Lingua occitana

From Wikipedia

Li lingui e dialetti dâ Francia
Enlarge
Li lingui e dialetti dâ Francia

L'occitanu o (nta l'occitanu: lenga d'òc e ntô francisi: langue d'oc) è na lingua rumànica, dû gruppu dî lingui indoeuropei, parrata ntô terzu miridiunali dâ Francia (6 riggiuni o 32 dipartimenti francisi), ntô miridiuni di Lèira e macari nta 12 vaddi alpini d'Italia (e ntâ citati calabbrisi di Guardia Piemuntisi) e ntâ Vaddi d'Aran ntâ Catalugna miridiunali (Spagna). Lu nomu di chista lingua veni di l'avvèrbiu affirmativu òc, ntô Mediuevu, usatu macari oggi ntâ lingua muderna, ô cuntrariu di l'avvèrbiu affirmativu oïl dî parrati francisi dâ midemma èbbica o "Lingua d'Oïl" (ntô francisi: "Langue d'Oïl") ô nord; la palora oïl addiventàu l'avvèrbiu affirmativu oui ntô francisi. L'occitanu è na lingua assai similari ô catalanu.


Ìndici

[cancia] Urìggini

L'occitanu è na lingua dirivata dû latinu. Chsta lingua havi statu purtata dê armati dâ culunizzazzioni rumana ntô sèculu II a.C.. Ma l'occitanu è macari ricca di palori vinuti dî dialetti preistùrici, e doppu dî gàddici. Putemu vìdiri dintrê nomi di locu forsi palori c'attròvanu li sô urìggini dintrê lingui cèltichi.


Li lingui d'òc
Enlarge
Li lingui d'òc

[cancia] Dialetti

L'occitanu havi 6 dialetti principali: lu guasconu a punenti, lu linguaducianu e lu pruvenzali a miridiuni, lu limunisnu, l'alvirvniatu e lu pruvenzali alpinu (macari chiamatu "vivaroalpenc") a sittintriuni.


[cancia] Grafìa

Oggi, cci sunnu dui grafìi utilizzati pi scrìviri l'occitanu: la grafìa di Frédéric Mistral utilizzatu pû pruvenzali e la grafìa di Louis Alibert pi tutti li àutri dialetti.


[cancia] Culligamentu nternu


[cancia] Culligamentu esternu


Rifirimenti: Occitan en lenga d'òc