Leon Trotsky

Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë

Leon Trotsky

Marksist rus i cili ndihmoi në realizimin e revolucionit të tetorit dhe ndihmoi në ardhjen në pushtet të Partise Bolshevike në vitin 1917. Emri i tij i vërtet është Lev Davidovich Bronstein lindur ne vitin 1879 ne Ukraine. Shumë shpejtë Trotsky u bë një mbeshtetës i zjarrtë i ideve të Marksit.

[redaktoni] Biografia

Në vitin 1898 arrestohet nga policia ruse dhe dërgohet në burg në zonen e Siberisë por në vitin 1902 Trotsky arrin të arratiset nga Siberia dhe vendoset në Londër ku atje njihet me një grup social demokratësh rus përfshirë dhe Vladimir Lenin të cilët në vitin 1902 botojne gazetën "Iskra" (Shkëndija) . Në vitin 1903 në kongresin e dytë të Partisë së Punës Social Demokrate të Rusisë, socialdemokratët u ndanë në dy grupe: bolshevikët të cilët udhëhiqeshin nga V.I.Lenin e cila paraqiteshe si një parti revolucionare dhe partia menshevike e cila udhehiqeshe nga Martov. Ne këtë kongres Trotsky vendosi të bashkoheshe me menshevikët por shumë shpejtë pati mosmarveshje me këtë parti për shkak se idetë e Trotsky nuk përputheshin me idetë e pjesetarëve të saj. Pas kësaj Trotsky largohet nga partia dhe vendos të jetë i pavarur ,por gjatë revolucionit të vitit 1905 Trotsky bëhet organizator i shumë demostratave duke i tërhequr vëmendjen policisë ruse e cila e arreston dhe e dënon me një vit burg. Në vitin 1906 ai shkruan librin “Rezultate dhe prespektivë” i cili i bazuar në idetë e Marksit, Trotsky argumenton se klasa e punëtorëve do të zhvillohet kur mos të ekzistojë më klasa imperialiste. Kjo teori propozon se revolucioni rus do të jetë filli i një revolucioni global. Në fakt Trosky argumenton se suksesi i socializmit në rusi do të ndiqet edhe nga shumë vende Evropiane. Në Qershor të vitit 1917 Trotsky bëhet pjestarë i Parise Bolshevike qëllimet e së cilës ishin të përmbysin qeverinë e përkoshme dhe të vendosnin diktaturën e ploretariatit. Në 26-27 Tetor të vitit 1917 (6-7 Nëntor sipas kalendarit Julian) Trotsky ishte një nga organizatorët e Revolucionit të Tetorit i cili përbysi qeverinë e përkoshme cariste. Pas revolucioni Trotsky u emërua sekretar i punëve të jashtme i cili luajti një rol vendimtar në negocimet me Gjermaninë. Por në Traktanin e Brest-Litovskit ku Rusia u detyrua të linte gati 1/3 të teritorit të saj për të dalë nga Lufta e Pare Botërore, Trotsky kundërshtoi këtë vendim i cili u pranua nga Patria Bolshevike dhe u detyrua të japë dorheqjen. Më pas Trotsky u emërua Komisar Suprem i forcave ushtarake të Rusise të cilat u shëndërruan më pas në një ushtri të fortë dhe të stërvitur sovietike e quajtur “Ushtria e Kuqe”. Trotksy u shqua për aftësi organizive dhe të një lideri të zotë dhe shumë shpejt fitoi respekt dhe admirim nga trupat e tij ushtarake.

Pas vdekjes së Leninit në vitin 1924 në Partine Bolshevike pati mosmarveshje se cili duhet të zinte vendin e tij. Gara ne këtv parti ishte midis Trotsky dhe Stalinit. Në këtë garë fitoi Stalini i mbeshtetur nga Grigor Zinoviev dhe Lev Kemeniev. Me pas Stalini e detyroi Trotskyn të largoheshe nga Bashkimi Sovietik. Trotsky largohet nga Rusia dhe pas shumë udhetimesh në vendet europiane vendoset në Meksikv.

Në vitin 1940 truproja e tij e vret për shkak se Trotsky nuk pranoi martesen e tij me të bijën ,pra një vrasje banale. Kjo hipotezë është hedhur poshtë nga shumë historianë dhe studiues të cilët mendojne se vrasja e Trotskyt mund të ishte e drejtuar nga Stalini apo shërbimet e fshehta perendimore.

[redaktoni] Shih edhe këtë

[redaktoni] Lihdje të jashtme