Πρέβεζα
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Πρέβεζα είναι η πρωτεύουσα του Νομού Πρεβέζης και πόλη της Ηπείρου. Κατά την απογραφή του 2001 η πόλη της Πρέβεζας είχε 16.321 κατοίκους, ενώ ο συνολικός πληθυσμός του Δήμου Πρέβεζας ήταν 19.605 κάτοικοι. Γνωστή για την αρχαία Νικόπολη, το ποτάμι του Αχέροντα και το νεκρομαντείο αλλά και για τις πολύ όμορφες παραλίες της Παντοκράτορας, Αλωνάκι, Μονολίθι κλπ.
Αν και μια από τις μικρές πόλεις της χώρας σήμερα, η Πρέβεζα παραμένει η μεγαλύτερη παραθαλλάσια πόλη στις ακτές του Ιονίου και βρίσκεται σε στρατηγική θέση στο κέντρο της παράλιας βορειοδυτικής Ελλάδας. Βρίσκεται στο νότιο άκρο του νομού που έχει σφηνοειδή μορφή και καταλήγει σε μια χερσόνησο με δύο σκέλη που φράζει την είσοδο του Αμβρακικού Κόλπου. Στον όρμο που σχηματίζεται από τα δύο σκέλη εισχωρεί το ακρωτήριο Ακρί του Ακτίου της Αιτωλοακαρνανίας που απέχει από την προβλήτα του λιμανιού της Πρέβεζας μόνο 600 μέτρα. Στο ανατολικό σκέλος (χερσόνησος του Αγίου Θωμά) βρίσκονται οι παραδοσιακοί μικροί παραθεριστικοί οικισμοί των κατοίκων της πόλης, χαρακτηριστικό που μπορεί να αναδειχθεί και να αξιοποιηθεί κατάλληλα στις σημερινές συνθήκες. Ο Δήμος Πρεβέζης κατά την απογραφή του 2001 είχε πραγματικό πληθυσμό 19.605 κατοίκους, 16% αύξηση από το 1999, οπότε είχε πληθυσμό 16.886 κατοίκων.
Η Πρέβεζα έχει ένα πολυποίκιλο και πλούσιο φυσικό περιβάλλον με εξαιρετικό ενδιαφέρον και δυνατότητες. Από τη μία πλεύρά οι ακτές του Ιονίου με τεράστιες αμμώδεις εκτάσεις και παραλίες υψηλής ποιότητας, από τις πιο αξιόλογες της χώρας, σε ελάχιστη απόσταση από τον οδικό άξονα Πρέβεζας-Ηγουμενίτσας, σχεδόν ανεκμετάλλευτες σήμερα. Υπάρχουν πάνω από 50 χλμ ακτών από τις οποίες οι περισσότερες είναι αξιόλογες. Από την άλλη πλευρά ο Αμβρακικός Κόλπος, ένα από τα σημαντικότερα οικοσυστήματα στην Ευρώπη με τις πολυάριθμες λιμνοθάλασσες στη βόρεια πλευρά του που με κατάλληλη αξιοποίηση έχει τη δυνατότητα να τροφοδοτεί με αλιεύματα όλη την Ελλάδα. Οι εκβολές των ποταμών Λούρου και Αράχθου με μεγάλο οικολογικό ενδιαφέρον. Στα νότια η Αιτωλοακαρνανία και το νησιωτικό συγκρότημα της Λευκάδας με τις δικές τους ιδιαιτερότητες. Στα βορειοδυτικά , αξιόλογοι μικροί οικισμοί κοντά στη θάλασσα ή σε μικρή απόσταση από αυτή σε ημιορεινές περιοχές. Σε πολύ μικρή απόσταση (περιπου 1 ώρα) η Πάργα, γραφική παραδοσιακή κωμόπολη με σπάνιες φυσικές ομορφιές που θεωρείται από τις πιο ωραίες τοποθεσίες της Ελλάδας και είναι θέρετρο γνωστό στους Ευρωπαίους τουρίστες. Ο μνημειακός πλούτος που υπάρχει στην Πρέβεζα, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της δεν είναι μικρότερης σημασίας.
Η ίδια η πόλη φέρει έντονα τα ίχνη της ιστορικής της διαδρομής: Τα τρία της Κάστρα, η οχυρωματική Τάφρος, ο πολεοδομικός ιστός του ιστορικού της κέντρουκαι τα πολυάριθμα διατηρητέα κτίσματα, το Φρούριο του Ακτίου απέναντι και το Κάστρο του Παντοκράτορα είναι ιδιαίτερα αξιόλογα στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η Ρωμαϊκή ΝΙΚΟΠΟΛΗ με την τεράστια έκτασή της και τα πολυάριθμα καλά διατηρημένα ευρήματα είναι μνημείο ανεκτίμητης αξίας, μοναδικό στον ελλαδικό χώρο και από τα πιο σημαντικά στην Ευρώπη. Στον ευρύτερο χώρο η αρχαία ΚΑΣΣΩΠΗ, στη νότια πλευρά του Ζαλόγγου και το Νεκρομαντείο στις εκβολές του Αχέροντα είναι επίσης πολύ σημαντικά μνημεία για ν’αναφέρουμε μόνο τα κυριότερα.
Η Πρέβεζα ιδρύθηκε μετά την οριστική παρακμή της Νικόπολης. Πρωταρχικός λόγος για την σύστασή της ήταν η ευνοική θέση της στο στόμιο του Αμβρακικού που χρησίμευε για τις συγκοινωνιακές και εμπορικές ανάγκες της Ηπείρου και της Ακαρνανίας. Το όνομά της στα Σλαβικά σημαίνει «πέρασμα».
Γύρω στο 12ο αιώνα αποκτάει ταυτότητα. Πιθανά η σύσταση της πόλης να έγινε τον 11ο αιώνα όταν παραχωρήθηκε από τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα στους Βενετούς ως «εμπορείο». Στην πρώτη αυτή περίοδο και καθ’όλο το Μεσαίωνα η Πρέβεζα ακολούθησε τις τύχες του Δεσποτάτου της Ηπείρου του οποίου υπήρξε τμήμα. Απειλήθηκε επανειλημμένα από Νορμανδούς, Βενετούς, Αλβανούς, Φράγκους και Τούρκους που τελικά την κατέλαβαν το1449, οπότε ο Σουλτάνος Βαγιαζήτ ο Β΄ κατασκεύασε στην Πρέβεζα Ναύσταθμο με νεώριο.
Ακολουθεί μια έντονη περίοδος τρισήμιση αιώνων κατά τη διάρκεια της οποίας η Πρέβεζα γνώρισε την εναλλασσόμενη κυριαρχία της Βενετικής Δημοκρατίας και της Τουρκικής Αυτοκρατορίας, στα πλαίσια της οποίας έγινε ορμητήριο του περίφημου πειρατή Μπαρμπαρόσα.Το 1500 την κατακτούν οι Βενετοί, ακολουθούν οι Τούρκοι το 1530 με μία Τουρκοβενετική συνθήκη και για ένα ολόκληρο αιώνα υποφέρει κάτω από τον οθωμανικό ζυγό. Το 1684 κυριεύεται για λίγο καιρό από τον επιδρομέα Μοραζίνη και καταστρέφεται. Το 1699 με τη συνθήκη του Κάρλοβιτς η Πρέβεζα υποχρεώθηκε να κατεδαφίσει τα φρούριά της. Είναι η πρώτη μεγάλη καταστροφή της. Το1718 την κατακτούν ξανά οι Βενετοί και τότε πρωτοκατοικούν στην Πρέβεζα πολλοί Επτανήσιοι ναυτικοί και Ιταλοί ψαράδες. Από τους Βενετούς θα περάσει το1797, τον καιρό του Ναπολέοντα, στη μακρόχρονη Γαλλική κατοχή που θα κλείσει με το φοβερό «χαλασμό της Πρέβεζας» από τον Αλή Πασά το1798. Είναι η δεύτερη μεγάλη καταστροφή στην ιστορία της. Αυτή είναι η τελευταία τουρκική κατοχή που κράτησε μέχρι την απελεθέρωση και κατά την οποία η Πρέβεζα γνώρισε περιόδους μεγάλης εξέλιξης και αύξησης του πληθυσμού της. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται από έντονη οικοδομική δραστηριότητα από τον Αλή Πασά και το γιο του Βελή. Στις 21 Οκτώβρη του 1912 η πόλη παραδίνεται στον ελληνικό στρατό μετά από μια περίφημη μάχη στη Νικόπολη.
Πρέπει να σημειωθεί ότι στην Πρέβεζα χρησιμοποιήθηκαν υλικά από τη Νικόπολη αρκετά από τα οποία σώζονται στο Φρούριο του Παντοκράτορα και στο επιθαλάσσιο τείχος από τα Παλιοσάραγγα ως τον Αη-Γιώργη, ενώ το άλλο τμήμα του τείχους αυτού καταστράφηκε από την κατασκευή της σημερινής προκυμαίας.
Από τα σημαντικότερα ιστορικά ίχνη είναι η Τάφρος που σώζεται σε όλο της σχεδόν το μήκος, τα δύο φρούρια (του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Ανδρέα), τα Παλιοσάραγγα που δεν διατηρούνται παρά μόνο γεωμετρικά (είναι στρατόπεδο όπως και τα δύο Φρούρια, ο Ανατολικός Προμαχώνας στη Βρυσούλα και άλλα μικρότερα.
Η Ρωμαική Νικόπολη (δίπλα στην Πρέβεζα) από την οποία διασώζονται σημαντικά ευρύματα, στα 1000 περίπου χρόνια της ζωής της, ήταν μια από τις πιο λαμπρές μεγαλουπόλεις της περιοχής. Με θέατρα, ωδεία, στάδια, λουτρά, γυμνάσια, υδραγωγεία και κάθε είδους υποδομή στην ακμή της είχε πληθυσμό 300.000 κατοίκους.
Ο ιστορικός πυρήνας (Ιστορικό Κέντρο), διαμορφώθηκε το 19ο αιώνα και διασώζει τα πολεοδομικά χαρακτηριστικά της περιόδου εκείνης (πυκνός οικιστικός ιστός με στενούς δρόμους-καλντερίμια, περιορισμένους κοινόχρηστους χώρους κλπ). Το υπόλοιπο πολεοδομικό συγκρότημα της πόλης είναι αποτέλεσμα διαδοχικών επεκτάσεων μετά το 1920.
Μετά το 1983 η Πρέβεζα εντάχθηκε στον ενιαίο πολεοδομικό σχεδιασμό (Ε.Π.Α.). Σήμερα η πόλη διαθέτει πλήρη κοινωνική και τεχνική υποδομή και σημαντικές λειτουργίες Νομαρχιακού και Περιφερειακού επιπέδου:διοίκηση, Νοσοκομείο, εκπαίδευση καιλοιπή κοινωνική υποδομή, αθλητικές εγκαταστάσεις, κεντρικές λειτουργίες πόλης, Λιμεναρχείο, Τελωνείο κλπ.
Σε επίπεδο παραγωγικής υποδομής αναφέρουμε τη Βιομηχανική περιοχή στην περιφέρεια της πόληςκαι τις πολυάριθμες μονάδες ιχθυοκαλλειέργειας και ιχθυογέννεσης στον Αμβρακικό.
Στη μεταφορική υποδομή σημαντική είναι η ύπαρξη του λιμανιού και της μαρίνας, το Αεροδρόμιο του Ακτίου και της έδρας μεταφορών για τα λεωφορεία του Νομού.
[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Δήμος Πρέβεζας - Επίσημη ιστοσελίδα.