Γρηγόριος Παλαμάς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, ο διαπρεπέστερος Θεολόγος του 14ου αιώνος, γεννήθηκε το 1296 στην Κωνσταντινούπολη από αριστοκρατική γενιά. Η ευφυΐα και η επιμελημένη αγωγή που έλαβε από τον Θεόδωρο Μετοχίτη, έκαμαν τον αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β΄ να τον προορίζει για υψηλά αξιώματα. Ο ίδιος όμως ο Γρηγόριος αδιαφορώντας για την κοσμική δόξα, εγκατέλειψε την Κωνσταντινούπολη και κινήθηκε πρώτα προς το Παπίκιον Όρος της Θράκης και τελικά προς τον Άθωνα, όπου και ασκήθηκε στην νοερά προσευχή. Το 1335 εμφανίστηκε για πρώτη φορά με τους δύο αποδεικτικούς λόγους του «Περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος», με τους οποίους ήλθε για πρώτη φορά σε σύγκρουση με τον Βαρλαάμ τον Καλαβρό. Όταν αργότερα αυτός άρχισε να κατηγορεί τους μοναχούς που ασκούσαν τη νοερά προσευχή για τη μέθοδο που ασκούσαν, εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη από όπου και άρχισε τον αγώνα «υπέρ των Ιερώς ησυχαζόντων», συγγράφοντας μάλιστα και τους ομώνυμους λόγους του. Το 1341 σύνοδος στην Κωνσταντινούπολη τον δικαίωσε, γρήγορα όμως ο πατριάρχης Ιωάννης Καλέκας τον φυλάκισε και τον κατεδίκασε. Το 1347 δικαιώθηκε οριστικά και εξελέγη Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης. Η κατοχή όμως της πόλεως από τους ζηλωτές δεν επέτρεψε στον ίδιο να εγκατασταθεί σ’ αυτήν παρά μόνο το 1350. γρήγορα όμως αναγκάστηκε να αναμειχθεί στις συγκρούσεις Καντακουζηνού-Παλαιολόγου και σε κάποιο ταξίδι του να συλληφθεί από τους Τούρκους. Μετά την απελευθέρωσή του, το 1355, και μέχρι το θάνατό του το 1359 παρέμεινε στη Θεσσαλονίκη όπου και αφοσιώθηκε στην άσκηση των ποιμαντικών του καθηκόντων. Άρχισε να τιμάται ως Άγιος, σχεδόν αμέσως μετά το θάνατό του, το 1368, με συνοδική απόφαση του Πατριαρχείου ανακηρύχθηκε και επίσημα Άγιος της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας.