Hércules (mitoloxía)

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Hércules e a Hidra, por Antonio Pollaiuolo
Agrandado
Hércules e a Hidra, por Antonio Pollaiuolo

Hércules -o Héracles da mitoloxía grega- era un heroe, fillo de Alcmena e de Xúpiter (Zeus). Este, namorado de Alcmena, disfrazárase como o seu esposo Anfitrión, que se achaba ausente na guerra de Tebas, e enxendrou con ela a Hércules. Ao nacer, Xúpiter, para tornalo inmortal, pediulle a Hermes que o levase para xunto dos seos de Xuno, cando esta dormía, e fíxolle mamar. O bebé sugou con tal violencia que, mesmo após Hércules xa ter terminado, o leite da deusa continuou a correr e as gotas caídas formaron, no ceo, a Vía Láctea e, na Terra, a flor de lis.

Foi Hércules o mais célebre dos heroes da Mitoloxia greco-romana, símbolo do home en loita con forzas da natureza. Desde que naceu tivo de vencer as persecucións da ciumenta Xuno. Debido a estes ciumes, só con oito meses de existencia estrangulou coas mans dúas serpentes que a deusa mandara ao seu berce para o devoraren. Cando foi adulto, sobresaíu pola sua musculatura e enorme forza. A súa primeira fazaña deuse cando se dirixiu a Beocia, cidade próxima de Tebas, e perseguiu e matou un enorme león, que devoraba os rebaños de Anfitrión e de Tespio. A caza durou cincuenta días consecutivos, durante os cales Hércules foi hóspede de Tespio, que aproveitou para unir cada unha das suas cincuenta fillas con el, de maneira a criar unha aguerrida descendencia, coñecidos polos Tespíadas, que se espallaron por diversos lugares, chegando até a Sardeña. Por librar a cidade de Tebas dun tributo que tiña de pagar á de Orcómeno, o rei da primeira, Creonte (fillo de Meneceu), casou a sua filla máis vella, Mégara.

Hera causoulle un acceso de loucura a Hércules, e este asasinou a súa muller Mégara, e os fillos que tivera con ela. Tras isto, Hércules foi a Delfos consultar o oráculo de Apolo sobre a maneira de se redimir dese crime. O oráculo ordenoulle que servise, durante doce anos, o seu primo Euristeo, rei lendario de Micenas e de Tirinte. Presentouse ao servizo e o rei, amigo de Xuno (quen seguía a perseguir os fillos adulterinos de Xúpiter), impúxolle, coa oculta intención de eliminalo, doce perigosísimos traballos, dos cales o heroe saiu vitorioso.

[editar] Os Doce Traballos

O 2º traballo, Hércules mata a hidra de Lerna
Agrandado
O 2º traballo, Hércules mata a hidra de Lerna
  1. No Peloponeso, estrangulou o León de Nemea -fillo dos monstros Ortro e Equidna- que devastaba a rexión e cuxos habitantes non conseguían matar. Na segunda tentativa de o matar, sendo a primeira infrutífera, estrangúlao despois de loitar con el. Acabada a loita arranca a pel do animal coas suas propias garras e ao cobrir os ombros con ela, pasou a utilizala como vestuario. Dise que esta criatura se converteu na costelación de León.
  2. Matou o monstro fillo de Equidna e do avó do León de Nemea: A Hidra de Lerna. Esta era unha serpente, con corpo de cachorro, con nove cabezas (unha das cales era parcialmente de ouro e inmortal), que se reproducían cando eran cortadas e exhalaban un vapor que eliminaba quen se encontrase polos arredores. Segundo a tradición, o monstro fora criado por Xuno para que acabase con Hércules e este acabou coa hidra cortándolle as cabezas mentres o seu sobriño Iolao impedía a sua reprodución queimando as feridas do animal con tizóns en brasa. Hera enviou axuda á serpente, un enorme caranguexo, mais Hércules pisouno e o animal converteuse na constelación de Caranguexo (ou Cáncer). Por fin, o heroe bañou as suas flechas co sangue da serpente de maneira que ficasen envenenadas.
  3. Alcanzou correndo a corza de Cerinia, un animal lendario, con cornos de ouro e pés de bronce. Esa corza corría con asombrosa rapidez e nunca se cansaba.
  4. Capturou vivo o xabaril de Eurimanto, que devastaba os arredores, ao fatigalo despois de o perseguir durante horas. Euristeo, ao ver o animal no ombro do heroe, tivo tal medo, que se foi esconder dentro dun grande caldeiro de bronce. As presas do animal foron mostradas no templo de Apolo en Cumas.
  5. Limpou, nun día, os currais do rei Auxias, que contiñan tres mil bois e que, desde habia trinta anos, non foran limpados. Estaban tan fedorentos, que exhalaban un gas mortal. Para isto, desviou dous ríos.
  6. Matou, no lago Estínfalo, coas suas flechas envenenadas, monstros cuxas asas, cabeza e bico, eran de ferro, e que, polo seu xigantesco tamaño, interceptaban, no voo, os raios do sol. Co seu arco, consegue matar alguns e os demais expúlsaos para outros países.
  7. Venceu o touro de Creta, que fora enviado por Netuno contra Minos;
  8. Castigou o sanguinario Diómedes, fillo de Marte, posuidor de cabalos que vomitaban fume e lume, e aos cales el dáballes de comer os estranxeiros que a tempestade arrolaba á costa do seu país. O heroe dominouno e entregouno á voracidade dos seus propios animais furiosos;
  9. Loitou e venceu as guerreiras Amazonas, tiroulles a raíña Hipólita, apoderándose do cinto máxico que esta levaba na cintura;
  10. Matou o xigante Xerión, monstro de tres corpos, seis brazos e seis asas, e tomoulle os bois que se achaban gardados por un can de dúas cabezas, e un dragón de sete;
  11. Colleu os pomos de ouro do Xardín das Hespérides, despois de matar o dragón de cen cabezas que os gardaba. Segundo algúns, o dragón foi morto por Atlas, a seu pedido, e durante o traballo, el sustentou o mundo nos ombros;
  12. Descendeu aos infernos, foi ao palacio de Hades e de aló trouxo, vivo, a Cérbero - célebre can de tres cabezas.


Baccio Bandinelli Ercole e Caco, 1534. Firenze Piazza dei Signori.
Agrandado
Baccio Bandinelli Ercole e Caco, 1534. Firenze Piazza dei Signori.

Após eses traballos, Hércules entregouse, espontaneamente, a moitos outros, na defensa dos oprimidos:

  • Matou, no Exipto, o tirano Busiris que cruelmente sacrificaba todos os estranxeiros que aportaban aos seus Estados.
  • Tendo encontrado Prometeo acorrentado, por orde de Xúpiter, no cume do Cáucaso, entregado á voracidade de un voitre que lle devoraba o fígado, libertouno.
  • Estrangulou o xigante Anteo que, na loita, recuperaba a forza sempre que conseguía tocar, cos pés, o solo.
  • Entre as fazañas de Hércules, cóntase aínda que separou os montes Calpe (de España) e Abilia (da África), abrindo así o estreito de Xibraltar. Despois diso, el disputou co terríbel Aquelos a posesión de Dexanira, filla de Eneo, rei da Etolia. Como a princesa a Hércules prefería, Aquelos, furioso, tranformouse en serpente, e investiu contra el; repelido, tranformouse en touro, e de novo arremeteu; mais o heroe enfrentouno, por segunda vez, quebrándolle os cornos, e desposou Dexanira.
  • En seguida, tendo que atravesar o río Eveno, pediulle ao centauro Neso que conducise a Dexanira ao ombro, mentres ele faría a travesía a nado. No medio do camiño, téndose recordado Neso dunha inxuria que outrora Hércules lle dirixira, resolveu, por vinganza, raptarlle a esposa, pasando, con ese intuito, a galopar río arriba. O heroe, tendo percebido as suas intencións, agardou que el alcanzase terra firme, e entón atravesoulle o corazón cunha das flechas envenenadas. O centauro Neso caeu, e, ao expirar, deu a Dexanira a sua túnica manchada do sangue envenenado, convencéndoa de que sería, para ela, un precioso talismán, coa virtude de restituírlle o esposo, se este viñese, en calquera tempo, a abandonala.
  • Máis tarde, Hércules apaixonouse pola sedutora Iole, e dispúñase a desposala, cando recibiu de Dexanira, como presente de nupcias, a túnica ensanguentada, e, ao vestila, o veneno infiltróuselle no corpo. Louco de dores, el quixo arrancala, mais o tecido achábase de tal forma adherido ás suas carnes que estas lle saían aos pedazos. Véndose perdido, o heroe acendeu unha fogueira e lanzouse ás chamas. Logo que as linguas de fogo comezaron a serpentear no espazo, ouviuse o retumbar do trebón. Era Xúpiter que arrebataba o seu fillo para o Olimpo, onde, na doce tranquilidade, recibiu a Hebe en casamento.



Traballo en progreso: Este artigo é, polo de agora, só un esbozo. Traballa nel e contribúe a que a Galipedia mellore e medre.
Commons
Commons ten máis imaxes sobre: