Амир Муиззи
From Википедиа
Амир Абдуллоҳ Муҳаммад Муиззи (Хатти ниёгон: امیر عبدالله محمد معزّی), машҳур ва Амир Муиззи (Хатти ниёгон: امیر معزّی) шоири форсу-тоҷикӣ асри 11 ва 12 буд.
Соли 1048 аз рустои Нисо, вай яке аз машҳуртарин қасиданависони форсу тоҷик буд.
Вай дар дарбои Малик Шоҳ I ва Султон Санҷар зиндагӣ кардааст. Девони вай 18,000 байт иборат аст.
Муиззиро писари Шоҳ сол 1125 бо сабабҳои номаълум ба қатл расонид.
Амирушшуаро Абуабдулло бинни Абдулмалики Нишопури машхур ба Амир Муиззи дар байни солхои 1072 - 1127 зиндаги кардааст.
Боре дар хангоми шикор шоир хадафи пайкон Султон Санчар гардид, ки у то айёми марг аз порчпаи тири дар сари синааш чойгирифта азобу шиканча дидааст. Эчодиёти шоир асосан аз касида, газал иборат буда, китъа ва рубоиёт низ дорад. Девони у аз руйи чопи Техрон 18500 байтро дар бар мегирад. Таърихи фавти Муиззи соли 1124 - 1127 мебошад.
Аз газалиёт:
- Шаб намояд дар сифат зулфайни он бутруйро,
- Мах намояд дар сифат рухсори он дилчуйро.
- Шаб кучо чавшан бувад кофури деборангро,
- Мах кучо мафраш бувад занчири анбарбуйро.
- Бар замин хар кас хабар дорад, ки моху офтоб
- Сачда бурданд аз фалак дидори он бутруйро.
- Баргузашт он махпайкар гирди богу бустон,
- Гирду ру андар ба амдо тоб дода муйро.
- Муйу руйи у ба богу бустон ташвир дод,
- Сунбулу шамшодрову лолаи худруйро.
- Зулф холашро шиносад хар касе чавгону гуй,
- Дархур омад гуй чавгонрову чавгон гуйро.
- Хар кучо бошад руху хаташ набошад бас ачаб,
- Гар надорад шуй занро тоату зан шуйро,
- Чунки андар хонаи васл омад аз куйи фирок,
- Дар кушод ин хонарову дар бубаст он куйро.
- Уву ман харду ба мехрудусти якто дилем
- Нест рох андар миёна хосиду бадгуйро
- Эй руйи ту рахшандатар аз киблаи Зардушт,
- Бе руйи ту чун зулфи куж аст маро пушт.
- Ишки ту маро кушту хавои ту маро сухт,
- Чаври ту маро хасту чафои ту маро кушт.
- Харчанд хама чавру чафои ту кашидам,
- харгиз накунам мехру вафои ту фаромушт.
- Бархезу биё то зи руху зулфи ту имшаб,
- Пурлола кунам доману пурмушк кунам мушт.
- Диламро ёри аз ёре надидам,
- Гамамро хеч гамхоре надидам,
- Ба Кофи ишк бар симурги шоди,
- Агар диди, ту, ман боре надидам.
- умеди рохате андар ки бандам,
- К-аз дархол озоре надидам.
- Диламро бо дахонат коре афтод,
- К-аз он дарбастатар коре надидам,
- ба хар боде шавад зулфи ту аз чой,
- Ба сони у сабуксоре надидам.
Аз рубоиёт
- Ёзандатар аз рузи шумори, эй шаб,
- Ториктар аз зудфи нигори, эй шаб.
- Аз руз хаме ёд надори, эй шаб,
- Гуё, ки сапедадам надори эй шаб.
- Дилхо хама дар зулфи ту овехта бод,
- Чонхо хама дар табъи ту омехта бод!
- Хар шур, ки дар чахон барангезад чарх,
- Он шур зи чаъди зулфат ангехта бод!
- Эй рохати чони мо зи ду марчонат,
- Ранчи дили мо зи чашми пурдастонат,
- Моро, ки чарохат аст бар синаву дил,
- Бар сина зи тиру бар дил аз пайконат.
[вироиш] Адабиёт
- Jan Rypka, History of Iranian Literature. Reidel Publishing Company. ASIN B-000-6BXVT-K