Xoán Carlos I de España
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Juan Carlos I Alfonso Víctor María de Borbón y de Borbón-Dos Sicilias (Xoán Carlos I en galego) (5 de xaneiro de 1938 -). Rei de España dende o 22 de novembro de 1975.
Neto de Afonso XIII e fillo de Juan de Borbón (conde de Barcelona), naceu en Roma, onde estaba exiliada a súa familia dende a proclamación da II República española. Era tamén neto da Raíña Vitoria Euxenia de Battenberg (1887-1969), muller de Afonso XIII. Pola liña materna era neto de Príncipe Carlos das Dúas Sicilias e Duque de Calabria, e da princesa Luisa de Orleáns, da casa real de Francia. A súa nai era a princesa María das Mercedes de Borbón, princesa das Dúas Sicilias. O Rei ten dúas irmás (Pilar, duquesa de Badaxoz, e Margarita, duquesa de Soria e Hernani); tivo tamén un irmán, Afonso, que morreu en tráxicas circunstancias durante o exilio portugués da familia en 1956.
Na entrevista do 25 de agosto de 1948 entre Franco e o conde de Barcelona acordouse a vinda a España do príncipe Xoán Carlos para realizar os seus estudos. Comezou os seus estudos en San Sebastián e rematounos en 1954 en Madrid, tralo que ingresou nas forzas armadas, e en 1957 pasou un ano na escola naval militar de Marín. En 1961 graduose pola Universidade Complutense.
En 1962 casou con Sofía de Grecia, coa que tivo tres fillos: Elena, Cristina (infantas de España) e Filipe, herdeiro ao trono e Príncipe de Asturias.
Por mor da Lei de sucesión á xefatura do Estado do 26 de xullo de 1947, converteuse no seu sucesor a título de rei ao ratificalo as Cortes en xullo de 1969. Asumiu interinamente a xefatura do Estado entre 19 de xullo e o 2 de setembro de 1974 e do 30 de outubro a 20 de novembro de 1975 por enfermidade de Franco. Trala morte deste, foi proclamado rei de España, pero non foi ata o 14 de maio de 1977 que o conde de Barcelona renunciou aos seus dereitos dinásticos históricos e á xefatura da Casa Real.
[editar] Reinado
Durante o seu reinado aprobouse a Constitución de 1978 que definiu as funcións do rei, suprimiu os poderes executivos outorgados polo franquismo e converteu ao rei nun monarca parlamentario.
Un dos momentos máis graves do seu reinado foi a tentativa de golpe de estado do 23 de febreiro de 1981 (23-F). Nese día, durante a investidura do candidato á presidencia do goberno Leopoldo Calvo Sotelo, o tenente coronel Antonio Tejero, ao mando dun grupo de gardas civís entrou pola forza no Congreso dos Deputados, ao tempo que se producía a insurrección de Jaime Milans del Bosch, Capitán xeneral da VI Rexión Militar (Valencia) e outras forzas en Madrid. A intervención do rei pola televisión chamando ao apoio ao lexítimo goberno democrático e as conversas previas cos altos mandos militares axudaron ao fracaso do golpe.