Mozzia
From Wikipedia
Mozzia (Mothia, 'n latinu; Mozia, in italianu) è na isuledda pùnicu-finicia ntô centru di lu stagnuni di Marsala, un trattu di mari quasi chiusu e vasciu vasciu, a menu di un chilòmitru dâ punta di terra chiù vicina di Marsala, ora riserva naturali, stisa circa trenta èttari.
[cancia] Storia
Lu cennu chiù anticu di la sò esistenza risali a Tucididi (sèculu VIII/VII a.C.) e forsi la sò fundazioni cû nomu di MTW o HMTW. Addiventa lu chiù mpurtanti centru pùnicu dâ Sicilia, cuntisu dî greci e dî cartaginisi. Nnô 397 a.C. veni distrutta di Dionisiu lu vecchiu di Sarausa; li muzziani scappanu e nnâ terraferma di frunti fùnnanu Lylibeum, ora Marsala; accussì Mozzia sparisci di la storia.
[cancia] Archiuluggìa
Sulu nnô sèculu scursu si scupri chi l'isuledda di San Pantaleu è l' antica Mozzia. L'isuledda è un veru e propiu museu archiulòggicu a l'apertu: è tutta ruvini antichi, circundata di na cinta muraria cu turri e porti e cu na strata lastricata sutta l'acqua dû mari chi la cullega a la terraferma. China di abbitazioni finicî e grechi: la Necròpuli; lu Tofet: un santuariu pî riti sacrificali; lu Kothon: un purticeddu artificiali scavatu a l'internu di l'isuledda cû funnu lastricatu; un Museu chinu di cosi antichìssimi e mpurtantìssimi e cu na statua greca truvata a Mozzia nnô 1979 di straurdinaria biddizza: un picciottu affimminatu vistutu cu nna tùnica plissittata chi strinci e sàguma lu corpu.