Dorna
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
A dorna é unha embarcación de pesca típica das Rías Baixas de aproximadamente 4,50 metros de eslora e 1,50 metros de manga, coa proa redonda que sobresae da cuberta, a popa chata e pequena e quilla pronunciada. Evoluciona cunha única vela de relinga (ás veces se lle pon un foque usado para capear os temporais) e leva dous remos de apoio para cando vai "calma podre". Xeralmente leva dous tripulantes, o patrón á cana e o mariñeiro, que é quen se ocupa do izado da vela.
Segundo diversos estudos, este tipo de embarcación é de procedencia viquinga. Foi introducida nas Rías Baixas, probablemente como copia a menor escala do drakkar, polas frecuentes invasións viquingas que pretendían asediar Santiago de Compostela durante a Alta Idade Media.
A dorna é unha embarcación totalmente fabricada de madeira, construída ó tingladillo coas táboas da obra viva xustapostas, montando unhas sobre outras, reducindo o risco de vías de auga, o que lle confire maior estabilidade á costa dunha perda de hidrodinámica (este tipo de construción denomínase "de escarba"). As cadernas sobresaen da cuberta, formando os apoios dos remos. Leva un timón bastante grande que actúa ademais como orza, prolongándose ata máis abaixo da quilla, gobernado mediante unha cana de madeira dunha soa peza. Coa introducción do motor mariño de explosión, a dorna sufriu un redeseño do espello de popa, introducíndoselle unhas pezas de madeira que permiten o acoplamento dun pequeno motor foraborda.
[editar] Variantes
Existen moitas variantes segundo o uso ou a forma de construción:
- A dorna de tope. Variante típica do Barbanza, que leva as xuntas das táboas da obra viva unidas a tope. Reduce a resistencia do mar á costa dunha maior facilidade para que se abran as táboas ó sol. Precisa dunha execución moito máis "fina" para que as táboas teñan a medida exacta.
- A dorna polbeira. Variante de menor tamaño, usada para ir ás luras e ós polbos.
- A dorna Meca Variante de maior tamaño típica da zona do Grove. O seu maior tamaño obedece ó uso desta tipoloxía en mar aberto e máis batido, con maior frecuencia, e en zonas en que existen fortes correntes mariñas.
- A dorna tramalleira. Variante usada para a pesca con artes de tramallo.
- A dorna ou lancha xeiteira. A Xeiteira é unha embarcación de maior tamaño e tripulación, deseñada para evolucionar en mar aberto máis aló da bocana da ría, onde se faena con rede de pesca ao xeito para a captura de sardiña, xurelo e bocarte. A xeiteira pode non considerarse unha dorna.