Mar de Aral
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
O mar de Aral é un mar interior da Siberia, na Asia, situado entre 53° e 56° de latitude norte e entre 58° e 62° de lonxitude leste. Está situado entre Casaquistán ao norte e Usbequistán ao sur, é un grande lago de auga doce que está considerada como a cuarta extensión de auga doce da Terra.
Na actualidade está en grave degradación ao ser desviada durante décadas a agua dos dous ríos tributarios, Amur Daria e Sir Daria, con fins agrícolas, o que provocou que perdera unha grande parte da súa superficie e maior aínda do seu volume de auga.
En 1960 cobria 68 000 km², sendo o 4º maior lago do mundo. En 2000, a sua superfície xa estaba dividida en dúas partes. A separación entre o Pequeno mar ao norte e o Grande mar ao sur data de 1989. A evolución actual predi a desaparición total do segundo por volta de 2025.
[editar] Desaparición
A diminución do volume de agua no Mar de Aral é considerado un dos maiores desastres ambientais e humanos da historia.
Recibindo agua de dous ríos, o Amu-Daria e o Syr-Daria, o Mar de Aral ven secando progresivamente desde 30 anos. As nacentes dos dous ríos é nas altas montanhas que fan parte do sistema do Himalaia e que distancian cerca de 1.000 km da foz. Durante toda esta extensión, sucesivas drenaxes feitas polo goberno soviético nas repúblicas da Asia Central a partir de 1920 fixeron que o fluxo dos rios no mar diminuise considerabelmente (o 90% do caudal no río Syr-Daria). As drenaxes feitas con propósitos de irrigación de culturas de algodón no Usbequistán, e arroz no Casaquistán, en pleno deserto. Os fluxos acumulados en anos normais dos dous ríos pasaron de 60 km³; na década de 1950 a 38,5 km³; en 1970, 10 km³; en 1975 e 1,3 km³; en 1986.
Na década de 1960, o mar de Aral tiña unha superficie de 66,5 mil km2, con profundidade média de 16 metros e salinidade de 1/3 mais baixa que a rexistrada xeralmente nos oceanos. Dous rios principais lanzabam as suas aguas no Aral: o Amu Daria, ao sur e o Sir Daria a nordeste. Por ano proporcionaba 40 mil toneladas de pesca, e era unha rica fonte para a variedade biolóxica da rexión. Nesta mesma década, as autoridades soviéticas intensificaron a política de irrigación, utilizando as aguas dos rios. A meta era cultivar 7 millóns de hectáreas da Asia Central na cultura do algodón. Ese sistema de cultivo tornou en pouco tempo o Usbequistán no cuarto maior produtor e no segundo exportador mundial do “ouro branco”. Tal éxito económico provocou enormes danos ao medio ambiente e ás poboacións da rexión, especificamente para mais de 1 millón de persoas da Karakalpakia, república autónoma do Usbequistán.
Actualmente, o nivel do Mar de Aral baixou de 22 m desde 1960 e perdeu o 60% da sua superficie. O seu volume pasou de 100 km3 a 650 km3 de 1960 a 1990. O litoral recuou mais de 80 km. En 1990 mais do 90% das terras húmidas ao redor da rexión secaron.
[editar] Ligazóns externas e bibliografía
Ligazóns
- Artigo de David Shukman para a BBC sobre un estudo que detectou niveis altos de danos no ADN da poboación local, que explicaría as altas taxas de cáncer. Muynak, Usbekistán, 29 de xuño de 2004 (en inglés)
- http://www.dfd.dlr.de/app/land/aralsee/ (en alemán)
- Artigo en New Scientist, 21 de xullo de 2003 (en inglés)
- Artigo na BBC sobre a presa planeada, 29 de outubro de 2003 (en inglés)
- Información sobre o estado actual do ecosistema do Mar de Aral (en inglés)
- Artigo sobre a morte do Mar de Aral (en inglés)
- 365 fotos do Mar de Aral tomadas desde satélite, na páxina web "Visible Earth" da NASA
- www.american.edu: Artigo sobre a relación entre o desastre do Mar de Aral e a produción de algodón (en inglés)
- Imaxes tomadas desde satélite do cambio medioambiental
- Anthrax 'time bomb' ticking in Aral Sea, researchers say - Informe da CNN sobre o vertedoiro de armas biolóxicas na illa de Vozrozhdeniya (en inglés)
- Os segredos da illa de Vozrozhdeniya (en ruso)
- Páxina sobre a película "Psy" (en ruso)
Bibliografía
- Bissell, Tom. "Eternal Winter: Lessons of the Aral Sea Disaster." Harper's, abril de 2002, pp. 41–56.
- Ellis, William S. "A Soviet Sea Lies Dying." National Geographic, febreiro de 1990, pp. 73–93.