρχει σύμφωνα με το ισχύον πολίτευμα. Κάθε άλλο έγκλημα δεν υπάγεται στην έννοια του πολιτικού εγκλήματος, έστω κι αν τελέστηκε από το δράστη με αφορμή τα πολιτικά του φρονήματα." Οι κατηγορύμενοι κατηγορούνταν για τη διάπραξη σωρείας εγκλημάτων, μεταξύ άλλων και σύστασης, συμμορίας, κατοχής εκρηκτικών υλών, ανθρωποκτονιών, ληστειών κ.λπ., τα οποία κατά την κρίση του δικαστηρίου δεν έτειναν στην ανατροπή του πολιτεύματος[1]. Οι περισσότεροι καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης και βρίσκονται στις φυλακές Κορυδαλλού. Τον Δεκέμβριο του 2005 άρχισε στο Πενταμελές Εφετείο η δίκη σε δεύτερο βαθμό των μελών της οργάνωσης, η οποία δεν έχει ακόμη (Οκτώβρης 2006) ολοκληρωθεί.

[Επεξεργασία] Θύματα της οργάνωσης

Μερικά άτομα που δολοφονήθηκαν από την τρομοκρατική οργάνωση "17 Νοέμβρη" (σε χρονολογική σειρά):

  • Ρίτσαρντ Γουέλς (Richard Welch), σταθμάρχης της CIA στην Αθήνα. (23 Δεκεμβρίου 1975)
  • Ευάγγελος Μάλλιος, απότακτος αστυνομικός, αρχιβασανιστής κατά τη διάρκεια της Χούντας. (14 Δεκεμβρίου 1976)
  • Παντελής Πέτρου, υποδιοικητής των ΜΑΤ (16 Ιανουαρίου 1980)
  • Σωτήρης Σταμούλης, οδηγός του προηγούμενου. (16 Ιανουαρίου 1980)
  • Τζορτζ Τσάντες (George Tsantes), πλοίαρχος του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού, ανώτερο στέλεχος της JUSMAG. (15 Νοεμβρίου 1983)
  • Νίκος Βελούτσος, οδηγός του προηγούμενου. (15 Νοεμβρίου 1983)
  • Νίκος Μομφεράτος, εκδότης της εφημερίδας "Απογευματινή". (21 Φεβρουαρίου 1985)
  • Γιώργος Ρουσσέτης, οδηγός του προηγούμενου. (21 Φεβρουαρίου 1985)
  • Δημήτρης Αγγελόπουλος, πρόεδρος του Δ.Σ. της Χαλυβουργικής. (8 Απριλίου 1986)
  • Αλέξανδρος Αθανασιάδης-Μποδοσάκης, βιομήχανος (1 Μαρτίου 1988)
  • Γουίλιαμ Νορντίν (William_Nordeen), πλοίαρχος του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού. (23 Ιουνίου 1988)
  • Κωνσταντίνος Ανδρουλιδάκης, εισαγγελέας.
  • Παύλος Μπακογιάννης, βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας. (20 Νοεμβρίου 1990)
  • Ρόναλντ Στιούαρτ (Ronald O. Stewart), λοχίας της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας. (13 Μαρτίου 1991)
  • Τσετίν Γκιοργκιού (Cetin Gorgu), Τούρκος αναπληρωτής ακόλουθος Τύπου. (7 Οκτωβρίου 1991)
  • Αθανάσιος Αξαρλιάν, φοιτητής (σκοτώθηκε από λάθος κατά την απόπειρα δολοφονίας του Υπουργού Οικονομικών Ιωάννη Παλαιοκρασά). (14 Ιουλίου 1992)
  • Μιχάλης Βρανόπουλος, πρώην διοικητής της Εθνικής Τράπεζας. (24 Ιανουαρίου 1994)
  • Ομέρ Σιπαχίογλου (Omer Haluk Sipahioglu), σύμβουλος της Τουρκικής πρεσβείας στην Αθήνα. (4 Ιουλίου 1994)
  • Κωνσταντίνος Περατικός, εφοπλιστής, τελευταίος ιδιοκτήτης των ναυπηγείων του Σκαραμαγκά. (28 Μαΐου 1997)
  • Στήβεν Σόντερς (Stephen Saunders), στρατιωτικός ακόλουθος της Βρετανικής πρεσβείας στην Αθήνα. (15 Ιουνίου 2000)

[Επεξεργασία] Παραπομπές

  1. Η παρεμπίπτουσα απόφαση του Τριμελούς Εφετείου για το αν τα εγκλήματα της 17Ν ήταν πολιτικά από την Ελευθεροτυπία της 15ης Μαρτίου 2003

[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Άλλες γλώσσες