Садриддин Айнӣ

From Википедиа

Садриддин Айни (1878 — 1954) (Хатти ниёгон: صدرالدین عینی) Асосгузори адабиёти советии тоҷик, нависанда, олим, академик ва аввалин президенти Академияи Фанхои РСС Тоҷикистон(1951), ходими хизматнишондодаи илми республикаи Точикистон, академики фахрии Академияи Фанхои РСС Узбекистон. Дар дехаи Соктареи тумани Гиждуаони Бухоро, дар оилаи дехкон таваллуд ёфта, аввал дар мактабхои кишлок ва баъд дар мадрасахои Бухоро тахсили илм кардааст. Эчодиёти у аз солхои 90-уми асри 19 шуруъ мешавад ва у зуд дар радифи шоирони пешкадам карор мегирад. С. Айни дар харакатхои озодхохи ва инкилобии Бухоро Иштироки фаъолона дошта аз аввалин касонест ки дар мактаби гайрирасми типи нав дарс медихад. Соли 1917 дар рузи хучуми иртичоиёни амир С.Айни дастгир шуда, 75 зарби дарра чазо мегирад ва сипрс ба обхонаи арк партофта мешавад. Уро аскарони реаолютсионии рус озод мекунанд ва 3- июни соли 1917 вай ба Самарканд меояд.

Садриддин Айни - асосгузори адабиёти советии Тоҷик ва қаҳрамони тоҷик.

Академик ва якум президенти (аз соли 1951 ) АФ РСС Тоҷикистон; академик АФ РСС Ӯзбакистон. Асосгузори адабиёти советии тоҷик ва таҳиягари адабиёти советии ӯзбак. Асари аввали - "Ҷаллодони Бухоро" (1920). Повести "Одина" (1924) ва романи "Дохунда" (1927-28, соли 1930 ба нашр расидааст) ва "Ғуломон" (1934) Муаллифи повести "Марги судхур" (1937, нашри коркарда баромадашуда соли 1953), ва "Ятим" (1940); "Ёддоштҳо" (дар 4 китоб, Ҷоизаи давлатии СССР (1950).

Соли 1978 бо қарори ЮНЕСКО 100-солагии зодрӯзи устод дар тамоми ҷаҳон қайд карда шуд.

бо забонҳои дигар