Guerra dos Emboabas
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
A Guerra dos Emboabas foi unha revolta ocorrida no Brasil de 1707 a 1709, tamén chamada de "a loita polo ouro".
En novembro de 1708 a localidade de Cachoeira do Campo foi palco de unha das máis sangrentas batallas xa ocorridas no actual estado de Minas Xerais. Os paulistas (isto é, os nados ou residentes onde hoxe sitúase a cidade de Sao Paulo), descobridores das minas de ouro da rexión reivindicaban para si o direito total de súa exploración. Os que discordaban disto, en sua maioria portugueses, ficaron coñecidos como Emboabas (palabra do tupi que significa galiñas calzadas, unha referencia pexorativa ó hábito ata entón incomun para os paulistas dos portugueses de usaren calzas e botas) e eran liderados por Manuel Nunes Viana. Esta discusión tornouse disputa armada coñecida como Guerra dos Emboabas.
[editar] A Guerra dos Emboabas
Os episodios desa guerra non foran totalmente esclarecidos, pois hai unha parcialidade nos relatos, feitos en súa maioria polos adversarios dos paulistas.
Dende o inicio da corrida polo ouro, os paulistas consideraronse donos das minas, sexa por eles seren os descobridores do lugar, sexa polo facto daquela rexión facer parte da capitania de San Vicente. Prova dixo foi unha petición da Cámara de Sao Paulo, de 7 de abril de 1700, que requereu a outorga das terras de Minas Xerais exclusivamente ós paulistas. Mentres iso, os colonos da Bahia ou de Pernambuco estaban moito máis ligados ós portugueses que ós paulistas, que eran na súa maioria mestizos, e falaban en tupi-guaraní. Os nomes que trocaron entre si mostraban suas diferenzas. Os paulistas eran chamados de "nómades", ou "bandoleiros sen lei". Xa estes apelidaron os forasteiros de emboabas. Emboabas non eran só os portugueses pero si todos os outros que tamén viñan de outra colónia. Na guerra que ocorreu os baianos e pernambucanos e os outros considerados estranxeiros, ficaron do lado dos portugueses.
Para os paulistas, aqueles que non participaron dos esforzos na procura de ouro non deberian ter os mesmos direitos na exploración. A tensión entre os paulistas (tamén chamados de vicentinos), e os demais crecia, pola propia arrogancia dos paulistas, e pola resistencia dos emboabas. A pesar de viveren próximo nas rexións poboadas das minas, non se unian. Ó contrario, xuntabanse cada grupo con un representante. O ex-bandeirante (nome que se da en portugués ós comandantes das primeiras expedicións de exploración do interior do Brasil) Manuel de Borba Gato era o líder dos paulistas. Xa os Emboabas eran liderados por Manuel Nunes Viana, portugués que veu para Bahia ainda cando xoven, e era coñecido por atos de coraxe que o traceron para a rexión onde era propietario de lucrativas minas.
En 1707, na rexión do Arraial Novo, dous dos chefes máis importantes dos paulistas foran espancados polos emboabas. Con medo de vinganza, os agresores fuxiron para a mata, ficando apenas un pequeno grupo na resistencia. Os paulistas, porén limitaronse a enterrar seus chefes, e non enfrentaron os emboabas. Iso encoraxou os emboabas que habian fuxido para a mata a voltar, e non máis aterrorizarense cos paulistas. En 1708, un confronto inevitable aconteceu, e os dous lados voltaron a guerrear. Manuel de Borba Gato interveo, banindo Nunes Viana do distrito do Río das Velhas, porén fracasou.
Varias tentativas de acordo foran feitas, porén sen suceso. Os emboabas tomaron a iniciativa de desarmar todos os paulistas que encontraban, pensando que estes preparaban un grande ataque contra eles. Houve pouca resistencia, ó fin de 1708, os emboabas xa tiñan o controle de duas das trés áreas de mineración máis importantes. Os paulistas refuxiaronse no distrito de Rio das Mortes. Os emboabas reunironse e proclamaron Manuel Nunes Viana como gobernador da rexión mineradora.
Depois de garantiren sua supremacia na rexión, os emboabas encarregaron Bento de Amaral de Coutinho para expulsar os paulistas restantes. Os paulistas contra-atacaron, pero renderonse despois de loitar. Durante a expulsión dos paulistas ocorreu o episodio chamado na historia do Brasil de Capão da Traição. Durante a batalla, o emboaba Bento de Amaral propos un acordo de rendición ós paulistas. Pero cando estes largaron as armas, foran impiedosamente masacrados.
O confronto terminou por volta de 1709, grazas á intervención do gobernador do Río de Xaneiro, António de Albuquerque Coelho de Carvalho. Sen os priviléxios desexados, e sen forzas para guerrear, os paulistas retiraronse da rexión. Moitos deles foran para o oeste onde máis tarde descobriron novos xacementos de ouro nos atuais estados do Mato Groso e Goiás.