Xulio César

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Busto de Xulio César
Agrandado
Busto de Xulio César

Caio Xulio César (en latín Gaius Julius Caesar) (13 de xullo do 100 a.C. - 15 de marzo do 44 a.C.) foi un líder político e militar da antiga Roma que conquistou a Gallia Comata, estendendo o Imperio romano ata o Océano Atlántico. Xulio César casou tres veces, con Cornelia Cinilla, Pompeia Sulla e finalmente con Calpurnia Pisonis.

Procedente dunha das máis antigas familias do patriciado romano, os Xulios, foi educado esmeradamente con mestres gregos. Pasou unha xuventude disipada, na que comezou axiña a achegarse ao partido político "popular", ao cal o unía a súa relación familiar con Mario. Gañou o apoio da plebe subvencionando festas e obras públicas. E foi acrecentanto o seu prestixio nos diferentes cargos que ocupou: cuestor (no ano 69 a.C.), edil (65), gran pontífice (63), pretor (62) e propretor da Hispania Ulterior (61-60 a.C.).

De volta a Roma, conseguiu un gran éxito político ao reconciliar os dous líderes rivais, Craso e Pompeio, aos que uniu consigo mesmo mediante un acordo privado para repartírense o poder formando un triunvirato e así opoñerse aos optimates que dominaban o Senado (60). Ao ano seguinte, César foi elixido cónsul e as medidas que adoptou viñeron a acrecentar a súa popularidade: repartiu lotes de terra entre veteranos e parados, aumentou os controis sobre os gobernantes provinciais e deu publicidade ás discusións do Senado.

Pero a ambición política de César ía máis alá e, buscando a base para obter un poder persoal absoluto, fíxose conceder por cinco anos -do 58 ao 51- o control de varias provincias: (Galia Cisalpina, Galia Narbonense e Iliria). O triunvirato foi fortalecido polo Convenio de Luca (56), que aseguraba vantaxes para cada un dos seus compoñentes; pero respondía a un equilibrio inestable, que habería de evolucionar cara á concentración do poder nunha soa man. Craso morreu durante unha expedición contra os partos (53) e a rivalidade entre César e Pompeio non encontrou freo unha vez morta Xulia, a filla daquel, casada con este (54). No entanto, César lanzárase á conquista do resto das Galias, que non só completou, se non que asegurou lanzando dúas expedicións a Britania e outras dúas a Xermania, cruzando o río Rin. Con isto chegou a dominar un vasto territorio, que oferecía a Roma unha obra comparable á de Pompeio en Oriente. O prestixio e o poder acadados por César preocuparon a Pompeio, elixido cónsul único en Roma en medio dunha situación de caos polas loitas entre mercenarios (52). Conminado polo Senado a licenciar as súas tropas, César preferiu enfrontarse a Pompeio, a quen o Senado confiara a defensa da República como última esperanza de salvagardar a orde oligárquica tradicional. Tras pasar o río Rubicón -que marcaba o límite da súa xurisdición-, César iniciou unha guerra civil de tres anos (49-46) na que resultou vitorioso: conquistou primeiro Roma e Italia, despois invadiu Hispania; e finalmente dirixiuse a Oriente, onde se refuxiara Pompeio. Perseguindo a este, chegou a Exipto, onde aproveitou para intervir nunha disputa sucesoria da familia faraónica, tomando partido en favor de Cleopatra ("Guerra alexandrina", 48-47). Asasinado Pompeio en Exipto, César proseguiu a loita contra os seus partidarios. Primeiro tivo que vencer o rei do Ponto, Farnaces, na batalla de Zela (47), que definiu coa súa sonada sentencia "veni, vidi, vici" ("cheguei, vin e vencín"); despois derrotou os últimos pompeístas que resistían en África (batalla de Tapso, 46) e os propios fillos de Pompeio en Hispania (batalla de Munda, preto de Córdoba, 45). Vencedor en tan longa guerra civil, César calou os descontentos repartindo dádivas e recompensas durante as celebracións que organizou en Roma pola vitoria.

Morte de Xulio César, obra de Vincenzo Camuccini, 1798.
Agrandado
Morte de Xulio César, obra de Vincenzo Camuccini, 1798.

Unha vez dono da situación, César acumulou cargos e honras que fortaleceron o seu poder persoal: cónsul por dez anos, prefecto dos costumes, xefe supremo do exército, pontífice máximo (sumo sacerdote), ditador perpetuo, emperador con dereito de transmisión hereditaria,..., se ben rexeitou o diadema real que lle ofreceu Marco Antonio. O Senado foi reducido a un mero consello do príncipe. Estableceu así unha ditadura militar disimulada pola apariencia de acumulación de maxistraturas civís. Morreu asasinado nunha conxura dirixida por Casio e Bruto, que lle impediu completar as súas reformas. Porén, deixou terminadas algunhas, como o cambio do calendario (que se mantivo até o século XVI), unha nova lei municipal que concedía maior autonomía ás cidades, o reasentamento como agricultores das masas italianas proletarizadas,...; todo apuntaba a transformar Roma, da cidade-estado que fora, en cabeza dun imperio que abranguera a práctica totalidade do mundo coñecido, ao mesmo tempo que se transformaba a súa vella constitución oligárquica por unha monarquía autoritaria de tinturas populistas; a dita obra sería completada polo seu sobriño-neto e sucesor, Octavio Augusto.


Imperio Romano

Segue a:
República Romana
Xulio César
(-59--44)

Precede a:
Octavio Augusto
Dinastía Xulio-Claudia


Wikiquote logo
Citas no Wikiquote sobre: