Portal:Shqipëri

Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë


redakto 

Portali Shqipëri Intro

Falmuri

Mirë se erdhet në portalin Shqipëria në Wikipedia!


Kjo faqe duhet të shërbejë si ndihmë për kërkimin dhe krijimin e artikujve nga dhe mbi Shqipërinë në Wikipedia.

redakto 

Artikulli i muajit

Baba Tomorri

Nga kulti pagan i majave të larta, i përhapur në gjithë Shqipërinë, kulti i malit të Tomorrit ka mbijetuar në rrjedhë të shekujve e të ndërrimeve fetare. Duke gëzuar një prestigj të veçantë në botën shqiptare, ai ka fituar atributin e malit të shenjtë. Fakti që ky mal në gojëdhënën popullore, në periudhën antike e mesjetare dhe në letërsinë romantike përfytyrohet si Olimpi shqiptar, besohet se është dëshmi e njësisë kulturore ballkanike.

Tomorri është mali më impozant në Shqipërinë e Jugut. Me majën më të lartë 2416 metra, ai ngrihet vetmitar në një rrafshinë pa fqinjë që ta rivalizojnë dhe zotëron kështu pamjen nga të gjitha pikat e horizontit. Kjo e bën atë madhështor, si e bëjnë të bukur livadhet malore, e të frikshëm majat e thepisura shkëmbore, humnerat e thella dhe stuhitë e befasishme. Etnologia angleze Margaret Hasluck, që u ngjit në majë të tij më 1930, konstatoi midis të tjerave se pelegrinët besonin në një fuqi të mbinatyrshme me seli në atë majë e se betimi për Baba Tomorrin ishte më i fortë se betimi mbi Ungjill ose Kur’an. Kuptohet se ky adhurim është mbeturinë e kultit pagan të natyrës, brenda të cilit kanë mbetur besimet e shqiptarit.

Në zhvillimet e mëvonshme etno-historike e fetare të shqiptarëve, substrati pagan u tregua shumë i qëndrueshëm; ai mbijetoi si një element i vazhdimësisë së traditës mitologjike ilire dhe si shprehje e njësisë shpirtërore të tyre. Vendet e peligrinazheve të epokës pagane dhe ritet pagane mbetën po ato në epokat e mëvonshme fetare, ndryshuan vetëm përfytyrimet që lidhen me këto rite, duke marrë një veshje kristiane ose islame. Ky evolucion dhe stagnacion njëherësh është karakteristik edhe për kultin e Tomorrit dhe ritet e pelegrinëve në nderim të tij.

Për të ardhur tek ekzaltimi romantik i shekullit XIX, kulti pagan i malit të shenjtë të Tomorrit kaloi dy faza, që iu përgjigjën dy periudhave të historisë fetare të shqiptarëve: periudhën e lulëzimit të kristianizmit dhe atë të islamizmit. Por, sikur të mos ekzistonin këto dy faza, siç do ta provojmë më poshtë, letërsia romantike e Rilindjes shqiptare, u nis nga kulti pagan dhe mbeti te përmbajtja dhe përfytyrimi i tij primitiv mitologjik. Ajo çka i shtoi kjo letërsi këtij kulti ishte fryma e ekzaltuar e romantizmit nacional.

Për të kuptuar çka u tha duhet të hapim këtu ...

redakto 

Fotografia e muajit

Vlora natën

Vlora natën
redakto 

A e dini se

Bregdeti shqiptarë është 316km i gjatë dhe
...

redakto 

Shqipëri Temat

Portal:Shqipëri/Temat e portalit Shqipëri

redakto 

Burime interneti

Portal:Shqipëri/Burime interneti

redakto 

?

Portal:Shqipëri/?

redakto 

??

Portal:Shqipëri/??

redakto 

Potala të ngjashme

redakto 

Shqipëri Lajme

redakto 

Biografi e zgjedhur

Abdyl Frashëri
(1839 - 1892 )

Patriot demokrat i shquar, një nga ideologët përparimtarë të Rilindjes Kombëtare dhe një nga udhëheqësit kryesorë të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, Hero i Popullit.

Lindi në Frashër (Përmet) në familjen e një spahiu të vogël të deklasuar; vëllaj i madh i Naim Frashërit dhe Sami Frashërit. Abdyl Frashëri e kaloi pjesën e parë të jetës në fshatin e lindjes deri në moshën 18-vjeçare kur u vendos për nevoja pune në Janinë. U shqua si personalitet politik qysh më 1877, sapo u duk se Kriza Lindore po rrezikonte trojet shqiptare. Si kryetar i Komitetit Shqiptar të Janinës që u formua po atë vit, hartoi projektin e shpalljes së pavarësisë së ...

redakto 

Artikuj të ri

redakto 

Citate

Shqiptarët e moçëm, besoninë Hyjninë, dhe në mal të Tomorrit ish falëtore e ti, që thuhej Dodonë
Naimi

redakto 

Shqipëri Lista

Portal:Shqipëri/Shqipëri Lista

redakto 

Kategori

redakto 

WikiProjekte

redakto 

Artikuj që duhen përmirësuar

redakto 

???

Portal:Shqipëri/???

redakto 

??

Portal:Shqipëri/??


redakto 

SubPortala

Portal:Shqipëri/SubPortala



Arti & Kultura: AnimimFilmLiteraturëMuzikëSeriStrip
Gjeografia: GjeografiKosovëShBAShqipëri - Maqedoni - Greqi
Biologjia: Medicinë
Sporti: Sport




Pastro Cache të serverit

Në gjuhë të tjera