വൃത്തം: രഥോദ്ധത

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.

രഥോദ്ധത: ഒരു സം‍സ്കൃത‍വര്‍ണ്ണവൃത്തം. ത്രിഷ്ടുപ്പു് എന്ന ഛന്ദസ്സില്‍ പെട്ട (ഒരു വരിയില്‍ 11 അക്ഷരങ്ങള്‍) സമവൃത്തം.

ഉള്ളടക്കം

[എഡിറ്റ്‌] ലക്ഷണം (വൃത്തമഞ്ജരി)

രം നരം ല ഗുരുവും രഥോദ്ധത.

വൃത്തശാസ്ത്രസങ്കേതമനുസരിച്ചു് “ര ന ര” എന്നീ ഗണങ്ങളും “ല ഗ” എന്നീ അക്ഷരങ്ങളും വരുന്ന വൃത്തമാണു രഥോദ്ധത.

- v - v v v - v - v -

[എഡിറ്റ്‌] ഉദാഹരണങ്ങള്‍

  1. കുമാരനാശാന്റെ നളിനി എന്ന കാവ്യത്തില്‍ നിന്നു്.
തന്നതില്ല പരനുള്ളുകാട്ടുവാന്‍
ഒന്നുമേ നരനുപായമീശ്വരന്‍
ഇന്നു ഭാഷയതപൂര്‍ണ്ണമിങ്ങഹോ,
വന്നുപോം പിഴയുമര്‍ത്ഥശങ്കയാല്‍.

[എഡിറ്റ്‌] സാദൃശ്യമുള്ള മറ്റു വൃത്തങ്ങള്‍

  1. കുസുമമഞ്ജരിയുടെയും രഥോദ്ധതയുടെയും ആദ്യത്തെ പത്തക്ഷരങ്ങള്‍ ഒരുപോലെയാണു്.
  2. രഥോദ്ധതയുടെ ആദിയില്‍ രണ്ടു ലഘുക്കള്‍ ചേര്‍ത്താല്‍ മഞ്ജുഭാഷിണി എന്ന വൃത്തമാകും.

[എഡിറ്റ്‌] മറ്റു വിവരങ്ങള്‍

  1. ശൃംഗാരം, രതിക്രീഡ എന്നിവ വര്‍ണ്ണിക്കാന്‍ ഈ വൃത്തം ഉപയോഗിക്കാറുണ്ടു്.
  2. കുമാരനാശാന്റെ നളിനി ഈ വൃത്തത്തിലാണു്.
  3. കാളിദാസന്റെ കുമാരസംഭവം കാവ്യത്തിലെ എട്ടാം സര്‍ഗ്ഗം ഈ വൃത്തത്തിലാണു്.