Nacionalismo asturiano

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Bandeira nacionalista asturiana
Agrandado
Bandeira nacionalista asturiana

No Principado de Asturias, malia non ser un fenómeno tan destacado como nos casos de Cataluña ou o País Vasco, o nacionalismo déixase notar na política asturiana, aínda que máis a un nivel de movemento social que de elemento cunha clara represtación institucional.

Pese a este menor arraigo do nacionalismo, Asturias ten vivido varias etapas de soberanía política, coa época do Reino de Asturias entre os anos 718 e 925, a declaración de soberanía da Xunta Xeral do Principado de Asturias de 1808, e o Consello Soberano de Asturias e León de 1937.

Índice

[editar] Historia

O nacionalismo asturiano xurde durante a Transición. O Conceyu Nacionalista Astur, fundado en 1976, sería o primeiro partido nacionalista en Asturias. Na década de 1980, con ocasión da promulgación do Estatuto de Autonomía de Asturias, xurden varios partidos nacionalistas de diversas tendencias ideolóxicas como Andecha Astur, Conceyu Independiente d'Asturies, Ensame Nacionalista Astur ou Partíu Asturianista.

Nas eleccións asturianas de 1991, Xuan Xosé Sánchez Vicente, do Partíu Asturianista logrou un escano na Xunta Xeral do Principado de Asturias representado a Coalición Asturiana. Nas eleccións de 1995 o PAS acada un deputado en solitario, repetindo Xuan Xosé Sánchez Vicente. Nas eleccións de 2003, Bloque por Asturies se presentou en coalición con Izquierda Unida, logrando fomar parte do goberno xunto á FSA-PSOE.

[editar] Oposición ó "covandonguismo"

Unha das características do nacionalismo asturiano é a oposición ó uso que o nacionalismo español fai da figura de Don Paio e a Batala de Covadonga, o chamado "covandonguismo", como Pelayo Rojo indica nun artigo titulado Por un novo nacionalismo asturiano: [1]

O covadonguismo é unha ideoloxía especialmente desafortunada que fere, a un tempo, demasiadas sensibilidades. Primeiro, serve para tapar a boca ó nacionalismo asturiano. Ó identificar a nación asturiana cunha especie de "España primordial", embrionaria, cun depósito de esencias hispanas, impídese toda reivindicación nacionalista que poña o acento nas diferencias lingüísticas, étnicas, ou en xeral, nacionais, dos asturianos cos hispanos. [...] Por outro lado, é unha ideoloxía moi estreitamente ligada co tradicionalismo máis rancio, e que este leva consigo, a monarquía (don Paio, primeiro rei de Asturias, elexido polos ástures rebeldes ó Islam, sería o primeiro rei de España) e o imperialismo de signo católico de orixe visigótico (o reino asturiano foi o xerme dunha reconquista imperial da España perdida a mans dos musulmáns). O covadonguismo, polo tanto, entraña a nefasta asociación das ideas do monarquismo e de tradición católica, belixerante co infiel. —Pelayo Rojo, Por un novo nacionalismo asturiano

(Traducido do castelán)

[editar] Diferenciación coa cultura mediterránea e reinvindicación da cultura atlántica

Asturias, como unha zona de influencias culturais celtas, presenta para os nacionalistas asturiáns diferencias significativas con outras zonas de España máis influidas por unha cultura mediterránea. Carlos X. Blanco opinou sobre isto nun artigo titulado Asturias non é España: [2]

Asturias non é España (nin o demáis terra conquistada). A nación asturiana vive entre dúas augas, a atlántica (ou cantábrica) á que pertenece de forma natural, e a mediterránea, á que pertenece de forma coercitiva pola inmersión do noso país na monarquía castelá, na media, e no estado español, na moderna. Adminístrannos dende Madrid, e con iso impóñen unhas estructuras de dominación que non son as nosas. A economía case-escravista do Sur e do Mediterráneo non é a nosa, e os intereses produtivos e comerciais do país asturiano son incluso contradictorios cos que priman en España. O desenvolvemento económico asturiano podera non ser boiante, como o de Madrid, e outras rexións levantinas e sureñas, pero non basease (salvo en pequenas cuotas, lamentabeis) na explotación de emigrantes estranxeiros. O escravismo non foi nunca co carácter da nosa xente. O medio e o talante astures sempre foron en contra desa tendenza do explotador de estilo mediterráneo. —Carlos X. Blanco, Asturias non é España

[editar] A cuestión do asturleonés

O asturiano (tamén chamado bable, asturleonés ou leonés), carece de ofialidade na comunidade autónoma asturiana, aínda que o Estatuto de Autonomía lle recoñece unha especial protección. Tódolos anos sóense facer concentracións e concertos en favor da oficialidade do asturiano.

Durante o franquismo, ó contrario que noutras comunidades como Cataluña ou o País Vasco, onde o idioma catalán e o éuscaro foron reprimidos, o que provocou un despunte do sentemento nacional, en Asturias a lingua local foi ridiculizada o que tivo como consecuencia que a poboación tendese a esquecela e deixar de empregala, ó considerarse socialmente "pouco culto" a quen falase en asturiano. Hoxe se estima que o faban 550.000 personas en Asturias, onde 100.000 o teñen como primeira lingua e 450.000 como segunda.

[editar] O nacionalismo asturiano de corte liberal

  • Unión Asturianista (coalición formada polo Partíu Asturianista e a Unión Renovadora Asturiana)

[editar] O nacionalismo asturiano de corte esquerdista

[editar] Notas

  1. http://www.lahaine.org/index.php?blog=2&p=14046
  2. http://www.rebelion.org/noticia.php?id=25544