Gheada
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
A gheada é un fenómeno fonolóxico propio da lingua galega que consiste na pronuncia do fonema /g/ (oclusivo velar sonoro), que en posición intervocálica se pronuncia normalmente fricativo, como [h] (aspirado xordo), semellante ao [h] aspirado do inglés, e en zonas costeiras de menor extensión territorial tamén pode chegar a pronunciarse como [X], semellante ao iota do español.
A gheada é un fenómeno estendido pola metade occidental do territorio lingüístico do galego, nas provincias da Coruña, Pontevedra, a parte máis occidental da provincia de Lugo e a metade occidental ourensá. Cabe dicir que este fenómeno está en retroceso e co paso do tempo vai diminuíndo a súa presenza nas provincias de Lugo e Ourense. Segundo a normativa do galego, a gheada é un fenómeno que se pode utilizar libremente na fala, pero nunca na escrita. Cando se quere representar este son, utilízase o dígrafo gh:
- gato --> ghato ['hato]
- pago --> pagho ['paho]