Anatumìa

From Wikipedia

Anatumia dû corpu umanu di Juan Valverde de Amusco, Roma 1559
Enlarge
Anatumia dû corpu umanu di Juan Valverde de Amusco, Roma 1559

L'anatumìa (dû grecu ανατομή, anatomè = "dissizzioni"; furmatu di ανά, anà = "attraversu", e τέμνω, tèmno = "tagghiari") è la scienza ca studia la forma e la struttura di l'urganismi. Fa parti ntigranti dâ bioluggìa

La "divisioni tagghiannu" è unu dî menzi di studiu di sta scienza, ca 'n manera chiù esatta putissi essiri chiamata "morfoluggia".

Veni suddivisa 'n anatumia animali (Zuotumìa) e viggitali (Fitotumìa).

Lu studiu dî rilazzioni tra essiri diversi o urgani d'essiri diversi veni ditta anatumìa cumparata; quann'è limitata a una sula specii animali, veni ditta anatumia spiciali.
Prima rapprisintanti di l'anatumia spiciali è l'anatumia umana; chista pò essiri apprucciata di diversi punti di vista.
Dû puntu di vista mêdicu cunsisti ntâ canuscenza di l'esatta forma, pusizzioni, misura e ntirrilazzioni dî varii parti dû corpu umanu 'n saluti, e a stu studiu vennu dunati li tèrmini anatumìa umana discrittiva o tupugrafica.

Na canuscenza accurata di tutti li dittagghi anatòmici nicissita anni d'ussirvazzioni e è pussiduta sulu di pochi. Lu corpu umanu è accussì cumplessu, ca sulu un ristrettu nummaru d'anatumisti umani patruniggia tutti li sô dittagghi: tanti si spicializzanu sulu supra arcuni parti, comu lu ciriveddu, li visceri, ecc., accuntintannusi di na bona canuscenza ginirali dû restu dû corpu.
L'anatumìa tupugràfica havi a èssiri apprisa d'ogni aspiranti anatumista tramiti la ripituta dissizzioni e ispizzioni dî cadaveri. Si tratta dûn tipu di canuscenza pi certi versi simili a chidda dûn pilota d'aireu, àvi a essiri pricisa e dispunibbili 'n situazzioni d'emirgenza.

Dû puntu di vista murfulòggicu, l'anatumìa umana è n'affascinanti studiu scintìficu c'havi com'uggettu la scuperta dî causi c'hannu purtatu a l'attuali struttura di l'èssiri umanu, e nicìssita la canuscenza d'àutri scienzi: l'istoluggìa, la citoluggìa e la fisioluggìa.

L'anatumìa patològgica è lu studiu di l'urgani malati. Mentri li varii disciplini dâ nurmali anatumia, ca s'applicanu a vari scopi arricivinu na dinuminazzioni particulari comu anatumìa mèdica, chirurgica, giniculòggica, artistica e supirficiali; la cumparazzioni anatòmica dî diffirenti etnii fa parti dâ scienza di l'antropoluggìa fìsica o di l'anatumìa antropulòggica.

Ìndici

[cancia] Vranchi di l'anatumìa

  • Anatumìa cumparata.
  • Anatumìa umana.

[cancia] Apparati e sistemi dû corpu umanu

  • Apparati
    • Apparatu musculari
    • Apparatu circulatoriu
    • Apparatu diggirenti
    • Apparatu ginitali
    • Apparatu rispiratoriu
    • Apparatu schilitricu (schiletru umanu)
    • Apparatu tigumintariu
    • Apparatu urinariu
  • Sistemi
    • Sistema ennucrinu
    • Sistema esucrinu
    • Sistema nirvusu

[cancia] Urgani dû corpu umanu

[cancia] Principali ossa dû schèlitru

  • cascia turacica
  • clavicula
  • costi o custoli
  • craniu
  • fimuri
  • mannibbula
  • omeru
  • piruni
  • radiu
  • rutula o patedda
  • sternu
  • tibbia
  • ulna
  • virtebbri
  • Tarsu
  • Carpu
  • Ossu fruntali
  • Ossu uccipitali
  • Osso paritali

[cancia] Ghiannoli

  • ghiannola pituitaria o ipufisi
  • ghiannola salivali
  • ghiannola surrinali
  • ghiannoli mammarii
  • tiruidi
  • paratiruidi

[cancia] Tissuti biuluggici animali

  • Tissutu cunnittivu
  • Tissutu ennutiliali
  • Tissutu epitiliali
  • Tissutu musculari
  • Tissutu nirvusu
  • Tissutu ghiannulari

[cancia] Autri tèrmini anatumici (nun classificati)

  • arteria
  • ciloma
  • capiddi
  • esuschiletru
  • glumirulu
  • nervi
  • pirituneu
  • schiletru
  • spina dursali
  • trattu gastruintistinali
  • vina

[cancia] Vuci currilati

[cancia] Studiu di l'anatumia

  • Anatumista.
  • Anfitiatru d'anatumia.
  • Gabbinettu d'anatumia.
  • Urganu
  • Riggioni dû corpu umanu.
  • Storia di l'anatumia

[cancia] Viditi puru:


[cancia] Culligamenti esterni


Midicina
Tutti l'artìculi di Midicina | Tutti li Malatìi | Spicialità Mèdichi | Spicialità Chirùrgichi

[cancia] Fonti

La fonti di st'articulu è Uicchipidia Taliana :

http://it.wikipedia.org/wiki/Anatomia