Çadi

Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë

Jumhuriyat Tashad
République du Tchad
Flamuri - Çadi Emblema - Çadi
(Detaje) (Detaje)
Moto Kombëtare: Unité - Travail - Progrès
( Frëngishtja: Bashkim, Punë, Përparim)
Vendndodhja -Çadi
Gjuhë zyrtare Frëngishtja, arabishtja
Kryeqyteti Ndgamena
Sistemi Republikë
President Idris Deby
Kryeministër Paskal Joadimnagi
Sipërfaqja
 -totale
 -ujore

1,284,000  km²  - ( 20 -ta)
1.9  %
Popullsia
 - Totale
 - Dendësia

9,253,493  - ( 82 -ta)
7.2 b. / km²
Monedha Frangu CFA
Zona kohore UTC + 01:00
Pavarësia
 nga Franca
11 gusht 1960 - (shpallur)
--
OKB nga 11 Gusht 1960
Himni Kombëtar La Tchadienne
Kodi i internetit TLD . td
Prefiksi telefonik +235
redaktoni

Çadi ndodhet në pjesën qenrore-veriore të Afrkës. Çadi në veri kufizohet me Libinë, në lindje me Sudanin, në jug me Republiken e Afrikës Qendrore, në jug-perendim me Kamerunin e Nigerinë dhe në veri-perendim me Nigerin.


Tabela e përmbajtjeve

[redaktoni] Historia

Artikulli kryesor Historia e Çadit

Çadi është themeluar si shtet nga territoret koloniale franceze në Afrikë të mbajtur deri në vitet 1960-ta. Pas pavarësisë, në shtetit e krijuar zotëronin konfliktet etnike të cilat për një kohë i errësoi intervenimi libian para paqes që dukej në horizont e cila u restaurua më 1990. Si duket ndërhyrja e Libisë ka shkaktuar që në qeveri të vinin grupe politiko-ushtarake që luftonin për territoret e diskutueshme me Libinë. Duke shfrytëzuar interesat e konfliktit me Libinë, qeveria ja arriti që të krijonte një kushtetutë moderne dhe të mbajë zgjedhjet e lira të përgjithshme në vitin 1996 dhe 1997.

Gjatë vitit 1998 në pjesën veriore të Çadit shpërthyen dy rebelime të cilat në mënyrë sporadike sollën dy marrëveshjet e viteve 2002 dhe 2003, në mes të rebelëve dhe qeverisë. Edhe përkundër reformave fuqia vendosëshe duket se ka mbetur në duar të parisë veriore të kyçur në dallimet etnike.

[redaktoni] Politika

Artikulli kryesor Sistemi shtetror

[redaktoni] Njësit administrative

Artikulli kryesor Njësit administrative

[redaktoni] Gjeografia

Artikulli kryesor Gjeografia e Çadit

Sipërfaqja e përgjithshme e Çadit është 1,284,000 km2 nga e cila 24,800 km2 janë ujore dhe shtrihet rreth koordinatave gjeografike 15 00 V, 19 00 L.

Çadi ka një vijë kufitare tokësore 5,968 km të gjatë dhe nuk ka dalje në detë.

Çadi ka klimë tropike në jug ndërsa në veri klimë shkretëtire.

Relievi i Çadit është i gjerë e i gjorë, në pjesën qendrore terren i rrafshët me lumenj të paktë, që në pjesën veriore kalon në shkretëtirë e në pjesën veriperëndimore fillon të ngrihet në teren malorë, pjesa jugore përshkohet nga tereni i ulët. Pika më e ultë e relievit është 160m në vendin e quajtur Xhurab Depresion (ang.:Djourab Depression) dhe ajo më e larta në lartësi mbidetare prej 3,415 metrave në "Emi Kousi" (ang.:Emi Koussi), në veri të pjesës qendrore të vendit.

[redaktoni] Ekonomia

Artikulli kryesor Ekonomia e Çadit

[redaktoni] Demografia

Artikulli kryesor Demografia e Çadit

[redaktoni] Kultura

Artikulli kryesor Kultura e Çadit


   * Telekomunikacioni
   * Transporti
   * Ushtria
   * Pushime


[redaktoni] Lidhje të jashtme

Commons:Category
Wikimedia Commons gjeni më shumë në kategorinë:
Commons:Category
Artikulli në Commons: Çadi


  • Qeveria :
  • Kryetari :
  • Parlamenti :
  • Ministria :