पुणे शहर
From Wikipedia
शहर | पुणे |
जिल्हा | पुणे |
राज्य | महाराष्ट्र |
लोकसंख्या | () |
दूरध्वनी कोड | ०२० |
पोस्टल कोड | ४११-xxx |
आर.टी.ओ कोड | MH-१२ |
निर्वाचित प्रमुख | सौ. रजनी त्रिभुवन (महापौर) |
प्रशासकीय प्रमुख | डॉ. नितीन करीर (महानगरपालिका आयुक्त) |
संकेतस्थळ | http://www.egovpmc.com |
पुणे शहर, (महाराष्ट्र राज्य), मुळा व मुठा ह्या दोन नद्यांच्या किनारी वसलेले एक मोठे शहर आहे. शिवपूर्वकाळापासून ज्ञात इतिहास असलेले पुणे शहर ही महाराष्ट्राची सांस्कृतिक राजधानी मानली जाते. २००१ च्या गणनेनुसार पुण्याची लोकसंख्या सुमारे सदतीस लाख होती.
येथे मराठी ही मुख्य भाषा आहे, हिंदी व इंग्लिश पण प्रचलित आहेत.
पुणे हे विद्येचे माहेरघर मानले जाते. शहरात सर्व विषयातील उच्च शिक्षणासाठी सुविधा उपलब्ध आहेत. पुणे विद्यापीठ, राष्ट्रीय रासायनिक प्रयोगशाळा, आयुका, आगरकर इन्स्टिट्यूट, सीडॅक सारख्या संस्था आंतरराष्ट्रीय दर्जाचे संशोधन करत आहेत.
पुणे हे महाराष्ट्रातील एक महत्त्वाचे औद्योगिक केंद्र आहे. टेल्को, बजाज ऑटो, भारत फोर्ज सारखे अनेक मोठे कारखाने येथे आहेत. १९९० च्या दशकात, इन्फोसिस,टाटा, विप्रो, सिमँटेक, आयबीएम सारख्या प्रसिद्ध सॉफ्ट्वेअर कंपन्यांनी पुण्यात आपली केंद्रे उघडल्यापासून पुणे हे भारतातील एक प्रमुख 'आयटी उद्योगकेंद्र' म्हणून विकसित होत आहे.
अनुक्रमणिका |
[संपादन] नाव
पुणे हे नाव 'पुण्य नगरी' वरुन पडले आहे. ८ व्या शतकात ते पुन्नका नावाने ओळखण्यात येई. ११ व्या शतकात ते कसबे पुणे किंवा पुणेवाडी नावाने ओळखले जाऊ लागले. ब्रिटीशांनी त्याला 'पुना' संबोधण्यास सुरुवात केली.
[संपादन] इतिहास
[संपादन] भूगोल
पुणे शहर हे पूर्वीच्या मध्यवस्तीतल्या नदीकाठच्या पेठांपासून वाढत जाऊन, नवीन उपनगरे जोडली जात विस्तारत गेले आहे.
[संपादन] पेठा
- रविवार पेठ
- सोमवार पेठ
- मंगळवार पेठ
- बुधवार पेठ
- गुरुवार पेठ
- शुक्रवार पेठ
- शनिवार पेठ
- कसबा पेठ
- गंज पेठ
- सदाशिव पेठ
- नवी (सदाशिव) पेठ
- नारायण पेठ
- भवानी पेठ
- नाना पेठ
- रास्ता पेठ
- सेनादत्त पेठ
- घोरपडे पेठ
- गणेश पेठ
[संपादन] प्रमुख उपनगरे
- कोथरूड
- औंध
- येरवडा
- धनकवडी
- हडपसर
- खराडी
[संपादन] काय बघाल?
- पर्वती
- शनिवार वाडा
- सिंहगड किल्ला
- खडकवासला धरण
- राजा दिनकर केळकर संग्रहालय
- पानशेत धरण
- बालगंधर्व रंगमंदिर
- लाल महाल
- आगाखान पॅलेस
[संपादन] चित्रपट गृहे
- अलका
- विजय (लिमये नाट्य चित्र मंदिर)
- राहुल
- अल्पना
- मंगला
- नीलायम
- आयनॉक्स
- अपोलो
- जयहिंद
- अलंकार
- सिटी प्राईड (कोथरूड)
- सिटी प्राईड (सातारा रोड)
- प्रभात
- इ-स्क्वेअर
[संपादन] सुप्रसिद्ध व्यक्ती
[संपादन] वृत्तपत्रे
- सकाळ
- महाराष्ट्र टाईम्स
- टाइम्स ऑफ इंडिया
- लोकसत्ता
- विवा वेस्ट
[संपादन] रुग्णालये
- ससून रुग्णालय
- संजीवन रुग्णालय
- दीनानाथ मंगेशकर रुग्णालय
- जहांगीर रुग्णालय
- पूना हॉस्पिटल
- हर्डीकर रुग्णालय
- धोंडूमामा रुग्णालय
- रुबी हॉल क्लिनीक
- कृष्णा रुग्णालय
- AFMC रुग्णालय
[संपादन] रेल्वे स्थानके
- हडपसर
- घोरपडी
- पुणे मुख्य
- शिवाजीनगर
- खडकी
- दापोडी
- पिंपरी
- चिंचवड
- निगडी
[संपादन] जैवविविधता
इथे पुणे शहर डाकघरापासुन २५ कि.मी.त्रिज्येच्या परिसराचा विचार केला आहे. पुणे शहर परिसरात साधारणपणे १००० सपुष्प वनस्पतींच्या प्रजाती, १०४ फुलपाखरांच्या प्रजाती, ३५० पक्षांच्या प्रजाती आणि ६४ सस्तन प्राण्यांच्या प्रजाती आढ्ळतात.