വൃത്തം: ആര്യ

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.

ആര്യ: ഒരു സം‍സ്കൃതമാത്രാവൃത്തം.

ഉള്ളടക്കം

[എഡിറ്റ്‌] ലക്ഷണം (വൃത്തമഞ്ജരി)

ഏഴു ഗണം ഗുരുവൊന്നും
വേണം ജഗണം വരാതെയൊറ്റകളില്‍
ഷഷ്ഠമിതോ ലഘുമയമോ
വരണമിതാര്യയ്ക്കു പൂര്‍വ്വാര്‍ദ്ധം.
ഷഷ്ഠം ലഘുമയമായാ-
ലതില്‍ മുന്‍ ലഘുവിങ്കലിഹ യതി വരേണം
ഉത്തരാര്‍ദ്ധമതില്‍ പി-
ന്നാറാം ഗണമൊറ്റ ലഘു മാത്രം.


മുകളില്‍പ്പറഞ്ഞ ലക്ഷണം ഇങ്ങനെ സംഗ്രഹിക്കാം:

  1. നാലു മാത്രകളുള്ള ഏഴു ഗണങ്ങളും പിന്നെ ഒരു ഗുരുവും ചേര്‍ന്നതാണു പൂര്‍വ്വാര്‍ദ്ധം.
  2. നാലു മാത്രകള്‍ എന്നു പറയുമ്പോള്‍ വിധം വരാം-ഗുരുമയം (- -), ഭഗണം (- v v), ജഗണം (v - v), സഗണം (v v -), ലഘുമയം (v v v v).
  3. ഇവയില്‍ ജഗണം (v - v) 1, 3, 5, 7 എന്നീ ഗണങ്ങളായി വരാന്‍ പാടില്ല.
  4. ആറാമത്തെ ഗണം ജഗണമോ (v - v) ലഘുമയമോ (v v v v) ആവണം. ലഘുമയമായാല്‍ അതിന്റെ ആദ്യത്തെ ലഘുവിനു ശേഷം യതി വേണം.
  5. ഉത്തരാര്‍ദ്ധത്തില്‍ ഏഴാമത്തെ നാലു മാത്രയുള്ള ഗണത്തിനു പകരം ഒരു ലഘു മാത്രം വരണം.

[എഡിറ്റ്‌] ഉദാഹരണങ്ങള്‍

[എഡിറ്റ്‌] സാദൃശ്യമുള്ള മറ്റു വൃത്തങ്ങള്‍

  1. ആര്യയുടെ പൂര്‍വ്വാര്‍ദ്ധത്തിന്റെ ലക്ഷണം തന്നെ (ഏഴു ഗണവും ഒരു ഗുരുവും) ഉത്തരാര്‍ദ്ധത്തിലും വന്നാല്‍ ഗീതി എന്ന വൃത്തം.

[എഡിറ്റ്‌] മറ്റു വിവരങ്ങള്‍