Ähneljeschwaad

Uß de Wikipedia för Ripuarisch Shprooche.

Ähneljeschwaad oder Imijedöns is wat mer dat falsche Kölsch nenne.


Enhalldtß_Övverseesh

[Änndere] Jennoue Beschriewung

Off passeet et onger anderm och wäje unsre ville kootschriwwer (Lexikonns) wie z.B. Wrede od. Ahlen etc. dat dat kölsch wat mer vun uns vunwääschjiwwe, kei joods od. rischtisch Kölsch es. Deshallf säät mer och ens "Kick dat ens noh" (Hääkunnf vunnem Nohkixel) anstatt vun „Dun dat ens nohloore jon“ od. „Janck ens nohloore“ saare. Dat is Ähneljeschwaad. Die Bezzäischnong „Imijedöns“ kütt dohää, datt kejne imi aanschtänndesch Kölsch kann.

[Änndere] Hääkunnf vun däm Woot Ähneljeschwaad

Et es esu datt dat Ähneljeschwaad en Jeschwaad es un dämm Kölsch ähnelle sull.

[Änndere] Wii moßß mer et enn_ochtne?

Dat Ähneljeschwaad es alls enne Dialäck schweer ömmstredde, da et joh äientlisch „irjentwie“ jesproche (un jeschriwwe) weede kann. Äwwer, et küt mieh in d Ripowarisch Sproochfamillisch, wi ättwa dä rëijnish Reejiolägk. Äänlish, un noch miih_wi_doo, eß ävver nit klooh, wi mer jät säät. Dröm hät sish et Ähneljeschwaad och nit alls_en Krijohl_Shprooch entwėkkelle künne — ene Imi liehrt mieh fum rishtijje Dijaläk, unn schůnn schwaadt_e_en Woch shpääder widder annders. En paa winnije Lück bliive felleijsh en lange Zick bëij ëijne Aat sesh ußzedrökke, ävver mieh wi en Famillish fun Pimmocke, ätwa uß Jugoßlavije odder de Törkäij, eß dat dann och nit. Allso: winnish Minsche kalle en de_sällve_Aat. Do_zoo kütt, dat em Rhingland baal jedeß Dörp singe ëijene Dijaläk hät, un och en de Shtädt hann sish jo de aale Ööt, un hück_ze_daachß Feedelle, ier Dijaläkte zem Dëijl joodt jehallde, zem Dëijl beßßje jemesch. Di sinn klooh ungescheedlish, ävver zimmlėsh äänlėsh för_enne Främmbde. Wi sůll_enne ärme Imi do met zerrääsh kumme? Küt mer en Kölle „d'r Rhing eraf?“, „do Rhing erunnder?“, doch „dä Rhing erunger?“, odder moß mer saare: „om Rhing erungo?“

Esu bliiv_et bëij ennne jannz unfollshtänndijje noch-nit-Shprooch, sesh shtänndish am foänndere, un_zwa esu schnäll, dat mer nit saare kann, ob_enne Saz jäz „rishtish“ wööh, wi mer_et bëij_de miihßte Shprooche der_miihtß kann. Sesher iß_dat Ähneljeschwaad fill mieh wi z.B. dänglėsh, ävver lang këijn Aat ze schwaade, di esu joot faßßjeklopp wööhr, wi z.B. et Pennißillvanije_Döjtsch, wat uss_enne Meschung fun Pällzisch_un Änglesh entshtannde eß un doför och joodt övver 100 Johr jebruch hät. Jekalldt weed_ed trozdämm.

in ander Shproache