Cyanobacteria
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Algas azuis | ||||
---|---|---|---|---|
![]() |
||||
Anabaena sphaerica | ||||
Clasificación científica | ||||
|
||||
Clases e Ordes | ||||
Clase Cyanophyceae |
O filo Cyanobacteria inclúe as “algas azuis”, organismos acuáticos procariontes e fotosintéticos en forma de filamento, mais formando capas de materia verde-azulada en augas paradas e eutróficas. A maioría das especies atópanse en auga doce, mais algunhas son mariñas ou de solo húmido. Outras especies son endosimbiontes en líquenes ou en varios protistas, fornecendo enerxía aos seus hospedeiros.
Foron durante moito tempo clasificadas como algas, ben na división Cyanophyta, ben na clase Cyanophyceae (por iso se utiliza tamén o termo cianofíceas, aínda que o termo cianobacterias estexa a gañar terreo) e estudadas polos botánicos. Actualmente sábese que estes organismos non teñen relación filoxenética con calquera dos grupos de algas, a non ser como probábeis antepasados dos cloroplastos – ver teoría da endosimbiose) – e atópanse clasificados como un filo (ou división, para os botánicos) dentro do dominio Bactería.
O rexistro fósil das cianobacterias indica que estes seres fotosintéticos apareceron no éon xeolóxico Arqueano e deben ter sido responsábeis da aparición do oxíxenio na atmosfera terrestre - o que parece ter acontecido hai preto de 2500 millóns de anos, despoletando a orixe da vida eucarionte e dando lugar ao que se chama actualmente o éon Proterozóico (que significa aproximadamente dos “animais primitivos”).
Existen cianobacterias unicelulares, coloniais e filamentosas. Algunhas especies producen células diferenciadas:
- heterocistos, especializados na fixación de nitróxeno, e
- acinetes, especializados no amoreamento de substancias de reserva (por exemplo, o amido cianobacteriano).
A parede celular é unha estrutura con catro constituintes, que cora como unha bacteria Gran-negativa:
- Unha capa fina de citoplasma por fora da membrana celular;
- Unha capa ríxida composta de mureína (un peptidoglicano);
- Dúas capas de polisacáridos; e, por veces,
- Unha capa espesa e xelatinosa, que agrega as células en colonias (ou filamentos ríxidos).
As cianobacterias non posúen flaxelos, mais algunhas poden moverse coa axuda de fibras en espiral na parede celular. Na maior parte das especies, a “maquinaria” fotosintética atópase en pregamentos da membrana celular, chamadas tilacoides. Algunhas poden sintetizar materia orgánica usando sulfureto de hidroxenio, como fan outras bacterias autotróficas.
No que di respecto aos pigmentos fotosintéticos, atópanse dúas formas nas cianobacterias: a maioría posúe clorofila a xuntamente con varias proteínas chamadas ficobilinas, que dan ás células a cor típica azulada; alguns xeneros, sen embargo, non posuen ficobilinas e teñen clorofila b para alén da a, o que lles confere unha colorazón verde brillante. Orixinalmente, estas últimas formas foron clasificadas nun grupo denominado “proclorofitos” ou “cloroxibacterias”, mais aparentemente desenvolveranse en diferentes liñas de cianobacterias.
Algunhas cianobacterias segregan cianotoxinas, entre as cales anatoxinaa, anatoxinaas, aplisiatoxina, cilindrospermopsina, ácido domóico, microcistina LR, nodularina R e saxitoxina.