Brynjólfur Bjarnason
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Íslensk heimspeki Heimspeki 20. aldar |
|
---|---|
![]() |
|
Nafn: | Brynjólfur Bjarnason |
Fædd/ur: | 26. maí 1898 |
Dáin/n: | 16. apríl 1989 |
Helstu ritverk: | Forn og ný vandamál; Gátan mikla; Vitund og verund; Á mörkum mannlegrar þekkingar; Lögmál og frelsi |
Helstu viðfangsefni: | frumspeki, þekkingarfræði |
Hafði áhrif á: | Eyjólf Kjalar Emilsson |
Brynjólfur Bjarnason (fæddur 26. maí 1898 - látinn 16. apríl 1989) var einn áhrifamestu Íslendinga stóran hluta 20. aldar. Hann stundaði heimspekinám í Kaupmannahöfn og Berlín og sneri sér að heimspekinni á efri árum. Meginhluta ævinnar vann Brynjólfur í stjórnmálum. Hann gerðist róttækur þegar á námsárum og hélt fast við þær grundvallarskoðanir alla ævi. Brynjólfur var fyrsti og eini formaður Kommúnistaflokks Íslands 1930 - 1938 og hann var formaður miðstjórnar Sameiningarflokks alþýðu - Sósíalistaflokksins 1938 - 1949. Hann sat á Alþingi í um 20 ár frá 1937 til 1956. Brynjólfur var einnig menntamálaráðherra 1944-1947 í svonefndri „nýsköpunarstjórn“. Hann skrifað gífurlegan fjölda tímarits- og blaðagreina auk bóka, bæði um stjórnmál og heimspeki.
[breyta] Helstu ritverk
- Sósíalistaflokkurinn: Stefna og starfshættir (Reykjavík: Mál og menning, 1952)
- Forn og ný vandamál (Reykjavík: Mál og menning, 1954)
- Gátan mikla ((Reykjavík: Mál og menning, 1956)
- Vitund og verund (Reykjavík: Mál og menning, 1961)
- Á mörkum mannlegrar þekkingar (Reykjavík: Mál og menning, 1965)
- Lögmál og frelsi (Reykjavík: Mál og menning, 1970)
- Með storminn í fangið: Greinar og ræður 1937–1972, I–II (Reykjavík: Mál og menning, 1973), 1972–1982, III (Reykjavík: Mál og menning, 1982).
- Heimur rúms og tíma (Reykjavík: Mál og menning, 1980)
- Samræður um heimspeki (Reykjavík: Mál og menning, 1987)
Brynjólfur þýddi auk þess rit eftir Karl Marx og Friedrich Engels, Maó Tse-tung og Líú Sjaó-sí.
[breyta] Tenglar
- Einar Ólafsson, „Hver var Brynjólfur Bjarnason?“ á Heimspekivef Háskóla Íslands
- Eyjólfur Kjalar Emilsson „Brynjólfur Bjarnason um frelsi viljans“ á Heimspekivef Háskóla Íslands
- Jóhann Björnsson „Tilgangurinn, hégóminn og hjómið: Um gagnrýni Brynjólfs Bjarnasonar á existensíalismann“ á Heimspekivef Háskóla Íslands