Sitting Bull

Ji Wîkîpediya

Sitting Bull
Mezin bike
Sitting Bull

Sitting Bull (En. Gayê Rûniştî)- navê wî yî rast bi zimanê çermisorî Tatanka Yotanka bû- di sala 1831 da li Grand River, South Dakota hatîye dinê û di sala 1890 jî li Standing Rock Reservation ê da mirîyaye. Sitting Bull serok û hekîmê eşîreta Hunkpapa- Lakota- Sioux bû. Di berxwedana çermisoran li dijî mîrovên sipî da ew serokekî gellekî mezin û xurt bû. Di navbera salên 1869 û 1876 da Sîttîng Bull bi çend hevalên xwe ra wekî gerillakî bi leşkerên emerîkî ra şer kirîye.

Gava ku di sala 1872 da li welatê Sioux an li Black Hills ê zêr hatin dîyînê, mîrovên sipî ew şunda ji dest Sioux an girtin û çermisor mecbûr man ku ji welatê kal û pîrên xwe koçber bin herin derekî din. Li ser vî Sîttîng Bull serxwebûnek mezin di nav mîrovên xwe da pêda kir û di sala 1876 da bi tev Crazy Horse (engl. Hespê Dîn) û Big Foot (engl. Nigê Mezin) di şerê Little Bighorn ê da li dijî General George A. Custer ê serketina yê herî mezin di dîroka çermisoran da qezenç kir.

Demekî şunda emerîkî dîsa hatin xwe û bi ordîyekî mezin çûn ser Sîttîng Bull. Li ser vî Sîtting Bull bi 3000 hevalên xwe revîya Kanada yê. Lê rewşa çermisoran roj bi roj xirab dibû. Mîrovên sipî li demekî kurt da hemû Amerîka bi dest xwe xistin. Êdî hêzê Sîtting Bull nema û bi hevalên xwe di sala 19.Tirmeh ê 1881 li Fort Randall ê teslîmê hikûmeta Amerîka yê bû. Piştî du salan li girtixanê Sîttîng Bull hat berdan û nefîyê Standing Rock Reservation ê bû. Lê dîsa jî wî dest ji serxwebûnê ber neda. Bi alîkarîya wî Komala Govenda Cinan hat darxistin ku yê ji bo çand û hunera gellê çermisor tekoşîn dikir. Her şev çermisor saz lê dixistin, dor agir govend digirtin û bi vî avayî mafên xwe dahanîn zimîn. Hikûmeta mîrovên sipî va govenda wekî polîtîkî û sîyasî hesiband û qedexe kir.

Hikumet ferman da leşkeran ku van govendana nehêlî û Sîttîng Bull bê pêgirtinê yan jî kuştinê. Li roja 15. Berfanbar ê sala 1890 î da di hêla çermesorekî caş bi navê Red Tomahawk hat kuştin. Sîttîng Bull di jîyana xwe da her dem ji bona azadîya gellê xwe şer kirîye.