Zoch (Watt ėßß datt?)
Uß de Wikipedia för Ripuarisch Shprooche.
Hee di Sigg_is_op Kölsch
(mieh kölsche Sigge)
unn jeshrivve wii_mer_t_shprish
(mieh Sigge jeshrivve wii_mer_t_shprish)
(mieh kölsche Sigge)
unn jeshrivve wii_mer_t_shprish
(mieh Sigge jeshrivve wii_mer_t_shprish)
En Zoch säät mer füür:
- dat → Trekke
- dat wat entshteijt beij_em Trekke med_Dinger Kraff, dat eß dä → Zoch (Trekke)
- en de Nattuur:
- Wenn der Wind de Luff bewääsh, do nennt mer dad_ene → Zoch (Luff), ene → Zoch (Winnd), ene → Luffzoch, ene → Winndzoch, ene → Winndhouch, dat → Bloose (Winnd)
- Jeite dörj_et Huuß, säät mer → „et trick“
- beij de Diere:
- zimmlish fill Füjjel veranshtallten zweijmool em Joor dä → Furrelßzoch
- etlijje Huufdiere unn paa anndere läävern willd in Hääde un trekke röm → Dierwannderung
- dat dunn och de Fesch un trekke en Schaare un Schwärrəm eröm → Feschwannderung
- wann de Minsche Fesch — odder och jet annderes — fange jonn, do trekke se obb_ene → Fischzoch
- Emm Tranßpochtjewerbe:
- e paa Scheffe faare meddeneijn em Ferband odder Ferbund un maachen nenn → Zoch (Scheff)
- en Kutsch, ne Laßßwaare, odder ene Träkker, met singe Aanhängere und Waaren, ne Schlepper, un esu, dat sinn Zöch, → Zoch (Waaren)
- beij_ener Baan, aanennannderjehangene Waaren, felleijsh medd_ener Lock doo_vüür, nennt mer ene → Zoch (Baan)
- beij de Minsche:
- wat de affkrijje kannß, wenn_et_trick → Zoch (Luff)
- beij_m Drinke, wää dä am Lief hätt, hädd_ene → Zoch (Drinke)
- Waaren un Lück die orrjaniseet dörsh de Jäjend trekke, etva beij_enem Bejräpniß, beij_ener Prozzeßßjoon, unn_em Faßteleer → Zoch (Erömtrekke)
- Pääde, Waaren, un Minsche, och Zalldaate, di füür ürrjent su jet optrekke, dat jidd_ene → Opzoch (Optrekke)
- Lück, Famillije, Orrjannisazzjoone, die woo_annderß_hėnn Ömtrekke, wat die am Ballsch han, dat nennt mer orr_een → Ömmzoch
un dä Ömmzoch brängj esu med sish:- enne → Ußßzoch, odder dat → Ußßtrekke
- enne → Ėnnzoch, odder dat → Ėnntrekke
- doo woo de Minsche Fesch, odder och jet annderes, fange jonn, do trekke se obb_ene → Fischzoch
- et jitt jett för aan_ze_treckke, dat nennt mer ne → Aanzoch
- Dä Säzzer un dä Drukker kennt dä → Ėnnzoch (Säzzerej)
- en der Teshnikk, emm Hanndwerrk, unn em Bou jidd_et houfewieß Zöch för ürrjenntvellsh Aanwenndunge, wadd_et Hätz nuur hann wėll. Hee sinn_er_e Paa:
dä → Bouwdenzoch, ene → Ungerzoch, dä → Jlockezoch, dä → Sielzoch, dä → Oppzoch (Faashtoohl), dä → Affzoch, ene → Bröckezoch, ne → Fläschezoch, nen → Kweerzoch, …