Охридска архиепископија
Од Википедија, слободна енциклопедија
Охридската архиепископија е историска компонента на Македонската Православна Црква.
[уреди] Историја
МПЦ има долга традиција. За време на владеењето на царот Јустинијан I (527-565), кој потекнувал од местото Тауресиум (денешен Таор), близу до денешното Скопје, бил изграден нов град наречен Јустинијана Прима, во близината на родното место на царот. Скупскиот митрополит бил издигнат на ниво на автокефален архиепископ. Кателијан бил првиот архиепископ на архиепископијата Јустинијана Прима. Имало и други архиепископи, како што се: Бененат, Павле, Јован I, Леон и последниот - Јован IX, кој во 680-681 година учествувал на Трулскиот Собор во Цариград. Потоа, таа црковна традиција ја наследува Свети Климент, како прв словенски епископ воопшто во светот (Извор: МПЦ). Според пишаните документи од средновековна Македонија, житија и сл., средновековните Македонци како духовни лидери ги спомнуваат деволските (охридските) епископи, а цариградскиот или преславскиот патријарх никогаш не се спомнати и целосно се игнорирани, што јасно укажува дека Македонија имала црковна автономија во тој временски период.
Цар Самоил ја издигнува светиклиментовата црква на ниво на патријаршија, најверојатно 976 година. Прв патријарх е г.г. Герман, чие патријаршко име е врежано во царската катедрала Свети Ахил на Голем Град (Standard News, Sofia, 03.09.2001, наслов: „В църквата има списък на епископствата“). За меѓународно признавање на новото царство и патријаршијата, потребно е благослов од центрите на христијанството - Цариград или Рим. Цариград не ја признава Самоиловата држава, па затоа тоа го прави папата Гргур Петти во година која не е точно утврдена (отприлика 997-999 година). Самоил ја зграбил круната од Рим (Извадок од книгата "Rulers of Bulgaria", од професор Милчо Лалков, Ph.D., Kibea Publishing Company, Sofia, Bulgaria). Но, бугарската историографија Рим го преведува со Византија, иако Рим значи Рим, а Византија се викала Романија (на грчки) или Грција (на латински).
Создавањето на посебна црква во Македонија е најголем доказ за постоење на ново царство, на нова држава. Во исто време постојат две цркви, македонска и бугарска, со два посебни патријарси.[се бара извор] Два народа имаат две посебни цркви. Македонскиот патријарх во 998 г. е г.г. Герман (Standard News, Sofia, 03.09.2001, наслов: „В църквата има списък на епископствата“), а на бугарскиот патријаршки преславски трон седи г.г. Глигориј[се бара извор] (Църковен Вестник, Издание на Българската Православна Църква, Година 103, брой 9 и 10, София, 1-30 май 2003, наслов: “Българските патриарси през Средновековието” Александра Карамихалева). Под јурисдикција на охридската патријаршија се наоѓаат и делови од Бугарија, т.е. шопскиот словенски крај и смолјанскиот. Во сеуште непознат временски период, Цар Самоил ја уништува бугарската патријаршија и ја сведува на ниво на митрополија Бугарија[се бара извор], па патријархот г.г. Глигориј се упокојува во 1016 година како „Митрополит Бугарски“[се бара извор], и како таков се слави од БПЦ (види православен календар на Бугарската Православна Црква). По укинувањето на преславската патријаршија, охридската патријаршија својата јурисдикција ја распостила врз сите освоени територии на средновековната македонска држава, Малта и се до Сицилија.
По пропаста на средновековната македонска држава, Василиј Втори, ја инкорпорира Македонија во византиската империја, ги руши световните и духовните обележја на средновековната македонска држава за народот да не се сеќава на славните времиња и затоа Македонија ја нарекува тема Бугарија, заедно со Србија, Албанија, Црна Гора, Панонија, па се до Срем. Охридската патријаршија не ја уништува, туку и го намалува ранкот на автокефална oхридска aрхиепископија и дијацезата и ја намалува само на териториите од византиската тема Бугарија. Така, oхридската aрхиепископија станува главна црковна организација на „цела тема Бугарија“, односно на Македонија, Албанија, Црна Гора и Србија. Од тогаш, охридскиот архиепископ се титулирал како архиепископ на цела византиска тема Бугарија, со епархии во Македонија, Албанија, Црна Гора и Србија.
[уреди] Современи превирања и манипулации
Во мај 2000, со суспендирањето на преговорите (поради автокефалноста која МПЦ ја самодекларираше во 1967г) помеѓу Македонската Православна Црква (МПЦ) и Српската Православна Црква (СПЦ), шизматична група поддржана и признаена од СПЦ ја создаде Православната Охридска Архиепископија (ПОА) на чие чело застана Зоран Вранишковски (поранешен Владика Јован) како Архиепископ Охридски. МПЦ ги прекина комуникациите со Зоран Вранишковски и неговата група. Вранишковски беше осуден на затвор со времетраење од 18 месеци за повредување на религиозните чувства на локалното население, како и промовирање и предизвикување на религиозна нетрпеливост.
Македонската државна Комисија за религии го оспорува правото на регистрација на ПОА поради противзаконското користење на неразлично име, користено за иста религиозна припадност од Македонската Православна Црква (за потсетување: титулата на Архиепископот на МПЦ е „Архиепископ Охридски и Македонски“). МПЦ од своја страна, пак, оперира со документи и докази кои посочуваат на директна вклученост на Владата на Србија во финансирањето на активностите на отпадничката група, што според Претседателот на Македонија, г. Бранко Црвенковски претставува мешање во внатрешните работи на една држава. Претседателот, исто така во 2005 година го одби барањето кое му беше доставено од СПЦ за аболиција на Зоран Вранишковски (што од своја страна беше нагласувано како клучен чекор кој македонската страна мора да го превземе за да се одмрзнат преговорите меѓу двете Цркви).
Вранишковски моментално се наоѓа во затворот „Идризово“ заради незаконска проневера на финансиски средства донирани на МПЦ.